den. Hun voeten zonken tot over de en kels in den modder en het wiater kwam hun tot aan de horst. Zij hielden hun haakbussen, pieken en zwaarden boven hun hoofd om ze droog te houden, het welk mogelijk was, omdat de wind was gaan liggen; een iw'ander te meer. Toen Don Gabriel en Perotta had moeten wij ken voor den opkomenden vloed in den grooten stroom, was Juan Osorio de Ulloa met de voorhoede en de hoofid- troep reeds ver vooruit gekomen en bui ten het bereik van de vijandelijke vloiot. Enkele Spanjaarden en ©ok enkele Wa len en Duitschers waren verdronken en schier alle schatgravers, ervolgens trok ken zij iop tegen Zierikzee, dat zich in middels had versterkt. Het land rondom stond blank. De stad bestormen bleek on mogelijk en daarom besloot men haar te belegeren en uit te hongeren. Te land zou Mondragon de stad afsluiten en San- cho Davilla zpu van de zeezijde iedere poging tot hulp verhinderen. Mondragon kreeg eenige troepen ter versterking en kon daardoor de punten bezetten, die hem het geschiktst v,onrk,Wamen. Een paar dagen later schqot een Spanjaard een duif neer, die een brief overbracht naar de stad. Hierin stond „dat men goeds moeds moest zijn, wiant dat er binnen en kele dagen van alle kanten hulp zou opdagen". Aan het neerschieten van de postduif kan 'men zien, dat Zierikzee al eeuwien geleden postduiven heeft afge richt en het stemt tot verheugenis, dat de heer van den Ende en zijn vrienden, deze liefhebberij nu nog in eere houden. Het goede houdt toch langer stand dan het kwiade. Zierikzee heeft tenslotte het hoiofd in den schoot moeten leggen: „den 20en Juni kwlam er een soldaat uit de stad en stak een roede in den grond met een brief. De schildwacht nam den brief en gaf hem aan hopman Manuel Doria. In den brief stond, dat Ide stad bereid was zich over te geven, onder voiorwiaarde van vrijen aftocJht voor de soldaten met hun bezittingen, wapens en vaandels. De kolonel Mondragon gaf ten antwloord, dat hij de zaak aan den Rqad State zou voorleggen. Deze besloot, dat de troepen |Op de gestelde voorwiaarjdo mochten aftrekken, als de stad twieehpn- derd duizend gulden betaalde. Veertien honderd soldaten verlieten daarop met acht vaandels de stad. Kolonel Mondra gon trok Zierikzee binnen en beijverde zich het bedongen geld in handen te krij gen om den nood van zijn soldaten te lenigen. Deze wlaren uitgeput en scha mel gekleed. Voor hij echter in dit alles had kunnen voorzien, sloegen de ven dels van het regiment van Valdes aan het muiten, daar zij geen geduld haldden hunne ellende langer te dragen. Zij wla ren in lompen gekleed. De muiters ver lieten het eiland en dit tvias oorzaak van veel onheil". Tot zoover de Spaansche kroniekschrijver. Het binnenhalen van die twee ton vermeld hij niet: ook toen zal de bevolking liever geen extra-belasting betaald hebben en dat is zqo gebleven tot iap den huidigen dag. ZIERIC. Het menu voor de heele week Zondag: Preischoteltje; kalfsgehakt, worteltjes, gekqokte aardappelen; ananaspudding. Maandag: Varkenskarbonaden, savoije kool, ge kookte aardappelen, appelschoteltje. Dinsdag: Gehakt, rooide kool, geklookte aardap pelen, rijst met krenten. Woensdag: Boerenkool met aardappelen en r©0K- Wiorst; maizenarand met pruimencom pote. Donderdag: Stamppot van zuurkool en aardappe len, pekelspek, vanillepudding. Vrijdag: Gebakken schelvisch, bietensla, aard appelpuree, griesmeelschoteltje. Zaterdag: Snert; beschuit met bessenvla. Recepten van de keukenprinces Preischot el t j e. Benoiodigd: 1 bos prei, een stuk boter, ter grootte van een ei, zout, 1 beschuit. Bereiding: De prei schoonmaken, al het groen aan de eene zijde en al de wor teltjes aan de andere zijde wegsnijden; het overgebleven witte einde in 2 |off 3 stukjes snijden, herhaaldelijk wlassehen gaar koken in kjokend water met een halve afgestreken eetlepel zout; kook tijd ruim Va uur- Daarna laat men ze in een vergiet uitdruipen en schikt ze vervolgens in een vuurvast schoteltje, dat men vqoraf met een kwastje met boter besmeerd heeft. Heeft men over gebleven jus, dan giet men er een half kopje over en legt vervolgens de bo ter in kleine stukjes verdeeld er op. Is er geen jus, dan twee eetlepels wia ter. Men bestrooit het geheel met de fijngestampte beschuit en zet het scho teltje ongeveer 1/2 in een matige oven. Af en toe moet men het schoteltje draaien. Ananaspudding. Bonqodigd: 1 blik ananas, 1/2 liter slag room, 1 ons suiker, 20 gram witte ge latine. Bereiding: Snijd de ananas int kleine stukjes, verwarm ze op een zacht vuur met het sap en de suiker, totdat deze gesmolten is. Voeg ze dan bij de ananas en laat dit bekoelen, terwijl men zoo nu en dan er eens in roert, opdat de gelatine niet zakt. Klop de slag room dik en roer deze er door. Begint de massa stijf te worden, doe ze d)an in een mei slaolie ingewreven steenem' vorm, waarin de pudding verder geheel stijf kan worden. Appels c'h O, teltje. Benoodigd: 7 kleine appelen, 1/2 ons boter, 1 eetlepel Cognac, 2 eetlepels sui ker, 1 theelepel kaneel, 1 grqote be schuit. Bereiding: De appelen wlassehen, afdrogen, met een appelboor de klok huizen er uit steken. Plaats nu de ap pelen geschild in een diepe vuurvaste Schotel, dicht tegen elkaar, maak van de Cognac1, kaneel en een weinig suiker een dik papje, vul daarmee de gaten in de appelen, strooi de overige suiker en de fijngestampte kaneel er over. Be leg het geheel met stukjes boter en zet ze één uur in een matige oven, daarbij het schoteltje zoo nu en dan een eindje omdraaien en in de -appelen prikken, opdat ze goed gaar worden. B roöïdipuidding. Benooldigfd: 1 brioOid, 1 iei, 1 lons kren ten, 1 ons rozijnen, 1/2 ons sueade, 1 liter melk, 1 ons boter, 1 pns suiker, 1 iwijnglas cognac, 1 beschuit. Bereiding: Snijld het brood in dikke sneden, de korsten snijdt men weg en weekt ze in Ide melk. Roer zoolang tot het broojd' zeer fijn is en voeg er de gewasschien krenten en roZijnein, de fijn gesnipperde sucaide en de cognacl bij. Doe Idit alles in een ijzeren of emaille vorm, Idle mien hermetisch kan sluiten. De vorm wondt eerst met een kwastje met boter bestreken en bestrooid met Ide fijn gestempte beschuit. Zet de vorm1 in een grootere pain, die half gevuld1 is met water en laat deze 2 uur er in koken. Zoo nu len dan wat water bij voegen. Haal de vorm uit de pan, doe het deksel van die vorm af ien \zet ze 1/2 uur in een matige oven. Keer ze dan op een schotel en presenteer er gesmolten boter en witte suiker bij. Hanglpi p. Benoodigld: 3 a 4 liter karnemelk, 1 glas zoete melk, 6 groote beschuiten], basterdsuiker. Bereiding: Men legt ieen servet in een groote vlergiet, Idie men op een grpqte schaal plaatst en igiiet op dat servet 's morgens 'die karnemelk, als men des middags hangop wil eten; men giet het water, Wat lör uitlekt Weg. Even voor het gebruik, wrijft men ze IdOpr leen fijne zleef in (de soepterrine. Het laatst roert mJön er de zoete melk dopr. Men presenteert er beschuiten en basterd suiker bij iein dient ze op diepe borden. Om zelf te maken Werkmand) jle. opklapstoellj© voor te gebruiken, waar van dan de linnlen zitting, wordt verwij derd. De pootjes krijgen eerst met wat ripolinverf leen aardig tintje en als alles goed' gedroogd is, kunnen we er uit kleurige cretonne, of een lapje, dat we over hiebben, de zak in brengen. In ide boveneinden van de zak komt een flinke zoom, waartdpor een koordje of een touwtje kan worden getrokken, dat dan met de uiteinden' aan de pootjes wordt bevestigd om het werkmandje op de juiste stand open te kunnen laten staan. Beschikken we niet over een klap stoeltje, dan kan men ooik een oqde keukenstoel voor het 'doel gebruiken. De leuning wprdt er tot aan de zitting af gejaagd 'en ook de zitting wordt verwij derd. Alleen, we kunnen zooln mandje niet samenklappen en als we dus des zomers buitenshuis willen handwerken, biedt het klapstoeltje .meer voordeelen. Op het bijgaande teekeningetje zien we een pr'aetisoh, zelfgemaakt werk mandje. Hjet handigste is, om er een oud Bie ons op Thole 'k Za dan mar beginne mee wat van m'n eige en m'n fermielje te vertêllun. In ik belove j't, 'k za 't net zeghe, zioiat is! Gin doekjes der om... 'k puwer dwaodjenvoudig nie van 't sie! M'n ouwe lui bin as 't waere mee niks begpnne. Toen asse trouwden ao ze mit dier beien zo wat vuventwintig gul den, en ik gelaove wè, ass't nie gedaen Zou èn, at 't nie g|emjotteri iao. 't Begon a mit trauwien, mit 't tjên- nen van un aog|ejn oed), in 'm'n wetawê wat a je dan kriiegt; ie zag zo groen as un schaepieindersperreplu. „Mar dae voelje niks van", zei vaoidler, in ie maer idlurpsuus, mee moeder, da begriep je, in vaardur igevolg. Nou idat trouwen daer ek nwaoit wat bezohders van gewaorld, dus dat is dan zeker noig a goed! afgelaiope, ma,r toen asse buten kwaemle, liep vaolder al an Idle vjerkjerde kant. In Moeder, die at tat wè wist, m!ar 't natu,urluk nie artd|op wo,u zeghe, trpk mla geregeld d'r erm trug, in vaoder w|ou ma geregeld der lienker erm pakke. Ondertussen waere ze aomiail buten glekomme in gaf moodier dm baogerd laok hfa pp. De mjeste men sen aod'n dan trauwens gin j ens erg in; Van 'dé fjesters jelleigians gin jen. Olnider- weigt kwaemle 'zie een buurman tegen, idie att't wè Zag, Want ie zei: „Aoirie je laopt verkjert!" Ma vaoder, die a net leen café verbie gieng, docht idatt'n daer pp sprak, in zei: „ja ma tuus bie Griet is t'r aok olndpr ,de 'kurk©!" Je begriept z'n buurman stieng net of t'ai een klap van de wieke van Ide inieule kreeg. Mo,eder ei laeter dikkuls gezeid, id'att'n met z'n mond open bleef staew. Afijn zb kwaemie ze |d|an tuus, in daer is vaofder 'd'an us even uut den draplm gpllepie. Ja, in 't miaoiste was, dat vapi- der zlei tegen mpieder „waerom ei j't (dla'n aok nie gezeild!" Ja, ja, impedejr kreeg de schulld nog. Nou in toen an 't fjesten, ma jerre jerre, wlat is dat 'n errie gewaorre. 's Aevuns om negen ure waer d"r twee broers van vapjder z'n schwaonvaojeter zöo mit glalezen an 't Zwaoien ,'dlassie gestaen ên om Idle pe- lisie te haelen. In tot overmiaete van ramp zag graotmoedler tpen nog dat de kenaori dWaoid in z'n kotje lag, van 't raoken natuurlik'. Graptvaodler wou 't np|g susse idleur te zeghen, dat t'n d'r a lank a slecht uut zag, iria dat ao 'n beter kunne zwiege, wan graotmoedler was nie zo miakkleluk, in ze zei: ,,-wa kies jiie noe nog van IdJ'r slecht uut zien?".... „Je ziet'r zèluf wè slecht uuf, ier"... in mit jen sloeg zie z'n sigapr-e uut z'n -mond. Ma igraptvaolder, die a z'n prestiiesje wou bewaere, stak trek elejn nieuwen an in Zei: ,,'t is te gek Pm! van te praeten: op puwe mit stap pen at de kenaprie dwaod is,.... nee- waor, we ne'me 'dl'r nog jentja!'; Zo bin ze dejur gefjest tot d'n ppren ochen'd1 driie ure, mar toen was dan aok |d'n lesten druppel, die in uus was, D'n andleren dag bin m'in ouwelui dan naer d'r spulletje gegae, onder den diek, 'n Met of nieigene land! in weie, Imert twee koeien, twee kallevers, wat ver- rekens in oendlers. Nae -acht jaer waerd'r zevein kindèrs, waervan ik d'n ouwstdn was, dus a je 1101e dienkt, datt'r van aolles rnlar volop was, dan eij't mis; 'k weet er ,gjoed| van| dat 'mloieder a blieë toe was, at ik in m'n broer \d|'n aene z'n staert uut trokke. Je mó rekene toen ao ze 'n reden omf ons zonder letejn1 naer be dl te Idpen. Glaof grust datt't tpen in die daiegen erremloe troef was. Mit m'n negende jaer most 'k a van ide schole, geljerd of nie geljerd, in je kun t'r van verzekert weze da'k in de jaeren, die toen kwaeme, vee Zwarte snjeiw tegen gekomme bin. Sterrekte, in gegroet, AORIE VAN 'T OEKJE. Voortschrijdende Wetenschap II. Het Kalkvraagstuk. Meer en meer komt in idle laatste jaren het kalkvraagstuk naar voren. En idiat niet alleen bij idle groei van de gewassen, doch ook bij de voeding van mensch en dier. Het bleek, dat verschillende eigen aardige verschijnselen van ziekte en groei- afwijkingen verklaard kunnen worden idoor een tekort aan kalk. De kalk toch is een onmisbare bouwstof vopr 't men- schelijk, dierlijk -en plantaardig organisme, terwijl het bovendien in den bodem een belangrijke rol vervult bij die werkingen, die daar plaats vinden. Dat menschen thans kalk gebruiken is een heel gewoon verschijnsel. Deze is ©en mpdemedicijn geworden, zooals voor heen staalpillen. Ook bij' het voederen van dienen wordt thans aandacht aan de benooidigide hoeveelheid kalk geschonken. Wat de kalkbehoefte van den bodem1 betreft, daarover heeft de Rijkslandhouw- consulent, Ir. Clieverings veel gegévens verzamield en gepubliceerd. Gebleken is, dat in ons land ©en groot kalktekort is ontstaan, eien tekort, dat steeds grooter wordt. Niet lenkel door de plantengroei wordt de bodem armer aan kalk, doch wel in de eerste plaats door uitspoelen, doior het afvloeiende, of liever djoor den bo dem' z'ijigiende regenwater. Het Landbouw kundig Bureau der Staatsmijnen berekent, d'at ojn kalkvoo-rraad op peil te houden, voor geheel ide Nederlandsche cultuur- bodem 620.000 ton kalk per jaar npo- d-ig) is. Gevraagd mag wprden, wat daarvopr aan den bodem gegeven wordt. Ook dit wordt in bedoelde Mededeelingien bere kend. Aangieinoinfen kan worden, dat met de stalmest 50.000 ton stikstof' gegeven wor,dt. Sommige stikstofm'eststoffen, zop- als kalksslpeter, kalkstiksto-f en k[alk- amonsalpeter, bevatten, de naam zegt' het reeds, kalk. Hiermede komt jaarlijks 27000 ton kalk den Naderlandschen bodem' ten goede:. Doo-r opzettelijke kalkbemesting (kalk, kalkm^rgiel en schuimaard©) wordt gegeven slechts 45.000 ton kalk. De voor naamste kalkbron vcpr den bodem blijkt het Thoimasslakkenmeel te zijn, waarmede niet min|d)er dan 160.000 ton kalk aan den Ned'eirlandschen bodem verstrekt wordt. Dat hiermede tot vopr kiortl niet gerekend werd1, kan verbazing wekken. De voor liefde van den boier voor slakkenmeel op de practijk gegrond, wordt nu wel verklaarbaar. Maar met dat al, blijft ier nog een jaarlijks tekort van 338.000 ton. 't Wordt hoog tijld, dat de Nederland sche landbouw in gaat ziep, dat -ruimer toedienen van kalk dringend noo-dig is. Is Athletiek een hulpsport? door Staatsraad Mr. J. B. Kan. De bewering- wordt wel eens verno men, dat de -athletiek een hulpsport is. Zij z-oiu slechts mpeten dienen om de beoefening van andere takken van spprt te bevorderen. Zpo zijn er voetbalclubs, die gedurende (den zomer zich niet ©on- verteeren in (Cricket- of lawn-tennis4ver- eenigingen, maar 'zich pp de -athletiek toe leggen teneinde in September nóg beter dan in |het vprig seizoen beslagen ten ijs te (komen. In denzelfden gedachtengang k-am men de wiskunde een hulp-wetenschap pop- men. Immers zij wprdt pp elke uitge breide, 'middelbare en vporbiereildend hpoger pnderwlijsinrichting onderwezen, teneinde het logisch denken te priklcelen. Desniettemin heeft, gelopf ik, niemand de juistheid aangetast van de ©verbeken de spreuk „mathesis scientiarum gene- trix": de fwtiskunde is de moeder van alle (wletenschappen. Z'OP is 'de athletiek de moeder van alle sport. Bij een veldlppp b.v. wpr den eischen gesteld aan het methodisch loppen, aan het springen, aan het uit houdingsvermogen bovenal, die ver uit gaan bpven wiat van den gemiddeliden voetballer, den doorsnee-hockey-speler Wprdt verwacht. Maar bovendien kan men in deze en soortgelijke spelen nim mer de hoofdklasse bereiken zonder een voortreffelijk athlect te zijn, m.a.W'. de athletiek is een sport op zichzelf, nut tig en bezwaarlijk zonder weerga, maar bovendien vormt zij den onmisbaren scha kel in den keten, die den beginner ver bindt met den man der hoogste regio nen. Ware Diogenes op zoek geweest naar den sport-menscJh, allicht zou hij zijn lantaarn gedoofd hebben, toen hij den athleet ontmoette. SPOBT. VOETBAL Jullie weten natuurlijk allemaal hoe voetbal gespeeld wordt. Wanneer 'ik bij dit plas'je 20U schrijven, dat Ide bedoeling van het spel is een bal in het idioel der tegenpartij te trappen, dat iedere partij e 1 f spelers heeft, dat er een idoelwach- ter is, twee achterhoedespelers, drie half linie- en vijf voorhoede-spelers, dat de bal alleen maar door de ke-eper met de hand mag aan geraakt worden enzoovo-orts enzoovcprts, dan zouden jullie niet veel nieuws leze|n. Maar al trappen jullie- iedere ochtend en middag voor en na schooltijd op de mooiste manier een partijtje, jullie weten vast niet hoe eigenlijk dat spel ontstaan •fs en wie 'het eerst/ voetbal speelden. Om ec-rnjk te zijn: niemand weet het. Wel is het vrij ze-ker, dat reeds de Romei nen een spel speelden, dat veel overeen komst heeft met ons voetbal. Dat is |d-us al een tijdje geleden. In het begin van de negentiende eeuw speelde men in Engeland een soort voet bal. Het gekke was, dat men geen vaste spelregels had. Zoo kon je bijvoorbeeld de bal met de hand aanraken zonder dat daarvoor een vrije schop of straf schop genomen werd. Er ontstonden lang zamerhand twee partijen: de eene wilde alleen de bal met de voet aanraken, de anidere- met voet en hand. Dat had tot gevolg, dat er twee spelen ontstonden: voetbal, zooals wij dat allen kennen, en rugby, idat Wooral in Amerika gespeeld wordt en waarbij je de bal ook met de hand mag, aanraken en je tegenstander op de igrond mag gooien. In Engeland speelde men echter na 1862 voornamelijk voetbal. In dat jaar werden de spelr egels opgesteld, die thans nog! grootenidteels gelden. In ons land deed voetbal na 1870 züjn intree. In 1879 werd' de eerste voetbalclub opgericht: Haarlemsche Football Club. De manier iwiaarop onze -oude voetbal lers speelden verschilt nog al van onze. De techniek en tactiek heeft zich in den loop der jaren sterk gewijzigd en ont wikkeld. Ons tegenwoordig voetbal is een combinatiespel, dat iwil zeggen niet één man moet spelen, maar alle elf voet ballers moeten voortdurend in touW zijn. De bal moet van de eene man naar de andere gaan, totdat men kans ziet met succes te schieten. Nu, in het begin deed men dat niet: dribbelde alleen. De bal bleef dus steeds voor de voet van een speler, die pas schoot Iwianneer hij vlak voor doel ,wias. De spelers hadden daar in een gewéldige vaardigheid (gekregen en het iwas dan pok niet makkelijk hun de bal af te nemen. Maar toch schoot men met dribbelen alleen niet veel pp. Dat zag men spoedig in. Na 1890 komt het nieuwe element in het spel: het „passing", het doorgeven van de bal. Het spel werd daardoor dus open, snel ler en spannender. Nu kregen pok de halfliniespelers een taak, namelijk de ver binding tusschen voior- en achterhoede tot stand te brengen. Men vond dat pas- singspel echter zoo mooi, dat men zich aan overdrijving begon schuldig te ma ken. Men gaf de bal maar steeds door, pok al stond men vlak voor doel met een prachtige 'kans. Tegenwoordig is er meer even-wicht in het spel gekomen. Men dribbelt wlanneer zulks npodig is, maar men combineert zoodra daartoe gelegenheid is. Het is niet waarschijn lijk, dat het voetbalspel een grondige Wlijziging Zal ondergaan, ook niet dat het bij' ions nog eens verdrongen zal wlorden door rugby, dat ook een prach tig spel is, maai' te ruwi en wild om het raiooi te vinden. *11. Nog meer gebeurtenissen. De jongens hadden stil geluisterd Naar al wat d' oude zeeman zei, En dat zij nu behouden waren Stemde hun uitgelaten blij! Ook Vik had rustig zitten kijken, Had niet geblaft en niet gehapt Je zou warempel gaan denken Dat Vikkie alles had gesnaptI Het was al zoetjes laat geworden, En 't was de hoogste tijd voor kooi, Al was het 's avonds bij het maanlicht Ook op het water nog zoo mooi! De sterren fonkeld' aan den hemel Zoo kalm, zoo stilzoo doodgewoon De stuurman, die des nachts de wacht hield, Zei zacht: Wat is de wereld schoon I De maan scheen In het donkre water, Harmen en Jan vonden 't een pracht.u De zee vonden ze wel 't mooiste Zoo tegen 't vallen van den nacht! (Nadruk verboden). DE WERELDREIS VAN HAKKEN PKul. JAN DURF EN HUN HOND VIKKIE. Ze bleven nog een oogenblikje Bewonderend bij den stuurman staan, E11 die keek met een leuken glimlach De beide vrienden vriendlijk aanl Hè (oe meneer zei Harmen vleiend Vertel ons eens een mooi verhaal. Och kom, och kom, lachte de stuurman, En maakte vreeselijk kabaal. Je moest tezamen lang reeds slapen, 't Is tien uur alkijk maarziedaar Enfin, zei hij met een knipoogje, Luistert dan nog even maar. Er was eenswou hij juist beginnen, Maar plotsling staakte hij zijn zin, En keek aandachtig naar de hoogte Minutenlang het luchtruim in! Nee maarnee maar! bleef hij maar momplcn En dat bij 't vallen van den nacht, Zoo'n wonder had ik toch vanavond Aan boord toch waarlijk niet verwacht. Wat is er dan? vroeg' Jan en Haimen Wat is het toch waar naar U kijkt, Wij kunnen samen niets bespeuren, Dat, zoo U zegt, een wonder lijkt. De stuurman bleef maar aldoor zwijgen, Hij mompelde alleen maar zacht: Nee heusch nee heusch hoe is het mooglijk, Zoo iets had ik toch nooit gedacht. De jongens werden erg nieuwsgierig, Trokken den stuurman aan zijn mouw, En zeiden: U zit ons te plagen, Hè toe, vertel het ons nu gauw! De stuurman keek toen glunder-lachend De beide vrienden spottend aan, En zei: ik zie ik zie ik zie Dat jullie fijn naar bed toe gaan. Wat flauw! riepen onthutst de jongens, Maar stuurman had een reuzenpret, E11 zei: 'k heb jullie bij je neusjes E11 nu, in twee tellen naar bed! (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1935 | | pagina 10