ZEEL® ROEM
Zierikzeesche Nieuwsbode
les
;moiLsie
ROOMBOTER
BUVOEGSEL
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie,
FEUILLETON.
Henny's Klok,
SMAAKT
ALS
EN IS EVEN
VOEDZAAM.
behoorende bi] de
van Vrijdag 7 Jan. 1927, no. 11489.
Yervonqt in zonloos)
jaargetij de werking
der ultraviolette
stralen-
HET NEDERL.-BELG. VERDRAG.
Dr. P. C. Boutens heeft in De Gids
een nieulw' Geuzenlied gedicht, „naar aan
leiding van het z.g.n. NederlancLsoh-Bel g.
verdrag", Waarvan wij eenige coupletten
overnemen.
Op, jongens van Brabant en Zuid-Holland,
Van Limburg, Sticht en Gelderland,
Van Overijsel en Noord-Holland,
Van Friesch en Drenthsch en Gro-
[ningsch land,
't Geldt hier geen twist meer van partijtjes
Van politieke ruggespraak
En onderhandsche lijmerijtjes:
Om Neêrlamds eenheid gaat de zaak.
Snelt toe en stuit de onvrome handen
Die dingen whrgend naar mij pp,
Die (winden van mijn trots mijn schande,
Mijn vrije Schelde tot mijn strop.....
O Holland, w'aarvan niets ons scheidde,
Geen felste zee, geen diepste kreek,
Laat gij u 't levend vleesch afsnijden
Door een of anderen karnebeek?
Dit is geen pact van gelijkgereehten,
Maar vuige hoon ons opgeleid.
Als Nederland dien hoon moet echten,
't Zij kras en eerlijk uitgezeid.
En zal er een voorbeeld zijn gegeven,
Een c voorbeeld tegen den tijd bestand,
Hoe volkren hébben saam te leven,
Dan alle gekonkel aan den kant!
Daar dient <wtel deeglijk een vaart ge
graven.
Niet in den rug van Rotterdam.
iMaar een die Antwerps ruime haven
Voorgoed afdoend te nutte kwam:
De geul die breekt zijn middeleeu'wsche
Ligging .en zee waart openstelt,
Niet door het ongestade Zeeuwsche
Water, maar dwars dcor 't Vlaamsche
[veld."
„Die deze regels heeft gezongen,
Hij zingt omdat hij zingen moet:
Hij is van huis een Zeeuiwisdhe jongen
Die mint zijn Schelde als 't eigen b loed;
Want al Swlat hij in maat vertelde,
De zoetste voois, den stoutsten keer,
Leerde hij van de vrije Schelde
Bij alle tij en alle 'weêr."
ELKERZEE. In den loop van 1926 ver
meerderde de bevolking onzer gemeente,
door
J. MIDDELBEEK.
die 1 Jan. 568 inwoners telde, door ves
tiging en geboorte met 31 m. en 38 vr.
In 1926 vertrokken 26 personen en over
leden er 9, zoodat de totale vermin^
dering 24 m. en 21 vr., is 45 personen
bedroeg. Op 1 Jan. 1927 telde de be
volking 602 zielen. Een vermeerdering
dus van 34.
DUIVENDIJKE. De 'bèvolking alhier be
stond op 31 Dec. 1925 uit 312 m. en 298
vr., totaal 610 personen. Zij vermeer
derde gedurende 1926 door geboorte en
vestiging met 25 m. en 18 vr., terwijl
door overlijden en vertrek het aantal
met 28 m. en 19 vr. achteruitging. De
totale vermindering bedroeg 16 perso
nen, zoodat op 31 Dee. 1926 de gemeente
594 zielen telde, t.'wi 309 m. en 285 vr.
BROUWERSHAVEN. Op 1 Jan. 1926
telde onze gemeente 1312 in'ivtoners. Door
géboorte en vestiging vermeerderde dit
aantal met 21 en 48, terwijl door over
lijden en vertrek de bevolking met 12
en 71 verminderde. Op 1 Jan. 1927 telde
onze gemeente 1298 zielen, n.l. 609 m.
en 689 vt.
NOORDGOUWE. De bevolking bestond
hier op 31 Dec. 1925 uit 451 m. en 465 Vr.,
totaal 916 perionen. Door gebloprie en ves
tiging vermeerderde in den loop van 1926
het inwonertal met 43 m. en 55 vr. Door
vertrek en overlijden verminderde 't met
30 m. en 59 vr.. zcodat de vermeerdering
9 personen bedroeg. Op 31 Dec. 1926
telde onze gemeente 925 personen ptn.l.
464 m. en 461 vr.
ST.-MAARTENSDIJK- In den loop van
1926 vermeerderde de 'bevolking die op
1 Jan. 1926 uit 1392 m. en 1435 vr. 'be
stond, door geboorte en vestiging met
m. en 70 vr., terwijl door overlijden
en vertrek de bevolking met 64 m. en
65 vr. verminderde, zoo dat 1 Jan. 1927
bevolking 2825 zielen telde, tJw|. 7386
m. en 1440 vr.
12
Berthold knikte herhaaldelijk snel met
het hoofd.
„Ik wil 't nochtans probeeren", zei zijn
eigenaardige korte stem, „maar slechts
dan. wanneer Henny er haar volle goed
keuring aan geeft en dat zal ze niet".
Er klonken lichte schreden in de gang.
en ze kwam binnen, in haar lievelings-
kleeding van grijs fluweel^ 't scboone haar
door een donkerlila lint saamgebonden.
Haair groote stralende oogen gingen van
den een naar den ander.
Ze was nog gegroeid in weinige weken
en toen ze naast Liane stond, reikte haar
zilverblond hoofd juist zoo hoog als het
bruinblonde der moeder.
Een lichtrood steeg in Vrede's gelaat,
teen hij naar de ranke gedaante keek, zijn
lippen persten pijnlijk opeen.
„Wat is er dokter?" vroeg Henny's lie
ve stem rustig.
„Vraag 't baar nu", zei Liane gesmooTd.
Bertbold stond op. zijn lange gespierde
figuur in de volle lengte strekkend, en
keek quasi aandachtig naar een sneeuw
landschap aan den muur.
„Het is dit Henny", ik,' z)ou willen probee
ren je beter te maken.
„Mij beter maken?" Hoe??"
Hij keerde zich met een ruk om en
keek haar aan. „Door hypnotisme, Hen
ny".
Henny's gezichtje verduisterde, terwijl
ze langzaam het hoofd schudde.
Gemeenteraadsvergadering van
Zierikzee,
gehouden op Dinsdag 4 Januari jl.,
des namiddag?1 2 uur
(Slot).
Aan de orde is thans het voorstel, in
zake het branden van een licht cp den
Oost-Havendijk.
De cbmmissie van toezicht op de
ptoombootdienstesi van de provincie deelt
naar aanleiding hiervan mede, bereid te
zijn, de beide lichten aan den ingang
van de haven den geheelen) nadht te laten
branden tegen een jaarlijksche bijdrage
van f400 en het licht aan de Oostzijde
van het havenhoofd tegen een jaairl, bij
drage van f250.
Uit het overgelegde rapport Van den
havenmeester blijkt, dat na 9 uur des
avonds zeer weinig schepen de haven
binnen komen, wat B. en W. aanleiding
geeft voor te stellen om' niet tot Verlich
ting van den ingang Van de haven aan
beide zijden of aan de Oostzijlde alleen
over te gaan, zulks met het oog op de
hooge kosten.
Ook den heer de Broekert vielen de kos
ten geweldig tegen. De schippers verlan
gen echter alleen een groen licht aan de
Oostzijde. Hij stelt daarom voor te be
sluiten, gedurende 6 maanden en wel van
October tot April, 1 licht te laten bran
den aan de Oostzijde vani de haven, waar
voor de bijdrage dan f125 zou zijn.
B. en W. nemen dit voorstel over.
De heer Panny legt er den nadruk op,
dat deze verbetering hoofdzakelijk aan
gebracht wordt voor vreemde schippers,
daar de hier thuis behoorenden den ha
veningang in den donker toch wel kun
nen, vinden.
Het voorstel van B. en W. wordt niet
aangenomen.
„Liefste smeekte Liane denk toch
eens wat het voor ons/ zijn zou, als je
zond en sterk kon worden".
„Ja moesje, maar, bet kan niet", zei
zacht. i§! f]
„Als dokter Vrede 't nu toch probeeren
wil".
„Moeder, geloof me toch, het kan niet".
Berthold's bruin gezicht werd iets rood
gekleurd, en meteen stond ze al naast
hem. haar handje op zijn iarm. „Je be
grijpt me toch niet verkeerd, dokter, je
bent toch niet boos. wel?"
„Neen, ik ben niet boos", antwoordde
hij met wonderlijke stem, en ik zal je
wensch eerbiedigen. Henny".
„Mijn wensch?"
„Je wensch om mij geen vruchtelooze
pogingen te laten doen".
Toen knikte ze hem dankbaar toe
en haar hand rustte plots in de zijne.
„Helpt me, moeder er in te doen berus
ten" smeekte ze, slechts voor hem Ver
staanbaar. En lalles schikt ze door een
woord, 'n blik naar haar zin. Ze schikte
het Zoo, dat de dokter nog wat bleef
zitten, en een kopje thee meedronk, ter
wijl zij voor „moesje en hem" speelde.
Ze bracht hem geheel onder de betoove
ring harer fantasieën, tot 't hem te moe
de was, als had een geest uit hooge<r
sferen hem voor eemigen tijd aan 't alle
daagsohe leven ontvoerd naar een oord
van wondere bekoring. Hij. de eenzame,
de onvermoeide werker, die tot op heden
slechts voor zijn werk leefde, wicn het
koud liet. dat hij uit vele mooie gezonde
meisjes zich een vrouw kon kiezen, vloei
de een ongekende diepe teederheid voor
dat jonge doodzwakke schepseltje, en
schreide in hem om hetgeen dat spoedii
gebeuren zou.
BIGCEIMR?
KOFFIE.,DE PAUW"
Aan de commissie van toezicht op de
prov. stoombootdiensten zal geVraagd
worden hetgeen de heer dej Broekert heeft
voorgesteld. Aldus wordt besloten.
Ter tafel komt thans de hoofdschotel
dezer zitting, n.l. de slachthuiskwestie.
Met ingang van 1 Juni 1927 moeten de
slachtplaatsen en slagerswinkel voldoen
aan de eischen. daarvoor bij de Vleesch-
keuringswet gesteld. Nu kan men de sla
gers Zelf hun slachtplaatsen in orde laten
maken, waartoe zij verplicht zijn, of de
gemeente kan een openbaar slachthuis op
richten met de verplichting daarin fe
slachten.
Overgelegd worden bij dit belangrijk
punt adviezen Van den keuringsveearts,
van den 'gemeente-bouwmeester, van de
Commissie van fabricage, van de gezond
heidscommissie. van den inspecteur Van
de volksgezondheid en het verslag van
de Conferentie van B. en W. met de
slagers.
B. en W. hebben gemeend in deze niet
met een voorstel te komen, omdat het B.
en W. niet bekend is, welk standpunt
de raad te dezer zake inneemt
De raad moet besluiten tot een der
volgende Voorstellen: a. oprichting van
een openbaar slachthuis met koelhuis en
nooidslajdhtingsinrichting, waarvan de kos
ten geraamd zijn in totaal f68800. De
jaarl. opbrengst zal na een drie jaar de
jaarl. uitgaaf dekken; b. oprichting van
een openbaar slachthuis met een nood-
slacht-inrichting, waarvan de kosten ge
raamd zijn op f50100; de jaarl. opbrengst
zal in dit geval vermoedelijk dadelijk de
uitgaven dekken; cl eenpoodslachtinrich
ting (welke volgens B. en W. in ieder
Hoofdstuk IX.
In het Bosch.
En ouder werd de herfst, steeds dieper
de bruingouden tinten daar buiten.
't Was wel 'n verdriet voor Henny, nu
niet te kunnen wandelen, daar waar de
geur van gevallen blad zweefde, waar
de giroote schoonheid van het woud een
feest was voor de oogen.
Maar immers. Ze kon rijden, daarvoor
was ze nog niet te zwak, nog niet.
En. op een Vrijdagmiddag vroeg, dat de
lucht mild was. zoo balsemend mild en
zacht, kwam een licht open rijtuigje voor,
getrokken door twee glanzende jonge vos
sen. Oom Leonard had het zoo besteld.
Hij kende 't meisje en wist dat ze niet
genieten Zou als de paarden, die haar
naar het bosch brachten. oud waren, oud
en moe.
Hijzelf ging natuurlijk mee. want waar
schoonheid te genieten wasA genoot Hen
ny dubbel als oom Leonard er bij was.
en mede kon bewonderen.
Hij Zat tegenover haar en Liane, terwijl
ze in matigen draf door de straten reden
naar buiten. De gummibanden maakten,
dat het licht en zacht erover ging, de
acht vlugge pOoten klopten in eigenaardig
bekorende regelmaat, de witte, zonbe
schenen grindweg, en 't was zoo mooi,
zoo mooi.
Henny genoot. Telkens wees haar wit
handje naar een goud-omsluierde berk,
tusschen donker naaldhout, naar een
lichtgele linde tegen bronzen eiken, of
dieprood akkermaalshout om een dor wei
land
Ze keken ook wel moesje en oom
Leo naar hetgeen ze hen aanwees,
maar telkenmale werden hun blikken
weer getrokken naar 't doorschijnende
gezichtje, met de groote wonderoogen,
geval moet worden opgericht), waarvan
de kosten geraamd werden op f 7000 met
een jaarl. opbrengst van f 150; het na-
deelig slot wordt geraamd op pjl.m., f 450
per jaar.
Wanneer de raad besluit a of b uit te
voeren, dan moeten de rechten van slacht-
loonen enz. zoo gesteld worden, dat alle
uitgaven daaruit voor de gemeente voort
vloeien. gedekt zijn De gemeente behoort
van een instelling, welke zij mede in het
belang der slagers opricht, geen enkel
tekort te lijden.
B. en W. vestigen de aandacht van
den raad op het verslag van de verga
dering met de slagers, waaruit tlijkt, dat
de groote meerderheid van hen vóór een
oprichting van een slachthuis met koel
huis is. (Uit het verslag van deze confe
rentie blijkt o.m., dat de Inspecteur voor
de Volksgezondheid over de slachtplaat
sen alhier ernstige klachten heeft, even
als over den toestand in den Hem.
De voorzitter wijst er op, dat, wan
neer iets gébeuren moet, voorstel b. het
meest aanbevelenswaardige is.
De heer Lunenhery acht deze kwestie
van groot gewicht en hij is van meening
dat de raad niet voldoende gelegenheid
heeft gehad deze aangelegenheid te be-
studeeren. Hij stelt daarom voor deze
zaak aan te houden.
De voorzitter zou aanhouding zeer be
treuren, t; meer, omdat andere belang
rijke voorstellen binnenkort den raad zul
len bereiken.
De heer Boeleman betoogt, dat een
openbaar slachthuis zonder koelhuis niet
mogelijk zal zijn. Uit een hygiënisch oog
punt is alles voor een abattoir te zeggen,
maar na kennisname van de stukken
meent spr. te mogen zeggen, dat de ont
werpers van de slachthuisplannen van
het idéé schijnen te zijn uitgegaan, dat
men op -grooten voet moet leven.
Het koelhuis zou volgens de ontwerpen
plannen f 18000 kosten. Indien de om
liggende gemeenten hiervan ook gebruik
moeten maken, dan is hij er voor, dat
niet te doen. Voor f7000 is 't misschien
te maken Een woning bij het abattoir
vindt spr. luxe. Hier kan duis f 5000 be
zuinigd worden. In Oosterland is een
noodsla-chtplaats ingericht, die misschien
nog geen f 3000 kost- Aan de hand van
eenige becijferingen komt spr. tot een
opzet van f 3j50Q0, als de slagers f 15000
rentelcoze aan deel en nemen. De slacht-
rechten en keurloonen wil spr. in ver
band hiermede ook niet zoo heel erg
verhoogen. Voor runderen f 7,50; var
kens f 3; kalveren f 2,50; huisslachtin-
|gen| f 3. Op1 de basis van zijn becijferin
gen krijgt hij een jaarlijksche uitgaaf van
f 8610 en een dito ontvangst vank f 8195,
terwijl hij 1 o/0 meer voor afschrijving
heeft aangenomen dan de gem.-bouWm.
In grove trekken komt spr.'s betoog hier
op neer. dat de stichting van een abat
toir ig^w'enscht-js; dat de gemeente daar
voor iets moet opofferen; dat voor slacht-
recht en keurloonen een heel matige be
rekening meet Werden getroffen en de
slagers voor f 15000 moeten deelnemen
aan de oprichtingSpr. stelt voor deze
cijfers eens onder het oog te zien. Indien
de slagers zcuden weigeren deel te ne
men, dan zullen ze blijk geven hun fi-
namdiëel voordeel niet goed te begrijpen.
De voorzitter meent namens B. en W.
te moeten opmerken, dat de raad wel
doordrongen moet zijn van de zekerheid,
dat de gemeente niet verplicht kan 'wlor-
den tot 't oprichten, vanj' 'n abattoir. Alleen
staat vast, dat de slagers hun slachtplaat
sen in orde moeten brengen. Uit de be
sprekingen is gebleken, dat de slacht
plaatsen van sommige slagers niet ïn
overeenstemming met de wetsbepalingen
kunnen Wlorden gebracht en het wensche-
lijk zou zijn, dat de gemeente zich er
voor spant, zoodat alle slagers in staat
wOrden gesteld in het gem. abattoir te
plachten. SpT. stelt zich echter op ^et
en 't feeënhaar. Henny's schoonheid was
als de schoonheid van den herfst, even
broos, even weemoedig stemmend.
Toen ze aan het bosch kwamen, kon
het rijtuig niet verder rijden. Er wa?
een oud boerenhuis, waar de paarden
konden stallen. Om Leo tilde het kind
op den grond. Liane volgde en ze liepen
samen langs het bemoste smalle pad tus
schen de oude sparren.
Sprookjesachtig was het daar. De zon
vermocht nauwelijks door de dichte waai-
ertakken heen te dringen, een grijs-groene
schemer hing er.
Licht, onhoorbaar, drukten Henny's voe
ten den zachten. veerkrachtigen bodem
Ze liep tusschen haar twee liefsten en
keek hen om beurten met blij-stralende
oogen aan.
Dan kwamen ze aam het eind van de
sparrenlaan. daar waar 't oude beuken
bosch begon. Er was een plekje vol met
Juniperis. gagel en wilgenstruiken. Er
stond een breede bank van berkenstamv
men. Twintig meter verder welde het
heldere water omhoog in een ovaal
sprenjgdal.
„De bramen zijn dit jaar buitengewoon
laat" beweerde oom Leonard, er zijn er
nog enkele".
Ze gingen en vonden waarlijk tusschen
de fraaie roode en groene blaren eenige
handen vol groote blauwzwarte bramen
geurig en zoet.
„O, juichte Henny, kijk hier moesje, oom
Leo. gentiaan ook nog, en zelfs bloeien'
de dalluna. al is die al wat bruin, 't Is
hier een sdhatkamertje, hier bij, de spreng.
Waar zou de geest zijn. die wacht heeft
gehouden. Bpdat niemand deze schatten
zou vinden?"
„Hij is weggegaan, toen hij jou komen
zag", antwoordde Berkensteyn4 „omdat jij
't prinsesje bent. voor wie de schatten
bestemd zijn".
Ze zamelden alles in het sierlijke oude
HEERUJKE
kwolltell smaak! U
DC
FIJNE
qeur behaagt U
DC
GOEDKCOPE
prijs verbaast U
Dil zijn de wonderen
r
i
standpunt, dat het de gemeente geen öent
mag kosten en zijn bedoeling was ge
weest 'bij de gehouden conferentie, dat
de slagers het zelf moeten betalen. Dat
Wilden ze niet. Wat de deelneming be
treft, zooals door dhr. Doeleman is be
toogd, zegt de voorzitter, dat sommigen
wél, anderen niet, bijdragen kunnen. Spr.
gelooft dat dit deel van 't voorstel-Doele-
man zal afstuiten op een eenvoudige wei
gering.
Hij Wijst er verder op, dat de zaak 1
Juni e.k. in orde moet zijn. Of de reke
ning van den heer Doeleman juist is,
kan spr. niet bèoordeelen, dat moet eerst
onderzocht jworden.
De tegenwoordige toestand in vele
slachtplaatsen is, naar gebleken is, zeer
onhygiënisch.
De heer Lunenburg trekt zijn voorstel
tot aanhouding van de kwestie tot een
volgende raad in.
De heer Catslioek neemt dat voorstel
over, maar trekt het naderhand weer in,
w'anneer blijkt, dat in deze vergadering
nog geen beslissing genomen zal wor
den en de zaak in een volgende zitting
opnieuw' ter sprake komt.
De heer de Broekert merkt op, dat B.
en W. niet met een voorstel komen. Daar
in zien spr., dat ook dit eb 11ege niet sym
pathiek tegenover de plannen staat. In
Gorinchem heeft de slagersvereeniging het
besluit igenomen zelf tot den bouw van
een abattoir over te gaan. Voor dit doel
is reeds voor f18500 geteekend, terwijl
40.000 noodig zal zijn. Met belangstel
ling heeft spr. het verslag gelezen ovler
de conferentie met de slagers en daaruit
gezien, dat er nog al meeningsversdhil
was Op een desbetreffende vraag van
den burgemeester, of de slagers bereid
waren voor het doel f20.000 aan de ge
meente te leenen, antwoordden de sla
gers ontkennend. Een der slagers beweer
de o. a.. dat het voor de burgerij een
groot belang is, maar spr. is van mee
ning, dat het voor de slagers een groot
eigen belang is. Zij toch! willen laten bou
wen op kosten van de gemeenschap. Ook
werd in die vergadering naar voren ge
bracht, dat het niet meer dam billijk is,
dat de gemeente een gemeenschappelijke
instelling voor hen bou'wt. Spr. zou wel
eens willest weten welke billijkheidsgron-
den daarvoor aanwezig zijn? Spr. gaat
er mede acboord. dat de uitgaven, voort
vloeiende uit de oprichting van een open
baar slachthuis, door de siachtrechten en
keurloonen moeten worden gedekt. De
gemeente behoort geen instelling, welke
zij voor de slagers gaat oprichten, met
eenige offers voor hen uit te voeren. Met
de becijfering van den keurmeester is
spr. het verder niet eens; de kosten vian
de siachtrechten en keurloonen moeten
veel te veel verhoogd worden. Omtrent
de woning, die men er bij gebouwd wil
bloemenmandje, dat Juliane had meege
nomen' met amandelen en druiven. He-
ny slingerde een bloedroode braamrank
om het hengsel, en schikte de iaatbloei-
ende heide en gentianen tusschen de
vruchten in de mand.
Teen zetten ze zich alle drie op de
bank. Juliane vlocht een krans Van diep
blauwe gentiaamkiO'kken. terwijl Leonard
voorlas, een Van zijn eigen novellen. Lang
eer het uit was. had Juliane haar krans
,af en al luisterend zette ze die op Hen
ny's 'Ongedekt goudkopje, al luisterend
lachte Henny haar moedertje toe, met dat
heerlijke, en toch zoo pijnigende lachje.
Wanneer zou de dag komen, dat die lieve
mond niet meer glimlachen kon? Ach,
maar al te spoedig.
Toen het verhaal uit was.1 aten ze aman
delen en druiven, en eindelijk de groote
zoete bramen. Henny sprak weinig, want
ze was moe.
Zwijgend zaten ze bij elkander. Er
Zong een roodborstje ergens in het beu
kenbosch en op den met bladeren bedek
ten 'grond huppelden vlugge zwarte lijs
ters, woelend in het blad, dat 't hoog
opstoof. De zon straalde schuin tusschen
de stammen, rosse schijnsels op de glad-
groene en, grijze bast werpende, terwijl
het bladtapijt rood gloeide in haar schijn
sel.
Henny zat, leunend tegen oom Leo's
schouder, met haar handje op moeder's
schoot. Zoo wel en rustig was het haar
nu te moe. Alle schoonheid, om en in
haar harmonie en vrede. Ook nu nog
tmoesten haar gedachten dwalen naar het
Vreemde. Oude huis, waar ze voor maan
den in een gesloten automobiel van was
heengegaan, voor immer. Hoe 't Aagje
toch gaan zou. Aagje, nu bij een zuster
inwonend, levend van het maandgeld, dat
moeder haar verstrekte, en dokter KÜ-
golt en juffrouw Sleter,
Wordt vervolgd).