Zierikzeesche Nieuwsbode
ABONNEMENT:
Maandag 23 Jan. 1933.
ZIERIKZEESCHE COURANT. 89ste JAARGANG - No 124 8
ADVERTENTIEN
Inzending Advertentiën
BINNENLAND.
Uit Stad en Provinoie.
Prijs p. 3 maanden ƒ1.50, franco
p. post 1.80. Voor het buitenl.
per jaar ƒ10.—. Afzonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt des
Maandags, Woensdags en Vrij
dags. TeL No. 32. Postgiro 137677.
Dir. A J. DE L002EJ Ultg -Redacteur U. J KOSTEN
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 30 ets. per regeL
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uit
gave vóór 10 ore.
Uiterlijk 10 uur op dan dag v uitgaaf
De zittingen van het
Crisiscomité Zierikzee
worden in 't vervolg alleen ge
houden op Vrgdag van 10-11 uur
v.m. De zittingen op Woensdag
zijn vervallen.
IN MEMORIAM
A. YAN DER WEIJDE.
Nu Zierikzee een van hare beste
burgers heeft verloren, en het mij door
bijzondere omstandigheden niet mogelijk
is geweeit h*»m de laatste eer to be
wijzen, is het mij tooh een behoefte op
deze plaats een woord van afscheid te
wijden aan den man, die zooveel voor
anderen heeft over gehad. Voor velen
was hij een vraagbaak, niet het minst
voor mij, die zich in korten tijd over
alles moest orienteeren Nog herinner
ik mij onze eerste ontmoeting en het
kon wel niet anders, of zijn martiaal
uiterlijk gaf mij dadelijk den indruk, dat
ik met een oud-krijgsmakker te doen had.
Wij noemden hem wel eens schertsend
„Maarschalk Joffre" en hij had inderdaad
iets, dat groot vertrouwen inboezemde.
Op velerlei gebied heb ik van zijne
veelzijdige kennis mogen profiteeren, in
zijn sohalk8ohe dialoog heb ik mij vaak
verlustigd. Hij had veel menschenkennis
en kon zich daarom gemakkelijker heen-
zetten over de teleurstellingen in den
omgang met mensohen, die veel van
hem vroegen. In „de Blinkert" heeft
hij zich echter een monument opgericht
voor alle tijden en eerst het nageslacht
zal ten volle beseffen, welk een zegen
die arbeid is geweest voor gansoh het
eiland SchouwenDuiveland.
Zijn medewerking aan het crisis.oomité
wil ik hier herdenken met dankbaarheid
en met weemoed. Met dankbaarheid,
omdat zijn beider inzicht ons over vele
moeilijkheden heeft heengeholpen, met
weemoed, omdat ik een beproefd mede
werker voor altijd zal missen. Hij gaf
aan ons comité met milde hand en een
warm gemoed. Men kon altijd op hem
rekenen.
Den big moedigen en hnlpvaardigen
mensoh is voor altgd het zwijgen opge
legd, maar de herinnering aan dezen
verdienstelijken medeburger zal voor
mij een kostelijk bezit big ven. Wg besef
fen pas goed, wat iemand voor ons ie
geweest, als wij hem voor goed moeten mis
sen. Hg was een verknocht zoon van ons
eiland en onze stad, een Zeeuw van
voortreffelijken burgerzin en groote
gemoedelijkheid, een man van hulp
vaardigheid en eenvoud, een werker van
veel belezenheid en speurzin.
Ik breng hem hier een laatsten groet
en betreur, gewis namens velen, dat
een zoo verdienstelijk man aan onze
stad en ons eiland is ontvallen. Zijne
asoh ruste in vrede.
J. C. A. BANNINK.
ZIERIKZEESCHE STRAATNAMEN.
VII. (Slot).
Wat nu als Paardenstraat bekend is
(we vonden Idezen naam teerst in 1768)
heette in ons voorgekomjetn stukkien tus-
schen 1466 en 1752 steeds het Groote
slop. De naam Kiefvitstraatje, die wieü feens
eraan gegeven is, was afkomstig van ©em
aldaar staand© herberg „De Kievit".
De in Juni 1932 dichtgemaakte iSleepkaai
zal naar eeuwen geweest zijn, hoewel oude
plattegronden dezen kleinen inham in Iden
muur (vroeger houten beschoeiing) dier
Oud© Haven niet hebben opgenomen.
In (een bestek voor he't onderhoud der
kaaimuren lover 1724—1729 voniden Wij
deze Sleepkaai vermeld. Het woord be
hoeft (geen verklaring.
Het Kraanplein aan de overzijde heeft
zijn (naam ontleend aan de aldaar sedert
1590 geplaatste kraan, waarmede zwar,e
goederen, scheepsmasten enz. werden op-
geheschen. Zij is in 1859 voor afbraak
verkocht. Vóór 1590 stond zij op het.
plateau aan de Oude HajVenydat bereikt;
werd door (de brandpad op (den Dam voor
de Meelstraat.
Buiten de NoorldfhaVeinpoort ligt de
Scheepstimlmerdijk, een naam dien we
reeds in 1642 daarvoor vonden en die
ook (al igieen toelichting noodig heeft. De
oude (naam Heunaarsdijk ontmloet men
reeds in 1528, maar hij werd nog wel
tot (het eind der 18e leeuw gelijktijdig ge
bruikt |met idien van Scbeepstimmerdijk.
Een 'heudenaar of heunaar was iemand!,
die er een heulde of klein vrachtbootje
op nahield'.
De (andere dijk staat reefds in de 16e
eeuw als Visschersdij'k bekend en ook
deze naam is duidelijk. Ook werd een deel
er Van in de 17e eeuw |d)a Voorstad ge
noemd. De achterstraat van den Vis-
TWEEDE KAMER.
De Tweede (Kamleir is bijeengeroepen
tegen Dinsdag 31 Jan., des nam. te 1 uur.
De voorzitter zal voorstellen in d©ze
vergadering een aanvang te maken met
(de beraadslaging over een groot aantal
onderwerpen, o.a. wijziging van eenigf
artikelen Ider Kieswet, der provinciale wet,
alsmede der gemeentewet; nieuwe vast
stelling van het rechtsgebied en de zetels
der rechtbanken en kantongerechten; hef
fing eener weeJideverteringsbelasting;
verzekering van mijnarbeiders tegen gel-
idelijke gevolgen van Invaliditeit en ouder
dom, en de Surinaamsch© begrootiing voor
1933.
DE AFSLUITDIJK DER ZUIDERZEE.
Beperkt verkeer
t oegelfaten.
Namens den [minister van Waterstaat
maakt id© directeur-generaal der Zuider
zeewerken bekend, dat zoolang die weg
op (den afsluitdijk van de Zuiderzee tus»
schien idien Oiejver ien Kornweridierzand nog
niet voor het verkeer ini >zijn vollen om
vang kan woilden opengesteld, tot hadiere
aan'komidiging van Maandag 23 dezer pf
een beperkt verkeer op dien weg zal
worden toegelaten. Hielt verkeer op (den
weg zial slechts worden toegestaan tusr
schen zonsopgang (en zonsondergang, djoch
niet langer dan van 7 tot 19 uur.
Voetgangers en wielrijders hebben
vrijen toegang; (motorrijwielen, voertuigen
en motorrijtuigen \wordjen .uitsluitend toe?-
gelaten tegen betaling van een bijdrage
ten behoeve van het Nationaal Crisisc-
comiitè.
DE 100.000 SPEENVARKENS.
De aanvragen om speenvarkens door
plaatselijke crisis-coimté's Zijn zóó tal
rijk, dat de Varkenscentrale op het oogen-
blik niet aan alle verzoeken kan vol
doen. Daarbij' komt, dat de aanvoer door
de boeren niet zoo vlot geschiedt, als
men wel had gehoopt. De .Varkenscen
trale zal echter trachten, de aflevering
zoo spoedig mogelijk te doen geschieden.
CRISIS-VARKENSWET-
Het aantal aan te brengen
merken.
De minister van oeeonomische zaken
en arbeid, gelet op artikel 15, lid 1,
van de Crisis-Varkenswet-1932, heeft voor
het tijdvak van 1 October 1932 tot en
met 31 Maart A, het totaal aantal der
aan te brengen merken bepaald op
1.799.500 stuks; B. het aantal der merken
voor de vereeniging Zeeuwsche Varkens
centrale vastgesteld op 45.000.
Ingaval van esn onaangename smaak
of atn oawalriakandaa adsm helpt de
heerlijk verfrisschende Chlorodont-tand-
pasta onmiddellijk. Per tube 35 oent.
Een proef overtuigt
ZIERIKZEE. Zeer tot ons leedwezen
is 't laatste gedeelte van de necrologie
over wijlen den heer A. v. d. Weijde
door een correctieregel, die niet is ver
wijderd onduidelijk geworden. We wil
len dit allereerst rechtzetten. Het laat
ste deel moet aldus gelezen worden:
Hij was Zeeuw bij uitnemendheid', mWt
eigen aard!, met eigietti karakter, wars van
streberij en (dweperij, openhartig en ge
moedelijk. Op heel .viejel drukte hij zijn
schersdijk heet Achterweg, leen naam,
dien twij' bij (die voormalige Zwemhavem
ook gevonden hebben.
De tusschen den ViSscherSd'ijk |en den
Achterweg .ge'.egiem sloppen hebben geen
officiëele namen.
De Engelsch© kade heirinnert wel aan
den tijldl, toen Zierikzee door Engelsche
brikken lem barken bezocht wlerd ©n het
binnenvallen van zeeschepen geregeld
voorkwam.
Het Slinigerbosch ontstond na 't sloo-
pen (der wallen van (de stad sedert om
streeks 1829. De geëftemde gronjdl werdl
tort plantsoen aangelegd en voor het aan
leggen en beplanten daarvan wendlendoor
de echtgenoot© van [dien weihouder Jhr.
xKarel Willem de Jonge, Jkvr. Henriëtifl
van Breugel, waardevolle aanwijzingen
gegeven, [waarvoor het toenmalig stede
lijk bestuur haar schriftelijk dank betuig
de. Kort idJaarna ontstonden de wandelin
gen, |welke wij nu als Baan kennen.
Den naam Grachtweg vonden wij reeds
in 1457 vermeld. De Touwbaan werd al
in ide eerste heJft |d|er 17e eeuw voor die
nijverheid gebruikt en Jdie nakomeling1-
sehap v©n ©en toenmaligen touwslager
Rutsaart Hendriks©, noemde zich daar
naar: vani ider Baan.
De Langepad (paid) was vroeger vrou
welijk!) igaf reeds in (de 17© eeuw toe
gang tot ide onderscheidene daar liggen
de hoven, pleiziertuimen ©n optrekjes, van
welke nu nog slechts maar éen tuinhuis
is overgebleven.
De Cau-brug lOver de Versch© Gracht
tegenover het tramstation herinnert aan
den mildien gever, wijlen Mr. Johan Pie-
ter Cau, oud-president der arromdisse-
ments-rechtbank alhier.
Buiten de Zuidhavenpoort, aan den
straatweg naar ide Val, ligt d© buurt
'sHeer Lauwendorp, redds in 't midden
dier 14e eeuw bestaand®, maar bij fda
stempel; legde voor zeer veel zaken den
grondslag, was steun en raad voor zeer
velen. Wat zijn geest, liefde en toewij
ding betreft, zal hij in gedachten blijven
zoolang Zeeland! en oprecht© Zeeuwen
bestaan!
De Commlissie van het Bureau voor
Beroepskeuze alhi©r verzoekt ons mede
te willen (deelehdat in hare zit
tingen de volgende wijziging is [gekomen:
Voortaan zal eiken laatsten Don
derdag van iedere maand zitting
worden gehouden, op het Stadhuis al
hier, des avonds van 7—8 uur, voor het
eerst alzoo Donderdag 26 Jan. a.s.
Door den heer F. A. L. C. baron
Schimimelpenninck van der Oye te Oos-
terland is aan het gemeente-museum te
Zierikzee ten geschenke gegeven een
geëncadreerde geteeken.de en gekleurde
kaart uit 1673, vervaardigd door Daniël
Verburcht, landmeter en notaris, bene
vens schepen en raad te Zierikzee, voor
stellende den waterweg tusschen de Oos-
ter-Schelde en het Krammer door de
haven van Zierikzee en het Dijkwater,
op welke kaart door den vervaardiger
een project is getfeekend1 tot een betere
verbinding dier wateren. De teekening
is lang 90 c.M. en hoog 26 c.M. en is
een origineel stuk.
KERKWERVE. Vrijdagnamiddag raakte
,een met twee paarden bespannen wagen
van den landbouwer J. den Boer, ge
laden met stroo in den watergang te
te Moriaanshoofd, doordat de paarden
schrokken van een paar zakken irneel,
die aan den weg waren neergelegd. Met
vereend© krachten werd alles weer op,
het droge gebracht. Het ongeluk liep
gelukkig goed af, doordat geen persoon
lijke ongelukken voorkwamen. De voer
man wist inogi bijtijds van dien wagen af
te springen.
BURGH. In de flink bezette zaal van
Hotel v. d. Moer gaf Vrijdagavond j.l.
Rederijkerskamer „V.Z.O.S." een dona
teurs-uitvoering. Het karakterspèl „Fata
Morgana", vrij moeilijk van inhoud, werd
over 't algemeen goed en door sommige
medewerkers en medewerksters zelfs uit
stekend weergegeven, evenals het na-
stukje. Het publiek toonde zijn tevreden
heid door herhaald en krachtig applaus.
Aan de tooneelsehikking was bijzondere
zorg beesteed; deze was bepaald moo'
te noemen. Een gezellig bal, dat tot
laat in den nacht duurde, besloot deze
goed geslaagde uitvoering, die met een
woord van dank door den voorzitter,
dhr. B. Th. Boot Cz., gesloten werd.
BROUWERSHAVEN. De heer E. H. W.
Roggenkamp, ambtenaar belast met op-
nemingswerkzaambeden van het Depar
tement van Defenti© alhier, 5s toet ingangj
van 1 Febr. a.s. overgeplaatst haar Vlis-
singen.
De heer H. A. Vermeulen alhier is
geslaagd voor het machinisten-diploma A.
Dje werkloosheid in deze gemeente
üeemt mog steeds toe. Bij (den agent der
arbeidsbemiddeling staan thans 74 werk
zoekend/en ingeschreven, t.w. 62 land
arbeiders, 8 schippers, 3 schilders en 1
bakker. Bij die werkverschaffing zijn in
djeze week 13 wierkloozen tewerk gesteld).
Nadat (die vorige week Dondjerd'ag
in hotel Ringelberg alhier ©en vergade
ring was belegd van ide afdeeliing van
Idle S.D.A.P!., (die idloor antvoltalligheid, ten
gevolge .waarvan |da aanhangige kwes
ties niet konden worden afgehandeld, geen
doorgang kon hebben, werd deze week
stadsuitbreiding omstreeks 1325 niet bin
nen de muren opgenomen. In |dje tweedie
helft Ider 16© eeuw stonden hier nog en
kele huizen, die toten afgebroken zijn,.
Enkele jaren geileden heeft (de Raad onzer
gemeente iden aiouden naam weer her
steld, toen daar een r©eiks nieuwe wonin
gen gebouwd is.
Dat het Havenplein aan de gedeeltelijk
in 1871 en 1872 (gedempte Oudje Haven
herinnert en het Havenpark aan het in
1891 verder gedempt© |djeel, is ieder Zie-
rikzeeënaar bekend.
De Vischmarkt, tot na het midden der
15© eeuw op ide Stfetanenbrug gehouden,
is toen door het Stadsbestuur verplaatst
naar het Zuidelijk eind van het Vischslop,
vanwaar zij in 1804 is overgebracht naar
het Sint Jaoobshofje, waar ze nog geves
tigd is.
Om de in ld© laatste jaren dier 16« eeuw
gegraven Nieuwe Haven bij h©t inkomen
der stad te beveiligen, werden in de
17e eeuw twee bolwerken gemaakt. Het
een©, (nog bestaande, heette het Blauwe
bolwerk en werd in 1621 aangelegd. Hel
andere, het Oranje bolwerk, gelegen waar
wij (de steenbakkerij gekarnd hebben en
waar jook eenmaal een houtzaagmolen
„ld© Zwaluw" stond, is in 1652 gemaakt^
maar in 1805 gesloopt
In de bovenstaande opgaaf hebben wij
meest de nog bestaande namen bespro
ken; onderscheidene oudere namen wor
den niet meer gehoord en zijn verdwe
nen. Van de laatste noemen wij: de Bier-
plate, n.l. dat deel der Oude Haven, nu
nog als Mol bekend, maar waar voor
heen de vaten bier bij voorkeur wer
den gelost of geladen; de Houttuin, la
ter ook Zandtuin geheeten, wat het
reeds genoemde plateau was ten Zuiden
van de nog bestaande brandpad op den
Dam), waar tot 1590 de kraan stond; de
i Groote Welle bij het Zuidelijk eind der
opnieuw vergaderd. Aangezien door het
oujd© bestuur geen contributie meer werdi
geïnd) en haar taak niet naar behoorien
vervulde, ^waardoor de afd. ten grond|ei
idlreigde te gaan, werd besloten de afidl.
nieuw leven in te blazen en een nieuw
bestuur te vormen. Tot bestuursleden wer
den gekozen de heeren M. de Moor,
voorzitter; Johs. van Beveren, secretaris
en Joh. Van Donge, penningmeester.
ZONNEMAIRE. Donderdag en Vrijdag
gaf het (Muziekgezelschap «en concert
in de bewaarschool. Den eersten avond
was het voor de leden, den tweeden
avond voor betalenden. 's Vrijdags was
het lokaal beter bezet dan den vorigen
avond. Het programma bestond uit een
zestal muziekstukken, die lang niet ge
makkelijk waren en aan de spelers
eischen stelden, waaraan zij evenwei wis
ten te voldoen. Hier is weer gebleken,
dat de spelers lOnder leiding van hun
ijtvierigen directeur, dien heer Everwijn
van Brouwershaven, heel wat weten te
bereiken. Door eenige leden werd voorts
nog een klucht in drie bedrijven opge
voerd: „Eén dag dames", die zeer den
lachlust opwekte. Ook hierin zetten de
medespelers hun beste beentje voor en
werd de opvoering een succes. Het ge
heel werd besloten door een gezellig bal.
DREISCHOR. Vrijdagavond werd in de
openb. lagere school alhier een ouder
avond gehouden. De opkomst was niet
zoo groot als op andere jaren, doch
voldoende te noemen. Het college van
B. en WL was vertegenwoordigd door
wethouder der Weduwen, terwijl ook
enkele raadsleden aanwezig waren. Door
het hoofd der school de heer C. ,M.
Weststrat© en den onderwijzer Ph. de
.Munck werden een paar fragmenten uit
bekende en minder bekende boeken voor
gedragen, welke door de aanwezigen
met aandacht werden aangehoord. Ver
volgens werden de aftredende leden .der
ouaercommissie de heeren N. Beije en
C. A. Hage herkozen, terwijl als nieuwe
leden werden gekozen de heeren J. J,
Verjaal en J. W'. Beekman. In de pauze
werd het werk der leerlingen bezicn-
tigd. De heeren J. J. Verjaal en Wi. A.
ide Vrieze spraken woorden van vol
doening over de goede verstandhouding
wat het schoolgaande kind in de eerste
plaats ten goede komt, terwijl wethou
der der Weduwen woorden van dank
sprak tot het personeel der school.
OOSTERLAND De drie Christelijke
jeugdvereenigingen hier ter plaatse hiel
den Vrijdagavond j.l. hun jaarfeest in
het Hervormd Jeugdgebouw. De belang
stelling voor (diezen avond was zeer groot.
Het gebouw was geheel bezet. Nadat ds.
Weedla was voorgegaan in gebed, werd
het programma afgewerkt. Bijbelinleiding,
verslagen der verschillende vereenigin-
gen, mooie samenspraken, voordrachten,
liederen gezongen door de meisjesver-
eeniging, volgden elkander op, waarbij
elk nummer een welverdiend applaus ten
deel viel. Ook het mooie ruime gebouw,
wat voor dergelijke avonden bijzonder
geschikt is, heeft er veel toe bijgedra
gen, dit feest uitstekend geslaagd is.
Met dankgebed, en met het zingen van
Gez. 180 1 werd het feest besloten.
OUD-VOSSEMEER. Ben zeer prettige
uitvoering wiertdl Donderdagavond in die
herberg van (den heer J. B. Tholenaar ge-
geven jdloor Ou d-Vossemeter's Muziekver-
©eniiging, waarbij Werd getoond, ho© ion-
dier |de bekwame leiding ivan een goed
(directeur ©en idorpsgezelschap wat kan
presteeren. Elem Vroplijk bal, waarvoor
Verrenieuwstraat, nu nog als „bij -de
Pomp" bekend; de Duivelandsche koren
markt op het Oostelijk deel der Appel
markt, waar het aldaar staand perceel
D 370 eenmaal „het Korenhuis" heette; de
Brouwerijstraat, bijna steeds Krepelstraat
geheeten, waar men behalve de bier
brouwerij de Witte Leeuw, ook een brou
werij vond in het perceel C 188. Dat het
Zuidelijk -eind der Nieuwe Boogerdstraat
ook Brouwerijstraat werd genoemd, heb
ben wij reeds vermeld. Het deel der Pie-
terseliestraat tusschen Raamstraat en We-
vershoek werd nog tot het eind der 17e
eeuw genoemd: in of bij de Bernardie-
ten, een herinnering aan het Bernardie-
tenklooster in den Wevershoekde Var-
römarkt heette soms vier en vijf eeuwen
geleden de Beestenmarkt en het vroe
ger besproken Sint-Lievensstraatje komt
een enkele maal voor onder den naami
van Zwarte Zusterstraat je, omdat het
voerde naar het huis dier Zusters op
Slabberswerf. Als Jacobijnen-blok stond
eenmaal bekend de ten Oosten van de
Lange Sint-Janstraat liggende gronden en
woningen en als Bagijnen-blok de gron
den met gebouwen ten Westen van de
Bagijnestraat. De Gordijngracht was de
gracht of vaart achter den dijk van de
Engelsche kaai tot de steenbakkerij, maar
een enkele maal werd deze naam1 ook
gegeven aan dat deel van Kaarslcenswla-
ter, hetwelk doorliep tot den Grachtweg.
Dan nog lag in de 15e eeuw buiten de
Zuidhavenpoort een oppervlakte gronds
die toen de Mast werd geheeten, ter*
wijl een buiten de Noordhavenpoort ge
legen perceel in 1418 en 1490 als de Pit
(Put?) vermeld wordt.
De stadspoorten verdienen later een
afzonderlijke behandeling. Ze waren en
zijn: de Westpoort, afgebroken in 1842;
de Zuidwellepoort, eveneens in 1842 af-
1 gebroken; de Nobelpoort; de Noordha-
tot 12 uur ditmaal toestemming was v©ri
leenjd', besloot de uitvoering.
Benoemd' idjoor den Raad tot markt
meester is de heer Anth. -Roggeband en
tot schatter (dier dranklokaliteiten de heer
M. idle Witte, beide betrekkingen open
gevallen idioor ontslagname van den heer
J. Snijders. Tot ontvanger ider kadegelden,
een (nieuwe betrekking, is benoemd de
heer Anth. Rijstenbil Johsz., op ©en jaar
wedde van f150. Benoemd is tot lid der
commissie tot twering van schoolverzuim
die heer Abr. Duine, in plaats van den
heer Anth. Gunst Cz., (die wegens onge
steldheid daarvoor had bedankt. De hee
ren Math, dien Engelschman, weth., en J.
v. ld). Houte werden herbenoemd tot lid
Van het algemeen armbestuur. De heer J.
,van Poortvliet heeft zijn benoeming tot
lid van het Fonds Huijssen van Katten-
Idijke aangenomen.
Ruwe Huid PUROL
Ruwe Handen Doos 30 cent.
Ruwe Lippen Bg Apoth. en Drogist
OUD-VOSSEMEER. Openbare r a a d s -
verg alder in ggehouden .op Vrijdag
20 Jan. Aan het adres aan iden Raad
Ambt-Haiidenberg, om te geraken tot Ver
mindering van belasting op ongebouwde
eigendom zal adha-esie betuigd worden.
Bevorderd! zal worden, dat het kind van
iden heer I. van Daalen geplaatst zal
wohden in die Stichting „Vrederust". B.
©n W. waren van meening, (dat plaatsing
te Wagenborgen Voorkeur verdiende, in
verband met ide kosten. Door d)e Stich
ting voor iden kring Oud-Vossemeer, in
gevolge ld© Landarbeidtenswet, wordt ver
zocht te bevorderen di& pachten te ver
minderen. De voorzitter licht toe, (dat
(die pachten verband houden van ihet ren
tetype, waaronder geld|e|n bij voorschot
worden verstrekt. Dit rentetype regelt
de Regeering, zoodat inwilliging van het
verzoek niet tot de bevoegdheid Van den
Raad behoort. Algemeen is men 't hier
mede eens, daarom zal d|e aandacht van
de Regeering ©r op jgeVestigd worden. In
behandeling komt ©en adnes van de Land-
arheidlersbonden, waarin (de aandacht ge
vestigd' wordt op het feit, dat ophooging
,van ld© algemeen© begraafplaats een goed(
object is voor werkverschaffing!.
De voorzitter [deelt melde, dat gedeeltelijk©
ophooging ©en paar jaar geledien bereids
ter hand is genomen. Wordt dit werk
achter elkaar uitgevoerd, dan zullen 30 a
40 wierkloozen (daaraan werk kunnen heb
ban. Het plan zal nad©r worden uitge
werkt en aan (de autoriteiten ter goed
keuring worden voorgelegd, tjef verkrij
ging van subsidie. De heer Daana vestigt
,d|e aaandiaeht op ide vuil© sloot voor de
begraafplaats en vraagt, of ideze niet ge
lijktijdig gedempt kan worden. Toen hij
wethouder was, is idoor ide Gezondheids
commissie meerjmalen Idle aandacht op die
sloot gevestigd. Dit zal eveneens nage
gaan wonden. Aan de orde is een adres
van (dien landarbeidersbond om kolen,-
toesLag, Medtegedjeeld wordt, dat B. -en W.
voor (deze toeslag niet v|eel gevoelen. En
is in ld© gemeent© een behoorlijke ba-
deeling idoor (de Kerkelijke Diaconiën en
anidere armbesturen. De heer Daane zegt,
dat hem ide adressen van dien bond niets
verwonderen. Hoe meer B. en W. overal
afwijzend tegenover staan, hoia meer de
boinldl zal gaan vragen. Is (men weinig
toeschietelijk, Idlan blijtyen da adressen
niet uit. In November is Ide aandacht
venpoort; de Zuidhavenpoort; de Bagijne-
poort, afgebroken in 1623 en de Hoofd
poort, afgebroken in 1869.
Behalve deze poorten vond men aan
de Noordzijde der stad tusschen de No
belpoort en den Molenberg bij de Schots
kamers, nog een gebouw, dat als wa
terpoort dienst deed, daar de Zwem-
haven er door uitliep in de Brakke
gracht. Dit gebouw, dat veel op een poort
geleek, heette het Vijsegat, welke naam
op een plattegrond van 1645 ook gegeven
wordt aan de Zwemliaven. Zeer waar
schijnlijk is bedoeld gebouw gemaakt om
streeks 1325, toen het water, dat het
oude Zierikzeesche grondgebied ten Oos
ten begrensde, overschreden werd voor
den uitleg der stad. maar de toegang
tot dit water toch beschermd moest wor
den door een sterke afsluiting. Oudtijds
bereikten de Schouwsche schuiten, onder
deze waterpoort doorvarende, de Schuit
haven. Evenals zulks sedert het begin der
17e eeuw bij de heul van de Karnemelks-
vaart het geval was, werd de poort van
het Vijsegat afgesloten door een hek,
waarvoor een persoon ter bediening was
aangesteld. Toen in het beruchte oor
logsjaar 1672 de verdedigingswerken der
stad grondig werden nagezien, hersteld
en aangevuld, werd de waterpoort van
het Vijsegat afgebroken en de walmuur
aldaar aansluitende gemaakt. Haar vorm
ziet men afgebeeld op den plattegrond
der stad van 1645.
Ongetwijfeld is de door het water
van Oude Haven, Schuithaven en Zwem-
haven begrensde Oostelijke zijde der stad
vóór omstreeks 1325 afgesloten geweest
door muren en poorten. Maar van dien
ouden toestand van vóór zes eeuwen
is ons, bij gebrek van rekeningen en be
scheiden, niets bekend.
