ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 5 MAART 1936
IlN OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
WAARSCHUWING
Uit Stad en Provincie
De Kern
ABONNEMENT:
1797 - 1889
Prijs per 3 meenden i 1,50, buiten Zierikiee i 1,80
Voor het buitenl. p. jeer f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oeut Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137617
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur s M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 12960
ADVERTENTIEN.
ren 13 regels 60 oent, ren 4 regels en
deerboren 20 oent per regel. Reolemes 40 oent
per regel. Bij oontreot belangrijke korting
Inzending op den dag ren uitgare vóór 10 uur
De BURGEMEESTER van Zierikzee
geeft een ieder, alvorens in relatie te
treden met het Eerste Zierikzeesche
Obligatiekantoor, gevestigd te Zierikzee,
Korte St.-Janstraat C 113, in overweging
zich te wenden tot hem, Burgemeester,
om inlichtingen.
Zierikzee, 3 Maart 1936.
De Burgemeester,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
De Gemeente-Ontvanger
van Zierikzee verzoekt aan
zuivering der Straatbelasting
1935 vóór 10 Maart a.s.
Na dezen datum zal met
de uitreiking van vervolgings
stukken een aanvang worden
gemaakt.
Zierikzee, 3 Maart 1936.
Stalin over oorlog en vrede
De dreiging in 't Verre Oosten
Wij moeten Buiten-Mongolië helpen, in
dien Japan de republiek aanvalt en haar
de onafhankelijkheid wil ontnemen, aldus
Stalin in een onderhoud, dat Roy Ho
ward van het dagblad-concern Scripps-
Howard met den Russischen dictator
heeft gehad.
De plaatsvervanger van Litwinoff heeft
den Japanschen gezant te Moskou reeds
dit standpunt kenbaar gemaakt, aldus
Stalin.
Op een vraag van Howard of een
poging van de Japanners om Oelan-
Bator, de hoofdstad van Buiten-Mongolië,
te veroveren, een actie van Rusland,
noodig zou maken, antwoordde Stalin
bevestigend.
Japan, aldus Stalin, schijnt voort te
gaan troepen bij de Mongoolsche grens
saam te trekken, maar tot dusver is
nog geen melding gemaakt van 'n nieuwe
poging tot schending van de grens.
De toestand in Europa
Het gesprek overbrengende op den
toestand in Europa, zeide Howard dat
Sow jet-Rusland scheen te gelooven dat
Duitschland en Polen aanvalsplannen te
gen Rusland smeedden en een militaire
samenwerking ontwierpen, die deze plan
nen zou kunnen verwezenlijken. Polen
heeft altijd gezegd, dat het vreemde
troepen niet zou toestaan van Poolsch
grondgebied gebruik te maken tegen een
derde mogendheid. Hoe stelt Rusland
zich dan een agressie van de zijde van
Duitschland voor?
Stalin antwoordde, dat de geschiede
nis bewijst, dat indien een staat een an
dere mogendheid den oorlog wil aan
doen, en beide staten geen gemeenschap
pelijke grens hebben, de staat-aanvaller
zoekt naar gebieden, door welke het
toch de grenzen van den ander kan
bereiken. De aanvaller vindt zulke ge
bieden, hetzij door geweld, zooals in
1914, toen Duitschland België aanviel om
Frankrijk te bereiken, hetzij door het
grondgebied van een staat te „leenen",
wat Duitschland in 1918 met Letland
gedaan heeft, om Leningrad te bereiken.
Het Duitsche gevaar
Stalin zeide dat het onmogelijk te
zeggen is of een oorlog vermeden kan
worden. De oorlog kan plotseling ko
men. Tegenwoordig verklaart
men geen oorlog meer, maar
de oorlog begint eenvoudig.
Ik geloof echter ook dat de positie van
de vrienden van den vrede sterker wordt
Zij worden gesteund door de publieke
opinie, door den wil van de groote
massa van ieder volk. Geen volk ter
wereld verlangt naar den oorlog. De
vrienden van den vrede hebben ook
middelen als den Volkenbond tot hun
beschikking.
Naar mijn meening, aldus Stalin, zijn
er twee gevaarlijke plekken. De eene
ligt in de Japansche zóne, de andere,
in Europa, in de Duitsche. Het is moei
lijk te zeggen waar het gevaar het sterk
ste dreigt.
China's strijd tegen het
analphabetisme
De draak der onwetendheid
Eén oorlog schijnt China tenminste te
Winnen dien tegen het alphabetisme.
En een machtig twapen in den strijd
tegen den draak der onwetendheid vormt
de vereenvoudiging van de Chineesdhe
leesteekens, die een van de voornaamste
punten van het (programma is en die
aan, millioenen mensdhen, die wel Chi-
necsdh konden spreken, dodh niet schrij
ven en lezen, heilzame kennis moest bij
brengen. Tengevolge van het enorme aan
tal Chineesdhe ideogrammen en de met
hun gebruik verband houdende finesses
bleef de schrijfkunst in China eeuwen
lang ,aan de geleerden voorbehouden.
Het volk was reeds tevreden» wanneer
de beroepshriefsdhrijver pm den hoiek
van de straat een paar brieven schreef,
die de boer of koel ie in zijn leven moest
verzenden.
Hoewel met de opvoeding van het volk
reeds in het jaar 1920 een aanviang werd
gemaakt, is het analphabetisme opk op
het iQp,genlblik nog niet half overwonnen.
Door de stichting van een pinder regee-
rir.igscoutróle staand onderwijssysteem,
werd in het jaar 1926 een algemeene
opvoeding voor de jongje, komende gene
ratie bereikbaar. Maar d e vele milli-
oernen, die vooir de invoering van dit
systeem den schoolplichtigen leeftijd over
schreden hadden, moesten hun toevlucht
bij den beroepsbriefschrijver of de eigen
kinderen zoeken, indien zij een brief wil
den lezen of verzenden.
Daarbij ligt de regieering na aan het
hart, de massa het lezen te leeren, daar
de algemeene kennis van de
»Drie principes van het volk«
van Dr. Soen Jat-sen, waarop het Ohi-
neesdic bestuursapparaat gegrondvest Is,
in de harten van het volk moet wortel
schieten.
In de groote steden heeft men in den
strijd tegen het analphabetisme reeds
groote successen 'kunnen boeken, doch
op het platteland ontmoet men ernstige
moeilijkheden en daar wonen 80
van de inwoners vian China.
Eemerzijds leeft de plattelandsbevolking
zoove.. uit elkaar, dal massa-onderwijs
moeilijk uitvoerbaar is en anderzijds leeft
zij ouder izoo'n zwaren ecionomisdhetni
druk, dat de kennis van lezen en schrij
ven haar (onbelangrijk schijnt.
Onder de punten van het door he;t
Ministerie van Onderwijs gepubliceerde
programma, zijn de navolgende het meest
belangrijk:
Sluiting van de universiteiten, waaraan
te weinig menschen studeeren; ophef
fing van de Middelbare scholen, die gieen
goede resultaten kunnen pantonnen; stich
ting van bureaux voor beroepskeuze en
het instellen van zomercursussen voor
lamdbouwleeraren; maatregelen pp het (ge
bied van de y'adio en de invoering van
paedegogisdhe en culfureele (programma's
en tenslotte het stichten van scholen op
het platteland.
scholen is geschied. De behandeling van
deze laatste vraag zal zeer bepaald moe
ten rekenen met de bezwaren, die op
19 December 1935 in de Tweede Kamer
ssij.m ingebracht tegen het regeermgsvoor-
stel tiot verlaging der openbare uitgaven
voor het ouderwijs. Deze bezwaren golden
met name de verhoioging der minima, de
dispensatiebevioegheid van de Krqoffi ol
den Minister, de te verwachten bezuini
ging, het onderscheid in de regeling voor
het openbaar en het bijzonder tonderwiijs.
TWEEDE KAMER
De salarissen der onderwijzers
in kloosters
Dinsdagmiddag heeft toen in de Kamer
gedebatteerd over de miiOtie-B|aoin,
iwiaarin wordt voorgesteld, de Kamer als
haar oordeel te dioiem uitspreken, dat höt
miet het oog |op de noodzakelijke beper
king der uitgaven iwensdhelijk is, een
bijzondere regeling te treffen viojor de'
salarissen van ambtenaren en onderwij
zers, die buiten gezinsverband in com-
(mluiniteit leven en de regeering (u(it tfco
inpotdigen, z|op spoedig (mogelijk (stappen
in die richting te doen.
De heer Boo in (v.b.) wees er (op, dat
deze motie iin December van het vorige
jaar niet onvriendelijk is ontvangen, (opk
van katholieke zijde, doch, sedert eenigen
tijd is de critiek losgekomen. Spr. ver
heugde zich, dat men ook van die zijde
'•hemt niet van anti-papisme heeft verdacüit.
'Het gaat hier zuiver om een crisismaat-
jregel, welke tijdelijke vervanging van het
;l-OiOin-naar-prestatie rechtvaardigt,
i Bij de Woensdag voortgezette debatten
(over deze mioitie, heeft imr. Bioon, ze ge-
IWijszigd volgens het advies van Jhr. de
Geer, die het (aanhangig miaken van deze
(kwestie bij' het georganiseerd overleg aan
val. Hedenmiddag wordt over ,de (mjqtio
De Onderwijsconcentratie
De Minister van Onderwijs, prof. dr.
Slotemaker de Bruïtne, beeft Woensdag
ochtend in een der Zalen vian het Depar
tement van Binnenlandsdhe Zaken de
Staatscbmlmissie wcior de Onderwijscon
centratie geïnstalleerd.
De Minister heeft daarbij een rede ge
houden1, Waarin iq.m1. het vojgende is ge- 1
zegd:
Het is volgens het Kon. Besluit tn't
instelling van deze öomlmissie iqnze taak1*.
1. te onderzoeken, >o,f een wettelijke
regeling kan worden getroffen (ojm de
concentratie van bijzondere scholen voor»
algemeen1 vormend lager onderwijs te ver
wezenlijken op een wijze, die de bezwa
ren tegen paragraaf 12 (van het bij' Ko
ninklijke Boodschap' van 6 Augulstus 1935
ingediende wetsontwerp ondervangt; en
eventueel voorstellen in die richtiffg te
doen1;
2. voorstellen, te doen, welke betrekking
hebben op de (materie, geregeld in de
Iwiet vian 4 Augustus 1933, Staatsblad No.
414.
De eene (wiil onderzioCht zien in hoe
verre er aanleiding bestaiat oimi, met het
oog (op de groptste soberheid in het be
steden der openbare geldmiddelen, iwielke
bij voortduring is geboiden, de voorschrif
ten der tofët! vjan 4 Augustus 1934, Staats
blad No. 414, al dan niet gewijzigd, ook
na 31 December 1936 te handhaven, in
het bijzonder voor zooverre daardoor de
stichting van nieuwie scholen, 'zlcio voor
het openbaar als voor het bijzonder on
derwijs, in sterke miate wordt geremd.
De andere vraag luidt: op welke wijze
een concentratie van bestaande bijzondere
scholen kan twlorden verkregen, gezien
mede hetgeen (met bestaande openbare
i Eieren zullen blikvleesch vervangen
De heer de Visser (C.p.) heeft gis
terenmiddag een interpellatie gehouden
over de verlagirjgi van den steun aan
Iwierkloioizen en een laantal vragen gesteld.
De Minister van Sociale Zaken, de heer
Slingenberg, antwoordde diat de re
geering zich laat leiden door zekere richt
lijnen bij steunverleening en werkver
schaffing. De regeering imioet rekening
houden met het tottiale, beschikbare be
drag, 20 pet. van het rijksbudget juii'tona-
kende. Voorts mjoiet het geld rechtvaardig
Iwlorden verdeeld. De Controleurs iziijm
reeds werkzaam, bijna zoolang (ais de
steunverleening bestaat. Ze zien (toe, dat
het geld rechtvaardig wordt verdeeld.
De blikken vleesch zullen vermoedelijk
tegen Juni opgebruikt zijn. In het voorjaar
em den zomer kan er geen nieuwi blik
vleesch gemiaakt worden, misschien in het
najaar. Er wordt nu overleg gepleegd
met den minister vian landbouw over be
schikbaarstelling van een groot laantal
goede eieren,, tegen lagen prijs, in de
plaats van het blikvleesch.
Zuiveldagen te Zierikzee
Ter gelegenheid der Zuivel-en Kook
demonstraties, vond gistermiddag de op
tocht 'plaats, bestaande uil versierde 'melk
wagens en carriers.
i Hiervoor bestond gnoote belangstelling
zoowel van de zijde der melkveehouders
en slijters, van de bakkers en ijsco-ven-
ters, als van het publiek, dat voor de
optocht eveneens groote interesse had.
De schoolkinderen werden bij deze ge
legenheid getrac'teerd op chocolademelk
en> koekjes,a Ismede werd hen door „Jan-
Welgemoed" (gratis een vlaggetje ver
strekt met opschrift: „Voedt U goed".
Van de 30 deelnemers aan de optocht
werden de prijzen, na beoordeeling doior
de jury, bestaande uit: de dames mej.
Kuik, mej. Pastel en den heer v. Geffen,
als volgt toegekend:
Vereenigirgswagen: Extra prijs toege
kend aan de heeren commissieleden, die
de wagen samenstelden, n.l. Jb. Koopman,
W. J. van Schelven, J. A. v. d. Sdhee,
C. v. d. Hoek Gz.
Groote wagens: W. Cashoek, Zee
dijk B 517, 2e pr.; W. ten Haai', Platte
weg D' 517, 3e pr.
Bakkerswagens G. Bil, Schut
ters,hofstraat C 462, le pr.; J. J. Goumoiu,
N. Boogerdsstr. C 197, 2e pr.
Carriers: J. A. v. d. Schee, Krepel-
straat C 572, le pr.; A. Heuseveldt,
Krepelslraat 277, le pr.; M. de Bakker,
's-Gravenstraat B 303, le pr.; G. B. Moer.
mond, Zandweg B 51, 2e pr.; P. de
Oude, Hem 61, 2e pr.; C. v. d. Hoek
Gz., Scheepstimmerdijk, 2e pr.; Wed. G.
v. de. Hoek, Scheepstimmerdijk A 494,
2e pr.; R. P. Hoogerheijde, Melkmarkt
B 95, 3e pr.; J. bij de Vaate, le weegje
C 645, 3e pr.; C. Groenewege, Scheeps
timmerdijk A 491, 3e pr.; W. Aalbreigtse,
Korte St.-Jamstraat D 349, 3e pr.
De prijzen worden hedenavond 5 Maart
uitgereikt na de laatste demonstratie.
Belanghebbenden worden verzocht precies
9 uur .aanwezig te zijn.
ZIERIKZEE. Dat de bevolking van
Zierikzee en omstreken vele „Oranje-klan
ten" telt, bewees wel de groote belang
stelling voor den Oranje-avond op Dins
dag j.l., die door het Zierikzeesche ven
del der Oranje-garde was (georganiseerd
in het Ned. Herv. Vereenigir.|gsgebouw.
De (geheel bezette zaal was rijk met
vlagjg.edoek en oranje versierd, terwijl
op eenige plaatsen in de zaal noodilgende
leuzen de aandacht trokken.
Na psalmgezang: en gebed sprak de
heer Gorter het welkomstwoord en gaf
een korte uiteenzetting van doel en stre
ven der Oranje-Garde.
Het woord „Oranje" roept herinne
ringen wakker aan blijde en droeve tij
den, waarin het Nederlandsche volk zich
om Oranje schaarde, het symbool van
éénheid en vrijheid, terwijl „garde" ver
onderstelt: werkzame, strijdbare men
schen.
De „Oranje-Garde" wil dus werkzaam
zijn in het belang der vrijheid, waarvoor
de Vader des Vaderlands zich zelf heeft
geofferd en trachtten liefde te wekken
voor Vaderland en Oranje. God, Neder
land en Oranje vormen een haast onver
brekelijk snoer.
Na trompetgeschal en tromgeroffel tra
den de gardisten aan, in hum bekende
uniformen, om daarna hun prestaties te
toionen bij de afwerking der rijk-geva
rieerde programmanummers.
Het mag gezegd, dat zij zich kranïg
hebben, geweerd en de aanwezigen den
ganschen .avond hebben geboeid. Niet dat
alles „volmaakt" was, doch zang, mu
ziek, gymnastiek, voordracht, vendel-
zwaaien. en wat verder voor het voet
licht werd gebracht, -getuigden van goe
den moed en vaak van veel oefening.
Het applaus na elk nummer bewees,
dat het publiek het gebodene waardeerde
en begreep, dat nocto zangi of muziek,
noch gymnastiek, voorwerpen zijn van
„speciale studie".
Het herhaaldelijk gemeenschappelijk
zingen van bekende vaderlandsche liede
ren tussctoen dc nummers van het pro
gramma, hield de jgewensdhte stemming
er in.
Vaandrig Jonker hield een inleidim(gi
over „De Vader des Vaderlands in crisis
tijd", waarin hij wees, op de crisis in
„Vader Willem's" leven, toen hij voor de
keuze stond, of alleen voor zichzelf te
zorgen, óf met het volk verdrukt te wor
den. Evenals Mozes verkoos hij met het
volk Gods kwalijk behandeld te worden.
Het Nederlandsche volk kan de eereschuid
daarvoor het 'best betalen met aanhan
kelijkheid en trouw aan onze Oranje-
Vorstin. I
Een toepasselijk gedicht werd do;or
mej. J. Slegt voorgedragen.
De heer Spaans, leider der Gardisten,
sprak een propagandistisch woord, waar
na „het" nummer volgde, het leeken-
spel „Een. stuk uit Neerland's worstel
strijd", dat de geschiedenis in den tijd
der hervorming uitbeeldde.
De stille aandacht tijdens dit spel was
Voor de spelenden het beste bewijs, dat
hun prestaties werden gewaardeerd. Een
waardeering die hun stellig toekwam,
daar de uitbeelding igeslazjfd mag heeten.
De heer W. P. L. Bakker sprak het
slotwoord, waarna dr. v. Ijonkhuijzen met
dankgebed den avond besloot.
Louis Davids geniet ook in dit deel
van ons land groote bekendheid. Die
populariteit heeft hij, voor wat deze
streek betreft zeker voor 'n goed deel
aan- do radio te danken. En daarom zullen
er velen geweest zijn, die Woensdag) een
gang. naar de Concertzaal waagden, om
hem en zijn ensemble te hooren. De
belangstelling) was heel groot. Een goed
gevulde zaai voor dergelijke avonden Zegt
iets.
Op leuke, eenvoudige, maar toch ko
mische wijze leidde de heer Davids zijn
gezelschap (bij' 't piuhlliek in, dat 't „wande
lend programma" gpl begroette. Louis
Davids verstaat de kunst zijn audi
torium aangenaam bezilg te houden en
langs zijn neus weg) harde waarheden
te verkondigen. Het gaaf er maar om h|oe
9 9
Stalin over 't Verre Oosten en
Midden Europa
China's strijd tegen den draak
der onwetendheid
De Negus tot onderhandelen
bereid
Italië's houding nog onzeker
De Zierikzeesche Zuiveldagen
men 't zegtï Toch viel er een zekere
matheid te constateeren. Mogelijk is zulks
ook aan de radio te wijten, want die
bracht zijn levensliedjes haast in alle
huiskamers. Pittig was „De Zesdaajgsche"
terwijl het hooglied van den waanzin
„De kip van van Zanten" het ook hier
deed. Dora Gerson is een prima kracht,
waarmede de heer Davids geinkgewensdht
kan worden. We hebben ze „Fie Carelsen
II" gedoopt, al zingt „I" dan ook niet.
Dora Gerson zingt haar levensliedjes
in haar moedertaal. En hoe! Stem en
voordracht: subliem!
Jan Musch is Jan Musch; een acteur
met groote gaven, ook in het genre
waarvoor hij thans zijn krachten moet
geven. Die kwamen vooral uit in de
parodie op „De Beul", „Romantiek" en
vooral in „c'est la vie"!
Han Beuker, de vermaarde pianist, be
geleidde de liedjes, voordrachten en de
dans van Mary Smithuijzen, die een be
scheiden aandeel had in dit ensemble,
dat wel zeer groote belangstelling ge
noot.
Woensdag 4 dezer had de jaarver
gadering der Coöp. Boerenleenbank te
dezer stede plaats.
Uit de rekening bleek dait ontvangen
iwias aan spaargelden door de Spaarbank
f64551,58 en terugbetaald f40733,12; aan
voorschotten was terugbetaald f3795 en
uitgeleend f 5425. In loopende rekening
was ontvangen f 494801,55 en uitgegeven
f 515957,35.
Volgens de Balans per 31 DeC. 1935
bedroegen de spaargelden bij de Spaar
bank f 139335,73, was aan voorschotten
uitstaande f 58935, in loopende rekening
uitgegeven f95616,90 en ontv. f 18962,21,
Het reserve-fonds bedraagt thans
f 11050,34.
KERKWERVE. Burgerlijke Stand over
Januari en Februari. Geboren: 25 Febr,
Gerritje, d. van Dan. van der Wekken
en Eliz. van der Sluis. Overleden: 3 Jan.
Jakob Legemiate, omgek., zoon -van Jan
Legemate en Gomelia Hart.
ELLEMEET. Burgerlijke Stamid over
Februari. Overleden: 20, Jacob van den
Houten, 59 j., edhtgen. van Cornelia Wil-
helmiinu Bodbijl.
Het aantal kiezers -voorkomende op
de kiezerslijst voor de Twieede Kamer
bedraagt 303, voor de Projv. Staten 300
en voor de Gemeente 284.
ELKERZEE. Burgerlijke Stand over
Februari. Geboren: 9, Maarten Everinrus,
z. van Joh. Tuinman en D. K. den Haan.
Overleden: 25. Suzan na van der Linde,
74 j., wed. van L. Goudzwaard; 26, Ccxr-
inielis van Splunder, 87 j., echtgenoot van
H. M. Humlmar.
OUWERKERK. De propaganda-avond,
die de afd. van Staa-tspensionneering gaf,
wlas doior bijzondere omstandigheden njet
zoo druk beztocht ials gewoonlijk. Een
andere tegenvaller wias, dat de voorzit
ter, dhr. C. P. Kuijper, door een keel
aandoening verhinderd Wias zijn rede te
houden. Bovendien wnas dioor ziekte van
medewerkenden vervanging noodzakelijk
geworden, redenen genoeg io|mi een iminder
geslaagde avond te verwachten. Evenwel
had het ijverige bestuur alle moeilijk
heden moedig het hoiofd geboden, zoodat
het publiek met gespannen aandacht lui
sterde en keek naar hetgeen vertoond en
gesproken werd. En waarlijk, de propa
ganda heeft haar doel niet gemist. Hef
/boineelstuk „Als de io|uide dag komt" boei
de en trof de aanwezigen zeer. Onge
twijfeld -Zijn daardoor bezwaren, die voor
al van de rechtsche politieke partijen
tegen Staatspensionneering worden (tof
liever werden) aangevoerd, vqo|r sofmlmi-
gem vervallen.
Het tweede toopeelsttik bracht de
„note igaie". Slechts een enkel oojgienblik
kon uiten merken, dat er invallers waren.
Een stern uit het publiek bracht dan ook
met instemming der vergadering, de afd.
daink en hulde viqor (den pqachtigen avofnd.
