ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
JdüXeer-QMertjes
VRIJDAG 11 OCTOBER 1935
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
EERSTE BLAD
Aan onze
geabonneerden
BINNENLAND
Deze reinigiiigs-ü#
is zoo
ABONNEMENT:
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt des Maandags,
"Woensdags en Vrijdags. Tel. No. 32. Giro 137677
DirecteurA. J. DE LOOZE^Uitgever-Redacteur i M. J.JKOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUjWSBODE, ZIERI.K'Z EE
92STE JAARGANG No. 12838
ADVERTENTIEN:
van 13 regels 60 cent, van 4 regels en
daarboven 20 cent per regel. Reclames 30_cent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag .van uitgave vóór 10 ure
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
berichten wij, ter voorkoming van
misverstand, dat er voorloopig
geen sprake is van verhooging
van den abonnementsprijs van ons
blad.
DE DIRECTEUR
Algemeen Overzicht
De Volkenbond toont door
daden haar bestaansrecht
Wat thalns in Genèv,et (gebeurt, is in
zekeren zin een experiment, maar een
van diepen ernst, 'dat, indien het lukt,
de -wereld in betere banen kan stuwen.
Een cbnflict is o-ntstaan, waarbij de over-
gro.O'te meerderheid der Volkenbiondsle-
den geen directe belangen heeft. Vo,or
het eerst wordt Collectieve aetie
verlangd van landen, die niet direct be
dreigd zijn, geen directe voordeelen van
hun aCtie te verwachten hebben, maar
integendeel >do;or deelneming aan sanc
ties veeleeer zelf nadeelen zullen onder
vinden. Dat alles om' een rechtsbegin
sel, dat voor verreweg de meesten pas
in een onzekere toekomst voordeel in
den vorm van beter gewaarborgde eigen
veiligheid kan beteekenen.
Het Iteliaansch-Abessinisc'he geval be
wijst hoe ook een groote mogendheid
„last" van Genève kan krijgen. Desniet
temin hebben Engeland, Frankrijk, Rus
land en ook Italië (dat zelfs nu nog niet
uit den Bond wenscht te treden) dat
last-risido vrijwillig aanvaard. Hoe ster
ker het precedent dat zich thans ont
wikkelt de preolische waarde van den
Volkenbond zal verhooogen, hoe krach
tiger de preventieve waarde ervan vo;or
de toekomst zal worden en hoe doel
treffender o;ok in )dJe toejltiömlst een be
roep op de 'hulp' van een ervarener
Genève zal kunnen zijn. Tot dusver heeft
de ciritiek welke de Volkenbond de laat
ste jaren in toenemende mate heeft moe
ten verduren, vooral het verwijt laten
ho.oren: de bond doet niets en kan niets.
Maar nu de bond .op een piunt komt
waar hij' w'èl iets doet, en bij voldoen
de imle|cDewerkiinig opto zal kunnen vol
brengen, verwijten sotojmigen dieiïzelÈde
critici hem', dat hij tje| hand! vajn stapel
loopt en de wereld voor ongewenschte
risico's plaatst.
Alsof de individueele methode en het
systeem van allianties en tegen-allian
ties in 1914 de wereld voor risico's heeft
bewaard. Toen bracht het conflict de
wereld binnen enkele dagen in een on
stuitbare vujurzee. In 1914 dacht en han
delde men in een geestesgesteldheid van
kunstmatig opgezweeepte oorlogsharts-
tochten. In het Genève van 1935 is daar
van geen sprake. Integendeel, de pres
sie-middelen worden geleidelijk aangezet,
maar in de vergadering die daartoe be
sluit blijft plaats vo.or den Italiaanschen
gedelegeerde! Zoodra Italië in Afrika de
vijandelijkheden staakt, kan het overleg
en het zoeken naar een bevredigend|e
oplossing in Genève worden hervat. En
zelfs tijdens het saiiöti©proces blijft daar
toe gelegenheid, tenzij Italië dit zelf door
Igewiejld'diadige reactie pomfogelijk zou ma
ken. De techniek der Volkenbondssanc-
ties is een andere dan die van den ge
wonen oorlog. Haar doel blijft: zooi snel
mogelijke beëindiging van den strijd.
Mogelijke economische gevolgen
voor ons land
Zoolang eventueel© sancties tegenover
Italië beperkt blijven tot tamme maat
regelen, gelijk credietverbod en embargo
voor een beperkt aantal goederen en
producten mogen worden genoemd, zal
Nederland nagenoeg geen hinder ervan
ondervinden. De eerste berichten doen
vermoeden, dat de groote naties niet
graag tot krasser maatregelen wenschen
over 'te gaan. Toch moet men rekening
houden met een verscherping vjm den
Volkenbondtegenstand.
Deze verscherping zou in de eerste
instantie kunnen leiden tot het sluiten
van het Suezkanaal en het bemoeilijken
van de doorvaart via Gibraltar en in de
tweede instantie tot een 'oorlog tusschen
Italië en enkele Volkenbomdsleden (En
geland o.a.) die hoofdzakelijk in de .Mid-
dellandsche Zee zal worden gevoerd.
Indien dit geschiedt, ondervindt oms
land wèl groote nadeelen. Deze nadee
len kunnen worden verdeeld in twee
type. Het eerste type is het verlies,
ontstaan door het nagenoeg tot stilstand
brengen van onzen handel met de Mid
dellandsche Zee en het dichtbije Oosten
(Perzië b.v.) Het tweede nadeel is in
direct, doordat de rechtstreeksche ver
bindingslijnen na,ar het verre Oosten en
naar Indië worden bedreigd.
Ons land is door tal van omstandighe
den een duur land geworden. Wij kun
nen toch al mbeilijk met de grootere
aangepaste naties oonourreeréh en hoe
veel moeilijker zal het niet voor ons
worden, wanneer vrachten sterk gaan
stijgen en het miolestrisiCo groote of
fers zal opleggen.
Hoe riskanter de internationale situa
tie wordt, hoe hooger oorlogspremie (mo-
lestpremiie) men zal moeten betalen en
het zou weleens kunnen- zijn dat de
vaart in en door de Middellandsche Zee
in het geheel niet meer tegen oórlogs-
■risiCo zal kunnen worden gedekt.
Het handelsverkeer
Wij wiorden dian in dat handelsverkeer
uitgeschakeld. Men denke, indien Wij de
Nede-rland'sche vlag toch zbuden willen
laten wapperen in de 'bedreigde wateren,
aan de kosten, wielke aan een dergelijke
vaart verbonden zullen zijn. Eerst het
molest, het gevaar, waarin de beman
ning verkeert...., het ontzaggelijke (op
onthoud noodijg vooir de Coptrole, zjoo-
w'el te Gibraltar als in Suez, gepaard
met de mogelijkheid, dat Italiaansche
oorlogsschep en neutrale vaartuigen naar
een Italiaansche haven opbrengen ter fine
van onderzoek. Hoe meer de Italianen
in het nauw gedreven Zullen worden,
hoe energieker pogingen zij zullen, doen
om het international© scheepvaartver
keer, dat tenslotte aan den vijand ten
goedje komt, zooveel mogelijk te hin
deren. Het is natuurlijk ondoenlijk om
de Nedarlandsche handelsbeweging met
de Middellandsche Zee-landen te ana
lyseeren. Een deel van dien handel zo:u
per spoior, per vliegtuig of' via het Eurpp
peesche kanalen en rivierenstelsel kun
nen gaan. De kostemi hiervan z'ijh echter
zoo hoog, dat de ombuiging van dien
handel in deze richting geep groote af
metingen zal gaan aannemen. Met de
Midddellandsche Zeehandel zal ongetwij
feld f 35 millioen zijn gemoeid, allen
voor onzen export erheen.
Hiertegenover staat, dat de prijzen van
goederen en producten zullen stijgen.
Scheepswachten 'beginnen nu al omhoog
te gaan, terwijl de vraag naar scheeps-
ruimte groote afmetingen gaat aanne
men. De graanprijzen liggen zeer vast
in de markt en nagenoeg alle noteerin
gen voor primaire levensmiddelen zijn
niet onbelangrijk naar boven geg'aan. Onze
zeelieden staan voor geen risico's, het
geen voldoende gebleken is in den ach
ter ons liggenden wereldoorlog, toen alle
gevaren door onze moedige mannen wer
den getrotseerd. Of het hopgere prijs
niveau zal opwegen tegen de verdere
verstarring is natuurlijk niet te1 zeg
gen. Eerst de geschiedenis zal ons dit
leeren,
Om de Kaap
De handel met Indië en het verre Oos
ten zal vermoedelijk langs de Kaap de
Goede Hoop worden geleid. De reis-
duur wordt hierdoor grppter, wat kos-
tenverhopging met zicJh meebrengt. Het
mioiestrisicp is natuurlijk geringer dan
de vaart door de Middellanjdsche Zee
maar het is natuurlijk niet weg te Cij
feren dat verschillende Italiaansche krui
sers en hulpkruisers ook de andere wa
teren zullen gaan beploegen. Zonder het
dekken van oorlogsrisicto zal 'deze vaart
evenmin mogelijk zijn. Hieruit vplgt dat
de kostprijs van Nederlandsdhe artike
len in Indië hoPger zal woirden, wat
ongetwijfeld 'een verdere Voorsprong aan
Japan zal verleenen.
Het is uit moreel en sociaal opgpunt
vooir de Indische iregeering beer moei
lijk om de InlandsChe bevolking door
Contigenteeringsmaatregelen te dwingen
de hpogere Europeesdie prijzen te laten
betalen. Tenminste zoolang de inlandsohe
koopkracht niet stijgt, wat wel mogelijk
is zo'odrn. de vraag naar koloniale pro-
duetten toeneemt. Het ziet er naar uit
dat zulks het geval zal zijn.
De veldwinnende oorlogspsychose in
de wereld moet onze regeering tot groote
bedachtzaamheid inspireeren. Want het
JapansChe gevaar bestaat nog altijd. De
Japa nsche energie is weliswaar naar
tfaliè door den Volkenbond als aanvaller verklaard. - De vergadering van den Volkenbondsraad be
treffende de kwestie der sancties tegen Italië. Achter de tafel onderscheidt men o.m. Laval en Eden
China allgeleid, zoodat Tokio zidh niet
spoedig in een nieuw* avontuur zal wil
len storten, - vooral niet, zoolang Europa
de rust 'weet te bewaren en 'de strijd
tusschen Italië 'en Abessinie Weet te lo-
Caliseeren, m'aai' onverstandige maatre
gelen van Buitenzorg z,©uden het land'
van de Rijzende Zon zoodanig kunnen
prikkelen, dat die voorzichtigheid voor
hartstocht zou möeten wijken.
De onvermijdelijke prijsstijging van
Europeesdh© goederen 'doorkruist de In
dische 'dontingenteeringsmaatregelen en
maakt ze ten deele ongewensCht en ge
vaarlijk.
Oost en West
Zop z'ijn er dus talrijke voetangels
en klemmen, indien- de sancties tegen
Italië, van aard zouden veranderen. Het
probleem heeft echter tal van facetten.
Het is natuurlijk niet uitgesloten dat
de gekleurde rassen roerig zouden war
den wanneer b.v. Engeland plotseling 'n
lauwe houding z'ou willen aannemen. Dan
dreigt er geen aCuut Europeesch 'ge
vaar, doch idan verscherpen zich de te
genstellingen tusschen den Ooster- en
den Westerling. Een 'dergelijke verscher
ping kan ons 'niet onbewogen laten.
Uit de ontwikkeling ider situatie mag
men o.i. geen pessimistische conclusies
voor de beurs koesteren. Aanleiding voor
verkoop van goede waarden bestaat er
o.i. niet. In 1914 smeet men de prima
aandeelen op :de markt uit vrees dat
ze waardeloos zouden worden. Lutte-
len tijd daarna 'betaalde men voer die
zelfde aandeelen honderden procenten.
Sommige bedrijfstakken zullen gropte
voordeelen van een eventueelen oorlog
trekken en hoe ellendig men het oog
moge vinden, ld*at Europa misschien bin
nenkort weer voor een reusachtig Con
flict zal staan, het feit kan niet wor
den geloochend' dat die oorlogswinsten
moeten komen, in het midden latend
of deze weer vrij vlug zullen worden
teniet gedaan.
Geen Midderr-Europeesche tijd
De Eerste Kam!er heeft Donderdag het
wetsontwerp tolt 'invoering van* den Mid-
den-EuropeescJhen tijd verworpen m'et 32
tegen 8 stemmen.
Was dit ontwerp niet verwierpen dan
zou Nederland h*et eenige land z'ijh ge
weest dat een eigen tijd, afwijkend van
zijn zone-tijd, had. Het zou hier altijd
veertig minuten later zijn dan het is
en ook 's winters zouden Wij zomertijd
gehad hebben, w'aardoor voor iedereen
de dag jnet kunstlicht aanving.
De Senaat verwierp echter het wets-
werp, zoodat voorloopig alles bij het
oude blijft.
„Wij hooren niet bij het Oosten, maar
bij1 het Westen", meenden verschillende
senatoren. Zij' voelden mieer voor invoe
ring van den in Engeland, België en
Frankrijk geldenden Greemwichtijd, waar
van Oicük de minister zelf aanvankelijk
een voorstander was. De minister liet
thans in zijn verdedigingsrede doorsche
meren, dat bij hem de geneigdheid niet
groot zal Zijn Ohi! in de naaste toekomst
het oorspronkelijke ontwerp in te dienen.
De uitvoer van benzine
verboden
Afgekondigd is de wiet van 9 Oct.,
bepalende het voorbehoud' der bevoegd
heid tot het uitvaardigen van uitvoer
verboden ter bevordering van de in
ternationale samenwerking in het belang
van den vrede of ter bescherming van
de levensbelangen van het Rijk in tijden
van buitengewone inteijiationale span
ning (dag van inwerkingtreding 10 Oct.
1935).
Zooals bekend is, is de strekking van
de uitvoerverboden-wet tweeërlei: ten le
om! aan de regeering 'de noodige bevoegd
heden te verleenen, teneinde aan inter
nationale verplichtingen1, welke Neder
lands lidmaatschap van den Volkenbond
voortvloeien t© kunnen voldoen; 2e. om
eenige wijzigingen te brengen in de wet
Van 3 Aug. 1914, welke beoogt bepaalde
soorten van goederen, idie Nederland zelf
noodig "heeft, in het land te kunnen
houden.
Duurdere schoenen
Bij inform'atie in den kring der schoen
fabrikanten naar de gevolgen van 'de
prijsverhoogtngl Van leer op de prijzen
der schoenen Werd) het A-N.p. de vraag?
of de prijzen) van schoenen stijgen beves
tigend beantwoord!.
Men1 Wijst er op, dat !d© prij'zen van
overleder reeidls met 20 tot 30 pCt. ge
stegen zijn, terwijl de prijs van 't zool
leer krachtens binden|dle afspraak! der !e©r-
fabrikatiten met ten 'minste 15 pCt. werd
verhoogd.
Een dergelijke ingrijpende verhooging
van den prijst van (de voornaamste grond
stof moet noodwendig pok den prijs der
schoenen doen stijlgen. Deze noodzake
lijk© consequentie moet op de (schoen
markt daim oolk| reeds duidelijk (merkbaar
zijn. f
Bureau voor Landbouw-crisiswet
Het Tweede Kamerlildi Boon heeft aan
dein minister van landbouw1 en Visscherij
de volgende vragen gesteld;
1. Is het juist, dat Idiei vier juridische
ambtenaren van het regeeringsbureau
voor de uit Voering van (die Landbouw-
crisiswet 1933, diei geooddbeld hebben
hun dienstbetrekking wegens [dringende
redenen bestaande in ongewenschte
ambtelijke verhoudingen 1 te tmloeten be
ëindigen, idliei imloti'eveii tot dezen stap
schriftelijk aan dpn minister hebben imfe-
dpdiejeld? J J []|li(
Voor het slapen gaan een „Laxeer-Akker
tje", zonder iets aan Uw dagelijksche levens
wijze te veranderen. Géén dieet. Dank zij de
nieuwe vinding van Apotheker Dumont: de
nieuwe „Laxeer-Akkertjes", maakt Ge Uw
bloed zuiver en verwijdert Ge uit Uw darm
kanaal de schadelijke vergiften, die U zoo
hangerig en pafferig maken. Ze geven U een
prettig opgewekt gevoel. Géén bitter of wal
gelijk smakend middel, dat soms erger is dan
de kwaal. Géén al te heftig middel, dat U
hèr-verstopping of op den duur een chro
nische constipatie bezorgt, maar
een zacht en op natuurlijke wijze
werkend middel, dat beajaat
uit onschadelijke bestanddeelen
plantaardige sloffen - gal-extrac-
ten - z.g. melkzuur-fermenten en
chlorophyll©! welke zeer gunstig
op geneel Uw gestel werken.
TTlaken, Schoon ScAip
„Laxeer-Akkertjes" probeeren is de goede
eigenschappen daarvan leeren waardeeren.
Per 12 stuks 60 ceut. Overal verkrijgbaar.
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 13 October.
Ned, Herv. Kerk,'
Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Pijnaoket
Hordijk.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Gerritsen en 7
ure, ds. A. Blanson Henkemans van Nisse.
Luth, Kerk.
10 ure, ds. Bloemhoff van Heiloo.
Geref. Kerk.
10 *en 6.30 ure, dr, v, Lonkhuijzen
(Bed. H. Av.)
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn.
Leger des Heils (Breestraat)
7.30 Bidstond, 10 Heiligingsdienst, 3.30
Openluchtsamenkomst Nobelpoort en 7.30
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk. Dinsdag
avond 7 ure, ds. Blaak van St.-Filipsland.
2. Zooi jal, is de iministetr fdlan bereid
d© Kamieir omtrent 'deze mlptieven in
te lichteju;
med© te (dteelen of Zijn Excellentie danr-*
in niet aanleiding vinjd)t tot het instellen
vaji ©©n ernstig onderzioek';
indien Zijn Excellentie (daarbij1 van mis
standen in |d|ei ambtelijke verhoudingen
blijkt, dein reorganisatie te gelasten, (op
dat aan eyentueele misstanldjen een einde
wordt gemaakt
