Zierikzsesche Nieuwsbode
B IJ VOEGSEL
BUITENLAND.
BRIEVEN UIT RUSLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Provinoie.
behoorende by de
Tan Vrijdag 15 Sept. 1922, no. 10827.
De raïtfp van de „Hammonia".
De Union Castle liner „Kinfauns Cast-
Ie" kWam te Southampton aan met 385
geredde schipbreukelingen van de „Ham
monia". Het blijkt nu, dat de vergane
Duitsche boot 365 passagiers en 192 leden
der bemanning aan boord had. Tot de aan
gekomen geredden behoort ook de Duit
sche gezagvoerder Hoefer, die het zinken
van zijn schip niet kon verklaren, en
alleen zeide: „Ik weet alleen, dat dè boot
vol water liep, omkantelde en zonk."
Kapitein Day, de gezagvoerder van de
„Kinfauns Castle", die tijdens den oor
log door een Duitsche duikboot krijgs
gevangen werd gemaakt, deed 't volgende
verhaal van het moedige reddingswerk:
„Zaterdagmorgen om 9 uur 50 min. ont
moetten wij een hevigen Noord-Ooster
storm. Er stond een zeer hooge zee, en
te midden van hevige windvlagen ont
vingen wij de S. O. S.-seinen van 'de
„Hammonia". Ik veranderde terstond mijn
koers en stoomde in de richting van het
hulpbehoevende schip, dat wij om 12 uur
's nachts in zinkenden toestand in het ge
zicht kregen. Wij zagen eenige vol water
geloopen en omgeslagen reddingsbooten
en vlotten; waaraan drenkelingen zich
vastklampen. Ik vroeg den gezagvoerder
der „Hammonia", of hij zijn schip aan
het lot wilde overlaten. Hij antwoordde:
„Ja, terstond".
Hierop gaf ik last om de reddingsboo
ten te strijken en hulp te verleenen. In
middels kwamen nog drie andere booten
te hulp, die eveneens bijstand verleen
den. Onze sloepen waren den geheelen
middag bezig met het redden van passa
giers en leden der bemanning, hetgeen in
verband met den hevigen wind en de
ontstuimige zee uiterst moeilijk was. Een
loopen. Ik zag aan stuurboordzijde een
vrouw mèt haar zoontje uit een sloep
vallen. Snel ging ik naar bakboordzijde
terug, en op het laatste oogenblik slaag
de ik er in, de vrouw met haar kind te
redden. Ook andere vrouwen en kinderen
bracht ik buiten gevaar.
De bemanning van de „Kinfauns Castle"
gedroeg zich tijdens de redding schitte
rend en na aankomst van de Engelsche
boot gingen er geen menschenlevens meer
verloren.
Een familietragedie.
Zondagmorgen heeft een metaalhan
delaar te Londen, een zekere Harry Kaye,
bij zijn thuiskomst zijn vrouw en 3-
jarjgen zoon, die met den lunch op den
heer des huizes zaten te wachten, dood
geschoten en daarna zelfmoord gepleegd.
Kaye was den laatsten tijd sterk onder
den indruk van moeilijkheden, die hij
in zaken ondervond. Den vorigen avond
hadden Kaye en zijn vrouw nog een
dansavond meegemaakt bij vrienden,
waarvan mevrouw Kaye zeer opgewekt
was thuis gekomen, doch waar Kaye
over zware hoofdpijn had geklaagd. Den
volgenden ochtend hadden Kaye en zijn
vrouw samen ontbeten en geseherst. Na
het ontbijt gingen Kaye en zijn vrouw
in de 'biljartkamer, terwijl de gouver
nante met den kleinen jongen een wan
deling ging maken. Later ging Kaye op
aanraden van zijn vrouw een stukje wan
delen. Toen Kaye terug kwam zocht hiji
zijn vrouw en zijn zoon in de biljart
kamer, waar zij op hem zaten te wach
ten, op, en pleegde hij den driedubbe-
len moord.
Spolontaarding.
In den loop van een voetbalwedstrijd
te Rijssel is het tot een hevig# kloppartij
te worden, dat het bestuur van de afd.
Zierikzee het op zéér hoogen prijs stelt,
wanneer men op 20—21 en 22 Sept.
ook eens een kijkje komt nemen, en
het vertrouwt, dat het daar dan iederen
bezoeker duidelijk zal worden, hoezeer
de volksbond, door de bevordering van
de ontwikkeling van den geest en door
aankweeking van de groote deugden
zelfkennis en zelfbeheersching den w#g j
baant, die leidt naar huiselijk geluk, vre
de en welvaart.
Onze medeburgers, die genoeg zelf
kennis bezitten, en zich zelf behepr-
schen kunnen, zullen zeer zeker den
volksbond gaarne willen bijstaan in zijn
pogen, om het drankmisbruik tegen te
gaan.
De minister van financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's Rijks
schatkist, is ontvangen bij den inspec
teur der directe belastingen te Zierik
zee f 69,50 en f 15 wegens te weinig
betaalde inkomstenbelasting en verdedi-
totelasting II over 1919-'20.
Provinciale Staten van Zeeland.
Het Centraal Stembureau voor de Pro
vinciale Staten, te Middelburg, verklaar
de Dinsdag den heer M. P. Ooms (r.-k.)
te Oud-Vossemeev, gekozen in de va
cature ontstaan door het overlijden van
den heer R. G. van Nieuwkuijk.
SPORT.
Zondag werden op het D.E.V.O.-terrein
te Steenbergen de laatste wedstrijden ge
speeld van de seriewedstrijden. De eer
ste wedstrijd speelde G.V.V.—O.V.V. 4—1.
De tweede was een almattingswedstrijid.
D.V.O. -D.E.V.O. 1—0 en de laatste speel
den D.V.O G.V.V. 1—0. De prijzen wer-
tusschen de spelers der beide elftallen den 'behaald door D.V.O., Ie pr., een
gekomen. Een der spelers kreeg namelijk lauwerkrans; G.V.V., 2e pr., een me
van een tegenstander een duw, zoodat taille; O.V.V., 3e pr., een medaille,
hij tegen een paal viel, waarbij hij zich
verwondde. Woedend sprong hij op en j ONDERWIJS»
ging dengene, die hem den duw had ge-
geven, met zijn vuisten te lijf. Dat was
het signaal tot een algemeen vuistgevechht
tusschen de twee elftallen, ondanks de
der sloepen, onder commando van mijn protesten van het publiek. Het gevecht
eersten stuurman, kreeg opdracht, dren- werd ten slotte zoo hevig, dat de politie
l^Alinrron uit Vipt uratpr rm tp nikVpn T~Ip7P +✓-. m.'nnan nm
Aan de school voor maatschappelijk
werk is o a. het diploma voor volks
opvoeding (z.g. Toynbeewerk) uitgereikt
aan mej. C. D. Prakke van Zierikzee.
'Nadruk verboden.)
Lodz, 8 September 1922.
Oeaöhte Heer Redacteur I
iWellicht werpen uwe lezers mij voor,
dat het vorige artikel een oorlogsarti
kel was, doch hij die over Rusland of
Polen schrijft, kan bezwaarlijk'het thema
„oorlog" ontwijken. Hij, die hier in Po
len vóór het uitbreken van den laatsten
oorlog leefde, hem kan het niet ont
gaan zijn, hoe deemoedig toenmaals zich
de Joodsche bevolking overal gedroeg;
de rijke'handelaren en fabrikanten van
het Joodsche geloof waren voor het mee-
rendeel beschaafde, fatsoenlijk, goed ge
manierde, welopgevoede, bescheidene lie
den, die het aangenaam was te ontmoe
ten, waar ook. De Duitsche fabrikanten
en handelaren, meestens zeer rijk, zeer
trotsch, zeer laatdunkend, voerden hier
den boventoon en waren de goden van
Lodz, vormden hier de pluto-, de auto-
en de aristocratie, alhoewel de meeste
dier rijke Lodzer Duitschers uit zeer,
ja uiterst bescheiden .Duitschejcringetjes
istamden - arme Saksische, Oostenrijksche
of Markenschc wevers. De Poolsche be
volking was weinig zichtbaar, te weinig
bemiddeld om zich iets te kunnen ver
oorloven, te trotsch om met noesten ar
beid iets meer dan het dagelijksche brood
te verdienen, den Jood minachtend, den
Rus hatend, onrust stokend, kwaad broe
dend, stakingen in het leven roepend en
aan den gang houdend, fabriekskassen,
postzendingen teroovend en bestelend om
stelselmatig onrust te stoken, een Pool
sche politieke partij te scheppen. Hoe-
vele malen worden niet hier kassen ge
plunderd, fabriekkassiers vermoord en
beroofd, postwagons leeggeplunderd, op
dat eene zekere Poolsche partij geld
middelen hadden verkregen tot verdere
propaganda. En ten slotte de Russen al
hier en in andere steden Polens Eene
verzameling van niet al te slecht be
kend staande ambtenaren, van dezulke,
waarvan men in Rusland zelve niet ge
diend was. Zoo zeide men hier. Doch
wat ik van hen zag, getuigde van het
tegendeel. Officieren en ambtenaren
kelingen uit het water op te pikken. Deze
boot slaagde erin, vier mannen en drie
vrouwen te redden, die overgebracht wer
den naar een van de andere stoomsche
pen. Terwijl dit geschiedde, werd de
reddingsboot verpletterd, doch alle in
zittenden kwamen gelukkig veilig aan
boord.
Het reddingswerk werd door mijn be
manning tot 's avonds zes uur voortge
zet. Twintig minuten later had de laat
ste sloep het reddelooze schip verlaten
met den gezagvoerder en de Duitsche offi
cieren, die het laatst van boord gingen.
Om 6 uur 26 min. helde de „Hammonia"
sterk naar stuurboordzijde over, zonk bij
den voorsteven en verdween. Na al het
mogelijke te hebben gedaan Wat het red
dingswerk betreft, zetten wij onze reis
voort.
Het was een hartverscheurend gezicht,
de vrouwen en kinderen met de woelige
golven te zien worstelen. Ik zag talrijke
personen in zee drijven. Het ontzettende;
tooneel zal nimmer door mij worden ver
geten en nog nooit beleefde ik zulke ont
roerende oogenblikken, hoewel mijn schip
tijdens den oorlog werd getorpedeerd".
Tot zoover de gezagvoerder van de
„Kinfauns Castle".
Tot de aangekomen geredden behoort
zich genoodzaakt zag in te grijpen om
de orde te herstellen.
Ma&neljjk en vrouwtlyk personeel
op belastingkantoren.
In een rondschrijven vestigt de Min.
van Financiën er de aandacht op, dat
het in dienst hebben van vrouwelijk per
soneel 'bij de belastingadministratie niet
mag leiden tot ongewenschte toestan
den, noch op ambtelijk noch op moreel
gebied.
Om een zuiveren toestand te behou
den, zegt de minister, moet bij de be-
oordeeling van het werk eenzelfde maat
staf worden aangelegd en de hoofden
der bureaux dienen te zorgen, dat het
vrouwelijk personeel geenerlei privilege
geniet.
Treedt ergens een ongewenschte ver
houding aan den dag, dan moet dadelijk
een voorstel worden gedaan om daar
aan een einde te maken en speciaal op
moreel gebied mag niets door de vin
gers worden gezien.
Ook is het niet toelaatbaar dat vrou-
KERKNIEUm
Ned. Herv. Kerk
BeroepenTe Goudriaan en Ottoland I
M. B. Verkerk te Gonderak. Te
Feijenoord F. A. van Oosten te Capelle
a. d. IJssel. Te Montfoort H. J. van
SchnppeH te Groot-Ammors. Te Lin-
schoten A. M. den Oudsten te Dlntel-
oord. Te Oene (teez.) L. G. de Bru\jn
te Ameide.
Aangenomen: Naar Leimuiden G. J.
van der Flier Jr. te Ootmarsum.
Geref. Kerken.
Boeroepen: Te Oostkapelle S. van I
Dyken te Eweeloo. Te Hellevoetslnis
en Nienw-Helvoet F. H. van Loon te
Bergum. Te Brouwershaven en te
Byssen J. H. Kroeze, eand. te Middelburg.
PREDIKBEURTEN.
welijk personeel door kleeding, manie-
ook de eenige Engelsche passagier van de ren of groote spraakzaamheid voor het
„^rro^ K/rot T„Kir nr. roic mannelijk personeel oorzaak tot aflei-
vergane boot, de heer Jubb, die op reis
was naar Mexico, om aldaar bij een pa
pierfabriek in .functie te treden. Door zijn
moedig gedrag won hij het hart van de
geredde Duitsche en Spaansche vrouwen
en kinderen. Een der Duitsche vrouwen
zeide „Zonder Jubb zouden wij er
slecht aan toe zijn geweeSft. Hij hielp de
vrouwen en kinderen, die zich aan de
touwen van het overhellende schip vast
klampten, in de reddingsbooten".
Jubb zelf verklaarde het volgende: „Van
Hamburg af hadden Wij een goede reis tot
Vigo, waar het weer eensklaps uiterst ruw
werd. Mannen en vrouwen werden uit
hun dekstoelen weggeslagen. Velen wa
ren zeeziek. Vrijdagavond om tien uur
ging ik naar mijn hut, doch ik kon niet
slapen. Ik trachtte, mijn vrouw een brief
te schrijven, maar de storm deed het schip
zoo hevig schommelen, dat ik mijn pen
niet op het papier kon houden.
Den volgenden morgen om acht uur
gebruikte ik met eenige andere passagiers
een ontbijt, toen het schip plotseling he
vig naar stuurboord begon over te hel
len. Reddingsgordels werden uitgedeeld,
ofschoon er geen paniek was. Vrouwen
kwamen half gekleed op het dek. Ik hielp
eenige bij het aankleeden. Sommige ha-
rer begonnen hevig te schreien. Aangezien
de meeste vrouwen vreemdelingen waren,
kon ik mij niet verstaanbaar maken. Ik
zocht zelf een reddingsgordel en keerde
naar het dek terug, waar ik mijn best
deed voor de vrouwen en kinderen. Som
mige vrouwen droegen zuigelingen in den
arm'. Drie a vier reddingsbooten sloegen
pm. De eerste werd om negen uur des
morgens te water gelaten; ik ging eerst
des middags om vier uur van boord. De
meeste passagiers gingen aan bakboord
zijde in drie rijen achter elkaar aan den
rand leunen. Velen sprongen uit wan
hoop en angst over boord, zelfs vrouwen
met kleine kinderen. Een Spaansche dame
bond vier kinderen bijeen, in de hoop, dat
ze aldus gered konden worden, maar ik
geloof, dat de kleinen verdronken. De
„Kinfauns Castle" kwam om elf uur in
het gezicht en begon dapper 't redding-
werk. Onze kapitein gelastte: „Alle vrou
wen en kinderen naar het boven/dek""
Ik hielp hen daarheen, hoewel het zeer
moeilijk Was, over het hellende dek te
ding wordt. Blijkt daarbij een ernstige
waarschuwing niet de gewenschte ver
betering te brengen, dan moet een voor
stel tot verwijdering worden gedaan of
moet ontslag worden gegeven, indien de
betrokkene nog geen ambtenaar is-
Sluiting der Staten-Generaal.
De tegenwoordige buitengewone zitting
der Staten-Generaal zal worden gesloten
op Zaterdag 16 September, des namiddags
(te 3 unen. De minister van binnenlandsche
zaken is gemachtigd zich op het in art.
1 vermelde tijdstip te begeven naar de
vergadering der Staten-Generaal, ten ein
de in eene vereenigde vergadering der
beide Kamers de zitting in naam der Ko-
gin te sluiten.
ZIERIKZEE. De afd. Zierikzee van
den Volksbond tegen drankmisbruik,
vraagt de aandacht voor haar reizend
museum, dat van 20—22 Sept. tentoon
gesteld wordt in het schilderlokaal van
de Ambachtsschool. De groote toeloop,
in andere plaatsen, doet vermoeden, dat
ook de belangstelling ten opzichte van
dat museum hier groot zal zijn. De
toegang is voor een Ieder grptis. Men
kan daarin en daardoor zien, de ramp
zalige gevolgen van het drankmisbruik,
terwijl verder kan worden aanschouwd
hoe, o.a. door maatschappelijk werk de
drinkgewoonten tegengegaan en door iets
'beters vervangen kan worden. Wij zien
daar de huisvlijt, een zeer nuttig werk
duidelijk gedemonstreerd, ook wordt
daar aanschouwelijk voorgesteld, wat
men voor de waarde van een borrel aan
voedingsmiddelen kan koopen; dan ver
schillende woningtypen, welke woningen
door onderscheidene afdeelingen van dm
Volksbond gebouwd zijn; ook de afd,
drankbestrijding neemt een flinke plaats
in. In een woord: veel en velerlei, wat
tot voorbeeld en leering kan dienen.
De propagandist, de heer Jochemse uit
den Haag zal het publiek gaarne van
toelichting dienen.
Het behoeft' hier nauwelijks gezegd
den; dat heeft hij veelmaal geslikt en
zuurzoet moeten slikken Arme Konin
gen Midas zijn de tegenwoordige Hol
landers; zij zouden zoo gaarne wen-
schen te eten en te drinken, doch waf
zij ook 'beweren met hand of met tong,
alles verandert zich in goud en hunne
handelsriiagen lijden honger en dorst.
En nu nog een beetje Rusland en Rus
sische toestanden uit den oorlogstijd.
Daar in het hoofdkwartier van den ge
neraal Roeski was het mij telkenmale
slecht te moede, als ik vernam hoe man
moedig onze infanterie, onze cavalerie,
onze veldartillerie streed en ik verzocht
de eer opnieuw ingedeeld te worden bij
eene veldbatterij van het in Oost-Pruis-
sen ageerend legerkorps. Die eer gewerd
mij, en spoedig ondervond ik aan den
lijve wat oorlog beteekent. Toenmaals
streed men nog op aarde, niet onder de
aarde, men greep aan, alles attakeerda;
kortom, het was een waar genoegen nog
soldaat te zijn. Bij een dier krachtige
verkenningen, waaraan eenje geheele bri
gade infanterie met annexe cavalerie en
artillerie deelnam, werd mijne vurende
batterij aangegrepen door Duitsche zware
ruiterij. Ik lean u bezweren, dat op het
oogenblik, dat 'de horizon aan uwe blik
ken onttrokken wordt door suizende klin
gen; schoten uit revolvers en karabijnen,
hoog op deinende paardenborsten, ruw-
schreeuwende ruiters, het dreunen van uw
eigen geschut, u sprakeloos en werktuige
lijk doet volvoeren met de preciesigheid
van een automaat wat dienen moet tot
exterminatie van uwe medemenschen; op
zulk een oogenblik houdt men op te den
ken en wellicht is dat de zoo vaak in
dicht bezongen heldenmoed. Ik gevoelde
in mij niets van een held, wel dreef ik
mijne kanonniers tot snel vuren aan, tot
het zoo beroemde russisphe kartetsvuur,
dat op 200 Meter alles voor de batterij
voor zich uit nedermaait, wegveegt. Vele
werden doodelijk gewond; van mijne jon
gere officieren was er niet één op de
been gebleven, gedood of gewond? Wie
weet dit nog? De golven der cavalerie-
attaque waren over de batterij heen ge
spoeld; snel liet ik door onder-officieren
r en kanonniers de nog valiede kanonnen
j 180° keeren- Ik was juist bezig „mijn"
want wij hadden zoo weinig
Zondag 17 September.
Zierikzee. Geref.-Kerk. 10.80 en 6.80 ure,
ds. Wielenga. Chr. Geref. Kerk. 9.30, 2 en 6
ure, cand. r. d. Zwier van Zaandam (oude tgd).
Evangelisatie Jeruël. 10.30, Onderlinge samen
komst en 7 ure, de heer de Koite van
Bruinisse.
Kerkwerve. 10.30 ure, ds. v. Grietliujjsen.
Serooskerke. 10.30 ure, ds. Leendertz.
Burgb. 9.80 ure, ds.Boogaard. Protestanten
bond. 9.30 ure, ds. de Roode in de gemeente
kamer.
RenesBO. Geen dienst.
Noordwelle. 3 ure, ds. Leendertz.
Haamstede. 10.30 ure, ds. Japeken (Oogst-
preek). Geref. Kerk. 10.30 en 3 ure, ds.
Goedhuys. Oud-Geref. Kerk. 10.30 en 3 ure,
Leeskerk.
Blkerzee. 3 ure, ds. v. Grietkuijsen.
Geref. Kerk. 10.30 en 3 ure, ds. Laarman.
Brouwershaven. 10.30 ure, dr. Proost.
Geref. Kerk. 10 en 3 ure, Leeskerk.
Zonnemalre. 10.30 ure, ds. de Leur. Geref.
Kerk. 10.30 en 3 ure, ds. Hoek.
Noordgouwe, 3 ure, ds. v. Grietkuijsen.
Dreischor. 10.30 ure, ds. v. d. Griend.
Ouwerkerk. 10.30 ure, dr. Weeda.
Nleuwerkerk. 10.30, ds. v. d. Linden en 3
ure, geen dienst. Geref. Kerk. 10.30, 8 en
6.30 ure, cand. Vermeer. Oud-Geref. Kerk.
10, 3 en 6 ure, Leesdienst.
Oosterland. 10.30, geen dienst en 3 ure,
dr. Weeda. Geref. Kerk. 10.30, Leeskerk, 3
ds. Wielenga en 7 ure, ds. A. Sckeele van
Kapelle-Biezelinge. Geref. Gem. 10.30, 3 en
6.30 ure, Leeskerk.
Slrjansland. 3 ure, ds. v. d. Linden.
Brulnlise. 9.30 en 2 ure, ds. Waardenburg.
Geref. Kerk. 10, ds. Sckeele van Kapelle-
Biezelinge (Bed. H. A.) en 5 ure, idem (Dank
zegging). Geref. Gem. 9.30, 2 en 5.30 ure,
ds. Vreugdenhil. Oud-Geref. Kerk. 10, 3 en
6 ure, Leeskerk.
St.-PIUpsland. 10.30 en 3 ure, de keer
Hack. Oud-Geref. Kerk. 10, 3 en 6 ure,
Leeskerk.
Tholcn. 10 en 2.30 ure, ds. Datema. Geref.
Kerk. 10 en 6 ure, ds. Baajj van Kamperland.
Geref. Gem. 10, 2.30 en 6.30 ure, Leeskerk.
St.-Maartensdljk. 10.30 en 3 ure, ds. Keiler.
Oud-Geref. Gem. 10.30,3 en 6.30 ure, Leeskerk.
Oad-Voasemeer. 10.30 en 3 ure, ds. Van
Griethuyzen. Geref. Kerk. 10.30 en 3, ds.
Staal; 6.30 ure, Leesdienst.
Poortvliet. 10.30 en 3 ure, ds. Verschoor.
Geref. Kerk. 10.30, 3 en 7 ure, de heer
Versteegt van Ouddorp.
Scherpenlsse, Geen opgaaf ontvangen.
Stavenlsse. 10.30 en 7.30 are, ds. Moerman.
Oud-Geref. Kerk. 10.30, 3 en 6 ure, Leeskerk.
St.-Annaland. 10.30, Leeskerk en 3 ure,
ds. Moerman. Geref. Kerk. 10.30, 3 en 6 ure,
Leeskerk.
wa-
ren zeer'bescheiden, de politie handhaaf- 1 kanon
de feene voorbeeldige orde op straten manschappen nog over, dat elk officier
en ln woningen, willekeur was er wei- en onder-officier tegelijk richtte, laadde
nig; «lies was er in overvloed; de prij- en afvuurde te richten, toen ik door
zen waren ongelooflijk laag en ieder- S een van rechls opdoemenden ruiter met
een leefde tevreden, hetgeen den Pool 1 een zeer langen sabel in de linker-arm
niet bijster beviel. En hoe ziet het er als het ware werd geharpoeneerd; nog
nu hier uit Een overtalrijk soldaten- eenmaal vuurde ik af, en toen ja en
dom; en eenige honderdduizende kop- i toen! Ik ontwaakte in ons veldhospitaal,
pen tellend ambtenaarsdom; overal een ik bemerkte veel beweging, hoorde woor-
wet, die niemand belet het tegen over- den> en za8 dat een hand miJ iels °P de
gestelde te doen; een wet op levens- borst drukte, en opnieuw verloor ik alle
middelenwoeker waarop niemand rekent bewustzijn. Zwaar gewond had men mij
en waaraan niemand aandacht schenkt; gevonden, naar het hoofdkwartier ver-
op straten en in woningen vuilnis, wan- j v°erd, mijn gedrag werd manmoedig ge-
orde, willekeur; eene zeer goede poli- noemd en ik had op bevel van den Czaar
tie, die onmachtig is het snel en krach- aller Russen bet officiers Sint-George-
tig voortwoekerende anarchisme te ver- 1 kruis gekregen, de Russische Militaire Wil-
nietigen of zelfs te matigen. En daarbij lemsorde. Heel spoedig genas ik voldoen-
eene duurte van alles, waarvan u de ha- j de' °Pdai men m'J n3a.r St.-Petersburg
ren ten berge zouden rijzen zoo u hier i evacueeren, en voorzien van de teste
moest leven van een Poolsch salaris, dat wenschen mijner zeer minzame chefs, van
minimaal 40.000 M:k per week bedraagt 1 de beste aanbevelingen mijn Sint- Ge-
of te wel gemiddeld iets meer dan 2 i orgekruis, van geld en verzorging mij
millioen (sic 1) mark per jaar. begeleidde eene verplegmgszuster en een
De enkele Hollanders die zich hier I saniteitsbeambte, reed ik naar Ruslands
vertoonen, kunnen geene 'beoordeelaars f'00 3 koortsachtig verlangend dat
zijn, want elk hunner guldens heeft nu j «°°verland me eigen oogen te aanschou-
eene waarde van meer dan 3000 mark, temeer koorteachtig, daar mij van
ik ken hier tijdelijk vertoevende Hol- h?°8er ka"d bef"of.d eene bevorde-
nders, die in een restaurant dagelijks Russisch officier tegelijk met
voor hun middagmaal 150.000 mark ver- Plaatï ketzerl|jke lijfgarde. En
teeren, daarvoor champagne drinkend, !k za£ St.-Petersburg, en ik zag den Czaar,
smulpapend en de open'bare meening te
gen zich opdrijvend. Daarom 'betalen zij
dan ook, terwille hunner opgeblazen prat-
1 leefde in het winterpaleis en leefde in het
Russische het Loo „Czarskojé Sjélö" (Kei
heid, ontzettende sommen voor
hen hier gekochte waren. O, die baezen
Ganzendoncks Zij meenen
de door zerliJk dorp); ik gleed in met drie paar-
den bespannen hofsleden, was wachtheb-
koopen door hun praal in en bij
Vich achtina bend officier in de Keizerlijke privaat-
irartnolrlrön tifoc onn oniiof lirl l-vïï tlio
vertrekken, was een actief lid bij die
de Joodsche middleman" - beroemde Russische parade», was tegen-
tirnArHirr re 11 rrrertc ril ze mor re lmr.hr irr.no/iaen ire H»
alles en
want zonder hem gelukt hem niets, voert
en leidt hem bij neus en ooren, want
hij kent den Poolschen jood niet, is
kortzichtig en acht zich gelukkig, indien
hij voor vele guldens iets erg minder
waardigs heeft gekocht. Wanneer de
vroede mannen in Holland uw 'bericht
gever niet gelooven, dan zal hij op
aanvrage waarheden met bewijzen daar
van doen geworden- Slechts ééne vraag
hoe is het mogelijk, dat hier Holland-
sche likeuren (Lukas Bols), Hollandsche
sigaren (Langstraat fabrikaat), Holland
sche cacao (van Houten Kalis), Holland
sche ingemaakte groenten enz- hier in
marken minder kosten, dan wel de Hol
lander naar denzelfden maatstaf in
Holland betaalt Een gulden hier staat
gelijk met 3150 mark, een 5-cents si
gaar kost dus zonder im- en export,
zonder vracht, accijns, etc. reeds pl.m.
150 marlt, en hier koopt men „echte"
Hollandsche sigaren voor 150 mark per
stuk
Dit alles is een kleine proeve van
ethnologische-commercieele economie en
een gedoctoreerd journalist een geschooi
de niet-vitzieke observer, kon hier veèl
leeren en veel zijne landslieden mede-
deelen- Doch elke bekende journalist of
gouvernements-vertegenwoordiger wordt
hier 'bij1 aankomst reeds irre gefüszt, men
toert met hem rond naar groote fabrie
ken, waar het bezoek reeds aangekon
digd is, men voert hem tot berstens toe
vol; hij1 ziet veel, begrijpt niets van het
gesprokene, maakt een verslagje op eigen
hand gereed, alles gezien door de zich
zelve steeds opheerlijkende briileglazen
en de verslaggever voor Poolsche zaken
heeft zijne aanstelling gevonden en een
groot salaris gewonnen Doch hij, voor
zich zelf weet, dat hij niets weet, dat
hij niets gezien, niets begrepen heeft.
Slechts dit eenede huichelachtige vleierij
omtrent zijn rijkdom, omtrent zijn gui-
woordig bij godsdienstplechtigheden in de
'byzantijnsch prachtige kathedralen van St.-
Petersburg, suisde in automobielen over
het breede Nefski-Prospekt, de hoofd
straat, dineerde aan het hof, stond uren op
wacht voor den ingang der keizerlijke
loge in de Schouwburgen te St.-Peters-
burg en te Moskou, droeg uniformen,
waarvan ik vroeger slechts had kunnen
droomen, verkeerde met allerhande groot
heden der Russische aarde, genoot 't aan
zien waarin zich elke officier der keizer
lijke lijfgarde verheugde, totdat eindelijk
de Czaar zelve mij mijne bevordering
tot Russisch officier mededeelde, zooals
men dit noemt „bij allerhoogst bevel".
Het niets doen begon mij te vervelen,
men begon met schele oogen aan te zien
eiken officier, die te lang afwezig bleef
uit het leger te velde; ik vroeg alleron-
derdanigst om mijn overplaatsing bij eene
batterij van het actieve leger, verkreeg
deze met een allervleiendst schrijven en
vertrok naar de Tartarenstad Kazan, om
mij daar verder voor mijn taak te bekwa
men nog beter Russische artillerie en
Russische taal te verstaan; werd als oud
ste officier plaatsvervangend batterij-kom-
mandant op keizerlijk bevel ingedeeld bij
de eerste batterij der 112e veldartillerie
divisie, Waarmede ik einde 1915 wederom
naar het front vertrok, ditmaal naar de
moerassen rondom Miensk, om het op
dringende Duitsche legerkorps van maar
schalk Eichhorn óf terug te drijven óf
tot staan te brengen.
Over mijne ervaringen en beschouwin
gen in het nog destijds Keizerlijke St.-
Petersburg een volgende maal.
E. C. BELMONTE.
TAN HEINDE EN VER,
Servië en Ramenië hebben te
kennen gegeven, dat zy ingeval van
