AiONNINIIN^
*©VlIilTENTlili3
Maandag 30 Aug ,1920 mrt»«2FFSCue courant)- JUSl
(EERSTE BLAD.
BERICHT.
Aan din eindpaal.
B U ITENLAN D.
BINNENLAND
UH Stad en Provlnole.
PïIJh per 3 was f 3.50.
franco pyr post 1,80. Voor het
„uiten land per ja*r J 10,
ifac. derPjks nummers 5 oeut
Vereobijt-i Maandag WoenR'Ho
«H vrrjdag..
H» R regels CO ots., ran 4
Tegels: en daarboven 20 ot3. per
fMgoJ. ReolameB 30 ota. jj. regel.
Oit numm-tr bestaat uit 2 bladen
Met ingang van 1 September a.s. is
aan den heer A. FRöNKEL op diens
verzoek eervol ontslag verleent! als
Uitgever-Hoofdredacteur van dit blad,
en is benoemd tot Uitgever-Redacteur
de heer M. J. KOSTEN,
Manhuiftfttraat C 88c,
aan wien men alle Ingezonden stukken,
Correspoudentiën en alles wat de
Redactie betreft gelieve te zenden.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE Jr.
In het leven van ieder niensch
komen oogenblikken voor, zóó in
grijpend, dat zij daarin een algehee-
len oinkeer teweeg brengen.
Een dergelijk oogenblik is thans
voor ons aangebroken.
Om redenen, meer van persoonlij
ken dan van algemeenen aard, heb
ben wij in verband ook met onzen
leeftijd gemeend de ons toevertrouw
de betrekking van hoofdredacteur van
dit blad met 1 September a.s. te moe
ten nederleggen.
In het laatste nummer, hetwelk wij
de eer nog hébben te zullen leiden,
vvenschen wij afscheid te nemen van
onzen werkkring, van lien, die ons
in cle vervulling van oaize laak nun
gewaardeerde medewerking verleend
hebben, en van allen, die gewoon zijn
ons blad te lezen.
Zien wij op het een-en-twintigjarig
tijdperk terug, dat sedert de aanvaar
ding van onze betrekking achter ons
ligt, dan bestaat er met het oog op
de belangrijke toeneming van onze
abbonnées en de daarmede gepiaiird
gaande uitbreiding van advertenties
alleszins-reden van levredenneid.
Was ions de stoffelijke vooruitgang
van ons blad uit den aard der zaak
verre van onverschillig, een journa
list, die een behoorlijke opvatting van
zijn taak heeft, wordt "behêersófït
door 't meer ideëele dojel de alge-
meene belangen zoovieel mogelijk te
bevorderen.
Vooruitstrevend, hebben wij op
politiek terrein bij de verkiezingen
voor Kamer, Staten en Gemeente on
zen steun steeds verleend aan die
mannen, die op staatkundig gebied
streefden naar de verwezenlijking
der liberale beginselen.
Wij namen dan ook aan den electo
raten strijd, die vaak vinnig en heftig
gevoerd werd, in woord en schrift, in
de polemiek en in hel debat, ge.
w oonlijlc een "ijverig aandeel.
Kwamen de klappen, die werden
uitgedeeld, in den regel op onzen
rug neer, met genoegen kunnen wij
constateeren, dat, hoe fel het ook
vaak in dien strijd toeging, aan de
goede verstandhouding, waarin wijf
tot zeer velen van onze tegenstanders
staan, geen afbreuk werd toege
bracht.
Slechts eens heeft iemand, die ech
ter niet eens tot onze principiëele
tegenstanders behoorde, om het feit,
dat wij den door hem gewilden can-
didaat bestreden, op even kleine als
laakbare wijze getracht zich op ons
te wreken.
Hij heeft daarvan echter weinig
genoegen mogen beleven.
Niet tot den verkiezingstrijd alleen
beperkten wij ons.
Gelijk bekend is, werd aan de tot
stand koming van een waterleiding
en aan de verkrijging van een premie-
vrij staatspensioen menig hoofdarti
kel door ons gewijd.
Wat 'de waterleiding betreft, be
treuren wij het ten zeerste, dat deze
er nog niet is.
En wat het premievrij Staatspensi
oen aangaat, het heeft ons met diepe
droefheid vervuld, dat deze regeering.
het ten doode heeft gedoemd en door
het algemeen gehate plakstelsel heeft
vervangen.
Voor de plaatselijke belangen heb
ben wij dikwerf een lans gebroken,
voornamelijk in de bekende „Brieven
uit Zierikzee".
In de uitvoering van onze taak
mochten wij van vele zijden welwil
lende medewerking ontvangen, waar
voor wij aan allen, die ons deze ver
leend hebben, in hooge mate onze
erkentelijkheid betuigen.
En nu nog een kort woord tot
onze vele lezers en lezeressen.
Blijft ons blad lezen, dat voortaan
door den heer Kosten, die reeds
sedert jaren aan de Zierikzeesche
Nieuwsbode verbonden is, zal gere
digeerd worden.
Wij hopen, dat de nieuwe redac
teur, jeugdig en actief, het blad in
dezelfde vooruitstrevende richting zal
leiden, waarin het tot nu toe dooF
ofis gestuurd werd.
Moge het hem beschoren zijn de
Zierikzeesche Nieuwsbode tot nog
hooge re n bloei op te heffen.
Moge het den lezers en lezeressen
van ons blad gegeven zijn nog tal
van jaren ons blad te lezen.
En moge het heeren Commissaris
sen en den Directeur van ons blad
welgaan.
'Heil U allen i
Zierikzee, 30 Augustus 1920.
A. FRANKEL.
DE POOLSCII-RUSSISCHE
OORLOG.
De Polen zijn bezig Juin lroepen
UisscJien de Boeg en dc Duitscne
grens le. hergroepieeren. In den rug
van liet Punische leger vezamelen
zich, volgens de bladen uit het O >s-
ten van Duitsclitand, nog aahzien-
i üjkv Russische strijdkrachten. De
I Russen bereiden een tegenaanval
voor in cle streek van Beest-Li lof sk.
Een nieuw leger van 30.000 nran,
voornamelijk bestaande uit de garde
van St.-Petersburg, moet op Lonza
aanrukken
In tegenstelling met deze berich
ten meMl nel Poolse he lcgerbericht,
dal de militaire overwinning op hel
sovjet-leger volkomen is en dat nu
zeker de vredesonderhandelingen te
Warschau voortgezet zullen worden
De bolsjewistische verliezen in
den grooten strijd bij Warschau
worden lol 'dusver geschal op de
volgende getallen 107,000 gevange-
ne!h, 50.000 gedooden en zwaar ge
wonden, 30.000 over de Oost-Prui
sische grens gevluchten, samen
187.000 man.
DE NASLEEP VAN DEN KRIJG.
Een volkstelling in Letland, die in
de zes oorlogsjaren niet had plaats
gehad, heefi uitgemaakt, dat er meer
dan anderhalf millioen inwoners zijn
op een uitgestrektheid van 64000
vierk. Kilometer, waar er vóór den
oorlog twee en een half millioen
woonden.
RATTEN VERDELGING TE
TE PARIJS.
Binnenkort zal een poging wor
den gedaan om de ralten, die zich in
Parijs onder den grond ophouden en
wier aantal op 8.000.000 of meer
wordt geschat, uit te roeien, daar
hun aanwezigheid eën voortdurend
gevaar voor de stadsbevolking op
levert.
Een uitgebreid „plan de campag
ne" is opgesteld door speciale em
ploye's van de» prefectuur en onder
opperleiding van professor Bordas.
Het schijnt, dat nien van plan is
het dien ra ten erg benauwd te maken.
ROOVERSBENDE TE HAMBURG.
De Hamburgsche politie heeft 30
leden van een groote roovers-
en helersbende gearresteerd, die in
de Hamburgsdie haven groote dief
stallen hebben gepleegd. De waarde
van het gestoleiie wordt op 30 milli
oen mark geschat.
WHISKY-SMOKKELAARS.
Sedert April zijn aan de Cana-
deesch-Amerikaarische grens niet min
der dan 70.000 kisten whisky en an
dere sterke dranken aangehouden, die
een waarde van 225.000 dollar ver
tegenwoordigen. De aan de smok
kelaars opgelegde boeten bedroegen
215.000 dollar.
HET BRONS NA HET ZILVER
De Fransche zilvermunt is reeds
zoo goed als geheel uit den omloop
verdwenen, dank zij den praktijken
der opkoopers en thans klagen de
Parijsche bladen, is dc bronzen pas
munt aan de beurt. Vooral de vijf-
en tien-centimesstukken zijn 't slacht
offer.
DROEVE RUSSISCHE
TOESTANDEN.
liet Rollsjewieksche blad Krrwnaja
Gasstel geeft een zeer somber beeld
van den gezondheidstoestand van
de bolsjewistische arbeidersjeugd
van 13 tot 19 jaar.
De arbeidsvoorwaarden, zegt nel
blad laten veel te wenschen over,
zoowel in de staats-, als in de par
ticuliere bedrijvén. Verder zijn ver
scheidene erfelijke en infectie-ziek
ten zeer verblreid, als tuberculose,
luës, gevolgen van hel alcoholisme,
enz. In verscheidene fabrieken is 30
procent van de jeugdige arbeiders en
arbeidsters tuberculeus, in andere
wérken Honderden lijetisclie kinde
ren. Meisjes van 15 tot 16 geven zien
aan prostitutie over en knapen van
dvjizelfden leeftijd vergooien bun in
komsten uil speculatie lot een be
drag van verscheidene duizend r «-
bels per dag aan snoepgoed en aan
uitspattingen. De moeilijke econo
mische veriiaudingen, de feitelijke
ammogelijkheid om van de lieer-
sehende arbeidsioouen te bestaan,
drijven de jeugd naar speculatie en
ontucht.
Het blad spoort er dan toe aan,
dat gezorgd zal worden voor dra
gelijke arbeidsvoorwaarden, inscnrij-
ving van de geslachtsziekten, voor
lichting der jeugdige arbeiders .over
de gevaren en gevolgen dezer ziek
ten, stichting van sanatoria voor dé
jeugd, tui eindigt met de uitdruk
king: Mens-sana in corpore sano
(Keil gezonde ziel in een gezond
lichaam, „Die woorden zijn in het
bol.sjewieksche Rusland werkelijk
van een bitter tragische ironie, zegt
dc Duilscue publicatie, aan welke
dit bericht is ontleend.
FRANKRIJK EX DE ISLAM.
Naar draadloos uil Lyon aan het
N. A. T. wordt geseind, heeft de
minister van buitenlandsche zaken
de beschikking gekregen -ever een
crediet van 5ÜÜ.00U frs. voor de op
richting van een Muzélmiausche uni
versiteit eii jeen m'oskéc te Parijs.
Hel plan bestaat later hieraan een
bibliotheek en studiezalen toe te vioe-
geiy^aar aan Afrikaailsche studen-
ten de koranjkan worden oiuljeir:we
zen, dc Fransen© kunsten en weten
schappen enz.
DE LAATSTE DAGEN DER
ROMANOFS.
De Times geeft sinds eenigen tijd
artikelen oyer de laatste weken, die
de Tsaar en zijn gezin hadden door
gemaakt, voor ten slotte iiet gezin
werd uitgemoord te Jekaterinenburg.
„In het kleine buitenhuis, dat zij
nooit meer zouden verlaten, hadden
Nicolaas, Alexandra (de Tsaritsa) en
Alexis (de Tsarewits) samen één ver
trek, dat op het plein uitzag; de aan
grenzende kamer, die op de taan uit
keek, werd bewoond door de groot
vorstinnen. De familie mocht deze 2
kamers niet verlaten, behalve voor
de maaltijden, die werden genuttigd
in de aangrenzende eetkamer. Om
het huis stond een houten schutting
die reikte tot aan de bovenverdieping.
Spoedig nadat de gevangenen waren
gearresteerd, werd daar nog een
schutting bovenop gezet, die 't heeie
huis toi aan den dakrand toe aan het
oog onttrok, en die ook de vóór
ingang en het hek insloot. Er waren
dubbele ramen, zooals dit bij Russi
sche huizen gewoonte is. Zoowel de
binnen- als de buiten ruiten waren ge-
witkalkt, zoodat het den gevangenen
onmogelijk was buiten iets waar te
nemen zelfs geen vliegende kraai
konden zij zien.
Er waren schildwachten aan den'
binnenkant van de schutting, in den
tuin; ook stonden er op de trappen,
naast dc no. 100 eii op het terras.
Hier en op andere geschikte punten
waren machine-geweren geplaatst.
De gevangenen waren in een val,
waaruit geen ontsnapping mogelijk
was. Het vreeselijke van den toe
stand was de voortdurende bewaking
dag en nacht. Er was geen afzonde^
ring, zelfs niet voor de meisjeser
werd geen rekening gehouden met
behoorlijkheid of zedigheid. De tijd
te Jekaterinenburg was een lang
durig martelaarschap voor de Roma-
nofs, dat steeds erger werd met
een korte tusschenpoos toen het
uur van hun dood aanbrak. Hun be
wakers waren aanvankelijk Russen,
die hoe ruw ook nooit de hel-
sche vindingrijkheid bereikten in liet
pijnigen van hun machteloozc slacht
offers, welke ten toon gespreid weid
door de uitheenische bewakers en de
beulen van de laatste week.
Echter hadden deze Russische be
wakers, die gerecruteerd waren uit
de heffe der streek, de gewoonte,
mee aan te zitten aan de tafel, waar
aan de gevangenen aten, hun vuile
handen in de schalen te steken, te
spugen, te duwen en voor de gevan
genen heen te reiken. Hun vettige
ellebogen duwden zij hetzij bij
ongeluk, hetzij opzettelijk den
ex-Tsaar in het gezicht. Alexandra
genoot natuurlijk hun speciale be
langstelling. Zij drongen om haar
stoel samen en leunden zóó vadsig
om haar heen, dat zij 'bij iedere be
weging, die zij maakte, in aanraking
kwam met hun stinkende lijven.
Gevangenisvoedsel van het minste
soort werd verstrekt. Het ontbijt be
stond uit oudbakken brood van den
vorigen dag met thee zonder sui
ker. Het middagmaal bestond uit een
dunne soep met vleesch, welk vleesch
van bedenkelijke kwaliteit was. De
ex-keizerin kon niets eten behalve ma
caroni. De bewakers zongen revolu
tionaire liederen, die er op berekend
waren, pijn te doen en de gevoelens
van de gevangenen te kwetsen, en
waarin vuile woorden voorkwamen,
zooals geen fatsoenlijk man zou dur
ven uiten in de tegenwoordigheid van
onschuldige meisjes. Maar de revo
lutionaire soldaten waren er tuk op
het schaamtegevoel van de groot
vorstinnen te kwetsen op deze en op
andere nog stuitender manieren, door
smerige woorden en teekeningen op
de muren, en door zich bij de zekere
plaats te verdringen en was er
maar één voor gevangenen en bewa
kers. Zij branieden door het huis,
sigaretten rookend, ongekamd, verlie
derlijkt, onbeschaamd en vrees en
walging inboezemend."
KLACHT UIT NOORD-FRANKRIJK
Bij den Franschen Min. van Oorlog
is 'n klacht ingekomen van de bevol
king van Sojss'ons over den aller
gevaarlijk sten Gestand, waarin de
geheelc streek verkoeld. Op 3 a 4
K.M. van de stad nj liggen langs
de wegen cn in de velden stapel*
omiou tpliofte granaten. Bovendien
)zijli geweijdigë uitgestrektheden ter
rein nag bedekt met prikkeldraad
enz., waardoor de bewerking der
akkers onmogelijk iis.
BOLSJEWISME IN AFGHANISTAN
De correspondent van de Times
té Simla seint, dal bevestigd wordt
dal er muiterij heeft plaats gei)ad
onder de garnizoenen in N o oud-
Afghanïslan, te wijten aan lxilsje-
wiekschc invloeden. De troepen
eKscfóten de instelling van soldalen-
raden naar Russisch model.
DE COMMUNISTEN TE BELGRADO.
Bij cle verkiezingen voor de gemeente
raden in Servië, hebben de communisten
in een tiental steden, waaronder Belgrado,
Nisj en Kragoejewats, de overwinning
behaald. De nieuwe communistische ge
meenteraad te Belgrado legde den
eed af in handen van een priester, te
voren verklarend, dat de communisten
aan deze formaliteit geencrlei waarde
hechten. De minister van binnenlandsche
heelt geoordeeld, dat deze verklaring
een onwettig voorbehoud is en verbood
daarom den communisten het stadsbestuur
over te nemen, tig deed het raadhuis
door een gewapende macht bezetten.
SUIKEKKAART.
In het tijdvak van Maandag 30
Augustus tot en met Zondag 5 Septem
ber e.k. zullen geldig zijn de bons no
47 en 48.
EEN NIEUWE DUURTEWET.
In het communiqué nopens de audiën
tie, die de minister van landbouw op
4 Juli aan de permanente commissie
inzake crisisaangelegenheden uit de
katholieke en christelijke werklieden
en vakbonden verleende, wordt vermeld,
dat de minister meedeelde, dat hij
voornemens was, binnenkort een nieuw
wetsontwerp bij de Tweede Kamer in
te dienen, ter bestrijding van de duurte.
Iii verband met deze ïuededeeling
heeft Het Volk minister Van IJsselsteyn,
die juist van zijn verlof was terugge
keerd, Verzocht nadere inlichtingen te
verstrekken.
Het is te verwachten, dat spoedig na
de opening der Staten-Generaal weder
een ontwerp-duurtewel by de Tweede
Kamer zal kunnen worden ingediend.
DE GRAANPRIJZEN.
Hel Necl. Carr.-bureau meldt
In enkele persbescliouwiiigen is
den minister van landbouw verwe
ten, dal hij de graanprijzen wil
opvoeren l,ot den wereld marktprijs,
Naar aanleiding hiervan kan woiP-
den medegedeeld, dat er geen an
dere mogelijkheid beslaat, dan dal
het graan tegen den wereldmarkt
prijs word I aangekocht. I miners, de
iarwdprotfluetic van ons land is zo-o
klein, dal deze slechts voldoe ndle
zou zijn óm l'/g maand 5 2 !m aan den
in onze behoeften le Voorzien. Het
grootste deel Van de tarwe voo.r
onze broodvoorziening moet dus well
in liet buitenland worden aange
kocht. Nu waren Vroeger de vrije
vrachten belangrijk liooger dan de
vrachten van gérequireerdte schepen.
De minister was toen derhalve in
slaat, door schepen Voor liet graun-
vtrvoer te requirepren, de tarwe liier
le lande beneden dén wereld prijs
aan te vloeren. Thans echter zijn de
vrije vrachten zelfs lager dan op de
wet gebaseerde vrachten vyn gere-
quireerde schepen. Hieruit yoligt, dat
hel graan, dat thans aankomt, móét
geleverd wórden tegen den wereld-
prijs en hel wittebrood slechts dan
goedkoop-er zou kunnen worden ver
strekt. indien de minister daartoe
de beschikking had over een door
de Staten-Generaal toegestaan ere
diet De bruinbroodverstrekking ge
schiedt inderdaad beneden den we-
rcJdprijs, doch op kosten van de
schatkist.
ZIERIKZEE. Zaterdagmorgen vroeg
vertrokken de hier en elders gehuisveste
Weensche Kinderen, door velen hunner
pleegouders uitgeleide gedaan. Wij twij
felen niet of zij zullen wanneer zy in
hun Heimath zyn teruggekeerd, dank
baar de liefdevolle opname by hun pleeg
ouders «herdenken.
DE TUINBOUWTENTOONSTELLING
De tentoonstelling op tuinbouwgebied
door de vereeniging Schouwen- en
Daiveland beloolt belangrijk te zullen
worden. De inzendingen blijven toe
stroomen. Verschillende stands-naderen
reeds hunne voltooiing. In de kegelbaan
van de sociëteit van den heer Verwer
is een merkwaardige en interessante
expositie van den phytopathologischen
dienst uit Wageningen. liet betrelt
de verschillende vyandeu van den
kweeker waarmee hij in tuin en boom
gaard te kampen heeft.
Uitvoering „K. en E." op Dinsdag
31 Augustus, 8 uur, op het Havenpark.
Programma1. Oud-Wilhelmus en
Zeeuwsch Volkslied2. Fantaisie, De
Klokken van Corneville, R. Planquette
3. Walzer, Die Lustige Witwe, F. Lehar;
4. Fantaisie, Martha, de Flotow 5.
Puppchen, du bist mein Augenstern, J.
Gilbert6. Kroningslied, b. Welkomst
groet (1907), S. Klimmerboom; 7. Motiven
uit de opera Roze Marie, Sam Vlessing;
8. Neerlands Taptoe, Militaire fantaisie,
A. Roeien9. Walzer Kind, du kannst
tauzeu, L. Fall10. Im Zigeunerlage,
Marsch, M. üscheit.
Zaterdagmiddag nam de heer A.
Frönkel, hoofdredacteur van ons blad,
in tegenwoordigheid van het bestuur,
de directie en redactie, afscheid van zyn
werkkring, dien hij meer dan 21 jaar
heelt vervuld.
De president-commissaris, mr. A. J. F.
Fokker van Crayestein van Rengers-
kerke. herdacht in welgekozen woorden
wat de heer Fran kei in al die, jaren
als hoofdredacteur voor ons blad was
geweest, daarby vooral wijzende hoe hij
in dc dagen van groote politieke actie, de
vaan der linkerzijde had hoog gehouden.
m De heer Frankel dankte de commis
sarissen en den directeur voor den steuu,
dien hij had mogen ondervinden in de
uitoefening van zyn taak.
Tot het lossen van kolen uit het
schip „De Dankbaarheid", welke kolen
in had voor de burgerij bestemd, ismen
hedenmorgen niet overgegaan. Kisch
was wederom hooger loon, hetgeen niet
werd ingewilligd.
DE B.t.K.T.M. TE MIDDELBURG.
lieden (Maandag) middag is door
den beschermheer, den commissaris der
Koningin, Mr. H. J. Dijckmeester, in het
Schuttershof te Middelburg, geopend de
B.E.K.T.M (Bakkery- *en* Kruideniers
waren Tentoonstelling Middelburg).
Deze tentoonstelling doet den organi
sators allen eer aan en een kykjo in de
zalen en den tuin heeft onze- verwach
tingen verre overtroffen. Noch het be
stuur, noch de exposanten hebben kosten
of moeite gespaard om in Zeeland's
hoofdstad een expositie daar te stellen,
die haar goede naam eer aan doet.
Alvorens in bet kort de talryke in
drukken die wy op deden weer te geven,
dan ook reeds een oproep tot allen, die
ook maar eenigszins tyd kunnen vinden,
om de moeite van een reis naar Middel
burg niet te ontzien, vooral vakmenschen
en zij, die het wel meeneu met den
bloei van den middenstand moeten naar
Middelburg deze week, de tentoonstelling
sluit Zaterdag.
Niet minder dan 88 grootere en
kleinere, maar meest groote inzendingen
vormen de tentoonstelling, het zou ous
natuurlijk te ver voeren van ieder af
zonderlijk een beschrijving te geven en
neman wij daarom eenige der voor
naamste.
De in Zeeland alom bekende grossiers-
firma Maas eu de Groot uit Middelburg
heeft niet minder dan zes standen inge
richt en schenkt den bezoekers een
keurig kopje thee of een kleintje koffie
en biedt de dames een heerlijk biscuitje
aan, ,vun de door haar vertegenwoordigde
firma's alleen de goede smaak vau
deze artikelen en ook van de door de