Di Israëlietische Gemeente te Zierikzee.
Overwegende, dat de wenschen der
gezamenlijke onderwijzers betreffende
bon saUrieering door de commissie van
Georganiseerd Overleg en door by na de
geheele pers als bi'lyk werden erkend:
constateerende:
le. dat thans een regeling der salaris
sen is vastgesteld, welke, en wat het
systeem en wat de bedragen aangaat,
belangrijk van die wenschen afwijkt;
2e. dat een grievend verschil in sala-
rieering wordt gemaakt tnsschen de on
derwijzers van de oude en de nieuwe
regeling
spreekt er haar diep leedwezen over
uit, dat de Minister van Onderwijs een
dergelijke onvoldoende en tot verbitte
ring stemmende regeling heeft tot stand
gebracht
draagt het hoofdbestuur op, met kracht
te ijveren, allereerst voor wegneming
van het grievend verschil tusschen de
hoofdaktebezitters van thans en de on
derwijzers der nieuwe opleiding en ver
der door het verkrijgen van een'regeling,
die de onderwijzers in salaris gelijk
-brengt met die ambtenaren met welke
ze krachtens hun ambt en krachtens
aard en duur hunner opleiding gesteld
behooren te worden.
VERKNOPINGEN, ENZ.
ZiERIKZEEl, 3 Aug. Te» overstaan van
Ootaris Korteweg werd heden alhier in
het openbaar verkocht, voor de erven
Va# mej. de wed. H. van Driel—den Broe
der: een woonhuis, erf en tuin aan de
Balie, voor f 1700.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk*
Beroepen: Te Suawoude-Tietjerk' G.
A. Pott te Oud-Beijerland.
Bedankt: Voor IJmuiden W. A. Hoek
te Laren (G,) Voor Muiden H. J. van
Schuppen te Groot-Ammers. Voor
Jaarsveld J. Bus te Ouddorp. Voor
Leiderdorp J. Vermeulen te Myns-
heerenland.
DINTELOORD. Zondag j.l. werd een
gift van f 60,— gecollecteerd.
Een woord van dank aan de(n) milde(n)
gever of geefster.
Gnref. Kerken.
Beroepen: Te Schipluiden en te Pur-
merend A. Ringnalda, cand. te Den Haag.
Te "GaaBt en Ferwoude F. Wiersma
te Oostcrbierum. Te Emlicheim (Graaf
schap Bentheim, Duitschland), R. J.
Schoemaker te Den Ham.
Bedankt: Voor Oostburg G. J. Pontier
te Heerlen (L.)
Chr. Geref. KeiK.
BeroepenTe Rozenburg C. van der
Zaal, cand. te Lisse. Te 's Gravendeel
VAN HEINDE EN VER.
Bij een ongeluk met een motor
omnibus in het Z. deel van Londen zijn
2 personen gedood en 15 gewond.
België zal 850 millioen mark in
goud ontvangen van het eerste milliard
dat Duitschl'and heeft betaald.
Brian d heeft aan de bondgenooten
voorgesteld de onmiddellijke levensmid
delen voorziening van Rusland op de
agenda voor den Oppersten Raad te
plaatsen.
Sedert eenige weken worden vijf
touristen, die in de omstreken van Ins-
brück vertoefden, vermist Men denkt
eer aan een misdaad dan aan een ongeluk.
Boven Berlijn heeft Woensdagavond
een hevig onweder gewoedgepaard
met zwaren regenval.
De Russische Sowjetregeering heeft
in Canada 500 tankwagens besteld voor
een bedrag van 2 millioen dollar. De
wagens zijn bestemd voor vervoer van
petroleum uit den Kaukasus naar de
Zwarte Zeehavens.
Op verschillende plaatsen in het
Opper-Silezisch stemmingsgebied zijn
groote boschbranden uitgebroken. Men
vermoedt, dat brandstichting in 't spel is.
Te Halle a/d. Saaie (D.) sloeg bij
een nachtelijk onweer de bliksem op
verscheidene plaatsen in. De stadhuis
toren vatte vlam en stortte op het stad
huis neer.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
Een voorspelling van Edison. Volgens
een voorspelling van Edison, zal de tijd
niet veraf meer zijn, dat iedere auto
mobiel haar eigen brandstof fabriceert,
door een distilleerderijtje, dat zou wer
ken door de hitte en beweging van den
motor. Iedere wagen zou op die wijze
niet alleen zijn eigen brandstof-leveran
cier zijn, maar bovendien nog zooveel
bijproducten leveren, dat hieruit de onder
houdskosten bestreden kunnen worden.
Dubbele smart. Iemand uit Tilburg had
in de Hartenstraat te Amsterdam eenige
magazijnen in huur. De huur was om,
maar de huurder haalde zijn goederen
er niet uit. Toen kwam de sterke arm
en zette alles op straat. En of dat niet
erg genoeg was, hebben vriendelijke
voorbijgangers nog voor ongeveer f 400
uit het boeltje meegenomen.
Brutaal. Zondag op Maandagnacht is
de brandkast uit de secretarie te Spyke-
nisse ontvreemd. Vermoedelijk is hij per
roeiboot van uit de haven vervoerd en
op de rivier de Oude Maas geopend en
over boord gezet. De inhoud bedroeg
f 260 en eenige eigendomspapieren, 't Is
wel een brutaal stuk als men denkt,
dat het huis, waarin de brankast stond,
tevens door den gemeente-veldwachter
wordt bewoond en daarachter de politie
hond ligt. Een onderzoek bracht nog
geen resultaat.
'n Florissant bedrijf. Te Winschoten
heeft de gem. groentenwinkel in 16
maanden een tekort opgeleverd van
f6171.29.
Brand te Zandvoort. Een hevige brand
brak Donderdagmiddag ongeveer half
vier te Zandvoort uit en heeft daar het
„Palais d' Eté" en het daarnaast gelegen
café „Le Helder" geheel verwoest; alleen
zijn op beurspolis verzekerd. Dank zij
den Westenwind bleven „Monopole" en
„Moderne", daargelaten eenige water
schade, gespaard. De brand is aangekomen
in „Palais d' Eté", naar beweerd wordt
in de cabine (voor de films). Heel wat
filmrollen en muziekstukken zijn ver
loren gegaan. Een onderzoek, dat inge
steld werd, duurt nog voort.
Een derZandvoortsche brandweerlieden
werd vrij ernstig gewond en is per
auto naar Haarlem vervoerd. Duizenden
menschen sloegen in den omtrek het
schouwspel gade. Autoriteiten uit Zand
voort en Haarlem waren ter plaatse
INGEZONDEN STUKKEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie).
Copy wordt niet teruggezonden
St.-Phiupsland, 4 Augustus 1921.
Geachte Heer Redacteur
Nogmaals verzoek ik u een plaatsje in uw
veel gelézen blad. 'k Hoop, dat u het mij ook
ditmaal niet zult weigeren.
De gemeenteraad van St.-Philipsland nam
de vorige week een beslissing over mijn
verzoek voor een schoollokaal. Met algeraeene
stemmen (de Ruyter en Neele absent) werd
besloten mjj een lokaal toe te staan, als de
stukken teruggebracht werden. De heeren
zjjn slim, nietwaar? Wat ze gezegd hebben
is mooier dan: „je krijgt nooit een lokaal",
en daar komt het toch eigenlijk op neer.
Nu weten ze allen dat ik de bedoelde stukken
niet heb. Doch denkt u dat ze daar over
praten? Weineen! Waarvoor zouden ze dat
doenDe burgemeester zegt: „Ik wil het
zoo" en de heeren zeggen, zonder dat ze w?at
zeggen: ,,'tïsgoed, burgemeester, dan zullen
we dat zoo maar doen".
By de eerstè stemming deed zich het
volgende geval voor. Raadslid Boudeling
stemde tegen. Toen de vergadering afgeloopen
was, zei hjj tegen zijn collega Neele: „Wat'
bedoelt de meestér nu toch eigenljjk met
zjjn onderwjjs?" Of je komt eten! zeggen
de jongens hier. Ja, ja, hij is raadslid voor
de gemeente St-Philipsland! Die man stemt
dus, zonder dat hij weet waarvoor. Het is
belachelijk.
Mijnheer de redacteur,' Flipland is' op aet!
oogenblik vol van dit zaakje. Er zjjn menschdn.'j
die zeggen't Is maar voor den arbeider".;
Ik heb hooren beweren, dat er gezegd is,
hoe slimmer ze worden, hoe minder arbeids-,
krachten er op Flipland blijven. Stel dat het
zoo was, dan mogen de raadsleden zich daar
nog niet mee bemoeien. Ze zijn er niet voor
hun persoonlijk, maar voor het algemeen
belang. Dan zijn er anderen die zeggen: „Ze
denken, dat hjj socialisten kweekt". Och kom
'tBewjjs? Omdat ik wel eens een „Volks
blad" lees? Dat is took geen motief, niet
waar? Dan kan ik wel zeggen, dat de
burgemeester anti is, omdat hij de Stan
daard leest.
't Is maar voor den arbeider, zeggen'de
arbeiders. En ik geef ze geljjk. Er mag op
Flipland voor die menschen niet veel gedaan
worden. Ik heb indertjjd een lieele party
verzoeken geschreven voor vergoeding, en
andere zaakjes, naar Minister, Gemeenteraad
enz. Dat wa* meerendeels voor den arbeider.
De menschen hier weten dat nog wel, niet
waar? 'Op een goeien dag, kreeg ik van
den burgemeester het vriendeljjk verzpek
er mee op te houden, daar de Raad er niet
van gediend was. De burgemeester had er
zelf niets tegen zjj hij, doch een paar raads
leden zeiden me, dat de Raad er niets van
gezegd had, en één raadslid vertelde, dat
de burgemeester het zelf had gezegd.
Fliplandsche arbeiders, jullie merken dus
wel, men is niet alleen voor mjj in de weer
maar ook voor jullie! Mocht er soms iets
te schrjjvon zijn, je weten het hé?
Nog even wil ik u zeggen, mjjnlieer de
redacteur, dat ik uit naam van het Hpofd
en Personeel der O.L.S. alkiej, mag yer-
kla'en; dat ze van mjj geen stukken hebben
gezien. De „betrouwbare zijde" van den
burgemeester is dus wel een beetje 'i ja
hoe noemt men dat ook al weer?
- 5» 1 A- ««-Jj n* .-liairlore VRT1
Sint-Philipsland zien nu, wat zjj verwachten
kunnen van burgemeester en gemeenteraad.
Ze zullen dat niet vergeten. Met harteljjken
dank, mjjnkeer de redacteur.
-Uw dw. dnr.',
J. P. ROOZEMOND, Onderwijzer.
Burgerlijke Stand van Zierikzee.
Geboren:
24 Juli. Leendert, zoon van Antonus den
Boer en Pieternella van der Wekken.
25 0 Johannes Marinus, zoon van Cor
nelis Dekker en Cornelia Johanna
Rejjnhoudt.
28 Juli. Hendrik Jan, zoon van Pieter Alber-
tus Schot en Anna van Burgh.
28^ Antonia Hendrik'a, d. van W. J.
Jonker en W. Bogerd.
29 B Pieter, z. van C. J. Boot en J.
Koopman.
2 Aug. Janna Adriana, d. van J. Flik weert
en J. A. Bpot.
Overleden:
23 Juli. Cornelia Teuntje Metz, 45 j., echt-
genoote van Jan Gros.
27 Andries Moeliker, 5 m.
BURGERLIJKE STANDEN.
Over de maand JuJi
SEROOSKERKE. Geboren: 4. Anna Jo
hanna, d. Van Cornelis Hart en Adriana
Bos. i
BURGH. Geboren: 1. Johanna Adriana
Krijna, d. V. Marinus Schoonaard en Pie-
teriièlla Cornelia Van den Berg; 31. Grie
tje Jannetje Willemijna, d. V. Job de
Glopper en Janna Zoeter.
HAAMSTËDE. Geboren: 4. Lijntje, d.
V. Adriaan Zijta en Neeltje van Strien; 4.
.Cornelia, d. V. Johannes Janzen en Assi-
na ZeeVen; 14. Lena Jobina, d. v. Jacob
Dignus Lindhout en Johanna Cornelia Hu-
brina de Bruine.
Gehuwd:,, 22. Jan Cornelis van Strien,.
31 ju en Cornelia Landman/ 26,'. j.; 29.
Krijn Bartel Stfaaijer, 24 j. en Christipa
Maria Braam, 24 j.
OVerleden: 24. Te Rotterdam, Jan Blom,
71 j., echtgen. Van Erna Hendrika de
Meijér.
ZONNEMAIRE. Geboren: 2. Jan Wil
lem, z. V. Adriaan Marinus van Dijke en
Dina Kommer; 18. Dingeman Abraham, z.
V. Adriaan Geelhoed en Johanna Hey-
boer; 19. Lena Johanna, d. V. Frans van
Dijke en Maatje Blom; 23. Margareta
Wouterina, d. V. Jan Klompe en Jozina
Jacoba Van As; 26. Johannes, z. v. Mari-
us Berman en Maria Deïst.
NIEUWERKERK. Geboren: 19. Jaooba,
diochter van J. van deri Wielën en L. Lie-
Vense; 20. Jacobus, z. van J. van der
Weijde en S. de Haas.
Gehuwd: 6. J. Flikweert, 35 j., weduwn.
Van W. Kooijman en M. Eerland, j.d., 42
j.; 22. C. Van Oeveren, j.m., 27 j. enjC. A'.
Struijk, j.d., 23 j.
OVerleden: 2. Cornelis Brouwer, 70 j.,
ongeh.; 27. Cornelia den Boer, 50 echt-
genoote Van A. G. van Steijn.
BRUINISSE. Geboren Wolfert, z. van
D. J. Jumelet en J. Okkersö, Wilhèl-
mina Cornelia, d. van H. Bal en P- Bal,
Willem Marinus, z. van J. C. Feytel en
A. van Gilst, Jacobus, z. van J. C. Bal
en A. Bal, Pieter Jan. z. van J. A.
Romyn en P. van dén Ouden.
Gehuwd: Lambertus Wouter van den
Berge, 38 j. jm. en Pauwlina Soherpenisse
32 j. jd., Bastiaan de Rooy, 26j.jm. van
Giessendam, en Louwrina van de Velde,
2» J. JU.
OverledenMaria Jacoba de Ronde,
20 m., d. van D. de Ronde en J. C.
Minheere.
STAVENISSE. Geboren: Lisseya, d. V.
Mart. de Rijke en N. Wesdörp; Jaöobua
Marinus, z. V. H1. v. Vóssen en Jans V.
't Veer; Abel, z. V. Jacob Dane en Neel
tje Bazen; Jacobus, z. V. W. Pipping en
Adr. P. M. Wesdorp.
OVerleden: Een levensloos kind (v.) van
Adir. de Graaf en Joh.s Bijl; Dingena Wiï-
helmina, 17 m., d. V. Jacob Dane en
Neeltje Bazen.
in het nommer van dit blad van Maan
dag j.l. is een mededeeling opgenomen,
dat op 28 Juli j.l. door de hier wonende j
Israëlieten, dlaartoe vergaderd met den
heer Sluijs, secretaris Van hun kerkge
nootschap, besloten is tot opheffing hun
ner kerkelijke gemeente.
Red'en van dit besluit is voornamelijk
het geringe aantal der hier wonende Is
raëlieten, voor wie de kosten Van onder
houd, (hunner synagoge en voornamelijk
Van een godsdienstonderwijzer te zwaar
Worden. Waar geen uitzicht is op aan
was ider gemeente en binnenkort nog,
eenige leden de stad metterwoon zullen
Verlaten, is het begrijpelijk, dat men ten
slotte tot dezen stap heeft moeten over-
Man.
Voor Belanghebbenden is het jammer,:
'dat het zoover is moeten komen en dat
zij hun net en betrekkelijk nog nieuw
jcerkgóbouw moeten van de hand doen,
terwijl het ook, als teéken Van achter
uitgang onzer bevolking en stad in het
algemeen, mede te betreuren valt.
Gelijk bij het overlijden van iemand
als vanzelf diens ouderdom en weder
waardigheden ons Voor den geest komen,
zoo zullen er ook nu wél belangstellen-
!den zijn, om van wijlen de Israëliet'sche
gemeente te dezer plaatse eenige wetens
waardigheden te vernemen.
Die bijzonderheden zijn evenwel niet
Vele. Talrijk zijn de Israëlieten hier nooit
geweest en stil heeft hunne gemeente
in ons maatschappelijk en kerkelijk be
staan medegeleefd, ofschoon bijna zon
der uitzondering steeds hare leden in ge
mengde commissiën voor weldadige of
feestelijke doeleinden hebben zitting ge
had.
Ongetwijfeld hebben in vorige eeuwen
steeds Israëlieten hier gewoond, doch Van
hunne aanwezigheid vindt men geen blij
ken. Met de jaarlijksche kermis bezochten
ze geregeld onze stad, maar op verzoek
van het gilde der kramers en hoeden-
Verkoope»s werd nog in de tweede helft
der 18e eeuw hun komst en handel zoo
yeel mogelijk geweerd of beperkt.
w' Pftt, er destijds, n.l. in dat deel der
18e eeuw, Joodsche gezinnen hier woon
den, blijkt uit het feit, dat nu en dan
overleden kinderen naar Middelburg wer
den vervoerd, om daar begraven te wor
den.
Bij den uitgang dier eeuw, dus na de
omwenteling van 1795, toen aan alle ge
zindten Vrijheid en gelijkstelling werd
verleend, traden de Israëlieten ook hier
ter stede op den voorgrond en was hun
aantal blijkbaar groot ge'noeg, om een©
plaats Voor godsdienstige samenkomsten
en een afzonderlijke begraafplaats noo-
dig te maken.
In de vergadering van den Raad van 7
Jan. 1799 werd „geleezen den Requesté
„van eenige Jooden, woonende binnen
„deeze stad, verzoekende vrijheid om een
„Huys te Huuren of te koopen tot Uit-
„oeffening van hunnen Godsdienst en dus
„om te dienen "Voor hunne kerk, als-
„meede om Van de Stad te moogen er
langen een Opene plaats buiten de Stad,
„geschikt tot een begraafplaats Voor
„hunne dooden". t
Het verzoek om een huis te huren of te
koopen Vbor godsdienstoefening, werd
door den Raad op 14 Februari d.a.v. toe
gestaan en op 17 April daarna ook goed
gevonden aan hen „te verleenen voor
een kerkhof een Gedeelte van den Bleijk
„agter het zoogenaamde Laproosenhuis
„aan de Gragtwegt buyten de Noord-
„haVenpoort dezer Stad. mits de suppli-
anten Voor dit laatste aan de Stad Jaar
lijks bij forme van Renten betaalen Een
„Pond Vlaams en dien onvermindeit ver-
„pligt blijven te betanlen de kerkrechten
„Voor het begraaven a's van Ouds ge
lijkelijk is".
Nog in April 1799 weid het eerste lijk
op de Israëlietische begraafplaats ter
aarde besteld, namelijk een kind van Ben
jamin Levi Wolf, waarvoor aan kerkrecht
^schellingen 6 grooten moest worden
betaald.
Eene plaats Voor godsdienstige samen
komsten werd gevonden ten huize van
Zadok LeVi, naar zijne geboorteplaats
Oss, later geheeten Zadok LeVi van Oss,
een winkelier in allerhande waren (glas,
porcelein, manufacturen, meubelen enz.)
die sedert 1797 het huis op de Oude Ha-
Ven, nu wijk D 490, bewoonde en er 30
aanwezig. De Haarlemsche brandweer,
ter hulp geroepeD, kon geen assistentie
verleenen, omdat in Zandvoort een ander
systeem van koppeling bestaat. Omstreeks
zeven uur des avonds was het gevaar
geweken.
Staking van korenzichters. Men meldt
aan Het Volk, dat te Anna-Paulowna
de korenzichters het werk neergelegd
hebben. Vijftig stakers en vyf en twintig
werkgevers onderteekenden de overeen
komst met den vakbond
De staking in het landbouwbedrijf is
algemeen. In een grooten stoet trekken de
stakers door den polder, om eventueele
werkwilligen te bewegen eveneens den
arbeid te leggen en zoodoende alle werk
gevers te dwingen, het contract met
den vakbond te onderteekenen.
Klinkende huwelijksformaliteiten. Uit
Hoboken (in België) wordt aan de
Volksgazet bericht
Zaterdag deed zich het volgend ver
makelijk gevalletje voor in de trouw
zaal van het gemeentehuis.
De dienstdoende burgemeester, had
drie jonge paartjes in den echt te ver
binden. Toen hy de gebruikelijke vraag
stelde aan het voorste jonge paar, of
hy haar tot wettelijke huisvrouw en £y
hem tot echtgenoot wilde, Jion de bruid
haar ontroering niet langer bedwingen
en barstte in tranen uiteen voorbeeld
dat onmiddellijk dóór den bruidegom
werd gevolgd.
De tijdelijke burgemeester, aan derge
lijke uitbarstingen niet gewoon zynde,
was wel zoo goed te wachten tot de
stortvloed over was om zijn vraag te
herhalen, doch het was enkel nadat de
bruidegom zijn aanstaande in de armen
genomen én met klinkende liefdesbe
tuigingen tot bedaren gebracht, dat hy
een bevestigend antwoord kreeg en zyn
edel werk kon voortzetten.
Maar toen hy nu dezelfde vraag stelde
aan het volgend paartje, dachten dezen
niet beter dan dat het zoenen tot de
plechtigheid behoorde en volgden het
hun gegeven voorbeeld, voor aleer het
jawoord uit te spreken. Aan het derde
paar had hy nu goed te zeggen, dat hy
een antwoord, zonder meer, op de wette
lijke vraag verlangde, om in regel te-
zijner was niets aan te doen.
Ook dezen wilden toonen, ia hun
wederzijdsche genegenheid geen zier by;
han voorgangers ten achter te staan
en speelden met onvergelijkelijk vuur,
't derde bedrijf van 't liefdesblijspel.
Schoonmoederszoöals men weet
weenen geregeld, wanneer zy afstand
doen van zoon of dochter. Maar by deze
gelegenheid stortte zelfs de strenge1
ambtenaar van den burgerlijken stand
tranenvan het lachen.
In de modder j/estikt. _Op de Loos-
een jonge man van 24 jaar uit Eind
hoven, te diep gedoken en in de modder
gestikt. Na 2 uur dreggen werd het lyk
van den ongelukkige opgehaald.
Inbrekers. In den nacht van 2 op 3
Augustus is by de reeds bejaarde
menschen Trip te Buinermoeras (gem.
Borger), door twee personen ingebroken.
Terwy'l een hunner de beide oudjes met
een revolver te bed in bedwang hield,
snuffelde de andere alles af Een bedrag
van ongeveer f 1000 werd meegenomen.
Van de daders geen spoor.
Januari 1832 oVe. leed. Het was deze, die
in Februari 1811 een groote hoeveelheid
charters uit het stedelijk archief voor
scheurpapier had gekocht, maar die toch
later aan de Stad heeft teruggegeven.
In 1809 Vindt men vermeld, dat de Is
raëlietische Gemeente 25 zielen telde.
Daarna moet ze wel aangegroeid zijn
aangezien in 1825 een eigen kerkgebouw
of synagoge kon gebouwd worden. Trou
wens was reeds bij beschikking van 8
Januari 1817 van den Commissaris-Gene
raal, provisional belast met de zaken
der Hervormde en andere eeredienstn,
Voor de ring-synagoge alhier (behoorende
onder het ressort Middelburg) een kerk
bestuur aangesteld, bestaande uit Zadok
Levi van Oss als „opzigter", Aron Lè-
Vinson (med. Doctor) a's „penningmees
ter", en Izaak Wissels te Nieuwerkerk
als „ouderling".
De synagoge werd geboiiwd in de
Meelstraat, ter plaatse van een aange
kocht en afgebroken huis, waar de tim
merman Jacob Van der Klokke had ge
woond, en daarnaast, waar eene hout-
loods stond, werden nog een paar wo
ninkjes gesticht, zooals ze er nu zich
nog bëVinden. K
Genoemde houtloods had geheel of ge
deeltelijk gestaan op grond, behoorende
tot het kerkhof der Sint-L'eVens Monster-
kerk en daarom was en is nog steeds
aan de Hei vormde Gemeente door de
Israëlietische eene zekere som jaarlijks
als erfpacht verschuldigd. Laatstgenoem
de was tot de Voldoening daarvan eerst
weigerachtig geweest, maar bij eene akte
van het jaar 18£7 heeft ze hare verplich
ting erkend, zoodat het bedrag nog ge
regeld betaald 'wordt.
Toen de synagoge voltboid was, werd
zij Voor hare bestemming op Vrijdag 2
September 1825 plechtig ingewijd. Van
de. feestzangen en toespraken is een pro
gramma in het Hebreeuwsch en Neder-
landsch gedrukt. H'et verslag der inwij
ding, opgenomen in de Zierikzeesohe Crt.
van 6 September, No. 71, luidt als volgt:
„Heden is de nieuw gebouwde Israëli
tische Synagoge ingewijd, door den alom
vermaarden heer S. H. Heilbron, voor
zanger bij de Israëlitische gemeente te
Dordrecht, met deszelfs assistenten, en
hebben de Volgende plegtigheden plaats
gehad. Ten half drie uren in den namid
dag, werden de wetboeken met versierde
koetsen, uit de oude Synagoge afgehaald,
die ten huize was Van den heer Z. L^' van
Oss, mahig-opzigter bij deze Ring-Syna- 1
goge, van daar tot aan het huis van den
heer*A. H. Frenk, gekomen zijnde, wer
den de wetboeken uit de koetsen in dat
huis gebragt, totdat ieder die zich in
het kerkgebouw bevond, behoorlijk had
plaats genomen. Ten drie uren werden
de Wetboeken met a le plegtigheid naar
de nieuwe Synagoge afgehaald, toen wer
den er gezangen, op dat feest toepasse
lijk, gezongen; welke Vervaardigd zijn
door den eerwaarden zeer geleerden heer
J. A. Lehmans, oppertabijn bij de Neder-
landsche Israëlitische Hoofd-Synagoge te
's-Gravenhage. Na den afloop dezer ge
zangen, is door den heer E. Pino, voor
zanger en onderwijzer bij .deze Israëliti-
söhe gemeente, eene zeer gepaste rede-
Voering in de Nederduitsche taal gehou
den, en na het gebed Voor Z. M en des-
zelfs Doorl'uchtig Huis en de Bestuur
ders dezen Stad etö., werd de inwijding
gesloten met eene toepasselijke dank
zegging, door den heer S. L. van Oss Z.z.x
scriba bij deze Ring-Synagoge. A les
heeft plaats gehad in het bijzijn Van ver
scheidene leden uit den Achtbaren Raad,
Regtbank, Leeraren van verschi lende
Godsdiensten en kerkelijke Collegiën. Een
toevloed van aanschouWers, zoo van deze
Stad als elders, hebben dit plegtig feest
bijgewoond. Eindelijk werd het gewone
sabbath-gebe^ door voornoemden heer
Heilbron met alle mogelijke plegtigheid
Verrigt. Den 3den (September) bij het
gewone gebed, werd door voornoem
den heer E: Pino, weder eene toepasse
lijke redevoering in de Hoogduitsche taal
gehouden, en eindelijk bij het eindigen
der sabbath, dit zoo gedenkwaardig feest
gesloten".
1 Op 3 September 1875 is het vijftigjarig
bestaan der synagoge plechtig herdacht
in tegenwoordigheid van vele autoriteiten
en zijn bij die gelegenheid belangrijke
geschenken voor den eeiedienst verkre
gen.
Ruim zestig jaren was deze synagoge
in gebruik geweest, toen de noodzake
lijkheid bleek eene nieuwe te bouwen.
De daarvoor benoodigde gelden waren
dqor giften Van velerlei zijden bijeénge-
Bracht en tót bevordering van dit doel
heeft de toenmalige burgemeester van
Zierikzee, Mr, J. P. N. Ermerins zich Zeer
Verdienstelijk gemaakt, waarom hem van
wege het Israëlietisch Kerkbestuur een
fraai geschenk in zilVer is vereerd.
Op 11 Mei 1888 (1 Siwan 5648) had de
eerste steenlegging plaats door; Abraham
Salomon Frenk, oud 5 jaar, en op Vrij
dag 24 Augustus 1888 (17 Eloel 5648), des
namiddags te vier ure, werd de herniéuw-
de synagoge met de daarbij behoorende
gebeden en ceremoniën plechtig ingewijd,
gelijk uit het daarvan bestaande program
ma uitvoerig blijkt. De inwijdingsrede
werd uitgesproken door den heer H. M.
Van Beent, Israëlietisch godsdienstleeraar
en voorlezer te Middelburg, die tot tekst
had: ,,lk bón verhetigd naar- het huis
des Heeren te gaan". Door'hem werden
de aanwezige autoriteiten, den burge
meester, architect en aannemer toege
sproken en dank betuigd, terwijll de "fun-
geerénde voorlezer der gemeente,- de
heer B. S. Van Kloeten, ook een korfe toe
spraak hield met gebeden en dankbetui
gingen.
De aldus nieuw gebouwde en ingewijde
synagoge bevat in het beneden deel van
den Voorgevel een hardsteen met dit in
schrift: De eerste steen gelegd door Abr.
Sal. Frenk, oud 5 jaar. Het Kerkbestuur
N. A. Frenk, 'Voorzitter,' A. I. FImuiI^
penningm., B. S. V. Kloeten, Secret. 1888.
1 Siwan 5648.
Als eene bijzonderheid dient vermeld
te worden, dat bij die inwijding ook
tegenwoordig was iemand, die in 1825 de
inwijding der Vorige synagoge had bij
gewoond, n.l. de 84-jarige heer J. W.
Vorstheuvel Labrand.
Dit nieuwe gebouw nu zal, na Ö3sjarig
gebruik, Verlaten worden en met de bei
de naastst^ande woninkjes onder den ha
mer komen. Laat ons hopen, dat het
Kerkgebouw nog eene goede bestemming
zal Verkrijgen bijv. als vergaderplaats,
leeszaal GA f plaats voor wetenschappe
lijke bijeenkomsten.
