Zierikzeesche Nieuwsbode DUKAATHEIANGE GRATIS «.JURGENS' abonnement: Woensdag 22 Nov. 1922. zierikzeesche courant. ADVERTENTIËN: Bekendmaking. buitenlan pt VERVANGT NATUURBOTER binnenland. Uit Stad en Provincie. ,-AMJTEL CACAO VAN BEN.SDORP DRINKEN M N WAAR DE,DAN WORDT je nandermenjch!" Pr^B per 8 maanden f 1,50, franco per post ƒ1,80. Voor het buitenland per jaar f 10, Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag. van 13 regöls 60 ets., van 4 regels en daarboven 20 ets. per regel. Reclames 30 ets. p. regel. By contract belangrijke korting. 78ste JAARGANG. - No. 10856. bending op den dag van nit- Dlr. X. J. DE LOOZE Jr. Ullg.-RlJicl. II. J. ROSTEN «av« Tóór D« BURGEMEESTER d»r gemeente Zibkikzbb brengt ter openbare kennis, datdeMiniaterran Landbouw, Nyrerbeid en Handel, bjj besluit ran 17 November 1922, no. 14718,3e Afdeeling, keeft goedgevonden: A. met ingang van 20 November 1922 te schorsen de rundveemarkten in de provincie Zetland en voor zoover de eilanden Schouwen en Duiveland en Walcheren betreft; bovendien te ver bieden het houden vankeuringen, tentoon stellingen, verkoopen en dergeljjke wjjzen van bjjeenbrenging van vee; B. te bepalen, dat, wanneer bijzondere redenen afwjjkiag van het sub A. bedoelde verbod noodzakelijk maken, zoodanige afwijking kan worden toegestaan door den Commissaris der Koningin van Zeeland onder de door den Inspecteur van den Yeeartsenjjkundigen Dienst te Middelburg aan te geven voorwaarden. Zikikzsb, den 21 October 1922. De Burgemeester voornoemd, A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTITN VAN RENGERSKERKE. Brutale zeeroof. Uit Hongkong wordt een vermetele daad van 2ieeroof gemeld, gepleegd aan boord van het Britsche schip „Suian", hetwelk met een groot aantal Europeanen en Chineezen van Hongkong naar Maca op Weg was. 65 Chineezen die zich pn- der de passagiers bevonden, overweldig den de officieren, verwpndden den ka pitein, den eersten officier, den machinist en een aantal Europeanen; zij doodden twee Indische wachten en verwondden anderen. Zij openden de safes en maak ten zich meester van alles van waarde, wat aan de passagiers behoorde en plun derden het schip geheel. Tenslotte lieten ze het schip naar Honkong terugkeeren en ontsnapten met den buit. Do nieuwe Kalief. De nationale vergadering te Angora, de vergadering-sultan, zooals haar leden haar, na de afzetting van sultan Maho med VI wel hébben genoemd, heeft in Mahomed's plaats, Abdoel Medjid effen- di, den (gewezen) pr.'ns-troonopivolger, tot Kalief gekozen, tot Kalief en niet tot sultan, d.WJZ. dat hem nielt het abi solute wereldlijke gezag wordt toege kend, maar dat de vergadering souverein blijft. In hoeverre de nieuwe Kalief naast 2ijn geestelijke ook een wereldlijke func tie zal te békleeden krijgen zal nog moeten blijken. Oudtijds placht aan het kalifaat ook zeker wereldlijk gezag ver bonden te zijn en het is wel djenkbaar, dat de leiders van het nieuwe Turkije bij nader inzien de wenschelijkheid zullen erkennen van het behoud van een vorst, die naar buiten met zekeren glans het rijk vertegenwoordigt, doch ontdaan is van alle wezenlijke politieke macht. De 54-,jarige Abdoel Medjid is de oudste nog in leven zijnde zoon van sultan Abdoel Aziz (18611876) en een volle neef van Mahomed VI. Abdoel Medjid ls een vurig patriot, die tot de liberale partij' behoort en al twee jaar geleden, toen het den nationalisten nog niet voor den 'wind ging, een werkzaam aandeel nam in hun beweging. De nieuwe Kalief is een beschaafd man, die vloeiend Fransch, Duitsch en Engelsch spreekt. Uiterlijk is hij een goed gebouwd, stevig man, met nog donkeren baard en een helderen .oogopslag. Een reis met hindernissen Hjet s.s. „Huntstanworth" is na een zeer bewogen reis uit West-Afrika op de Theems aangekomen. De heele reis lang had het geworsteld met een doode- lijke ziekte, die den eenen man na den andieren aantastte, tot nog maar een matroos met twee officieren over was. De eerste-maohinist zorgde zonder hulp voor de machines, stookte de vuren en sjouwde kolen aan. Op een afstand van honderden mijlen schreef een dokter aan fcöord van een passagiersboot recepten voor de zieken, die door draadlooze tele grafie werden overgébracht. De eerste- officier maakte die recepten klaar in tusschenpoozen, waarop hij niet op de brug stond. Een hofmeester moest al het eten klaar maken voor de zieken en voor de twéé officieren en zichzelf. Ondanks alle hindernissen is het schip op de Theems op tijd aangekomen, maar de twee officieren en de hofmeester wa ren in een toestand van volslagen uit putting. Hoe het er thans in den harem uitziet. De correspondent van de „Daily Mail" te Konstantinopel meldt eenige belang wekkende 'bijzonderheden in verband met de vlucht van den sultan- De sultan heeft op zijn vlucht geen zijner drie vrouwen medegenomen; ziji zijn onder de hoede van zeven eunuchen achtergelaten, die voor d)e deur aan het einde Van den ingang, die van het hoofdpaleis naar dén harent (leidt, nog altijd oip post staan. De oudste der achtergelaten vrou- jwien is 50 jaar oud. De sultan huWde deze vrouw toen hij' gedurende het he iwind van zijn broer Abdoel Hajnid in gevangenschap verkeérde. Bij deze vrouw had hiji twee dochters, van wie een ge huwd is met een zoon van Tewfik pasja, den vroegeren grootvizier. De andere dochter is gehuwd met den Zoon van Abdoel Medjid, den neef en trooinop-' yplger van den sultan- De tweede vrouw, die 32 jaar oud is, is een rijzige, knappe verschijning. Zij, is de moeder van des sultans eenigen zoon, prins Ertoghroel, die zijn vader op zijn vlucht naar" Malta heeft verge zeld. De jongen woonde in den harem, doch hij' kwam1 er eiken dag uit om 2ijn lessen te volgen. De derde vrouw is eenigszins een mysterie. Men gelooft dat de sultan haar twee maanden ge leden huwde. Zij; moet eerst 16 jaar oud zijn de sultan is 61 buitengewoon mooi en de dochter van een tuinman. Daar "men haar nog nooit 'bjuiten den harem heeft gezien, zelfs niet gesluierd, gaan er wonderlijke verhalen over hare schoonheid. Buiten en 'behalve deze offi- eele vrouwen houden er binnen de Ver boden muren van Yildiz Kiosk ongeveer 200 vrouwen verblijf. Deze vrouwen be staan uit concubines, badvrouwen en an dere huisbedienden. Niemand weet wat met deze verlaten en feitelijk in gevan genschap levende vrouwen zal gebeuren, nu hun meester vertrokken is. Aan de officieele vrouwen van den sultan werd eerst op het allerlaatste oogenblik mede gedeeld dat de sultan Turkije 20u ver laten. De aardbeving ia den Grooten Oceaan. De gezagvoerder van het Amerikaan- sche sc'hip „Santa Cruz", dat te Iquique aankwam1, meldde blij! Vertrek uit Calao draadlooze berichten te hebben opgevan gen, die te kennea gaven, dat de vloed golf, die met de aardbeving gepaard ging, op de Halwaï-eilanden groote schade heeft aangericht. De haven van Hilo werd verwoest, terwijl het Coconut-eiland is verdwenen. De schokken duurden Zondag te Valparaiso aan de kust voort en een hevige aardbeving werd in de stad waar genomen. Vooralsnog wordt geen geloof gehecht aan de geruchten, dat ook het Paasch-eiland is verdwenen, maar aan gezien dit eiland 2700 K.M. van de kust is verwijderd, zal het wel eenigen tijd duren, alvorens een passeerend schip be richten kan brengen. Op het Crusoë- eiland, 'dat slechts 300 K.M. van het vaste land verwijderd is en 'ongeveer op den zelfden 'breedtegraad als het Paasch- eiland is gelegen, is de aardbeving niet gevoeld. De materieele schade wordt thans geraamd op 70 millioen pesos. Don derdagavond 'werden te Copiapo drie he vige schokken gevoeld op een groot land goed, waar een boomgaard 200 M- werd verschoven, terwijl op verschillende pun ten de bodem vaneen scheurde. De Zomertjjd. Namens het bureau van den Midden standsbond, Nederl. Bond van Vereeni- gingen van den Handeldrijven den en van Industrieelen Middenstand, gevestigd te 's Gravenhage, is aan den minister Van binnenlandsche zaken verzocht, het daar heen te leiden, dat de zomertijd ook de komlende jaren wettelijk in ons land wordt ingevoerd. ZIERIKZEE. Voor een jammer ge noeg matig bezette Concertzaal trad hier Maandagavond de heer Th. M. Ke telaar, lid der Tweede Kamer, op, om te spreken over het wetsontwerp tot wijziging der L.O.-wet 1920. Ds\ de Roode, voorzitter van de ver- eeniging van Volksonderwijs, door welke vereeniging de heer Ketelaar was uitge- noodigd, leidde spr. bij het publiek in, terwijl hij tevens memoreerde welke ver- eenigingen vertegenwoordigd waren en welke niet aan den oproep gehoor had den gegeven. Daarna verkreeg de heer Ketelaar het woord, die in breede trekken naging, hoe door den toestand van 's lands finan ciën de minister is gekomen met een wijziging der L.CJ.-lwet, die niet alleen ingrijpende bezuinigingen bevat, maar wat veel erger is het onderwijs aan zienlijk zal verslechteren. Op1 de bégroo- ting van O. K. en W. wordt, volgens het ingediende ontwerp, 35 millioen 'be zuinigd, een som die dezen belangrijken tak van dienst aanmerkelijk moet scha den en vooral het lager onderwijls, dat voor een groot aantal toekomstige bur gers het onderwijs zal zijn. Spr. herinnerde voorts aan de totstand koming van de gelijkstelling van het openbaar en bizonder onderwijs, het be kende art. 192 en aan de nieuwe L.O.- wet van 1920. Bij. de behandeling van die w|et an de Kamer waren de debatten van technischen en niet van politieken aard, 20oals voorheen, terwijl te con- stateeren viel, dat door minister de Vis ser 'werkelijk verbeteringen voor ons on derwijs Werden voorgesteld. En thans Waar de minister van Onderwijs de wet eenige malen heeft verdedigd, kwam daar aan den vooravond van de verkiezingen in dit jaar, een wetsontwerp, dat de deugdelijkheid van het onderwijs sterk zal aantasten indien het wordt aange nomen. De critiek is van beide zijden losge komen, zoowel van de zijde van het openbaar als het bizonder onderwijs, het geen hoop geeft, wanneer het bedoelde ontwerp in December in openbare behan deling in de Tweede Kamer kómt, dat voor verschillende amendementen zoowel links als rechts zullen stemmen, als- de politiek er zich niet te veel in mengt. Blijkens het Voorloopig Verslag waren vele leden tegen de ingediende wijzigin gen, hetgeen eveneens hoop geeft voor de toekomst, al blijft het een open vraag of de rechterzijde een regeeringscrisis zal aandurven. Spr. ontwikkelde voorts 3 punten, wel ke het onderwerp zullen verslechteren en 'wel le. het aantal leerlingen voor het oprichten eener openbare school wordt van 12 op 25 gebracht; 2e. vermindering van het aantal onderwijzers, waardoor ieder onderwijzer een veel grooter aan tal leerlingen per klas krijgt; 3e. dat de gemeente- en schoolbesturen niet meer vrij zullen zijn meer onderwijzers aan te stellen dan het wetsontwerp aadgeeft. Het eerste punt werd uitvoerig bespro ken en door spr'. wej?3 er op gëWeZeh", dat door de overheid zooveel mogelijk móet worden gezorgd, dat er voor el- ken leerling gelegenheid bestaat het on derwijs te ontvangen dat hij verlangt. Door dit beginsel niet m alle opzichten te blijven huldigen, wordt de pacificatie op onderwijsgebied vernietigd. Door de vermindering van het aantal leerkrachten wordt het onderwijs geschaad. Wij gaan dan terug naar den tijd dat een hoofd van een dorpsschool voor het onderwijs van ongeveer 40 kinderen moest zorgen, verdeeld over 7 klassen. Hoe dat gaat heeft de praktijk vroegere jaren bewe zen. Moet dit nu weer zoo, worden Wordt dit Wetsontwerp aangenomen dan gaan Wé een halve eeuw met het on derwijs terug. De school zal dan weer „een drilschool" worden. De technische raadgever van den minister van onder wijs heeft dan ook op dit nieuwe wets ontwerp scherpe critiek uitgeoefend. Tegen de 'bepaling, waarbij aan de gemeente- en schoolbesturen de vrijheid wordt ontnomen nog een onderwijzer 'bloven het bepaalde aantal aan te stellen, komt eveneens verzet. Het gaat hier om het welzijn van de kinderen des volks, onverschillig tot welke richting deze be- hooren. Voor de „gaafheid" van den gulden gaat men prijsgeven hetgeen on ontbeerlijk is voor onze volkskracht de volksontwikkeling :Ds. de Roode dankte den heer Kete laar voor de talentvolle wijze, waarop hij deze zeer 'belangrijke zaak had uit eengezet. Spr. noodigde de aanwezigen uit hun handteekening te zetten op de lijst van protest, waarvan door velen werd gébruik gemaakt. Lijsten ter ondersteuning, aan de pro testbeweging, sullen tinnen enkele dagen ter teekening noorden aangeboden en lig gen bij de boekhandelaars. In de op Maandagavond j.l. gehouden vergadering der Commissie van Advies voor steun aan uitgetrokken sigarenmakers, werd biij monde van den voorzitter, den heer C. van Westen, har telijk dank betuigd aan den heer J. H. Knaap, die als lid der genoemde Com missie, op zijn verzoek, eervol ontslag was verleend, voor al hetgeen door hem als zoodanig Was verricht èn voor de Commissie als haar secretaris èn voor de 'werkloozen van deze gemeente- Bij de daarna gehouden stemming werd het door B. en W. benoemde lid, de heer G. van Duin. als secretaris der commissie aangewezen, die zich deze keuze liet welgevallen. Blijkens een in dit nummer voorko mende advertentie, wordt Zaterdagavond e.k. in het „Huis van Nassau" een groote openbare „Werkloozenvergadering" ge houden. Wij vestigen de aanda'eht op een in dit nummer voorkomende advertentie van de Zeeuwsche Kamer van Koophandel, waarin bekend wórdt gemaakt, dat zij, die klachten of wenschen hebben met betrek king tot het goederenverkeer op de spoor wegen etc., zich vóór 5 Dec. kunnen wen den tot het secretariaat van bovenge noemde Kamer. Wij vestigen nogmaals de aandacht op de opvoering van „De brand in de longejan", op Vrijdagavond a.s. in de Concertzaal door den heer Henri de Vries met zijn gezelschap, o. w. de dames Erf- mann—Sasbach en Mimi Blécourt. Het blij spel „Meneer Pim", dat vooraf gaat, wordt heel gunstig beoordeeld. DREISCHOR. Dezer dagen mocht het de politie onzer gemeente gelukken, de hand te leggen op eenige „nette" jon gelui, die er hun werk van maakten, in het late avonduur' door alllerlei bal dadigheid de ingezetenen te verontrusten. SCHERPENISSE. Vergadering van den gemeenteraad, gehouden op Maandag 20 Nov. j.l. Tegenwoordig 6 leden; 1 vaca ture- Tot de ingekomen stukken behooren een schrijven van Ged. Staten 'betreffende de ontvangst van het besluit der wijzi ging van de algemeene politieverorde ning; een schrijven van B. en W. van St.-Maartensdijk, betreffende de goedkeu ring van de verordening op het heffen van keurloon. Proces-.verbaal van kas- opneming 'bij cfen gemeente-ontvanger op 18 Nov. j.l. In kas was aan contanten en geldswaardige papieren f 12641,911/2- Afwijzend werd beschikt op een adres van eenige schippers-ingezetenen om1 res titutie inzake het betalen van havengeld. Tot lid van het burgerlijk armbestuur wlerd herbenoemd de heer D. A. Har- tog. Besloten werd met de voorgestelde wijziging der jaarwedden van burgemees ters en ontvangers niet in te stemmen en Ged. Staten in overweging te geVen de 'bestaande regeling te handhaven- De ontruimingstermijn van een onbewoonbaar verklaarde woning werd met 6 maanden verlengd. Aan B. en W. werd machtiging verleend tot openbare verhuring van de schoolregenbak. Een verordening tot hef fing en ï'nvordering van de bijdragen werd vastgesteld. Met ingang van 1923 Werd voor 1 jaar f 200 subsidie verleend aan de autodienst TholenStavenisse v-v. LANDBOUW SN YESTIÏLT. Mond- en klauwzeer. Alle veemarkten in de provincie Zee land zijn met het oog op het heer- schende mond- en klauwzeer verboden. De verbouw van suikerbieten. Na gehouden conferenties met, het be stuur van den Bond van Bietenbouwers heeft de Centrale Suiker-Mpij., naar de „Tel." meldt, besloten, de 10-jarige con traeten te annuleeren- ONDERWIJS. Aan de Chr. school te Anna-Uacoba- 'Pfoldler is de heer L. W. Zoeter te Bruinisse tot onderwijzer benoemd- SPORT. Morgen (Donderdag) zal op de schiet baan te Vlissingen een verbondsschietwed- strijd worden gehouden voor den Vrij- willigen Landstorm in Zeeland, waaraan door de beste schutters deel zal wor den genomen uit Walcheren, Z.-Vlaande- ren, Z.-Beveland, Tholen, Schouwen en Duiueland NOORDWELLE, 19 Nov. Voetbalwed strijd D.O.S.K.O. I-N.SI.C. I 0-2. KERKNIEUWS. een zakje A, J. P.'s Grena- dinesaus in ieder pakje A. J. P.'s A man (leitjes pud ding. Ttfdelyke reclame. (Ingez. med.) VAN HEINDE EN VER» Ned. Herv. Kerk. Beroepen: Te Sprang, J. van Amstel, cand. te Zeist. RENESSE. In eene gehouden stemming ter verkiezing van leden van het kies college ter beroeping van predikanten zijn herkozen de aftredende leden M. N- Leeuwe, H. Gilijamse en L. Dorre man Mz1. Tot leden van het kiescollege 'ter benoeming van Ouderlingen en Diakenen zijn herkozen de heeren F. de Feiter, M. de Roo en A. de Kok. Benoemd tot Ouderling de heer L. v. Splunder (aftr.) en tot Diaken de heer J. M. Bienefelt (aftr.) KERKWERVE. Gekozen tot Diaken, de heer J. A. Matthijsse, zulks in plaats van den heer A? van Westenbrugge Lz., die Wegens hoogen leeftijd heeft bedankt. SCHUDDEBEURS. Donderdagavond ds. v. Griethuijzen, 7 uur bijbellezing. THOLEN. In de gehouden stemming voor een kerkvoogd en twee notabelen werden herkozen als kerkvoogd de heer J. van Dalen, als notabel de heer W. J. Geluk, terwijl in de vacature J. Kegge een herstemming moet plaats hebben tus- schen de heeren J. M. Zachariasse en A. Rijstenbil. Geref. Kerken. Beroepen: Te Axel, D- J. Couvée te Meppel. Te Uithuizen, A. Scheele te Kapelle-BieZelinge. Te Westerlee, B. Roorda te Driesum- Bedankt: Voor Emmercompascuum, K. Veen te O.- en N.-Bildtdijk. Chr. Ge rel. Kerk. Bedankt: Voor Hillegom. P. de Groot te Rotterdam- Voor Schiedam, G. Wis se te Arnhem. Voor Driebergen, Ni Bijidemast te Doesburg. Geref. Gem. Beroepen: Te Westzaan, R. van Oordt te Ridderkerk. De Japansche marinebegrooting geeft 117 millioen yen minder aan dan die van 't vorig jaar. De in het Oostenryksohe parlement ingediende begrooting voor 1923 sluit met een deficit van 5300 milliard kronen. Prins George van Joego-Slavië ii voor een verblyf van enkele maanden naar Amerika vertrokken. Te Chicago zjjn negen personen gedood en drie gewond by een bomont ploffing, welke Vrydag plaats vond in een huis, dat in gebruik was als geheime distilleerdery. De ex-premier van Griekenland, Venizelos, woont de conferentie te Lau sanne officieus by. Uit Californië wordt gemeld, dat by het zinken van het stoomschip #To- polobampo" in de golf van Californië zeventig mensehen omgekomen zyn. Het waren meest arbeiders, die gingen wer ken in de katoenvelden van Californië. Mary Mo. Swiney, de zuster van wylen den burgemeester van Cork, die in de gevangenis aldaar een honger staking is begonnen, schijnt er heel aleeht aan toe te zyn. De Belgische regeering overweegt binnenkort een verlaging van den brood- prys. Cuno is door rykspresident Ebert tot rykskanselier benoemd. Hy heeft de opdracht tot het vormen van een nienw kabinet definitief aanvaard, en zal spoedig de ïyst der nieuwe ministers gereed hebben. De keizerin-weduwe Dagmar van Rusland vertrekt binnenkort naar Enge land om een bezoek te brengen aan haar zustor, de koningin-weduwe Alexandria. Aanstaanden Zondag wordt de keizerin- weduwe 75 jaar. De Turksche sultan, die Britsche 'bescherming had gevraagd, is Zondag op Malta aangekomen. Poincaré en Mussolini verlieten Dins dagavond reeds de conferentie te Lau sanne. Onder strenge geheimhouding heb ben Russische monarchisten te Wiesba den een 'bespreking gehouden, die ver scheidene dagen heeft geduurd. Bij deze bijeenkomst was ook prinses Orloff, die met haar ontzaglijk fortuin de finaneieele stuwkracht van de monarchistische par- 'tiji is. De „Times" noemt de. keus van den prins-troonopvolger tot troönopvlger een handige zet, welke er op 'berekend is de Moslimsche oppositie te voorkomen en tevens de aanspraak bevestigt van de nationale vergadering op de bevoegdheid tot verkiezing van den kalief. (Men zie onder Buitenland). - Sinds Zaterdag draait de Oosten- rijksche bankbiljettenpers niet meer en worclt geen papieren geld meer uitge geven. De fascistische Popoio d'Italia be schuldigt de Avanti van verduistering van 250.000 lire, aan het blad toevertrouwd voor de Russische hongerlijdenden en sommeert het blad tot het nemen van de noodige maatregelen om te zorgen, dat het bedrag Rusland Zal bereiken. i— Te Johannesburg is een hevige vechtpartij voorgekomen tusschen Euro peanen en kleurlingen. 300 kleurlingen vielen 2 politie-agenten aan; deze kregen onmiddellijk hulp van blanke mijnwer kers, waarop een gevecht Volgde. 2 'kleur lingen werden gedood en 3 ernstig ge wond; de rest vluchtte. 33 arrestaties hadden plaats. Het Chineesche parlement heeft den afgezetten en in hechtenis genomen mi nister van financiën in staat van beschul diging gesteld. 1 In Dresden hébben Maandag ern-

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1922 | | pagina 1