Zierikzeesche Nieuwsbode
ÜURGENS?
WAT 'N BEZUINIGING"
FJNSTE PLANTENBOTER
abonnement:
ad vertentién i
Woensdag 24 Oct. 1923. zierikzeesche courant. x*. ™°*r
EN DAN NOG VOOR DEN1AAA*
GROOTSTEN VERBRUIKER li/IJ"G U LDEN
buitenland.
b i n n e n l a nd.
PrJJi P«r 6 maanden f 1,50,
franco per poet ƒ1,80. Voor het
buitenland per jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummert 5 oent.
Ver schijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—8 regels 60 ots.. van 4
regels en daarboven 20 els. per
regel. Reclames 80 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
LANTA
Collecte Nederlandscbe
Roode Kruis.
De BURGEMEESTER Van Zibhikzbe maakt
bekend, datde vereeniging„HetNederlandsche
Roode Kruis" zich voorstelt om dit jaar op
een dag in de week van 22—27 October,
over het geheele land een collectie te doen
houden ten bate van het vredeswerk der
vereeniging.
De Burgemeester vestigt voor zooveel noodig
de aandacht op deze collecte, welke in deze
gemeente gehouden wordt op Donderdag
25 October a s., en verzoekt aan de inge
zetenen, voor het welslagen daarvan, die
collecte zooveel mogeljjk steun te willen
verleenen.
Zibrikzeb, den 23 October 1923.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRATESTETN
VAN RENGERSKERKE.
De Tsaronmoord.
De Russische generaal Dietrix heeft nu
In Wladiwostok een boek het licht doen
zien, dat hij geschreven heeft in samen
werking met een der officieren die inder
tijd op last van admiraal Koltsjak een on
derzoek ter plaatse hebben ingesteld. De
feitelijke moord in het huis van Sverdlof
te Jekaterinenburg wordt zonder meer
toegegeven, maar de lezing van het wer
pen der lijken in een niet meer in ge
bruik zijnde mijnschacht wordt ni;t zonder
meer aanvaard. Generaal Dietrix beweert,
dat de lastgevers van Sverdlof te Mos
kou een dokter hadden meegegeven, die
de lichamen door middel van chemische
stoffen tot volkomen oplossing moest
brengen, maar terzeifdertijd de hoofden
van den Tsaar, de Tsaritsa en den Kroon
prins moest prepareeren in alcohol en
daarna naar Moskou opzenden.
Ter staving van deze bewering zegt de
generaal, dat de onderzoekingscommissie
die later enkele half vergane beenderen
vond, geen énkelen tand of kies wist op
te speuren, terwijl wèl een paar blad
zijden uit een zeer geleerd medisch boek
werden gevonden, dat in geen enkel lo
gisch verband kon worden gebracht met
rie aanwezigheid der soldaten, die 't dood
vonnis in Sverdlof's huis hadden voltrok
ken. Ook zouden brokstukken van hals
kettingen, die gevonden werden, duidelijke
sporen hebben vertpond van een scherp
snijdend instrument, zqoals alleen een chi
rurg kon hebben gebruikt.
Ten slotte zegt de generaal, dat Golost-
ch.okof, die het bevel over de „begrafenis-
troepen" voerde, bij zijn vertrek naar
Moskou den volgenden dag drie houten
kisten in zijn salonwagen had doen plaat
sen; hij fcou toen tot velschillende stations
chefs en andere personen, die hun verba
zing uitdrukten, dat die kristen niet in een
goederenwagen werden vervoerd, gezegd
hébben, dat ze belangrijke documenten
en gewichtige onderdeden van machines
voor een zeker arsenaal bevatten.
Bij aankomst te Moskou werden de kis
ten afgeleverd en al spoedig liepen ge
ruchten, dat de hoofden van de tsaren
familie, in alcohol geprepareerd te Mos
kou werden bewaard.
Nederlandsche knoeierij.
Ingediend is een wetsontwerp, dat
maatregelen bevat voor den uitvoer van
eieren, ongeveer als die ten opzichte
van boter en kaas. De Nederl. eierenuit-
voer naar Engeland komt toch in dezelf
de reuk te staan als vroeger de boter-
'uitvoer. Een groot gedeelte eieren wordt
aan Engeland geleverd, dat zeer oud of
bedorven is, zoodat de Enge'schen naar
verscher waar uitzien- De Nederlander
handhaaft toch maar zijn oude „roem"
van knoeier
De poatchèqua- en girodienst.
De Minister van Waterstaat heeft op de
vragen van den heer Rink, inzake den
postcheque- en girodienst o. m. onder
staande medegedeeld: -
Wat betreft de vooruitzichten van het
herstel kan de Minister nog niet anders
mededeelen, dan dat hij in hooge
mate het betreurónde, dat het verloop
der centralisatie dwong tot sluiting over
te gaan de noodige maatregelen voor
zoo spoedig mogelijke diensthervatting
heeft getroffen. De medewerking van de
Nederl. Bank is daarvoor van zeer groote
waarde. Alle krachten worden ingespan
nen om de sluitingsperiode zoo kort mo
gelijk te doen zijn. Zekerheid omtrent
het einde dier jïeriode kan de Minister
evenwel nog niet geven.
Terugkeer tót den gedecentraliseerden
dienst is bij het onderzoek van de Neder
landscbe Bank mede overwogen en ver
worpen.
De Vlootwet.
De verschillende partijbladen van rechts
hebban alle tegenspraak gebracht van hel
bericht in het Vaderland, 'dat we Maan
dagavond lubben overgenoman. Daarte
genover schrijft het Vaderland zelve:
„Wij handhavan ons bericht gebaseerd
op de m-dedeeling, die ons gedaan werd,
eigener beweging, door iemand die hal
kon weten, en die voor zijn wóórd blijft
staan, en die de madedeeling deed, om
dat het hem te bar/Is, dat vele katho
lieken ten deze hunne overtuiging aan de
coalitie ten offer brengen, ten volle.
Da Jachtwet.
Op dc vraag van het lid der Tweede
Kemer. dhr Braat, betreffende het tijd
stip van inwerkingtreding der nieuwe
Jachtwet, heeft de min. van binnenland-
sche zaken en landbouw geantwoord:
Teneinde de voorschriften ter uitvoe
ring van de Jachtwet 1923 te kunnen doen
ontwerpen, is het advies gevraagd van
verschillende organisaties op het gebied
van den land'- en tuinbouw en van de
jacht en ten aanzien van tenkele spe
ciale punten ook Van andere deskundige
Vereenigingen. Zoodra deze adviezen zul
len zijn ingekomen en de uitvoerings
voorschriften zulten zijn vastgesteld, zal
de datum van inwerkingtreding der wet
worden bepaald. Naar alle Waarschijnlijk
heid zal deze inwerkingtreding in het
begin van het volgend jaar kunnen wor
den gesteld.
Twooda Kamer.
Zitting van Dinsdag 23 Oct.
De behandeling van de Vlootwet wordt
voortgezet. De heer Nolens ontkent, dat
hij door m;de te werken aan uitstel van
behandeling het ontwerp op de lange
baan wilde schuiven. Er bestond geen
noodzakelijkheid bij de verkiezingen over
de Vlootwet te spreken. Het ontwerp lag
klaar. Aan de regeering komt waardee
ring toe omdat zijl, van de noodzakelijk
heid overtuigd zijnde^ het ontwerp heeft
doorgezet. Zoolang er gevaar dreigt, mag
ons land niet weerloos wórden. Önder
de tegenstanders maken, naar hel oor
deel van spr., de propagandisten van den
internationalen vrede den fout, dat zij
nationaal willen toepassen wat internatio
naal moet beginnen. Ook in de internatio
nale rechtsverhouding moeten politie en
justitie zijn en zonde.- machtsmiddelen
kan het recht niet bestaan.
De heer Nolens verdedigt verder het
pauselijk schrijven van 17 Aug., waarin
gelijktifdfge en wederkeenge ontwape
ning en verplichte arbitrage wordt voor
gesteld. Nederland zou slechts door zijn
nationale zelfsiandig&e'd te riskeeren het
voorbeeld kunnen geven. De vlootwet zal
rekening houden met de ontwikkeling
van de techniek en een wijzig'ng van de
internationale verhoudingen.
Spr. beveelt het onderwerp met volle
overtuiging aan. Laat deKemer geen
riskante oplossing geven aan het inter
nationale probleem. De heer De £oer
bestrijdt het ontwerp, dat had moeten
wegblijven totdat de financiën :n orde
zijn. De heer Kuiper betoogt, dat Neder
land meer aan Zijn cultureele groei dan
aan zijn militaire macht zijn hooge po
sitie heeft te danken. Nederland £nag
echter niet ontwapenen, ten hoogste de
anderen iets vóór zijn.
Spr. valt vóórstemmen heel moeilijk,
omdat hij ten slotte liever sukkelt met de
militaire dan met de sociale maatregelen.
Door het vastleggen der Vlootwetuitgaven
wordt de zedelijke en cultureele volks
kracht ondermijnd.
De heer Troelstra bestrijdt mgr. Nolens.
De sociale maatregelen zijn meer noodig
dan de militaire. Waarom :s daarvoor
geen geld? Met de Vlootwet is 't risico
groóter dan zonder! Spr. is tegen alle
defensie-uitgaven, omdat „de bloem van
ons volk" nutteloos wordt geofferd.
Spr. acht Regeeringspolitiek, die het
sociale en het cultureele leven wil offe
ren, anti-nationaal. De meer sociaal aan
gelegde groep der R.-K. zal kunstmatige
eenheid offeren aan persoonlijke vrijheid.
Op haar rust de grootste verantwoorde
lijkheid. Spr. Vraagt, welke de geheim
zinnige motieven voor de haastige invoe
ring zijn; is het de wanhoopsdaad van
een levensmoede?
Spr. zegt, dat de S.D.A.P. eventueel
bereid is verantwoordelijkheid voor het
mede-regeeren te dragen.
De heer Fruijtier stemt in met de be
zwaren van den heer van.Schaick. Spr.
becijfert, dat na 6 jaar bouwen slechts
f 6 millioen over is voor de aanvullings-
vloot. Eén geheel wordt nooit bereikt,
doordat veel oud-materieel moet uitvallen.
Financieele consequenties zijn niet te
overzien.
De heer Deckers bepleit sterke inperking
van het beroepspersoneel, en verdere be
sparing op de maritieme uitgaven.
Mevr. Bronsveld-Vitringa zal, na rijp
beraad tegen stemmen, omdat de Vlootwet
beteekent een stap in de richting van het
ideaal der R.-K. Vrouwen (ontwapening)
afvoert. De Regeering heeft niet getoond
van militairisme afkeerig te zijn.
De heer Schokking verdedigt het ont
werp. Zonder machtsmiddelen kan het
recht niet gehandhaafd blijven. Spr. be
strijdt de tegenstanders. Zijn fractie zal
vóór stemmen.
Te 6.15 uur wordt de vergadering ver
daagd.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Te Roosendaal werd Vrij
dagavond, louter uit baldadigheid, 'n
een voorbijrijdende auto een flesch ge
worpen, met het gevolg dat de heer die
de auto bestuurde, aan een oog gewond
werd. Het was de Uurqi-niee&ter öcvi
Brouwershaven. Hiji moest het stuur los
laten en de wagen zwaaide over den weg.
Een juist passeerende chauffeur sprong
op de auto over en bracht ze tot stil
staan. Men vreest, dat de verwonde bur
gemeester het oog zal moeten missen.
In de Dinsdagmiddag op de boven
zaal van de sociëteit „Concordia" - ge
houden aigemeene vergadering van de
onlangs opgerichte vereeniging tot be
hartiging van Streekbelangen voor Schou
wen en Duiveland 'vtfard. het concept
reglement. behoudens eenige wijzigingen,
m?t aigemeene stemmen vastgesteld.
Tot voorzitter werd gekozen dr. Huese
te Noordgouwa. terwijl voorts tot be
stuursleden werden aangewezen de hee-
ren S. Hage te Bruimsse, Joh. Hoopen-
boom te Renesse, S. J. 'Gast -te Dui-
vendijke en W. Merie le Zierikzee, wel
ke de bestuursfuncties onderling zullen
verdeden. In deze vergadering werden
o.ra naar voren gebracht zaken, welke
ons geheele eiland betreffen, hei aan'
schaf/en b;ui motorLr andspuiten de iei-r.
dienst te Zijp- eh het Vei dagonderwijs.
Wat dit laatste betreft werd een com
missie van adv:es benoemd, welke de zaak
onder de oogen zal hebben te zien en
rapport daarover zal uitbrengen.
In deze commissie van adv:es hebben
zitting de heeren J. H. P?k, Joh. Hoo-
gentocm en J. W. van Oeveren.
Waar ons eiland ru!m 24,000 inwoners
telt is hel aantal leden op het oogen-
blik nog veel te gering cm vruchtdra
gende actie te voeren en met den mees
ten aandrang bevelen wij het lidmaat
schap dezer vereeniging aan. De con
tributie ;s zoo laag mogelijk gesteld, nl.
f 1,— hetgeen niemand behoeft te weer
houden lid le worden.
Vrijdag 19 dezer, hield de fiima D.
Pat'mos te Zierikzee, een ploeg-demon-
slratie mat een „Fordsontraelor" in den
polder „Alteklein". Hoewel het weer niet
erg gunstig was, kwam in den loop van
den dag een groot aantal belangstellen
den het ploegen in oogenschouw nemen,
Dat de techniek ook op het gebied van
motorpioegen met groote schreden is
vooruitgegaan, werd hier du'delijk ge
ïllustreerd. Wanneer wij terugdenken aan
de eerste proefnemingen, welke met mo
torpioegen werden gencman, dan kunnen
wij met voldoening constateeren, dat de
„Fordsontractor" werkelijk op belangrij
ke verbeteringen bogen kan.
Nu de landbouwers in de gelegenheid
zijn geweest de demonstratie bij te wó
nen en de prestaties van dezen motor
van nabij te beschouwen, zal fret ons
niet verwonderen, binnenkort m.'erdere
dezer tractors in dienst van de landbe-
werking te zien gesteld. De motor, w'elke
de imnsch reeds in tal van bedrijven on
schatbare diensten bewijst, zal, dunkt ons,
ook in het landbouwbedrijf zijn weg wel
vinden.
- In de bovenzaal van de socië
teit „Concordia" hield de heer G. Muijs
uit Amersfoort, Dinsdagavond voor de
leden der plu.'mveever. „Excelsior" a h er
een lezing met lichtbeelden over de pluim
veeteelt en wei voornamelijk over de
verschillende hoenderrassen.
De heer J. J. Hendrikse leidde dhr.
Muijs bij de vergaderden in, waarop deze
op vlotte wijze achtereenvolgens behan
delde de huisvesting der kippen, het
meest geschikte voedsel, het kunstmatig
broeden, het opfokken van kuikens, de
ondeugden (veerenpikken, enz.) benevens
de verschalende ziekten waarmede de
pluimveehouder te kampen heeft. Tal van
nuttige wenken werden door den alles
zins bevoegden spr. gegeven, waarmede
de kippenfokker zijn Voordeel kon doen.
Door vrij duidelijke lantaarnplaatjes
toonde de heer Muijs den vergaderden
enkele der voornaamste hoenderrassen,
welke op het doek gebracht, door den
spr. werden behandeld en besproken. De
heer Hendrikse dankte aan 't einde der
vergadering den heer Muijs voor zijn
interessante voordracht.
De Boodo KrufseoIIecte.
Morgen Donderdag 25 dezer
wordt ook in onze gemeente een col
lecte gehouden voor het Ned. Rooty
Kruis, welke 'wij warm aanbevelen lot
steun der Vredestaak die het Roode Kruis
op zich heeft genomen-
Men leze met aandacht de bij dit num
mer wat onze stadseditie betreft
in gevouwen circqlairej
OUWERKERK. Vergadering van den
gemeenteraad, gehouden op Vrijdag 19
Oct ƒ.1. Voorzitter de burgemeester. Te
genwoordig alle leden. Op een verzoek
van C. A. Swenne om ,óntheffing van
schoolgeld, wegens het veriaten der
school door twee zijner kinderen wordt
gunstig beschikt. Ter tafel komt een voor
stel van de raadsleden Hendrikse, Gil-
jamse en-Boogerd, strekkende om: le. het
aantal opcenten op de grondbelasting ge
bouwde eigendommen te brengen op 80;
2e. het aantal opcenten op de personeele
belasting te bepalen op 50 tot 127; 3e-
te heffen 50 opcenten op de vermogens
belasting. De voorzitter vindt het jam
mer, dal hel voorstel zoo laat is inge
diend, waardoor het voor de overige le
den niet mogelijk is geweest cm hier
over hunne gedachten te laten gaan. B.
en W. stellen daarom voor het voorstel
aan te houden en te behandelen in eene
a.s. Woensdag te beleggen vergadering.
De heer van Langeraad ondersteunt het
voorstel van B. en W. en maakt ernstig
bezwaar overrompeld te* wórden door
dit voorstel. Met aigemeene stemmen
wordt besloten als door B. en W. wordt
voorgesteld. Een ontwerp-wijziging der
begroeiing voor 1923 wordt vastgesteld.
In behandeling komt een voorstel van
de Commissie van plaatselijk toezicht op
het lager onderwijs cm het minimum aan
tal leerlingen voor den cursus vervolgon
derwijs te bepalen op 10 en het minimum
aantal maisjes yoor het geven van on
derwijs jn de nuttige handwerken aan
den cursus op 5. Verder stelt de Com
missie voor de belooning voor het geven
van vervolgonderwijs te bepalen op f 1
per lesuur. De heer van Langeraad zegt,
dat, wanneer getracht wórdt cm de las
ten der gemeente op enkele ingezete
nen af te wentelen, hij er over denkt
om voor te stellen de kosten van het
vervolgonderwijs door de deelnemers te
laten betalen. De heer Bolijn zou dit on
doenlijk vinden. Geen arbeidersgezin kan
die kosten betalen. Spr. protesteert daar
tegen; de gansche maatschappij moet de
kosten van ontwikkeling zijner kinde1-
cen dragen. De voorstellen der Commissie
worden hierna met aigemeene stemmen
aangenomen. In behandeling komt de be
groeiing voor 1924. Enkele opmerkingen
der Commissie van onderzoek over aan
schaffing van kantoorbehoeften, druk
werk, staats- en provinciaal blad, wetten,
enz. worden toegelicht. De betrekkelijke
posten worden gehandhaafd- De commis
sie stelt verder voor om aan den gemeen
te-veldwachter een vast bedrag toe te
kennen voor kleeding. Na de toezegging
van den voorzitter, dat de aanschaffing
zoo zuinig mogelijk ziai geschieden wordt
dezie post gehandhaafd. Met de schoon
maaksters der o,l. school en van het ge
meentehuis zal eene regeling worden ge
troffen betreffende de aanschaffing van