Zierikzeesche Nieuwsbode
Lappendag
B. H IDELER,
19 December
Opruiming
C J. SOME,
KACHELS
abonnement:
Vrijdag 15 Dec. 1922. zierikzeesche courant.
advertentiên
EERSTE BLAD.
zierikzee.
DINSDAG
Opruiming van alle
Karpetten en Loopers
Algemeen Overzicht.
buitenland.
BINNENLAND.
VERVANGT NATUURBOTER;
Uit Stad en Provincie,
Frecs's Zenuwhoofdpijnpoeders,
Freco's Zenuwtabletten,
Pry a per 8 maanden 1,50,
franco per post ƒ1,80. Voor het
buitenland per jaar 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag Woensdag
en Vrijdag.
ï8sto JAARGANG. - No. 10866
Oir. j. DE LOOZE Jr. Ulfr-itaficf. M, 1 KOSTEN
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 30 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uit
gave vóór If ure.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Met het oog op de Balans
zal den Lappendag extra
goedkoop worden gehouden.
ra— De COMMISSARIS VAN
a-5' POLITIE te Zierikzee maakt
bekend, dat inlichtingen, betreffende
het Algemeen In- en Uitvoerkantoor,
gevestigd te Amsterdam, aan zijn bureau
zy"n te bskomen.
ZjJ, die zich van af heden
op ons blad abonneeren, ont
vangen de tot 1 Jan. a.s. ver
schijnende nummers GRATIS.
Twee gebeurtenissen, welke de interna
tionale politiek deze week beheerschten,
verdienen esns nader bekeken te worden.
Het zijn n.l. de conferentie te Londen,
die plotseling werd afgebroken en de bij
eenkomst te Lausanne, welke deze week
zich in een critiek stadium bevond.
De bespreking te Londen ten aanzien
der nieuwe voorstellen uit Berlijn no
pens de Duitsehe schadevergoedingskwes
tie, door de premiers van Engeland,
Frankrijk en Italië, is op een mislukking
uitgeloopen. Deze mislukking bracht even
wel geen breuk, hoewel de Entente vo1
barsten en scheuren zit en zoo goed en
kwaad als maar mogelijk is bij elkaar
wordt gehouden.
Begin van 't volgend jaar komen de hee-
ren weer bij elkaar, maar dan té Parijs,
waar eveneens de vertegenwoordigers
der Kleine Entente aanwezig zullen zijn.
In deze vergadering zal men niet alleen
de schadevergoedingskwestie behandelen
maar ook de intergealliëerde schulden on
der het oog zien.
De conferentie is mislukt, doordat het
onmogelijk bleek, de Britsche en Fransche
politiek nader tot elkaar te brengen, het
geen leiden zal, er wordt reeds reke
ning mede gehouden tot een zelfstan
dig optreden van Frankrijk tegen Duitsch-
land en wel de bezetting van het veel
begeerde Ruhrgebied, dat ais waarborg
zal moeten dienen voor 't eventueel toe
te staan moratorium, maar ook als een
utopie van vele Franschen om hun natie
een gevoel van politieke en militaire vei
ligheid te geven.
Op den duur versterken echter derge
lijke maatregelen die krachten, welke
aansturen op een hernieuwden oorlog, die
Frankrijk 't meest van alle naties heeft te
vreezen.
De crisis, die deze week te Lausanne
dreigde, is reeds weer geweken, door de
verklaringen, afgelegd door den Turk-
sehen vertegenwoordiger Ismed Pasja na
de correcte,, maar bizonder duidelijke re
devoering van den Engelschman Lord Cur-
zon in zake de kwestie van bescherming
der minderheden, die in de wereld thans
het meest de aandacht trekt. Als deze
conferentie mislukt door de kwestie der
minderheden, dan zal geen enkele stem1,
dan waarschijnlijk die van Angora, ten
gunste der Turken spreken; Aldus Lord
Curzon. Ismed Pasja is hiervoor gezwicht
en heeft verklaard, dat Turkije bereid is
dezelfde verplichtingen op zich te nemen
ten aanzien der bescherming van de
nationale minderheden als Rumenië, Ser
vië, Griekenland, Albanië, Tsjeeho Slowa
kije, Polen en de Oostzeelanden hebben
•aanvaard. Ondubbelzinnig verklaarde de
Turksche woordvoerder, dat Turkije on
middellijk na het sluiten van den vrede
tot den Volkenbond wenscht toe te tre
den, waarmede het feitelijk aansluiting
zoekt bij West-Europa en Sovjet-Rusland
loslaat.
Ismed verklaarde zich voorts bereid alle
Grieken volledige amnestie te geven voor
alle, sinds 9 jaar, bedreven politieke da
den, mits diezelfde verzekering door de
tegenpartij gegeven wordt. Een nationaal
tehuis voor de Armeniërs moest hij echter
weigeren. j ;-.j
Lord Curzon verheelde in zijn antwoord
op deze afgelegde verklaringen niet, dat
het hem bizonder verheugde, dat Tur
kije wil toetreden tot den Volkenbond.
De Britsche vertegenwoordiger hoopte, dat
de vrede binnen enkele weken gesloten
zal zijn. Deze gang van zaken heeft het
pad tot volledige overeenstemming aan
zienlijk vereffend/"
Uit de filmwereld.
Er is thans weer heel wat te doen in
•d© wereld derAmerikaansche filmartis-
ten. Dat is nog niet in de eerste plaats
om het aangekondigde huwelijk van Char
lie Chaplin met Pola Negri, ofschoon ook
dat onderwerp veel stof opwerpt, omdat
er lieden zijn die beweren, dat mevr. P.
Negri eigenlijk al getrouwd is, met een
ander dan Charlie Chaplin.
De groote opwinding geldt éen onlangs
verschenen boek van Edward Roberts,
getiteld: „De zonden-van Hollywood".
Daarin wordt in een reeks korte ver
halen verteld van het wel wat heel vrije
leven der filmsterren van beiderlei
kunne in de filmkolonie bij' Los Angelos.
De personen worden met gefingeerde na
men aangeduid, doch zijn zeer goed te
herkennen, voor wie iets weet van de
locale toestanden.
De schrijver van het 'boek Was in
hechtenis genomen in verband met het
feit, dat hij zijn „onzedelijk boek" door
de post had laten verzenden. Hij is
onder borgtocht op vrije voeten. Er is
zegt hfi niets onzedelijks in zijn boek,
het is enkel een zedenschildering, die
hij echter door bewijzen als juist kan
staven. In de inleiding van zijn boek be
toogt Roberts, dat de directries der film
ondernemingen zeer goed weten, dat er
zonde en zedeloosheid heerschen onder
haar film-acteurs en -actrices, en dat van
de vrouwen, die als filmster vooruit wil
len komen zekere concessies worden ge-
eischt. Maar- ziji de directies stellen
zich op het standpunt, dat het buiten
haar terrein van bevoegdheid ligt, daar
tegen op te treden.
Het boek is beweert Roberts zelf
slechts een zwakke afspiegeling van het
werkelijke leven. Er hebben bij het schrij
ven geen onbehoorlijke motieven voor
gezeten.
De vervlaarasching der Genfsche
Hoogeschooï.
De taal-commissie uit de Belgische Ka
mer heeft dezer dagen vergaderd, ter
bespreking van het rapport-Poullet over
de vervlaamsching der Gentsche hooge
schooï dat de verschillende meeningen
der commissieleden weergeeft en dat aan
genomen werd, nadat er enkele wijzigin
gen in zijn gemaakt.
Dit rapport is aan de leden van de
Kamer rondgezonden en zal als grond
slag voor de discussies dienen, wanneer
de zaak in de Kamer opnieuw ter
sprake komt.
De liberale groepen van de Kamer
en van den Senaat hebben vergaderd om
hun houding te bepalen bij de 'behande
ling van het onderwerp, dat de gemoe
deren in België zoozeer bezig houdt en
'waarbij meer en meer de politiek op-
den voorgrond komt.
In de wandelgangen van de Kamer
wordt de kwestie van de Vlaamsche uni
versiteit druk besproken evenals de aoor
de taai-commissie voorgestelde oplossing.
De tegenstanders van de vervlaamsching
achten de voorgestelde oplossing onaan
nemelijk,. terwijl de Flaminganten zeggen
dat de grens van hun toegeeflijkheid is
bereikt.
Men spreekt zelfs over een ministe-
rieele crisis en men verwacht, dat de li
berale ministers Neujean, Devèze en Mas-
son niet langer in het kabinet zouden kun
nen blijven en zullen aftreden, wanneer
de Kamer tot vervlaamsching van de
hoogeschooï. mocht besluiten. Wanneer
deze drie ministers mochten aftreden, zou
het wel eens heel lastig kunnen zijn
een aldus veroorzaakte crisis op te los
sen en men vraagt zich af op welke
meerderheid een regeering zou kunnen
steunen, die de tegenwoordige zou op
volgen. In politieke kringen in België
acht men den toestand ernstig en inge-
wikkeld'. ia j
Arbeid op kantoren.
Van 31 December a.s. af zal een jeug
dig persoon (d.i. een arbeider beneden
18 jaar) op een kantoor niet langer mo
gen werken dan
a. op de eerste vijf werkdagen der
'week gedurende 8i/o uur per dag en
wel tussehen 8 uur des voormiddags en
b uur des namiddags;
'b. op Zaterdag gedurende 5 uren en
wel tussehen 8 uur des voormiddags en
1 uur des namiddags.
Werkt een jeugdig persoon op Zater
dag na 1 uur des namiddags in een der
in den vorigen zin bedoelde kantoren,
dan kan hij op dien dag langer dan
vijf uren arbeid verrichten, doch moet
hem hetzij op een anderen werkdag na
1 uur des napiiddags, hetzij' op Maandag
voor 1 uur des namiddags vrijaf worden
gegeven. Op Zondag mag door jeugdige
personen in kantoren geen arbeid worden
verricht. Arbeidslijst en arbeidsregister
moeten in het kantoor aanwezig zijn. Do n
zich op een kantoor bijzondere omstan
digheden voor of is er een openeenhoo-
ping van werk, dan kan het bevoegde
districtshoofd der Arbeidsinspectie toe
staan, dat arbeiders van ten minste 19
jaar 10 uren per dag en 55 uren per
week werken.
Tweed® Kamer.
Zitting van Donderdag 14 Dec.
Voortgezet wordt de behandeling van
de wijziging van de Lager Onderwijswet.
De heer Snoeek Henkemans verdedigt
het lamendement-JWesterman inzake de toe
lating van onderwijs in de vreemde talen
in de 5e en 6e klasse van de lagere school,
op technische, paedagogische en nationale
gronden.
De heer Moerel meent, dat 't Fransch
desverlangd even goed op afzonderlijke
cursussen kan wofden onderwezen.
De heer Wijnkoop is voor het amende
ment, evenals de heer Vliegen. i
De heer Ketelaar bestrijdt nader het
amendement, dat door minister De Visser
wordt ontraden. i
Het amendement wordt verworpen met
37 tegen 36 stemmen. i
Het amendement-.Wester man om vrij
heid te geven, dat in de 2e en 3e klasse
van de kopscholen slechts 10 uur in
plaats van 14 uur wordt besteed aan
gewone vakken van uitgebreid lager on
derwijs, wordt overgenomen.
De heer Moerel trekt het amendement
in zake ondersteuning van cursussen in
vreemde talen in, na bestrijding door den
minister. i
Het amendement-Beunierbeoogende
meer vrijheid te geven voor de verdeeling
van vakken van uitgebreid lager onder
wijs over verschillende lesuren, is over
genomen.
Art. 1 van het ontwerp wordt aangeno
men met 71 stemmen tegen 1 stem, die
van den heer Wijnkoop.
De heer Tilanus heeft voorgesteld, aan
lart. 5 een vierde lid toe te voegen, luiden
de: Indien een gemeente uitgaven doet
ten behoeve van cursussen, verbonden aan
scholen voor gewoon of uitgebreid lager
onderwijs, behandelt zij de onderschei
dene scholen van dezelfde soort binnen
die gemeente op gelijken voet.
Met- dit amendement wil spreker cur
sussen, verbonden aan openbare en bij
zondere scholen, op gelijken voet behan
delen. 1
De heeren Dresselhuys en Ketelaar be
strijden het amendement.
De heer van der Molen kan met het
voorstel meegaan.
De iheer Rutgers is geen voorstander van
cursussen, maar hij is van oordeel, dat
het amendement waardeering verdient.
De heer van Wijnbergen vraagt eenige
inlichtingen.
De minister acht de uitdrukking: dat de
cursussen aan de school verbonden zijn,
niet juist. Het amendement zal in plaats
van tot bezuiniging, tot grootere uitgaven
leiden, en spreker moet het amendement
dan ook ontraden.
De heer Tilanus wijzigt zijn amende
ment zoodanig, dat er niet meer in wordt
gesproken van cursussen, verbonden aan
scholen, maar van cursussen, gegeven 'bui
ten de schooluren.
Na eenige discussie wordt het amen
dement ingetrokken, met de bedoeling,
bij -een later artikel er mede terug te
komen.
De heer Gerhard verklaart zich tegen
het voorschrift, dat het bouwbesluit ook
moet bevatten voorschriften ter vermij
ding van uitgaven, die niet strikt nood
zakelijk zijn.
ZIERIKZEE. Donderdagmiddag arri
veerde ook hier de familie Hagenbeek
met een tweetal dikhuiden ten 3 'kameelen,
welke op het Havenplein ten aanschouwe
van een aantal kijklustigen, hun toeren
verrichtten. i
De schooljeugd werd eveneens in staat
gesteld deze uilheemsche dieren eens van
dichtbij te bezien, terwijl enkelen hunner
eens op 't woestijnpaard in ,,'t zaêl door
de natuur gewrocht" mochten zitten, het
geen de belangstelling niet minder deed
worden. De opbrengst dezer voorstellin
gen is, wat nu wel bekend zal zijn, voor
't arme Duitsehe kind.
OOSTERLAND. Woensdagmorgen 11
uur arriveerde Willy Hagenbeek met 2
olifanten en 3 kameelen op het school
plein en gaf ten bate der arme Duitsehe
kinderen een voorstelling; er was veel
belangstelling. Veel kinderen hebben een
ritje op een der kameelen gedaan.
Ook was de Walchersche bioscoop ge
arriveerd, die een kindervoorstelling gaf
in de conferentiekamer; 's avonds om
half acht werd ook een filmvertooning
gegeven, die echter op een mislukking
is uitgeloopen door een defect aan de
machine. De zaak was tjokvol. De onder
nemer drukte zijn spijt uit over de mis
lukking, doch hoopte een volgende keer
het dubbel te vergoeden.
ANNA-JACOBAPOLDER. Dinsdagmid
dag werden door een extra-boot der R.
T.M. twee olifanten en drie kameelen
van het beestenspel Hagenbeek over het
Zijpe vervoerd. Vele nieuwsgierigen wa
ren bij deze vreemde inscheping aan
wezig.
SPORT,
ZIERIKZEE. Voetbaluitslag van Zondag
10 Dec.: D.V.O. I-G.V.V. I 0-1 (regle
mentair).
RECHTZAKEN*
Een gemeente veroordeeld.
De rechtbank te 's-Gravenhage heeft in
civiele zitting uitspraak gedaan in de
zaak van een aantal aangeslagenen in
de navorderingsbëlasting te Leiden tegen
deze gemeente.
De rechtbank stelde de gedaagden in
het gelijk en veroordeelde de gemeente
in de kosten. Deze zaak is voor de ge
meente zeer onaangenaam daar de per
sonen die reeds hebben betaald ook nog
deze bedragen zullen terugvorderen.
Raad van State.
Voor den Raad van State, afdeeling
geschillen van bestuur, werd deze week
o.a. behandeld het beroep van het Bur
gerlijk Armbestuur te Noordgoüwe tegen
het besluit van Ged. Staten van Zeeland,
houdende weigering van de door appel
lant gevraagde machtiging tot het voe
ren van een rechtsgeding, inzake de be
taling der kosten van verpleging van
iemand in het ziekenhuis te Noordgoüwe.
In deze zaak was rapporteur staats
raad Cort van der Linden. Het beroep
werd toegelicht door den heer van Na-
huys, burgemeester van Noordgoüwe.
Zedenmisdrijf.
In den vroegen ochtend van 9 Oct.
Werd tussehen Sloterdijk en den Uitweg
op den Haarlemmerweg het lijk van een
17-jarig meisje gevonden. Het onderzoek
wees uit, dat het lijk uit éen Woning
aan de Bilderdijkstraat te Amsterdam'
langs een omweg daarheen vervoerd was,
in een rijtuig van den snorder J., om
dat de man, van wien dat vervoer was
uitgegaan, G. N. was, een 42-jarig rijwiel
handelaar, wonende aan de Biiderdijk-
straat. Het meisje bleek het slachtoffer
te zijn geworden van abortus provocates.
De vierde kamer der Amsterdamsche
rechtbank heeft Donderdag de zaak tegen
G. N. met gesloten deuren behandeld.
Bekl. 'was ten laste gelégd het misdrijf
van art. 251bis 'wetboek van strafrecht,
in den zomer van dit jaar gepleegd en
het misdrijf van art. 297 wetboek van
strafrecht (abortus provocatus) gepleegd
op 8 October, hetwelk den dood van het
17-jarige meisje tengevolge heeft gehad.
In deze zaak werden 25 getuigen en
deskundigen gehoord.
Het O.M. eischte 7 jaar gevangenisstraf.
KERKNIEUWS»
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt: Voor Rotterdam, P. G. de
Vey Mestdagh te Wassenaar.
Door de gecombineerde gemeenten
Serooskerke—Kerkvverve, is toezegging
van beroep uitgebracht op den heer Nor-
tier, candidaat tot den Heiligen dienst te
Wageningen-
OUD-VOSSEMEER. Benoemd tot kerk
voogd de heer A. de Rijke Lz., in de plaats
van den heer M. A.. Douw, die wegens
ongesteldheid heeft 'bedankt.
Geref. Kerken.
Beroepen: Te Raard (bij Dokkum) G.
A. Langhout te Gaastmeer.
Bedankt: Voor Naarden, A. G. Wolf
te Loenen-Vreeland.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: Te Vlissingen, P. de Smit
te Oud-Beijerland. Te Hillegom, J. A.
Riekel te Zaandam.
Geref. Gem.
Beroepen: Te Lisse, D. C. Overduin.'
te Rotterdam.
TAN HEINDE EN VER*
Ismed Pasja heeft te Lausanne ver
klaard1, dat Turkije bereid is na den
vrede tot den Volkenbond toe te treden.
De Duitsehe rijkskanselier heeft ont
slag genomen ais directeur-generaal van
de Hamburg—Amerikalijn.
De Japansche prins-regent lijdt aan
mazelen; zijn toestand baait geen on
gerustheid'.
vaii alle nog voorhanden j
zijnde
aan spotprijzen.
Aanbevelend,
Bazer, St.-W!aar2en«dijk.
Tel. 10.
per poeder 8 cent, doos a 25 st. f 1,70,
tegen Zenuwhoofdpijn, Zenuwkoorts,
Zenuw in de tanden.
per koker 00 cf.
tegen Examenvrees, Slapeloosheid, Ge
jaagdheid.
Verkrijgbaar Drogisterijen v. d. VALK
en GUDDE te Zierikzee, L. G. v. ZALT-
BOMMEL te Tholen en JOH. LEUNE
te Stavenisse.
Engros Firma VAN TRIGT MAST,
Hofdijk, Rotterdam.
De kazerne te Trier, waarin Fran
sche bezettingstroepen lagen, is gedeel
telijk door brand vernield. Bij het blus-
schingsvserk werden verscheidene solda
ten gekwetst.
Uit Houston (Texas) wordt gemeld,
dat bij een spoorwegongeluk 15 men-
schen zijn gedood en 40 gewond.
- De typografenstaking in Zwitserland
is geëindigd.
De begrooting der stad Weenen sluit
met een tekort van 124 milliard kronen.
Volgens berichten uit' Riga zouden
er te St.-Petersburg, te Charkof, in den
Oeral en het Dongebied stakingen uit
gebroken zijn wegens het niet uitbetalen
van loonen.
Mrs. Thompson én Bywaters, de
twee ter dood veroordeelden in verband
mat den moord te Ilford (een voorstad
van Londen), hebben beiden appèl tegen
het vonnis aangéteekénd'.
De emigratie over zee was. te Ham
burg in de maand November zeer leven
dig; zij bedroeg 8548 personen tegen
3412 in November 1921.
In Britsch-Indië hebben onlusten
plaats gehad bij de staking der katoen-
fabrieken in Bengalen en Nagpoer. 17
politieagenten werden gewond.
Lloyd George gaat voor een maand
naar Spanje.
De ontwapeningsconferentie te Mos
kou is afgebroken.
De betrekkingen tussehen Sovjet-
Rusland en Perzië zijn gespannen.
Te Rome is het opeens ongekend
koud geworden. Verschillende personen
zijn van koude omgekomen door onvol
doende beschutting.
Clemenceau Heeft in een interview
het denkbeeld geopperd om het Fransch-
Engelsche geschil over de wijze, waarop
de Duitsehe betalingen moeten worden
verkregen, aan de arbitrage van president
Harding te onderwerpen.
Volgens de „Oeuvre" zou Poincarê
geen militaire maar een „civiele" bezet
ting van het Ruhrgebied beoogen, n.l. met
Fransche ingenieurs en ambtenaren.
Bij een ketelontploffing te Cama-
l guey (Havana) zijn 100 werklieden gedood
of gewond.
In den nacht vna Maandag op Dins
dag, is tijdens een hevige storm op de
Noorsche kust een stoomtrawler uit
Grimsby vergaan; 10 leden der beman
ning kwamen om.
Een groot aantal studenten uit Luik
Gent, Bergen, enz. hebben te Brussel een.
anti-Vlaamsehe betooging gehouden; in het
gebouw van „De Standaard" hebben zij
de ruiten ingeworpen. Des avonds 7 uur
kwam het tot een botsing tussehen de
betoogers en Vlaamsche arbeiders, waar
op de studenten de vlucht namen.
Curzon dreigt, dat de christen-mo-
gendheden de conferentie te Lausanne zul
len verlaten, als de Turken geen inschik
kelijker houding aannemen ten aanzien
van het vraagstuk van de minderheden.
De Zwitsersche Bondsraad heeft
Scheurer tot Bondspresident gekozen.
De geallieerden zullen aan den
Raad van den Volkenbond voorstellen,
een buitengewone Volkenboadsvergade-
rirg te beleggen, ter toelating van
Turkije.
De Fransche communistische Kamer
leden Vaillant Couturier en Cacbin, zijn
tot zes maanden gevangenisstraf ver
oordeeld wegens 't aanzetten van mili
tairen tot ongehoorzaamheid.
Het in 1913 tussehen Servië eu
Griekenland gesloten bondgenootschap