E. HOLTY-APPELS, Elmas Sabine HUMS, VEL0 DE wringer VEL0 Modsrne Overhemden, Extra koopjes. LOUIS DAVIDS COSTUMES abonnement advertentien_ Firma NIEUWSTRAAT D 236. Wij doelen- U mede, dat wij de opruiming steeds voortzetten. Alles moet weg. Ulsters, Winterjassen, Regenjassen, Costumes. Pantalons. Manchester-Jassen. Alles wordt tegen getaxeerde pnizen Naast Meubelhandel Gebr. LOKKER. ConcBrtzaal Sound Bioscoop RAMON NOVARRO Een Liefde in Weenen. Nieuwjaarswenschen. Nlouwsjaarswenschen. Rookt nu 11 cent per 20 stuks. binnenland. N.V. „Da Concertzaal" Firma NIEUWSTRAAT D 236. Smoking Costumes, Blauwe Costumes, Viaigt onza SORITA HEMD, PANTALONS. HOEDEN 1,90 gld. Naast Meubelhandel Gibr. LOKKER. Uit Stad en Provinoie. Prijs p|. 3 maanden 1.50, franco p. post ƒ1.80. Voor het buitenl. per jaar ƒ10.—. Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt des Maandags, Woensdags en Vrij dags. Tel. No. 32. Postgiro 137677. Zierikzeesche Nieuwsbode Maandaa 1Q Dec 1932 zierikzeesche courant. 89ste jaargang - No.i2404 IVIddlIUdy 13 UCb. IUOZ. Dir. A. J. DE LOOZE' Uitg-Redacteur U J KOSTEN van 1—3 regels 60 ets., van 4 regels en daarboven 20 ets. per regel. Reclames 30 ets. per regel. Bij contract belangrijke korting. Inzending op den dag van uit gave vóór 10 ure. voor hoeren en kinderen. Doet nog uw voordeel. Wl] verkoopen tegen elk aannemelijk bod. Deze week ZIJ, dia zich van af haden op ons blad abonnasren, ontvangsn da tot 1 Januari vsrichljnsnde nnmmart gratis. In het met 1 Jan as. nnmmer van ons blad worden evenals vorige jaren opgenomen. De prijs hiervan is van 1—5 regels 75 oent, elke regel meer 16 cent. De inzending kan geBohieden tot en met Donderdag 29 December, uiterlijk 's voormiddags 10 ure. ZIERIKZEESCHE STRAATNAMEN. IV. Na de Venkelstraat volgt nu de Nieu we Boogerdstraat. Het (deel onzer stad, waar deze nu gelegen is, vinidt men in 1368, 1384, 1418 tem volgende jaren ver meld als „de niewie port", „de Nieu- poord", enz. Die naam' wijst op nieuw aan den stadsgrond toegevoegd gebied. Tot ©msttreeks 1630 blijft deze naam voor komen; maar ook in 1625 wordt de Nieuwe Boogaertstrate vermeld. In een kohier van 1632 Wordt gesproken van „de Nieupoort met ide Boomgartstraat" en uit de daar opgenomen opsomming der huizen, kan men de gevolgtrekking maken, dat de straat van (de Nieuwe Havemi tot de Krepelstraat de Bopmgaxt- strate was, terwijl het deel van daar tot de St.-D>omusstraat toen nog als „de Nieupoprte" bekend Was. Omstreeks dezen tijd gaan |de tweenamen samensmelten en heet de straat nu wel bijna zonder afwisseling de Nieuwe Boojngaertstrate. In 1620 wordt nog gesproken van ,;de BQOgertstrate, anders genaempt ideBrou- werie-strate", wat zal wijzen op de bier brouwerij „ld© Witte Leeuw". De verder liggende op de Nieuwe Ha ven uitkomende straat vonden wij voor- het eerst in 1622 vermeld als ,4e Seven- huijse strate", een naam, die in over eenstemming was (met het toen daar ge vonden getal huizen aan de Westzijde. Het Luitje, zooals wij het nu kennen, bestraat en met gemetselden kaaimuur, bestond tot omstreeks 1650 nog niet, maar Ln de perste helft der 17ö eeuw werd op ©enigen afstand van den borstweringmuur naar het Blauwe Bolwerk een op palen in het water staande smalle brug of STEUN AAN DE SUIKERBIETENTEELT. De Minister van Econ. Zaken en Ar beid heeft op de vragen van den heer Braat betreffende het verleenen van steun van Regeeringswege voor alle hier te lande gegroeide suikerbieten en betref fende den handel in garantiebewijzen voor de teelt van suikerbieten geant woord: Op advies van de Commissie in zake steun aan de suikerbietenteelt is reeds vóór eenige weken overwogen, of aan alle bieten garantie kon worden toege zegd. Daar echter de mogelijkheid bestond dat daardoor de raming der kosten zou worden overschredeil, en de gestoelde re gelen en uitzaailimieten, indjien eenmaal gesteld, behooren te worden nageleefd en gehandhaafd, is daartoe niet overge gaan. Intusschen kan worden medege deeld, dat op dit ©ogenblik de oogstra- mingen, zij' het nog niet geheel zekler, toch zoozeer vaststaan, dat de kans op overschrijding van het gestelde maximum als uitgesloten mag worden geacht. Dientengevolge zullen zeer waarschijn lijk alle bieten, die aan binnerilandsche suikerfabrieken geleverd zijn, door. ga rantie kunnen worden gedekt. Het teniet doen van gedane transacties is vrijlwel onuitvoerbaar, en zou bovendien zoozeer schade doen aan het verantwoordelijk heidsgevoel, dat daartoe geen maatrege len kunnen worden genomen. STEUN VOOR DE VLASINDUSTRIE. Op de vragen van den heer Snoeck Henkemans in verband mlet het niet ver leenen van medewerking door sommige gemeentebesturen aan ide tojepassing der van Regeeringsw'ege genomen maatrjege- len ten bate van de vlasindustrie, heeft de Minister 'van Binnenlandsch© Z,aken ge antwoord, dat hij1 niet zal nalaten zoo de medewerking van een gemeentebestuur niet aanstonds mocht worden verkregen, krachtige pogingen aan te wenden dat die medewerking toch wordt verleend. AMBTENAARSSALARISSEN. Na v erschillenlde in Ide Centrale Com missie voor Georganiseerd Overleg ver tegenwoordigde organisaties gehoord te hebben, meent ide Regeering, haar in ide millioenennota aangekond/gde voornemens aldus te moeten wijzigen, Idat de verhoo ging van den aftrek voor ongehuwden ivajn 3 t©(t 5 pCt. ko>mt te vervallen en dat de tijdelijke salariskorting, met 1 Maart 1932 ingevoerd, in jdfien zin Wondt ver hoogd, dat voor ongehuWd(en 5 pCt. en voor gehuwden 4 pCt. méér zal worden gekort Idan in ide geldende regeling. De besparing op die uitgaven hierdjoor te verkrijgen, wordt (nader geraamd op f ll,3 millioen. Dit bedrag komt derhalve naast de f7 millioen 'sjaars, welke bespaard werdlen Idoor Ide sinlds 1 Maart, 1932 vigee- rendfe regeling. De nieuwe korting zal ingaan 1 Januari 1933 en zal, doordat zij tot stand! komt in (den vorm van Ipen verhooging der bestaande korting, gel digheidsduur hebben dot 1 Maart 1935. DE RIJKSMIDDELEN. De maand November geeft weer een sterke daling van inkomsten tegenover de overeenkomstige maand van 1931 te zien, Loopt licht, wringt krachtig. Zeer solide gebouwd. De eenige werkelijk-roestvrije wringer. Zware rollen met rubber van de allerbeste kwaliteit, dat gegarandeerd niet loslaat! Vraagt de condities! Nederl. Wasch- en Wringmachines SINDS 30 JAREN AAN DE SPITS. 293 die met 9.3 millioen een record-terug gang beteekient. In de ieerste elf maan den van dit jaar brachten de middelen f366.9 'mill, op, d.i. niettegenstaande de verhoogingen (invoerrechten van 5 op 8 o/0 en benzinebelasting, tezamen c.a. f 26 mill.) f 42.Q mill, minder dan het vorige jaar, hetgeen als men rekje- ning houdt imet de mutaties in de ver schillende middelen, uitkomt op een na- deelig verschil van ruim f 45 mjill. Beden kelijker is nog, dat niettegenstaande die versterking der middelen met f 26 milk ide opbrengst in de eerste elf maanden nog f 16.4 mill, beneden de ramiing bleef. Als wij even aannemen dat December on geveer een even grooten terugslag als November laat zien, dan zullen de mid delen in 1932 waarschijnlijk ongeveer f 25 mill, minder opbrengen dan de raming. De Rijksinkomstenbelasting, die iin de laatste twee of drie maanden van het jaar gewoonlijk ruim' pleegt te vloeilen, laat dit keer een zeer sterke daling zien van niet minder dan f 3.6 mill., d-.i. een vermindering tegenover het vorige jaar met een derde. Zeer teleurstellend is voorts de aan houdende daling van alle accijnzen. Voor de afgelqopen maand vormen slechts de geslachtsaecijns, die enkele duizenden meer opbracht dan in October 1.1. en de tabaksaccijns, die een ton meer opbracht, uitzonderingen, maar overigens zijn ialle opbrengsten ook weer lager, zoowel te genover November 1931 als October 1932. MAALPERCENTAGE TARWE VAN 25 OP 40. Verlenging van den duur van de wet Lot 1 Oct. 19 3 7. De minister acht het, gezien de tegen woordige prijsverhouding, volkomen ver klaarbaar dat door de landbouworganisa ties een krachtige aandrang wordt uit geoefend om uitbetaling te verkrijgen vam een prijs, gelijk aan den richtprijs van f 12. De Iminister meent dat het ge- wenscht iis aan dat verlangen te vol doen. Mochten in een volgend jaar de prijzen van de akkerbouwproducten zich blijken te herstellen, dan zal de vaststel ling van den tarweprijs een punt van na dere overweging moeten uitmaken. Waar het zich laat aanzien dat de akkerbouw den steun aan de tarweteelt onder de tegenwoordige omstandigheden vooralsnog niet zal kunnen missen, meent de 'minister te moeten voorstellen dien duur van de tarwewet imiet drie jaar en twee maanden te verlengen, dus tot 1 Oct. 1937, zoodat indien deze wijzigingen worden aangebracht, de oogst van 1936 de laatste zou zijn, die zal worden ge steund. Hierbij dient in aanmerking te wordên genomen, dat, indien een alge meen© stijging van de akkerbouwproduc ten plaats heeft, ien dus de richtprijs voor den tarweoogst naar beneden kan gaan een vroeger eindigen van de tarwewet zeer zeker niet tot de onmogelijkheden behoort. plankier gemaakt, waarover men foppen kon, fom vaartuigen 'die het noOdig had den in lof ,uit te trekken. In de tweede helft jder genoemde (eeuw is (ongetwijfeld voor dat doel het water der Nieuwe Haven, ten Zuiden van genoemden1 wal- muur in ©en begaanbaar plateau veran derd1 en zoo ontstond het Luitje. Een soortgelijk voor jaagpad bestemd plankier vond men bij1 foetl ink'omen (der Nieuwe Haven bij het Westelijk en Oos- lijk havenho;Qfd etn in de raadsnotuien van April en Juli 1686 vindt men gespro ken van het herstellen „van 't leuijtje van het westershopft" en van ,,'t leuijtje voor idle culck" tot „commoditeijt van de uitgaande en incoomenld© schepen". We komen idus tpt Idle gevolgtrekking, 'dat het wopiid' „luitje" voor Zierikzee in Ide 17e en 18e eeuw geen andere bieteekenis heeft, idan een in of langs het water op palen rustend jaagpad of trekpad Voor schepen. Nabij het Luitje ligt de Hoofdpoort- straat, geheeten haar de tegenover de Ravestraat eertijds (gestaan hebbenjd®, in 1624 gebouwde, Hoofdpoort Deze poort heette eerst Schutterspootrt, maar omdat zij met een houten brug toegang ver leemde tot Idem Westhavemdijk en zoo naar het Westhavenhopfd, werd zij later Hoofdpoort genoemd. De Hoofdpoort- straat wordt in de 18e eeuw geregeld Parelstraat geheeten. De huizen aan de Zuidzijde dier straat zijn alle in 'de jaren 1646 tot 1650 gebouwd. De Ravestraat en de Schuttershofstraat ontstonden ongeveer gelijktijdig. Adolf van Kleef, heer van Ravesteijn, had tot in ide 16e eeuwi ©en eigen huis of kasteeltje gehad, dat het Huis van Rave- steyn werd geheeten. Later in het bezit der sta|d gekomen, werd ©en deel be- MAANDAG 9 JANUARI en zlja gezelschip. stemd vopr een oulde mannen- en vrou wen visschershuis, dat wij nog gekiend hebben en dat pa Ide noodige lotswisse lingen in 1901 voor afbraak is verkocht. Een anlder deel is later tot Schotsche kerk en daarna tot Lutherschie kerk bestemd. In 1617 werden Ide boomgaarden en hoven, die aan dit huis behoord had- dpn, alsmede het daarbij gelegen Schut tershof door de stad voor bouwterrein verkocht en zoo ontstond de straat, die eerst de Nieuwe strate, toen de Schut- terstrate en eindelijk Ide Ravestraat werd genoemd. De laatste naam1 is van Rave steijn afgeleidf; de voorlaatste naam werd zelfs nog in 1793 gebruikt. D© anidere reeds genoemde straat ont leende haar naam aan het Schuttershof, door welks grond zij gelegd 'werd. Men kent haar nu het best als Nieuwstad. Ook wordt zij Nieuwe Krepelstraat ge heeten, omdat zij het verlengde is van de Krepelstraat, di© daarom wel als Oude Krepelstraat voorkomt. In andere plaat sen komt pok een Crepelstraat voor, welke naam in verband gebracht wordt met ld© gebrekkige of zeer ongelijke vroegere bestrating. De Pieterseliestraat, beginnende bij de Fontein© en in Westelijke richting loo- pende, vonden wij in 1519 vermeld als Petercellestrate, ongetwijfeld genoemd naar de bekende groente. Oudtijds droeg zij dezen naam tot bij de Westpoort maar naar een hoveniering, dicht bij den in 1898 gesloopten korenmolen „de Bloeme", idie „de Regenboog" heette, wordt zij nu de Regenboogstraat gehee ten van den Vijfhoek af. Wat nu de Vijfhoek heet, omdat daar vijf straten samenkomen, wordt in het midden der 17e eeuw vermeld als „Den Driespronck". TWEEDE KAMER. Waterstaats be gr opting. L olanen Spoo rwegpe rso - n e e 1. Nadat ide Kamer besloten ha!d heden (Maandag) zoowel 's middags als 's avonds te vergaderen en zij met alleen !de stem men idler sociaal-ldemlocraten, communis ten plus Floris Vos vóór, een motie-van Braambeek tegen de verdere loonsver laging van het spoorwegpersoneel had verwiorpen, kwam Financiën aan de beurt. De lezer moet zich niet verbeelden, dat bet debat alleen maar over nuchter- financiëele en fiscale onderwerpen liep. Neen. De theoliogiseerende vechtersbazen Pejereboom en Zandijk openden 't vuur op hen, idie de Hervormde Kerk nog maar altijd in een onrechtvaardige posi tie zouden (doen verkeeren. Spreciaal |d© christelijk-historischen, welke zich ten aan zien van (de verhouding tusschen Kerk! en Staat op schandelijke wijze zouden ver grijpen aan wat eens hun grqote voor zaat Groen gepredikt zou hebben, Werden onder het Staatkundig Gereformeerde en Hervormde staatsp.artijlijke vuur geno men. Meer dan één afgevaardigde, o.m. de hoeren Van Voorst tot Voorst eni Idr. Bie- rema, bepleitten wijziging der vermom gensbelasting, speciaal in verband met het feit, jdat de aanslag van onroerend vermogen naar de verkoopswaarde in stee van naar de opbrengst, momenteel wel Zeer bezwaarlijk is, maar jdei minister van Financiën voelde niets voor herope ning van den ouden strijd (over de schat ting van het onroerend goed. Mej. Wes terman nam het tegen minister de Geer op voor 1de huw|enide ambtenares. Als deze, omdat zij trouwt, den dienst uit moet, eer Zij den pensioengerechtigden leeftijd bereikt heeft, zou het volgens mej. Westerman billijk zijn, dat zij de op haar salaris ingehouden premiebedragen teru,g krijgt. De minister ontkende jd.it ten ©enen male. Opheffing van het bankgeheim, rege ling van den kinderaftrek, belastingont duiking en Idito vlucht, ziet jdaar nog eenige van de Vrijdagmiddag aangeroer de onderwerpen. Dhr. ter Laan was van 'mfeening^ dat |de minister Idie opbrengst (der middelen te laag geraamd had. Jammer genoeg had de minister maar al te zeer aanleiding om deze bewering te logenstraffen en te Verklaren, Idat hoe laag hij zijn schat ting ook stelt, ide werkelijkheid altijd De Wevershoek, waarin het klooster der Bernardieten en het handboog-schut tershof werden aangetroffen, wordt reeds in 1486 en later tot heden met dien naam genoemd; zij ontleent ongetwijfeld haar naarni aan werklieden van het we- versgilde. Waar deze straat nu een bocht maakt, ter hoogte van het koetshuis van het Weeshuis, liep: zij tot omstreeks 1600 recht door tot over het Visscbers'huis, of schoon het deel naar den Vijfhoek toen ook reeds bestond. Die oude straat heette in 1347 de Ven Vosquen strate, in 1418 Volqui-strate, in 1479 Vervolqui-strate en in 1492 en 1494 Vrou-volcqwijfs-strate. Waar „ver" vrouw (Weteekent en in 1418 Volqui als een voornaam voorkomt, is de oude naam', die in de 16e eeuw tot Vervelquiststrate verbasterd werd, nu wel duidelijk. In de Poststraat komt uit de straat, die wij 'nu als Manhuisstraat kennen. Oud tijds heette zij' 's Heer Dierikswerf. Naar het Sint Anlhonleshofje wordt zij se dert de 16e eeuw Sint Anthoniestraat genoemd en nadat, in 1585 het -Oude Mannen- en Vrouwenhuis (er gesticht werd, kwam langzamerhand de naam Manhuisstraat op den voorgrond. Nog in 1612 vindt men gesproken van een huis, staande „op 's Heer Diericxwerff alias St.-Anthonisstnaete". In deze straat vond inven indertijd het Weduwenhuis (nu C 8?'), het Sint Anthonieshofje, het Oude Manhuis, de Latijnsche school en de Fransche school. Het Gat van West Noord-Westen, ook al in het eerste kwart der 17e eeuw ont staan, zal zijn naam naar de winstreken gekregen hebben. Een deel ervan heette de Rozemarijnstraat, dat is het Ooste lijk deel, dat den Vijfhoek met de Bree- straat verbindt. Speciaal ad re» voor der aanstaande feestdagen KERSTMIS en NIEUWJAAR. zwarte Colbert en Vest, met moderne gestreepte Pantalon. Visohgraat, I en II rij knoopen, prijzen 18-, 25-, 39 gld. dessins 1933, prljzin 2-, 2,50-, 3,75 gld. 4,60 gld., geheel kunstzijde, zeer sterk. mr ZIE ETALAGE. TK nog triester is. Mocht eens 'de tijd aan breken, waarop het wonder van (dén] heer Ter Laan werkelijkheid zou worden! ZIERIKZEE. Vrijdagavond, kort na het vertrek van de Prov. boot van Katsch© Veer naar Zierikzee, heeft de boot e©n ketting of staaldraad van een ton in d© schroef gekregen, waardoor van over varen van de Oosterschielde niets kon ko nten en de passagiers den nacht aan boord moesten doorbrengen. Zaterdagmorgen heeft de boot Katsche Veer weer kunnen bereiken, waar de pas sagiers werden ontscheept om per andere gelegenheid hun woonplaats te bereiken. Uit Vlissingen werd een reserveboot ge dirigeerd, die den dienst overnam. Zater dagmiddag kwart voor twee kwam deze boot aan en werd de dienst van bier wederom hervat. Blijkens de in dit nummer voor komende advertentie geeft „Het Nieuw Zierikz. Dilettanten-Tooneel op Maandag 26 dezer (2e Kerstdag) in de Concert zaal, de reeds eerder door ons aangekon digde voorstelling van het detective-too- neelspel „In Unijormf', door J. v. Rand wijk. Als extra-attractie zullen allen welke een eerste- of tweede rangs-biljet vooc deze voorstelling nemen, een gratis en- tréebewijs ontvangen, waarop zij na af loop van het stuk, vrijen toegang zullen hebben tot de „Dancing Moderne" der So- Het straatje, dat nu de Poststraat met de Fonteine verbindt, komt in 1418 voor als Pier Pau(lus?) strate, in 1492 als IJe Witte IJe straatje (ook aldus nog m 1748), in ide 16e eeuw tot de 19e eeuw toe als Vuilstraatje en ook in 1595 en later als Korte Nieuwstraat. De naam van IJe Witte IJ© is onge twijfeld ontleend aan den persoon di© in 1484 en nog in 1505 als schepen van Zierikzee voorkomt. Recht tegenover 'dit straatje komt uit de verbindingsweg tusschen Post- en Meelstraat, die reeds op het eind der 13e eeuw moet bestaan hebben en die nu bekend staat als PaternosterStraatjej. De oude naam luidt evenwel ©enigszins anders, ln 1418 staat het bekend als Pamosstratë, in 1490, 1494, 1574, 1622 en 1654 als Papem'ostertstrate en eerst in 1752 vindt men het tegenwoordige woord Paternosterstraat. De oude naam van 1418 zal wel een verkorting zijn van den iateren Papemostert. Maar wat is de oorsprong van Ideze imiddeleeuwsche, vast wel in den volksmond ontstane, bena ming? Recht tegenover dit straatje ligt d© Maarstraat, reeds in 1418 zoo genoemd, toen Gillis die maerman ©rin woonde. In de nabij gelegen vleeschhal mocht geen afval van het geslacht vee worden ver kocht, pensen, darmen enz. Maar de ge legenheid om dat te koopen vond d© smalle gemeente gewoonlijk in de buurt. In het naastbij gelegen straatje woond© •de maerman en liet. maerwijf, bij wie een en ander te koop was en in het middel-nederlandsch is „maer" ©en uit drukking voor dat afval. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1932 | | pagina 1