Zierikzeesche tö Nieuwsbode
GRATIS
abonnement:
Woensdag 14 Maart 1923.zierikzee«che courant.
advertentiën s
EERSTE BLAD.
DRANKWET.
Openbare Verpachting.
31 perceelen BOUWLAND,
buitenland.
binn en l a n d.
Iets over Uitslag en
Ziekten der Hoofdhuid.
PrU« per 8 maanden f 1,50,
franco per post ƒ1,80. Voor het
buitenland per jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummer# 5 «ent.
VerBohijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
Nt. 10902.
Utt-MtH. M. J. KOSTEN
van 1—8 regels «0 ets., van 4
regels en daarboven 30 ets. per
regel. Reclames 80 ets. p. regel.
Bij contraot belangrijke korting.
Inzending op den dag van nit-
gave vóór 11 ure.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
een zakje A. J. P.'s Grena-
dinesaus in ieder pakje
A.J.P.'s Amandeltjegpud-
ding. Tijdelijke reclame.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran
Ziibikzee brengen ter openbare kennis, dat
op 7 Maart 1923, bp bon is ingekomen een
verzoekschrift var. WILHELMINA PETRO-
NELLA MARIA SCHOUTEN, weduwe van
O. S. Verweb, van beroep societeitshoudster,
wonende te Zierik-/.ee, om vergunning voor
den verkoop van flt eken drank in het klein,
in de navolgende localiteitende benedenzaal
en de achterbovenzaal van het perceel, kadas
traal bekend gemeente Zierikzee, sectie B,
noa. 1632 en 1633, plaatselijk gemerkt C no.
108. en gelegen aan de Poststraat aldaar.
Binnen twee weken na de dagteekening
dezer bekendmaking kan ieder tegen bet
verleenen van deze vergunning schriftelijk
bezwaren by Burgemeester en Wethouder*
inbrengen.
Zib&iizee, 12 Maart 1923.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F FOKKER VAN CRATISTETN
VAN RENGERSKERKE, Burgemeester.
P. F. WITTERMANS, Secretarie.
BURGEMEESTER en WBTHOÜDERS
van Zierikzee zijn voornemens, op
Maandag 26 Maart a.a.( des namid
dags 3 uur, tea Raadhuizt, op d« door
hen vastgestelde algemeene en bijzon
dere voorwaarden, voor den tijd van
zeven jaren, in het
Openbaar te Verpachten:
der gemeente, in den Dykwaterpolder.
De pacht gaat in met het rooren van
den oogst 1928, of zooveel vroeger als
de perceelen beschikbaar &ün
niec net ruuven ven den oogst 1930.
De voorwaarden dezer verpachting
liggen van Vrijdag a.s. af ter lezing op
de Secretarie dezer gemeente en zijn
aldaar In afdruk tegen betaling van
f 0,50 per exemplaar verkrijgbaar, ter
wijl de Gemeente-Bouwmeeiter, des ver
langd, inlichtingen verstrekt, dagelijks
van 9Vi tot 11 uur v.m., en bij dezen
ter inzage ligt eene teekening van de
te verpachten perceelen.
3(1RIKE1X, den 14 Maart 1923.
Burgemeester en Wethouder» van Zierikzee,
A. J. 1. FOKKER VAN CRATWT1TN
VAN RENGERSKERKE, Bargem.
P. F. WITTERMANS, Seeretari».
De kosten van den oorlog voor Engeland.
dn een parlementair stuk, uitgaande
van den kanselier der schatkist worden
treffende getallen, totdusver nog niet te
zamen vermeld, genoemd als oorlogskos
ten voor .Engeland aan mannen en geld.
Het Duitsche rrijk mobiliseerde dien
volgens in den oorlog: 9,496,370 man.
Hiervan zijn gesneuveld 946,023 en
2,120,,906 gewond. Groot-Brittannië's aan
deel aan deze getallen (de dominions en
Indië dus niet meegerekend) was: gemo
biliseerd 6,211,427 man; gesneuveld 743,702
man; gewond 1,693,262 man.
De oorlogsuitgaven zijn nog enkel te
overzien over de rekeningen van de fi-
nancieele jaren die gesloten zijn. De uit
gaven van de schatkist bedroegen van 1
April 1914 tot Maart 1919 9590 millioen
pd. st. In eigen land werd geleend 550
millioen, in het buitenland 1360 millioen
pond. De leeningen die Engeland aan zijn
bondgenooten en dominions verstrekte
bedroegen tot Maart 1922 (kapitaal en
onbetaalde rente tezamen) een totaal van
2078 millioen pond. Hierin zijn niet be
grepen ondersteuningen en andere lee
rlingen uit den tijd na den oorlog. Aan
Frankrijk werd geleend 584 millioen, aan
Italië 503 millioen en aan andere bond
genooten 841 millioen, aan de dominions
150 millioen pond. De Britsche verliezen
ter zee door actie van den vijand be
liepen 750 millioen pond, wat de waarde
en 8 millioen ton wat de scheepsruimte
betrof. Hïeribij gingen 22,000 levens van
burgers verloren.
Aan krijgsgevangenen legde Engeland
van Augustus 1914 tot Maart 1923 470
millioen pond ten koste.
De geschatte schuld aan kapitaal voor
Engeland bedraagt van 1 April af 832
millioen pond.
Aan mandaat-gebieden is in vier jaar
tijds 153 millioen pond ten koste gelegd.
Voor de bezetting van Konstantinopel
20 millioen pond.
Het bedrag waarvoor Duilschland ge
crediteerd is en dat Engeland te vor
deren had op rekening van het herstel
bedroeg (wegens uitgeleverde koopvaar
dijschepen met een ruimte van 1.852,413
ton bruto) ongeveer 12,485,000 pond.
De Zomertijd.
De actie van de bevolking der groote
steden tegen, de beslissing van de Tweede*
Kamer inzake den zomertijd heeft, zooals
te verwacchten was, ook een tegenactie
uitgelokt, schrijft „de Zeeuw". Aan de
Eerste Kamer der Staten-Generaal wordt
dezer dagen een adres verzonden, waarin
de landbouwende tevolking van Zeeland
dringend verzoekt het wetsvoorstel-Braat
tot afschaffing van den Zomertijd w'èl
aan te nemen. De lijsten zijn reeds van
honderden handteekeningen voorzien.
Belglsehe onderscheidingen.
Vrijdag 16 Maart des middags te half
vijf, zullen in het Paviljoen „Vondelpark"
te Amsterdam, de door de Belgische re
geering aan verschillende Nederlandsche
onderdanen toegekende onderscheidingen,
verleend aan hen, die zich tijdens den
oorlog verdienstelijk hebben gemaakt
voor de verzorging van de Belgische
vluchtelingen c/n geïnterneerden, uitge
reikt worden. De uitreiking geschiedt
door Prins Albert de Ligne, Belgisch
gezant.
TWEEDE KAMER._
Zitting uan Dinsdag 13 blaart
Nadat de Kamer eenige kleine wetsont
werpen heeft aangenomen, wordt de be
handeling van de Jachtwet voortgezet.
De heer van Schaik licht zijn sub-amen
dementen toe. (Deze beoogen o. m. de
amendementen van de commissie van rap
porteurs, strekkende tot wijziging van art..
3 van het ontwerp en tot invoering van
een nieuw art. 3a, bedoelende het jacht-
recht van den eigenaar en dus art. 641
B. W. te handhaven, te verduidelijken. De
wijzigingen, door den heer van Schaik
voorgesteld, hebben voorts tot strekking,
den grondgebruiker in het geval dat dat
gene, die zich het genot van de jacht
heeft voorbehouden, daarvan zelf geen
gebruik wil maken, een recht van toe
stemming te geven tot de uitoefening van
het jachtrecht door derden).
De heer Van Voorst tot Voorst bestrijdt
het sub-amendement-Oud en gaat geheel
accoord met dhr. van Schaik. De heer
Dresselhuys bestrijdt het sub-amendement-
Oud. 't Eerste sub-amendement-v. Schaik
beveelt spreker aan. Het tweede is tech-
n'Trek^mg'öaarvanT Ö<F~ficer Hiemstra be
strijdt de amendementen, die de landbouw
belangen op den achtergrond dringen. Dc
heer van Rappard bestrijdt het tweeda
sub-amendement-v. Schaik. De heer Ebels
bestrijdt het sub-amendement-Oud.
Minister Ruys de Beerenbrouck acht de
sub-amendementen-van Schaik beter dan
die van de commissie van rapporteurs,
maar oordeelt het sub-amendement-Oud
overbodig, omdat de pachter het recht
heeft om schadelijk gedierte en overtollig
wild te dooden.
De heer van Schaik brengt een kleine
Wijziging aan. De heer van Sasse van
IJsselt neemt het sub-amendement-van
Schaik geheel over.
De heer Oud handhaaft het amende
ment.
Uit Stad en Provinoie.
ZIERIKZEE. Ten huize van den burge
meester vergaderde Dinsdagavond de com
missie, welke gevormd was uit de reeds
in ons Maandagnummer vermelde perso
nen, die ten doel had een opdracht samen
te stellen, welke door den heer Maloïtz,
de bekende tele.paath, per auto heden zou
worden uitgevoerd.
Na eenige discussie werd de hieronder
volgende opdracht opgesteld:
De telepaath rijdt per auto van af de
Sociëteit „Concordia" langs de Zuidzijde
van het Havenpark naar het kantoor dei-
Registratie, laat de auto stoppen, gaal dal
kantoor binnen en de eerste deur aan zijn
linkerhand in, daarna weer de deur aan
zijn linkerhand en haalt uit de rechter-
bovenlade van het daarstaand schrijfbu
reau een sleutelring met meerdere sleutels;
hiermede begeeft hij zich naar de in het
kantoor aanwezige kluis, maakt die open
met de juiste sleutel en neemt daaruit
een pakje, dat zich bevindt in de linker
hoek van de kluis. Daarna sluit hij de kluis
ep geeft de sleutel aan den heer Commis
saris van Politie. Vervolgens verlaat hij
het kantoor langs denzelfden weg, het
pakje medenemende. Buiten gekomen zijn
de, laat hij de auto keeren en rijdt langs
de Noordzijde van het Havenpark tot aan
de muziektent, stopt, beklimt de tent,
maakt aldaar het pakje open en bevestigt
de zich daarin bevindende vlag aan een
der peilers van die tent. Na de tent ver
laten te hebben, haalt hij uit de linker
zijzak van de overjas van den heer Com
missaris van Politie* de zich daarin bevin
dende sleutels, kiest de grootste er uit
en doet de andere sleutels Weer in de zak
terug. Met dien sleutel rijdt hij langs de
Zuidzijde van het Havenpark, Oude Haven,
Nieuwe Haven, Nieuwe Boogerdstraat, St.-
Domusstraat, Fonteijne, Pieterseliestraat,
rechtsom de Manhuisstraat in, daarna slaat
hij, in de Poststraat gekomen, links af en
rijdt om de kerk heen de Meelstraat in.
Stopt voor het Politiebureau, gaat dit
binnen en opent met de sleutels dé achter
ste cel links, neemt daar een brief die
onder de brits ligt. Met deze brief rijdt
hij Meelstraat, Dam, Melkmarkt, Verre-
nieuwstraat, Watermolen, St.-Anthonie's-
dam, Lange Nobelstraat, Schuithaven, Mol,
Havenplein, Havenpark (N.-zijde), Kraan
plein, Havenpark (Z.-zijde.) Stopt voor
's Landskamer, gaat daar binnen en begeeft
zich naar de beneden-vergaderzaal, legt
daar den brief op den schoorsteenmantel.
Vervolgens neemt hij een boek getiteld
Schouwen van 1600 tot 1900, dat op een
der vensterbanken ligt, gaat hiermede naar
de auto, geeft het den heer mr. v. Heusde
en rijdt nu Havenpark, Appelmarkt, Post
straat, voor de kerk langs de Meelstraat
in, stopt voor het Stadhuis. Neemt daarna
het boek van den heer mr. van Heusde,
gaat de trap op naar de Secretarie en
geeft het boek aan een der daar aanwezige
personen.
Even vóór 11 uur heden(Woensdag)
morgen vereenfgóe bovengenoemde com
missie zich op Je bovenzaal van de socië
teit „Concordiü'", waar wij kennis maak
ten met dhr. Maloïtz. die onmiddellijk
een uitstekend geslaagde proef aflegde.
Daarna nam de commissie in de door
den heer P. de Haan alhier welwillend ter
beschikking gestelde auto plaats. De heer
Maloïtz ging op de treeplank staan, terwijl
dhr. Gerritsen voor in de auto gezeten,
als geleider optrad. Door overbrenging
van de gedachten van den heer Gerritsen
op dhr. Maloïtz, leidde deze laatste den
tocht, door den chauffeur telkens de route
te wijzen, die deze had te volgen.
Met pijnlijke nauwkeurigheid, zonder
eenige aarzeling en met groote snelheid
verrichte de heer Maloïtz de hierboven
omschreven opdracht tot groote verbazing
en algemeene bewondering der commissie,
die niet anders kon doen dan den tele
paath met het behaalde succes geluk te
wenschen.
Aan belangstelling van de zijde van het
publiek ontbrak het natuurlijk niet.
Wat dezen morgen hier vertoond werd,
overtrof alles wat wc tot heden op dit
gebied hebben gezien of bijgewoond. Don
derdag- en Vrijdagavond hoopt de heer
Maloïtz in de Concertzaal demonstrates
te geven en velen, die dezen morgen ge
deeltelijk getuige waren van deze seance,
zullen zeker zijn, waarlijk, buitengewone
prestaties van nabij willen zien.
pc heer Jacq. Dutreau. de bekende
piano-humorist.'zal voor afwisseling zich
tijdens de pauzes laten hooren.
Buiten de stad wonenden raden wij
certzaai bij te .seances in de Con-
- Blijkens een in dit nummer voor
komende advertentie zal de Mannenzang-
vereeniging „Luctor et Emergo", Zondag
18 Maart e.k. in het „Huis van NasSsau"
een uitvoering geven.
Landarbeiderswet.
Bij Kon. besl. van 7 dezer is aan de gem.
Oud-Vossemeer een voorschot verleend
tot een maximum van f 3065, ter ver
strekking aan de in die gemeente op
gerichte stichting, uitsluitend werkzaam
ter bevordering van de verkrijging van
onroerend goed door landarbeiders, ter
uitbetaling van het door een landarbeider
benoodigd bedrag voor de verkrijging van
een plaatsje.
ONDERWIJS.
Opheffing Rijks normaallessen.
Op het eiland Tholen circuleeren
adressen tot behoud der rijksnormaallessen
te Tholen. Op deze lijsten zijn ongeveer
3200 handteekeningen geplaatst.
Aktt-nxamens.
De "Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat het schriftelijk ge
deelte van de in het jaar 1923 af te
nemen examens ter verkrijging van de
akte van bekwaamheid, bedoeld In art.
77a van de Wet tot regeling van het
lager onderwijs van 17 Augustus 1878
(Stbl. 127), op Woensdag 4 April a.s.
zal plaats hebben; dat de mondelinge
examens op Dohderdag 12 April d. a. v.
zullen aanvangen; dat de commissie, met
het afnemen dezer examens belast, o.a.
zitting zal houden te Middelburg voor de
inspectiën Middelburg en van de inspec
tie Dordrecht de gemeenten die in Zee
land liggen; en dat voorzitter dezer com
missie is te Middelburg, J. J. van het
Hart, inspecteur van het lager onderwijs
in de inspectie Dordrecht, te Dordrecht,
Stationsweg; dat zij, die zich aan dat
examen wenschen te onderwerpen, zich
vóór 23 dezer gelieven aan te melden
bij den voorzitter der commissie, voor
welke zij examen zullen afleggen, met
overlegging van: a. geboorte-akte; t. ge
tuigschrift van zedelijk gedrag.
ton; voor 60 scheepston waalpuin, A.
W. Versluis te Werkendam voor f 2,75
per ton; voor 250 gecreosoteerde palen
van 1,20 M. en 250 van 1,60 M., schreef
de firma C. Mirandolle te Rotterdam in
voor f 225,— de massa. Voor 938 M\
grint was inschrijver de heer J. B. Win
kelman te Utrecht voor f 2,89 per M\
Vervoer: wed. K. Deurloo te Poortvliet,
te Strijenham voor f 1,25 per M3.; M.
L. Duijnhouwer te Scherpenisse, te Scher-
penisse voor f 0,96 per M3.; Joh. Vroeg-
op te Poortvliet, te St.-Annaland, voor
f 1,481/2 per M3.
RECHTZAKEN.
ZIERIKZEE. 13 Maart. Door de Arron-
dissements-Rechtbank zijn heden veroor
deeld: J. v. d. M., 41 j., arbeider te
Oosterland, f 25 b. s. 10 d. h., we
gens diefstal. Eisch 1 w. gev^tr.; C. S.,
34 j., slager te St.-Annaland, f 20 b.,
s. 20 d. h., wegens mishandeling, twee
malen gepleegd. Eisch f 00 b., s. 20
d. h.; M. B-, 18 j., koopman te Scherpe
nisse, f 15 b. s. 15 d. h., wegens dief
stal. Eiach f 30 b. s. 30 d. h.; M. G.
59 j., schapenhouder te St.-Philipsland,
f 10 b. s. 10 d. h. wegens eenvoudige
beleediging. Eisch f 10 fel s. 10 d. h.;
W. W., 50 j., grondwerker te 's Graven-
li age, bij verst., f 10 b., s. 10 d. h.,
wegens eenvoudige beleediging. Eisch
f 10 b. s. 10 d. h.
Voor het gerechtshof te 's Her
togenbosch heeft Dinsdag terecht gestaan
B. F. B.. beklaagd, dat hij als directeur
van het post- en telegraafkantoor te
Steenbergen op verschillende dagen ge
durende het tijdsverloop van 28 Dec. '21
tot 23 Oct. '22 zich opzettelijk van het
geld, dat hij in zijn hoedanigheid voor
meld. onder zijn beheer had telkens een
hoeveelheid geld gezamenlijk ten bedra
ge van f 9974.85, hetwelk toebehoorde
aan den -Staat der Nederlanden, weder
rechtelijk heeft toegeëigend. De recht
bank had beklaagde tot 6 maanden ge
vangenisstraf veroordeeld.
B. legde een volledige bekentenis af.
Hij had ongelukkige speculaties uitge
voerd. De familie heeft de heele schade
vergoed. De advocaat-generaal vroeg be
vestiging van het vonnis. De verdediger
mr. Groot uit Bergen op Zoom, pleitte
voor een voorwaardelijke veroordeeling.
Uitspraak 26 dezer.
Dc Krediet- en Landboowbank
te Amersfoort,
dag vonnis in de zaak van den direc
teur der Krediet- en Landbouwtank te
Amersfoort, die onlangs terecht stond
wegens verduistering en publicatie van
een valsche balans. De rechtbank sprak
hem vrij voor dè ten laste gelegde ver
verduistering en veroordeelde beklaagde
wegens de publicatie van een valsche ba
lans tot 8 maanden gevangenisstraf, met
aftrek der previyitieve hechtenis, en met
last tot dadelijke invrijheidstelling, aan
gezien er geen preventieve hchtenis is
toegelaten len aanzien van het delict,
waarvoor beklaagde is veroordeeld.
De eisch van den officier van justitie
was voor beide feiten veroordeeling tot
1 jaar en 3 maanden.
De premieleening-obllgaties.
Dinsdagmiddag heeft voor de Rotter-
damsche rechtbank terecht gestaan J. L.
S., hoofdagent van de N. V. Hollandsche
Credietbank (waarin opgenomen de Rot-
terdamsche Handels- en Landbouwbank),
in appèl op het vonnis van den kanton
rechter, waarbij bekl. is vrijgesproken van
overtreding van de Loterijwet. Er was
van de zijde van het publiek maar heel
weinig belangstelling voor deze zaak.
Ook nu ontkende bekl. de feiten, bij
dagvaarding ten laste gelegd, niet. Als
hoofdagent van de N.V. Hollandsche Cre
dietbank heeft hij in een lokaliteit in
pand 178 aan de Schiekade obligaties ver
kocht. In geen ander verband heeft bekl.
gestaan tot de bank. De heer Willem
Broekhuijs heeft hem aangesteld. Ook deel
de bekl. obligaties uit aan andere agenten.
Zes getuigen werden gehoord.
De officier van justitie vroeg veroor
deeling van beklaagde tot f 100 boete,
subs. 14 dagen hechtenis.
De verdediger concludeerde tot beves
tiging van het vonnis van den kantonrech'
ter, n.l. ontslag van rechtsvervolging.
Uitspraak 27 Maart.
I
LANDBOUW EN VEETEELT.
Op de te Utrecht gehouden Rijks-
Premiekeuring van stamboekhengsten werd
aan onderstaande hengst de volgende pre
mie toegekend: „Daniël" van de Hengsten-
associatie te St.-Maartensdijk, f 150.
AANBESTEDINGEN.
Voor hef waterschap „Poortvliet" werd
vorige week Woensdag aanbesteed 365
scheepston zuilenbesalt. Inschijver was
de N.V. Hollandsche Basalt Mpij. te Den
Haag voor f 6,821/0 per ton; dezelfde
firma schreef in voor steenslag (1—3)
f 3,30 per ton; idem (2-4) f 3,60 per
Lastiger ziekten dan die wij hier
noemen, zya er wel niet. Het is daarom
100 verblijdend, dat men deze aan
doeningen kan genezen met het vloei
bare D.D.D -geneesmiddel. Dit is geen
vette of kleverige zalf, maar doordat
het vloeibaar Is, kan het door de poriën
in do hoofdhuid doordringen. Tallooze
lijders z(jn er door genezen en een
leder, die aan deze ziekten lijdt, zy een
proefneming ten zeerste aanbevolen.
Het middel is niet kostbaar en by alle
apothekers en drogisten in voorraad.
(Adv.)
Oeref. Gem.
Aangenomen: Naar Vlaardingen, A. de
Blois, cand. te Vlaardingen.
KERKNIEUWS.
Mod ■•cv. Met*
Beroepen: Te Birdaard (toez.), H. W.
M. Hupkes te Zandeweer.
Aangenomen: Naar Lemele (toez.), D,
Tromp, cand. te Utrecht. Naar Sprang
(nieuw beroep), J. C. Wolthers te Kam
perveen. 1
Bedankt: Voor Miss. pred. op Midden-
Celebes, P. J. Steenbeek te Bergambacht.
Oeref. Kerfen».
Beroepen: Te Borger, C. van der Wou-
de, prop. te Sneek.
Bedankt: Voor Zuid-Beijerland, dr. H.
W. van der Vaart Smit te 's-Graveland.
Voor Brouwershaven, J. E. Westerhuis te
Oud-Loosdrecht. Voor Boskoop, J. G.
Fernhout te St.-Pancras.
Ckr. QerW. Kart.
Bedankt: Voor Passaic (New-Jersey
Noord-Amerika), P. de Groot te Rotterdam.
Voor Noordeloos, H. Velema te Kam
pen.
INGEZONDEN STUKKEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie).
Copy wordt niet teruggevonden.
Geachte Redactie!
Mag ik mjjn beschouwingen over de gas-
kwestie nogmaals voortzetten? Ik heb ge
zegd, dat de invoering van het Goflinsysteem
te Lisse f 4000 heeft gekost en te Zierikzee
f 50.000 xal kosten. De gasfabriek te Lisse
heeft zelf haar ovens voor dit bedryf' inge
richt, eenvoudig door een paar stoomleidingen
naar de verschillende retorten aan te brengen
en door een stoom-reduceerkraan in de stoom-
leiding in te bouwen. Dit heeft weinig geld
gekost. Daarbjj kwam een laad-stootmachine.
Wanneer de lade welke kolen in de retort
brengt, tegeljjk moet dienen als uitstooter
van de cokes (waartoe een stootsohild voor
aan de lade is aangebracht, dat omklapt als
de lade wordt teruggetrokken) dan moet de
laadmaclrine sterker van bouw zijn dan wan
neer zjj alleen voor het vullen der retorten
dient. Alles bjjeen kostte deze verandering
te Lisse ten hoogste f 4000.
Te Voorburg heeft men een kleinkamer-
oven met tien kleine kamers, welke om de
12 nren geladen worden. Voor het laden zijn
twee men8chen noodig. Het laden en uit-
stooten geschiedt door een electrisch gedreven
machine van tamelijk grooten omvang en
voorzien van een kolen reservoir, dat door
middel van een electrisch aangedreven elevator
wordt gevuld, van het reservoir storten de
kolen in een koker en worden tegelijk ge
wogen (450 kilo voor elke kamer), waarna
zwaren yzeren ÓaiK,' vöortien van erfu vier
kant eindstuk, dat in de kamers past. Alles
wordt electrisch aangedreven. De hoogte van
de machine is ongeveer zeven meter; dit is
noodig voor het plaatsen van het kolenreser-
voir. Het geheel zal ongeveer 4000 kiio wegen.
Bij het uitstooten van de cokeB blijft achterin
de kamer een prop ven ongeveer 80 centi
meter cokes zitten, wat noodig is om te voor
komen, dat in een geheel lodige kamer de
kolen tot achterin zouden geworpen worden
en daar niet zouden vergassen. De stoom
voor de retorten wordt verkregen in een
keteltje boven op den oven, hetwelk ver
warmd wordt door de afgewerkte rookgassen
van den oven. De stoom wordt in de kanalen
oververhit en daarna achterin de kamer toe
gelaten. (Oe door deze oververhitting in den
stoom vastgelegde warmte valt in het niet
tegen de veel grootere hoeveelheid warmte,
die by het endotherme watergasproces door
de retoitwandea moet wordeD toegevoerd).
Het geheel ziet «r te Voorburg goed uit en
werkt vlot. De oven ia voorzien van een
generator van ongeveer drie meter diep,
welke achter den oven is aangebouwd met
schuinliggende kanalen. De kosten bedroegen
ongeveer f40.000. En ondank» dit tienvoudige
prijsverschil is er toch geen principieel ver
schil tussehen de methoden van Lis»e en
Voorburg. In beide wordt achterin een ge
heel gevulde retort stoom gebracht en wordt
de warmte voor de omzetting tot watergas
door het ovenvuur geleverd. Het gas is by
beide hetzelfde, een mengsel van kolen gas
met bij te lage temperatuur verkregen water-
gas. Ik zou zelfs aan do methode .van Lisse
de voorbeur geven, want de kleinkameroven
i» voor Zierikzee een te -groote productie-
eenheid, en wanneer gedurende een groot
deel van het jaar deze oven op halve capaciteit
moet werken aullen daarvan drie dingen het
gevolg zijneen onevenredig hoog cokes-
verbruik in het ovenvuur (Voorburg geeft
daarover geen inlichting), onevenredig hooge
rente en afschrijving van een kostbare
installatie en ongelyk gas op verschillende
tijden van het etmaal. Dit laatste met zijn
nasleep van slecht licht en inslaande kom
foren zal niet kunnen uitblijven, wanneer
men de ladingen niet over het geheele etmaal
verdeelt. Ondanks de groote productie-capaci
teit zal dus nachtarbeid niet kunnen ontgaan
worden, als men zich ten minste op het
standpunt stelt, dat het de taak van een
gasfabriek i« om goed en gelijkblijvend gas
te leveren.
Waarom dan Goffin van f 50.000 in plaats
van Gotfin van f 4000 Gasdirecteuren heb
ben somtijds een voorkeur voor dure dingen
en het is merkwaardig dat het publiek hen
daarin dikwjjls stijft. Wie ev het diepste
inhakt staat bekend als een flinke vent,
zuinigheid wordt uitgelegd als gebrek aan
bekwaamheid. Moeten daarvan de belasting
betalers van Zierikzee het slachtoffer wor
denWaar bleef de concurrentie? Te
Voorburg leverden Haasters en Eitle de
dure inriehting, te Maarssen en Pernis
leverden dezelfden de goedkoope Goffin-
inrichting, te Lisse en Sneek leverde de
Maatschappij tot Bouw en Exploitatie van
Gemeentebedrijven te Utrecht, te Leidschen-
dam de Maatschappij voor Gasmeters te
Dordrecht. Men ziet, er is keus genoeg.
Men heeft mjj van verschillende zijden
gevraagd, wat ik toch bedoel met reclame
maken met het zwakke punt. Ik zal dat
nader toelichten. Wanneer iemand adverteert;
