Eerste Lezing in dit seizoen
SCHOUWING
Antwoord aan Conelus do Kolenboer,
„Helpt Elkander",
VERGADERING
„D. E. S." - 00STERLAND.
VERGADERING
DEPARTEMENT ZIERIKZEE
ip MII1U lap III! IIIH.
Spreker do Hoer ALBERT VOGEL.
NUT RENESSE.
Donderdag 20 Nov. 1924,
LEZING
van dan Heer Mr. P. H. RITTEB, Utrecht.
HELDENSAGEN. MEI LICHTBEELDEN.
J Mot Msi oen Arbeiderswonioo
gezelschap na elke acte, er waren er 6,
een uitbundig applaus inoogstte van het
helaas niet zeer talrijke publiek, dat
ondanks zijn gering getal telkenmale
dwong, tot 3, 4 maal halen.
De heer Ooms, de leider van het ge
zelschap, heeft dan ook de vaste over
tuiging, dat een tweede voorstelling een
Volledig succes zal zijn, nu stuk, spel
en spelers voldoende bekend zijn gewor
den door deze voorstelling, welke wel
de beste reclame was, die hij maken
kon.
Ook de directie der Concertzaal is
die meening toegedaan, zoodat wij waar
schijnlijk in Januari e.k. een herhaling
zullen krijgen. Een beter succes is dan
zeker verdiend.
we ïn de fabriek kwamen, hoe we weer
naar Steenbergen jjesukkeld zijn, maar
't ging toch, hoewel niet zonder kleer
scheuren in den letterlijken zin. God
dank kwam voor mij -onderweg de red-
1 dende engel, al was 't dan ook de in alle
kranten dagelijks gevloekte doodsengel,
'n autobus!
En nu zijn we aan 't einde. Hoe we
in de tram naar huis k wamen, behoef 'k
wel niet te vertellen, 't Was 'n prachtig
reisje, ik kan 't de volgende 5e klassers
warm aanbevelen, gezien vooral ook de
zoo gastvrije ontvangst op de fabriek.
Dreischor, November 1924.
J. VAN STAALEN.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Ken kybje in een suikerfabriek.
II.
Bij het derde product ontstaat ook een
afloop, dit is een zwarte, dikke stroop,
waarin zich de niet-suikers zoo hebben
opgehoopt, dat er geen suiker meer uit
kristalliseert, al bevat het nog 50 pCt.
Het is de z.g. melasse, die in de spiri
tusfabrieken wordt verwerkt op alkohol
(en in sommige suikerfabrieken door een
speciaal procédé op suiker), en voor een
deel vermengd wordt met gedroogde
pulp.
Het „eerste produkt" suiker wordt in
de raffinaderij weer opgelost met stroop,
gefiltreerd door norit, dat het ontkleurt
en zuivert, waarna de heldere vloeistof
weer tot kristallisatie wordt gebracht.
Het wordt door uitgloeien weer gerei
nigd. De ontstane zuivere suiker wordt
naar de grootte der kristallen onder
scheiden. De stofsuiker wordt met water
Vochtig gemaakt, dan in staven geperst,
welke gedroogd en daarna gesneden wor
den. Zoo ontstaan de verschillende soor
ten klontjes en tabletten. Basterdsuiker
wordt verkregen door de fijne suiker te
vermengen met een met zoutzuur be
handelde stroop.
De gang van het bedrijf in al zijn on-
derdeeien wordt gecontroleerd op het
laboratorium, waar de monsters voort
durend binnenkomen. In een ander la
boratorium worden de bieten gemonsterd
en onderzocht suikergehalte.
Ziehier een overzicht van het bedrijf.
Ik zal nu met de tocht zelf verder gaan.
's Morgens hadden wij de bereiding ge
volgd tot aan het diksap, terwijl wij ook
de pulpdrogerij bekeken hadden. Het
was langzamerhand tijd geworden om te
gaan eten en wij sjouwden op onze fiet
sen naar Stampersgat. Gelukkig was het
niet ver, want de weg zat dik in de
smeer en was hobbelig, niet erg prettig
dus, vooral niet als je achterop zit.
's Middags hebben wij een bezoek ge
bracht aan het oude en het nieuwe ke
telhuis, waar wij ae vele Lancashire en
ook de groote buizenketels, elk met hun
automatische stookinrchtingen zagen.
Daarna bekeken wij de machinekamer,
die eveneens een grootschen, of beter
overdonderenden indruk maakt. Je ziet
er groote compressoren voor lucht en
koolzuurgas, gedreven door cylinder-
Stoommachiines. De installatie welke
voor het eleotrische licht zorgt en dan
de reusachtige, dynamo's, gedreven door
stoomturbines, met duizenden toeren :n
de minuut.... je kunt er elkaar nauwe
lijks verstaan. Het valt hier op, evenals
trouwens heel de fabriek door, dat het
bedrijf zoo gemechaniseerd is, slechts
weinig mensohenhanden zijn er noodig!
De fabriek werkt full speed, dag en
nacht door, want elke vertraging, waar
door de "bieten langer blijven liggen, be-
teekent groot verlies, doordat de op
groote boopen liggende bieten snel gaan
rotten. Dit verklaart waarom de suiker
fabrieken zulke enorme capaciteit heb
ben. In deze fabriek worden dagelijks
3 millioen kg. bieten verwerkt. Zij be
hoort dan ook tot de grootste van Euro
pa. Van de machines wordt in de cam
pagne het uiterste gevergd, daarna is
er tijd om herstellingen aan te brengen,
hetgeen zoo zorgvuldig mogelijk ge
schiedt. Er moet geregelde aanvoer zijn
van bieten. Wat dat betreft ligt de fa
briek guitig, aan de Mark, waardoor ze
gemakkelijk te bereiken is. Groote kra
nen lossen de schepen op een ruim ter
rein. Voorts lossen er de schepen die
ruwe suiker van naburige fabrieken aan
voeren; deze suiker vindt een ruime ber
ging in entrepots, totdat ze gelegener-
tijd worden geraffineerd, hetgeen bijna
het geheele jaar verder vergt. Verder lig
gen om de fabriek uitgestrekte terreinen
waar het afvalwater kan bezinken, voor
dat het naar de rivier terug mag.
In de fabriek treft je de brandstof-
economie. Zoo sprak ik reeds van het
gebruik van ongebluschte kalk bij de
sapzuivering, het drogen van de pu p
door de heete rookgassen en vooraf van
de inricht-'ng van de indanjping van hst
dunsap. Het warme condenswater voédt
de stoomketels, zoodat het ketel water
bovendien niet gezuiverd behoeft té wor
den. Een aardig onderdeel van het be
drijf is voorts nog het verpakken van
de suiker voor de kleinhandel. De kar
tons worden op de fabriek gedrukt, ge
vouwen en gevuld.
Maar het aardigste van alles was mis
schien nog wei de klontjespakkerijje
kunt daar alles goed volgen en zien
ennetoevallige omstandigheden als
manies met suikerstaven.... 'n Goed ver
staander enz. Sommigen waren te be
schroomd, om d'r haken uit te staan,
ONDERWIJS.
BROUWERSHAVEN. De avondschool
van de afd. Volksonderwijs, gesubsidi
eerd door de gemeente, begon deze week
met 32 leerlingen (19 jongens en 13
meisjes).
STAVENISSE. Donderdagavond had al
hier plaats de opening van een rveuwen
2-jarigen Landbouwwintercursus, te ge
ven door de heeren Oudesluijs en Buijze.
Er hebban zich 14 deelnemers uit deze
gemeente, St.-Maartensiijk en St.-Anna-
land aangemeld. Tegenwoordig bij de
opening waren de burgemeester en een
wethouder, en 2 leden der Commissie
van Toezicht. De lessen worden gegeven
Maandag- en Donderdagavond, benevens
des Zaterdagsvóór- en namiddag.
sche regeering zal het rijk voortaan aan
het spoorwegpersoneel een toelage van
250 francs verleenen bij de geboorte
Van ieder kind.
Woensdagmiddag is een plaats in de
residentie Kedoe (Midden-Java) door een
hevige aardbeving geteisterd. Men vreest
dat verscheidene inlanders zijn omgeko
men. Vermoedelijk is de vulkaan Soem-
bing de oorzaak van de bevingen. De
grond golfde gelijk een zee.
De Japansche student, die in Decem
ber van 't vorig jaar een moordaanslag
pleegde op den Prins Regent, is ter dood
Veroordeeld.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
POST EN TELEGRAPHIE.
Aan den besteller A. Vlaander te Burgh
-Haamstede is op zijn verzoek met in
gang Van 16 Dec. a.s. eervol ontslag ver
leend.
LUCHTVAART.
Het Fokkervliegtuig op weg van Am
sterdam naar Batavia is Woensdagmid
dag 2 u-ur te Calcutta (Britsch-Indië) aan
gekomen uit Allahabad. Het heeft een
goede reis gehad en de landing ge
schiedde vlot.
Geen speelgoed. In de villa Habis Per
kara, aan den Haagweg te Leiden, heeft
de student B. A. P. spelenderwijs zijn
huisjuffrouw, mej. De V., met een buks
in den hals geschoten. In zorgwekken-
den toestand ls zij naar het Elisabeths-
gasthuis vervoerd.
Verduistering. Een bewoner uit Tiel,
die vroeger een vennootschap had aange
gaan met iemand, die thans te Amster
dam woont, heeft bij de politie een klacht
ingediend, dat zijn vroegere compagnon
een bedrag van f30.000 zou hebben ver
duisterd en hem opgelicht zou hebben
voor f 10.000. Door de politie is de man
gehoord. Daar hij van plan was naar het
buitenland te gaan, is voorloopig zijn
pas ingehouden. De justitie heeft de zaak
in onderzoek.
TELEGRAMMEN»
KERKNIEUWS.
Een vooraanstaand Mexicaansch ar
beidersleider en een Tweede Kamerl'd
zijn te Mexico-City gewond bij een sdhiet-
partij in de Kamer. Er werden meer dan
tweehónderd schoten gelost als climax
van een stormachtig debat.
In heel Spanje zou naar uit Ma
drid wordt gemeld Weer rust heerschen.
Het aantal rebellen, dat in de hoofdstad
is gearresteerd bedraagt meer dan 80.
De spoorwegstaking in Oostenrijk is
afgeloopen; het verkeer is hervat.
Op 112-jaügen leeftijd is te Shef
field (Eng.) de oud-rabbijn Nathan La-
patnik overleden.
De Italiaansche Kamer is Woensdag
geopend. De oppositie was niet aanwezig.
Mussolini wijdde enkele woorden aan
de nagedachtenis van Matteotti.
Naar men uit Londen meldt, ver
neemt de Daily Chronicle uit New-York1,
dat de Z. R. III, die thans Los Angeles
heet, binnenkort weer tochten over den
Atlantischen Oceaan zal maken, ter be
proeving van de bruikbaarheid van dit
type van luchtschepen voor passagiers en
viraehtdiiensten.
- De jeugdrechtbank te Halle heeft
een 16-jarigen zoon van een fabrikant uit
Zschornewitz tot 10 jaar gevangenisstraf
veroordeeld. De zoon had een 60-jarlgen
maar 't was toch 'zoo gemakkelijk en j werkman uit de fabriek van zijn vader
die suiker :s beslist lekker. Enfin, we met 12 hamerslagen gedood om in het
kwamen weer uit ae fabriek en op de bezit te kómen van het weekloon, dat
fietsen door de modder op weg naar de oude man juist had ontvangen.
Steenbergen, k Weet, evenmin als hoe Volgens een besluit van de Belgi-
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: Te Rouveen, J. J. Timmer
te Ermelo.
Aangenomen: Naar Hoogvliet, cand. A.
W. M. Odé te Rijswijk (Z.-.)
HAAMSTEDE. Woensdagavond maakte
onze beminde leeraar ds. Japchen in de
godsdienstoefening bekend, dat hij voor
het beroep naar Arnemuiden heeft be
dankt. Aan het einde der godsdienst
oefening werd Z.Eerw. hartelijk toege
sproken door ouderling Zijta. De oogst-
collecte, aien avond gehouden, bracht
i' 242 op.
ST.-PH1LIPSLAND. Bij de herstemming
voor een lid van het Kiescollege tusschen
de heeren A. M. v. Oeveren en M: C.
Blankert behaalde de laatste de meer
derheid.
De bevestiging van cand:daat van
Doorn en de intrede van ds. van Doorn
zijn bepaald op Zondag 14 December a.s-
ST.-MAARTENSDIJK. Bij de Woens
dag alhier gehouden herstemming voor
een lid van het kiescollege werden u'tge-
braeht 425 stemmen, waarvan 7 van on
waarde. Hiervan werden uitgebracht op
oen heer H. Charpentier 232 en op den
heer C. M. Quakkelaar 186 stemmen,
zoodat de heer Charpentier werd ge
kozen.
OUD-VOSSEMEER. Naar wij vernemen
hoopt ds. Van Griethuijsen op Zondag 7
December a.s. zijn afscheid te preeken.
Geref. Kerk.
Bedankt: Voor De Lier, F. A. den
Boeft te Kruiningen. Voor Grijpskerk
(Gr.), H. tan der Zanden te Wapenveld.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: Te Hoogeveen, A. H. Hil-
bers te Enschedé. Te Steen wijk, cand.
KL G. van Smeden te Zwolle.
mmnbe m rm.
DORDRECHT (V.-D.) Bij een vechtpar
tij heeft de 19-jarige O. den 19-jarigen
J. Z. met een mes doodgestoken. O., die
J gearresteerd is, heeft reeds bekend en
is aan de justitie overgeleverd. Het mes
is in beslag genomen.
I MAASTRICHT (V.-D.) Eenige dagen
geleden werd door de militaire politie
t aangehouden de sergeant V., verdacht
van knoeierijen met levensmiddelen ten
nadeele van den Staat. Er schijnt nog
al een aanzienlijk bedrag mede gemoeid
te zijn. Ook verschillende burgers zijn er
in betrokken. Nadat het voorloopig on
derzoek door de militaire politie was
afgeloopen, werd V. ter beschikking van
den garnizoenscommandant gesteld en in
arrest gehouden.
DEN HAAG. De Minister van Financiën
deelt mede, dat het in zijn voornemen
ligt, de Wet tot verhooging van den
accijns op rooktabak, pruimtabak, snuif
en sigaretten, indien het desbetreffend
ontwerp tijdig tot Wet wordt verheven,
in werking te doen treden op 1 Januari
1925. Op dien datum gaat de termijn van
3 maanden in. gedurende welke winke
liers en grossiers de bij hen bij het in
werking treden voorhanden voorraden
zonder navordering ktfnnen worden uit
verkocht. Winkeliers enz. zijn dus eerst
pp 1 April 1925 verplicht op de bij de Wet
bepaalde wijze aangifte te doen van do
bij hun voorhanden voorraden, waarvan
de te weinig betaaldeaccijns zal worden
nagevorderd.
WELTEVREDEN (V.-D.) Het aantal
dooden, omgekomen bij de aardbeving
in dc residentie Kedoe (Java) bedraagt
meer dan 300. Tientallen personen wor
den nog vermist. De in dat district staan
de suikerfabrieken hebben geen schade
geleden.
ROME (V.-D.) Tijoens een heftig poli
tiek debat te Castellemara, aan de Golf
van Napels, heeft ae vroegere fascist
en parlementslid Alpihonso Im-parati, den
fascist Cosenz doodgeschoten.
Op verschillende plaatsen in het
lana hebben ernstige botsingen plaats. De
toestand is ernstig. Een:ge fascisten zijn
gewond.
ROME (V.-D.) Orlando zal een nieuwe
democratische partij vormen, die onaf
hankelijk tegenover de regeering staat.
LONDEN (V.-D.) Uit San Remo wordt
gemeld: De Italiaansche admiraliteit heeft
9 oorlogsschepen uitgezonden ter bewa
king Van de kust, in verband met de
Vele geruchten over een mogelijke po
ging tot omverwerping der fascistische
regeering. Op verschillende plaatsen Wor
den de troepen gereed gehouden.
ItABRTBEMCETm"
ST.-MAARTENSDIJK, 13 Nov. Tarwe
f 12—f 17; rogge f 12—f 13; have'if f 11
f 11,50; gerst f 12—f 13; bruine boonen
f 25—f 28; schokkers f 19—f 20; kleine
groene erwten f 20—f 20,50; kroonerw-
ten f' 19—f 20,50; per 100 k.g.; aardap
pelen f 4,75—f 5,25 per 70 k.g.; uien
f 3,25—f 3,50 per 60 k.g.; boter f 1,15—
f 1,25 per 1/2 k.g.; eieren f 10—f 11 per
100 stuks.
Burgerlijke Stand van Zierikzee*
G e b o c en1
6 Nov. Anthonie, zoon van Daniël Bouman
en Christina Schouls.
12 Krjjn Nehemia, zoon van C. G de
Oude en J. M. J. de Vin.
Gehawdi
12 Nov. Marinus Klink, 25 j., j.m. en Cor
nelia Lena Priemue, 22 j., j.d.
Overleden:
7 Nov. Jan Goedegebuure, 4 weken.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT,
medegedeeld door het Kon. Ned. Meteor.
Instituut te De Bllüt, naar waarnemingen
verricht ln deu morgen van 14 Nov.:
Hoogsto barometers*. 777,8 te Neufahr-
waeser.
Laagste 746,8 te Veitmanoër
Verwaoht tot den avond van 15 Nov.:
zwakke tot matige oostelijke tot zuid
oostelijke wind, nevelig tot half of zwaar
bewolkt of bctrokkeD, weinig of geen
regen, llohta vorst 'a nachts, zelfde tem-
peratnur over dag.
Fietsers Hebt of j
Fan 14-15 Nov. van 4,38 u m. tot 6 53 v.ra
15-16 4.37 6,55
16-17 4,35 6 56
ADVERTEftTIËN.
GEBOREN:
KRIJN NEHEMIA,
Zoon van C. G. DE OUDE en
J. M. J. DE VIN.
Zibrikzrb, 14 November 1924.
GETROUWD:
FRANS A. TUIJNMAN Lz.
en
W1LHELMINA J. J. KOOMAN,
die, mede namens wederzydeche Familie
hartelijk d«nk zeggen voor do vele
blijken van belangstelling, by hun
Huwelijk ontvaügen.
Nieüwbrksrk, 14 November 1924.
4
Den 16 Nov. a.s. hopen onze
geliefde Oudera
CORNELIS BOLIER Mz.
JOZINA LUCRETIA QUAAK,
hunne 25*Jarig» Echtvcreenr-
ging te herdenken.
Dat zij nog lang gespaard moge
blijven is de wenBch van
Hunne dankbare Kinderen.
sohrrprnissr, Nov. 1924.
Receptie Dinsdag 18 Nov.
16 November hoopt onze geliefde
Vader, Groot- en Overgrootvader, zijn
80sten Geboortedag te herdenken.
Zierikeee.
W. P. VAN DIENST.
T. VAN DIENST-de JAGKR
en Kinderen.
Duivendyke, Osse.
A. VAN DIENST en Kindoren.
Heden ovorleed, onzen geachten
Vader,
PIETER HOOGEBHUIS,
ln den ouderdom van bijna 93 jaren.
Oüwrrkbrk, 14 November 1924.
Namens de Familie,
J. HOOGERHUI8.
Eenige en algemeene ktnnlsgeilng
Heden overleed plotseling, ons
geliefd Zoontje,
LEENDERT CENTE,
in den nog jeugdigen leeftijd van
ruim 4 maanden.
Zijn diepbedroefde Ouders,
L. P. GILJAM.
K. L. GILJAMv. D. ZANDB.
BT.-PHILfPSLAND, 14 NOV. '24.
Voor de vele stoffelijke en vriend
schappelijke bewijzen van belangstelling,
ter herdenking van ztyn 25-jarig jubileum,
op 11 Nov. j l., betuigt hjj namens Eoht-
genoote en Kinderen, zijn oprechten
ink.
Kbrkwbrvr, Nov. 1924.
L. BOOT, Gem-Veldwachter.
Ondergeteekenden betuigen hun
nen hartelljken dank voor de zeer vele
blijken van belangstelling, by hun 40-jarig
huweiyk op 7 November ondervonden.
Krrkwkrvr, 12 November 1924.
W. KRI8TALIJN en Eohtgenoote.
Den 16en November D. V. hoopt
mijn geliefde Grootvader, JACOB VAN
DIENST, zyn 80sten Geboortedag
te herdenken.
Nibuwbrkbrk, 12 November 1924.
Zyn dankbaar Kleinzoontje,
JACOB JACOBUS VAN DIENST ANTHZ.
V Hartelijk denk aan allen, voor
de betoonde belangstelling op 8 dezer.
Sbrooskbrke (8.), 14 Nov. 1924.
J. VAN GRAAFEILAND.
J. VAN GRAAFEILAND—van Strirn.
Hartelijk dank aan allen, die
blyken van belangstelling gaven op
10 dezer.
Düivbndijkb, 14 November 1924.
J. C. JOPPE.
P. JOPPS—v. d. sohbldb
Voor de treffende bewyzen vaa
deelneming, tijdens de ziekte en na het
overlyden van onzen dierbaren Eoht-
genoot, Vader-, Behuwd- en Grootvader,
de heer C. STOUTJE8DIJK Mz betuigen
wy onzen innigen dank.
Nibüwbrkzrk, 15 Nov. 1924.
Namens de Familie,
Wed. C, STOÜTJE8DIJK Mz Blarkbr.
Firma JOH. OCHTMAN.
Ruime keuze
Wollen Sjaals.
Wollen Dames-en Heeren-
Handschoenen.
Wollen Ondergoederen.
Wollen Overhemden met
Boord.
Wollen Kousen.
Wollen Sokken.
Wollen Dekens (uitslui
tend Leldsehe).
S0T GROOTE KEUZE.
W BILLIJKE PRIJZEN. -*■
Verhuisd
van Kerkwerve naar Zierlk-
zee Hooge Molenstraat A187
W. J. DEN BOER.
Het BESTUUR van het
Waterschap OUD-VOSMEER
maakt bekend, dat op 1 December a.a.
en volgende dagen,
zal worden gehouden van Waterlei
dingen, gelegen langs dyken en wegen;
dat derhalve de gebruikers der aan
liggende gronden moeten zorg dragen
vermelde waterleidingen voor 1 Decem
ber te hebban schoon gemaakt en het
uitkomende vuil verwyderd, by gebreke
waarvan tegen de betrokken personen
proces-verbaal zal worden opgemaakt.
Het Bestuur voornoemd,
J. L. VAN GOSSEL, Dykgraaf.
G. W. J. DE GRAAFF.
THOLEN.
Wanneer Cenelus e Tentjes
de hand ln eigen boeiem
steekt, en voortaan self wat minder
nerlngzlek wordt, en meteen minder
self babbelt over ieders doen, sullen
we Cenelus gelooven-
EENIGE VERBRUIKERS.
BURGH.
van het Ziekeofoods te Bargh,
op Zaterdag 22 November, 's avonds
om half aoht, by Van dbr Mobr.
HET BESTUUR.
Dinsdag 18 November a i-, 's avonds
7,30 uur, by Biijk.
Agenda:
Verkoop Ajuin.
Aanbesteding Kunstmeststoffen.
De Secretaris, M. OTTE.
DER MAATSCHAPPIJ TOT
NUT VAN 'T ALGEMEEN.
des avonds om 8 uur, in de Conoertaaal.
Aangifte van nieuwe leden by den
Secretaris: J. BU8SCHER.
De ondergeteekende betuigt hier
mede haren hartelljken dank aan allen,
die blyken van belangstelling hebben
betoond, zoo van hier als van elders,
ter gelegenheid myner 80sten geboorte
dag, op 7 Nov. j 1.
zonnemaire, 14 nov. 1924.
Wed. C. WITTE—Podbijl.
V Voor de vele biyken van belang-
stelling,by'onze25-jarigeEchtvereeniging
ontvangen, betuigen wyook namens onze
Kindoren, onzen welgomaanden dank. niet-leden f 0,26
Oüwbrkbrk, 14 November 1924.
B. HAGE.
C. P. HAGE—Vbrwijb.
half acht, bg de Wed. KAPPERS,
ONDERWERP:
Entrée lederen huisgenooten vrij»
ta huur, by L. B. BLOM, Bllemeet.