lierikzeesche Nieuwsbode
B IJ VOEGSEL
feuillêTTON.
Da ItadspBortaa van Ziarikzaa.
behoorende by de
T&n Vrijdag 2» Febr. 1926, no. 11356.
Gevonden voorwerpeni
Een band van een mantel; een pols
mof; een collier met hanger; een hoes
van een autokap; een zakdoekje; een
mes; een rijwiel; een portemonnaie met
inhoud.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
BINNENLAND, j
DE MIDDENSTAND EN HET BELGISCHE
VERDRAG.
iZooals nu wei algemeen bekend zal
zijn, is het Belgische verdrag, dat het
tractaat van 1839 vervangen moet, voor
Nederland zeer bezwarend. Het ligt toch
in de bedoeling van België, Nederland
te dwingen, zwiare onkosten te maken
om de Schelde voortdurend en afdoende t
<e verbeteren ten voordeel© van Ant- t
..wefpen. Waardoor Rotterdam een zeer
ernstige schade zal .worden toegebracht.
Het ontworpen kanaal Antwerpen—Moer
dijk zal bovendien aan Rotterdam feite
lijk 't voordeel, dat de natuur het schonk
door de betere Rijnverbinding met het
achterland, afhandig maken. Maar niet
alleen Rotterdam, ook Amsterdam, zal
de gevolgen ervan ervaren, omdat het
slechts ie en zeer inferieure verbinding
met. den Rijn bezit. Wie met de levens-
en bestaansvoorwaarden van den midden
stand bekend is, zal moeten toegeven,
dat de bedreiging van de welvaart van
koopsteaen als Rotterdam en Amsterdam
voor de welvaart van dien middenstand
in hooge mate funest moet zijn. Eens
deels, omdat niet alleen de kapitaal
krachtige koopmans- en industrie-centra
in koopkracht zullen achteruitgaan, maar
ook cmd-t de zeer talrijke arbeiders
klasse op lager niveau zal worden neer
gedrukt. Van arbeiderszijde is trouwens
reeds bij de Tweede Kamer een adres
ingediend orn op dien grond het ver
drag te verwerpen.
De achteruitgang van Rotterdam, en
eventueel van Amsterdam, zou niet al
leen den middenstand in die steden tref
fen; zij zou noodlottig zijn. voor den
middenstand van het geheele land. En er
is niet veel verbeeldingskracht toe noodig
om te begrijpen, dat dié twee steden, met
een inwonertal van 1,250,000, op het ge
heele land een geweldigen economischer
invloed hebben, en ter voldoening van
al hun behoeften, die met de weivaart
stijgen, ook velen daarbuiten werk en
brood geven. Het is noodzakelijk, de
aandacht der Regeering op dit belang
rijke punt te vestigen. Want de vermin
dering der welvaart van genoemde klas
sen der samenleving moet een achter
uitgang voor den middenstand tengevolge
hebben, welke blijvend zal zijn, omdat
het overwicht, dat Antwerpen zal krij
gen, duurzaam zal zijn. Voor de econo
mische middenstandsorganisaties zou hier
goed werk te doen zijn. Bij dit alles
komt nog, dat de Schelde-verbe tering
en de kanalen-aanleg groote en waar
schijnlijk steeds stijgende kosten 2uilen
medebrengen, die door den aldus reeds
benadeelden middenstand ook voor een
groot deel zullen moeten worden mede-
gedragen. De concüusie van deze uiter
aard korte beschouwing moet dus lui
den, dat het voor den middenstand van 't
allergrootste belang is, dat het verdrag,
zooals het daar iigt, niet wordt goed
gekeurd. i
Wi Stad en Provlaole.
WESTEN-SCHOUWEN. Evenals vorige
jaren worden op het dominiale terrein
I. De ZuidhsYenpoort.
(Vervolg).
Werd ln 1811 onze poort „Porte impé
riale" genoemd, zij was ook in den nacht
van 7 op 8 Dec. 1813 getuige van den
uittocht der Franschen, die zich ver
drongen om door haar een goed heen
komen te zoeken.
Gedurende den verderen loop der 19e
eeuw' onderging onze poort geenerlei ver
anderingen; slechts werd» het op het dak
slaande middel torentje in 1858 geheel
vernieuwd, welk werk voor eene som
van f 800 uitgevoerd werd dcor den aan
nemer C. Wisse. Ook is indertijd een
bliksemafleider aangebracht.
Bezien we de poort uitwendig, dan
blijkt het massieve vierkante gebouw' van
baksteen te zijn opgetrokken. De Noord
zijde is nog van de oude steen van groot
formaat en bevat ter hoogte van de
vierde verdieping een tandlijst.
Vóór de herstelling van 1774—1779 wa
ren de hoeksteenen van natuursteen en
evenzoo de banden waarop de uitsprin
gende hoektorens schijnen te rusten. Bij
die vernieuwing is de natuursteen op
de meest willekeurige wijze gebruikt, en,
waarschijnlijk toen de voorraad op was,
eenvoudig weggelaten. De vier aan de
hoeken uitgebouwde ronde torens dra
gen aan de stadszijde hooge achtkante
spitsjes en aan de landzijde zeskante.
De poort-doorgang vertoont een spits
boog en is overdekt met een dubbjel kruis
gewelf met afgeschuinde ribben.
weder eenige H.A. duingrond bewerkt,
om mét dennen te worden beplant en
zullen weer kale zandvlakten met helm
worden bepoot. Van welk groot nut dit
iS, kan men zich overtuigen, als men ziet,
dat bij de aanhoudende felle Westen- en
Noordwestenwinden, die in den laatsften
tijd geheerscht hebben en een laag zand
over de naburige bouw- en boschgronden
spreidden, thans door doelmatige beplan
ting en bepoting, niets meer te bespeuren
is. Op die wijze is dus reeds een prachtig
resultaat verkregen. De uitgeplante den
nen verkeeren, behoudens een enkele uit
zondering, in uitstekende conditie. Met
den aanleg van wegen tusschen de be
planting wordt voortgegaan, evenals met
het kweeken van dennen en akkermaals
hout (berken, abeelen, elzen en accasiafs)
in den kweektuin. Het akkermaalshout
wordt gebezigd voor den aanleg van
brandhagen tusschen de dennen en langs
de aan te leggen wegen. Ook is men
be2ig aan het vlakken (gelijk maken) der
hooge, scherpe en licht verstuifbaxe duin
toppen. Men vergete niet, dat genoemd
duinterrein tot een der moeilijkste van
Nederland behoort. Een en ander staat
onder deskundige leiding van den opzich
ter dhr. J. J. Steur en belooft een nuttig
en schoon geheel te worden.
HAAMSTEDE. Woensdagavond j.l. hield
de Mondharmonieavereeniging „H. D. S.",
voor een flink bezette zaai haar eerste
dona teurs-uitvoering in hötel „Bom". Na
opening door den voorzitter, dhr. C. I.
Boot, die de donateurs en donatrices,
wier aantal thans tot 74 gestegen is, en
de overige belangstellenden hartelijk wel
kom heette, werden onder leiding van
den waarnemend directeur, dhr. J. L. v.
d. Velde een 12-tal muzieknummers, zeer
maatvast en ten genoege van het publiek
uitgevoerd. Door eenige dames en hee-
ren werd opgevoerd het tooneelspel
„Tooneelspeler" en het blijspel „De on
verwachte inkwartiering of de gestoorde
nachtrust". Beide stukjes, die vlug ge
speeld en goed vertolkt werden, verwier-
van eveneens den bijval van het publiek.
„H. D. S." heeft ons een prettige avond
bezorgd.
NOORDWELLE. Maandag werd de
eindles gehouden van den cursus van de
vereen, tot instandhouding van avond-
schoolonderwijs. Tegenwioordig waren de
burgemeester, enkele raadsleden en ver
dere belangstellenden. In z'n openings
woord 'wlees de heer Witte "^»op, dat
voor het komende jaar de school geen
leerlingen aflevert voor den cursus, zoo
dat hard gewerkt zal moeten worden
om deze te laten bestaan. Het onderwijs
is zoo praelisch. mogelijk gehouden. Het
was er vooral om te doen de jongens
wat mee te geven voor hun leven en hen
te leeren denken, logisch denken, want
daar hapert het menigeen nog aan. De
leerlingen legden eenige proeven van be
kwaamheid af in verschillende vakken.
•Met-een woord van dank tot allen, die
meegewerkt hebben om dezen cursus mo-
g dijk te maken, sloot de heer Witte de
bijeenkomst.
ELLEMEET. Vrijdag j.l. had aan de
o.l. school alhier dit jaar de eerste puder-
avond plaats. Het hoofd der school sprak
er zijn spijt over uit, dat geen moeders
tegenwoordig 'waren. Ook zij moeten be
lang stellen in het onoerwijs en de op
voeding hunner kinderen. Vervolgens
hield het hoofd der school een lezing
over: „Samenwerking tusschen school en
huis". Hij lichtte met voorbeelden toe,
hoe een goede samenwerking tusschen
ouders en onderwijzers het resultaat van
het onderwijs en de opvoeding kan vei-
hoogen. Spr. riep tenslotte de hulp in
der ouders om het rooken van school
gaande kinderen te beteugelen, door geen
geld te verstrekken voor sigaretten en
hen thuis geen pijp te laten rooken.
Jn de pauze was er gelegenheid het
werk der leerlingen te bezichtigen. Jam
mer, dat nog niet alle ouders belang
schijnen te stellen in de vorderingen
hunner kinderen. Vervolgens besprak de
Men bezoekt het gebouw langs een
wenteltrap in een vierkanten traptoren
aan den Noordwesthoek, waarmede men
de eerste verdieping bereikt. Hier be
vindt zich een eenvoudige schoorsteen in
de dikte van den muur en eene -met een
buitengewoon zware eikenhouten deur af
gesloten provoost, weleer voor gestrafte
schutters bestemd, doch toen haast nooit
gebruikt. Op de vierde verdieping staat
het uurwerk en zijn de hoektorentjes
toegankelijk, terwijl op de vierde of
hoogste verdieping de muur, die tot hier
eene $kte v*n ru'm een Meter heeft,
in eene borstwering of weergang tot
onder het dak eindigt. In deze borstwe
ring treft men aan de Noordzijde nog vier
vensters en dichtgemetselde schietgaten
aan, ongetwijfeld behoorende tot den
ouden bouw.
De Kanter in zijne Kroniek van Zie-
rikzee, sprekende over een middel-
eeuwsch orgel, uit de Sint-Lievens-Mon-
sterkerk, dat reeds in het midden der
16e eeuw moet weggeruimd zijn, zegt,
dat op de Zuidhavenpoort in zijn tijd
(1795) nog een deur aanwezig was, of-
komstig van een dekstuk der windlade
vaal dat aloude orgel, waarin men nog
al de met leder belegde gaten zag, waar
op de pijpen stonden. Die deur moet
echter reeds overlang verdwenen zijn;
in de laatste vijftig jaren althans was zij
niet meer aanwezig.
Gedurende den loop der 19e eeuw, toen
de poort scheuren begon te verfcoonen,
werd zij door vele ijzeren ankers ver
sterkt.
Dat die scheuren in het muurwerk zich
voordeden, was waarlijk niet te veéwlon-
derem als men bedenkt, dat de grondsla
gen der poort zóó nabij het water zich
heer de Jonghe het nut van schoolreisjes
en deed verslag van de gemaakte uit
stapjes naar Rotterdam en Burgh. Spr.
bekritiseerde de verkeerde gewoonte door
hiervoor niet langer geregeld te sparen
en hij wees op de nadeelige gevolgen j
hiervan. Hierna werd met alg. stemmen
besloten om ook dit jaar weer een school-
reisje te organiseeren. Bij de verkiezing
van de Oudercommissie werden herkozen
de heeren J. Hanse en P. Wesdorp en
gekozen de heeren C. J. Kooman, D. j
Kristelijn en A. W. de Giopper. Bij de
rondvraag bracht een der aanwezigen
ter sprake het sluiten der school op ver-
schillende kermisdagen, terwijl een der -
ouders gaarne zou zien, dat hier de ko- I
mende winter 'weer vervolgonderwijs ge-
geven werd. Beide sprekers wlerden be-
antwoord. Hierna sluiting.
POORTVLIET. Onder voorzitterschap
van den heer J. van Gorsel, vergaderde
Maandag j.l. de afdeeling Poortvliet van
't Groene Kruis. In zijn openingswoord
gaf de voorzitter zijn teleurstelling te
kennen, dat de vergadering slecht bezocht
was. Ingekomen was een bericht van hel
bestuurslid C. P. van der SI ikke, dat
hij als zoodanig bedankte. Uit het jaar
verslag, uitgebracht door den voorzitter,
bleek, dat in 1925 het ledental met 25
vermeerderde en geklommen was tot 244.
Van 74 verplegingsartikelen was gebruik
gemaakt. Betreurd werd, dat sommige
voorwerpen vuil en beschadigd werden
terug bezorgd. Een tweede ligtent werd
aangeschaft. De verpleegster legde 798
bezoeken af. Haar werkzaamheid wierd
door de patiënten zeer gewaardeerd.
De rekening, nagezien en in orde be
vonden door een oommissie, bestaande
uit de leden J. Eienbaas, A. Murre en
A. Heijboer, vermeldde een ontvangst van
f 1647,'i665 en een uitgaaf van f 7029,75,
alzoo een batig slot van f 617,915. Aan
contributie voor 1926 ós ontVw f 377, zoo-
dat op 22 Februari in kas is f 994,91s.-
(De begrooting werd in ontv. en pitg.
vastgesteld op f 1594,915, met een post
voor onvoorzien ten bedrage van
f 391,576. Het salaris van den magazijn
meester werd met f 20 verhoogd en
gebracht op f 90. De heeren W. Dron-
kers, J. J. de Maagd en E. van der,
Slikke werden met resp. 26, 27 en 26
stemmen als bestuurslid herkozen. In de
vacature-Van der Slikke werd na tweede
vrije stemming met 14 stemmen gekozen
de heer J. Eienbaas.
|ST.-ANNALAND'. De scherpschutters-
vereeniging „Prinses Juliana" hield 19
Febr. in 't café „Havenzicht" haar al
gemeen© vergadering, die bezocht was
door 26 van de 52 gewone leden. Volgens
het jaarverslag zijn in 1925 16 oefeningen
met scherpe patronen gehouden. Daar er
van rijkswege geen gratis-munitie meer
wordt verstrekt, is deze uit de kas aan
gekocht. Volgens de rekening bedroegen
de ontv. in 1925 met inbegrip van 't goed
slot van '24 f 433,2Qf- de uiig. waren
f 226,07, 'l batig saldo is dus f 207,22.
De secretaris M. P. Duijzer, aan de beurt
van aftreding zijnde, werd als zoodanig
herkozen, terwijl in de plaats van de
heeren J. Gunst en N. Óverbeeke, die
als bestuursleden bedankt hadden, wer
den gekozen de heeren C. Verhoole en
J. Boon. Besloten werd om wieder 2500
scherpe patronen uit de kas aan te koo-
pen.
iSCHERPENISSE. Aan den ingeschre
vene voor den dienstplicht H. Franke,
lichting 1925, uit aeze gemeente, is bij
beschikking van den Min. van Oorlog
van. 19 Febr. 1926 met ingang van 21
Maart 1926 wederom voor een jaar vrij
stelling van den dienstplicht wegens kost
winnerschap verleend.
RECHTZAKEN»
i
DE DOODSLAG TE NIEWENHAGEN-
Voor de rechtbank te Maastricht ston
den terecht een vrouw en twee mannen
uit Nieuwenhagen (L.) die. op 8 Decem
ber j.l. den gepensionneerden marechaus-
bevinden en de houten beschoeiingen aan
den havenkant ter zijde van de poort
soms jaren in erbarmel ijken toestand had
den verkeerd, zoodat het water gemakke
lijk toegang tot bij de fondamenten kon
verkrijgen en verzakkingen veroorza
ken. Het gaaf houden der muren en be
schoeiingen in de nabijheid der poort
is dus voor het verder voortbestaan van
dit monument een dringende eiseh.
Ontelbare malen is de Zuidhavenpoort
afgebeeld, waartoe haar schilderachtige
vorm en omgeving, proeve van Oud-Ne-
derlandsche versterkingskunst en stede-
bouw, vanzelf uitlokte.
Evenals de Nobelpoort en de Noord-,
havenpoort bezit zij nog hare zware deu
ren, die sedert 1 Mei 1866 des nachts
niet meer gesloten worden. Door het met
dien datum vervallen der betrekking van
poortier, werd ook in 1867 de naast de
poort staande poortierswoning publiek
verkocht.
Met de vermelding, dat secjert ongeveer
het begin dezer eeuw de deuren en ven
sters der Zuidhavempoort met de stads
kleuren zwart en rood geschilderd
zijn, eindigen wij de opsomming van
hetgeen ons omtrent deze poort merk
waardig vporkwam.
t
II. De Noordh»Tenpoort.
j De tweede der nog alhier bestaande
poorten, welke wij wénsehen te bespre
ken, is de Noordhavenpoort.
Gelijk reeds in het voorafgaande is
opgemerkt, moet de bouw van de Noórd-
havenpoort haast gelijktijdig hebben
plaats gehad met dien der Zuidhaven
poort, dat is dus in de eerste helft der
14e eeuw.
A
sée Kurvers, respectievelijk hun echtge
noot, vader en zwager, met revolverscho
ten en messteken zouden hebben gedood.
Kurvers is den lOden December aan de
ontvangen wonden overleden. Hij "had in
den rug vier messteken, in de borst drie,
en twee kogelwonden in het hoofd. Ge
wond zijnde is hij bij de buren ingeloo-
pen en heeft daar zijn zoon en zijn
zwager aangewezen ,als de daders, ook
voor den wachtmeester der marechaussée
beschuldigde hij zijn zoon, met een mes
naar hem te hebben gestoken, terwijl
zijn zwager, de broeder van zijn twieede
vrouw, op hem zou hebben geschoten.
De vrouw had echter aan den wachtmees
ter een revolver gegeven, dien zij uit haar
blouse haalde, en beschuldigde zich zelve.
Het O.M. eischte terzake van doodslag,
samen en in vereeniging gepleegd, tegen
de vrouw 5 jaren en tegen de beide an
dere beklaagden ieder zes jaren gev.str.
De verdediger schetste in een uitvoerig
pleidooi het ellendige leven dat de vrouw
bij den veel ouderen man had, die haar
vaak mishandelde en op ,alle manieren
het leven tot een hel maakte. De uit
spraak werd bepaald op 9 Maart.
ONDERWIJS.
Aan de bijzondere school te St.-Anna-
land (hoofd de heer C. van Houdt), is
tot tijdelijk onderwijzer benoemd, uit 25
sollicitanten, mej. G. F. Welgemoed te
Voorst.
LANDBOUW EN VEETEELT.
HET WEDER IN JANUARI.
het overzicht van het Kon. Ned.
Meteorol. Instituut over het weder in
Januari is het volgende ontleend:
'De hoeveelheid neerslag gemiddeld
over het geheele land bedroeg 67 m.M.
tegen 47 normaal. In de tweede dekade
viel slechts 7 m.Kl. De grootste hoeveel
heid neerslag 89 m.M. kwam voor in
Twente en den Gelderschen Achterhoek,
waarvan 48 in de eerste dekade. Van 14
tot 24 lag het geheele land onder de
sneeuw. Het aantal uren met zonneschijn
gemiddeld over de 5 hoofdstations was
gelijk aan de normaalwaarde van 44 uren;
de drie dekaden telden resp. 14, 20 en
11 uren. 1
MARINE EN LEGER.
VERVROEGDE LOTING?
Bij het departement van Oorlog bestaan
plannen, om wijziging te brengen in de
loting voor den dienstplicht. Men over
weegt de mogelijkheid, om deze loting
te eentraliseeren. Het geneeskundig on
derzoek zou dan niet alle ingeschrevenen
voor den dienstplicht behoeven te om
vatten, zooals nu, doch slechts plaats heb
ben voor de door het lot aangewezen
personen. Ook voor de aanstaande dienst
plichtigen is het voordeel van de ver
vroegde loting duidelijk. Doordat zij en
kele jaren vóór hun inlijving weten, waar
zij aan toe zijn, kunnen zij alle zaken,
hun studie etc. betreffende, tijdig re
gelen. Het plan zal nog nader dcor den
minister van Oorlog worden uitgewerkt.
Het nieuwe systeem zal, vereenvoudiging
en bezuiniging met zich brengen.
JAARLIJKSCH ONDERZOEK.
De minister van oorlog heeft aan de
burgemeesters een brief gericht, waarin
hij mededeelt, dat behoudens onvoor
ziene omstandigheden, in Juni het jaar-
lijksch onderzoek zal plaats hebben voor
de gewone dienstplichtigen der landmacht
van de lichtingen 1914 en 1917. Plaats en
tijd van het onderzoek zullen nader be
kend gemaakt worden.
KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN.
CALMETTE'S VACCIN TEGEN T.RC.
De Fransehe dr. Calmette heeft in de
Akademie van Geneeskunde nadere me-
dedeelingen gedaan over het door hem
en zijn collega's ontdekte vadcin B. C. G.
Reeds in 1407 wordt zij onder haar te-
genwoordigen naam vermeld, toen graaf
Willem VI aan Willem Martijnszoon „den
„dienst te bedrijven gaf buiten de Noord-
„havenpoort aan beide zijden der haven,
„met alle baten, als vroeger Mannekijn
„bezeten heeft". Blijkbaar ziet dit op
een overzetveer.
De versterking der poort in 1491, door
haar lot een z.g. blokhuis in te richten,
door Albrecht van Saxen, is reeds bij
de beschrijving der Zuidhavenpoort ter
sprake gebracht. De kroniekschrijver Rey-
gersbergh zegt daarvan: „Ende di^ Her-
„toghe heymelijck met groot voïck ko-
„mende, die Noordt-havenpoorte inne, die
„hij dede bewallen, ende sterek maecken,
„in de maniere van een Blockhuys, uyten
„name van den Prince, om! die Stadt ende
„Burghers daer mede te dwingen."
Hoewel later vernieuwd en verbouwd,
zal de eigenaardige vorm onzer poort
toch wel aan datBlockhuys" herinneren;
ze is eigenlijk een bolwerk tegen den
vestingmuur gebouwd. De dikke, aan de
buitenzijde der stad met natuursteen be
kleed© muren ontmoeten elkaar bij het
poortgebouw. Binnen en tegen die muren
zijn huizen en aan de stadszijde vormt
een eenvoudige boog zonder deuren de
binnenpoort. Het 'pleintje of de straat
tusschen de binnen- en de buitenpoort
lis 4 5 Meter breed en 28 Meter lang.
In den buitenmuur zijn op geregelde af
standen, onmiddellijk onder het dak, vier
kante, nu dichtgemetselde, openingen ge
weest; da ar tusschen spleten dié naar bin
nen wijder uitloopen en wlat lager lan
gere spleten met ronde gaten daaronder,
die blijkbaar als schietgaten hebben ge
diend.
De veronderstelling is geopperd, dat de
tot immuniseering van kinderen in tuber
culeuze omgeving. Van 1317 kinderen op
heel jongen leeftijd die in de tweede
helft van 1924 ingeënt zijn, was te con-
stateeren, dat 7,2 pet. bezweken aan niet-
tuberculeuze ziekten en 0,7 pet. aan ziek
ten, vermoedelijk van tubereuleuzen aard.
Hieruit zou dus volgen dat het vaodm
zonder eenige gevaar tenminste 93 pet.
tegen tuberculose beschermd heeft, die
zonder dit vaccin vast en zeker voor
het einde van hun eerste levensjaar aan
tuberculose bezweken zouden zijn.
ZEEUWSCHË KALENDER.
Herinneringen der week.
21 Februari.
1581. Synode van Zeeland te Viissingen
gehouden. i
22 Februari.
1799. De Commissie tot de administratie
der financiën in het voormalig ge
west Zeeland wordt benoemd,
i 23 Februari.
1726. De geleerde predikant Josua van
Iperen wordt te Middelburg ge
boren.
24 Februari.
1631. Octrooi tot bedijking van het voor
malige edland Sint-Joosland.
25 Februari.
1464. Zware storm en overstrooming in
Zeeland.
26 Februari.
1585. Willem van Blois van Treslong
worat vervallen verklaard van den
post van admiraal van Zeeland en
daarin opgevolgd door Justinus van
Nassau.
27 Februari.
1168. Tusschen Philips van den Elzas en
graaf Floris III wordt te Brugge
een verdrag gesloten over Zeeland.
TAN HEINDE EN TER*
De „Evening Standard" verzekert, dat
de Poolsche minister van buitenlandsche
zaken, den Engelschen gezant te War
schau heeft medegedeeld, dat Polen zich
uit den Volkenbond zal terugtrekken, in
dien zijn eisch een permanenten zetel
te verkrijgen, niet wordt ingewilligd.
Zullen weldra de beste en ijverigste
leerlingen ook in ons land een.... auto of
motor ten geschenke ontvangen? Wij heb
ben het tot dusver nog niet verder ge
bracht dan Blue-Band-rei zen naar Zwit
serland; in Frankrijk is men reeds toe
aan auto, motor of fiets als belooning
van deugd en ijver. De bekende Peugeot-
fabriek heèft n.l. een groot aantal van
haar producten als „prijs" ter beschikking
gesteld.
lagere gebouwen dezer poort oorspron
kelijk geen daken hebban gehad; doch
volgens deskundigen vertoont de kleur
van hel metselwerk aan de binnenzijde
geen sporen, dat het eenmaal aan de
buitenlucht is blootgesteld geweest.
De geheele buitenkant is volgens de
eischen van den vestingbouw in strengen
eenvoud, zonder eenig ornament, uitge
voerd. Alleen aan de stadszijde zijn in
1559 de huizen aan weerszijden der bin
nenpoort van topgevels voorzien, die, in
renaissance-stijl, sierlijk bewerkt zijn.
Zij dragen het jaartal 1559 in ankers.
Misschien hebben deze huizen gediend
als wachthuizen voor de schutterijen of
de bezetting; zoowel beneden als boven
vindt men schoorsteenen. De kappen heb
ben geprofileerde ribben, rustende op
draagsteenen met schildjes. In het ge
bouw1 links van de binnenpoort is een
schoorsteen uil het laatste vierde der 15e
eeuw met beeldjes op de draagsteenen!
Het Zuidelijk huis is sedert 1655 tot
woning bestemd geweest voor den stads-
fabriek (gemeen te-bouw meester); een uit.
gang daarvan met een brok muur van
rooden steen aan den binnenkant is waar
schijnlijk nog een overblijfsel van den
oorspronkelijken bouw.
Het Noordelijk huis dient sedert een
paar eeuwen tot bergplaats voor een
brandspuit, tot bewaarplaats van enkele
materialen en voor'een deel tot woonhuis.
In 1726 werd in dit gedeelte d.e stads-
smidse gevestigd. Onder dit' Noordelijk
deel zijn groote kelders, vroeger tot kalk-
kelders voor de stadswerken gebruikt,
(WiOrdt vervolgd).
