Zierikzeesche Nieuwsbode
UITVOERING
abonnement
ADVERTENTIÊN;
Vrijdag 20 Febr. 1920. ctierikteesche courant), o,®?*.^ïooz1" u,tb~;o«r^a de' t"n,t'
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Uit Stad en Provinoie.
AANKONDIGING.
Doet te weten:
Bond van Nederl. OndBiwijzeis.
Openbare Vergadering met debat
Dhr. J. J. LAMERS van Amsterdam.
Ver. Algemeene Ontwikkeling.
Algemsen? Vergadering
„Der Jongelingen Sieraad"
Fanfarecorps „LUGTOR ET EMERGO"
ail „Georges" B 537,
P. VAN WESTEN.
PrQs per 3 maanden f 150.
franoo per poBt 1,80 Voor het
buitenland per jaar 10,—,
A fzonderlijke nummers 5 cent.
Versohijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
vaa 3—8 regel? 60 otran i
regels en daarboven $0 ote. pei
regel. Reolr.znes 30 cl-, p. regel
_e B^j oontract belangrijke korting.
Dit nummir bestaat uit 3 bladen.
Gevolgen van de steking.
De gevolgen van de staking dar trans
portarbeiders doen zioh te {Stellendam
reeds gevoelen. De vlssohers, wier gar
nalen niet kannen worden vervoerd
naar Engeland, sullen genoodiaakt zijn
hun bedrijf stop te zetten, zoodat de
armoe voor de deur stast voor allen,
die in dit bedrijf hun brood verdienen.
Studenten der Teohnlsohs Hoogeer hooi
aan het werk.
By de Graan Elevator Maatschappij
te Rotterdam wordt voortgegaan met;de
lossing van het stoomschip „Peurhijs",
hoewel er sleohts 1 machinist van de
werkwilligen ie overgebleven. Studenten
van de Technisohe Hoogesohool nemen
de plaatsen in van het stakende Tech
nisohe personeel, terwyi kantoorbedien
den van de Graan Elevator Maateohappy
en ven graanf*otor bq de lossing behulp-
saam zijD.
Het kolemchip „Oozterland" wordt
door gemeentelijke kDypers gelost.
De R.-K. organisatie wil hervattirg
van 't werk.
Donderdagavond vergaderde de R.-K.
organisatie van Transportarbeiders te
Water en te Land, St.-Bonifaoius Daarin
werd geadviseerd den arbeid zoo spoedig
mogelijk te hervatten, terwijl ook de
verdere houdiüg van deze organisatie
werd bepaald.
ZIERIKZEE. Biykans een in dit
nummer voorkomende advertentie van
de vereenigiog AJgemeeneOntwikkeling"
alhier, komt de heer A. F. J Portieljeuit
Amsterdam voor de vereeriging spreken.
Waar wy het genoegen hadden, dezen
eminente» spreker eens te hooren, twy-
felen we niet of velen zullen de gelegen
heid aangrijpen om deze lezing bij te
wooen.
De heer Staalman is wegents
piekte verhinderd de aangekondigde
spreekbeurt ini de Concertzaal' heden
avond te vervullen.
Woensdagavond kon de lezing
van den heer J. J. Lamers uit Am
sterdam, die in een óplen'hare verga
dering zou spreken over de positie
Van de NederlL onderwijzers, niet
doorgaan omdat de spreker den trein
gemist had. Deze lezinlg zal nu mor
gen (Zaterdagavond 0111 8 uur, in
hotel „Juliana" gehouden worden.
Hedenvoormiddag ongeveer half
twaalf daalde even voorhij 't Haven
hoofd in de OosterscheMe een water
vliegtuig. Na een kort verblijf op
het water steeg 'het weer op om na
een paar rond vluchten weer te dalen.
Kort daarop vloog 't echter nogmaals
op om toen voor goed te 'blij ven vlie
gen. Of het evenwel noodlandingen
waren, kon niet worden geconsta
teerd.
Bij de vaststelling van hoofd-
'stuk X ontspon zicli het volgend
ddbat over de hipinenkwestie
De voorzitter: Bij dit hoofdstuk is
tevens aan de orde de conclusie van
de Commissie voor de Verzoekschrif
ten in zake 'het antwoord van den
Minister, betreffende het 'adres van
H. S. van Waveren c. s. (liipinen-
zaadtelers in Schouwen enz.) over de
niet*in ontvangstneming van lupinen.
De conclusie strekt 0111 den Minis
ter dank te zeggen voor de verkregen
inlichtingen.
De beraadslaging wordt geopend.
De 'heer Fokker: Mijnheer de Voor
zitter! Ik heb speciaal hel woord
gevraagd naar aanleiding van 't ant
woord van den Minister in zake dc
lupinen kwestie.
De Minister zegt:
„Het is niet juist, dat door dc
Regeringscommissaris van Zee
land, al wal iaan lupinen in voor
raad was, is geaccepteerd".
Het komt mij in alle bescheiden
heid voor, dat dit antwoord llangs
de kwestie heenlgaat.
In October 1918 'kwam de beschik
king van den Minister, dat alle lupi
nen door de regeerinig in bezit ge
nomen werden en geleverd moesten
worden; daar waar de regeeringscom-
missarissen zulks wenschten, tegen
den prijs van f 40 per 100 K.C». bij
een kiemkracht van 80 tot 85 pCt.,
en naar verhouding van minder
kiemkracht voor lager prijs.
In November werd door eenige
telers aan den Regeeringscommissa-
ris voor Zeeland geschreven, onder
welke bepaling en waar zij hun lupi-
nenzaad konden inleveren. Het ant
woord hierop kwam nimmer.
In, December 1918 is de zaak mon
deling besproken met den hoofd
controleur in zake de rijksgraan-
inzameling voor Zeeland, en werd
de belofte gegeven, dat spoedig af-'
doend bericht kon worden verwacht,
maar ook dit bericht is nimmer ge
komen.
In hel laatst van December 1918
schreven eenige telers over tic zaak
ecu rekwest aan den Minister van
Landbouw 0111 de afneming te be
spoedigen, waarop op 16 Januari
1919 door bet Rijksbureau van Graan
pn Meel werd geantwoord, dat 'binnen
enkele dagen lupinen konden worden
ingeleverd.
Op 24 Januari 1919 ontving adres
sant het volgend schrijven:
„Uw lupinen kunnen thans
worden ingeleverd. Wend voor
afname lot tien Regeeringsconi-
inissaris in Uwe provincie,
(w. gj.) Minister Van IJsselsteijn".
De persoon, die dit schrijven ont
ving, wendde zich direct per brief
tot den Rcgeeringscommissaris? maar
ook dit schrijven bleef onbeantwoord.
Daarop hwam 8 Februari de beschik
king van den Minister, dat de lupinen
vrijgegeven en niet meer door de
Regeeringscommissarissen in ont
vangst genomen werden.
Daarop volgde weer spoedig in
Februari of begin Maart een ver
bod van aflevering en vervoer van
lupinen. Het gevolg daarvan was, dat
de hipinentelers met hun lupinen ble
ven zitten, want dit vervoer verbod is
eerst een jaar tater ingetrokken.
Nu zegt de Minister, dat in Gel
derland, Brabant en Limburg de op
brengst geraamd is opi 1273 ton, en
dat er slechts ingeleverd is 333 ton,
en in Gelderland, Brabant en Over
ijssel slechts 197 ton.
Maar dan blijft nog de vraag ge
wettigd, waarom in bovengenoemde
provinciën die hoeveelheden wel in
ontvangst werden genomen en in
Zeeland geen enkele partij werd ge
accepteerd.
De Minister wit het doen voorko
men, alsof slechts een deel der lupi
nen in de bovengenoemde provincies
in ontvangst is genomen, namelijk in
Gelderland, Noordbrabant en Lim
burg 233 ton, terwijl de opbrengst in
die provincies was geraamd op 1273
ton.
Zonder nu bepaald te willen be
weren, dat met de 233 ton beslist
alle lupinen in de genoemde provin
cies zijn in ontvangst genomen, zoo
kan toch met zekerheid worden ge-
zegdj, da t^daarmede zoo goed als dc
gcheele voorraad leverbare lupinen
werd ontvangen. De opbrengst was
met 1273 ton reel le hoog' geraamd.
Door het ongunstige weer; voor ajs
tijdens den oogst, zijn vete peroeelen
lupinen geheel mislukt^ andere gaven
ee.t zeer kleine opbriengslj, van vel?
perceel'en was de kwaliteit zoo infé
rieur, dal het, artikel niet leverbaar
was 011 de moeite van 't dorschen,
schoonmaken enz., niet eens loonde.
Ook is een deel van het uitgezaaide
voor g'paan'bemes tihg ondergepl'oegd
waarvan dus gieten zaad is gewonnen.
Bovendien geeft het artikel in die
genoemde provincie steeds een veel
kleinere opfbPcngsti dan in Zeeland,
speciaal in die duinstreek van Schou
wen en Duivel'aiid. Het wordt dan
ook in die provincies zeer weinig
voor zand .gjel'eëkl, zelfs .niet voor
eigen uitzaai, doch bijna uitsluitend
voor graanbemesling en betrekt men
jaarlijks Voor den uitzaai uit Zeeland,
hoofdzakelijk van Schouwen en Dui-
veland, het zaad, wordende op' Schou
wen— Duiveland het artikel in hoofd
zaak voor zaadwinning en zeer wei
nig voor graanhemesting verbouwd.
Alles bijeengenomen kan dus wel
met zekerheid worden gezegd, dal
in Gelderland, Noordbrabanl, Lim
burg en Overij'ssel zoo goed als die
ge'heele leverbare voorraad is inge
leverd.
De Minister zegt, dat de bewering,
dat de lupinen, toen die werden vrij
gegeven; niet meer verkoopbaar wa
ren, onjuist is, maar bij blijft in ge
breke 0111 ook maar een enkel be
wijs voor zijn bewering le gevfön.
Eein afdoend beWij's; dat liet artikel
niet meer verkoopbaar was, is wiet,
dat vele teelers, die dringend 0111 het
geld van het product verlegen waren
en zich reeds bijna een vol jaar zeer
moeilijk kunnen helpen, thans nog
met 'het artikel zitten.
De zaak komt dus hierop neer, en
de toelichting van den Minister heeft
daarin geen verandering gebracht,
dat zich het merkwaardig verschijn
sel voordoet, dat in alle provinciën
waar lupinen waren, die ook door
de regeering zijn geaccepteerd, be
halve'juist in die provincie waar de
Lupinen hoofdzakelijk worden ver
bouwd, niet voor eigen verbruik,
maiar voor verkoop. De vraag van
deze reques train ten was dus gewettigd
wat de reden mag zijn. dat dit niet
gebeurd is.
Het opmerkelijke van deze zaak
is wel' dit de Minister 'heeft er zelf
niet een enkel woord al in zijn ant
woord op mijn vragen op geant
woord dat in Zeeland één partij
wel is geaccepteerd, en dat was een
partij die, in afwijking van wat .steeds
gebeurt, gekocht was le relde staande.
Dat gebeurt anders nooit; lupinen
worden verkocht wanneer zij geoogst
zijn, maar deze party' stond le veldie
en is gekocht en betaald door d'e
Regeering, en die was van buitenge
woon slechte kwaliteit. Ze komt uit
Zeeuwsch-Vlaanderen en heeft opge
leverd ongeveer 30 0 )0 K.G. z it slecht
lupinenzaïad, 'betaald legen een prijs
vele malen hooger dan de waarde.
Daar is geen enkel landbouwer
goed mee geweest, dat is niet gedaan
om de lupiiienteiers te be voord celen
of ook maar 0111 hun recht te doen.
Dc opbreug'st van die partij', ongeveer
100 gemeten, die verkocht was dooi
den notaris Leydsman te Hulst, was
350 K.Gt per gemet, terwijl' dit in
normale omstandigheden zou zijn ge
weest 800 K.G. per geniet, daar er
gemeten bij waren, die zoo goed als
niets opbrachten. Het was een partij
waar de koopiers een heel groote
Strop aan zouden gehad hebben. Tc|en
is, tot groote verbazing van ieder
die met lupinenkweek te maken heeft
die heelie partij kalm door de regee
ring overgenomen, niet van een land
bouwer, maar van een in Zeeland
welbekende naamlooze vennootschap,
die goede relaties heeft en die ver
moedelijk langS dien weg zich van
de strop heeft trachten te ontslaan
ten koste der regieering.
NOOROGOÜWE. Tot verpleegster
voor de gemeenten Brouwershaven, Zon-
nemaire en Noordgouwe ia benoemd
zuster M. Hoos, tijdelijk alhier in het
ziekenhuis werkzaam.
BROÜWER8HAVEN. De Centrale
BraudstofDnoommissie heeft den heer M.
O. A. Vlaai.der alhier tot seor.-penriDg-
meester benoemd.
STAVENISSE. Met St. Crt. 34 zijn
verzonden de statuten van 'l Groene
Kruis alhier.
8T.-ANNALAND. Benoemd tot jaoht
opziener te Zandvoort, de heer Mattbys
de Witte Ar
ADVERTENTIES,
Aanbestedingen.
STAVENISSE. Bij de gehouden
aanbesteding van liet hoofdbestuur
der posterijen te 's-Gravcnhage voor
den autorit Bergen-opuZoom— Sta-
veniisse was de laagste inschrijver D.
v. Marren te Tholen.
Onderwijs.
ST.-MAARTENSDIJK. Voor het
dezer dagen te Rotterdam gehouden
examen nuttige handwerken slaagde
o. a». mej. J. II. M; van Oost alhier.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk.
ZIER1KZEE. Maandagavond 71/, uur
hoopt D. V. voor de Chr. Jongel.-Ver.
„Samuel" in de Kleine Kerk alhier op
ta treden da. Beernitk van Eikerzee,
terwijl Dinsdagavond 7 uur onder leiding
van ZEsrw. het 30-jarig bestaan der
Vereeniging in de Concertzaal :al ge
vierd worden. Men zie de hierop be
trekking hebbende advertentie.
Ophofflng van prtdlkentspla&tsen?
De Algemeene Synode der Ned. Herv.
Kerk heeft aan cie olaeaioalö besturen
oen o .iderzoek opgedragen naar de moge
lijkheid van oombinatie van gemeenten
en opheffing van predikantsplaatsen in
hun reacort.
Tu.jHiiss» w-irh»ri«bt,
door bot K on. JtoKor.
Iftflütcut U De Bilt, near fnamingeö
verricht ia den soorgea vv 20 Febr 20.
Verwacht tot avond ran 21 Febr.:
zwakke tot matige zuid-oosteiyke tot
oostelflke wind, lioht tot half bewolkt,
droog weer, iets kouder.
Marktberichten.
ZIERIKZEE, 19 Febr. Ruime aan-
voer van tarwe, gerst, rogge, door
taxateurs voor de regiering behan
deld. Bruine 'bbonen matig, ter markt,
konden iels hooger prijzen bedingen.
Tarwe f 29 a f 30; gerst f 23 a f 24;
rogge f 32 it f 33; bruine booncn
f 20 a f 25; aardappelen 1' 6,50 a
1' 7; ajuini f 2 A f 2,25.
Heden overleed te Zwolle, iu den
oudardom van 27 jaar, onz* veel
geliefde Sohoondoohter en Schoon-
zuster,
M-j H.ndrlka d* Rood*,
Eohtgmoote van J. W. L'NDHOUT,
Oostsbland 17 F«br. 1920.
Uit aller rami,
Wed A. LINDHCUT.
Red*;? overleed, tot onze dupe
droefheid, onze gelief'e Zoon en
Broeder,
MARINUS VAN DES WERF,
iu den ouderdom van ruim 33 jaar.
ScHEBPENiesE, 17 Februari 1920.
JOH s v d WERF en Kinderen.
Heden overlfei, gehsel onver-
waobts, onze innig geliefde Echt
genoot en Vader.
C. OTTE,
in den ouderdom vaa 56 jaar.
Haamstede, 19 Febr. 1920.
Wed. C OTTE—Vebboom.
▲DBIAAN OTTE
GATHARINA M. OTTE
ea Verloofie.
Heden overleed, tot ooze diepe
droefheid, onze zeer gelbfde zorg
zame Moeder, Behuwd-, Groot-en
Overgro .tmoeder,
Jacoba van de Panne,
W'd. P. Dorrêman,
in den gezegenden ouderdom van
bijna 82 jaren.
Fch arendtjke, 19 Febr 1920.
Namens de Familie
L. J. DORREMAN.
Heden overleed, na een kortston
dig ïyden, ons geliefd Doohtertje
en Zusje,
PAULINA,
in den nog jeugdigen leeftijd van
ruim 7 jasr.
Zwaar valt ons dit verlies
Bruinissf, 19 Februari 1920
JAC. DE JONGE.
A K DE JONGE—'t Hart.
C. W. DE JONGE.
L J. DE JONGE.
JOH.s DE JONGE
J. A. DE JONGE.
Heden overleed, tot onze diepe
droefheid, na een langdurig doch
zeer geduldig lijden, in dea ouder
dom van ruim 46 j*ar, onze innig
geliefde Doobter, Zuster. Behuwd
zuster, Tante en Nicht,
Mej. de Wed. F. P. J. BAL--WITTERMANS.
Zierikzee, 20 Febr. 1920.
Wed. A. VAN BLOPPOKL—
Pijpjiltng, voordien Wed.
h. P wlttsrmans.
A. VAN BLOPPOKL.
J. VAN BLOPPOEL—
Van Oost en Kinderen.
Vlissingen.
K J. PIJPELING.
De ondergsteekonden betuigen
by deze hunnen hartelijken dank voor
de zeer vele bewijzen van belangstelling,
gedurend de ziekte en na het overlijden
hunner geliefde Dochter en Zuster,
JANNA ELIZABETH, ondervonden.
Kebkwbrvjc, 20 Februari 1920
W. HA NSB.
W. HAN8E—v. d. havk
en Kinderen.
Hartelijk dank r.an allen, die
biyken van belangstelling gaven op 13
dezer.
zlsrikzif.
Familie J. PARET.
Voor de veis bewijzen van belang
stelling, ondervonden gedurende de ziekte
en na het overhjden van or ze geliefde
Eohtgenoote, Moeder, Behuwd- en Groot
moeder, MARIA PIETKRNELLA BOO-
GAART, geb. Db Rijke, betuigen wy
omen welgomeendsn dank-
Oud» Tong», 20 Februari 1920.
Uit aller naam,
A. J. BOOGAART.
Door bet verbindend worden
der eenige Uitdeelingslijst
he»ft het falll esement der M. V.ZELANDIA"
te Bruicisse een einde genomen
Zibrikzbh, 20 Februari 1920.
De Curator,
Mr. H. POLVLIBT.
Het DAGFLIJKSCH BEBTI^JR van
h6t Waterschap Schouwen;
Gelet op Art. 116 van het Reglement
op het Bestuur van genoemd Waterschap;
dat door de Algemeene Vergaderirg
van het Watersoliap op den 22 Januari
1920 is vastgesteld «ene wijz'girg vrs
Art. 3 der in dato 29 September 1894
door de Algemeens Vergadering vast
gestelde en op 11 October 1894 afge
kondigde verordening op het verkoopea
van Fchelpen en zand. door in plaats
van 20 cent, te lezen 35 csnt per voer.
En is hiorvan afkondiging ge&obierlt
waar hst behoort den 18 Februari 1920.
Zierikzbb, 18 Febr. 1920.
Het Dagelijksch Bestuur voortui,
A., J. F. FOKKER Voorzitter.
P. A. G. VAN DIJK, Ontv.-GriffUr
De (wegens reiemislukking) uitgfstelde
gaat door in Hótel „Juliana" op
ZATERDAG 21 FEBRUARI,
's cvonds 8 uur.
Spreker
B'zeekt dszs vergadering
HET BESTUUR.
Lezing met Lichtbeelden
op Dlnidao 24 Fobr. 1920,
'a avonds 8 uur, In Hotel „Juliana".
Spreker:
de Weled. Heer A. F. J. PORTIELJE,
Inspeoteur van Artia ta Amsterdam.
ONDERWERP: Merkwaardige
dieren uit het reptielenhuis,
insectarlum en aquarium
Introduotie kan gesohisden door het
B98tuur.
HET BESTUUR.
VEREENI6ING AMBACHTSSCHOOL
V003 SCHOUWEN DUIVELAND
TE ZIERIKZEE
(IN PLANTS VAN CONVOCATIEBILJETTEN)
op Woensdag 25 Februari '20,
'savondi 8 utr, Id CONCORDIA".
De Secret ar is,
P. VAN DER HAVE
igemda
Mede 'palingen.
Rekening
Varslag.
Zosdagav. 22 Fsbruarl hoopt
Ds. F. TOLLENAAR
voor dn Geref. Jongol. Vt. In de Gsrtf. Kerk
te B ouwerïhaven op te treden met hst
onderworp:
Aanvang 6,30 uur.
te geven door het
van RENESSE,
Bet ohermheer de WelEd.Geboren Heer
J. J. Vrieziendorp van Rbnessr,
Direoteur do Hoer M. v. d. WERF,
op 23 FEBRUARI 1920,
In de zaal van A. BERREVOETS te Serooskerke.
Aanveng '«avonds 7Vj uur.
Plaatseu te bespreken op dea deg der
uit voering in de zaal, 10 oant extra,
van nam. 3 tot 6 uur.
HET BESTUUR.
Do Hengtl
Is wederom beechikbaar an zal
rondgeleid worden tegen I 21,-
dek- en f 24,- veulengeld door
L. VAN BEMDEN, tevens ge-
reohtlgd bet veulengeld over
het algeloopen dekaelzoen In
ontvangst te naman.
Aanbsvalend,