Zierikzeesche Nieuwsbode
Honig's
Maïzena
abonnement:
Vrijdag 7 Maart 1924 zierikzeesche courant,
J. J. LAGAAIJ,
Keuring voor den Dianslplicht.
DIENSTPLICHT.
Algemeen Overzicht.
BINNENLAND.
PrJJs per 6 maanden f 1,50,
franco por post f 1,80. Voor bot
buitenland por Jaar f 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Vereohynt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
ADVERTENTIÊN t
van l8, regels 60 cta. «-ae
regels: en daarboven 20 et», p**'
regel. Reclames 30 ets. p. regs!
contract belangrijke korting
80ste JAARGANG. - No. 11053. op a°» d»s
Dir. I J. DE LOOZE Jr. Ullt.-IMiet, H J. tOSTE*. TOar
6-12 ennf.
En grot (oor Zeeland:
VLISSINGEN.
f&De BURGEMEESTER ran Zibrikzib maakt
bekend, dat de Keurlngsraad voor de
Ingeschrevenen voor den dienstplicht,
lichting 1925, dezer gemeente zitting zal
houden te Zierikzee, in het Stadhuis
op Vrjjdag 21 Maart 1924,
des voorm. te 10,80, voor de nos. 1 t/m. 10,
nam. 1,30. 11 20,
2,30, 21 30.
op Zaterdag 22- Maart 1924,
des vooxm. te 9,—, voor de nos. 31 t/m. 45.
10,30, 46 60,
a nam. 1,30. overige nos.
De nummers verwijzen naar die, waaronder
de ingeschrevenen in het Alphab. Register
voorkomen.
Voor verdere inlichtingen wordt verwezen
naar de publicaties aan de aanplakborden.
Zis&ikzbb, den 5 Maart 1924.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
Let op de slaltzegels als
kenmerk van echtheid.
Bekendmaking van uitspraak in zake
Tri) stalling.
De BURGEMEESTER van ZmiKzn brengt
ter algemeene kennis, dat bjj besluit van
Zjjae Excellentie den Minister van Oorlog,
dd. 3 Maart 1924, Vilde Afdeeling, No. 221
V., aan SAMUEL ALBUR'i Lz., dienstplich
tige van de lichting 1922, met ingang van
17 Maart 1924, voor twee jaar vrijstelling
,an den dienstplicht i. rerleend wegen, j |cto"\ame7wêrtingrdaa™ed'e"S' Poln-
Naar Mac Donald meent, zou de Volken
bond hierbij een voorname rol kunnen
spelen. Allereerste voorwaarde echter is,
dat Engeland en Frankrijk het eens zijn
en willen samenwerken.
Poincaré heeft geantwoord, dat Frank
rijk geen duistere politiek voert, niet
droomt van algeheele vernietiging van
Duitschland, noch streeft naar de opper
heerschappij over Europa, en wat zijn
collega beweerde ten aanzien der meening
in breede lagen der Engelsche bevolking,
verklaarde de Fransche minister-president
dat nooit eenig redelijk Franschman aan
annexatie van Duitsch gebied heeft ge
dacht en dat van den Rijn als Fransche
grens nooit sprake is geweest.
Met Mac Donald voelt Poincaré veel
voor den Volkenbond, doch de Engel
sche premier spreekt in dit geval van
de medewerking van alle Europeesche
Staten, terwijl de Fransche premier
spreekt van de Staten, die dien Bond
hebben samengesteld en hierbij behoort
Duitschland niet. Verschil dus ten aanzien
van dit laatste Rijk, maar over de dwin
gende noodzakelijkheid van Britsch-Fran-
kostwinnersch ap.
Voor het indienen van bezwaren tegen
deze uitspraak wordt verwezen naar de
publicatie aan het aanplakbord van het
Raadhuis.
Zizbikzei, den 7 Maart 1924.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
Begin dezer week is wederom een cor
respondentie tusschen de Britsche en
Fransche .premiers wereldkundig gemaakt,
waarin men een verzoenender toon meent
te beluisteren dan bij vroegere gelegen
heden, waarin men zijn standpunt uiteen
zette, het geval was.
Mac Donald heeft in een uitvoerig
schrijven den heer Poincaré het Britsche
standpunt ten aanzien van 't Duitsche
vraagstuk uiteen gezet en er o. m. op
gewezen, hoe in breede Britsdie kringen
de opvatting heerscht, dat het doel der
huidige Fransche politiek is, om zich dat
gene te verzekeren, wat het tijdens de
vredesonderhandelingen niet kon door
zetten. Men ziet achter de Fransche po
litiek in Engeland het streven om zich
van de Rijngrens te verzekeren en
Duitschland blijvend onmachtig te houden.
Indien deze opvatting van de Fransche
politiek de juiste zou zijn, zoo waar
schuwt Mac Donald, dat men dan in
Frankrijk bedenke, dat men noch zijn
veiligheid, noch de betaling van een oor
logsvergoeding blijvend zal kunnen waar
borgen.
Tegenover 't beroep van Fransche zijde
caré het met zijn collega roerend eens.
Na heftige discussies heeft de Nationale
Vergadering te Angora het voorstel tot
afschaffing van het Kalifaat aangenomen,
en heeft de Kalief Abdoel Mejid de wijk
genomen naar Zwitserland, daar hij nu
gedwongen was Turkije te verlaten. Aan
het Ottomaansche rijk, in 1299 door Sul
tan Othman gesticht, was reeds in 1922
een einde gekomen, toen de nieuwe Tur-
sche Staat de hoofdstad van den laatsten
Sultan-Kalief Mohammed VI bezette en
dezen dwong de vlucht te nemen aan
boord van een Engelschen kruiser. De
Tur/csche Nat. Vergadering koos toen een
neef van den Sultan tot geestelijk hoofd
van den Islam en door uitvoering van het
jongste besluit van Angora, gaat ook
deze heen en met hem de laatste slag
boom, die het Turkije van Ismed Pasja
in den weg stond voor de ontwikkeling
naar het West-Europeesehe voorbeeld.
Hoe het Mobammedaansche Oosten hier
op zal reageeren, dient afgewacht, maar
feit is, dat deze stap naar Westersehe
beschaving grooten indruk heeft ge
maakt op de Muzelmannen.
Vervallen Jachtakten.
Houders van vervallen jachtakten 1923
—1924 kunnen deze tot den vervaldag
doen bevestigen door de hoofden van
plaatselijke politie hunner woonplaats,
zijnde in gemeenten waar geen hoofd-
I commissaris of commissaris van politie
j is, de burgemeester, in andere gemeen-
<v6v>iuiv, r ten, onderscheidenlijk de hoofdcommas-
op de in den oorlog verwoeste gebieden, saris^ of de commissaris van politie,
plaatst Mac Donald de economische moei- openingen en sluitingen der jacht,
lijkheden, waarin Groot-Brittannië ver- j zooals zij door Gedeputeerde Staten der
keert wegens de aanhoudende ontwrich
ting der Europeesche markten, tengevol
ge van de onzekerheid in de betrekkin
gen tusschen Frankrijk en Duitschland.
Deze moeilijkheden hebben in Engeland
een stemming gewekt van wantrouwen
in de Fransche politiek en Zoo zien velen
in het Vereenigd Koninkrijk met ongerust
heid naar de Fransche bewapeningen, de
militair-politieke betrekkingen tusschen
Frankrijk en de nieuwe Oost-Europeesche
staten en zien ze achter de militaire poli
tiek van Frankrijk niet zoo zeer het ver
langen tot waarborging der eigen veilig
heid, maar het streven naar de opper
heerschappij in Europa. Door dit alles
worden de betrekkingen tusschen Groot-
Brittannië «n Frankrijk vertroebeld en
Mac Donald hoopt dat men het weder
zijdsch vertrouwen zal kunnen herstellen
en zal kunnen samenwerken.
Engeland wil evengoed als Frankrijk
veiligheid, doch niet alleen tegen Duitsch
land, maar tegen den oorlog in algemeen.
onderscheidene provinciën Zijn vastge
steld, blijven bevestigd. De jacht zal
slechts geoorloofd zijn in overeenstem
ming met de bepalingen der Jachtwet '23.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 6 Maart.
Bij de behandeling van het. nijverheids-
en handelsonderwijs van de onderwijsbe-
grooting vraagt de heer Deckers verla
ging van den minimum-leeftijd voor het
eind-examen van leerares bij het huis
houd- en landbouwhuishoudonderwijs.
De heer Duymaer van Twist dringt
aan op steunverleening bij de opleiding
van Zuiderzeevisschers.
De heer Gerhardt klaagt over de sala
risverlaging en de vacantieregeling voor
leeraren van het nijverheidsonderwijs.
(Mej. Westerman entiseert de heele
stopzetting van steun aan nieuwe scho
len.
Mej. Groeneweg beveelt stelselmatige
bezuiniging aan door gedeeltelijke ver-
eeniging van huishoud- en industrie-on
derwijs.
De heer Ketelaar laakt den invloed
van de beZuinigingsinspectie op het in
wendige van het nijverheidsonderwijs.
Mevrouw Bronsveld bepleit krachtigen
steun aan opleiding van Zuiderzee-vis^
schers.
De heer Kersten vraagt verzekering van
de rechten voor den bezitter van het
einddiploma Handelsschool met 6-jarigen
cursus.
De heer Ti'.anus bepleit school-examen9.
De heer Heukels veroordeelt het, dat de
minister verwachtingen van steun wekt,
die hij niet vervult.
De Minister van Onderwijs antwoordt,
dat het wetsontwerp tot1 steunregeling aan
Zuiderzeevisschers om advies Is bij den
Zuiderzee-raad, welk advies eerlang kan
worden tegemoet gezien.
De (Minister deelt voorts mede, dat
door scherpe contróle op het Nijver
heidsonderwijs, zes ton is bezuinigd. Hij
zal samenwerking overwegen tusschen in
dustrie- en huishoudonderwijs op gemeen-
sehappelijken onderbouw. De gestie van
den Bszuinigingsinspecteur, door chr; Ke
tel-aar besproken, is door spr. scherp af
gekeurd en minister Colijn heeft derge
lijke bemoeiingen stopgezet.
Mej. Groeneweg bepleit afdoen van de
subsidie-schuld aan het Rotterdamsche
Nijverheidsonderwijs. De minister ontkent
op grond van art. 25 die schuld.
De heer Duymaer va-» Twist verdedigt
een amendement tot opheffing van de
subsidie aan de rietvlechtschool te Giet
hoorn.
De heer Albarda bestrijdt hét amen
dement. De Minister eveneens, daar een
onderzoek vanwege het Departement
gaande is en de avondschool druk wordt
bezocht.
De heer Duymaer trekt zijn amende
ment in.
Bij de behandeling van de afdeeling
Lager Onderwijs bepleit mej. Westerman
bestrijding der splijtzwam bij de scholen-
stichting. Zij wenscht Ged. Staten te doen
beoordeelen of nieuwe scholen noodig
zijn; voorts is een verbod van splitsing
van scholen en concentratie van U.L.O.-
scholen noodig.
Zij wenscht voorts vaststelling van de
minimum-salarissen door 't Rijk en de
mogelijkheid tot extra-bedragen daarbo
ven, mits die uit schoolgelden worden be
taald.
EERSTE KAMER.
Zitting van Donderdag 6 Maart.
Aan de orde is de verlaging van de
productenbelasting voor 1923 en invoe
ring van een aardoliebelasting.
De heer De Muralt verklaart zich tegen
stander van dit ontwerp, dat z. i. geen
correctief is, maar onbillijke verzwaring
van belasting beteekent
De heer De Gijselaar verklaart zich
eveneens tegenstander van het ontwerp
en ziet geen rechtsgrond voor deze be
lasting.
De heer Cramer zegt, dat de Volksraad
zich in groote meerderheid voor dit ont
werp heeft verklaard, en dat de Kamer
geen ander standpunt mag innemen; daar
is zijns inziens geen dringende reden
voor.
De heer Cramer weerspreekt dat het
grootkapitaal in Indië welvaart zou heb
ben gebracht. Van 1905 tot 1920 is in
Indië 2000 millioen winst gemaakt. Hel
volk leed armoede en gebrek en tien
duizenden stierven aan een hongerziekte.
De heer Van Lanschot geeft de voor
keur aan wijziging der inkomsten- en
extra-winstbelasting.
Minister De Graaff zegt, dat de .bedoe
ling van het ontwerp niet anders is ge
weest dan herstellen van fouten in 't
belastingapparaat. De 20 millioen, hier
mede gemoeid, vormen een belangirijken
factor m de sluitend making van het
budget. Het aardoliebedrijf breidt zich
nog steeds uit, wat blijkt uit de stijging
der ingehouden uitvoerrechten. Het ont
werp 'wordt aangenomen met 24 tegen
14 stemmen.
Na aanneming van een aantal kleinere
ontwerpen wordt de vergadering ver
daagd tot Dinsdag over 8 dagen.
heer P. Waij, m leven notaris alhier. De
heer Waij werd den lOen December 1840
te Wormerveer geboren en was van 1
Mei 1881 tot -15 Mei 1900 notaris hier
ter stede.
Donderdagavond vergaderde alhier
het bestuur van de Zierikzeesche
Oranje-Vereeniging, in verband met
de waarschijnlijkheid, dat H1M. de
Koningin in het begin van Augustus ook
onze stad zal bezoeken. Onze burge
meester, eere-voorzitter der vereeniging,
woonde de vergadering bij. Genoemd be
stuur heeft reeds een plan ontworpen,
teneinde den bewusten dag niet onopge
merkt voorbij te laten gaan. Wanneer het
bekend zal worden, dat H. M. Zierikzee
zal bezoeken, zal de Oranje-Vereeniging
deze plannen kenbaar maken en hoopt
ze als voorheen op den onmisbaren steun
en medewerking van de burgerij van
Zierikzee te kunnen rekenen.
ST.-MAARTENSDIJK. De Coöperatieve
Boerenleenbank hield Woensdag 5 Maart
haar 12e alg. vergadering, 't Ledental op
31 Dec. IJ. bedroeg 144. Uit de rekening
en verantwoording over 1923 bleek, dat op
31 Dec. van genoemd jaar de totale ont
vangsten bedroegen f284819,80; de totale
ontvangsten bedroegen f 284319,80; de
totale ui gaven f261435,95, zoodat op voor
melden datum een kasgeld aanwezig was
van f 23383,85. Op 1 Januari 1923 was
ingelegd een bedrag van f 170551,61, ter
wijl gedurende het afgeloopen jaar werd
ingelegd f 129518,12, zoodat aan 't eind
van 1923 in totaal aan inlagen was gede
poneerd een bedrag van f300069,73. Te
rugbetaald werd over het afgeloopen jaar
f 110026,58. Het saldo der deposito's be
droeg derhalve op 31 December 1923,
f190043,15. In 1923 waren in omloop 271
spaarboekjes. Aan uitstaande voorschot
ten had de bank op 31 December 1923
van de leden te goed f119215. Op 1 Jan.
1923 had de bank aan de Centrale bank
een schuld van f3260,50, tegen eene van
f 15105,20 op 31 Dec. van hetzelfde jaar.
Het tegoed der bank op 31 Dec. 1923,
van 34 leden bedroeg f78619,95, met daar
tegenover een schuld op genoemden da
tum'van f 11480,22. Het aandeelenkapitaal
bij de C. B. bleef f 90. De winst over 1923
bedroeg f 1720,12. De rente voor 1924 voor
deposito's werd vastgesteld op 4 pCt.
en voor die van leeningen op 5Va pCt.,
Zijnde i/t pCt. minder dan het afgeloo
pen jaar. Herkozen werd als bestuurslid
de heer M. J.Mol, terwijl in de vacature
voor bestuurslid, ontstaan door het ver
scheiden van den heer J. van Bezooijen
werd voorzien door benoeming van den
heer M. C. Sonke. Herkozen werd als lid
van den Raad van Toezicht de heer M.
C. Sonke. In de vacature van den heer
J. van Bezooijen werd als zoodanig ge
kozen de heer A. L. Hage. Tot plaatsv.
bestuursleden en plaatsv. leden van den
Raad van toezicht werden gekozen de
heeren I. H. Hage en G. J. de Wilde. Be
noemd of aangewezen werd tot afge
vaardigde naar de in 1924 te houden
algemeene vergadering de heer M.J.Mol,
en tot diens plaatsv. de heer A. W. Fer-
mie. Ten slotte werd besloten den nieu
wen inleggers geen kosten meer in reke
ning te brengen voor de hun te verstrek
ken spaarboekjes. Deze zullen voortaan
gratis worden verschaft
RECHTZAKEN.
Zondag 9 Maart te Zierikzee
Ned- Herr. Kerk.
Nieuwe Kerk. 10 uur, ds. Steenb^ek (Bid
stond xoor het gewas en collecte ook voor het
Pa«toriefonds).
Kleine Kerk. 10 uur* ds. de Roode.
's Avonds 6 30 uur, ds. de Leur
Luthersche Kerk.
10 uur, geen dienst.
Geref. Kerk.
10 en 6 uur, Leesdienst. Woensdag 12
Maart (Biddag). 10 en 6 ure, ds. Wielen ga.
Chr. Geref. Kerk.
9.80, ds. v. d. Molen, 2 Leeskerk en 6 uur,
ds. t. d. Molen. Woensdag 12 Maart (Biddag).
9.30, ds v. d. Moten2 en 6 ure; ds. Driessen
van 's-Grarenzande.
Evangelisatie Jeruël II.
10 en 7 uur, gewoue dienst.
Oud-Geref. Gem.
9.80, 2 en 6 uur, Leeskerk.
runderen plaats te vinden, doch kan óók
geschieden door personen, alsmede door
stalgereedschap, s.roo en andere zaken,
die aan besmetting hebben blootgestaan.
De voornaamste verschijnselen, welke
zich bij de aangetaste dieren voordoen,
zijn versmakken (d. L het verwerpen van
het kalf), afwisselend diarrhee en ver
stopping, benevens een harde, droge
hoest, gepaard gaande met een aan
doening der longen, welke bij sectie ge
heel doorloopen bleken te zijn door pus-
ophoopingen. Bij de wet van 20 Juli 1870,
tot regeling van het Veeartsemijkundig
Staatstoezicht is bij geconstateerde long-
Ziekte spoedig afmaken voorgeschreven
en de termijn van verdacht blijven op
4 maanden gesteld. In 1850 nam een
Belgisch veearts in ons land proeven mét
inenten in den staart, welke de beste
resultaten gaven; Echter bleek spoedig
afmaken der dieren de beste bestrij-
dingsmethode. De longziekte werd voor
het eerst in Hessen geconstateerd in het
jaar 1639. Ons land bleef toen vrij, doch
van 1833 tot 1850 werden 619S9 runderen
aangetast, van 1851—1869 37706 stuks,
terwijl van 1881—1887 22183 zieke en
12783 verdachte dieren werden afgemaakt
In de omstreken van Schiedam hield
de ziekte het langst stand.
Het onderzoek is in handen van 'Prof.
de Biieck, die langen tijd de longziekte
in Australië, waar ze 't meest inheemsch
is, heeft bestudeerd.
Uitvoer van ree naar België.
Bij beschikking van den Belg. minister
van landbouw is de invoer van herkau
wende dieren, die in de laatste drie we
ken op Nederiandsche markten zijn ge
weest, verboden, daar in verschillende
quarantainestallen mond- en klauwzeer
is vastgesteld. De invoer van andere die
ren, runderen, schapen, geiten uit Neder
land, is toegestaan tegen overlegging van
een officiëel certificaat van uitvoer.
Eon zenuwstlllend middel
dat aan Uw zennwaehtigen toeBtand
een einde maakt en dat gejaagdheid,
onrust en slapeloosheid doet ophouden,
is een koker Mij hardt'» Zenuwtabletten.
Prijs 75 ct. Bij apoth. en droglsteD.
VEBKOOPDÏGEN, ENZ.
U8S SLad en Provüno!©.
ZIERIKZEE. Zooals reeds onder Tele
grammen in ons Woensdagnummer werd
medegedeeld ia te Arnhem overleden de
De kindermoord te Diemos.
De officier van justitie heeft hooger
beroep aangeteekend tegen het vonnis
der Amsterdamsche rechtbank, waarbij de
moeder van het te Diemen om het leven
gebrachte kind tot zeven jaar gevangenis
straf werd veroordeeld. De officier had
15 jaar geëischt.
LANDBOUW EN VEETEELT.
ST.-MAARTENSDIJK. Op de hofsteden
van de heeren D. Dorst en A. Gaakeer is
mond- en klauwzeer geconstateerd.
Longziekte in Drente!
Zooals gemeld, worden ln Drente de
strengste maatregelen getroffen ten aan
zien van de zeer besmettelijke veeziekte,
welke te Assen en andere plaatsen in
Drente is geconstateerd.
Volgens de „Tel." gelijkt de ziekte veel
od longziekte, welke thans in Hannover
voorkomt. Het overbrengen der besmet,
ting behoeft niet steeds door aangetaste
SINT-MAARTENSDIJK. Ten overstaan
van notaris J. Meu'.enberg werd Donder
dag alhier in het openbaar verkocht voor
den heer Mar.s van den Hosk Jz., een
schuur en pakhuis voor f 2020, kooper
(M. V. d. Hoek Cz., een tuin groot 83
roeden, voor f 580, kooper Ph. J. Potter,
een woonhuis met erf op de Keethil
voor f 800. Kooper J. Hengstmengel. De
woning werd ingehouden.
KERKNIEUWS.
Ned. Herr. Kerk.
Bedankt: Voor Glanerbrug (toez.), G.
Groeneboer te Blankenham. Voor St.-
Annaland en voor Moercapelle, E. Schim
mel te Jaarsveld.
Vrijdag j.l. is in den ouderdom van
79 jaar te Kampen overleden ds. J. A. de
Vlieger, em. pred. der tyed. Herv. Kerkl.
Ds. Jan Anthony de Vlieger deed 12
Maart 1871 zijn intrede te Oosterland
(Z.) en stond achtereenvolgens te Katwijk
aan Zee (1874-1884). Welsrijp (1884-1889),
Maasland (18891899) en Eemnes-Binnen
(1899-1906).
Op 15 Mei 1906 werd Z.Ew. emeritus.
Ds. J. Gouverneur te Rozendaal (G.)
herdenkt 28 Mei zijn 25-jarige evangelie
bediening. Hij stond achtereenvolgens te
Hall, Zierikzee (lgll1921) en Rozendaal.
Geref. Kerk.
Beroepen: Te Suameer (Fr.) en te Ees-