ZIERIKZEESCHE
H
NIEUWSBODE
VRIJDAG 6 MAART 1936
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
Uit Stad en Provincie
ABONNEMENT:
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikxee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Afzonderlijke
nummers 5 cent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
Directeurs A. I. DE LOOZE Uitgever-Redacteurs M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 12961
ADVERTENTIEN.
ran 1—3 regels 60 oent, ren 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij contraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
PAX AMERICANA
Amerika wenscht vrede buiten
den Voikepbond om
Men wapent zich tegen Japan
Honderd-en-tien jaren geleden noodigde
generaal Bolivar de Amerikaansche sta
ten tot het houden van een vredescon-
ferentie te Panama bijeen. Hem zweefde
de gedachte voor oogen, in tegenstelling
met de intrigue-politiek in Europa om
de sfeer van het Wiener Congres, de
volken van Amerika in een bond samen
te brengen, die dan de tusschen hen
bestaande moeilijkheden uit den weg
zou moeten ruimen. Op deze conferen
tie werd het principe van de arbitrale
bemiddeling vastgelegd, zonder dwingen
de clausule intusschen.
Vele jaren gingen voorbij, regeerin
gen kwamen en gingen in Zuid-Amerika,
de burgeroorlog en de Vereenigde Sta
ten deed Noord-Amerika voor geruimen
tijd alle krachten verliezen en eerst in
het jaar 1889 werd weer eens een pan-
Amerikaansche conferentie ge
houden, de eerste, waarop alle Ameri
kaansche staten zich lieten vertegenwoor
digen. Een congres dat in 1901-'02 in
Mexico vergaderde nam het besluit alle
staten te dwingen tot arbitrale bemid
deling, met uitzondering van vraagstuk
ken, die de „onafhankelijkheid of de na
tionale eer" betroffen.
Naar aanleiding van het feit, dat
Roosevelt het initiatief heeft geno
men tot een nieuwe pan-Ameri-
kaansche conferentie, geeft onze
V.P.B.-correspondent een kort over
zicht van de ontwikkeling der Ame
rikaansche politiek en werpt hij
tevens een blik in de toekomst.
Twaalf staten, waaronder de U.S.A., on
derteekenden de overeenkomst niet en
het verdrag, dat door de reeds genoem
de uitzonderingsbepaling eigenlijk geen
ruggegraat bezat, is nooit in werking
getreden. Toen volgde in 1923 het z.g.n.
„Gondra-verdrag", voorgesteld door Ma
nuel Gondra van Paraguay, waarin ter
vermijding van oorlogen bepaald was,
dat in geval van een conflict onmiddel
lijk onpartijdige commissies van onder
zoek zich met de kwestie zouden gaan
bezig houden.
Daarnaast sloten eenige Zuid-Ameri-
kaansche staten onder elkaar nog een
arbitrage-overeenkomst en enkele onder
teekenaars voegden de bepaling van djt
verdrag zelfs in hun grondwet in, maar
de facto werd er eigenlijk nauwelijks
iets veranderd. In den winter van 1928
werd daarna op aandringen van den
president van Panama, Alfaro, een pan
Amerikaansche conferentie te Washington
gehouden.
Dit congres begon op den dag, dat
in den Chaco de bloedige oorlog tus
schen Bolivia en Paraguay uitbrak. Vol
kenbond noch Kelloggpact vermochten
een einde aan den oorlog te maken en
de leer, die president Monroe in 1823
verkondigd had, maakte het den V.S.
zeer moeilijk, een vasten koers in hun
politiek tegenover den Chaco-oorlog te
volgen, want zelf wilden zij zich niet
in de kwestie mengen, terwijl het ander
zijds Washington niet paste Europeesche
commissies in de zaak te betrekken.
In 1929 werd een arbitrage-overeen
komst gesloten, die echter slechts door
weinige staten werd geratificeerd.
De Chaco-oorlog duurde voort,
doch breidde zich niet uit, wat in ieder
geval een stap voorwaarts moet wor
den genoemd. De verhouding tusschen de
U.S.A. en de andere Amerikaansche Sta
ten werd er echter niet beter op. Har
ding, Coolidge en Hoover legden steeds
weer den nadruk op de Monroeleer
en dat in een vorm, die vanzelfsprekend
protesten van de Zuid-Amerikaansehe sta
ten uitlokte.
Roosevelt gooit het stuur om
Toen kwam in Maart 1933 Roosevelt
aan het bewind en verklaarde direct, dat
hij een politiek van „goede nabuurschap"
zou volgen. Hij trok de troepen uit Haiti
terug, hief het protectoraat over Cuba
,op en verklaarde, dat de vrede op
dit werelddeel een gemeenschappelijke
zaak van alle Amerikaansche staten was.
In den herfst van 1933 vond de pan-
Amerikaansche conferentie te Montevideo
plaats, waar staatssecretaris Huil kans
zag de stemming te verbeteren. In Juni
1935 staakten Paraguay en Bolivia
den oorlog en het vredesprotocol, door
de U.S.A. en de andere Amerikaansche
staten in moèizamen arbeid uitgewerkt,
werd juist door de vijandige broeders
goedgekeurd.
Wat is Roosevelt van plan
In het einde van dezen bloedigen oor
log heeft Roosevelt aanleiding gevonden;
de Amerikaansche staten opnieuw tot een
pan-Amerikaansche conferentie uit te noo-
digen, om gezamenlijk een dam tegen
den oorlog in Amerika op te werpen.
Over de eigenlijke beweegredenen van
Roosevelt heeft men reeds vele hypo
thesen opgesteld. Het mag zijn, dat het
hem in den verkiezingsstrijd, die dit
keer feller is dan ooit, van nut kan zijn,
indien hij op de consolideering van de
betrekkingen met de Zuid-Amerikaansche
staten zou kunnen wijzen, maar het zou
onrechtvaardig zijn, hem van egoïstische
motieven te betichten. Roosevelt handelt
uit eerlijke liefde voor den vrede en bo
vendien als verantwoordelijk staatsman.
De Japansche opmarsch in China maant
Amerika tot voorzichtigheid. Bovendien
wil Amerika zich onder geen omstandig
heid in het net van de Europeesche
politiek laten vangen. Tegenover Japan
meent het zich te moeten bewapenen
en daarom behandelt het congres op
het oogenblik twee enorme oorlogsbe-
grootingen: 545 millioen dollar voor het
leger en 550 millioen dollar voor de
vloot. Doch dit verandert niets aan het
feit, dat de Amerikaansche buitenland-
sche politiek zich van de buitenwereld
afwendt en zich op het eigen wereld
deel concentreert, waar men een betrouw
bare bond van 21 staten in het leven
wil roepen, om gemeenschappelijk de
langgerekte kosten te kunnen verdedigen.
TWEEDE KAMER
Interpellatie Werkloozen
Voortgezet is Donderdag het debat
over de interpellatie-de Visser, inzake
maatregelen, waardoor steunuitkee-
ringen aan de werkloozen zullen
worden verlaagd.
De heer Smeenk (a.r.) acht de inter
pellatie voorbarig, nu er nog geen feiten
bekend zijn, doch slechts geruchten. Over
het algemeen kan spr. zich met de
richtlijnen der regeering vereenigen.
De heer Sneevliet (rev. soc.) betoogt,
dat een interpellatie nooit ontijdig kan
zijn, als het lot van 500.000 menschen
erbij betrokken is en de nood steeds
grooter wordt. Als de minister maar
een greintje besef had van de toestan
den bij de werkloozen, zou hij ten aan
zien van verscherpte controle wel een
toontje lager zingen.
De heer Kupers (s.d.) betoogt, dat
de toestand der werkloozen steeds on
gunstiger wordt. Er wordt steeds gewe
zen op aanpassing, doch daarvan blijkt
niets in de prijzen der levensbehoeften.
Verlaging van de huurbijslagen zal niet
leiden tot huurverlaging. Als er geen
bikvleesch meer is, dan moet er versch
vleesch goedkoop beschikbaar worcfen ge
steld.
De heer Vos (lib.) is van oordeel,
dat de Kamer geen oordeel heeft uit te
spreken over de controlemaatregelen der
regeering. De regeering ga niet te ver
met vermindering van de huurbijslagen.
De heer J o e k e s (v.d.) hoopt dat
de regeering aandacht blijft schenken
aan de kwestie van verstrekking van
goedkoope groenten en van een crediet
voor kleeren.
De heer Kuiper (r.k.) betoogt dat
de steunuitkeeringen op het platteland
lager zijn dan in de groote steden, om
dat de werkloozen op het platteland
een schaap, een geit, kippen enz. heb
ben. Maar nu wordt er van den platte-
landssteun een bepaald bedrag afgetrok
ken, als men een schaap, een geit, kip
pen enz. heeft. Op deze manier echter
wordt dat bezit twee maal verdiscon
teerd. En dit is verkeerd.
Minister Slingenberg kan niet toe
zeggen, dat jaar weer 2 millioen be
schikbaar te stellen voor kleeren en dek
king. De regeering heeft dit het vorige
jaar gedaan, terwijl zij liet uitkomen,
dat het geen precedent was.
Er zal een commissie worden inge
steld tot onderzoek naar de gezondheids
toestand der werkloozen, onder voorzit
terschap van den hoofdinspecteur der
volksgezondheid.
Als de steun 70 pet. van het loon
bedraagt, is dit alleszins redelijk. Bij
wijze van uitzondering kan het percen
tage tot 90 stijgen, maar dit zou geen
regel kunnen worden. De klassieke ar
beidersverzekering gaat tot 70 pet.
De kosten per werkverschaffingsweek
varieeren in iedere gemeente, naar ge
lang van het loon, dat daar gegeven
wordt.
De tewerkgestelden hebben sedert kor
ten tijd een rechtspositie verkregen, op
gemaakt in overleg met de contactcom
missie uit de vakorganisaties, die er
volkomen tevreden mee zijn.
De interpellatie wordt dan gesloten.
Het landbouwdebat
Bij dein laainvang jniet de behandeling
viairu de begroicxting v.an het lamdbtomw-
crisisfoinids viaor 1936 betoogde de heer
Louw es (v.b.) dat de huidige politiek
beoogt, in het lalgemieen belang der boe
renstand een gelijkwaardige positie te
verschaffen in de volksgemeenschap. D
liamdbO'Uwi hiiag niet de iz-ornde
boik worden.
Tijdig mioet wiorden gezorgd, dait vol
doende cultuurgrond aanwezig is, daarom
moet de N.O. inpoldering worden toe
gejuicht. Het stelsel van landbouw en
hi) a a t s <ci h a p p ij (heffingen aan xle grens
in plaats van rechtstreekschen sibaun) biedt
groote mogelijkheden en verdient nauwf-
keurige overweging.
De minister kan niet lals een St. Joris
den oris isd naak verslaan, doch hij
zal toidh niet te spoedig moeten berusten
in zijn strijd. Er moet of verlaging van
kosten worden verkregen, of betere prij
zen voior de landbouwproducten. Land-
bouwxTisisstemln .mag niet worden distri
butie van armoede, top den wieg vian
steuin-in-eens, emoails aan de kleine b|0|eren,
miag niet worden voortgegaan.
De heer v. d. Heuvel (a.r.) eritiseerde
uitvoerig de eenzijdigheid, waarmede de
propaganidacijfers van „Landbouw en
Maatschappij" worden gehanteerd. Met
verlaging van de richtprijzen moot de
minister zeer voorzichtig zijn.
Omidat b.v. de toornen nog laag zijn,
mlag miern niet zeggen, dat de landbouiW'-
c'risispolitiek gefaald heeft. Hoiogsteins kan
m'en spreken van- een niet geheel geslaagd
Zijn en de noodzakelijkheid van verdere
verbetering. Er zou reeds veel bereikt
zijn, wianneer de bevolking meer uitgaf
d voeding en k 1 e eding. Dat kan
zeer wel, nu nog in een jaar het Neder-
landsche volk aan drinken en rOIO*
kern f315 jnilhoen uitgeeft.
Hoofdpijn, Kiespijn. Hf8
pijnen te verdrijven is een Mijnhardt's
Poeder. Per etuk 8 ct.doos 45 ot,.
Bij Uw Drogist.
KORTE BERICHTEN
Meelfabrieken Ned. Bakkerij
Uit het verslag der Meelfabrieken der
Nederlandsche bakkerij blijkt, dat de uit
breidingen ten volle rendabel konden
worden gemaakt. De toestand in de bak
kerij wordt bedroevend genoemd. Niette
min geeft het bestuuï uiting aan het
vertrouwen in de toekomst, daar alle
producten, met uitzondering van afval,
in het binnenland kunnen worden ge
plaatst. Na rentebetaling en afschrijvin
gen bedroeg de netto-winst f 660.773
(f 548.653). Voorgesteld wordt aan de
extra-reserve f 200.000 toe te voegen,
6 o/0 (onv.) dividend uit te keeren en
10 ets. (onv.) per 100 k.g. bloem en meel.
De brug over het Hollandsch Diep
Het groote werk, dat bestond uit het
omhoog brengen van de spoorbrug over
het Hollandsch Diep nabij den Moerdijk
is voltooid. Volgens het programma had
het karwei, waarmee men practisch half
October is begonnen, half Mei gereed
moeten zijn, maar men heeft zoo voor
spoedig gewerkt, dat Woensdag met 't
opvijzelen van de overspanningen, die
met haar uiteinden op peiler 2 rusten,
over een hoogte van 17.5 c.M. het heele
werk was volbracht.
De Duitsche Rijksdag komt
13 Maart bijeen
De Duitsche Rijkskanselier Adolf Hit
ler heeft tegen, Vrijdag 13 Maart a..s.
den Rijksdag te Berlijn bijeengeroepen.
Hij zal een regeerirjgsverklaring afleggen
over de huitenlandsche politiek.
Naar verluidt zal Hitier alle vragen
van huitenlaaidschi-politleken aard beant
woorden, die in verband met de politieke
ontwikkeling van den laatst en tijd zijn
gerezen-
Veertig arbeiders door instorting gedood
Bij de vestingwerken, die op het ogen
blik zoo snel mogelijk door de Itali
anen op den Dodekamesos in den Griek-
scheni archipel worden uitgevoerd, heeft
zich op het eiland Leros een ontzettend
ongeluk vo.oo^giedaain. Veertig Grieksdie
arbeiders, bewoners van het eiland Leros,
zijn hij een berginstortinjg; om het leven
gefoomen.
Ijsbergen blokkeeren een
eiland-bevolking
De bewoners van het eiland Giachgac,
in de Zwarte Zee, zijn door een enormen
gordel van ijsbergen, die zich rond het
eiland heeft gevormd en waardoor zich
zelfs igeen ijsbreker een weg; kan banen,
geheel van de buitenwereld a-lgjesloten.
De situatie is yoor de eilandbewoners
hoogst 'bedenkelijk, daar de voorraden
levensmiddelen en 'brandstoffen zijn uit
geput. Vliegtuigen, die van Odessa
w^aren vertrokken om hulp te bieden,
waren wegens den storm (genoodzaakt
terug te keeren.
De nieuwe Zeppelin op
z'n eerste vlucht
De eerste proeftocht van de L Z 129
die „Hindenburg" is gedoopt, is uitste
kend geslaagd. De commandant, kapt.
Lehmann, verklaarde dat de proeftocht
zijn verwachtingen heeft overtroffen.
Donderdagmorgen steeg de luchtreus op
voor 'n tweede tocht, thains onder lei
ding van dr. Eckener, met 90 personen
aan boord.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Uitbreiding Schiphol
lm snel tempo worden de uitbreidings
werkzaamheden op en nabij het vlieg
veld Schiphol voortgezet en. men hoopt
dat het nieuwe stationsgebouiw' met res
taurant en administratie-ruimte binnen 6
Iwieken dus tijdig vóór het begin van
de drukte van het zomerseizoen, gereed
zal zijn. Donderdag is men zoover ge-
komen dat in den. loop van den morgen
de eerste steen voor de uitbreiding kon
worden gelegd. De plechtigheid w'erd
verricht door mej. Hilda. Bonigertman,
KL.M.-stewardes. Een officieele plech
tigheid is het niet gewtorden. Er waren
ook geen autoriteiten bij aanwezig.
Opium-smokkelaar
De Centrale Recherche te Rotter-
dia.m/ heeft een partijtje ruwe opiiuim, we
gende 3 k.g., in beslag genomen. De
opium vond men verborgen in een auto,
die bestuurd werd door A. v. d. B.
Opium en auto zijn in beslag genomen
en tegen v. d. B. is proces-verbaal opge
maakt. Tevens is proces-verbaal opge
maakt tegen zekere W. K. te Rotterdam,
die de verkooper van de opium bleek
te zijn. De opium was bestemd voor
iemand uit den Haag.
Echtelijk drama
In de Noord-Brabantsche gemeente
V i e r 1 i n g s b e e k heeft de org. 35-jari-
ge arbeider Scftï., zijn edh'genoote na 'n
Woordentwist een vijftal steken ,met een
mes toegebracht. De vrouw' is iin vrij
emstigen toestand naar het ziekenhuis
te Boxmeer vervoerd. De dader heeft zich
bij" de marechaussee in deze gemeente
aangemeld en is in iarrest gesteld.
Sdh. was werkzaam- op een landgoed
te Vierlingsbeek en hem1 was over eenige
maanden wegens gebrek aan werk ontslag
aangezegd, welk feit hij zich erg schijnt
te hebben aangetrokken. Hij staat gunstig
bekend.
Tweede Kamer. Interpellatie-
De Visser - Landbouw-crisisfonds
Pax Americana.
De „Hindenburg"
vlucht
op zijn eerste
Engelsch officier
gedood
in Abessinië
Sportnieuws
Predikbeurten te Zlerfkzee
Zondag 8 Maart.
Ned. Herv. Kerk
Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Post.
Kleine kerk. 10 ure, ds PijDacker Hor
dijk (Doop) en 7 ure, ds. Boschloo van
Eikerzee.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Geref Kerk.
10 en 6 ure, dr. v Lonkhuijzen.
Chr. Geref. Kerk
9 30, 2 en 6 ure, Leendienst. Woensdag
11 Maart (Biddag) 9.30, 2 en 6 ure, ds.
Hoogendoorn.
Leger des Heils (Pontstraat)
10 Heiligingsdienst3 Verblijdings-
samenkomst en 7.30 ure, VerlouBings-
samenkomst
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
930, 2 en 6 ure, Leeskerk. Dinsdag 10
Maart. 7 ure, ds. Hookoop van Den Haag.
Oud-Geret. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk.
Taschjes rooien per auto
Op dezelfde wijze als Dinsdag j.l.
te Haarlem is geschied, hebben 2 jonge
mannen in een auto Donderdagmiddag
in Den Haag een overval gepleegd op
een oude dame.
Terwijl zij van de bank, waar zij
geld had gehaald, naar huis wandelde^
kwam haar plotseling een jongeman ach
terop, die haar het taschje, waarin zij
het geld droeg, uit de hand rukte. Ver
volgens sprong de dader in een lang
zaam meerijdenden auto, bestuurd door
een tweeden jongeman, waarmede de
roovers zich ijlings uit de voeten maak
ten. De dame was door het gebeurde
zoozeer geschrokken en verbouwereerd,
dat de auto reeds uit het gezicht was
verdwenen voor zij zich van den schok
had hersteld. Daardoor kon zij slechts
weinig inlichtingen geven. Niet met ze
kerheid valt te zeggen, of hier dezelf
de personen en auto in het spel zijn
als te Haarlem.
Zwendelpractijken
In het paleis van justitie te Assen
werd Donderdag een verificiatie-verga-
dering gehouden in het faillissement van
H. J., handelende onder den naam Na
tuurgeneeskundige Instituut H; Jonkers,
wonende te Hoogeveen.
Het verslag van den boedel werd uit
gebracht door een curator in het faillis
sement, mr. M. S. Kalma te Assen, waar
uit bleek, dat het actief f2.364 en het
passief f129.817 bedraagt. J. had 40 fi
liaalhouders aangesteld, die f 100.000 had
den gestort. Het waren meest menschen
die het geld voor hun ouden dag hadden
gespaard en probeerden dit geld daar
door te vermeerderen.
In den tijd van een jaar is dit geld
verdwenen. Daarvan zijn vroegere schul
den betaald en heeft J. royaal geleefd»
De curator achtte na uitvoerig verslag
een strafrechtelijk onderzoek noodig. Na
afloop van de verificatievergadering- is
J. voor de rechtercommissaris geleid en
daarna overgebracht naar het huis ven
bewaring.
HAAMSTEDE. De sociëteit „Ons Ge
noegen" hield Woensdagavond haar eer
ste jaarvergadering in het societeitslo-
kaal. In zijn openingswoord zeide de
voorzitter, dat hij meende dat de socië
teit aan de verwachtingen van de leden
voldoet, gezien de goede opkomst en
de aangename toon die er steeds heersoht.
Hij sprak de hoop uit, dat de sociëteit
tot in lengte van dagen zal blijven be
staan. De penningmeester deed verslag
