Z zsaschs Nieuwsbode
TWEEDE BLAD
TERUGBLIK.
behoorendti bij de
van ZATERD'B I JAS. 1921. ro 10565
.Wauiiecr, getrouwe lezer, dit blad
U ouder de opgen komt, is weer een
jaar in den schoot der tijden verzon
ken, nagestaard met vreugde of ver
driet, al naarmate droefheid of blijd
schap Uw deel is geweest.
„Uren, djag;en,
Hoe ouder we worden, hoe spoe
diger. de jaren sdhijinen te vervliegen
gelijk een schaduw.
Weemoedig staren we, evenals de
wandelaar langs onze zandige kus
ten, die zijn blik laat wijden over
dadig in; Rijksweertroepen rukten op
naar. het Ru'hrgebied, waardoor de
Roodegarcfen moesten vluchten. Com
munistische uitspattingen kwamen
nog wel een enkele maal voor, doch
kregen nergens meer de overhand,
j Den 18en Jan. vroegen de Gealli-
cercfen aaii Nederland de uitlevering
S. van den ex-Keizer, welke uitlevering
echter door onJs lland werd ge wei-
1 gerd, wiaardoor de Entente, voorna
melijk Engeland, een moeilijk vraag
stuk opgelost zag.
i President Poincaré droeg den 18en
Febr. het voornaamste staatsambt in
Frankrijk over aan Paul Dedhanel,
die echter maar tot 23 Sept. op het
Elysée zetelde, daar hij zich om ge-
zondhieidsredenen genoodzaakt zag
hiet presidentschap over te dragen
aan Millerand, tot voor kort minister
president als opvolger van Clemen-
öeau.
Den llen November had te Parijs"
de plechtige, herdenking plaats van
de zée, waar in eeuwige wisseling
der tijlden ebbe leni vloed eiklaar op- j het 50-jarig bestaan van de iRepubliek
volgen, naar de onrustige woelige en van den wapenstilstandsdag; het
j hart van Gamlbetta werd in het Pan-
j fhieoïï bijgezet en een onbekende sol
daat onder de Are de Triomphe be
volgieu, naar de: onrustige woelige
banen der levenszee, die ons ieder
uur, iederen dag, als in een caleidos
coop, andehe beelden en gewaarwor
dingen voor o.ogen toovteren.
De laatste dagen stemmen wee
moedig bij het bedenken wat in het
afgeloopen jaar plaats greep.
Niet alleen de koopman, maar
leider wat dieper dan aan de opper-
graven, als symbool voor Frankrijk's
gevallen soldaten.
In Ier Land is het jaar 1920 in bloed
en tranen voorbij gesneld.
De Simi-Fein-beweging nam al
spoedig zoo'n heftig karakter aan
vlakte denkend mensch maakt zijn da{ d,e Engelsche regeering zich ge-
ba la në op miet een vooi - of nadeelig nnniHVaalet v.io- kraReip m^ntr^o-pipr/ 1p
OP met een voor - of nadeelig
saldo.
Hoe verschillend zijn de gemoeds
stemmingen en plaatsen, waar die
moreele balans wordt opgemaakt.
De huisvader gezeten aan den ge-
zelligen familiedisch bij het koeste
rend haardvuur; de jongeman met
groote toekomst-idealen, arbeidende
en worstelende in verre landen; de
eenzame door allen verlaten, in zijn
kluis; de zeeman te midden van den
verbolgen Oceaan, uitziende naar een
vernoigen uceaan unzicnue naar een de strijld wordt
baken in den donkeren winternacht; Amerika krijo
noodzaakt zag krasse maatregelen te
nemien.
Protest- en hongerstakingen, brand
stichtingen, wraaknemingen op de
„Black and Tan's", etc. etc. zijn
j helaas nlog aan de orde van den dag,
j hoewel pogingen in het werk wor-
j den gesteld om aan den verfoeilijken
t burgerkrijg een eind te maken.
De dood van Mc. Swiney op 25
October was een treffend staaltje van
de felheid waarmede van beide zijden
gevoerd.
j surnerina krijgt het volgend jaar
dc woekeraar, te midden van zijn J ee|] nietWen president in Warren
aardsche schatten, tellende eh cijfe
rende; de misdadiger in zijn cel ten
prooi aan hevige gemoedsangst, of
in stommie berusting neergezeten,
denkende aan zijn vervlogen levens
geluk.
ledier voor zich, gaat op dien laat-
sten avond des jaars na hoe dei af
gewerkte schakel in den keten der
eeuwen is voorbij gegleden.
Ridhten we' (hans ons oog naar
het „Buitenland"waar het afgeloo
pen jaar belangrijke gebeurtenissen
plaats vonden.
Denken we maar eens aan den
Volkenbond, waarover in ons blad
enkele lezenswaardige artikelen zijn
verschenen.
Zal door dien Bond het oorlogs
monster worden gedood of althans
aan banden worden gelegd?
De sceptici, die in deze wereld
helaas maar al te vaak gelijk krijgen,
voorspellen, dat er van -die schoone noSteke eer Weid
rtrnnmhpelirtpn .niet veel Zal komen. P.
droombeelden niet veel zal komen.
Hoe het zij,
voorbij, maar overal laaien de oor
logsvuren nog op.
In Rusland heersdht Lenin, de on-
Harding. Met overgroote meerder
heid is deze republikeinsche staats
man tot bet hoogste ambt in zijn
land verkozen.
Wilslon gaat ineen, overwerkt, ge.
knakt fiaar lichaam en geest Idoor zijn
worstelen en streven om de' mensdi-
heid een vrede te geven, die geen
kiemen bevat voor een revanche idee.
D,e geschiedenis zal hem oord-ee-
len, veroordeelen zieker niet, al was
hij te idealistisch.
1920 was rijk aan nagalmen van
den gesloten vrede.
San Remo en Spa zijn namen, die
liin de annalen van ide wereldgeschie-i
denis zullen worden geboekstaafd, zij
liet dan ook niet met gulden letters,
want de machthebbers van Europa
hebben menigmaal lang vergaderd
zonder verder ite komen, vooral wan
neer een hunner dach;t, dat zijn land,
waarvoor hij mandaaft had, ook maar
ge-
de wereldoorlog is krenkt of een der gedane voorstellen
moest laten varen.
De uit haar asch herrezen Pool-
schen staat heeft tot nu toe met
vermoeide stormram, we/ks machtig I «"f 'hf V3?or ,de gr0otlm0fetl~
ranunttemfe stooten d,e monumentaal W 4
opgetrokken gebouwen der Wester-
sche staten en de eeuwenoude blok
ken der despotische rijken van het
Oosten op hun grondvesten doet sid
deren.
In Klein-Azië, Perzië en Mesopo-
tamië zetelt Mans met zijn bebloede
wapenrusting; het gnoene Erin is ten
prooi aan een burgerkrijg en, in
plaats van te leven in een wereld,
die met .den barbaarschen oorlog
heeft afgedaan, krijgen we den on-
behaagiijken indruk, dat we wonen
Op een vulkaan, die ieder oogen'blik
tot uitbarsting kan komen.
Den lOen Jan. van het afgeloopen
jaar werd te Versailles tusschen
Duitschland eenerzijds en de Gealli
eerden anderzijds (behalve Amerika)
den vrede geteekend, die aan den
gruwelijksten oorlog, die de mensch-
lieid ooit heeft gekend, een eind
maakte. Als reactie daarop brak edh-
ter iden 13en Maart Id.a.v. in Duitsch
land de z.g. Kapp-revplutie uit, waar
door de toenmalige regeering met
president Ebert de wijk moest ne
men naar Saksen. De Entente bleef
echter de gevluchte regeering als ide
wettige beschouwen en niet lang
daarna (moest Kapp c. s. aftreden. Het
gevolg was evenwel, dat toen de
communisten naar de staatsmacht
grepien, waardoor het lanld het tpo-
iijeel (werd van een woedenden bur
gerkrijg.
I11 vele groote steden van Duitsch
land werd bloedig gevochten, vooral
in de groote industriecentra van
.W.-Duitschland, waar de roode ben
den oppermachtig heerschten.
Dc regeering greep echter kracht-
te handhavenhoewel menigmaal
scheen alsof de Poolsdhe adelaar niet
meer in de rijen der natiën geduld
zou worden.
Nog tot op den huidigen dag be
dreigt Lenin den jeugdigen staat,
hoewel (dezen zomer de overwin-
ningslauweren aan de Ppolsche vaan
dels werden gehecht, niet alleen dooi
de dapperheid harer legioenen, maar
ook door de strategie der Fransche
militaire missie, welke Pplep, in het
hadhelijkst uur ter hulplei was ge
sneld.
Mede* idpor Generaal Wrangei's
troepen in Zu'id-Rusl|a(nd(, gesteund en
erkend door Frankrijik, werd Polen
een smadelijke nederlaag bespaard.
De immer wisselende krijgskans
keerde zich echter in Nov. j.l. tegen
genpemdien generaal, die alleen door
haastigen aftocht en met behulp der
geallieerde schepen het restant zijner
legers jin veiligheid Icon brengen,
waardoor het wankele Sovjetgebouw
weer voor eenigen tijd werd ge
schraagd.
De toestand in Oostenrijk is treu
rig, 200 niet onhoudbaar. Duizenden
van ambtenaren zullen, zoodra daar.
voor de gelegenheid zich voordoet,
naar de Ver. Staten emigreeren of
misschien naar Iiiidië, om daar in hun
onderhoud trachten le voorzien.
De Donau-monarchie, die zich tot
aan dien d'ooid van Frans Jozef heeft
kunnen handhaven, is uiteengeval
len en, wanneer niet tijdig hulp op
daagt, tot een smadelijken onder
gang gedoemd. De niéuw gekozen
president, Michael Hanisch, ziet zich
voor een Zware en moeilijke taak ge
plaatst.
Met onze geachte Zuiderburen
hebben we dit jaar op politiek ge
bied niet geleefd, zooals dat goede
buren betaamt. Doch 't was onze
schuld niiet.
Altijd hebben we nog een of an
dere kwejstie pp te lossen gehad,
die, alls ze bijna tot een goed einde
was gebracht, door de Belgen werd
afgebroken.
Het annexatie-proces is ook nu,
njog niet geheel en al uitgewerkt
Zpo iliu en dan duiken verdachte
symptpnen op dezer kwaadaardige
ziekte, die1 door een lastercampagne
diep sdhijlnt ingeworteld
I11 vroegere Kon. fa mild ën of thans
regeerende vorstenhuizen hadden ge
beurtenissen plaats, die waard zijn
hier genoemd te worden.
In Engeland overleed den llen
Juli op hoogen leeftijd ex-Keizerin
Eugenie, gemalin van wijlen Napo
leon III, eenmaal een ster van groote
helderheid aan de Spaans che en
Fransche hoven.
Den 13en Juli pleegde de jongste
zoon van den ex-Keizer, Prins Joa
chim, uit melancholie zelfmoord.
De Dn gels che Kroonprins keerde
den llfön October vaii zijn reis naar
de Dominions terug, waardoor het
beoogde doel, versterking van de
baliden van het Engelsche Inperium,
sdhijht bereikt.
Tragisch was het sterven van den
jeugdigejn Koning Alexander van
Griekenland op 25 October, welke
aan politieke intrigues wordt gewe
ten. Na de volksstemming van 5 Dec.
werd de vroegere koning Constantijn
teruggeroepen, welke als banneling
een toevlucht ihad gezocht en gevon
den in het vrije Zwitserland. Den 19
Dec. hield hij reeds een luisterrijke
intodit in zijn oude hoofdstad
Athene.
De hoogst besmettelijke stakings-
badl heelt in het afgeloopen jaar
ook in ons land verschillende) catego
rieën aangetast, hoewel de uitslagen
niet altijd het beoogde doel hebben
opgeleverd. Den 4en Januari riepen
de tooneelspelers te Amsterdam een
staking uit, die den 14en Febr. ge
volgd werd door de havenarbeiders
in Rotterdam en Amsters^m, welke
duurde tot 23 April d.fa.v. Het succes
was evenwel negatief.
In Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag hadden den 7en Juni gedeelte
lijk "mislukte stakingen plaats als
protest tegen het in behandeling ne
men van de Anti-Rev.-wet in de
Tweede Kamer, die trots protesten
en obstructie den 17en Juni werd
aangenomen.
Den 5en October had een staking
plaats van het post- en telegraafper
soneel aan Ide kantoren te Amster
dam, Rotterdam en Den Haag, weike
echter den 9en d.|a.vweer werd op
geheven.
Op staatkundig gebied hadden in
het afgeloopen jaar o. de volgende
gebeurtenissen plaats.
De reeds genoemde Anti-Rev. wet
werd op 16 Juni door de Tweede Ka
mer aangenomen; den 30 Juni d.a.v
de wiet op het Lager Onderwijs, ter
wijl toen tevens een begin werd ge
maakt met de drooglegging van de
Zuiderzee, een feit van groote betee-
kenjs voor ons land, waardoor nieu
we landouwen aan den grimnrrgen
w.atérwol 1* zullen worden ontrukt.
Den 22en Scpl. nam Dr. A. Kuy-
per ontslag als lid der Eerste Kamer,
na eefn schitterende parlementaire
loopbaan. Lang heeft deze ontegen
zeggelijk groote staatsman niet van
zijn rust mogen genieten, want den
8en November overleed hij reeds.
Onze eminente Kamervoorzitter
mr. D. Fock, werid bij zijn benoe
ming tot Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië, als praeses opgevolgd
door mr. dr. D. A:. P. N. Kooien.
Ais protest tegen de door de re
geering gepubliceerde salarissen der
onderwijzers, had in de Tweede Ka
merzitting van 26 November een
interpellatie-Ossendorp plaats, ter
wijl een groote betooging van onder
wijzers den 28sten Nov. in Den Haag
werd gehouden. Het resultaat is ge
weest, dat de reeds vastgestelde rege
ling is gewijzigd en de maxima der
salarissen is veihoogd-
De kwestie Nederland—Zuid-Slavië
waarvan in de week voor Kerstdag
door de regieering de officiëele brief
wisseling is gepubliceerd, is geble
ken een storm in een glas water te
zijn, terwijl de aanneming van het
wetsontwerp tot veriiooging van den
aééijns op het gedistilleerd andere
„glazen" duur zal maken.
Ook binnen de muren onzer stad
en daarbuiten hadden gebeurtenis
sen plaats, die waard zijn aan de
vergetelheid ontrukt te. worden.
Den 20en Jan. overleed dc heer
J. van der Vliet, oud-Conhnissaris
onzer vennootschap, on'tv.-griffiey*
van liet Waterschap Schojuwen, dc
Vier Banneh van Duivel and, den
polder Ooster- en Sirjanslmd en
oud. Statenlid.
Zondag 1 Februari kwamen 42
Weensc'he kinderen hier aan, die
over verschillende plaatsen van het
eiland werden verdeeld. Zierikzce
kreeg er 25. Wij twijfelen niet of
zij zullen thans in hun vaderland -
met liefde hun pleegouders geden
ken die in tijden van druk al liet
moigelijke deden om hun leed te
verzachten.
Den 2en Maart brachten de mi
nisters van Binnenl. Zaken en Wa
terstaat een bezoek #an onze stad
ohï persoonlijke ervaringen op te
doen betreffende de gebrekkige wij
ze waarop het personenvervoer «jn
onze provincie is geregeld.
Het was toien evenwel niet mis
tig; Ooistenwinden bliezen er niet,
terwijl er genoeg water in onze ha
ven was, zoodat 'hunne Ex. niet
van af het havenhoofd behoefden
te loopen. Het igeheelé bezoek heeft
tot dusver niet veel opgeleverd. Den
4en Maart eindigde de staking bij
de R.T.M., die 15 weken liad ge
duurd; tijdens deze staking liep de
dienst niet op rolletjes.
Den 19en Maart overleed te Se-
rooskerke, de lieer L. de Oude, in
leven burgemeester dier gemeente,
heemraad van het waterschap
Schouwen en een tijdlang waarn.
giriffiier.
Op den 26en April had in tegen
woordigheid van verschillende auto
riteiten de eerste steenlegging plaats
van de 22 nieuwe woningen in den
Zuidhoek.
Den 12en Juni bezocht de bis
schop van Haarlem, monseigneur
Collier onze stad.
Te Schuddebeurs overleed den
29sten Juni jhr. mr. J. W. D
Scliuurbecque Boeije, oud-rechter in
de aiT.-rechtbank alhier, oud-lid
van den Raad en wethouder, diaken
en voorzitter van 'het Diaconie-Arm
bestuur.
Met opgewektheid werd den. 31cn
Augustus de verjaardag van II. M.
de Koningin gevierd door bijna de
gansdie bevolking, welke weer eens
getuigenis aflegde van de liefde voor
ons Vorstenhuis.
Den len September verkreeg, on
ze hoofdredacteur, de heer A. Fran-
kel, eervol ontslag uit zijne betrek
king, die li ij gedurende 21 jaar heeft
vervuld. Wij hopen dat hij noig lan
ge jaren van zijn welverdiende rust
zal mogen genieten.
Te Deventer overleed den 14en
November jhr. mr. J. W. C. de-
Jonge van Ellemeet, oud-rechter in
de aiT.-reclitbank, voorzitter van
het college van regenten van 't Bur
gerweeshuis en commissaris van de
Nutsspaarbank.
Hiermede nieenen wc de belang
rijkste feiten die hel vervlogen jaar
1920 bood, te hebben geschetst.
Met 'den weiisdi dat 1921 voor
al onze lezers een voorspoedig jaar
moge zijn, eindigen, we dit over
zicht.
NOORDGOUWE. Dinsdagavond
hield de afdeeling Noordgouwe van
'i 't Groene Kruis hare jaarvergade'
ring onder leiding van den nieuwen
voorzitter, dr. Huese. De opkomst
was zeer matig. .Uit T jaarverslag
van den secretaris, dis. Van Meer,
bleek o.a. dat 2S keer verplegiugs-
arlikelen waren uitgeleend, in totaal
46 stuks. De cursus in eerste hulp bij
ong'eluk'ken voor de loden der ver-
eeniging wordt door velen met
animJo bijgewoond. 'I Verslag over
de werkzaam heden van de wijkver
pleegster getuigde van groote waar
deering van Zuster IIoos. In 26 ge
zinnen legde jzij gedurende 10 maan
den ongeveer 500 bezoeken al'.
Dc penningmeester, de heer A.
Prinse, die wegjens ongesteldheid af
wezig was, had een staafje ingezon
den, waaruit bleek, hoe 't met de
kas der 'afdeeling. stond. Hieruit
word aangetoond, dat versterking
der inkomsten dringend noodig is,
te meer wijl 't traktement van de
wijkverpleegster dient verhoogd te
worden. Het bestuur zal dan ook
door huisbezoek de belangen van 't
Groene Kruis gaan bepleiten en
trachten nog nieuwe leden te win
nen. De penningmeester, die aan de
beurt van aftreding was, werd her
benoemd. Bij de rondvraag spreekt
de heer K. Stoel eenige vriendelijke
woorden lot de nieuwe bestuursle
den d}r. Huese en ds. Van Meer,
waarop de voorzitter dc vergade
ring sloot.
VISSCnERI JBERIC HTEN.
ON7>E OESTER- EN MOSSELVIS-
SCHERIJ.
Wat de inspectie der visscherijen
in deel I van de jaarverslagen van
1917, 1918 en 1919 mededeelt over
de Zecuwsche oester- en mosselvis-
scherij en over de bemoeiingen van
de staatsinspeclie niet dat bedrijf,
verdient ernstige aandacht.
Zeer merkwaardig is, dat de vis-
scherijinspectie de ontwikkeling van
de mösselvisscherij tot ^grootbe
drijf" wenscht tegen te gaan. Deze
wijziging lacht dc inspectie niet in
hel belang van de kleine visschcrs,
die hard achteruit zijn gegaan, ter
wijl het bedrijf zich in twee plaat
sen concentreert, en niet in het be
lang van hel land, daar de welvaart
vertninderd is, liet bedrijf minder
intensief wordt uitgeoefend en dc
prijs van de mosselen is achteruitge
gaan.
De m'olorvaarluiigcn kunnen niet
alleen hel bedrijf in Zeeland goed-
kooper en iop jgtnooter schaal uitoefe
nen, maar ook goedkoop de Ziiider-
zee-za,adimosselen halen, wat, daar
bij de Zeeuwsche mosselen de mos-
sclziekte heerscht, noodzakelijk fijkt.
liet middel, dat de inspectie
wenscht toe te passen om liet klein
bedrijf te beschermen, is een pacht-
systeem waarbij de bestaande pneh-
Ur de voorkeur krijgt en de pacht
wisselt met de bruto* opbrengst. Het
ojude „tiende" stelsel. Zoodat de ver
pachter, het rijk, er niet op lét of
de pachter liet perceel op de meest
voordeelige en winstgevende wijze
kan expLpiteeren.
Dc politiek van de rijksinspectie
is deze: de werkmethode, waardoor
de productie aanzienlijk verhoogd
en goedkoopcr gemaakt wordt,
wordt door hét pnehtsysteem on
mogelijk gemaakt ten voordeele van
een kleinere en duurdere productie.
Wij spreken hierbij allerminst een
oordeel uitj; hét streven van de in
spectie, die slechts de algemeene wel
vaart wil verhoogen, lijkt ons zeer
sympathiek, schrijft het HM.
De bemoeiingen van de visscjberij-
inspectie hebben zich ook uitgestrekt
tot den oesteirhandel. Dat de inspec
tie medewerkt om een behoorlijk loo-
nenden prijs voor oesters in (de eerste
hand te helpen handhaven, zal ieder
toejuichen. De verkoopsorganisatie
van oesters had te lijden van „onder
kruipers", van enkelingen, die niet tot
de organisatie toetraden en dus
steeds de geheele productie een frac
tie ondier den prijs van de verkoops
organisatie van de hand konden
doen. Dit „parasiteeren", zooajs de
visscherij-inspiectie het nSjet ten on
rechte noemt, had het gevolg, dat de
geheeje organisatie dreigde te mis
lukken. Die inspéetie heeft nu „een
wijziging van 't Zeeuwsche Stroo
me nreg'liement voorgesteld, waardoor
zonder de niet-leden der coöperatie
tot toetreden te dwingein, toch zou
worden verkregen, dat deze niet lan
ger in genoemde onbillijk gunstiger
positie zouden komen te verkeeren".
Wij dienken er niet aan hiterojp eejii-
ge critiek te oefenen, wij weten van
de geheele kwestie niets af dan wat
het verslag ons geleerd heeft,, en wij
hopen, dat die „parasieten" hun-trek
ken thuis krijgen. Maar toch mag er
wel even oip gewezen worjden, dat
hier de rijksreglementen gebruikt
worden om een prijzenregeliende ver
koopsorganisatie een trust! het
monopolie te verschaffen. Hoe men
over djt alles denken moge, zeker is
het, jdat de tegenwoordige hoofd
inspecteur van de vissscherijen niet
schroomt de oude wegen le verla
ten om de belangen van de Nederl.
visschers te bevorderen-
MARKTBERICHTEN.
ROTTERDAM, 28 Dec. Tér vee
markt waren jbeden aangevoerd: 222
paarden, 3 veulens, 1 ezel, 370 ma
gere runderen, 638 vette funderen,
160 vette kalveren, 64 graskalveren,
53 scjhapen of lammeren, 284 big
gen, 8 bokken of geiten, 118 over-
loopers. Prijzen per |ialf kilo,: koei-
ein en ossein van 60 tot 87V2971/2-
ct., stieren van 671/2; tot 11 871/2
ct., kalveren vain 95 tot 115135
ct. Prijzen per stuk van mager vee,:
Melkkoeien f 350 a 800, kalf koei
en f 375 a f 800, Stieren f300 a
f 700, pinken f 200 a f 375, vaarzen
f 300 a f 475, paarden f 500 a f700,
slatfitpaarden F 200 a f 300, hitten
f 250 a f 400, biggen f 22,50 a
f 32,50, biggen per week f 3 a f 4,
overloopers fj 60 a f 100, fok nuch
tere kalveren va)n f 40 tot f 50
sladlit nuchtere kalveren van f 25 tot
f 35.
Rotterdamsdhe consumptie-vei
ling .Weenaplein. Aanvoer 28.000 st.
Kippeneieren f 18—f 21, kleine kip
peneieren f 10f 15, eenden f 16,50.
