immimmm wm p iPüWQiinnp
ABONNEMENT. *1 g Éls iADVERTENTIÉN:
n
n
EERSTE BLADr
Kennisgeving.
Het Onderwijzersambt.
CQRNELIS BLOM.
BUITENLAND.
buiter.lnnd per jeu 10,—, I M M I m m M_ 1 BB a tliA_j* m BB* EK ÏB fcjB BJ U Eji ragaL ReoUmes 30 otfl. p. regel.
a fsoDiïerlijlce nueomere 5 oent. vjgr 'vA3y V \±i.~ vA-.r.^'^ *w Bij oo&tSMt belangrijke korting.
Verschijnt Maandag, Woensdec IMopneHaf- 1 Fehr '911 mcDiirTrrcruc ~a.76»ttt JAARGANG. No. I0428. Inzending op den dag van uit-
eu Vrijdag. t.uUtloUdy «I fCUl. "l£Üo (IIERIKZEEsCHE V-.'VMJRAWTJ. 0,r. A j OF:i.onZE f Htg.-Hoefdr. A. FRAMKEL g*ve v6ór 12 ure.
waarschuwing ook doen: een familie
lid aan een betrekking bij het L. O.
helpen en sollicitoeren aan een nor
maalschool.
Met de waarheid in strijd kommen
de drie waarschuwende* hcercn, oüi-
dat zij 'bedragen publiceeren, welke
niet in orde zijn. on omdat zij de
meening willen doen vestigen, ilsol'
een onderwijzer eigenlijk veel, veel
minder verdient dan de eerste de.
beste handworksm a n.
Tegen zoo'n manier van doen wil
ik waarschuwen. Ik acht mij daartoe
tegenover vele ouders verplicht. Niet
iedereen is daartoe in staal. Ik wel.
Niet alleen, omdat ik jaren lang bij
'het lager onderwijs werkzaam ge
weest ben en er nog werkzaam ben
door mijn betrekking aan de Nor
maalschool; maar ook, omdat ik
hoofd van een groot gezin hen en als
zoodanig verplicht, goed rond te zien,
ten einde naderhand in slaat zijn,
mijn kinderen tc kunnen wijzen, hoe
zij zich een behoorlijk bestaan kun
nen verschaffen. Hierbij komt. dal
ik meer dan vele anderen mij bezig
houd mei allerhande onderwijsvraag
stukken. Ik heb bovendien vergele
ken. En ik kan niet anders zeggen,
dan <lat ik het volgen van de onder
wijzersloopbaan lang niet slecht vind.
Is liet geen prachtig werken, de
jeugd te bekwamen en sterk te ma
ken voor wat later komt? Voor mij
bestaat er geen schooner beroep.
En hoe zijn de vooruitzichten?
Opzettelijk leg ik voor mij de nota
van wijziging, door den Minister der
Tweede Kamer bij brief van 17 Sep'L
1919 ingezonden. En ik lees:
Art. 28. De jaarwedde bedraagt
v,oor een onderwijzer of onderwijze
res, verbonden aan een school in een
eerste klas gemeente:
a. bij minder dan 2 dienstj. f 1500,
b.
2 tot 4 dienstj.
1050,
c.
4
1800,
d.
S
1950,
e.
s 10
2100,
f-
10 1:!
2300,
'J-
13 16
2450,
h.
16 19
2600,
i.
bij meer dan 10 dienstj.
2800.
(Dé laatste 3 verhoogingen voor
.allen, mannen of vrouwen, die ge
huwd zijn of zijn geweest). Hierbij
komt nog 1' 10 voor elk kind beneden
de 18 jaar, allerlei voor hel behalen
eener acte, en soms nog veel voor
plaatsing aan de M. U. L. O. klassen.
Voor Zierikzee gaat ei* 1 pCL af, als
zijnde een gemeente 2e klas. Een
Zierikzeesöh onderwijzer wordt dus
beloofd een salaris van f 1440 tol
f 2000 -j' extra's voor kinderen
extra's voor bijaeten extra's vooi
plaatsing' in een M. U. L. O. klasse,
Wordt de onderwijzer hoofd eener
school, dan komt er weer heel wal
bij. Ik lees:
Art. 30. De jaarwedde bedraagt
voor het hoofd eener school voor
gewoon lager onderwijs (type v. Bal-
leg'ooijen) in een gemeente le klas:
a. bij minder dan 2 dienstj. 2100,
b.
2 tot 4
dienstj.
2250,
c.
4 6
2400,
d.
6 8
2550,
8 10
2700,
f-
10 13
2900.
9-
13 16
3050,
h.
1G 19
3200,
i
meer dan
19 dienstj.
3400,
Is de schoot groot, dan komt er
f 100 bij. Voor elk minderjarig kind
1' 40 extra, en eveneens extra's vu«r
bij-actcn. En voor plaatsing aan een
'M. U. L. O. School krijgen de hoofden
er aardige bedragen bij. Voor' Zier ik
zee gaat hiervan I pCt af.
De onderwijzers en hoofden in
herhalingsscholen verdienen thans- 3
en 4 maal zooveel als een paar jaar
geleden, ten minste t 2 per uur.
IToe dc 3 onderwijzers nu nog dur
ven zeggen, dait een smidsloon hun
loon overtreft, dat begrijp ik niet.
Opgemerkt dient te worden, dat
de door mij genoemde bedragen nog
slechts de door den Minister voorge
stelde zijn. in tc 'gaan 1 Januari 1920
Ik 2e Kamer, waarvan zooveel onder
wijzers lid zijn, zul er zeker nog
wel wat bijdoen.
De hoofd en vereenigiog, het Xederl.
Oiiderw.-Genoo.lsch.ap en de Bond van
Ncderl. Onderwijzers zijn met deze
bedragen niet levf. !e;\. Door deze 3
vereenigingen wordt een actie ge
voerd voor de volgende regeling
(Schoolblad 8 Fcbri M 1920):
1°. De onderwijzers aan gewone
scholen ten minsic van 1' 2200 toil
f 1500;
2°. De hoofden aan gewone scholen
van f .2800 f 5100 of f 2900 -f5200,
bij meer dan 200 leerlingen;
3°. Extra-toelagen voor onderwij
zers en hoofden van M. U. L. O. klas
sen, welke toelagen soms aanzienlijk
zijn.
4°. Het maximum te bereiken in
15 jaar.
De gewone onderwijzers eischén
dus ten minste f 4500, de M. U. L. O.
onderwijzers pil nr. I 5000, de gewone
hoofden teö minste f 5200 en de M.
U. L. O. hoofden ten minste 1 5200
en de M. U. L. O. hoofden salarissen
van pk m. GOOO gulden.
Afzonderlijke belodning voor hel
•herhalingsonderwijs natuurlijk nog.
Het onderste uit de kan zullen de
actie-voerenden vermoedelijk wel niet
krijgen. Doch ik voorspel, dat in den
loop van dit jaar de'volgende rege
ling zal worden tol stand gebracht
met terugwerkende kracht lot 1 Jan.
1920:
a. De gewone onderwijzers zullen
gaan van legen de 1 2000 tol legen tie
f 1000.
b. liet maximum der gewone hoof
den zal niet ver van de f 5000 blijven.
c. De onderwijzers der M. U. L. O.
klassen zullen een' maximum erlan
gen van over de f 1000.
d. Het maximum der M. IJ. L. O.
hoofden zal' lusschen de 5 en 0 dui
zend gulden komen.
e. De belooning voor het geven* vin
herhaliiigsonderwjjs zal meer dan 12
per uur worden.
Moeten de 3 lieeren Bakker, Bosnia
en Tan is de ouders waarschuwen
'hun kinderen voor een dergelijk
ambt op te leiden? Zijn dit loonen,
waarvoor een schilder of timmer
man zich zou schamen?
Lellende op deze bedragen, den
kende aan den tamelijk korten werk
tijd, de heerlijke groole vacaiiücs, de
ruime gelegenheden, om er extra bij
te verdienen, de ruime gelegenheden
voor het behalen van adten M. O..
een goede pensionrieeriirg en een
extra-bekte wachtgeldregeling (waar
over straks nog) op al deze zaken
lettende, aarzel ik niét den ouders,
die liet maar eenigszins kunnen doen
aan te raden hun voor studie- ge
schikt kind de onderwijzersloopbaan
tc doen volgen.
Het optreden van de 3 onderwijzers
is in verband niet een en ander af
te keuren en te berispen. Mij'ii 2 doch
tertjes zijn reeds door mij en mijn
vrouw voor hel onderwijs aange
wezen. En hébben mijn jongens geen
bepaalden tegenzin, dan zullen wij
ze niet van de onderwijzersloopbaan
afhouden met zulke vooruitzichten.
Dit nummsr bestaat uit 2 bladsn.
De BURGEMEKSTIR van Zierikzee brengt
ter kennia van de ingezetenen, dat er op
Maandag den 16 Februari a.a., 't namiddags
te 2 nar, op het Raadhnis, eene openbare
Vergadering van don Gemeenteraad zal ge
houden worden, waarin de navolgende panton
tallen worden behandeld:
1. Vaststelling Notalen.
2. Ingekomen «takken en mededeelingen.
3. Voorstel verdeeling Gemeente in stem-
diatrioten en aanwg&ing stemlokalen.
4. Voorstel verpachting grond aan de
Commissie voor de Gasfabriek en de
Straat voriioh ting.
5. Voorstel verkoop grond nabij bet Sas.
6. Schrgven Gedep. Staten over jaarwedden
Secretaris a» Ontvanger.
7. Voorstel wgsigivg art. 5. Verordening
regelende don werkkring van de Com
missie -oor de Gasfabriek en de Straat
verlichting.
8. Vaststelling loonen perso*eel Gasfabriek.
9. Adres «fd. Zierikzee Bond Arbeiders in
Land-. Tain- en Zaivelbndrjjf, aangaande
stonn aan werkloose leden.
10 Adres Zeenwsohe "^oeder- en Knnstmest-
handel v/h. 8. en M Boogerd, bijkantoor
Zierikzee, over erfpacht terrein bekend
als ..De Kleine Werf", met voorstel.
11 Vaststelling snppletoir kohier Honden
belasting 1919
12. Drie oonsptabiliteitsbeslniten
18. Verzoek J. van der Meuten Bosma om
eervol ontslag als onderwijzer aan de
Herhalingsschool.
14. Benoeming onderwijzer school voor L.
en M. U. L. O. (vacature D. G. G. vBn
Bingelesteic).
15 Als voren (vacatnre P. A Perrel»).
Zierikzee, den 9 Februari 1920.
De Burgemeester,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYE8TIYN
VAN RENGIR8K1RKX.
Een rorord tot de oudere
Door L "'.OUTER
Een drietal onderwijzers acht zich
geroepen le waarschuwen voor tie
opleiding lol onderwijzer. Zij niecnen
hun maatschappelijke diensten bizon-
der slecht 'beloondEn zij denken
veel' igrootere w.aardeering van hun
arbeid le zullen erlangen, ,aJs er een
tekort aan onderwijskrachten is.
Om te sïagien in 'dit streven doel bel
drietal alle mogelijke moeite, om het
onderwijzersambt in een slecht dag
licht te plaatsen.
Hierbij komen zij al dadelijk in
strijd niet zich zeiven en met de
waarheid.
Inconsequent is toch hel volgende.
Dc eerst-ondergelcekende van den
w,aarschu\vingsbrie! heel t ©enige jaren
geleden, toen dc geldelijke waardee
ring van het onderwijzersamib't veel.
veel minder was dan thans (ook
verhoudingsgewijze), alle mogelijke
moeite gedaan, om zijn zuster, ergens
in het Groningerland wonende, hier
op de Rijksnormaallessen geplaatst
te krijgen. Het is hem gelukt. Voor
zijn zuster was dus de onder wij sbe-
trekking wèl een goed ambt. Voor
anderen neet zij thans de slechtste
van alle betrekkingen, thans 1111 de
vooruitzichten zooveel lie Ier zijn dan
enkele jaren terug.
Dezelfde ondergeteekende sollici
teerde nog geen half jaar geleden
voor leer,aar aan de Rijksnormonl
school alhier. Toen nog wilde 11 ij op
leiden tot het ambt 1111 wil hij dc
opleiding stop zetten.
Ik neem aan, dat de lieer E. Bak
ker Jz. de inconsequentie zelf niét
v,oell - anderen toch wel.
Wat deze eerst-ondergeleekende ge
daan heeft, zouden -zeer zeker dc
andere ondergetekenden van dc
(Slot.)
Cornelis Blom was tengevolge van
de besluiteloosheid van den kerke-
raad niel dadelijk genegen hel beroep
van den Magistraal aan te nemen,
docli toen hem door beide colleges
Ijeloofd werd, dal men alles zoude
doen, wat mogelijk was, om hem te
handhaven, gaf hij toe en nam op
den avond van den 28slen November
in tegenwoordigheid van de hoeren
van de wel op het gemeentehuis
zijnde, de benoeming voorwuurdelijk
aan. Eenigen lijd later volgde zijne
officieel© aanstelling.
Te Ooslerland schijnen dc men-
schen veel spijl gehad te hebben van
zijn vertrek. Hij kon zich slechts met
moeite uil zijn vriendenkring verwij
deren; het is aandoenlijk te vernemen
hoe zijn heengaan onder 'l plengen
van tranen plaats had, en hoe de
jeugd hem bij zijn vertrek naliep
cu nariep met luider stem „Meester,
meester I"
Van de kerkelijke gemeente had
hij te voren afscheid genomen, waar
bij gelezen werd Hebreen 13 lol vers
22 en gezongen Psalm 122, de laat
ste twee verzen.
Hij vertelt verder, dat bij zijn af
reis dc boeren uit de omgeving al
zijne goederen niet paarden en wa
gens kosteloos naar de haven van
Vianen brachten. Dit gebeurde op den
17 November en den volgenden dag
kwam hij met de zijnen te St.-Maar
tensdijk aan.
Ilij trad evenwel aldaar niet dade
lijk in functie, doch nam cenige da
gen om zijne zaken le regelen. Des
Zondags 23 Dccemljer deed hij voor
het eerst dienst als voorlezer in de
kerk, waarbij hij moest lezen Spreu
ken 4 en zingen Psalm1 25, verzen
2 en 3. En des Maandags d. a. v. gaf
hij de eerste lessen op zijne nieuwe
standplaats als onderwijzer.
In zijne aanteekeningen deelt bij
verder mede, dat er nooit eene wo
ning of school voor dc onderwijzers
van gemeentewege te St.-Maartens
dijk gewèesl was, doen dal deze daar
'altijd zeil' voor hadden moeien zor
gen.
Dc Drost, Corpelis de Jonge, wist
echter in het volgentic jaar den Magi
straal le bewegen een huis voor de
gemeente aan le koopen 0111 dit in
dienst te stéllen als school en levens
als woning voor den onderwijzer.
Bij hel onderwijs le SI.-Maarlens-
dijk is Iiij lot aan zijn einde, dat
voorviel op den 12 Juni 1805, werk
zaam geweest; zijne vrouw was reeds
vier jaar te voren overleden.
Oil laatste gedeelte van zijn levens
loop beslaat zekerlijk de belangrijk
ste bladzijden van zijn levensboek.
Dal zijn onderwijs zich niet be
paalde lot de eerste beginselen aan
de kinderen uil zijne klas, doch dat
het voortgezet onderwijs ook voor
anderen op meer gevorderden leeftijd
Bij welk dienstvak wordt men ge-
pensionneerd naar het salaris, liet
laatste jaar genoten?
Alleen bij het Lager Onderwijs.
Waar heel't men een wachtgeldrege
ling als bij het Eager Onderwijs»?
Indien de school wordt opgeheven
bedraagt hel wachtgeld voor een on
derwijzer of 'hoofd hij minder dan
4 dienstjaren reeds 50 pCt, bij 4—10
dienstjaren reeds (55 pCL. bij 10—25
dienstjaren wel 80 pC.l., bij meer dan
25 dienstjaren zelfs 100 pCt. van het
laatst genoten salaris.
Andere ambtenaren mogen blijde
zijn als ze eenigen lijd 50 pCt. erlan-
gcn.
Bovendien volgt op liet onderwijl
zer zijn het hoofdschap ol een
leeraarsbetrekking hij hel M. O. De
grootste helft van het personeel der
K. II. B. S. alhier is via het Lager
tot liet Middelbaar gekomen. Hel is
•hogelijk, dat de 3 waarschuwende
hcercn het niet noodig vinden, dat de
onderwijzers 0111 linanciëole redenen
naar het Middelbaar Onderwijs moe
ien verlangen, dat ze nieenen, dat
lager en middelbaar personeel ge
lijkelijk bezoldigd moet worden -
laten we een prikkel bestaan en niet
wegnemen: bij is overal tegenwoor
dig zoo hard noodig.
Maar zal in do naaste toekomst
cr kans van plaatsing zijn?
Het resultaat van de dit jaar te
houden onderwijs debatten in de Sla-
Icn-Generaal zal wel zijn de invoe
ring' van een zevende (misschien wel
achtste) leerjaar. Door deze invoe
ring zal er 111 de naaste loekomsl
een groole vraag' naar onderwijzers
komen. Plaatsing zal van zelve vol
gen. Ik heb eigenlijk groo[ten lust
om en passant te bespreken de voor
gestelde nieuwe onderwijzersoplei
ding en meer zaken verband houden
de met dc dit jaar te voeren onder-
wij sbes p re k i ngenIk zal evenwel
hiertoe niet overgaan.
Een bizonder woord wil ik nog
richten tol de arbeiders le dezer
stede en in de omgeving.
Door mijn werken alhier wéten
zij, dat ik hun vriend ben, dat ik
steeds hun belangen verdedigd en
behartigd heb.
Deze oude, onverflauwde vriend
schap noopt mij den ouders aan le
raden toch vooral te letten:
1°. op dc door (mij medegedeelde
salarissen der onderwijzers;
2°. op hun korten werktijd;
3°. op de mooie vacancies;
1°. op de gelegenheid tot extra-ver
dienste
5°. op de kans bij het M. O. le
komen
(5°. op de kans via het lager onder
wijs in een uidcrcn werkkring
geplaatst le worden;
7°. op dc gunstige pensionneering;
8°. op tie prachtige wachtgeldrege
ling;
9°. op de groole vraag naar onder
wijskrachten in de naaste toe
komst;
10°. op het schoone en eervolle van
he L onder wi j zersnrnbt
Denkt aan Lhve kinderen, arbei
ders I
Met een woord van protest snoet
ik eindigen, een protest legen de
lichtvaardige wijze, waarop door de
drie waarschuwende heeren gesold
wordt met veler en vele belangen,
ook niet die der arbeiders.
L. BOUTER.
Met hel oog op het belang der
kwestie en den persoon des schrij-
vruclvlen afgeworpen heeft, bewijsl
ook dc lange lijst van personen, die
hij vermeldt als door hem lot onder
wijzer gevormd, als: Jan Verion,
Frans Schoonderwald. Picler Blom,
A11 dries dc Graaf, Leendert v. Schra-
ven, Joost Bcslebroer, Cornelis Douw,
Rei nil art Werner, Johannis van der
Bel, Cornelis de Mcij, zijn zoon, Jan
Blom, 'en zijn kleinzoon Francois
Ook bekwaamde hij verschillende
personen lol landmeter als; Bartel
lloogenboom, Pieter Blom, Andries
cle Graat, Leendert van Schraven,
Cornelis Douw, Joost Bcslebroer, Pie
ter Bouwman, Jacob lloogenboom,
Reinhart Werner, zijn zoon Jan
Blom en zijn kleinzoon Francois
Was.
Zijn salaris als onderwijzer was
niet hoog; doch hij verdiende een
aardig duitje, met bijbaantjes, inzon
derheid als landmeter.
In 17G7 werd hij door de Provin
ciale Stalen van Zeeland benoemd
lol collecteur tier gemeene middie-
vers, die op onderwijsgebied geacht
mag worden een bevoegd beoordee-
laar le zijn, plaatsen wij dit ingezon
den stuk als hoofdartikel.
Redactie.
8torm in Amerika.
De Amerikaansdie bladen maken
veel ophef van dén» storm', die New-
York en de omstreken der stad heeft
'te lijden gehad. De storm woedde
uit het Noord-Oosten en de strand-
boulevard stond vier voet diep over
spoeld door het woelende water. Bad
inrichtingen werden overstroomd en
vernield; scholen moesten worden ge
sloten.
Tc Rockaway was het nog erger
gesteld. De vloed, die hooger opliep
dan in 35 jaar hel geval was geweest,
vernielde verscheiden hotels aan den
waterkant. De kust van New-Jersey,
bezuiden Sandy Ilook, werd mede
zwaar geteisterd. Verscheidene mboie
strandvilla's hebben schade beloopen
en tal van kleine cottages zijn een
voudig' weggespoeld.
Rumoirig« Karoai zitting
De interpellaties in de Italiaarsohe
Kamer o?er het Adriatïaohe vraagstuk
hebben aanleiding gegeven tot woeste
tooneelen, vooral tnsseben de socialisten
en de katholieken Vorige wefk ont
aardde het debat in een geveoht. De
socialisten, die sioh beleedigd achtten,
trachtten de banken van de Katholieken
te bestormen, dooh dexe weerden zich
gednebt en slaagden er ten slotte in
zegt de Foemeer sohe c^rrespoidect van
de Trmts de socialisten „naar hun
loopgraven" terng te drijven. Aan weers
zoden waren heel wat gewonden en
gekwetsten. De kamerwAobter, die zioh
ook in het slaggewoel had gestort, miste
bij 't einde een vinger. Men zegt dat
een sooi&lietieoh afgevaardigde hem dien
heeft afgebeten.
De Katholiek Mauri moet het ergst
z^n toegetakeld en vrijwel ontoonbaar
zijn. De vergaderzaal heeft nogal ge
leden onder den stormaanval.
Een hertog in zija kasteel belegerd.
De spaansohe hertog yan Birona wilde
aan een landbouwcoöperatie eenige stuk
ken grond op Sioiiië ve koopen, die z^jn
eigendom waren en welke de coöperatie
van hem gepacht had. Ken vereeniging
van oudstrydera eisohte eohter, dat de
gronden zouden onteigend worden en
heriep zich daarbij op een koninklijk
besluit. Tom de hertog op Sioiiië aan
kwam om den verkoop tot stand te
brengen, werd hij gedurende drie dagen
in zijn kasteel belegerd, dat stormerhand
werd genomen eu door de menigte werd
geplunderd. Om het leven van zichzelf
en zfln personeel te redden werd de
hertog gedwongen een overeenkomst te
teekenen, waarbij hij zijn gronden in
erfpacht moest afataan
Kr zijn dieplomatieke stappen gedaan
d^or den Spaanechen ambassadeur te
Rome om dit oontraot nietig te verklaren.
Do voedselvoorziening.
Uit het bij de Tweede Kamer inge
komen weieontwerp tot aanvulling en
verhooging van de landbouwbegrooting
1920 (2e halfjaar) vernemen wij dat het
in de bedoeling ligt in dsn loop van
dit jaar het bijtlagstihel geheel te ein-
digeu. Op welk tijdstip die beëindiging
zal voltrokken zijn ie nog niet met
zekerheid te zeggen.
De distributie van normaal margarine
zal uiterljjk tot 1 Juni e k. worden
voortgezet. Voorts vernemen wij nog
dat de minister met het oog op even-
tueele Bohaarsohte van boter en vleesch
in den winter van 1919/1920 en mede
ter voorkomiog van prijsopdrij ving zich
de besohikklrg heeft verzekerd over
ciroa 2 500 000 K.G. koelhuisboter en
oiroa 5,000.000 K.G. bevroren vleeaoh.
len; in 177G verkreeg hij de betrek
king s landmeter der dijkage van
nel waterschap St.-Maartensdijk in
1781, die van gezworen en boekhou
der van den Muijepolder en in 178G
zworen van liet waterschap.
Zijne oudste dochter Johanna huw
de met Johannis Was van Bcrgen-
vverd hij ook nog benoemd tot ge-
op-Zoom, waaruit gesproten is de be
kende familie Was. waaronder vele
geleerden, als predikanten, doktoren
worden vermeld. Zijn zoon Jan,
mede onderwijzer, was als zoodanig
werkzaam op de voormalige stand
plaats van zijn, vader te Ooslerland.
De oude heer Blom werd na zijn
overiijden te St.-Maartensdijk in zijne
lxdrekkingen opgevolgd door zijn
kleinzoon Francois Was.
Tholen, 12 Januari 1920.
C. HOLLESTELLE,
'Archivaris.
