Nieuwsbode abonnement: Woensdag 1£sfrtr1922.j|ziERiKZEESCHE courant. aovertentiên i BRANDSCHOUWING. ALGEMEENE BRANDSCHOUWING VE Fill HOTEP Prüs per 3 maanden 1,60, franco per post ƒ1,80. Voor het buitenland per jaar 10, Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag. 78ste JAARGANG. - No. 10847. Dir. i J. Dt LOOZE Jr. 1%-Sülicl. J. POSTED van 1—3 regelB 60 ets., van 4 regels en daarboven 20 ets. per regel. Reclames 30 ets. p. regel. By contract belangrijke korting. Inzending op den dag van uit gave vóór 1) ure. BURGEMEESTER «n WETHOUDERS ran Zitniizis brangen ter kenni» ran d» Ingezetenen, dat de Directie der Brandweer op Maandag, den 6 November eerst komende en volgende dagen eene in da woningen dar Ingezetenen ml houden, orereenkomitig de bepalingen der Varor dening tot voorkoming en blusaching van brand in deze gemeente. ZiXKiKzai, den 1 November 1922. Burgemeester en Wethouder» voornoemd, A. J. F. FOKKER VAN CRATESTETN TAN RENGERSKERKE, Burgemeeater. P. F. WITTERMANS, Secretaris. WB1WI 11*. I BUITENLAND. ilea lage daad. De geheele New-Yorksche politie en in het bijzonder een agent, genaamd Sohultz, maken jacht op. een, jongen misdadiger, die in de woning van Sohultz1 inbrak en zijn vrouw, die ziek te bied lag met bran dende lucifers folterde. Hij deed dit om de vrouw te dwingen hem mede te dee- len, waar het geld en de sieraden lagen. De zaak droeg zich als volgt toe 'Gewapend met een ijzeren staaf en een mes, verscheen de dief in den na middag, terwijl haar man diénst had en haar zestienjarige zoon uit 'was, plotse ling voor het bed van de vrouw. Hij eisohte haar geld, na haar gewaarschuwd te hebben dat hij haar hals zou afsnij den indien zij' om hulp riep- Zij zeide dat Zij geen geld had en hij begon de kamer te doorzoeken. Toen hij niets kon vinden, nam hij zijn toevlucht tot een list. Hij ging weer naar de vrouw toe en bond haar aan handen en voeten met een paar dassen van haar man, die in de slaapkamer hingen. Toen scheurde hij haar nachtjapon van het bovengedeelte van! haar lichaam en, terwijl hij een hand op haar mond legde om haar te beletten te schreeuwen, begon hij haar huid met lucifers te branden. De zieke vrouw, door doodangst sterk geworden, wist haar polsen van de ban den te bevrijden, trok zijn hand Van haar mond en schreeuwde, dat het geld in een hoek van een kamer beneden on der het vloerkleed l'ag. De( list van den dief slaagde dus prach tig. Terwijl hij zich met het geld uit de voeten maakte, kroop de vrouw naar het venster, deed het raam open en riep om hulp- Door overspanning uitgeput viel zij toen flauw. Buren kwamen op haar hulpgeroep" toesnellen, doch de dief was reeds verdwenen. Eea vreedzame staatsgreep Naar de berichten uit Rome melden, blijkt uit de telegrammen uit alle deelen des lands, dat, al heeft er hier en dalar (wel eens een op zichzelf staande kloppartij plaats gehad bij de bezetting van de een of andere stad, de fascisten hun staats greep met zoo weinig mogelijk geweld hebben volbracht. Uit verschillende plaat sen meldt men de bezetting van openbare gebouwen, als de raadhuizen en post en telegraafkantoren. Te Civita Vecchia zijn alle socialistische coöperaties in brand gestoken. Hier heeft Mussolini duizenden fascisten en burgers geschouwd, die hem luide hebben toegejuicht. Hij maande aan tot kalmte. De fascistische leider is Maan- Hooge vloeden, bekend onder den naam van Allerheiligen vloed. November heeft een aanvang genomen, maand van koude dagen en hevige windvlagen, soms overgaande tot storm. En naast die eigenschappen heeft deze maand ook sedert eeuwen de reputatie van hooge watervloeden op sommige harer datums te hebben zien voorvallen Enkele dier vloeden hadden op 1 November plaats en daarom bleven zy by onze middeieeuwsche voorouders als ALlerheiligen-vloed bekend. Wy willen zo korteiyk hier herdenken. Niet minder dan zeven vloeden van di«n naam worden ons door de geschiedenis ver haald. Ze vielen voor in de jaren 1170, 1470, 1531, 1532, 1570, 1592 en 1633. Eigenaardig is het zeker wol, dat daar van een drietal in een jaar 70 voorkwam. Op grond van mededeelingen van geschiedschryvers moet men tot de slotsom komen, dat hooge vloeden in ons land enkele eeuwen geleden meer voorkwamen dan in de laatste twee honderdjaren. Vóór de elfde eeuw zyn de berichten sehaarach. Van toen af heeft men de volgende vloeden geteld: 11e eeuw 10, ï2o eeuw 13, 13a eeuw 28, 14e eeuw 22, 15e eeuw 22, 16e eeuw 36, 17e eeuw 25, 18e eeuw 7 en 19e eeuw 4. Tot heden heeft de 20e eeuw ons Zeeuwen den gedachten vloed van 12 Maart 1906 goed in het geheugen geprent. Gaat men de genoemde cyfers na, dan blykt de 16e eeuw de meeste vloeden te hebben opgeleverd. De natuurkrachten hebben toen wel vaak samengewerkt om ze te doen voorvallen. De eerste Allerheiligen-vloed, zooals de geschiedenis hem noemt, was van 1170. Na een brandend heeten zomer dag te Rome aan het station Termini aan gekomen. Op en voor het station was een dichte menigte verzameld, waaronder tal van fascisten, die hun leider opgewon den toejuichten. In de stad was over al de vlag uitgestoken. Mussolini begaf zich dadelijk naar het Quirinaal, waar de koning hem ontving. In politieke kringen te Rome is men van meening, dat met de aanwijzing van Mussolini als kabinetsfor mateur een onbloedige omwenteling haar beslag heeft gekregen, welke ver strek kende gevolgen kan hebben. Vermoedelijk zal op het vormen van de nieuwe regee ring fa en herziening van. de kieswet en Kamerontbinding volgen, maar nu reeds kan men zeggen, aldus is het oordeel in de Romeinsche kringen, dat Italië voortaan beschouwd moet worden als een fascis tisch land, of, gelijk Mussolini zelf het uitgedrukt heeft, een super-democratie, zulks in tegenstelling met den bolsjewis- tischen staatsvorm. Men staat hier dus voor een proefneming, aldus nog steeds de Romeinsche kringen, die, zij het met lijnrecht tegenovergestelde bedoelingen, tóch met die van Moskou te vergelijken is. De fascistische generaal Bianchi heeft ver klaard, dat de fascisten geen partij regee ring zullen vormen, doch een kabinet, dat het volstrekte welzijn van het heele land zal nastreven. Alle vrijheid zal geëerbie digd v/orden, mits niet strijdig met het nationaal belang. Wie anti-nationaal is, zal behandeld worden als een vreemde ling, die tegen het land kuipt. Het moei lijkste vraagstuk voor de regeering zal het herstel zijn van de financiën en de vermindering van het tekort, niet door nieuwe belastingen, maar door een dra conische besnoeiing van de uitgaven. In zake de buitenlandsche politiek zal de regeering zich. volkomen van oorlogzuch tige avonturen blijven onthouden, doch zij zal steeds het Italiaansche gezag als groote mogendheid groot houden. BH* N E N L A N O. Be brailoft te Doem. Naar de Vorivürts mededeelt, heeft kei zer Wilhelm voor zijn aanstaande brui loft te Berlijn een bruidsgeschenk besteld, waarmede verschillende juweliersfirma's bezig zijn. Het voornaamste sieraad vormt een diadeem, dat met niet minder dan 700 briljanten bezet is. Van deze edel- steenen zijn de kleinste 1/2 karaat. Boven- en onderstuk van het diadeem zijn op pla tina bewerkt. Bovendien behooren tot het geschenk een hanger en oorbellen. Deze zijn van fijn zilver gemaakt, en eveneens met kostbare diamanten bezet. De waar de van het diadeem alleen wordt door vaklieden op 800 millioen mark geschat. Het socialistisch blad schrijft boven dit bericht: „De noodlijdende Wilhelm". volgde in den herfst een geweldige storm, die de zeo zoodanig opjoeg, dat Holland, Zeeland en Friesland verre landwaarts in overstroomd werd. In Kennemerland overviel het water de bewoners zoo schieiyk, dat ze nauwelyks tijd hadden om zich, met aehterlating van vee en have op de daken der hulzen te bergen, waar ze nog zouden zy'n omgekomen als men ze niet met lichte vaartuigjes ter hulp gekomen was en hen gered had. De vloed bespoelde zelfs de muren der stad Utrecht en In de grachten aldaar viDg men zeevisch. Sommige geschiedschryvers meenen dat by deze gelegenheid het land tusschen Texel, Medemblik en Stavoren verdronk •n sedert overstroomd gebleven is en Texel en Wieringen van het vaste land gescheurd of fal thans veel wydere stroomen tusschen zich en Holland zsge vormen De tweede vloed van dien naam viel op 1 November 1470, omstreeks eerste kwartier maan. Ook Vlaanderen werd toen geteisterd. In Rotterdam vloeide het water meer dan anderhalven voet hoog over de Hoogstraat of den Maasdykde Alblasser- en Krimpenerwaard geraakten onder waterCbarlois, Rhoon, Putten, Voorne, Schouwen, vele polders in Zeeland en geheel Friesland leden zwaar van den vloed. Behalve een niet te bepalen getal van vee, werd het aantal verdronken men- schen op meer dan 20,000 geschat. De derde Allerheiligen-vloed, 1 Novem ber 1531, by laatste kwartier maan,, braeht nieuwe tooneelen van ellende. By Sparendam brak de dyk op drie plaatsen door en op vele plaatsen stond het water ongeveer een el hooger dan by een vorigen vloed van 1509. Nog zwaarder trof de vloed van 2 Uit Stad en Provinoie Z1ERIKZEE. Van het bestuur der stads evangelisatie „Jeruël II" ontvingen wijl 't volgend versifcg: Zaterdagavond ver gaderde bovengenoemde vereeniging in haar getouw aan de Breestraat voor een spoedeischende zaak. Nadat de vergade ring door den voorzitter op de gebrui kelijke wijze was geopend, de notulen der vorige vergadering gelezen en goed gekeurd, deelde de voorzitter mede, dat de huur van het gebouw, bij deurwaar- ders-exploit tegen 1 Dec. a.s. was op gezegd. De verhuurder, als lid aanwezig zijnde, stelde voor, de huur te yerhoo- gen. Daar de vereeniging thans in goe den staat verkeerde, wilde hij meer geld hebben. De voorzitter las het contract voor, waarin het volgende artikel voor komt. Art. 6: „De verhuurder verblindt z'ioh dat noch door hem, noch door zijne erven inbreuk 2al gemaakt worden op dit contract enz." Waar de vereeniging het contract steeds als een eerlijke over eenkomst heeft 'beschouwd, heeft zij nog enkele maanden geleden een nieuwe dak goot en een nieuwe verlichting doen aan brengen, maar. zoo zeide de Voorzitter, hier geldt het woord „Vest op Prinsen geen vertrouwen", doch onze hoop moet niet op menschen, maar op God zijn. Wie had, zoo zeide de voorzitter, 20 jaren geleden durven denken, toen de verhuurder zich uit liefde tot Christus aan de zaak gaf, dit contract^ wa^rvlan enkele onderteekenaars reeds "ontslapen zijn, op zoo'n wijze zou worden ver broken Nadat door 'den verhuurder, welke de vereeniging 20 jaar als haar voorganger had gediend, verklaard werd, dat het contract een lor ?vas, maar dat hij be reid was zoo noodig zonder oontract, doch zélfs op 't woord de zaal te willen verhuren, werd, nadat door den voor zitter opgeiperkt was, als op een onder teekend contract op den verhuurder geen staat is te maken, wat zal dan diens wbord zijn, het voorstel in stemming gebracht en de huurverhooging met alle stemmen verworpen. (De verhuurder bleef 'buiten stemming.) Besloten werd het be stuur 'te machtigen naar een ander ge bouw1 om te zien, o.q. te huren of te koopen, eventueel banken, stoelen, orgel enz., daarin onder te 'birengen. Mocht het bestuur voorloopig niet slagen, dan het meubilair uit de zaal te verwijderen. Als eerste spreker van het winter seizoen trad Maandagavond voor het Nutsdepartement alhier op, de heer G. Brettani uit 's Gravenhage, die, nadat de voorzitter, de heer Prakke, hem had ingeleid, een fragment uit Vondel's treur spel „Gijsbreeht van Aemstel" voordroeg, waarbij de heer M. J. F. Robijns hem met orgelspel terzijde stond ter aan- Novomber 1532, vyf dagen na nieuwe maan voorgevallen en bekend als vierde Allerheiligen-vloed. Een hevige storm nit het Noordwesten, die vier dagen aanhield, zette op de meeste Zeeuweche eilanden vele polders en dorpen, die nauwelyks weer bodykt waren, andermaal geheel onder water en richtte ook elders geweldige schade aan. Menige polder ging opnieuw, maar nu voor altyd, ten onder. In de Breede Watering be-Oosten Yerseke was zulks 0. a. het geval. Door het woelige water, dat door twee groote dykbreuken by Kreke en Lodyke met ontzaglijk geweld was ..naar binnen, gestroomd, kwamen zelfs vele arbeiders, nog in hunne werk- of polderketen verblyf houdende, on verwachts om het leven. Ook de ter nauwernood gesloten polders van Bath en Hinkelenoord werden doer dezen vloed overstelpttengevolge waarvan ook daar vele arbeiders verdronken. Kortgene, Kmelisse en Kats, na den afloop van den vorlgon stormvloed mog afzonderiyk omkaad, gingen ten onder. In eerstgenoemde plaats verdronken velen, door den vloed overvallen, op hun bed; enkelen redden hun leven op de daken hunner huizen, doch op het land ontkwam schier niemand den dood. Te Kats meenden velen dwars door het ongebaande land naar den van de wind streek afgokeerden zee dyk te vluohten, doch ontwarende, dat ook van dien kant het water kwam aanstroomen, ylden zy naar een in de nabyheid gelegen stelle of werf. Het water volgde hen met vervaarlijken spoed enwellicht nog voor het bereiken der hoogte, waarop men daeht te vluchten, vonden ruim 150 personen in de voortgezweepte gol ven hun graf. Het ongelukkige land bleef tot 1598 met de zee gemeen, toen eerst wederom een begin gemaakt werd vulling zijner voordracht. Vondel's „Gijs breeht" mag genoeg bekend heeten, zoo dat wij; daarop niet zullen ingaan. Heel mooi werd door dhr. Brettani „De nach telijke sleepster" voorgedragen en met veel gevoel, „De vlucht" van Adama van Scheltema. Meer komisch en vroolijk wa ren „De Dijk" en „De Wilgen". Na de pauze kregen we het sprookje van „De gelukkige Prins" van Oscar Wilde, dat met gloed werd uitgesproken. Een dank baar applaus viel spreker voor dit num mer ten deel. Met een tweetal gedich ten van A. v. Collem, werd deze eerste Nutsavond besloten. Bij het laatst gehouden examen voor het diploma voorgeoefendheid (4 maan den verkorting van diensttijd) slaagden: E. H. J. Thien, D. L. Bienefelt, M. Biene- felt, A. W. van der Kloot, Zierikzee; W. J. Heijboer, M. Padmos, Nieuwerkerk; J. van Gilst, M. A. Jumelet, A. Jumelet, J. Jumelet, S. de Waal, G. Zondervan en W. Zondervan, Bruinisse. In onze provincie herdenken heden twee inwoners naar honderdsten jaardag, n.l. te Vlissingen msj. de wed. Engeh. Anjpu en te Hengstdijk mej. de wed. Asselman. ZONNEMAIRE. De heer G. Kortenhoe- ven alhier is benoemd tot onderwijzer aan een Chr. school te Zwijndrecht. ST.-ANNALAND. Verleden Zaterdag werden de ouders, die voor hun kinderen aan de bizondere school de voorkeur geven door het bestuur in de gelegenheid gesteld zich opnieuw te verklaren, dit maal in tegenwoordigheid van het pas 'benoemde hoofd, den heer C. Hage Qz. Naar we vernemen was de uitslag, dat er nu 93 kinderen werden opgegeven tegen de vorige maal ten gemeentehuize 134. Bij de aanvraag op 1 April aan den ge meenteraad om de benoodigde gelden voor 't bouwen van een 7-klassige school werd op 180 leerlingen gerekend. LANDBOUW 'EFY^TEMTTT^ Aan den heer P. Minderhout, sedert 1 Oct. 1902 hoofd van den Land'bbuw w'intereursus te St.-Philipsland, is met ingang van 1 Nov. 1922 door het hoofd bestuur van de Zeeuwsche Lanöbouw- maatschappij eervol ontslag verleend met dankbetuiging vqor de bewezen dl$isten. RECHTZAKEN* De Sotterdarasoh» L&vdhouwb&nk. Na de trekking van 16 October is te Rotterdam proces-verbaal opgemaakt door de Rotterdamsche politie op last van hoogerhand tegen de directie der Rot terdamsche Handels- en Land'bouwbank wegens overtreding der Loterijwet. De zaak moet thans ingevolge de laatste wetswijziging 'blijkt dit mogèlijk door den pmbtenaar van het O.M. bij de kantongerechten te Rotterdam ter onderzoek overgedragen zijn aan den Of ficier vari Justitie bij' de rechtbank te Rotterdam. 7 «PORT! ZIERIKZEÈ. Zondag a.s. heeft ér een ontmoeting plaats tusschen M.S.V.V. 1, Middelharnis, en G.V.V. I, Zierikzee, op het terrein van G.V.V. aan -den Blokweg. "MIDDELHARNIS, 29 Oct. M.S.V.V. I- G.V.V. I 3-0. met de beversohing. Ook Duiveland ▼loeide zoo onder, dat schier'geen uit- zieht op herbedyken meer bestond. Simt- Philipsland dook ook ditmaal onder de baren en bleef zeer lang dryvende Nog vreeseiyker dan in 1532 was de vyfde Allerheiligen-vloed van 1570. Deze vloed viel voor by oen springty, drie dagen na nieuwe maan. Akelig zyn- de tafereelen, die de geschiedschryvers schetsen van deze ramp, wa^rby het water nog een voet hooger gerezen moet zyn dan tydens den gedachten Sint Felix-vloed van 5 November 1530. Van Calais tot Noorwegen deed hy zyn uit werking gevoelen. Des avond# begon een allerhevigste storm uit het Noord westen op te steken en duurde twee volle dagen. Weinige dyken of zee weringen konden de geweldige kracht van den springvloed weerstaan, die zelfs tot Antwerpen zich deed gelden en daar meer dan honderd duizend galden schade aanrichtte. Het water stónd in de Lieve Vrouwekerk. In Vlaanderen leden Oent, Brugge, Duinkerken en- andere plaatsen zeer. In het land van Emden verdronken 3000 menschen. In Zeeland leed Walche ren weinig, maar Zuid-Beveland werd geheel overstroomd. In Behouwen was de schade zoer groot en Bommeneede spoelde grootendeels weg. Duiveland lag by na geheel onder water. In Goeree bleven weinig hulzen onbeschadigd. Op Overfiakkee liepen byna alle polders in. 1 Het getal der in Zeeland verdronken menschen werd op 3000 geschat. Dordt en Rotterdam zagen het water drie voet hoog over de straten stroomen. Te Scheveningen stond het water drie voet hoog in de kerk en vernielde 128 huizen. Te Katwyk spoelden 50 huizon weg. In Groningerland werd het getal verdronken mènschen op 3000, dat van het vee op 70.000 geschat. Friesland leed het aller- POST EN TELEORAPHIE. Op een vraag van den heer Braat in zake het sluiten van kantoren op Zon dagen, voor den post-, telegraaf- en tele foondienst, luidt het antwoord van den Minister van Waterstaat: Sluiting van hulpkantoren op Zon- en feestdagen, welke maatregel sinds Juni j.l. geleidelijk over het geheele land is doorgevoerd, heeft voor zoover den telegraaf- en telefoondienst aangaat slechts betrekking op de kleinere hulp kantoren, waar na gehouden opname is gebleken, dat in het algemeen gemiddeld niet meer dan een telegram of: gesprek per Zondag of feestdag werd behandeld. Wat den postdienst betreft, is over het algemeen op de hulpkantoren het aantal handelingen op Zondag zoo pnbeteekenënd dat sluiting van die kantoren, voor dezen dienst geen bezwaar behoeft op te leve ren. Nochtans werd niet overgegaan tot sluiting voor den postdienst van die ver- eenigde hulpkantoren, welke voor den telegraaf- en telefoondienst geopend ble ven, terwijl voorts op plaatsen, waar de bestelling op Zondag is opgeheven, de gelegenheid bleef bestaan' tot het afhalen van alle niet aangeteekende correspon dentie. Tot de invoering werd overgegaan, om dat besparing aan personeel wordt ver kregen. De ondergeteekende doet nog opmer ken, dat vóór 1 Januari 1920, toen de hulptelegraaf- en telefoonkantoren nog niet door het rijk werden geëxploiteerd, maar door de gemeenten werden 'bekos tigd,, er reeds ruim 180 hulpkantoren (w'.o. belangrijke)1 waren, welke op verzoek van of in overleg met de betrokken gemeente besturen op Zon- en feestdagen voor den telegraaf- en telefoondienst waren ge sloten. In verband met het vorenstaande kan ondergeteekende geen vrijheid vin; den de bedoelde hulppost-, telegraaf- en telefoonkantoren wederom op Zondag open te stellen. NOORDGOUWE, 31 Oct. Ten overstaan van notaris Korteweg werd heden alhier publiek verkocht: een tuin, groot 31 R., blehoorende tot de nalatenschap van den heer A. Prinse. De opbrengst was f 201. KEROraEUTYS. Ned. Herv. Kerk. AangenomenNaar Ryssen J. Enke laar te Bleskeasgraaf. SCHUDDEBEURS. Donderdag 2 Nov., 's avonds 7 ure, da. van Griethuyzen (by bellezin g). Geref. Kerken. Beroepen Te Alblasserdam L. v. Urk te Westmaas. Te fleerde, H. de Bruy n te Nieuwendyk. Te Emmercompas- cum, K. Veen te Oude en Nieuwe Bildt- dy'k. Te Oudega (W.), 8. van Dyken te Zweeloo. Te Oostburg, C. M. Hui zin ga te Hoogeramiide. Bedankt: Voor Charlois (2e pred.pl.), J Oosterveen te Wilnis. Voor Kommer- zyl, A. Dekkers te Gerkesklooster-Stroo- bos A. Chr. Geref. Kerk. BeroepenTe Lutten-Dö Krim, H. Velema te KampeD. ergst, alles stond voeten diep.- .onder water. Van Saeek tot de Kuinre voer men met schepen van acht voet diep gang over het land. Men schatte het getal verdronkenen in deze streken op 20.000, terwyl het aantal omgekomen vee niet te bepalen was# In het algemeen wordt deze vloed een van de grootste en uitgastrektste .geacht van welke de geschiedenis heugt en waarby meer dan 100.000 menschen het leven verloren. In Zeeland werd ter gedachtenis aan deze ramp een gedenkpenning geslagen. De zesde vloed van dien naam in 1592 richtte meest buiten ons vaderland groote schade aan en verschoonde vry- wel deze streken. Do zevende Allerheiligenvloed 1 van 1633 braeht in Holland en Zeeland veel schade teweeg en overtrof in hoogte allo vloeden, die in de laatste dertig jaar tevoren waren voorgekomen. Te Rotter dam voer men met schuitjes over de Erasmus-markt en in Zeeland werden op één dag 360 lyken van verdronken menschen opgevischt. Tot zoover het verhaal der watervloeden op 1 November. Ten slotte worde hier nog terloopB in herinnering gebracht, dat, ofschoon door eene andere natuurkracht, de le November van het jaar 1755 nimmer vergeten zal wordea, daar toen de ge heele WeBtzydo van Europa door de geweldige aardbeving die Lissabon ver woestte, werd geteisterd. Ook te Zie rikzee werd dit verschynael gevoeld en slingerden de schepen in de Nieuwe Haven tegen olkaar door de heftige beroering van het water, waarvan deze aardbeving vergezeld ging.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1922 | | pagina 1