ZierikzeeschB Nieuwsbode
BIJ VOEGSEL
behoorendo bJJ de
TftB Maandag 81 Mei 1926, no. 11894.
BINNENLAND.
PARLEMENTAIR DAGBOEK.
27 .Mei. Het gaf althans eenige afwis
seling, dat de Kamer zich hedenmiddag
niet bezig hield met nabetrachtingen over
de een of andere begrooting, maar ten
minste meer practisch werk deed door
het afdoen van een aantal wetsontwer
pen. Een van de belangrijkste daarvan
was ongetwijfeld de wettelijke regeling
van het autobusvraagstjuk. Hét beginsel,
dat Ged. Staten de vergunningen zullen
verleenen, vond algemeene instemming;
echter bestond er eenige vrees, dat dit
stelsel van vergunningen zou worden ge
bruikt om tra mwegonderneminigen tegen
de concurrentie van de autobussen te be
schermen. Een ander bezwaar was ge
legen in den twijfel of de gemeenten
wel baas zullen blijven in eigen huis,
n.l. of deze intercommunale buslijnen het
eigen gemeentelijk verkeer niet kunnen
schaden. Minister van der Vegte wist een
en ander zoo bevredigend te beantwoor
den, dat de Kamer, hoewel hier veel aan
de practijk zal moeten worden overge
laten, haar fiat aan het ontwerp gaf.
De avond-vergadering was weer aan
begrootinigsiredevoeringen gewijd, ditmaal
over het militair beleid. Vooral hier 'kon
van een eigenlijk debat geen sprake zijn;
de Memorie van Antwoord was onder
teekend door prof. van Royen en van de
denkbeelden van Minister Lambooy was
der Kamer niets bekend. Vandaar dat
de gedachtenwisseling uitsluitend vra
genderwijze werd gevoerd.
Een belangrijke motie was bij deze be
grooting aan de oirde gesteld: die van den
heer Dresselhuys, inzake fien bijslag op
de pensioenen van de oud-gepensionneer-
den. De motie werd een jaar geleden in
gediend, doch moest tengevolge van de
crisis blijven rusten. Int;usschen hebben
de g epensio n n e er de n niet stil gezeten; de
Kamer werd in dien tijd bedolven onder
de verzoekschriften om toch vooral de
motie te aanvaarden. De voorsteller, die
reeds geruimen tijd in het buitenland 03
gezondheidsredenen verblijf moet houden,
kon de motie niet zelf nader toelichten
en aanbevelen, maar degenen, die hun
hoop op hem hadden gevestigd zijn niet
bedrogen uitgekomen. De Minister toch
verklaarde zich bereid, de motie, met een
kleine wijziging, over te nemen, waarna
zij met algemeene stemmen werd aan
genomen.
28 Mei. De Luchtvaartwet. De alge
meene verwachting was, dat dit ont
werp geruimen tijd zou vorderen ma,ar
zooals in zoovele gevallen was het ook:
ditmaal anders. De Kamer is onbereken
baar; wie had tevoren kunnen vermoe
den, dat dit ontwerp in enkele minuten
zou zijn afgedaan? Veertien jaar is aan
dit ontwerp gedokterd, en de vraag ligt
voor de hand of het niet eerder in be
handeling had kunnen komen. Indien 'de
Kamer b.v. eens even de wijdloopige be-
grootingsdebatten had willen onderbre
ken?
Bij de regeling van werkzaamheden
kwam het voorstel en het handelsverdrag
met Duitschland reeds de volgende week
in de afdeelingen te onderzoeiken. Maar
de Kamer is 'met de tractates, welke
door Minister van Kacrnebeek worden
overgelegd, zéér voorzichtig geworden. Zij
volgde dan ook prof. van Gijn, die (aanj de
leden wat meer tijd wilde gunnen om!
zich van de geopperde beztwaren tegen
dit tractaat rekenschap 'te geven. De Ka
mer werd hierbij zeker geleid door de
pijnlijke ervaring, welke zij met het Bel-
FEUILLETON.
Indrukken van een reis
door Spanje.
gische tractaat heeft opgedaan. Ook dit
tractaat werd aanstonds in de afdeelingen
onderzocht, maar eerst daarna deed de
publieke opinie zich gelden en werd het
verzet in alle lagen der burgerij zóó al
gemeen, dat de Kamerleden verlegen
zitten met hun Voorloopig Verslag, dat
volstrekt geen weerklank vormt jvlan de
uitgesproken openbare meening. Vermoe
delijk zal de Kamer dit zelf herstellen
door te weigeren, het Belgisch tractaat
nog vóór de vacantie ;te behandelen, en
door de heden verschenen Memorie van
Antwoord aan te grijpen als motief om!
het geheele tractaat opnieuw naar de af
deelingen te verzenden. En imen kali over
tuigd zijn, dat alsdan wel een geharnast
Voorloopig Verslag zal verschijnen!
HET BELGISCH TRACTAAT.
In de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over het ontwerp tot goedkeuring van
het Belgisch verdrag betoogt minister v.
Karnebeelk, dat dit tractaat niet moet
worden beoordeeld naar de verhouding
der wederzijdsche praestaties en dat de
bereikte resultaten moeten worden ver
geleken met hetgeen België in 1919 poog
de te verkrijgen..
Juist omdat territoriale wijzigingen en
militaire verbintenissen a limine werden
afgewezen, moest Nederland België wel op
economisch terrein tegemoet komen. j
De Scheldecommissie zal zich met quaes-
ties van soevereiniteit noch rechtstreeks
noch zijdelings mogen inlaten. Een on
voorwaardelijke garantie voor de bevaar
baarheid der Wester-Schelde wordt niet
gegeven en 'het aandeel van Nederland
aan de verbeter ingswerken is nader ge
regeld eni aan bepaalde grenzen gebon
den. Het is niet de bedoeling, dat de
Scheldecommissie uitsluitend met' hef
scheepvaartbelang rekening zal houden.
In het „additioneele protocol" is dat na
der gepreciseerd.
Door de Wielingen opvarende schepen
zullen door Belgen worden beloodst, het
bedrag der loodsgelden voor .naar Antwer
pen varende schepen zal door België en
Nederlanld gezamenlijk worden vastge
steld op voorstel der Scheldecommissie.
Van het kanaal Antwerpen—Moerdijk
verwacht de minister ook zekere voo,r-
deelen voor Nederland, vooral, wanneer
dit kanaal wordt afgetakt naar de Wes-
terschelde. De kosten zullen in overeen
stemming met de belangen der beide na
ties bij dat kanaal worden verdeeld.
In zijn slotbeschouwingen waarschuwt
de minister ernstig tegen een heropening
van het geding, die van verwerping van
het tractaat gevolg zou zijn en tegen een
lichtvaardige opvatting van de gevaren
verborgen in bijzondere territoriale ver
houdingen.
vangenisstraf voor den tijd van vier jaar
en zes maanden. Verdachte is -reeds her
haaldelijk wegens hetzelfde misdrijf ver
oordeeld.
INBRAAK.
De Maastrichtsche rechtbank heeft be
handeld de strafzaak tegen twee Duit-
schers, een 22-jarige mijnwerker en een
27-jarige metselaar wegens inbraak ge
volgd door geweldpleging te Nieuwenha-
gen (L.) Van den mijnwerker is het plan
uitgegaan, schrijft de „Tel", om bij; een
weduwe te Nieuwenhagen in te breken.
In den nacht van 9 op 10 April j.l. heb
ben zij aan dat plan gevolg gegeven.
Met een breekijzer heeft de metselaar
zich toegang tot de woning verschaft;
hij ging daarna met het breekijzer de
trap op, terwijl de mijnwerker op de
trap bleef staan. Daarna heeft de eerste
met het breekijzer ook de deur van de
slaapkamer geopend, waar de weduwe
met haar nichtje in een bed sliepen. De
oude vrouw werd door het gekraak ge
wekt. Plotseling ging de deur open en
stond een man met een breekijzer in de
hand voor haar. Op het hulpgeroep der
J 86-jarige vrouw pakte de metselaar haar
bij de keel, en sloeg, haar met het ijzer
op het hoofd, zo-odal zij bloedend en
half bewusteloos neerviel. Uit haar kastje
nam hij vervolgens een zilveren beursje
met eenig geld, en uit een andere kast
nog zes sigaren, waarvan hij er drie aan
zijn kameraad gaf. De veldwachter heeft
later in de asch van de kachel van den
metselaar de knip van het beursje ge
vonden. De weduwe heeft het herkend.
Het O.M. noemde de zaak hoogst ern
stig en eischte tegen elk der beklaagden
een gev.str. van 6 jaar. De rechtbank be
paalde de uitspraak in deze zaak op
8 Juni a.s.
ONDERWIJS.
De heer J. Waverijn, hoofd der U. L,
O. school te Thoien, is in gelijke be
trekking benoemd te Vlissingen.
Tot tijdelijk leeraar in de aardrijks
kunde aan de Hoogere Burgerscholen met
5-jarigen cursus in Den Haag' bevelen B.
en W. dier gemeente als no. 1 aan, de
heer A. J. van Riel, leeraar R.H.B.S. te
Zierikzee.
terwijl van de ikindeTen onder de vijf
jaar slechts 3 pCt. een werkelijk slecht
gezicht hadden, dit percentage bij de
schoolgaande -kinderen snel klom tot 22
pCt., iom bij de studenten dfer universi
teit tot het onrustbarende cijfer van 50
fc'Ct. te stijgen. Men zou dus Welhaast van
een „beroepsziekte" onder de scholieren
en studenten kunnen spreken.
Deze cijfers splreken boekdeelen en wij
zen ons op de noodzakelijkheid, om bij
tijds de noodige maatregelen te memten,
al zal men daardoor niet alle bijziend
heid k'unnen voorkomen. Op de eerste
ts staat daarbij een geregeld onder
zoek en voortdurende controle onzer kin
deren door den schoolarts, indien moge
lijk door een specialen school-oogarts!.
Een degelijke kennis toch van de ont
wikkeling van het oog van af Ide kinder
jaren tot den volwassen leeftijd is hier
voor in de eerste plaats noodzakelijk.
En aangezien onze kinderen vnl. in de
school de grootste kans loopien, hun oogen
te bederven, zullen speciaal daar maat
regelen te nemen zijn.
Ook de onderwijzers zullen het hunne
tot het goede doel kunnen bijdragen, door
op bevattelijke wijzen den kinderen de
eenvoudigste begrippen der hygiëne, spe
ciaal met betrekking tot de oogen bij
te brengen.
De leerlingen zullen om ons tot
de voornaamste maatregelen te beper
ken zóó geplaatst moeten worden, dat
het daglicht over hun linker schouder
invalt. Zij zullen hun boeken en schrif
ten oip; ongeveer 30 c.M. afstand van
de oogen moeten houden, terwijl het volle
zonlicht daarop niet mag vallen, even
min als bij onvoldoende belichting ge
lezen of geschreven zal mogen worden.
Verder moeten de kinderen bij het wer
ken rechtoip, en niet voorover gebogen,
zitten. Kinderen met zwakke oogen zul
ien op de voorste banken plaats moeten
nemen, terwijl er op gelet -dient te wor
den, dat zij, die brillen dragen, deze ook
werkelijk goed opzetten, en de glazen
steeds helder zijn.
IV.
Inderdaad, Alfonso XIII behoort niet
tot de gelukkigste Souvereinen van Euro
pa, maar geenszins tot de minst popu
lairste. Er heeft zich in de laatste jaren
in Spanje wat afgespeeld, dat op het
gebied der Spaansche politiek eenig is.
De dictatuur van Primo de Rivera wordt
niet door iedereen geroemd. Maar den
Koning gaf men daarvan geen of weinig
schuld. Hij is en blijft de populaire vorst.
Populair vooral door de onverschrokken
heid, waarmede hij aan de op, hem ge
richte aanslagen het hoofd heeft geboden.
Wie herinnert zich niet zijn intocht als
jonggetrouwde in zijn -hoofdstad, itoen men
Üe gelegenheid om een nieuwen aanslag
op hem te doen, niet liet voorbij gaan,
maar hoe hij onbewogen, den plechtigen
intocht voortzette. Wie is er niet van
overtuigd, dat zijn vrouw, Engelsch Prin
ses die het met de Spanjaarden best
Bchijnt te kunnen vinden, tot de populari
teit van het vorstelijk gezin het noodige
bijdraagt. Naar buiten schijnen de toestan
den dikwerf erger dan zij zijn, maar
op het oogenblik zit Alfons XIII stevig
op den overigens wel ietwat vermolm
den troon!
Wanneer men van Biarritz naar Madrid
reist, den meest gebruikelijken toegangs_
weg in Spanje, voert de weg elk oogen
blik langs plaatsen, die of aan de Napole
ontische oorlogen, of aan die der Carlis-
ten herinneringen oproepen. Aanvanke
lijk gaat men, ina bij Irum of Hendaye
RECHTZAKEN.
Ter Openbare Terechtzitting van den
Politierechter te Middelburg van 28 Mei
j.l., is o.m. behandeld de zaak tegen: A.
K., werkman, 38 .jaar, wonende te Zie
rikzee, verdacht van mishandeling van
J. A. C. Legemaate, op 4 April 1926 te
Zierikzee. Eiach f 10 b'. s. 10 d. h. Uit
spraak: idem'.
EEN VOORSPEL VAN DE CULEMBORG-
SCHE MOORDZAAK.
Voor de Tielsche rechtbank stond te
recht de 67-,jarige Jam Vroege, als ver
dachte in de Culemborgsche moordzaak,
gedetineerd in het Huis van Bewaring.
Aan verdachte was ten laste gelegd het
misdrijf genoemd bij art. 297 subs. art.
251, W. van Str. (abortus provocates),.
Als getuige werd gehoord de dienstbode
uit Tricht, wier verklaringen indertijd de
aanleiding waren tot de arrestatie van
Vroege en Zweris, als verdacht van de
Culemborgsche moordzaak.
Na behandeling met gesloten' deuren
eischte het O. M. tegen Vroege een ge-
de grens met vrij strenge Spaansche dou-
anes te zijn gepasseerd-, over de Cyar-
zun en langs Pasajes, het uitgangspunt
van Lafayette's reis jnaar Amerika in 1776;
de haven van waar de stoutmoedige Bas-
i kische zeelieden voor hunne soms maan-
I den, ja jarenlange tochten uitgingen. Al
bpoedig 'komt men dan langs San Sebas
tian, half stad, half badplaats, waarheen
zich gedurende den izomer eigenlijk ge
heel het mondaine leven van Madrid Ver
plaatst. Men gaat over Hernani, het punt
waar Don Carlos in 1836 het z.g.n. Engel-
sche legioen geheel vernietigde; over To-
losa, dat zoo aardig in een groiote vallei
gelegen is; over Zumarraga, de geboorte
plaats van den veroveraar der Philippij-
nen, die er door een standbeeld herdacht
wordt, en van een zekeren Jauregui, den
Basikischen volksheld, die zich èn bij de
Carlisten èn tegen de Franschen onder
scheidde over Victoria, dat eens de Re
sidentie van Alfons VIII en Kastilië Was.
Plaatsen, die eigenlijk alle de moeite
waard zouden zijn om eens uit te stap
pen, eens rond te zien in dit typisch
Spaansche land, van .welk karakteristiek
men zoo straks, als men in de overigens
schitterende hoofdstad Madrid .is aange
komen, weinig of iniets meer zal merken.
Bij Miranda de Ebre, gelijk de naam
trouwens aangeeft, gaat men Üe Ebro
over. Die ispooirweg stijgt inu snel en steeds
aneller; het aantal tuninels vermeerdert;
de ruïnes van de steeds meer kasteelen
worden zichtbaar. Bij Santa Ollala is men
aan de waterscheiding tusschen Ebro en
Douro; korten tijd daarna is men in' Bur
gas, de stad met zijn pachtige kathedraal,
met zijn tal van geschiedkundige^ herin
neringen. Verder, over de sombere hoog
vlakte, die men intusschen bereikt
heeft, gaat de weg naar Valladolid, dat
eens de zetel der Spaansche Koningen
was, totdat Philipis II aan Madrid en
POST EN TELEORAPHIE.
POSTVERBINDING
ROTTERDAM-MARSEILLE.
De eerste postverzending per vliegtuig
tusschen Rotterdam en Marseille heeft
Vrijdag plaats gehad. Te 3 u. 30 's mor
gens vertrok het vliegtuig van Rotterdam
met 'meer dan honderd brieven en landde
te 10 u. 20 'behouden te Marseille- De
tocht, die over een afstand van 1020
KLM. ging, is dus in 6l/o uur volbracht.
LANDBOUW EN VEETEELT»
VA N HEINDE EN VER.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
LANDBOUWTENTOONSTELLING
TE AXEL.
Op Donderdag 24 en Vrijdag 25 Juni
a.s. zal door de Zeeuwsche Maatschappij
van Landbouw een landbouwtentoonstef
ling gehouden worden te Axel. De offi-
cieele ontvangst van het hoofdbestuur
der Maatschappij ten stadhuize te Axel
is bepaald op Dinsdag 22 Juni. De alge
meene vergadering der Maatschappij heeft
plaats Woensdag 23 Juni.
MEDISCHE KUBKIKK.
OUDERS, ZORGT VOOR DE OOGEN
UWER KINDEREN.
Het is een algemeen bekend feit, dat
hoe ouder onze kinderen worden, hoe
meer zij kans loopen bijziende te wor
den tengevolge van de inspanning bij het
leeren. Uit een speciaal tot dit doel in
gesteld onderzoek te Londen bleek, dat,
Bij de opening van een postpakket
dat naar men meende een huwelijksge
Schenk bevatte, had een ontploffing plaats
waardoor een deel van het hotel „De Driie
Meren" te Muskegon (issouri) werd
vernield. De eigenaar en zijn aanstaande
schoonzoon werden gedood, zijn dochter
werd ernstig gewond. Het motief voor
de misdaad moet jalouzie zijn.
In een bosch te Pasing nabij Mün-
chen heeft een 48-jarige man op niet-
alledaaigsche wijze zelfmoord gepleegd.
Hij zette zich op een met dynamiet ge
vuld en koffer en stak toen den koffer
in brand. Bij de ontploffing werd zijn
lichaam in stukken gescheurd; enkele li-
chaamsdeelen vond men 250 meter ver
der terug.
Bij het persen van dynamiet te
Graengesberg bij Falun in Zweden is
een ontploffing ontstaan, die zes arbei
ders, een man en vijf vrouwen het leven
heeft gekost. Twaalf arbeiders werden
gekwetst.
De Italiaansche Hooge Commissaris
Castelli heeft een contract gesloten voor
den bouw van een geheele stad van 20.000
huizen, teneinde het woningprobleem te
Napels afdoende op te lossen. Met den
bouw wordt onmiddellijk begonnen.
Te Berlijn Hohen Schönhausen heeft
Donderdagnacht een fabrikant, wiens za
ken sedert eenigen tijd achteruit waren
gegaan, en die bovendien in onmin met
zijn echtgenoote leefde, deze na een
woordenwisseling met revolverschoten le
vensgevaarlijk gewond. Tenslotte schoot
hij zijn 5-jarig zoontje dood en joeg zich
zelf een kogel door het hoofd. Hij werd
op slag gedood.
Het aai'o-ongeluk bij Zeist. Het vreese-
lijk auto-ongeluk dal geschiedde op den
Driebergsehen weg ter hoogte van de
buitenplaats „Molenbosch" moet in
hoofdzaak worden toegeschreven aan het
gebruik van de rookverspreidende tram-
locomiotief, die althans op drukke ver
keerswegen uit den tijd moet worden ge
acht en afgezien van den hinder, die ten
allen tijde van een dikken viezen rook
wordt ondervonden, een voortdurend ge
vaar oplevert. Zoo'n tram was odk Ver
leden Vrijdag tegen één uur uit Zeist ver
trokken en verspreidde op den Drieberg
sehen weg bij regen en windstilte een
dikken rook, die over den weg bleef han
gen en alle uitzicht benam. Een luxueuze
Parlorcar uil Driebergen reed in dezelf
de richting. De chauffeur kon absoluut
niet meer vooruit zien en was daarom,
nog zoo voorzichtig zijn fkoplichten te ont
steken en vaart te verminderen. Plotse
ling de lichten van een tegemoetrijdenden
auto ziende, haalde hij zoo ver mogelijk
naar rechts uit, waarbij hij blijkbaar op de
trambaan is gekomen, juist nadat hij zijn
stuur had omgegooid om de baan weer
te verlaten werd de bus rechtsvoor ge
grepen door een uit de richting Drie
bergen komende electrische tram, met
hel .gevolg, dat heel de rechter-zijwand
van de bus van voor tot achter werd af
gereten.
De schok was ontzettend, op een af
stand valn 3 a 400 M. werd de! harde slag
gehoord. lOoik de volgwagens van de
tram vertoornen het spoor van de gruwe
lijke aanraking, terwijl de motorwagen
Zwaar werd beschadigd. Door zooveel mo
gelijk op .zij te gaap heeft de 'trambe
stuurder zijn leven gered, daar zijn stand
plaats wérd ingedrukt. Onmiddellijk wer
den doctoren en politie opgebeld, waar
door vrijwel dadelijk de eerste hulp kon
worden verleend. Het schouwspel was
ontzettend. Een 64-jarige vrouw overleed
spoedig. Voorts was ernstig gewond de
heer van der Grift uit Driebergen, Üie
later naar de Rijksklinieken te Utrecht
moest worden overgebracht. Zijn toestand
schijnt wel het ergste te zijn. Verder
werden zwaar gewond opgenomen de
heer van Nierop uit Doorn en mej. van
Dijk uit Doorn met een jonger zusje. De
heer de Vries uit Oegsfgeest bekwam'
hoofdwonden, doch kon later op eigen
gelegenheid naar zijn woonplaats vertrek
ken. In de tram kregen verschillende per
sonen kwetsuren door glasscherven.
Op auontuur. Eenige dagen vóór Pink
steren wérd een chauffeur te Alkmaar
aangesproken door een net gekleed 18-
jarig meisje, dat hem' vertelde zonder
onderdak en zonder geld te zijn. Hij
ontfermde zich over haar en wist een
gehuwd vriend te bewegen, haar ©enige
dagen onderdak en logies te verschaffen
totdat het meisje hier een betrekking zou
krijgen. Alles ging goed, zelfs bezochten
zij gezamenlijk een bioscoop en een dans
huis, totdat de kostjuffrouw Zondagmor
gen haar portemonnaie, inhoudende on
geveer f 19 huishoudgeld vermiste. Over
al werd gezocht, ook door de logeergast,
doch zonder resultaat, het vermiste was
nergens te vinden. Omstreeks half 12 dien
morgen vertrok de gast om een uitstapje
te maken naar Schoorl. Toen kwam aan
het licht, dat zij, die zonder geld heette
te zijn, een bankbiljet van f10 had ge
geven voor een tramkaartje. Dit wekte
wantrouwen op, aangifte bij de .politie,
vplgde en uit een door de recherche
ingesteld onderzoek bleek, dat zij ver
moedelijk naar Helder was vertrokken. Zij
werd inderdaad aldaar aangehouden en
bij haar verhoor bekende zij zich de
portemonnaie met inhoud te hebben toe
geëigend. Zij had daar goeden sier van
gemaakt, Want bij haar fouilleering was
nog slechts 11/2 cent en de portemonnaie
in haar bezit. Zij is naar het huis van
bewaring te Alkmaar overgebracht
het door hem in de nabijheid gebouwde
Escuriaal voorkteujr schonk. Niet lang daar
na komt men in Medina del Campo, op
nieuw een gewichtig spoorw'egpupt, omdat
zich hier de treinen naar Madrid en Lis
sabon scheiden. Die naar Lissabon en
het verder Portugal gaat over Salamanca,
om vandaar al spoedig de Portugeesche
grens te 'bereikendie naar Madrid wendt
zich verder naar het Zuiden, en bereikt
via Segovia en het Escuriaal de Spaan
sche hoofdstad, die zich van overige
Spaansche steden ook daardoor onder
scheidt, dat zij eigenlijk geen geschiedenis
heeft.
Madrid, dat in het midden der zestien
de eeuw nog niet veel meer was dan
een eenvoudig dorpje aan de Manzanares,
is 'kunstmatig tot een groote stad ge
bouwd, waar de hartader van het econo
misch, fimanciëel en politiek leven van
Spanje klopt. Hoe anders is dat niet;
hoe anders trouwens voelt men het
ook niet direct aan èn in Bur
gos, èn in Valladolid. De geschiedenis
van Burgos is, zou men geneigd zijn te
zeggen, die van de oudste koninkrijk
Leon en Castilië, die ten slotte vereenigd
die tot de mooiste van Spanje behoort,
werden, Maair Burgos met een kathedraal,
die tot de mooiste van Spanje behoort,
is ook de stad van den Cid, een eenvou
dig, maar moedig, doch tegelijk wreed
krijgsman Rodrigo Diaz de Vivar, die in
de krijgszuchtige elfde eeuw leefde en
het van een eenvoudig conjdottiere tot
Koning van Valencia bracht. Slechts en
kele mijlen van Burgos verwijderd is het
dorpje Vivar waaraan de Cid zijn naam
ontleende. Men weet, dat de Woning on
der verdenking stond, gelijk de geschie
denis heeft uitgemaakt, niet ten onrechte,
van zijn broeder te hebben vermoord
in de kerk van het nabij gelegen Santa
Agueda zwoer Koning Alfons VI hem
plechtig, dat hij aan dien moord niet
schuldig was. Ximena, des Cides vrouw1,
die met hem in het klooster van Car-
dena werd begraven, woonde na den -val
van Valencia een korten tijd aldaar. Tal
rijk zijn de herinneringen aan dezen 'Cid,
die in Cornelle's onvergankelijke poëzie
•Ss herdacht, hier in Burgos. Maar van nog
grooter beteekenis is, de kathedraal, een
der eerste monumenten voor den vreem
deling, die Spanje bezoekt, welke getui
genis afleggen van den godsdienstzin van
de bevolking. Spanje is het behoeft
nauwelijks te worden gezegd in het
algemeen een zuiver katholiek land, maar
de godsdienstzin uit, er zich in elk: on
derdeel van het dagelijiksch leven. Wie
door Spanje Teist, kan op het laatst de
schitterende kathedralen die hij, en waar
lijk niet alleen in groote plaatsen, heeft
gezien, nauwelijks meer uiteen houden.
Burgos heeft grooter tijden gekénd dan
de tegenwoordige, maar niettemin, het
is een mooie flinke stad. Anders echter
dan b.v. Bilbao, Santander, Vigo en an
dere havenplaatsen in het noorden, is er
geen lijn van opkomst in de stad Itje be
speuren. Zij teert in niets op haar ver
leden; zij past fcich zoo goed mogelijk
aan bij het moderne, maar de opkomen
de, zich frisch ontwikkelende stad is zij
niet en kan zij niet meer zijn. Men ver
wacht het ook niet van haar.
Geheel anders San Sebastiaan, dat men,
nauwelijks de Spaansche grens overschre
den, bezoekt. San Sebastiaan is als haven
plaats gedacht, maar het is meer en 'meer
luxe badplaats geworden, en het heeft
toch het stadskarakter niet geheel ver
loren. Integendeel. Voor een niet gering
gedeelte van het jaar is San Sebastiaan
zetel van het Koniniklijk Huis, van een
deel der regeering, ook al blijft deze
officiéél te Madrid gevestigd;. Komt men,
na Sap Sebastiaan bezocht te hebben, dan
later in Valladolid, dat somber schijlnt
na al de opwekkende kleuren van San
Sebastiaan, dan ziet men het verschil
tusschen het oude en het nieuwe Spanje.
iValladolid is de stad, waar Columbus
de laatste twee jaren van zijjn zorgvol
leven doorbracht; waar hij hoopte op
verwezenlijking van de hem gegeven Ko
ninklijke belofte, en gebroken door te
leurstelling den dood inging. Valladolid
bereikte onder Philips II en Philips III
hoewel het onder dezen laatste reeds
geen residentie meelr "was, zijn hoogte
punt. De (kathedraal, schoon niet zoo mooi
als die te Burgos, legt getuigenis van de
beteekenis der stad af; Juan de Hetrrera,
die de bouwer was van het Escuriaal
heeft haar in 'de late-renaissanoe stijl op
getrokken. Valladolid heeft zijn Univer-
siteit, die echter, ondanks het feit, dat
men Salamanca van 'den daar gevestigden
bisschopszetel beroofde, dezen toch in
beroemdheid mooit heeft kunnen over
treffen. Wat Salamanca geweest is; een
i der vier beroemde universiteiten van de
'wereld, naast Parijs, Oxford en Boulogne,
Valladolid is, ondanks Üe eminente ge
leerden die er waren, slechts een afscha-
1 duwing ervan gebleven. Maar Valladolid
is ondanks 'dat alles een aantrekkelijke
stad. Vooral 'het oude gedeelte, dat ons
aan Spaansche vertellingen Van Vroeger
i tijden zoo levendig herinnert, is voor den
4 vreemdeling interessant. Veel van het
ou,de is, gelijk elders, verloren gegaan,
1 maar veel is ook nog gebleven. Dat laten
Wij niet ma te bezoeken!
:Na Valladolid te hebben verlaten, gaat
het met groote snelheid op Madrid aan.
t In de tfjden, dat Philips II zijn hofl daar
heen verplaatste, zal de reis over de
toen als nu nog, niet uitnemende Spaan-,
sche wegen, langer hebben geduurd!
i (WiOrdt verool&dl
