Zierikzeesche Nieuwsbode mm 1 0 1 OLDO abonnement: Vrijdag 6 Oct. 1922. zierikzeesche courant. advertentiën: EERSTE BLAD. B. H. IDELER, Zakdoeken. JURGENS7 ra VERVANGT NATUURBOTER Algemeen Overzicht. buitenland. Uit Stad en Provincie. OVERSPANNING TABAK 25 PrJJs per 3 maanden f 1,50, franco per post ƒ1,80. Voor het bnitenland per jaar 10,—. Afzonderlijke nummerb 5 cent. Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag. van 1—3 regels 60 ets., van 4 regels en daarboven 20 ets. per regel. Reclames 30 ets. p. regel. Bij contract belangrijke korting. 78ste JAARGANG. - No. 10836. lending op_den dag van nlt- Dlr. A. J, DE LOOZE Jr. üllj.-RiJicl. M. J. KOSTEN *av8 ™r nre- Dit nnmmor bestaat uit 2 bladen. ZIERIKZEE. Stoffen, Dekens, I Sport flanel, Wit Flanel, Jeager, Vitrage'» Rolgordijnen, Robflanel, Tafelklecden, Kapok, Hospitaaldoek, Karpetten, Loopers, Schorten, Tricot-goed, j Rokken, Hemden, Pantalons, Nachthemden, Corsetten, WItto Doeken, Tijken, Sajet, De grootste spanning, dié in 't laatst der vorige week in Europa heerschte, doordat door de snel oprukkende legers van Kemal Pasja naar de door de geal lieerden afgebakende neutrale zóne, de kwestie Engeland, contra het Nabije Oos ten in een acuut stadium was gekomen, ls 'voorloopig weer geweken, al is het aan weerszijden van den Bosporus nog verre van rustig, niettegenstaande het ac tieve oorlogsgeweld thans heeft opge houden. -Het 'hier op den voorgrond tredende feit is, dat Lloyd George's politiek in den Levant heeft gefaald, en het pres tige van Engeland daardoor in het Oos ten veel heeft ingeboet. De leuze, die meermalen in de wereldgeschiedenis werd gehoord: „de Turk uit Europa", had Engeland ook tot de zijne gemaakt en ^getracht ze na den oorlog, bij 't sluiten der vredes verdragen, te verwezen lijken, maar Kemal s goed getrainde sol daten hébben al cue mooie plannen den 'bodem ingeslagen en Engeland genoopt op de conferentie te Moedania, welke Dinsdag* daar begon, concessies te doen ten gunste der „halve maan", die door het krijgsgeluk in den Levant aardig aan 't „wassen" is. Al weten we op dit oogenblik nog niet wat precies te Moedania is voorge vallen, zoo valt toch nu reeds met groote zekerheid te constateeren, dat Grieken land, door zijn actief optreden in den Levant, behalve Smyrna en omgeving, ook' nog een groot deel van zijn nieuw verworven gebied in Turkije, Thracië, zal moeten verliezen. De sluwe Grieksche staatsfman, Veni- zelos, die te Londen vertoeft en de lei ding der internationale betrekkingen voor Griekenland waarneemt, bereidt met een zuur-zoet gezicht zijn landgenooten voor op een amputatie van 't groot-Griekenland, dat ook hij zich misschien heeft ge droomd. In allen ernst schrijft hij, dat men aan Turkije, oostelijk Thracië zal moeten aanwijzen. Bovendien zal hij trachten den heeren te Athene duidelijk te maken, dat het verloren moeite zou zijn zich tegen deze eisohen te verzetten- Bij) deze kwlestie is weer eens heel duidelijk gebleken dat met de kleme naties eenvoudig gesold wordt. Er wordt over de teruggave van Thracië aan de Turken gesproken .zonder dat de Griek sche regeering ook maar over deze, voor haar toch zeer belangrijke zaak, gehoord wordt. i" Engeland en Frankrijk deelen de lakens uit en „ver"deelen ze weer naar hun inzicht. Deze verdeeling van Thracië lijkt dn theorie gemakkelijk, maar of de prac- 'tijk daarmee zal overeenstemmen, dient te worden afgewacht. Hoe meer het Grieksche volk begint te beseffen, dat Thracië zal moeten wor den prijsgegeven, hoe feller de haat te gen de Turken, die al in die provinjcie woonden, zal gaan woeden. De regeering te Angora ziet dit blijkbaar zeer goed in, want het is fcévreesd voor 't lot dier vroegere Turksche onderdanen. Bij een éventueele 'bezetting van Thracië vraagt (de regeering bezetting door de geallieerde troepen van enkele voorname punten om toezicht op de Grieken te houden, wan neer deze tegen hun zin bovengenoemde landstreek moeten ontruimen- De Grie ken, op hun teurt, zijn bang voor onder drukking van de Grieken in dat deel, iwanneer de „halve maan" daar weer verschijnt. Wederzijdsc'h wantrouwen; beide heb ben gegronde redenen, Want deze twee volken kennen elkaar reeds sedert jaren Het verval der communistische partij Een veel aanschouwelijker beeld van haar verval dan het terugloopend leden aantal der communistische partij, geven de mededeelingen, die wij daarover in c'e Sovjetpers zelf vinden, meldt men aan 't Hlbl. Te Moskou heeft onlangs de re geering een beraadslaging gehpuden over de kwestie van de communistische pro paganda. Een der rapporteurs sprak over de nieuwe aanvallen der bourgeoisie. Het burgerlijk intellect neemt bezit van onze scholen. De particuliere uitgevers komen weer op en er ontstaat een nieuwe litte ratuur... De herlevende burgerlijke wijze van denken zal haar funesten invloed op de arbeidende massa's uitoefenen, wan neer de partij niet besliste maatregelen zal nemen. Een brief in de Mosk. „Pravda" van 16 Sept. karakteriseert dit geheele pro ces van inwendig verval van het commu nisme onder den invloed van de nieuwe landbouwpolitiek. Dat het zoo is, is vol komen natuurlijk, het zou wet merkwaar dig zijn wanneer de communistische idee- en de geest nog zouden beheerschen, na dat het communisme zich Zelf heeft ge logenstraft en tot het kapitalisme is over gegaan. „De uitwassen der nieuwe landbouw politiek hebben onze partij ziek gemaakt", schrijft Semenef uit Zaryzin. „Velen ver laten de partij, vooral de jongeren". De schrijver constateert met leedwezen: „de treurige neiging tot eigendom en burger lijken Welstand. De geheele aandacht der boeren is gericht op de verbetering van den landbouw en zij zijn bereid op leven en dood voor die verbetering te strijden. Alleen de boer, wiens bedrijf vooruit gaat, wordt als „heldere kop" in de Sov jet gekozen. „Men zal begrijpen, dat de communisten hier niet erg mee ingenomen zijn, want onder de 'communistische boeren zijn nooit flinke boeren geweest, maar steeds het uitschot der dorpen, die zich onder den naam van „dorpsarmoede" vereenigd heb ben". De schrijver klaagt dan ook, dat de dorpsarmoede van de economisch ster kere boeren afhangt; alle communisten hebben hun bedrijf dusdanig moeten ver- waarloozen, dat dit geheel vervallen is en bovendien is het door roovers ver woest. „Van een algemeen standpunt uit", schrijft de correspondent, „kan men uit een oogpunt van verbetering van den boe renstand, deze bekentenis slechts met vreugde begroeten. De verachting, der boe ren voor de communisten, de terugkeer tot productie ven arbeid, de ontwikkeling van eigen landbouw, die in de laatste jaren niet mogelijk was, de neiging tot particulier bezit, dit alles te samen wat in anderen vorm, ook in de steden opbloeit is een bewijs daarvan, dat het Russische volk ook innerlijk het com munisme begint te overwinnen. Een Spaansch legerschandaal. De correspondent van de Matin te Ma drid meldt, dat eenige dagen geleden te Larasj de kapitein van de intendance Jor dan werd gearresteerd, onder beschuldi ging een millioen pesetas te hebben ge- stolep. Deze zaak neemt groote afmetin gen aan en schijnt te zullen leiden tot opzienbare onthullingen. Uit de gevan genis heeft kapitein Jordan n.l. brieven geschreven aan de bladen van Madrid en aan politieke personen, waarin hij uiteen zet _hoe hij er toe gekomen is zich van dit millioen meester te maken. Dit milli oen vertegenwoordigde wat de inten dance-officieren van Larasj de „maan- delijksehe besparingen" noemden, die zij onder elkaar verdeelden. Aan kapitein Jordan, die drie maanden met verlof was gegaan, werd bij zijn terugkeer zijn aandeel in den buit geweigerd, onder het voorwendsel, dat hij afwezig was ge weest. Daarom maakte hij zich van het totaal der .besparingen" van een maand meester. Er is een bijzondere rechter voor deze zaak benoemd en er zal vermoedelijk over worden geïnterpelleerd. Nader meldt een B. T. A.-telegram, dat ook nog een 'commandant én drie kapi teins gearresteerd zijn. De toegangsweigering aan Isadora Duncan. Wij hebben Woensdag gemeld, dat de Amerikaansche autoriteiten te New-York aan Isadora Duncan den toegang tot de Vereenigde Staten hebben geweigerd, om dat zij haar ervan verdenken, op een of andere wijze in dienst der Russische bols jewisten te staan. De correspondent van de Times meldt, dat de danseres over deze behandeling grenzeloos verontwaar digd was. Zij verklaarde dat zij geboortig uit Californië haar overgrootvader had in den onafhankelijkheidsoorlog medege vochten op grond van de dezer dagen aangenomen wet aanspraak maakte op het Amerikaansche burgerschap in weer wil van het feit, dat zij met een Rus was gehuwd, doch dat zij, liever dan naar Elliseiland te gaan, waar zij het onder zoek zou moeten afwachten, en zich aan een onverdiende vernedering bloot te stel len, zij weer onmiddellijk naar Frankrijk zou terugkeeren. Zij is voorloopig aan boord van de „Paris", waarmede zij te New-York arriveerde, gebleven. Later werd bericht, dat Isadora met haar echtgenoot in de Ver. Staten zijn toegelaten, nadat het bewijs is geleverd, 'dat beiden alleen met beroepsoogmerken daarheen zijn gegaan. Een anti-Hollandsche betooging? Te Antwerpen wordt een comité samen gesteld met het doel de 90e verjaring van de belegering der Antwerpsche cita del, door den Franschen maarschalk Gé- rard, op plechtige wijze te herdenken. Men weet, dat het Fransche Noorderleger, 60.000 man sterk, op 15 Nov. 1882 België binnenrukte, Gérard zes dagen later zijn hoofdkwartier te Merxem, ten Noorden van Antwerpen, opsloeg, en de Fransche vestingartillerie te Boom ontscheepte. Eenige weken nadien, na een heldhaftige verdediging, gaf generaal Chassé, die het Hollandsche garnizoen aanvoerde, zich over. 1 Het is nog niet geheel duidelijk, welke de ware bedoeling is van voornoemd co mité, maar treffend-is het wel, dat tot dusver alleen Vlaamschvijandige persona liteiten hun medewerking hebben toege zegd. In Vlaanischgezinde kringen vertrouwt men echter, dat de Belgische regeering geen ontaarding van deze herdenking in een anti-Nederlandsche en annexionisti- sche betooging zal toelaten. De overstrooming In Bengalen. Maandagavond is te Calcutta weer voor het eerst sedert acht dagen een trein uit Darjeeling in Noord-Bengalen aangeko men en naar de correspondent te Calcutta van de Daily Telegraph aan zijn blad seint, hebben de overstroomingen in dat gebied, volgens de" mededeelingen der aangekomen reizigers ontzettende ver woestingen aangericht. Het is thans nog niet mogelijk ook slechts bij benadering het aantal slacht offers te schatten, doch uit het feit, dat een belangrijk spoorwegkruispunt dagen lang vijf a tien voet onder water stond, en dat zich daar duizenden vluchtelingen bevonden uit de dorpen in den omtrek, die geheel werden weggevaagd, valt af te leiden, dat het aantal omgekomenen zeer groot moet zijn. Duizenden verdron ken runderen en paarden spoelden aan tegen den spoordijk. De oogst is geheel vernietigd. Een ontzaglijk aantal personen is dakloos en van alles beroofd. Er zijn reeds maatregelen tot steun verleening ge troffen, doch duizenden hongerende vluch telingen bevinden zich nog in de hutten, die inderhaast op elk hooggelegen plekje grond zijn opgericht. Eenige dagen ge leden stond de geheele spoorlijn nog drie voet onder water en nog steeds maakt het landschap den indruk van een groote binnenzee, waarin alleen enkele hoogge legen dorpen als eilandjes zichtbaar zijn. Het is zonder eenigen twijfel de ergste overstrooming, die sinds heugelijke tijden in Bengalen is voorgekomen, en de cata strophe is volgens de laatste berichten nog verergerd door het uitbreken van de cholera. worden toegekend aan de gemeente Zon- nemaire, ten behoeve van L. W. v. d. Werff. De beer W. Timmerman, deurwaarder bij de rechtbank alhier, heeft tegen 1 November e.k. eervol ontslag als zoodanig aangevraagd. Zooals onze lezers uit een in dit nummer voorkomende advertentie zullen lezen, 'wordt voor de verbruikers van Sultane zeep en -zeeppoeder, voorloopig iedere maand een groote puz'zle-wedstrijld uitgeschreven; voor de 'beste oplossingen stelt de Maatschappij 1000 waardevolle prijzen 'beschikbaar. De C. J. V. „Samuel" heeft, blijkens een in dit nummer voorkomende adver tentie, haar 'bibliotheek voor de komende winteravonden geopend. Blijkens een in dit blad voorkomende advertentie, zal Woensdagavond in de Kleine Kerk voor de Middernachtzending de heer J. K. van Munster een rede hou den. De Roode KrulscoJIecte. De Zaterdag j.l. gehouden Roode Kruis- collecte heeft in de navolgende gemeen ten de hieronder staande bedragen opge bracht te Burgh f 14,801/2. te Dreisc'hor f 42,431/2, te Oosterland "f 55,61 i/2; te Zonnemaire f 29,35; te St.-Maartensdijk f 35,88. BROUWERSHAVEN. Tot lid van den raad dezer gemeente is benoemd ver klaard de heer H. Verhoeff, die de benoe ming heeft aangenomen. In de vergade ring van den gemeenteraad van 4 dezer is tot zijn toelating besloten. BRUINISSE. Het aakschip „Jantje", schipper Appelo van Hasselt, van Antwer pen met tarwe naar Weert, is op de Krammerplaat aan den grond gevaren. Een 7-tal hoogaartsen hebben hulp ge boden en tarwe uitgeladen, waardoor het vaartuig weer vlot is gekomen. ST.-MAARTENSDIJK. De heer S. van den Berg, thans agent van politie te 's-Hertogenboseh, slaagde dezer dagen voor het politie-diploma met aanteekening. ST.-MAARTENSDIJK. Door den Com missaris der Koningin zijn herbenoemd tot zetter voor 's Rijks Directe Belastin gen, de heeren J. Bastiaanse en Jac. Hage. slapeloosheid. onrust, gejaagdheid Gebruik MUNHAR.DT'5 Zen uw -Pa hl eirte n. Per koker/Sd. by Apoth. en drogisten V t£d\ Verkrijgbaar te ZIERIKZEE by J. W. Gudde, Oude Haven en P. C. v. d. Valk, Damte THOLEN btj L, G. van Zalt- bommelte STAVENISSE L>y Joh. Leune. ZIERIKZEE. Wie heeft niet gelezen (misschien wel verslonden) een of meer der beroemde werken van Curwood: 4 Gouden Strik', het Stille aal, Kazan de Wolfshond.... alle spannende verhalen met treffende natuurschilderingen. Van een dier mooiste boeken is een filmwerk sa mengesteld, dat op uitmuntende wijze het belangwekkende verhaal en schoone natuurtooneelen vertoont, n.l. van Ka zan de Wolfshond". De filmcommissie van „Algemeene Ont wikkeling" alhier heeft het gedaan ge kregen Kazan de Wolfshond ook hier te kunnen vertoonen en ze hoopt daarmee haar wintercampagne o,p Woensdag 11 Odtober e.k. in de Concertzaal te be ginnen. (Zie advertentie). Wijl wekken gaarne allen op de voor stelling te gaan bijwonen, èn om de mooie film, èn om de filmcom'missie in haar werk te steunen, opdat ze zal kun nen blijven voortgaan op filmgebied wa,t goeds en wat móóis te vertoonen. Dezen Zomer heeft ze ons op een schitterende filmvertooning vergast van de alhier ge houden Nationale feesten. Indien het publiek, door in grooten getale haar voorstellingen, te gaan bij-. Wonen, belangstelling toont, kan ze maar ook dan alleen met haar werk 'blijven voortgaan. De Minister van Arbëid heeft goed gevonden, dat de vroegere toegekende bij drage van f 1000 voor woningbouw zal RECHTZAKEN. CENT. De Chineezenrollefjes. Zeventien Chineezen, onder wie eenige stokers van de stoomvaartmpij. Neder land, hébben Donderdag terecht gestaan voor de vierde kamer der Amsterdam- sche rechtbank, in verband met den moord en de schietpartij op 17 Juli in het Chineezenlogies van genoemde maat schappij. De geheele beklaagdenbank zat vol Chineezen. De verdediging was in handen van elf verdedigers. Als tolk trad op de heer J. Hoekveen. Zoowel op de publieke als op de gereserveerde tribune was geen plaats onbezet; ook bij de balie was voor deze zaak' groote belangstelling. Onder de getuigen waren een aantal Chineezen. Er was een vrij uitgebreide dienst van rijksveldwachters en recher cheurs georganiseerd, om deze getuigen voordat zij de zaal binnentraden, zorg vuldig te onderzoeken op het bij zich dragen van moordwapenen. Vóór de rechtbank lag op een tafel een gansehe uitstalling van revolvers van allerlei soort. Nog een aantal andere wa penen, zooals krissen, messen en b'ijlerw. z'ijn op de beklaagden in beslag genomen, maar met de revolvers meende de jus titie als stukken van overtuiging te kun nen volstaan. Aan de eerste twee beklaagden, Y.-Ch. en O. F., was ten laste gelegd, dat zij met een of meer anderen, of tezamen of ieder afzonderlijk, in de loods Java den Chinees Pan Ling van het leven héb- bén beroofd, althans hem' zwaar licha melijk' letsel hébben toegebracht, den dood tengevolge hébbende, althans hem Zwaar hébben mishandeld met doodelijk gevolg. Den derden beklaagde L. K., is ten laste gelegd poging tot moord op den Chinees Tjon Kow op 17 Juli, op wien hij in dezelfde loods eenige malen een met scherp geladen revolver heeft af gevuurd. Tengevolge van omstandigheden, onafhankelijk van tieklaagde's wil, is Tjon Kow' echter niet doodelijk' gewond- Die getroffene is eenige maanden in een ziekenhuis verpleegd en heeft een stijf ellebooggewricht gehouden. De 14 andere beklaagden worden ervan beschuldigd, dat zij gelegenheid hebben verschaft tot het plegen van genoemde misdrijven. Zij zouden geweten hébb'en, dat die misdrijven zouden worden on dernomen, of het tenminste begrepen heb- 'bén, en zij zouden de andere Chineezen, die niet tot hun partij behoorden, drei gend met schietwapenen of een afstand hebben gehouden. Subsidiair wordt hun ten laste gelegd, dat. zij anderen hébben bedreigd met den dood of met eemg misdrijf tegen het leven gericht of met z'ware mishandeling. Geheel subsidiair wordt aan alle 17 beklaagden ten laste gelegd het deelne- (men aan een algemeenen aanval of vecht partij;, waarin de Chinees Pan Ling is doodgeschoten. De Chineezen-getuigen legden den eed tusschen twee brandende roode kaarsen af, die zij vervolgens uiltÜiezen. __jj0NBurr« 6QCBP WttgDBOWM Verkrijgbaar Drogisteryen v. d. VALK en GUDDE te Zierikzee, L. G. v. ZALT- BOMMEL te Tholen en JOH. LEUNE te Stavenisse. Engros Firma VAN TRIGT MAST, Hofdijk, Rotterdam. De Chineezen-stoker Chiong Chin ver klaarde, dat de vechtpartij anderhalf uur heeft geduurd. De eerste beidé beklaag den zag hij op Pan Ling schieten- Wie begonnen js, de Bo-on partij dan wel de partij der Drie Vingers, weet hij niet. De Chinees Pang Dong zag Pan Ling doodschieten, en op Tjong Kow door den derden beklaagde een schot lossen. De tweede beklaagde sleepte Pan Ling's lijk' naar het privaat. De andere Chinee zen stonden gedurende de vechtpartij mét de revolvers in cfle hand bij de deur, m'et de bedoeling de anderen weg te houden. Deze getuige zeide tot geen par tijl te 'bebooren en hij weet niet, of er eenige spanning was tusschen de partijen der Chineezen. Ook hij zei, dat de vecht- 'partij anderhalf uur duurde. Andere Chineezen-getuigen verklaarden in gelijken geest. Weer anderen waren op1 enkele punten met hun vroegerever klaringen in tegenspraak. Een politie-inspecteur verklaarde des gevraagd dat hij gehoord heeft, dat op den Chinees Wing, hoofd van de Drie Vingers, door de Bo-on een prijs van f.20,000 is gesteld. Op den eersten bé- klaagde werd bij arrestatie een revolver gevonden en hij verklaarde toen, dat hij dit wapen 'bij zich droeg ten bescher ming van Wing; hij was aangewezen 'om dezen te beschermen. De commissaris van politie, Tinholt, verklaarde, dat de getuigen aanvankelijk zeiden, niets gezien te hebben; eerst na geheime confrontatie hebben zij de be klaagden aangewezen. Het O.M. bracht hulde aan tolk en politie en eischte tegen de twee eerste beklaagden wegens doodslag 6 jaar, en schuldig verklaring van de anderen aan deelneming aan een algemeene vechterij met doodelijk gevolg en veroordeeling van no. 12 tot 2 jaar en van de 14 anderen tot 1 jaar gevangenisstraf. Hierna waren de verdedigers aan het woord. Zij pleitten vrijspraak. Hun ver zoek tot invrijheidstelling van de vijftien beklaagden, die het O.M. slechts schul dig veroordeelde aan het deelnemen aan een algemeene vechtpartij, werd door de rechtbank afgewezen. De uitspraak in de ze zaak werd bepaald op 19 dezer. I De dubbele moord te Houtdorp. De 13-jarige electricien Martinus Em- Smer is in hooger beroep verschenen voor het Arnhemsche gerechtshof. Zooals men zich herinnert is aan Emmer ten laste gelegd, dat hij „tezamen en in vereeni- ging" (met Dijkslag en de. Graaf) „zich schuldig heeft gemaakt aan diefstal met inbraak en geweldpleging, den dood ten gevolge hebbende, gedurende den voor de nachtrust bestemden tijd". Men weet, dat het hier betreft den dubbelen moord op Lijsje Pater en Rik je Bouwers, gepleegd in den nacht van 17 op 18 October 1921, te Houtdorp (gemeente Ermelo). Bij de behandeling van de zaak te Zwolle heeft Emmer zijn bekentenis her roepen, bewerend, dat hij die bekentenis had afgelegd onder pressie van Dijkslag en De Graaf. Niettemin veroordeelde de ZwolscKe rechtbank Emmer tot een gevangenisstraf van 12 jaar. In het vonnis werd o.m. het volgende gezegd: „De rechtbank heeft overwogen, dat de aanwijzingen, door Emmer gedaan bij den rechter-commissaris, gestaafd zijn door bevindingen op bet terrein. Zij acht wettig en overtuigend bewezen, dat Martinus Emmer in den nacht van 17 op 18 Oct. 1921 te Houtdorp de woning, bewoond door Lijsje Pater en Rikje Bouwers is binnengedrongen, te zamen en in ver- eéniging met Albert Dijkslag en Jacob de Graaf; dat hij genoemden vrouwen geweld heeft opgelegd; daarbij één dier vrouwen,, Rikje Bouwers, met geweld heeft beetgepakt, de hand voor den mond gehouden en op den grond in het bedde- goied gelegd, hetgeen den dood door ver-

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1922 | | pagina 1