ADAMAS
GRATIS L
GESCHENKEN!
Zierikzeesche Nieuwsbode
O
TWEEDE BLAD
BUITENLAND.
Uit Stad en Provincie.
behoorande bi] da
van Vrijdag 30 Maart 1928, no. 11678.
DE PAUS EN HET FASCISME.
Paua Pius XI heeft in een vrij soherpe
rede zich gericht tegen de Italiaansohe
Katholieken, die, zonder den paue hierin
te erkennen, met de Italiaansohe regee
ring hebben gesproken over de Romein-
sche kwestie, welke al dateert van 1870,
toen de Italiaansohe troepen Rome aan
don paus ontnamen, die zioh sedert dien
beschouwt als de gevangene van 't
Yatikaan. Hij richtte zich scherp tegen
Mussolini in diens staatsopvoeding.
Hij klaagde erover, dat er een plan
bestaat om de geheele jeugdopvoeding
door den staat in beslag te doen nemen,
niet alleen de lichamelijke, maar elke
opvoeding, en dit geschiedt, in weerwil
van de verzekering, welke men den
paus heeft gegeven.
Eveneens bemoeit men zich met de
leiding van katholieke vereenigingen en
congregaties, welke onder de recht-
streeksohe leiding der bisschoppen staan
en dit geschiedde nu eens naar aan
leiding van veronderstellingen, dan weer
onder voorwendsels.
De nationaal-katholieken op het
Kapitool hadden uit het zwijgen van
den paus verkeerde conclussies getrokken,
want zij hadden er niet aan gedacht,
dat het vaak beter is te zwijgen, niet
omdat men niets te zeggen heeft, maar
om den toestand niet te verergeren.
Mussolini heeft er natuurlijk op ge
reageerd. Terwijl tot dusverre de Kath.
jeugdorganisaties nog een zekere vrijheid
genoten naast de fascistische dito, zal
thans, nu de paus zijn critiek over het
fascistische opvoedingssysteem heeft uit
gesproken, aan deze bewegingsvrijheid
een einde worden gemaakt. De Kath.
jeugdorganisaties zullen geheel worden
afgesohaft en hunne leden in de fascis
tische dito worden opgenomen.
Uit de perscommentaren blijkt, dat de
toespraak van den paus een volkomen
verrassing is geweest en in fascistische
kringen groote ontstemming heeft gewekt.
Men verwijt het Vaticaan, dat het tracht
door middel der religie tweedracht in
het fascistisohe en eensgezinde Italië te
zaaien.
Het fascisme heeft tot dusver in Italië
vele overwinningen behaald, thans echter
komt het te staan tegenover een macht,
onvergelijkelijk sterker dan de krachten,
waarover het tot nu toe heeft kunnen
zegevieren. En met spanning mag men
tegemoet zien, wat de gevolgen zullen
zijn van den strijd tusschen den fascis-
tischen dictator en het Vaticaan, die
thans een nieuwe phase schijnt te zijn
ingetreden.
OUD-VOSMEER, Openbare raads
vergadering gehouden 26 Maart. Bij de
opening der vergadering wijst de voor
zitter op de vacature in den Raad en
zegt, dat in wijlen den heer Van Til-
beurgh een man is heengegaan, die
steeds gemoedelijk en bezadigd was.
Spr. hoopt, dat hij naar betere oorden is
gegaan, en beveelt de nagedachtenis
in ieders welwillendheid aan.
Aan de orde is het rapport van de
commissie in zake steunverleening aan
werkloozen. De commissie stelt op den
voorgrond, dat steunverleening noodig
is. Het sparen dient aangemoedigd te
worden, en wijst er tevens op, dat juist
in het tgdvak van Nov. '27 tot Maart
'28 7 vergunningen zijn verleend voor
een uitvoering met bal na, welk aantal
zij te veel vindt in de periode van
werkloosheid.
De heer Heijboer wijst er op, dat de
uitkeering berekend is op 3 volle weken,
De heer Daane zegt, dat dit het vorig
jaar óók zoo was, maar men trekt 6
weken, omdat ieder niet voortdurend
werkloos is, en alleen maar getrokken
wordt bij werkloosheid. De voorzitter
meent, dat 1 Mei de sluitingstermjjn
is. De heer Den Engelsman kan zich
hiermede niet vereenigen. Nu de Raad
zoo laat te zamen geroepen is, zouden
de menschen hierdoor een paar weken
bij inschieten.
De heer Daane is eveneens voor 6 weken,
Hij geeft zijn bezwaren te kennen tegen
de uitkeering aan ongeorganiseerden,
waarschuwt tegen den ingeslagen weg,
wijst er op, dat men wel van zekere
zijde heeft beweerd dat hij de gemeente
kas zou leeg maken voor de arbeiders,
doch dit allerminst zijn bedoeling is,
daar hij hier niet zit voor een groeps
belang maar het algemeen belang, zijn
waarschuwende woorden juist laat hooren
in het belang van de gemeentekas en
om het sparen aan te moedigen.
De heer Heijboer zegt dat hij
principe tegen steun is, daarmede wil
hij niet zeggen „Gaat heen en wordt
PD AT mijn geachte^ begunstigers de groote waarde
zullen waardeeren van de gratis geschenken, die ik
geef voor de bij mijn ADAM AS Sigaretten verpakte
coupons, doe ik de volgende belangrijke aanbieding:
Na ontvangst van den door U ingevulden
bon, welke hieronder is afgedrukt, zal ik U
mijn geïllustreerden gratis catalogus van ge
schenken en tevens vijf vrije Coupons doen
toekomen. j
tegenwoordig de fijnste en mildste Egyptische sigaret
10 stuks 15 cents met één heele coupon
twee coupons
20
30
BQN (te posten in open enveloppe, porto 1 cent)
Aao de FIRMA ALEX. S. MAVRIDES. Postbus 716, AMSTERDAM
Gelieve mij gratis en franco toe te zenden Uw catalogus van
geschenken met VIJF VRIJE COUPONS. iU6
Van éénzelfde adres zal slechts één van deze bons geaccepteerd wordïtf.
warm", doch op de lijst staan personen
die niet in aanmerking moesten komen.
De heer Ver met verklaart, dat de ge-
organiseerden juist de meeste last bezorgen
aan de gemeente. Hetrapport in stemming
gebracht wordt aangenomen met 5 tegen
1 stem, die van den heer Daane.
Aan den heer J. Snijders en mejuff.
Hoffmans wordt onderhands verhuurd
een gedeelte van de woning B no. 11,
tegen een huurprijs van ieder f 150,
's jaars. Een langdurige discussie ontspon
zich over de toe te wijzen gedeelten,
waarin oplossing werd gebracht door de
nadere toezegging aan den heer Snijders.
Voorlezing geschiedt van een schrijven
van de P.Z.E.M. inzake eleotrificatie
van de gemeenten Oud-Vossemeer, St-
Annaland en Stavenisse, waarin wordt
medegedeeld dat, wanneer er voldoende
drang uit do burgerij komt, en de ren
tabiliteit ongeveer is verzekerdtot
eleotrificatie zal worden overgegaan.
De heer Daane wijst er op dat de
kapitaalgarantie in vele gemeenten ie
verworpen, de rentegarantie is in nog
meer gemeenten verworpende Raad
heeft daarom goed gedaan in do verga
dering van 31 Oct. niet op de aanbie
ding in te gaan.
Toen hebben we allen verklaard niet
tegen electriciteit te zijn, maar wel tegen
de aansprakelijkheid van de gemeentekas.
Nu heeft de Raad zijn zin, de eletriei-
teit staat buiten de gemeentekas, het
wordt niet de gemeente maar de burgerij
aangeboden. Het woord is aan de burgerij.
De heer Heijboer zou het maar voor
kennisgeving willen aannemen.
De heer Daane is daar tegen, we
moeten nu waar maken wat we 31 Oot.
zeiden.
Het woord is aan de burgerij, die zal
gelegenheid krijgen zioh uit te spreken.
Alles is hier in het openbaar behandeld
Da heer van Lijnden zeide, dat de prijs
was f 0,45 per K.W U., dit is pl m
2 cent per uur. De burgerij kan zioh
nu melden.
De Jieer De Wilde verklaart daar-
mede accoord te gaan. Er is hier geen
sprake van dwang De gemeei>te is vrij
in *ake straatverlichting De voorzitter
meent te weton, dat de P.E.Z M. de
straatverlichting eischt. De heer Ver met
vindt dit ook goed De heer Daane zegt,
dat dit nog nergens uit is gebleken,
maar als er voldoende drang uit de
burgerij komt, valt daarover te praten
en we behoeven hierop niet vooruit te
loopen. Goedgevonden wordt een en
ander in de gemeente te publiceeren en
de burgers op te roepen ter aanmelding
De heer Heg boer vraagt naar zijn
voorstel gedaan in de raadsvergadering
van 23 December j 1. betreffende het
klokluiden op Zondag. De voorzitter
zegt, dat het uit zijn gedaohten is gegaan.
Het zal nu behandeld worden. De heer
Heg boer meent, dat men hem niet voor
den gek moet houden. De toezegging
tot behandeling ie ook reede 7 Februari
j 1. gedaan. De voorzitter zegt, te moeten
erkennen, dat hij het vergeten ie en
belooft behandeling. De heer Heijboer
verklaart, dat hem al meer iete beloofd
ie, zonder dat de belofte ie nagekomen
Hij wil niet voor den gek gehouden
woiden. Dat moet maar uit zijn. De
voorzitter zegt, dat de behandeling nil
zal geeohieden, met welke toezegging
de heer Heijboer genoegen neemt.
De heer Heijboer wijst op de ont
heffingaanvragen, inzake waterleiding.
23 Januari zijn de aanvragen ingediend
en ook hiermede wordt allea op de lange
baan geschoven. Iedereen weet, dat het
niet gaat tegen de waterleiding, maar
tegen het met dwang doen teekenen van
de voorwaarden. Dit weet ook de
rechterlijke macht. De voorzitter wijst
er op, dat nu alles in handen van den
gemeente-opzichter Vriens ia. De heer
Heijboer zegt, dat alles een slakkengang
gaat. Hij vermoedt, dat het er alleen
te doen ia hem er in te laten loopen.
Laat men voortgang maken. De voor-
zitter zegt, dat bericht gegeven zal
worden, waarna de vergadering wordt
Gemeenteraadsvergadering van
Zierikzee,
gehouden op Dinsdag 27 Maart 1928,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de burgemeester, mr. A. J.
F. Fokker van Crayesteyn van Rengers-
kerke.
Bij de ingekomen stukken bevindt zich
■een schrijven van de P.Z.E.M., waarbij
deze verzoekt, in verband met de voor
genomen electrificeering van Schouwen-
Duiveland en het besluit der Prov. Sta
ten om de electriciteit en detail te dis
tribueeren, vergunning te willen verlee
nen voor het leggen, hebben en onder
houden van een ondergrondsch laagspan
ningsnet, met. waar zulks noodig mocht
blijken een hoogspanningskabel en ver
der bijkomende werken. De kabels zullen
60 c.M. diep gjeleigd worden; ialle werk
zaamheden zullen na gepleegd overleg
met het Dag. Bestuur uitgevoerd wor
den. Indien spoedig toestemming wordt
verleend, zail de P.Z.E.M. nog voor de
binnen zeer korten tijd te houden ver
gadering van Prov. Staten de voor den
aanleg benoodiigde gelden kunnen aan
vragen.
De voorzitter deelt mede, dat de zaak,
betreffende de electrificatie in onderzoek
is en binnenkort rapport daarover zal
worden uitgebracht.
De heer D\oeleman informeert of dat
rapport nog lang zal uitblijven.
Binnen 14 dagen, komt het, luidt aes
voorzitters ai vtwoo Td.
D« (rekening vem den straatweg Zi®
rikzee—Brouwershaven wijst in ontvang
f 5867,58. in uitgaaf f 3892,09 aan, zoodat
deze rekening sluit met een voordeelig
saldo van f 2475,49. Zij wordt pi handen
eener Commissie gesteld, bestaande uit
de heeren Doeleman, de Broekert en v.
d. Kwast.
De begroeting van het Burgerlijk Arm
bestuur wordt gewijzigd. Uit de toelich
ting blijkt dat in 1927 f 2578,435 is uitge
geven voor werkverschaffing aan werke
loozen.
Besloten wordt het legaat van mej. J.
Rijmsma tot het voortdurend onderhoud
van een graf te aanvaarden.
De vergoeding over 1926 volgens atrt.
der L.O.-wet 1920 wordt voor oe
bijzondere school in het Vrije vastgesteld
op f 2745,116, voor de R.-K. school op
f 1852,30. De voorschotten voor 1928 resp
|op f 2314,36, en f 1435,46.
Bij adres verzloeken W. Roskam en A.
van der Wekken om over te gaan tot het
rooien van boomen aan de' Kadeweg en
aan den hoek GrachtwegZandweg. B.
en Wi. stellen voor over te gaan tot het
■rooien van een boom aan de Kadeweg.
Voor het ropien van een boom staande bij
den hekdam van het perceel van A. v. d.
Wekken doen B. enW. geen voorstel, om
dat de belemmering kan worden opgehe
ven, indien hij het hek' toegang gevend
tot zijn perceel, verplaatst.
De heer Panny zou 't bejammeren, in
dien de boomen weggingen, want dan is
't verband verbroken met de bestaande
bjo.omenrij. Spr. is er tegen.
De heer Quant kan evenmin met het
voorstel van B. en Wi. medegaan. De boom
bij v. d. Wtekken staat.dezen bteslist in
den weg.
Br. v. cl Kwast merkt, naar aanleiding
van dit voorstel op, dat hij niet begrijpt
waarom er nu over deze boomen gespro
ken wordt. 'Toen het kreupelhout in 't
Slingerbosch weg moest, Wias men daar
direct voor. SpT. noemt dat noig een
schande.
De heer Boelemam meent, dat 't de
beste oplossing zou Zijn, de boomen ter
plaatse als hier bedoeld allemaal op te
ruimen. Dat zou tenminste rationeel zijn.
Weth. Koopman is 't met dezen spre
ker eens en niet met den heer Panny.
Hoe dr. v. d. Kwast 't kreupelhout in 't
Slingerbosch durft te vergelijken met op
gaande boomen, begrijpt spr. niet.
De heer Versteegi stelt voor het adres
aan te houden en B-. en W. op te dragen
nog eens een onderzoek pi te stellen.
Aldus wordt besloten met de stem van
den heer Timmerman tegen.
Conform het advies van B. en W. wordt
het concept-besluit tot vaststelling van
de grenzen der gemeente wat de bebouw
de kom betreft, zulks naar aanleiding
van de bekende circulaire van Gedep.
Staten, betreffende de uitvoering van de
Motor- en RijwielWet, aangenomen, na
dat de voorzatter, den heer Panny over
tuigd had, dat de maximumsnelheid, waar
over deze laatste het woord voerde, niets
met 'dit voorstel had te maken. (De heer
Panny wenschte een bord met de maxi
mumsnelheid aan' de Gasfabriek, de No-
belpoort en bij 't slop van den heer
Celok).
Ter tafel komt thans het verzioek van
G. van Duin e.a-, allen bewoners van 't
Vrije, inzake het verplaatsen van het aan
de firma Gebr. de Vos toebehoiorend pak
huis, dienende tot lijnoliestokerij. Met ver
wijzing naar het bijgevoegde 'advies van
den gem.-bouwmeester, stellen B. en W'.
voor, om op 't verzoek afwijzend te be
schikken, opi grond, dat 't niet op oen
weg der gemeente ligt om, aan 't geen
in het verzoek wordt gevraagd, te vol
doen.
In 't adres wordt medegedeeld, dat de
firma zonder eenige winstmarge, tegen
onteigening geen bezwaar heeft, mits de
gemeente bereid is, pl.m. 26 M2. grond
koop iaf te staan, tot een nader over
een te komen prijs zoo nabij1 mogelijk
naast de kom der gemeente.
De heer Cafshoek vraagt of de ge
meente het recht heeft, bedoeld pakhuis
te onteigenen?
Heelemaal niet, antwoordt de vo.orz.
De heer Boeleman vindt de motivee
ring niet juist. Er wordt gezegd: wij heb
ben er niets mede te maken". Dat vindt
spr. njet de juiste opvatting. Het ligt z.i>
op den weg der gemeente, wanneer een
betere toestand geschapen kan worden,
de behulpzame hand te bieden en grond
te ruilen of disponibel te stellen.
De voorzitter begrijpt niet, dat vopr dit
adres nog 1 stem opgaat. Is het stuk
grond, waarop de oliestokerij staat, ver
kocht en er komt dan een verzoek om
[gelegenheid buiten de stad, dan wordt het
wiat anders. Waarvoor zullen wij het
huisje gaan onteigenen en er iets voor
betalen?
Dat heeft de heer Boeleman ook niet
bedoeld. Spr. heeft er zelfs niet over ge
dacht dat huisje te gaan onteigenen en
dan grond gaan koopen voor de firma
de Vos.
Weth. Koopman is het eens met dhr.
Doeleman, dat, wanneer de gemeente de
zaak kan laten opknappen zonder finan-
cieele offers, er geen bezwaar tegen moet
zijn gemeentegrond beschikbaar te stel
len aan de firma de Vos.
De gemeente behoeft niet mede te Wer
ken, meent de voorzitter. De firma de
Vos is volkomen vrij. Ze kan de grond
met het pakhuisje verkoopen. Gebeurt dat
eenmaal en er komit een verzoek van
bedoelde firma voor een strookje ge
meentegrond, dan is spr. daar voor. Met
wiat nu gevraagd wordt heeft de Taad
niets te maken.
Het voorstel van B. en W. wordt hierop
met -alg. stemmen aangenomen.
Aan de orde is daarna een schrijven
van mevr. Waardenburg—Lindeijer, tot
voor kort te Zzee, met bijvoeging van de
mot dit schrijven betuigde Instemming. B.
en W. deelen mede, den gem.-bouwmees
ter opdracht te hebben gegeven om beide
steenen paaltjes in het Vrije, hei-wit te
laten schilderen en de koppen daarvan
lichtgevend te doen maken.
Het komt B. en W. gewenscht voor, om',
'zoolang het Vyje niet bestraat is, de
paaltjes njet te verwijderen, omdat, in
dien daartoe werd overgegaan, de weg
stuk gereden zou worden. Wat 't plaat
sen van een gaslantaarn midden in „Zon
nehof" betreft, komt het B. en W. voor,
dat zulks njet op den weg der gemeente
ligt.
De heer de Broekert begrijpt de vrees
njet, dat het Vrije bij wegneming! der
paaltjes stuk gereden zal worden. Dit
kan voorkomen worden, wèrmeer men
de alg. politieverordening wijzigt goot
hiervoor verbodsbepalingen op te nemen.
De voorzatter is van meening, dat al
lerhande voertuigen door 't Vrije zullen
gaan rijden als de palen weg genomen
worden. De .politie kanoet 'altijd in't Vrije
zijn, terwijl door de aanwezigheid van
veel kjnderen bij de bizondere school ter
plaatse, Tiet niet gewenscht is dat daar
met allerhande voertuigen gereden wordt.
Dat is gevaarlijk.
De heer Panny vindt, dat de bewuste
palen hun langsten tijd gehad hebben.
De vuilnisman kan niet met z'n kar bij
de vele woningen komen. Die kar moet
er zeker door kunnen.
De heer Boeteman weet geen enkele
reden die palen te houden. Zij zfijn zeer
gevaarlijk jn den donker. Enkele dames
hebben door de aanwezigheid dezer pa
len kwetsuren opgeloopen.
Weth. Koopman vindt de uitdrukking
„zeer gevaarlijk" sterk overdreven. Ook
spr. is ongerust dat het Vrije spoedig stuk
gereden zal zijn als de (palen weggeno
men worden. In dit verband wijst hij' er
op, hoe er tegenwoordig met .auto's over
de voetpaden gereden wordt. Ze Tijden
alles stuk, beweert spr.
De heer A. den Boer is van meening,
dat de ipalen vooraan zouden moeten
staan of anders in 't [geheel niet.
De heer de Broekert d^ent de volgende
motie in
De Raad van oordeel, dat de in 't Vrije
staande paaltjes behooren te worden ver
wijderd; van oordeel dat dit nog niet
kan en mag bereden worden ooot auto's,
wagens enz1., bizondere gevallen ter be
oordeeling van B. en W., besluit:
le. de beide palen te verwijderen en
2e. deze weg in de verbodsbepalingen
op te nemen en zulks door zoowel aan
't begin als aan; 't eind1 van den weg door
't aanbrengen van een bord kenbaar te
maken.
De heer Catshoek vraagt of 't bij B. en
W. al een punt van overweging heeft
uitgemaakt of 't volgend jaar of in de
naaste toekomst het Vrije bestraat Zal
worden? -
Eerst moet „Zonnehof" bebOuwd Zijn,
antwoordt de voorzitter, op wiens ver
der verZoek de motie-de Broekert ©enigs
zins wprdt gewijzigd en gelezen als volgt:
„de palen niet te verwijderen alsvorens
de verordening is -aangevuld met een ver
bodsbepaling om door 't Vrije te rijden".
De motie wordt daarop met algemeene
stemmen aangenomen.
Overgegaan wordt thans met de behan
deling van een adres van A. J. Flikweert
andere havenarbeiders, houdende ver
zoek om bij grindaankoop voor de ge
meente te bepalen, dat oplossing hiervan
door Zierikzeesche havenarbeiders moet
geschieden. B. en W. stellen voor om dit
adres als ongezegeld ter zijde te leggen.
Naar de meenjng van het Dag. Bestuur
is het ook overigens niet gewenscht aan
het verzoek te voldoen, omdat inwilliging
ervan een financieel nadeel voor de ge
meente van minsten» f 100 Zou beteekeuen.
De heer de Br,oekert is het met de mo
tiveering van B. en W. niet eens. Spr.
memoreert, dat in 1927 een flink bedrag
aan steun voor werkeloozen moest wor
den uitgekeerd en vraagt wat voordeeli-
iger t-s: een klein bedrag meer uitgeven
om het werk door havenarbeiders te doen
verrichten of het verleenen van steun?
Het bedrag dat Zierikzee aan steun geeft
is gering. De berekening van B. en Wi.
noemt spr. er vlak naast. Het bedrag zal
ongeveer; f 00 f <10 bedragen.
Bij het lossen met een zelflosser wordt
de grint niet over, maar vóór den muur
geworpen. Met de havenarbeiders krijgt
men de grint waar ze liggen moet. Tij
dens het lossen met een lier moet men
nog menschen nemen, om de grjnt verder
te verwerken. Voor een luttel bedrag
moet alles door vreemde handen geschie
den, terwijl de Werkloozen het toezien
hebb'en. Het gemeentebestuur moet in d«
eerste plaats bevorderen dat Zooveel mo
gelijk het werk hier blijft.
Weth. Koopman herinnert er aan, dat
hier 't vorige jaar in 't geding werd ge
bracht het vervoeren van 'grint dóoir schip
pers uit deze gemeente. Schipper v. d.
Doe heeft hem persoonlijk medegedeeld
dat hij met Zijn klein schip niet minder
kan inschrijven dan f 3,85; goedkooper
niet. Voor den grinttoevoer heeft Zierik
zee geen schepen. Bij inschrijving zullen
zij altijd I 0,35 hooger moeten inschrij
ven. Wat het lossen met lieren aangaat,
spr. weet, dat de meeste grint altijd direct
op den Scheepstimmerdijk wordt gelost,
en een klein gedeelte voor den Slikweg,
wiaar het over den muur gebracht moet
worden.
De heer Geiritsen informeert of bedoel-
de havenarbeider^ anders werkeloozen
zijn?
i"
Het zijn geen steuntrekkende werkeloo-
?&n, luidt het bescheid van den voore.
De heer Versteeg stelt voor om de op
lossing door de havenarbeiders te laten
geschieden. Spr. deelt niet de meening
van B. en W. dat zelflossing voordeel
geeft. Dat geld zullen dan de arbeider®
op andere wijze moeten krijgen. D® vree-
