ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 9 OCTOBER 1935
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
H.H. Adverteerders
De oorlog in
OOST-AFRIKA
BINNENLAND
ABONNEMENT:
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt des Maandags,
Woensdags en Vrijdags. Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A."J.,DE LOOZE Uitgever-Redacteur': M. J.'JKOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZ.EE
92STE JAARGANG No. 12836
ADVERTENTIEN:
van 13 regels 60 cent, van 4 regels en
daarboven 20 cent per regel. Reclames 30_oent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór^10 ure
In verband met de uitgifte van
ons blad op Dinsdag, Donderdag
en Zaterdag zijn enkele kwart
en halve pagina's beschikbaar
tegen zeer billijk tarief.
Zij die van deze buitengewone
gelegenheid gebruik wenschen te
maken, gelieven zich omgaand met
ons in verbinding te stellen.
DE DIRECTEUR
Genêve smeedt een machtig
front tegen Italië.
Hoe zal de Duce op deze
maatregelen reageeren
Uit de berichten van 't politieke hoofd-
kwartier te Genève blijkt, dat het daar
bittere ernst is geworden met de aan-
eensmeding van een machtig front te
gen het land, dat den „ohweftigen" oor
log ontketend heeft. Onder den kraclh-
tigen druk van Londen heeft de Raad
getoond te beseffen, 'dat, nu in Abes-
sinië bloed vloeit, spoed moet worden
betracht.
Welke zal de terugslag zijn op de
militaire zijde van het probleem, nu -de
Duce door Genève op diplomatiek ge
bied in een hoek wordt gedrongen? Zal
hij voortgaan te trachten tijd te win
nen, teneinde inmiddels op het oorlogs-
tooneel een zoo gunstig mogelijke stra
tegische positie te veroveren, zoo dat nij
een stevige basis onder de voeten krijgt
om zijn eischen kracht bij te zietten
onder bedreiging van voortzetting der
operaties, bij niet-inwilliging van zijn
voorwaarden?
Uit den geheelen opzet van de voor
bereiding van Italië,s „verdedigings"-oor-
log kan men vooralsnog moeilijk een an
dere conclusie afleiden.
De militaire voorbereidingen toch,
waarvan thans de tenuitvoerlegging zich
begint af te teekenen, maken den in
druk van zulk een omvang te zijn, dat
het doel ervan nauwelijks een militaire
demonstratie in den vorm' van een een
voudige strafexpeditie tegen grensstam-
men kan zijn, doch veeleer een over
winning in groeten stijl, ter afdoende
bezwering van „het gevaar", hetwelk de
Duce beweert te duchten te hebben van
het „agressieve" Abessintë.
Nog nimmer is zulk een geduchte le
germacht door eenig land voor ieen z.g.
kolonialen oorlog over zee gevoerd.
Een dergelijke voorbereiding op groote
schaal kan slechts berekend zijn op een
meeromvattend einddoel dan alleen een
simpele tuchtiging van grensstammen.
Uit de weliswaar schaarsche berichten,
welke binnen komen over de actie op
dit Oostfront, kan nochtans met vrij
groote zekerheid worden afgeleid, dat
die qpmarsch, na de bezetting van Dolo
aan de Djoebarivier, begonnen is, waar
op tevens wijzen de concentratie van
Atessinische troepen in de lijn Harrar-
Jijiga, ter dekking van den spoorweg
en de mededeelingen, dat op het Oost
front over enkele w'eken ernstige strijd
wordt verwacht.
Nu op het Noordfront de eerste, in
leidende, phase door de bezetting van
Adoea, Adigrat en de „heilige" stad Ak-
soem is beëindigd en ook op dit front,
na consolideering van het veroverde ter
rein, de eigenlijke opmarsch in de rich
ting van den spoorweg mogelijk wordt,
kan de groote beweging aanvangen van
de twee legerkorpsen De Boro in
het noorden, en Graziani in het oos
ten, om den Afciessinischen „aanvaller"
te verpletteren.
Genève, onder Britsche stuwkracht,
maakt zich op om dit te voorkomen.
De italiaansche militaire machine is
echter in beweging gezet.
Er zal een geduchte krachtinspanning
noodig zijn om deze weer tot stilstand
tebrengen.
Zal de politieke samenwerking te Ge
nève daartoe in staat blijken?
Addis Abeba onder den indruk
J van het verlies van Adoea
Een onderhoud met den Negus
j Beslissende slag bij Harrar verwacht
Onze V.P.B,-correspondent te Addis
Abeba André Lateillade, schrijft:
De Jobstijding,, dat Adoea en de hei
lige stad Aksoem in handen vain de
Italianen waren gevallen, ondanks krach-
tigen tegenstand van het noordelijke
Abessijnsohe leger, werd te Addis Abeba
op straat door groote gipepen menscihen
besproken. Men zag .tranen en gebalde
vuisten en met groote moeite kon de
opgewonden bevolking er van terug ge
houden worden een aanval op de Ita
liaansche legatie te doen. De rechtvaar
digheid gebiedt echter mede te deelen,
dat de houding van de Abessijnsohe be
volking, tegenover het Italiaansche ge-
zantschapspersoneel over het algemeen
zeer beheersciht en correct is. Ook de
Abessijnsohe militaire wachten, die die
leden van het gezantschap op 'hun uit
gangen moeten begeleiden', munten uit
door een rustigie gedisciplineerde hou
ding. Om incidenten te vermijden heeft
de politie intusschien pok alle te Addis
Abeba gevestigde Italiaansche winkels en
zaken gesloten. De eigenaars werden met
hun familie onder politiebescherming naar
het gfczentschapsgebiouw overgebracht.
Opmerkelijk was daarbij, dat de Abes
sijnsohe bevolking, ondanks de teleur
stelling over de eerste nederlagen van
het leger, geen enkel protest tegen de
Italianen liet hootrien, ,Men had het ken
nelijk te druk met andere dingen, want
de oorlog heeft
alle handen in den weer
gebracht- De vrouwien houden zich ijve
rig bezig met de vervaardiging van ver-
tendstoffen. Uwi correspondent heeft 't
genoegen mogen smeken' o(ok de jongste
dochter van keizer Haile Selassie bij
dezen Samaritanenarfceid gade te slaan1.
Temidden van een aantal kwalijk rie
kende vrouwien uit het volk verichtte
zij haar werk in een van de zalen van
het hospitaal met veel toewijding. In
dit hospitaal heersc|ht overigens op het
oogenblik een koortsachtige bedrijvig
heid. Niet alleen, dat alle soldaten die
uit Addis Abeba naar het front vertrek
ken op bevel van den keizer ingeënt
moeten worden, welk' iwierk 'door Ame-
rikaarisohe artsen wordt verricht, doch
ook de malaria', die in Abessinijë veel
vuldig voorkomt, maakt op het opgen-
tlik veel slachtoffers.
De Negus geeft den moed nog niet op
Het is overigens bewonderenswaardig
welke bfergen werk de keizer op het
o ogenblik weet te verzetten. Twintig uur
per dag <e|h meer is hij in touw. En
bij dit alles bewaart hij zijn rustige,
gentelmanlike houding, hoewel de veie
zorgen hem diepe plopien in het ge-
laat gegroefd hebben. Ondanks het feit,
dat met de mogelijkheid van een Ita-
liaansch bombardement van Addis Abe
ba, waarbij de vliegers van .den duce
in de eerste plaats natuurlijk het kei
zerlijk paleis als doei vofor hun bom
men zouden kiezen, rekening moet wor
den gehouden, denkt de keizer er niet
over zijn woning te verlaten'. Eerst als
zijn aanwezigheid aan het front gewensclht
wordt, zal hij zich daarheen begeven.
Uw correspondent had, nadat de val
van Adoea hier bekend was geworden,
de gelegenheid eenige woorden met den
negus te wisselen. Hóewei het verlies
van Adoea en vooral van de heilige stad
Aksoem hem' zeer ter harte giing, had
hij nog geenszins de hoop verloren. „De
houding van mijn troepen is voortref
felijk geweest", verklaarde de keizer,
„mijn verwachtingen dienaangaande zijn
verre overtroffen". Verder was 'de kei
zer de meeningj toegedaan, dat het ter
rein van den strijd' zich thans naar de
omgeving van den spoorweg van Dzibóeti
naar Addis Abeba zou verplaatsen. Hij
spjrak de hoop uit, dat zijn troepen
daar de geleden nederlaag zouden kun
nen herstellen. Ook op het zuidelijk front
zullen de Abessijnen thans verwoed te
genstand bieden. 150.000 Ethiopische sol
daten zijn op het oogenblik in de om
geving van Djidjiga geconcentreerd. De
Abessijnsche generaal Nesiboe heeft zijn
.hoofdkwartier ook in de omgeving van
laatstgenoemde stad' opgeslagen. In Di-
redewa heeft men den oorlogstoestand
afgekondigd. De bevolking werd daar
van door bodes, die van huis tot huis
gingen, op de hoogte gebracht. Een
koerier, do,© uit deze stad te Addis Abe
ba aankam wist te vertellen, dat de
bevolking bij het eanhopren van deze
afkondiging in een paniekachtige schrik
geraakte, daar men er ,uit op maakte,
dat de Italiaansche vliegtuigen thans elk
oogenblik boven de stad konden ver
schijnen.
In Harrat*]
Harrar, de operatiebasis van de Aoes-
sijnen in het Zuid-Oosten biedt op het
oogienblik 'n wonderlijken aanblik: Ethio-
piërs uit alle deelen van het omliggen
de land1 stroomen te voet, of op muil
dieren naar de stad. Over den schouder
dragen zij geweren, die volkomen uit
den tijd' zijn. Den roep, van keizer Haile
Selassie gehoorzamend sppeden zij zich
naar de verzamelplaatsen. Men vreest
dat de militaire voorbereidingen in Har
rar niet lang voor de Italian'en verbór
gen kunnen blijv'en. Men rekent dan ooik
ieder oogenblik op luchtaanvallen. Bo
vendien gelooft men, dat Harrar al zeer
spoedig het aanvalsdoel van de Italiaan
sche tanks zal wórden. Zieker is intus-
schen, dat Harrar het Centrum van de
beslissende slag aan het Zuid-Oost-front
zal wórden on in 'die Abessijnsche hoofd
stad Vertrouwt mon ier op, dat de troe
lpen in dezien hook van het land meer
weerstand zullien bieden dan bij Adoea.
Na den val van Adoea.
Met het Italiaansche leger in de
gevallen Stad.
Adoea is igievalle|n! De eerste slag is
gewolnnenOnbeschrijfelijk is de geest
drift vab |die troiepen, die einldplijk „den
smaad vaji Aldioea", ziopals iedereen hier
het inoiemt, hebben uhïgówisóht door jd'it
wapenfeit, waarvan men Tiet belang niet
móet onderschatten. Naast Idie strategische
Waarde van |dit plaatsjie Kvlant het is
tejni slotte weiniigj meer dan leen onmogelijk
feest staat die mloireele waaTjdie, die
veieil hoioiger is. Mussplijni heeft uitstekend
(de kuhst verstaan om te iwerlken óp |die
zucht |n,aar vergelding, |da© pp den bodem
v,ajn! het hart van [eiken Italiaan sluimórt.
De verovering) van Adoea moest het uit
gangspunt zijn van deziein veldtocht. Nu
<1896 (toiejn generaal Biaratieiri hier vern
islagen Wiard) in fee schaduw is gesteld
1935, hebbehi de Italianen hun eerste troef
ihi handen.
De moderne bewapening zegeviert
De Italiaan is pen goed soldaat; en
Mussolini heeft er voor gezoirgd, feat hij
ook goed göwapefed is. Deze lenige, ge.
bruinde kerels, in |die tktracht van hun le-
vejn, gaan onbevreesd feen strijd tegemM^t.
Onder fee kreten van „EVviva Italia!" en
„EWiva il Duce!" bezetten; zij hun stel-
lingen en stormien Zij op den vijanfe in.
Wanneer mien zich hier bevindt, lonlJer
het |g|edo|n|der der kanonnen, het geknetter
va|n de mitrailleuirs, het geijonk van Ide
vliegmlachiTies» onderbroken idóor nel
doffe geldreulni van de bpjmtmen, fwiaarmlöie
de vliegers feefe vijand bestoken, laat mien
zich miedietsleepe|n. De opwinding, die van
dezlei militaire operaties op groote schaal
Uitjgiaat, is laog heef iets anders Idan het
bijwóh'en van m|anp|euv!resi in 't vaderland
Het gesis vajni de granaten, |dïe hun
otnlhieilspellende baan Idópr de lucht toe-
schrijven, Vormlt |aen helsche begeleiding
vajni dit oorlogscónoert.
De Hjchiiderachtijgjste [noot in feit mili-
taire schouwspel vprmlen de Ask'ari's, |de
gekleurde Italiaajnisdhe troepen, welttó© ge
neraal die Bono heeft gebezigd om' de
flanken v,an zijp blan!k|e troepen te dekken;.
Dit is imatuurlijk zeer igped gezien, omi-
dat zij aajni het klim'aat |g|e)wópn en bo
vendien igpöde bergbeklimlmiers zijn. Hun
Italiaajnisch is no|g; niet geheel en al af,
haar ik Ikon 'conlstateereu, toen ik trachtte
anlet [einkelen hunner in gesprek te treden;
Imlaar zijl verstaan tjerdqge alle Italiaan
sche comtmando's ien [dat is voor het
opgenblik bet voornaamste.
Oiml te vlechten hebben zij geen aan
sporing noodig; hun Zwarte gezichten
glim|mieni van vreugde bij Ide gedachte aan
het gebruik, dat zij va;n hun wapens zuT-
le|ni miatóen, die zij als het Ware liefkoo-
zeni. Zij vindjen het blijkbaar |Volstrek|t
niet lerg, tegenover hun „Zw'arte broe*
-ders" te staan, in plaats van aan hun
zijde. Ik be|n fean ook) sterk geneigd pm
at het gepraat over de „saamhoorigheijd"
van de Zwarte Volkeren als sterk over
dreven te beschouwen.
De Abessyniërs vechten goed
Mein móet den Italianen tol hun eer
nageven, dat zij hun tegenstanders (niet
als mUnderwiaaridiig beschouwen. Daarvoor
bestaat overigefes ook geen enkele reden.
Zo o. stootte bijvoorbeeld igeneraai Birpli
18 K.M. ten Noprden van Aldoea op hef-
tigenj tegenstand van een troep van zes1-
duizen)d| Zeven duizenld Abessijnen. Er
ontwikkelde zich een hevig gevecht, Waar
bij eebiige tientalleii Italianen het leven
lieteh'. 1
Bij Wade Walkajnt iglelpklte het Iden
Abess. legeraanvoerder Deldjas Ayaloe een
Italiaansche troepenafdeeling in een val
strik te loklkeh- Hij rekende pp (de waatr)-
schijlnlijkbeid van een Italiaanschen aanval
ini deze omgeving en liet, p!m Idie Italiaan'-
sohe voorhoede in |de Iwlar te brengen,
door zijlni krijgslieldien een tentenkamp pp-
slaatni, dat echter niet betrokken iwefedi.
De artillerie va|a de Italiaansche vóorf-
hoede [nam Idiit kajmp onder vuur. Daarna
ging de infanterie van fee Italiaansche
voorhoede tot feefe aanyal |0p de plaatsjes
Ehmberti >en; Elakaim over. In deze (dór-
pe|ni hielden Zich echter slechts een klein
aahital Abessijnen op. Ondertusschen hajd,1*
deh |d|e troepen van Ras Ay aloe een nach
telijke omlsiagelingsmiarsch gemaakt en de
Italiaansche voorhoede van feen tips ;af-
gesheden. In Idle morgenuren ondernamen
de Abessijnen een aanval op fee Italianen,
die bij feeze gelegenheid bljzonlder groote
verliezen leden.
In de ingenomen stad
Er ligt iets onbeschrijflijk trotseh en
toch tegelijkertijd Weem|oie|d!ijgs in, met een
zegievierend 'leger een ingenolmten sta|d)
binnen te trekken. Hioewlel er in dit arm-
zaüjgie Adoea niet veel te Vernielen of
te bederven is, hebben fee bomhardemen-
teni dpor het zwiare geschut en fee vlieg
machines toch overal hun onmiskenbare
sporen achtergelaten. Hier van getuigen opk
de caJdiavers van| honden, geiten en pluim'-
vee, die meni het blijkbaar" niet fee moeite
heeft gevonden op te ruimen. Hier ©n
daar zijn trechters in feen grond gesla
gen door feet zKv'are boim|mlen van de vlieg-
tui|g|en.
De bevolking hield zidh vjoor het mee-
rendeel schuil misschien opk uit vrees,
dat 'het bo|m!baT|dje|mient sledhts tijdelijk
onderbroken was. Af en toe gluurfee een
verschrikt vrpuwiepjgezieht om' 'n hoek),
om een glimp, op' te (vangen van de blanke
indringers. Overigens is het hier zeer
rustig, nu de kanonnen zwijgen. Het is
Zelfs ieem onnatuurlijke stilte, na het on
ophoudelijk geidireun van de losbarstingen
van fiet geschut, dat ons fee laatste dagen
oimirtinlgidei.
Het was een treffend ooigenblik, Waar
van ik getuige moicht zijn, tjoien de plaat
selijke autoriteiten van Adoea Zicih sym
bolisch aan den cotmlmanfeant van de Ita
liaansche legerschare onderwierp, feoor
hem melk, honing, brood en vruchten aan
te bieden, in plaats van Zijn Zwaarfe, zpo;-
als dit in anldfere landen gebruikelijk is.
Nu aan de prestige behoefte van fee
Italianen is voldaan, is het te verwach
ten, dat hier in het Noottfeen geen strijd
'.van beteekenis meer zal worden geslafe-
den. Ben Italiaansch officier vertelde /mij,
dat het thansi in fee pedpelinlg van Iden Ita
liaanschen generalen staf ligt Om! een
aanval op den spoorlijn Van Dzjiboie/ti
naar Addis Abeba te doen, terwijl dan
tegelijkertijd een luchtaanval op AfedijS
Abeba zou wordein onfeernolmjen.
Naar alle waarschijnlijkheid zal klus het
tooneel van den oofeog Imteer naar het
Oosten van het land verlegd; worden.
Prof Aalberse over het conllict
met de regeering
Prof. M|r. P. J. M. Aalberse, Minister
van Staat en voorzitter van de R.K. Ka
merfractie heeft gisteren (Maandag)avond
in een druk bezochte bijeenkomst iin
Krasnapolsky te Amsterdam vopr de
R.K. kiezers van de hoofdstad een rede
gehouden, waarin hij' fee oorzaken van
het tekende, vootr het parlementaire re-
Ces ontstane, conflict tusschenl de R.K-
fracltie en de regeering aan een beschou
wing heeft onderworpen. Spr. merkte
o.a. pp dat fee R.K- Staatspartij omtrent
drisis en haar bestrijding andere inzich
ten heeft dan fee regeering zooals tot
uiting is gekomen. Te weinig wordt re
kening gehouden met den veranderden
tpiestainid pp internationaal gebiödl. ProL
Aalberse was van meening, dat, wanneer
een consequentie deflatiepolitiek -wordt
toegepast, devaluatie 'onvermijdelijk zou
zijn, al is hij zeker niet de overtuiging
toegedaan feat devaluatie blijvend ver
betering zal brengen. Spr. Wees er op
dat fee poging lom een nieuw kabinet te
vormen schipbreuk leed lOm'dat alleen de
HOE U DEZE KUNT VERKRIJGEN
.Zend ons voor elke gratis Bad.
handdoek 8 x 2 16 uitknipsels
van de grote Sunlight-dozen
(n.l. de blauwe kwartcirkel links
onderaan, welke op elke doos
2 x voorkomt en waarop staat:
Waarborg 10.000) of 16 sluit,
kleppen van de nieuwe 2 stuks»
doos (n.l. die kleppen waarop
de aanduiding ,,'/2 bon" niet
voorkomt).
Deze aanbieding b
geldig tot 2 Nov. a.z.
LEVER'S ZEEP MIJ. N.V. VLAARDINGEN
Sociaal-Democraten bereid waren met fee
R.K. saaien te werken en daartegen be
stonden overwegende bezwaren. Inzake
de houdding van de R.K. Kamerfractie
t.a.v. het huidige kabinet, verwijzende
naar zijn verklaring in de Kamer afge
legd, zeide Prof. Aalberse dat de frac
tie de ervaring rijker is geworden dat
de tijfe voor de vórming van een nieuw
kabinet, meer in den geest feer R.K.
inzichten, nog niet is gekomen. Voorts
zijn er in het program aanvullingen ver
wezenlijkt welke het meeningsversdhil tus
schen de R.K. en het kabinet hebben
verkleind. Wel is echter van de oude
spanning nog iets overgebleven. Niet elke
spanning behoeft echter tot een conflict
te leiden en zeker niet tot een ontijdig
Conflict. De positie van de R.K. Kamer
fractie is naar het oordeel van Prof.
'Aalberse door het gebeurde zeker niet
geschokt. Men weet thans dat er een
grens is die zij' niet wil overschrijden.
De R'damsche Tramweg M.pij
Na, maandenlang vergaderen en oonfe-
reeren, met de dreiging van een faillis
sement op de achtergrond, is thans voo,r-
loopig een oplossing vopr de financtieele
moeilijkheden van fee RotterdainsC.ie
Tremwegmaatschaippij tot stand gekomen.
De directie en de commissarissen heb
ben tenslotte over de geheele linie moe
ten berusten in wat zij maandenlang
met gevaar op ineenstorting van het ge
heele bedrijf, halsstarrig, hadden afgewe
zen. Naar aanleiding van fee vragen van
het soc.-dem. Kamerlid Van Braambeek
stelde fee regeering een onderzoek in
naar de b-edrijfstoeestand, de bedrijfslei
ding en de maatregelen, die genomen
moeten worden.
De verplichting, tot rentebetaling zal
niet voor onbepaalde tijd' vervallen, maar
slechts voor enkele maanden worden op
geschort, met behoud van alle rechten
voor de reeds vervallen rente. Uitloting
en aflossing, van obligaties zullen niet
tot het einde van fee looptijd der lee-
ningen wórden opgeschort, maar zoo
lang de toestand van het bedrijf dit
noodig, maakt. De 'directie, de commissa
rissen en de aandeelhouders ztullen geu
nerlei dividend of tantième ontvangen,
zoolang de verplichtingen tegenover fee
otligatiehouders niet zijn nageleefd'.
Inning van kleine geldvorderingen
Bdj do Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp betreffende de inning
van kleine vorderingen. Het strekt zich
uit tot alle opeischbare geldvorderingen.
Hij die een oipeischbare geldsom te var-