KIEUWSBODE
h
MAANDAG 16 DECEMBER 1935
m OPGENO
ZIERIKZEESCHE COURANT
GRATIS!
l EU ILL ETON
E L G A'S
WEDDENSCHAP
BINNENLAND
De Kern
ABONNEMENT:
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden i 1,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f10,Afzonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt voorloopig iederen
werkdag. Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODjE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 12894
ADVERTENTIEN
van 13 regels 60 cent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reolames 30 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
De geheele maand Dec.
Zij, die zicli van af
heden op ons blad
abonneeren, ontvangen
de courant de geheele
maand Dec. GRATIS.
De Directeur
Zuid-Afrika's groote gedenkdag
Dingaansdag
16 December is een gewichtige herden
kingsdag voor de afstalm'mielinigen van de
oude 'Boerenbevplkimg van Zuid-Afrikia. Op
dien dag wordt herdacht de overwinning,
die door de „Trekkers" pp den Zoeloe-
koning Dingaan Iw'erd behaald en waar
door de rustige belwpiniinig door de blanke
kolonisten in Natal mogelijk werd ge
maakt. De strijd tegen Dingaan Vormt
een episode uit het dqor de omstandig
heden 'noodzakelijk gewlorden verhuizen
van een deel der Boerenbevolking naar
het Noord-Oosten.
De Kaapkolonie behoorde tot die vroegere
bezittingen van de Oost-Indische Compag
nie later van de Bataafsche Republiek
v die na den val van Napoleon niet door
Engeland aan ons land waren terugle
gen. Laimgen tijd heeft (het verhaal opgeld
gedaan, dat Nederland de Kaap aan En
geland zou hebben verkocht, doch later
is! duidelijk aangetoond, dat van z'ulk een
verkoop nooit sprake is geweest, alleen
-aü/ oiml de eenvoudige reden, dat talen niet
verkoopeni kan, 'wat men niet heeft. Enge
land had. imlmers de tmiacht in handen en.
het is zoo goedgunstig göwteest ons bijna
alle vroegere koloniën terug te geven ien
\vij hadden dankbaar te aanvaarden, wat
ons werd toebedeeld.
Onder het Engelsche bestuur (wisselden
goede en slechte gouverneurs elkander
aart de Kaap af, (doch één van de grootste
grieven van de oorspronkelijke Holland-
sche bevolking was, dat het Afritkaansch
bij het Engelsch werd achtergesteld en
bovendien, dat de inboorlingen, ,de z.gf.
„Naturellen" op onrechtvaardige iw'ij'z'e [ten
koste van de Boerein bevoordeeld werden.
Toen het tot de pp zichzelf zeer gerecht
vaardigde afschaffing der slavernij kwam.
Werden de Boeren, zeer onvoldoende scha
deloosgesteld/ v|opr het verlies 'dat zij dopr
de opheffing der slavernij leden. Zoo
kw'aim het, dat groote groepen Boeren
besloten, zich eein eigen land te zoeken
buiten de Engelsche machtssfeer.
De groote trek
Nadat enkele vroegere „treiklkteoi" Iwaren
voorafgegaan vplgde in 1836 en volgende
jaren „de groote trek". De geschiedenis
van dit trekken is vrij ingewikkeld, ook
al, omdat de onderlinge oorlogen van
de inboorlingen, waarvan eenige stammen
er op eenigszins Europeesche leest gedis
ciplineerde legers op nahielden, hun in
vloed daarop deden gelden. De voornaam
ste richting van de (trek der Boeren ging
naar het Noorden, Waar izij zich Vestigden
in een deel van 'het gebied, dat later
Transvaal genoemd zou worden.
Tussc'hen de Boeren onderling pntstpjnid
UIT HET NOORSCH
Nadruk verb:den.
Meneer Lisby vereerde mij met de be
naming: juffrouw.
De biefstuk moet van binnen rauw
zijn en met een massa uien, juffrouw!
verordineerde hij.
Merkwaardig genoeg was de biefstuk
werkelijk goed eetbaar en nadat meneer
Lisby gegeten had en z'n potje Beiersch
had gedronken, werd zijn kwaadaardig
buldogge-gezicbt vriendelijker. Tot ten-
laatste z'n heele physionomie straalde.
Hij kwam in de keuken op een stoel zit
ten, terwijl ik afwasdhte, maakte grapjes
met de kinderen en was galant tegen
over mij, Zei dat ik poppevoetjes had en
zijden handjes en meer zulke absurdi
teiten. Zoo gauw ik er kans toe zag,
zei ik goeiennacht, trok me terug in
m'n saumonkleurig bok en deed de deur
sectuur op slot.
Mijn eerste dag als hulp in de huis
houding was 'ten einde. Ik had er 'dik
en dik genoeg van, m'n armen en bee-
oneenigheid en zloo, tipk een groep onder
een van de bekendste leiders Ider Boeren
Piet Retief naar Oostelijker streken, naar
Niatal. Retief verkende het gebied. Ge
heel in het Zuiden iwias Durban een En-"
gelsche vestiging, wiaarmede vriendschap
pelijke relaties werden onderhouden. Moer
Noordelijk strekte zich ihet gebied vian
den Zoeloekioining Dingaan uit. Juist deze
stamf bezat een sterk leger en bij oefende
een terreur uit onder de andere inboor
lingen. j
Het verraad van Dingaan
Retief werd door Dingasin Vriendelijk
ontvangen en imen kWami 'tot ee|n overeen-,
kopiist, waarbij Dingaan een igrcoit gebied
aan de Boeren wilde pfstaan, miits dez!e
aan de Zoeloe's |0inits1plen Vee terugbrach
ten. Retief Wist dit vee vain de kaffers,
die het imieegevoerd hadden terug te krij
gen ein Retief voerde het ;mlet een
zestigtal Boeren maar D i n g a a n imlee. 1
Retief had een iin het Engelsch opgesteld
contract bij. 'zich, dat hij dop.r Dingaan
wilde laten omderteekenen. In 'dit stulki
verklaarde de laatste het (grondgebied aan
de Boeren „for the everlasting property" J
(tot hun eeuwigdurend bezit) iaif te staan.
Dingaain voorzag het stuk van Zijn naam-
,m!erks drie Boeren eintdrie Zoeloe's teeken- j
den als getuigen., doch toen Retief en
zijn mledegezainten afscheid nataten Ivv'er- j
den zij gegrepen en stierven den miiartel-
dood (4 Februari 1838). Dez'e Im|0j0rd werd j
gevolgd dCiOir aanvallen van de Zpe-
1 o es op de verdere B|oeren in; Natal,
waarbij nog verscheidene het leven ver-
loren. Ook de Eingelschen uit Durban
streden tegen! de Zoeloe's, doch zij leden
in hetz'elfde jaar een nederlaag. Zelfs
Durban werd door de Zoeloe's bezet.
Dingaan gestraft
Oneenigheid vertraagde een revanche
van de Boeren.. Tenslotte kwam1 het op
perbevel! aan Aindries Pretorius, die samen
met latere trekkers uit de Kaapkolonie
gekomen 'wlas. Toen. begon de strafexpe- 1
ditie tegen Dingaan, die pp 16 December
1838 tot een beslissing kWiam1. Een kle;'n
getal Boeren bracht op dien dag aan
een leger van 12.000 Zoeloe's een zWare
toe: de rivier, waarbij de slag geleverd
Werd, heet sindsdien. Bloedrivier.
Kort daarna Werd Djngaan's kraal be
zet, Waar (men het gebeente van Retief
terugvond. DOngaan jmbest spiopdig daarop
vluchten en Werd enkele jaren later ver
moord., Hoiewel de strijd tegen de Zoeloe's
daartalede niet afgeloopem was, is de be-
teekenis van Dingaansdag toch ,deZe ge
weest, dat Natpl Voor de Blanken bewoon
baar wierd en hij Zal als zoodanig een
gewichtige datum1 in de Zuid-Afrikaain-
sc'he geschiedenis blijvein beteekenen.
De Vredesplannen
Aanneming niet waarschijnlijk
Petroleumsancties van de baan
De berichten luit Genève laten geen twij
fel omtrent de zeer ongunstige
ontvangst die het E n g e 1 s c h- F r an-
sche bemiddelingsvoorstel in
i Volkenbondskringen heeft gevonden. Het
is dan ook twijfelachtig dat de Volken-
bondsraad die voorstellen zal overnemen,
j nen waren doodmoe en ik had een lid.lt
gevoel in m'n hopfd. 1 van 365 is 364,
j misschien had ik 364 dergelijke dagen
voor me. Dat ik ooit eenigszins gewend
j zou raken aan deze omgeving, leek me
pndenkbaar. Zelfs in den slaap vervolg-
den de bezoekingen des Id'aags me. Ik
wrong dweilen uit stinkende emmers, tot
ik uitgepiut wakker werd, om meteen
weer in te slapen en te droomen, dat
ik biefstuk bakte, die geen biefstuk was,
maar de mollige handen van mevrouw
Lisby, op een gasstel, dat geen gasstel
Was maar een mahonie buffet. In
een van de wakende momenten tusschen
de aanvallen van nachtmerrie besloot
ik, den volgenden dag op te zeggen.
Maar om de een of andere duistere re
den, Zoo duister dat ik Id'ie zelf niet be
vroedde, deeid ik dit toch niet. Met nieu
wen moed begdn ik te ploeteren en te
boenen, hoewel mevrouw Lisby veel lie
ver zag, dat ik aan haar bed zat om
naar haar eindelooze verhalen te luis
teren, dan dat ik ramen en vloeren,
schrobde. Tegen den midldlag stond ze
tot m'n verwondering op. Ze moest lo
ten koopen in de loterij, vertelde ze
me, en verder moest ze naar een van
de groote zaken in het centrum van de
stad om te zien naar Perzische tapijten,
waarvan ze een advertentie had gelezen.
Perzische! Met minder konden ze het
daar in huis niet doent
De leider der Egyptische oppositie
NAHAS PASHA,
de leider der Wafdpartij
wanneer die raad Woensdag bijeen komt.
De Engelschen schijnen daarvan ook pjver-
tuigd; zij' beschouwen het voorstel als
een episode, die reeds tot het verleden
behoort'.
InVolkenbondskringen is men van mee
ning, dat er van de .petroleumsancties
niet veel meer zal tarnen en de datum
van invoering wel op de langste baan
zal v/orden geschoven. Vooral oimdat E n
geland zo,o weinig standvastigheid heeft
getoond.
Wat de opvattingen in" Frankrijk
betreft, men kan constateeren, dat de
publicatie van het bemiddelingsvoorstel
door duidelijk te maken welk een enorme
bevoordeeling van Italië ;het in
hield, ,hier in breede kringen een on-
giMiStigen indruk heeft ^gemaakt. Zelfs bij
rechtschf beoordeelaars, die niets liever
willen dan dat 't Italiaansch-Abessijnsche
geschil zoo gauw mogelijk uit de wereld
komt zbnder dat het echec voor Italië
al te openlijk' blijkt, treft men de mee-
ning aan, dat dit te vpr ging, nu is
gebleken, hoe weinig onafhankelijk ge
bied aan Abessinie zou zijn overgebleven.
Aftreden van Hoare geëischt
Interessanter dan de uitdrukkingen
consequentie van voortgang mei de sanc-
de vredesvoorstellen in de oppositiebla
den, die de aftreding van Hoare eischen,
is de wijze, waarop in de bladen, diie
gewoonlijk ,aan de zijde der regeering
staan, op die voorstellen wordt gerea
geerd. Het meest rechtsche van deze bla
den, dc „Morningpiost", komt aan met
het lamlendige excuus, dat de logische
consequentie van voortgang met de nae-
tiepplitiek zou fijn, dat Groot-Brittannië
alleen in Oorlog met Italië zou geraken,
daar Laval er niet op kan rekenen,
dat zijn natie leger en vloot zal mobi-
liseeren voor een dusdanig conflict. En
het blad zegt, dat niemand zou kunnen
veiv achten, dat Italië zic'h uit Abessi-
nie zou kunnen terugtrekken, zonder dat
het eenige vergoeding er voor kreeg.
't Is fraai! De sympathie gaat niet naar
Abesrinie, dat aangevallen werd, waar
voor Engeland zich als beschermer in den
strijd wierp, den Volkenbond mpbili-
Ik1 begreep dat de loterij geweest was
en nog steeds was de hoop van de fa
milie. Ik kwam er achter, dat ze tien
jaar geleden uit Denemarken gekomen
waren en het verbaasde me niet, dat ze
nog altijd niet op streek waren! Het leed
geen twijfel, ik was gekomen bij een
moderne mevrouw Miclawber, hoopvol ge
lijk David Copperfields moederlijke vrien
din, maar zonder haar groote aantal ver
zoenende eigenschappen. Toch bezat ze
er enkele. Ze was vriendelijk en goedig
Hoogstwaarschijnlijk was ze ,al te goe
dig géweest en had ze haar echtgenoot
van het begin af aan Carte blanche ge
geven.
Eerlijk gezegd, Grete, ik zou geen
mensolh geweest zijn, als ik mevrouw
Lisby's gebluf niet met eenzelfde op
schepperij had beantwoord. Uit m'n privé-
relaties diepte ik de meest imponeeren-
de op een oom-generaal strekte iedere
familie tot eer. Dat ze, ondanks alles,
niet geïmponeerd werd, zal wel geko
men zijn, omdat ze mij even weinig ge
loofde als ik haar. PraCht-verhoudingen!
En ik kon de waarheid niet bekrachti
gen door het noemen van namen inge
volge de voorwaarden der weddenschap.
Zonder te groote snoeverij durf ik
beweren, dat de gronden tamelijk schoon
en de hoeken eenigermate opgeruimd
waren gedurende den tijld', idat ik bij de
Lisby's was. (Ik ben daar nu niet langer,
Griekenland's nieuwe regeeringschel
Professor C. DEMERTZIS,
de opvolger van Kondylis
leerde, voor het algemeen toepassen van
sancties en humet voorstellen komt
om igropte happen van Ethiopië te geven
aan den Italiaanschen slokoipi!
Winterteenen I I I
Winterhielen 1 t \J IV L
Mr. Duys verdedigt zich
Mr. J. E. W. Duijs, doör het bestuur
der Sj.D.A.P. als partijlid geroyeerd, heeft
door middel van het A.N.P. weer een
antwoord pp. het antwoord van het s.d.
partijbestuur op zijn bezwaren aan de
pers toegezonden. ;Hij verdedigt z'iclh jdaar-
in tegen het verwijt, dat hij zijn plichit
als Kamerlid zou hebben verwaarloosd
met te 'wijzen op het stijgende stemmen-
Cijfër, dat hij' telkenmale, onder aanbe
veling door de S.D.A.P. in de meest hoog
dravende bewoordingen, als lijstaanvoer
der verkreeg.
Hij betwist, dat hij geen reden zou heb
ben zich te beklagen over de bejegening
die de fraCtie hem aandeeld' ter gelegen
heid van de behandeling van het sanctie-
ontwerp in de Tweede Kamer. Hij ont
kent in eenjgerlei betrekking te hebben
gestpan met aannemers, die tegen den
staat hebben geprocedeerd, en wier aan
spraken hij ziclh in de Kamer heeft aan
getrokken. Hij motiveert ook uitvoerig
waarom hij niet als Kamerlid wens'clht
te bedanken.
Jeugdige werkloozen in hel
bedrijfsleven
Een brief van den minister
van sociale zaken aan een groot
aantal organisaties
Gelijk bekend, Jmeft de minister van
sociale zaken eenigen tijd geleden over
leg gepleegd met Ged. Staten der pro
vincies inzake een plan tot opneming
begrijp je, maar hierover later meer).
Maar een engel was ik niet waar je
me trouwens ook wel nopiit vopir zult
hebben aangezien. Als mevrouw Lisby's
j deftige verleden en al het andere onge
looflijke, wat ik daar te hooren en te
j zien kreeg, me al te erg de keel uit-
i hing, sloot ik mezelf doodkalm op in
m'n eigen salon en liet ze net ziop hard
1 en zoo lang roepen als ze wilden. Daar
zat ik dan een tyjdje onbeweeglijk en
zag er uit als een idioot. Dat is verruk
kelijk, als je moe bent. Probeer het eend,
maar doe je deur op slot en ga een
flink eind van de spiegel af zitten,
j Op een middag, dat ik op m'n knieën
de W.C. te boenen lag, kwamen Tutt en
Sofie, die met de cbntröle belast waren,
op bezoek. Sofie kreeg schetsboek en
potlood uit haar tasch en vereeuwigde
de situatie. De teekening stuurden ze
aan Jörgen, die ze beslist in een lijstje
achter glas aan den mu,ur gehangen heeft.
Die jeugd van tegenwoordig, foei! Me
vrouw Lisby was ten zeerste geïmpo
neerd door Tutt's bontmantel en draai
de het oude verhaal af, dat ze uit De
nemarken kwamen en dat ze daarom nog
niet op orde waren, maar dat ze nu
plan hadden, een; eigen villa te laten
zetten het waChten was enkel op de
teekenirgen van den architect, elp
23 hoopte, dat d-e twee hun bezoek
zouden hervatten, enz. enz'. Toen ze aan
Dingaansdag
De Vredesplannen
Ministerswisseling in
Griekenland en Egypte
Tariefsverlaging
Prov. Stoombooten
De toovenaar van Flipland
Dr. Max Euwe wereldkampioen
Vee-, vlas- en aardappelprijzen
Sportberichten
van jeugdige werkloozen in het bedrijfs
leven.
Reeds hebben verschillende colleges van
Ged. Stalen een Circulaire aan de ge
meentebesturen laten [uitgaan.
In aansluiting daarop heeft de minister
ziclh thans per brief tot een groot aan
tal, ongeveer 60 organisaties van werk
gevers en werknemers gericht met het
verzoek, b^j de uitvoering van het plan,
dat in den brief uitvoerig wordt toege
licht, Zoowel mogelijk medewerking te
verleenen.
Het plan beoogt, jonge werkloozen
werkzaamheden te doen verrichten, welke
in de verschillende bedrijven on|der de
huidigi omstandigheden niet worjden uit
gevoerd, doch waren de tijjden beter, an
ders zeker ter hand zouden wonden ge
nomen.
KORTE BERICHTEN
Tariefsverlaging Prov.
Stoombooten.
In hun memorie van antwoord op het
afdeelingsver8lag nopens de begrooting
der provinciale stoombootdiensten, deelen
Ged. Staten o.a. mede, dat zij bij de
regeering verlaging van de tarieven voor
het passagiersvervoer zullen bepleiten
daar deze in 't algemeen te hoog zijn.
Teeltverbod
Teneinde de gevaren, welke voor cul
tuur en handel verbonden zijn aan den
verbouw van voor aardappelwratziekte
vatbare aardappelrassen, zooveel mogelijk
te voorkomen, is bij K. B. van 30 Ooto-
ber met ingang van l Januari a.s. de
verbouw van aardappelen, onder welke
benaming ook bekend, behoorende tot de
rassen Bravo, de Wet en Kampioen,
verboden.
Virgin waarschuwt
Generaal Virgin, de Zweedsche adviseur
van den Negus, die te Stockholm is terug
gekeerd, verklaarde in een interview,
dat hij vreesde, dat indien men Abessynië
een voorwerp van het spel der Europeesche
groote mogendheden zou maken, een
rassenoorlog zou uitbreken, die de scherpste
vijandigheid tussohen het zwarte en het
blanke ras tengevolge zou hebben.
Afslachting melkkoeien
Er gaan geruchten doch er is nog
niets beslist dat de regeering zal over
gaan tot afslachting van melkkoeien, met
de Chestei field feuteuils was en de an
tieke kist, steunde ik onwillekeurig zoo
luid, dat ze meenden (d'at ik niet goed!
was en me dwongen twintig kamferdrup-
pels te nemen. Maar Sofie, die volgens
eigen zeggen verloofd is met de bedoe"
ling, een huwelijk aan te gaan en (niiet
zooals gewoonlijk enkel maar zoio'n beetje
verloofd om te kussen en zoo,, gevoelde
oprechte belangstelling en ik geloof dat
ze urenlang redeneerden over een slaap
kamer in rose en een salon in goud
en deuren met ingelegde paneelen ep
gebeeldhouwde stoelen en servetten in
filet en alle mogelijke dingen, die be
boeren tot ,het rijk der vrouw.
Maar het was niet veel, wat ik van
de wereld te zien kreeg in die Idiagen;
wat dat betreft had ik evengöed in |de
gevangenis kunnen zitten1. Slechts één
keer was ik bij opm en tante in de In-
Cognitogate. Het zijn toch wel be
schaafde menschen, bij wie je bent? vroeg
tante Ja zeker, zei Ik, ze denken
er over in Fnogner een villa te laten
zetten met parketvloeren en ctentrale ver
warming. En alsof dit voldoende be
wijs was van hun beschaving, was tante
hierdoor jgerustgesteld.
(Wcrtit vervf)^\d).