ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 3 JANUARI 1936
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
EERSTE BLAD
De Kern
ABONNEMENT:
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f10,Afzonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt voorloopig iederen
werkdag. Tel. No. 32. Giro 137677
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-RedacteurM. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 12907
ADVERTENTIENT
van 13 regels 60 cent, van 4 regels en
daarboven 20 cent per regel. Reclames 30 cent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Gevonden voorwerpen
Dameshandsdhoenen; porbemlominaie m'et
inhoud; (halssnoer; rijwielbelastmgmierk;
rijwiel laseh imiet inhoud; handbescheranier
van rijwiel; heerenhandschoen; sleutel
v,an (melkbus; (klinderhandschoen; band
van regenmantel.
Bereidt Rusland zich voor op
den oorlog tegen Japan
Mongolië - de gevaarlijke twistappel
Kenners van den politieleen en
edonomischen toestand in het
verre Oosten verzekeren oip1 het
oogenblik, dat nog in den loolp
van 1936 een oorlog tusschien
Sovjet-Rusland en Japan zal
uitbreken.
In Irkoetsk en duizenden kilometers
ten Westen en ten Oosten van de hoofd
stad van de Baikalprovincie heerscht een
voor Russische verhoudingen ongekend
bedrijvig leven. In deze streken rollen
ttfeinen met bou'wimaterialen, artillerie en
munitie aan, hier 'wiorden vliegvelden en
spoorlijnen aangelegd, hier komen en
gaan duizenden /politieke gevanglenen, jd'ie
onder voor een Nederlanldsohen arbeider
ondenkbare omstandigheden hun arbeid
moeten verrichten 'hier 'w|ordt voor
alles gëwlarkt, gewerkt en nog: eens ge
vlerkt. Want van hier tot naar het verste
Verre 'Oosten, tot aan de kust van de
Japans che Zee legt het Kremlin een on
gekend sterke basis pia|at
Er zijn zeker niet veel dingen, die in
het kader van het izi.g. tweede jvij.f-
jaren-plan van de Russische industriali
satie zoo snel en zioo grondig zijn vol
bracht als de noodig geoordeelde mili
taire maatregelen in het Verre Oosten.
Een kleine opstelling, die geenszins
/aanspraak op volledigheid; kan maken, be-
vlijst reeds, hoe ernstig de Sovjets het
met hun (militaire en verkeers-technische
"positie in het Verre Oosten meenen.
Nieuwe spoor- en autowegen
Begin November i'vOerd zonder dat ie
internationale (pers aan dit belangrijke
feit veel aandacht besteedde een auto
weg van niet minder dan 900 K.M. lengte
tusschen ChabaroV|sk, den zetel van den
-generalen staf van het Blücherleger en
de voornaamste Russische haven in het
Verre Oosten, Wladiwiostok, voioir het ver
keer geopend. En dezer Idagen is men
bij den aanleg van strategische falejgjen
weer een sfbap verder gekomen. Den"
Amoerspiooilwog, die voor de Russen als
eeflige verbindingsweg] met de Oostelijke
kustprovincie van buitengéwloom veel be-
teekenis is, heeft men van het station
Karymsk'aja tot in de omgeving van Cha-
baroiwlsk van een duibtoel spoor voorzien.
Bovendien is men op' het oogenblik bezig
met den aanleg van een spoorlwieg, die
de afstand tot Wlafd'iiwfostok met 1000
K.M. zal verkorten, teriwliji ook de nieuwe
lijn tusschen Oei an Bator, de hoofdstafd
van Buiten-Monglolië en Tsjita. aan den
Amoersjpoorwog bijna gereed is.
En wat doet Japan
En nu: Japan hoe reageert dit land
op de militaire voorbereidingen van
Moskou? Bijna (dagelijks hoort men
nieulw'e berichten over de verscherping
van de betrekkingen tusschen Tokio en
Moskou, over grensincidenten, Waarbij
aaft beide zijden Idlooden en göwlomldfen
vielen, over onderhandelingen en over
nieu'wle „on afhankelijkheidsbewegingen".
Het aanleggen van nieuwe spoorwegen
in Oost-Syberië heeft Japan beantwoord
mlet de verbetering van de verkeers
verbindingen in Mansjoekwo. Begin De
cember zijn de nieuwe lijnen Sypingpai-
Siam en Linkape-Misjan in bedrijf ge
nomen. Het aanleggen van vliegvelden
zorgt voor een verdere bespoediging] van
het verkeer. Bovendien heeft Japan in
MantsjoekWo vele militaire steunpunten
aangelegd. Aan beide zijiden wapent
men zich koortsachtig, beide landen be
trekken hun stellingen. Iin dit verband
Was het een handige zet van Japan, zich
via een onafhankelijkheidsbeweging
van Noord-China meester te maken, zoo-
dat het ook in den rug geJdekt is. Ge
heel onafhankelijk daarvan blijft Mon
golië, de twistappel tusschen Moskou en
Tokio. Evenals dit in Binnen-Mpngolië
reeds het geval is, Wensdht Japan ook in
Buiten-Mongolië het Russische Mon
golië dus vajsten vbet te krijgen.
Dooi een diplomatieke manoeuvre heeft
Japan reeds getracht zich een controle
over Buiten-Mongolië te verschaffen. Mos
kou doorzag deze voorstellen en Wees
de voorstellen Ipt bijlegginlg vgin de
grensincidenten tusschen Mongolië eln
Mantsjoekwio van de hand, waarop idle
Japanners met militaire maatregelen
dreigden en id'e Russen demonstratief (die
Mohgoolsche minister-president tot mili
taire onderhandelingen naar Moskp.u
riepen
Het is een voortdurend getwist, een
Wederzijdsch kat- en muisspel maar
ook £en steeds uit den w'eg gaan van
ene zeker voorband/eni zijnd lo|o,rl;ogsg,evaar
Beide landen bereiden zich op volle
kracht op den oorlog vopr, die in tusschen
door geen van beiden geWenscht woridt,
doidh Waarvan men overtuigd is, Idat hij
op den langen duur niet te vermijld'en is.
Nieuwjaarsrede van den
Burgemeester
Bij den aanvang van de eerste zit
ting van den Raad van Zierikzee in
1936 heeft de burgemeester, Jhr. Mr.
J. Schuurbeque Boeije hedenmiddag de
volgende rede gehouden:
Wederom hebben eenige dagen gele
den de bekende 12 slagen door den
aether gedreund, een oudjaar uit- en
nieuw jaar ingeluid. Dit heeft zich de
geschiedenis door herhaald en dat zal
eeuwen lang ook het geval blijven. Op
zich zelf is dat dan ook niets bijzon
ders. Maar toch is 31 December een
rustpunt. Men maakt een balans op over
het verleden en denkt aan hetgeen ko
men zal.
In de eerste plaats wenseh ik U met
de Uwen een gelukkig 1936 toe. Als
het kan, zonder zorgen en tegenslagen.
Moge veel goeds Uw deel zijn. En moge
U de krqcht gegeven worden om in
deze tijden het scheepje door de groote
branding heen te helpen sturen.
Wanneer ik hieraan een persoonlijk
woord mag toevoegen, dan kan ik tot
mijn genoegen constateeren, dat mijn sa
menwerking met U, bij verschil van
meening soms met de Wethouders,
met het personeel ter Secretarie, van
hoog tot laag, en met alle anderen,
die hun diensten ter beschikking van de
gemeenschap stellen, van aangenamen
aard was. Hooge eischen worden aan U
gesteld. En 1936 zal daar zeker niet
voor onder doen. Moge U de kracht en
de liefde voor Uw werk daarbij gege
ven zijn. Ik hoop, dat dit zoo moge
blijven en dat het mij zal zijn wegge
legd ook dit jaar in het belang der ge
meente naar mijn beste krachten werk
zaam te zijn.
Een terugblik
Zien we, voor wat onze gemeente be
treft, op 1935 terug, dan moet helaas
weer hetzelfde woord van verleden jaar
gesproken worden. De werkloosheid bleef
aanhouden en het aantal hunner, dat tot
laat in het jaar bij de werkverschaffing
geplaatst moest worden, bleef groot. Op
verschillende wijze men kan hier niet
anders dan met kleine middelen werken
werd getracht hen, mede met behulp
van subsidie, in het particuliere bedrijf
onder te brengen. Door de verbouwing
van de R.H.B.S. en door den aanbouw
van een aantal kleinere woningen
heerschte in het b o u w b e dr ij f eenige
opleving, welke inmiddels thans vrijwel
tot het verleden behoort. Ook in deze
stad neemt de trek naar kleine en goed-
koope woningen toe. Een ommekeer in
de conjunctuur is echter nog ver weg.
De middenstand klaagt en lijdt onder
de verminderde koopkracht en scherpe
concurrentie.
Tweemaal werd in het afgeloopen jaar
een begrooting behandeld. Die voor 1935
bracht een zeer aanzienlijke verhooging
van belastingen mede. Gelukkig was dit
voor het jaar 1936 niet noodig en kon
deze begrooting zonder ingrijpende maat
regelen sluitend gemaakt worden. Of dit
in 1937 ook het geval zal zijn, kan thans
nog niet gezegd worden. Wèl is komen
vast te staan, dat de vooruitzich
ten, zooals deze zich thans laten be-
oordeelen, weer minder opgewekt zijn.
Te zijner tijd zal echter voldoende ge
legenheid bestaan deze zaken onder het
oog te zien.
Een tweetal acties naar buiten werd
gevoerd: voor behoud van de R. T. M. op
dit eiland en voor behoud van d e
Kweekschool voor deze stad. De
finitieve beslissingen schijnen op dit
oogenblik nog niet te zijn genomen. La
ten wij hopen, dat de pogingen, welke
van verschillende zijden ondernomen zijn
niet vergeefsch geweest zijn.
De laatste dagen van 1935
De laatste dagen van 1935 zijn voor
velen in deze stad moeilijk geweest. Men
is wel eens geneigd, zich af te vragen,
of elders wel geheel en al rekening ge
houden wordt met wat den den gem.-
besturen op doorgaans zeer korten ter
mijn oplegt? Mede, omdat in goede be
doeling ondernomen pogingen tot ver
zachting of afwijking op ondergeschikte
punten door sommige hoogere instan
ties, gelukkig is dit niet overal het
geval al heel spoedig als een soort
recalcitrantie of opstandigheid beschouwd
worden en men dan vrij snel bij de
hand is met radicale alternatieven.
Ten opzichte van een groot aantal
ittlerklooizen 'stond men plotseling vojor een
vrij gecompliceerd geheel. Er zijn men-
scheln geweest, voor wie de steunuitkee-
riing een begrijpelijke en Iglroote teleur
stelling ge'wteest is. Dit neemt niet weg.,
dat er krachten onder geweest zijn, die
dez'e gelegenheid niet ongebruikt heb
ben gelaten om de moeilijkheden te ver-
grooten. Ik iwfil dit voor de afgelplopen
dagen met den mantel id'er liefdie be-
dekkken.
Maar Wel wil ik van deze plaats ver
zekeren, dat ik mijn voorschriften heb
na te leven. Steeds ben ik bereid om,
als er moeilijkheden zijn, door overleg
een uil'wleg te zoeken. Maar niet, zooals
dat thans geschied is.
Slaan iwlij onze blikken over een rui
mer veld uit, dan blijkt, idat in 1935 Ide
economische to.est and, in tegen
stelling met die in verschillende andere
landen, en Nderl a nldl nog geen teeke
nen van opleving te zien gaf. De Werk
loosheid vertoonde, lopk-na eliminatie van
seizoeninvloeden, een stijging. De pro
ductie in de nijverheid bleef op een
laag peil. De geheele toestand draagt
piog 'n sterk depressief karakter. Welke
c'ijfers men in zijn beschouwingen betrekt,
of zij de voortbrenging en verbruik, han
del en verkeer of geld- en c'reid'ietWlezen
betreffen, het eene is doorgaans ,al slech
ter dan het .andere.
De werkeloosheid
Ik noemde de Werkloosheid. De cijfers
zijn vaak benauWfend. Ook in het afge
loopen jaar bleef het gemiddeld aantal
Wlerkloozen een stijging vertonnen. In
Januari 1935 bereikte dit een hoogte van
ruim 432.000. Wel daalde Idit in Juni tot
334.000, maar dit dieptepunt ligt al Wteer
hooger dan dat in anidere jaren. Een
en ander laat dan ook niet na den fipan-
c'ieelen toestand van een groot aantal ge
meenten in ons land zeer ongulnstig te
beïnvloeden. Een typische iwiaardembter
daarvan is de toenemende druk van /de
gemeentefoinds-belasting. Het aantal ge
meenten, Iwlaar geen opcenten op deze be
lasting geheven Werden daalde van 317
in 1931/32 tot 32 in 1935/36. Daarentegen
steeg hfet aantal gevallen, Wiaarin het
hoogst mogelijk aantal opcenten geheven
werd, in deze jaren van 30 tot 625. Het
aantal gemeenten, Waar 'het hoogst aantal
opcenten op de vermogensbelasting ge
heven Wlerd, steeg van 451 tot 897Cijfers
z'ijn Wel eens vervelend, maar soms zeg
gen zij veel.
Saneering en ordening
Is in de bedrijven in toenemende mate
een streven tot ordening en sa,neeri[nlg
merkbaar om de vaste lasten en ioonen
te verlagen en door onderlinge samen
werking tot verbetering van den ongl'in-
stigen bedrijfstóestand te geraken, daar
nevens treedt een toenemend streven
van de Regeering aan het licht om door
industrialisatie een compensatie te vin
den voor de ingekrompen buitenlanldlsche
afzetmogelijkheden v.n.l. van agrarische
producten.
Hoog is de politieke strijd opgelaaid
in den zomer rond het bezUinigingsont-
Wlerp, dat inmiddels, hier en daar sterk
besnoeid, het Staatsblad bereikte en het
Wetsontwerp tot verlaging van sommige
vaste lasten, dat voor de gemeenten wieer
een aanzienlijke aderlating beteekende.
Het laatste volbrengt nog zijn rondwande
ling over de schrijftafels der departemen
ten' en door de Kabinetten Ider verschil
lende Ministers en zal, sterk gewijzigd!,
wleldra weer ten tooneele verschijnen.
En daarmede zal W'el weer Ide twist
vraag aan de orde komen: devaluatie,
algeheele of gedeeltelijke deflatie met
alle varianten op deze thema's.
Bedreiging onzer valula
Een markant punt. in het afgeloopen
jaar Iwlas dan ook' de bedreiging van
onze valuta, Welke het eredietverk'eer
in vele opzichten lam legde en -het her
stel tegenhield. Deze had tweeërlei oor
zaken', deels van buitenlandsohe, deels
van binnenlandsche afkomst. Regeering
en Nederlandsche Bank hebben b'eiid'e al
het mogelijke in het wierk gesteld om
verdere aderlatingen van onzen goud
voorraad te voorkomen en een valuta-
bankroet te beletten.
Door de devaluatie in België vermin
derde onze goudvoorraad tusschen 25
Maart en 23 April me(t f 172 millioen tot
6162 millioen. Een aanval op de Fransche
franc1 kostte ons nog eens eenige tien
tallen millioenen aan goud. Toen men
zich eenigermate van deze slagen her
steld had, begonnen in ons eigen lamld
de politieke moeilijkheden e|n verloor in
de Week van 22—29 Juli de Neld'erla|njdS'che
Bonk! f 130 milliioetni aan goud. Inmiddels
is de voorraad geel tmiefcaal weer Hole-
genomen van f 580 millioen in Juli tot
f 657 millioen ultimo Deember. De over
tuiging dat de politieke moeilijkheldcfra
voioirlioppig viam de baan waren, heeft
de rust geleidelijk! Idloen Wiederkeeren.
Toch schuilen er nog veel adders in
het gras. Ikj noem] u de bezuiniging, op de
onderwlijsuitgave|ni, de verlaging' v,an vaste
lasten ep belastingen.
Wanhoopt niet!
Laten We echter jniet wanhopen. Vrees
en ladg-st zijn hier slechte raadslieden
De patient is jn,iet voor de eerste maal
ziek en hiji heeft meer beWez'elru een
krachtig gestel te hebben. Herstel is mo
gelijk, maar een va|n de eerste voor'wiaar-
den daarvoor is, |d|at ha|ndel en verkeer
de gelegenheid verkrijgen hun krachten
te ontplooietn, en "hun Wiegen te vinden
buiten de e|nge grenzen van ons vader
land, fwlaar eep deel van Ide bedrijven
en ee[ndeel .van_onze bevolking voorgoed
van het productieproces dreigt te Wior
den uitgeschakeld.
In dep strijd van allen tegen allen,
(Waarbij we op ongekende en onbekende
vulkanep leven, zijn echter lichtpunten.
In £uropa wil mep ten koste van veel
een tweede 'wereldbrand: voorkomen.
Voor Nederland ifni het bijzonder van be
lang is het hort geleden afgekomen
Nederlandscih-Amerikaalnsch hanld'els-ad -<
doord, Wiaarbij een aa|ntal ten top ge
voerde invoerrechten in Amerika voor
Nederlandsche eln Inldlisdhe producten be-,
langrijk verlaagd is. Er zijn bedrijven,
Wlelke daarvan vele vruchten zullen pluk
ken, maar ook, Welke daar buiten vallen.
Men zoekt nieuwe wegen
Maar er is een begijn gemaakt. Voor
gemeentelijke politek als zoodanig is een
dergelijk gebeuren minder (different.
Maar, Wamimeer men ver&er ziet, en wel
de feiten reke(nt, dan kan idlit begin -al-
la leer leiden tot betere bed-rijfstoestalniden,
Vi laar van de gevolgeln zich op het geheel
der samenleving zullen doen gevoelen.
Naast hetgeen deprimeert z'ijh er dus
nog hoopgevende verschijnselen. Men
zoekt nieuWe wegeln. En, wanneer wij
Wierken met het besef €|n het vertrouwen,
dat, al is het niet daldelijk zichtbaar, de
tijden éélns Wleer zullen verbeteren, dan
kan het piet anders of ons streven zal
met een uitslag bekroond Wiorden. Dat
is geen refrein uit het buitenland van
„happy days", maar het vertrouwien in
een 'kracht, Welke oln's land in jaren van
voorspoed groiot en ijn jaren van tegen
slag sterk deed zijn.
KORTE BERICHTEN
Bouwkoorts in Johannesburg
De goudstad Johannesburg ondergaat
een bijna volledige vernieuwing en wan
neer in dit jaar de groote Empire-ten-
toonstelling zal worden gehouden, zullen
tal van bezoekers, die de stad van vroe
ger kennen, hun oogen niet kunnen ge-
looven. Aan alle kanten zijn reusachtige
kantoorgebouwen, schouwburgen, biosco
pen uit den grond verrezen. Heele stads
gedeelten zijn met den grond gelijk ge
maakt en onafgebroken duurt deze bouw
woede, gevolg van de goudhausse, voort.
Meer dan 8000 bouwplannen ter waarde
van circa 7 millioen pond sterling, zijn
in 1935 door het stadsbestuur goedge
keurd.
Stroomlijnlocomotieven
Op Vrijdag 10 Januari a.s. zal de eer
ste proefrit worden gereden met de ge
reed gekomen stroomlijnlocomotief van
de Nederlandsche Spoorwegen. De ver
bouwing van de sneltreinlocomotief van
de serie 3700 tot stroomlijnlocomotief,
De Abessijnen in den aanval
Onweerswolken in het Verre
Oosten
Engeland Italië te slim
Nieuwjaarsrede van den
Burgemeester
Sportnieuws
Marktberichten
Verzoeningspoging van den Paus
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 5 Januari
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Pijnaoker
Hordijk.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Gerritsen en 7
ure, ds. D. J. Vossers van Vlissingen.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Geref. Kerk.
10 en 6 ure, dr. v. Lonkhuijzen.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn.
Leger des Heils (Poststraat)
7.30 Bidstond, 10 Heiligingsdienst, 3.30
Openluehtsamenkomst Nobelpoort en 7.30
ure, Verlossingssamenkomst.
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk.
Oud-Geref. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk. Dinsdag
avond 7 ure, ds. Blaak van St.-Filipsland.
welke in de werkplaats te Tilburg is
geschied, is thans voltooid.
Het Stavisky-proces
In het Stavisky-proces heeft de advo
caat-generaal de veroordeeling geëischt
van mevrouw Stavisky tot een gevange
nisstraf van 12 a 15 maanden, ter be
krachtiging van de preventieve hechte
nis. Wat Gaston Bonnaure, die Stavis-
ky's belangen behartigde, en Ranagniera,
den vertrouwensman van den zwendelaar
betreft, eischte de advocaat-generaal
eveneens schuldig-verklaring.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Op stap I
Donderdag zijn acht jongens van 10
tot 13 jaar uit Amsterdam met een
vrachtauto meegereden de provincie N.-
Holland in. Te Grootebroek, waar de
chauffeur moest zijn, werden zij af ge
zet. Zij zijn naar Enkhuizen geloopen en
hebben zich daar bij de politie gemeld.
Deze heeft de jongens per auto naar
Amsterdam gebracht. De ouders konden
hun jongens van het politiebureau af
halen en gezamenlijk de gemaakte kos
ten betalen.
Knuppelheld
Te B e r g e ij k (N.-B.) is de 54-jarige
van den Broek, na een ruzie met zijn
buurman de W. met een knuppel zoo
toegetakeld, dat de man aan de gevolgen
er van is overleden. De verslagene ver
keerde onder den invloed van sterken
drank. De buren schijnen geen groote
vrienden te zijn geweest.
Noodlottige vechtpartij
Nadat dr. Hulst op de hoogte was
gebracht, heeft de politie-deskundige in
het r.k. ziekenhuis te V e n 1 o sectie ver
richt op het lijk van den 29-jarigen ar
beider P. G. aldaar die op Nieuwjaars
morgen is doodgestoken. De dood van
het slachtoffer is veroorzaakt doordat
bij de messteek in de liesstreek de
hoofdader is getroffen, tengevolge waar
van het slachtoffer aan bloedverlies kor
ten tijd later is overleden. De toestand
van het slachtoffer W., die door een
messteek werd getroffen toen hij zijn
doodelijk gewonde vriend te hulp wilde
snellen, is bevredigend. S., die als de
vermoedelijke dader kort na het misdrijf
uit zijn woning werd gehaald, heeft tot
dusverre nog niet bekend.
Fraude gepleegd
Op de afdeeling Financiën va(n het
Almlsterdiaimtsche Stadhuis zlijn dezier da
gen imialverstaties (aan het licht gekomen,
in verband waarmee een cormlrriies van
dez'e lafdeelitng doior de centrale recheroe