ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1936
OPGENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
EERSTE BLAD
DIENSTPLICHT.
Werk!
De Kern
ABONNEMENT:
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent Veraohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 12955
ADVERTENTIEN.
v&n 13 regels 60 oent, van 4 regels en
- daarboven 20 oent per regel. Reolames 30 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Uitspraak inzake vrijstelling.
De BURGEMEESTER van Zierikzee
brengt ter algemeene kennis, dat bij be
schikking van den Minister van Defensie
d.d. 18 Februari 1936, Vile afdeeling,
No. 221 V, aan WILLEM KLIPPEL, in
geschrevene voor den dienstplicht der
lichting 1935, met ingang van 16 Maart
1936 voor goed vrijstelling van den
dienstplicht is verleend wegens kostwin
nerschap.
Omtrent het indienen van het ver
zoekschrift, waarbij tegen deze uitspraak
in beroep wordt gekomen, wordt ver
wezen naar de bekendmaking, aangeplakt
aan het Gemeentehuis.
Zierikzee, 27 Februari 1936.
De Burgemeester,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
zich er over, dat de verovering van
de noordelijke Chineesche provincies niet
geheel ten uitvoer is gebracht. Zij zijn
van meening, dat twee jaren geleden
de Japansche overwinning op het Azia
tische continent vaststond, terwijl sinds
steeds remmender is ;gaam werken, tot
spijt van de Japansche vechtjassen.
De militaire staatsgreep in Japan
De achtergrond
Het bloedige drama, dat zich te Tokio
heeft afgespeeld de staatsgreep van
een militaire kliek, waaraan de minister
president en twee andere leden van het
kabinet ten offer vielen kan iemand,
die de ontwikkeling der dingen in Ja
pan wat nauwkeuriger gevolgd heeft,
moeilijk verrassen.
Op den dag na de verkiezingen, die
negen dagen voor den staatsgreep plaats
vonden, citeerde de Russische pers triom
fantelijk eenige zinnen uit een artikel,
verschenen in het proletarische dagblad
„Niako", dat uit het feit, dat de linksche
partijen hun stemmenaantal verveelvou
digd hadden de navolgende conclusie
trok: „Het feit, dat wij bij deze ver
kiezingen een groot succes hebben kun
nen boeken, moet de geprikkeldheid van
de militaire kliek -tot paroxisme doe.\
stijgen. Er bestaat voor ons geen twijfel
aan, dat zij spoedig van woorden tot
daden zullen overgaan en met geweld
een poging zullen ondernemen, om het
half-constitutioneele regime door een dic
tatuur te vervangen".
Acht dagen later is deze voorspelling
waarheid geworden. Maar de oorzaak
van dezen staatsgreep is zeker niet en
kel en alleen in de successen van de
linkerpartijen bij de laatste verkiezingen
te zoeken. Dit succes is overigens ook
slechts relatief, dat de partij ook thans
nog slechts over 36 van de 500 man
daten de beschikking heeft. De ware
oorzaak is veeleer gelegen in de neder
laag van de groote reactionaire Seiyoe-
kai-partij.
Sinds 1932 wordt Japan door een ex
tra-parlementair kabinet gereageerd, waar
van het voorzitterschap eerst bij graaf
Saito en later bij den thans vermoor
den Okada berustte. De liberale min
derheid in het parlement (de Minseito-
partij) heeft de regeering steeds onder
steund, terwijl de rechtsche meerderheid
(Seiyoekai) haar steeds weer het ver
trouwen weigerde. De verkiezingen moes
ten Tiu juist aan dezen lonhoudbaren
toestand een einde maken.
En inderdaad zijn na de verkiezingen 'r'Ie
inderdaad zijn na de verkiezingen de
meerderheidsverhoudingen geheel veran
derd de Minseitopartij won 87 zetels,
terwijl de Seiyoekai er 93 verloor, zoo-
da+ de liberalen thans de meerderheid
hebben.
Onder deze omstandigheden viel er
op de rekenen, dat de regeering thans
door een parlementaire meerderheid ge
steund, zich spoedig van de militaire
voogdij zou verlossen. Haar meest kun
dige lid, de eveneens bij den staatsgreep
vermoorden minister van Financiën Ta-
kahasji, wiens energieke verdediging van
den yen bekend is, had reeds verklaard,
dat hij iedere verhooging der militaire
credieten zei weigeren. Deze verklaring
was de vonk, die het kruitvat tot ex
plosie bracht.
Reeds jarenlang wierpen de ultra-na
tionalistische militairisten de regeering
weifelmoedigheid tegenover het „Russi
sche gevaar" en den „Chineeschen chaos"-
voor. De militairen hadden het liefst
reeds in het jaar 1934 een aanvang (ge
maakt met den oorlog tegen Rusland.
Sindsdien stelden deze kringen met
groeienden onwil het verminderen van
den Japanschen invloed in Mantsjoekwo
vast. Nog meer bekladen de militairen
De burgerij en haar zending
Een merkwaardige rede
Op 22 Febr. j.l. hield de bekenide
Fransche politicus van rechts Paul Rey-
naud een merkwaardige rede over „de
ingebreke-blijving van de burgerij", wel
ke door een uitgelezen burgerpubliek....
toegejuicht werd!
De talentvolle spreker begon met haar
er van te beschuldigen, dat zij in haar
zending tekort geschoten is! Vroeger was
zij vruchtbaar, maar thans geeft zij zich
over aan pessimisme. „Erger nog: zij
schijnt haar eigen begrafenis te volgen".
Verder verwijt hij de burgerij, haar
eigen parlementaire regiem te verloo
chenen.
De burger die naar fascisme verlangt,
is volgens Reynaud een tamelijk grap
pige verschijning, daar het fascisme de
burgerij ten onder brengt.
De bourgeoisie is verantwoordelijk voor
het dreigende staatsbankroet, want zij
haat alle goede hervormers, critiseert
en lastert die. „Wie niet denkt zooals
zij, wordt als publiek vijand beschouwd".
Tegenover deze achterlijken stelt hij de
Engelsche burgerij, die voor alles groote
belangstelling toont. „Toch", zegt hij,
heeft onze (de Fransche) bourgeoisie de
Revolutie (van 1789) gemaakt. Zij heeft
onze geschiedenis met groote namen ver
rijkt". Hij schildert de heerschende wan
hoop, verwerpt de decreet-wetten en wil
aanpassing van de munt.
De crisis van economischen aard
De ergste fout van de burgerij is, te
blijven gelooven dat de crisis van poli-
tieken aard is, terwijl die economisch
is. Vervolgens verwijt hij de gemiddelde
Fransche burger niets van de buit en -
landsche politiek te begrijpen. B.v. dat
het onbegonnen werk is den vrede te
willen grondvesten buiten de Volken
bond om. Ook dat thans het beginsel
van de collectieve veiligheid de grond
slagen van onze politiek moet uitmaken.
Spreker noemt het een dwaling, haast
een misdaad, dat de Fransche burgerij
vrijwillig de opinie van de Engelsche
volksmassa verwaarloost.
Men kan daaraan toevoegen dat zij
hetzelfde doet met de opinie van het
eigen volk, wat Ministerpresident Sarraut
haar vertegenwoordigers in de Kamer
als volgt voorhield: „De tijd is voorbij,
dat de arbeidersmassa's enkel de z.g.
maag-refexen kenden: thans leven zij
met het hart en de geest, wat gij ver
geet".
Verder verwijt Paul Reynaud de bur
gerij, die de teugels van het bewind
houdt, dat zij het leger niet voldoende
aanpast aan de nieuwe eischen (moto-
risatie).
En tenslotte, dat zij de toekomst van
het geslacht verwaarloost. Hij wil dat
er spoedig een opbouwend programma
komt. Daartoe zijn noodig: durf en
moed. „Pas op! Een maatschappij,
waarin de jeugd tevergeefs haar plaats
zoekt, wordt door een nabije uitbarsting
bedreigd".
„L'Oeuvre" merkt daarbij op, dat er
in Frankrijk nog wel burgers zijn, maar
dat er geen burgerij meer bestaat
/Koopt tandpasta uit eigen land
Dat geeft meer werk in Nederland".
//IVOROL" De Nederlandsohe
Frankrijk en Rusland
defensief verbonden
De Fransche Kamer heeft gisteren een
zeer belangrijke beslissing genomen. Ze
heeft n.l. het Fransch-Russische pact ge
ratificeerd.
De regeering heeft de tegenstanders
van dit verdrag, in de Kamer, de ge
legenheid gegeven hun bezwaren ken
baar te maken of hun gemoed te luch
ten, maar het heeft niets geholpen. Frank
rijk had geen keus.
Socialisten en radicalen hebben v,ij
voortduring verzekerd, dat Duitschland
niets te vreezen heeft. De socialisten zijn
gereid hun land tegen eiken aanval te
verdedigen, maar geen enkele Fransch-
man denkt er aan Duitschland aan fe
vallen. De kwestie van de Tsaristische
schulden is niet geregeld. Voor tal van
kleine spaarders is dit een niet te heelen
wond. Maar verwerping van het ont
werp zou ze evenmin hebben opgelost.
De collectieve veiligheid blijft de Fran
sche stelling bij uitstek. Allengs ziet men
haar gestalte aannemen. Het is waar,
dat Rusland en Duitschland geen ge
meenschappelijke grens hebben, maar
Rusland en Roemenië hebben er een.
Frankrijk heeft overeenkomsten gesloten
met de Kleine Entente en het eenige ver
band, dat het in geval van oorlog met
Roemenië zou hebben, is Rusland.
Minister-President L ai val, de vader
viam het verdrag, verklaarde op 27 Juni
1935:
„Den 18den September 1934 deed de
toetreding vian de Sovjet-Unie t}0|t den
Volkenbond de laatste hinderpaal voor
de samnenWerking van de beide landen
verdwijnen t.o-v. de organisatie der vei
ligheid in het Oosten van Europa.
Tot dez!e gemeenschappelijke arbeid
(Wanen trouwens iritgenCjOidigd al de be
langhebbende Staten en met naimie het
Duitsche Rijk, dat in het nieuwe accoord
zelf aanvullende .elementen van zijn eigen
veiligheid kon vinden.
De onder teekening van het Verdrag dat
op Uw' goedkeuring wacht, beteekent een
belangrijke etappe in de organisatie van
de veiligheid in Oost-Europa. Deze orga
nisatie kan echter niet als voltqojd be
schouwd worden en het nie<u'we aeöotord
sluit op dit punt geen enkele' mogelijk
heid of medewerking uit".
De verslaggever Mr. To r r s heeft
in het licht gesteld dat het accoord uit
sluitend betrekking heeft op een niet
uitgelokt en aanval tegen het eigen grond
gebied in Europa.
Ex-Minister H e r r i o t verklaarde dat
de Russen sedert hun toetreding tot den
Volkenbond een voorbeeldige houding
hebben gehad. „Men kan het betwisten
of betreuren: ik verheug mij er over....
Het Oostpact imioet voor allen open blij
ven. Hij wil laannemen dat Polen zal
toetreden. Maar men moet in elk geval
de politiek van collectieve veiligheid
PIERRE LAVAL
voortzetten en ik beschouw de pogingen
van de Sovjet-Unie op» dit punt als op
recht.... De Sovjet-Republiek verdient de
haat niet, die imien tegen haar verwekt
heeft.. Hiji mieent dat de toenadering der
volken een onmisbare waarborg van de
vrede is: als ik er iets aanvallends in
gevonden had, zion ik er niet viopr getemd
hebben. Doch daar het zuiver defensief
is, zal ik vóór dit verdrag stemmen, dat
niemand benadeelt of bedreigt, Idiat in
overeenstemming imet Locarno is...."
De heer B a s t i d, voorzitter van de
afdeeling voor Buitenlandsche Zaken ver
klaarde in de Kamer: „Wij moeten niet
kiezen 'tusschen Diuiitschland en Rusland:
iwij hebben te kiezen tusschen een collec
tieve politiek en afzonderlijke intriges".
Minister F1 a n d i n verzekerde op zijn
beurt:
„De strijd gaat eigenlijk tusschen hen
die het geloof in de principes der collec
tieve veiligheid bewiaard hebben en de
genen die bereid zijn yoior gewield te
buigen en de veiligheid van anderen op
te offeren...
„De vurigste Wiensch Van Frankrijk is
de grocte natie die gij kent, haar plaats
iwiser"fe Genève te zien innemen op voet
van gelijkheid. Eens zullen de volken
van Europa inzien, dat de bewapenings
wedloop hen onafwendbaar naar de eco
nomische ondergang vioiert...
De buitenlandsche politiek van Frank
rijk moet niet bepaald wiorden dioior het
binnenlandsche regime van de landen
waarmee het onderhandelt. Dit pact is
nodh gevaarlijk, noich loverbodig".
Ook de Fransche electriciteits-,,koning"
Ernest Mercier constateerde in de
Sorbonne het slagen der vijf-jaarplannen
en erkende het nut ,van het nieuwe pact
tegenover de verontrustende DiujtsJhe be
wapening.
De oppositie in de Fransche Kam'er liet
izich door niets overreden en met twee
honderd stemmen meerderheid1 werd op
27 Februari te 18 |utur 55 min. het Fransch-
Russische verdrag bekrachtigd.
oede Europeeërs zijn, aan wie
het doceeren van de waarheid ernstige
verantwoordelijkheid oplegt en omdat de
voorvallen aan de Duitsche universiteiten
een flagrante en agressieve ontkenning
zijn der beginselen van alle echt univer
sitair leven. Meer dan ooit is het plicht
der universiteiten en speciaal der Brit-
sche, om het onderzoek naar de waar
heid en de kennis, tegen de stijgende
golven van onverdraagzaamheid, geweld,
wreedheid en vervolgingen".
Een Engelsch antwoord
Op 'n Duitsche uitnoodiging
De weigering van Engelsche universi
teiten om deel te nemen aan de feesten
der universiteit te Heidelberg wordt in
de „Times" gecommenteerd door Charles
Grant Robertson.
Deze memoreert dat te Heidelburg se
dert 1933, vier en veertig professoren
afgezet werden om redenen van ras,
godsdienst of politiek. De aanwezigheid
van Engelsche gedelegeerden zou kunnen
verklaard worden als een goedkeuring
van de Nazi-politiek tegen de Duitsche
intellectueelen.
„Wij hebben de uitnoodiging afgewe
zen, niet als onwetende en bekrompen
eilandbewoners, maar omdat wij
De Japansche muiters
Het geschut der vloot bestrijkt Tokio
Het eerste Japansche vloioteskader ligt
in de baai vian Tokio-, wiaanoip de loop-en
van het scheepsgeschut zich dreigend
Mariniers Zijn ontscheept, die samen
richten.
met de garde-soldaten vian den Mikado-
de strategische punten vpn Tokio be-
iwiaken.
Onmiddellijk Zijn de onderhandelingen
met de miuiters begonnen.
Op verzoek vanj 3 generaals allen leden
vian den oppersten oorlogsraad, begaven
zich 'drie leiders der muiters naar de
Militaire Club. De generaals drongen er
bij» de muiters op aan, op vreedzame
Wijze een einde te maken aan de rebellie,
aangezien anders geweld -moest worden
gebruikt.
De drie leiders der muiters keerden
daarop terug naar het paleis van den
premier, waar de opstandelingen hun
Laters werden de leiders der muiters
hoiofdkwartier hebben gevestigd.
opnieuw doioir de drie generaals ontvan-
i gen, ditmaal in het hoofdbureau van pioi-
li-tie. Bij deze gelegenheid deden zij mie-
j dedeeling van het besluit der rebellen,
1 Vrijdagochtend -om acht uur naar hun
kazernes terug te keeren.
Worden de muiters niet gestraft?
Onmiddellijk na afloiop der doinferentie
begat general Kasji, de militaire gou
verneur van Tokio, zich naar het keizer
lijk paleis, ten einde den mikado rapport
uit te brengen. Tevens stelde men prins
Saijonji, den veteraam-staatsmantelefo
nisch op zijn landgoed pp de hoogte
va-n het bereikte compromis.
Het -compromis heeft tot dusver uit
sluitend betrekicing op de minderen. Om
trent hel lot der muitende officieren is
nog geenerlei beslissing gevallen. Men
verwacht, dat Zij- onverwijld voorstellen
zullen doen me-t betrekking tot hetgeen
met hen moet gebeuren. Uit de omstan
digheid, dat de onfdierhand elingen op voet
vam gelijkheid worden gevoerd, leidt men
af, dat van drastische maatregelen tegen
de muiters nauwelijks sprake zal zijn,
In goed ingelichte kringen verwacht
men, niettegenstaande de afloop van
den opstand, dat de invloeid van -de
extremistische militairen) zich in den
vervolge notg sterker zal doen -geyoelen
in de regeerir|gi.
KORTE BERICHTEN
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 1 Maart.
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe kerk. 10 ure, de. Pijnaoker
Hordijk.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Gerritsen en
7 ure, ds. Joh. A. Raams van Kloetinge.
Ds. Pynacker Hordijk hoopt Zondag
8 Maart in de Kleine Kerk den H. Doop
te bedienen. Aangi/te tot Vrijdag a.s. by
den heer Hei/boer.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Gerei. Kerk.
10 en 6 ure, dr. v. Lonkhuijzen.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn.
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst3 Verblijdings-
samenkom8t en 7.30 ure, Verlossings-
eamenkomst
Gerei. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk.
De Staatsgreep in Japan. Ver
sterking van 't militaire regiem
Het Fransch-Russisch defensief
verdrag
De Negus gewond of ziek?
Luchtbeschermingsoefening inde
maand April
Laffe overval te Bakkum
Roofoverval in Mexico
Een vrachtauto, waarin voor een groot
bedrag aan loonen werd vervoerd en
welke onder bewaking stond van een
militair esciorte, is in- den Mexicaanschen
staat Najarit door een bende gewapende
bandieten aangehouden. Een luitenant en
vijf soldaten, die tot het escorte behoor
den werden doodgeschoten en vijf an
dere soldaten gewond. De bandieten
maakten zich hierop met een bedrag van
18.000 pesos uit de voeten. Een afdee
ling soldaten is naar deze streek gezon
den om de bandieten op te sporen.
Akoelof gleed uit op 't ijs
De Zweedsche chirurg, professor Oli-
,vecrona, die in allerijl naar Moskou is
vertrokken voor het verrichten eener ope
ratie, is thans per vliegtuig in de Sov
jet-hoofdstad gearriveerd. Hij is naar
Moskou ontboden voor het opereeren van
Akoelof, den secretaris-generaal van het
centraal executief comité der Sovjet-
Unie. Akoelof heeft een ongeluk gehad
op een ijsbaan. Bij dit ongeluk, dat
reeds op 18 Februari is gebeurd, heeft
hij een schedelbasisfractuur opgeloopen.
Bedrijfsautohouders adresseeren
den Minister
In een te Utrecht gehouden vergade
ring van de B.B.N. vereenigden de aan
wezigen zich met een adres door het
bestuur opgesteld, waarin aan den minis
terraad met redenen omkleed zal wor
den gevraagd een koninklijk besluit uit
te vaardigen, waarbij de wet op de open
bare middelen van vervoer van 30 Juli
1926 niet van toepassing zal worden ver
klaard op het touringcarbedrijf.
't »Wilhelmus« als voorwaarde
voor 'n vergadering
Het Tweede Kamerlid Faber heeft den
minister van binnenlandsche zaken de
volgende vragen gesteld of het juist is,
dat de burgemeester van Zoelen, aan
het verleenen van toestemming voor een
feestvergadering van de afdeeling Zoelen
ner S.D.A.P. de voorwaarden heeft ver
bonden;
dat, als een spreker zou optreden,
deze vooraf met den burgemeester zou
komen spreken over den inhoud zijner
redevoering, dan wel deze redevoering
schriftelijk zou inzenden;
b. dat de avond zou eindigen met
het „Wilhelmus".
Drie Belgische vliegerofficieren
verongelukt
Donderdag is een zwarte dajg1 geweest
voor de Belgisdhe militaire luchtvaart.
Terwijl een escadrille in de omstreken
van Nyvel, op ongeveer 600 meter jhocgte
acrobatische pefeningen deed, is het toe-