Zierikzeesche Nieuwsbode
ABONNEMENT:
advertentiën:
Maandag 26 Jan. 1920. (zierikzeesche courant). nu
EERSTE BLAD.
BUITENLAND."
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
PrÜa per 3 maand en f 1 50.
franoo per post 1,80 Voor het
buitenland per jaar 10,—,
Aftonderlijke nummers 6 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
vao 1—8 tegels 60 ota.. van 4
regels en daarboven /O cta. per
regel. Reclames 30 ot*. p. repel.
nc i a a do a aio ai mini Bij oontraot belangrijke korting.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
Gevonden op den openbaren weg:
Een zilveren broohe; een breikous;
een klomp; een zakje waechgoed; een
taschj#; een ring met sleutels.
Inlichtingen te bekomen aan 't Bureau
van Politie te Zierikzee, van des mor
gens 10 tot 12 en des namiddags van
2 tot 4 en van 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
Lijft van flguaart of btheardtrt
van paard».
Da BURQIHEI8TIB dei gemeente Zn-
Kizzr.i, broagt ter algoxaeeae keani», dat de
ia gevolge art. 17 van het Inkwartierings-
reglement opgemaakte alphabetiache lijnt,
bevattende de namen der in deze gemeente
metterwoon geventigde eigenaars of beheer
ders van een of meer ter vordering en ter
keuring aan te bieden paarden, gedurende
de maand Februari ter Secretarie deier ge
meente ter ineage ia nedergelegd.
ZiZBizxsi, den 23 Jannazi 1920.
De Bnrgemeeater voornoemd,
A. J. F. FOKKIR VAN CRAYI8TEYN
VAN RINGKRSKIRKl.
D« Viaam8ohe beweging.
Donderdag a s. zal het wetsontwerp
van den heer Cauwelaert, betreffende de
vervlaamschiog van de Gentsche Uni
versiteit in de Kamer in behandeling
worden genomen. Men voorziet, zegt de
Etoile Beige, interessante debatten. Een
groot aantal afgevaardigden zullen zich
tegen de behandeling verzetten.
Het blad verneemt voorts dat een
liberale groep voornemens is een wets
ontwerp in te dienen tot oprichting van
een Vlaamsohe Hoogeeohoul, dooh niet
te Gent.
Geen Britsohe troepen naar Rueland.
Er wordt in Engeland een offioieele
verklaring gepubliceerd, waarin wordt
gezegd dat er geen waarheid is in de
beweringen in verband met de jongste
conferenties te Parijs, volgens welke de
minister van oorlog of de generale staf
de uitïfnding van Britsohe troepen naar
den Kankaens of ecnig ander deel van
Rusland zouden hebben bepleit.
Conferentie der Scandinavleohe staten.
Nordiek Telegrambyrau meldt, dat
waarschijnlijk in de eerste dagen van
Februari te Christiania een conferentie
gehouden zal worden van de drie Soan-
dinavisohe statenover het toetreden
tot den volkenbond.
Een eiaoh van Sovjet-Rusland.
In een draadloos telegram uit Moskou
verklaart de Russische Sovjetregeering,
dat zij ieder oogeblik bereid is handels
betrekkingen met de geallieerden aan
te knoopon, dooh dat dan eerst een
wapenstilstand moet worden gesloten
Prijzen tijdens de Fransohe revolutie.
Als een schrale troost voor heden-
daagSche huismoeders kan dienen,
dal men op Nieuwjaar 1796 le Parijs
voor een pond brood 50 Livres be
taalde; voor een pond vleesch 60 Li
vres; voor een pond suiker 100 Livr.
liet maakloon voor een paar laarzen
1000 Livres. een rit met een rijtuig
eveneens 1000 livres. Voor visch
werd 2000 livres betaald en een klein
fleschje inkt kostte niet minder dan
60 frs.
Hoogc prijzen in den goeden ouden tijd,
Ook maximumprijzen dateeren niet
van vandaag engisteren. Volgens
Zeilen und Volleerwerden in Jan
1623 te Wieenen vele levensmiddelen
en stoffen geïnventariseerd, o. a. ge
vogel le, kaas, boter, vel, boning, was,
kousen, zeep, leder en huiden enz.,
met 't oog op de heerschende duurte.
Voor al deze artikelen werden maxi
mumprijzen vastgesteld en overtre
ding met strenge straf bedreigd.
Het verzeek tot uitlevering van den gewezen
0uit8ohen Keizer afgewezen.
Ilier volgt (vertaald in bet Neder 1.)
de tekst van 't antwoord onzer regee
ring op liet verzoek der mogendheden
tot uitlevering van den gewezen Duit-
sclien Keizer:
's-Gravenhage, 21 Jan. 1920.
Bij note verbale van 15 Januari
1920, overhandigd aan Harer Majes
tcils gezant te Parijs, vragen de Mo
gendheden, onder verwijzing naar
artikel 227 van bet Verdrag van Ver
sailles, aan de Nederlandsche Regee
rin^; .Wilhelm von Hohenzollern, ge
wezen Keizei* van Duitschland, in
hare handen le stellen, ten einde te
worden gevonnist.
Ter ondersteuning van. dit verzoek
doen zij opmerken, dat, indien de
gewezen Keizer in Duitschland ge
bleven ware, de Duitsehe Regeering
krachtens hel bepaalde hij artikel
228 van hel Vredesverdrag, verplicht
zou zijn geweest hem over le leveren.
Terwijl de Mogendheden als op
zei lelijke schendingen van de inter
nationale verdragen en len bewijze
van de stelselmatige Ier zijde stelling
van de allereerste regelen van hel
volkenrecht, lal van handelingen, in
den oorlog door de Duilschc overheid
gepleegd, in herinnering brengen,
doen zij de verantwoordelijkheid,
althans de zedelijke verantwoordelijk
heid, daarvoor opklimmen lol den
gewezen D.uilschen Keizer.
Zij spreken de meening uit, dat
Nederland zijn internationalen plicht
niet zou, vervullen, indien het wei
gerde zich naar de fnale zijner kracht
bij haar aan te sluiten om de be
straffing van de begane misdrijven
na Le streven of die althans niet le
belemmeren.
Zij doen 'het bizonder karakter uil-
komen van haar verzoek, dat niet
ecne juridieke in beschuldiging stel
ling, maar een da,ad van hooge inter
nationale politiek beoogt, en zij doen
een beroep op Nederl a nd's eerbied
voor het recht en rechtvaardigheids
zin, opdat het niet mét zijn zedelijk
gezag de verkrachting voor Duitsch
land (lekke van de grondbeginselen
der solidariteit tusschen de volkeren.
Ilarer Majeslcits Regeering heeft
de eer aanstonds le doen opmerken,
dat de verplichtingen welke voor
Duitschland zouden hebben kunnen
voortvloeien uit artikel 228 van hel
Vredesverdrag, niet kunnen dienen
om de plichten le bepalen van Ne
derland, dat hij dat verdrag geen
partij is.
Harer Majeslcits Regeering, harer
zijds eveneens bewogen door onaan
tastbare redenen, kan de door het
verzoek den Mogendheden gerezen
vraag niet anders beschouwen dun
uit het oogpunt harer eigen plichten.
Zij is volkomen vreemd -geweest
aan de omstandigheden waaruil de
oorlog is voortgekomen en hoeft, niet
zonder moeite, hare onzijdigheid lot
den einde toe l>ewa,ard. Zij staat mils-
d ien tegenover de oorlogsfeilen a nders
dan de Mogendheden. Zij wijst mei
Kracht elke verdenking af als zoude
zij met haar souverein recht en haar
zedelijk gezag schendingen van de
grondbeginselen der solidariteit tus
schen de volkeren willen wekken
maar zij kan geen internationalen
plicht erkennen om mede le werken
tol de daad van hoogc inlernaliorv.de
politiek der Mogendheden. Indien in
de loekomsl door den Volkenbond
een internationale rechtspraak mocht
worden ingesteld, welke bevoegd zou
zijn om, in liet geval van cencn oor
log, recht te spreken over feiten,
welke lot misdrijven gestempeld en
aan sanctie onderworpen zijn door
een aan de pleging voorafgaand sta
tuut, zal het aan Nederland staan
zich bij die nieuwe orde van zaken
aan le sluiten.
Harer Majesleil's Regeering kan in
het tegenwoordig geval geen anderen
plicht erkennen dan die, welke haar
de wellen des Rijks en de nationale,
traditie opleggen.
"Welnu, noch de op alom erkende
rechtsbeginselen gegronde fund amen
leele wetgeving des Rijks, noch eene
eerbiedwaardige traditie van eeuwen
her, welke van dit land te allen lijde
een toevluchtsoord heeft gemaakt voor
hen, die in internationale conflicten
het onderspit hebben gedolven, ver
oorloven aan de Nederl. regeering
gevolg te geven aan hel ver lange
der Mogendheden en aan den gewe
!zen Keizer de bescherming van die
wetten en die traditie te onttrekken.
Het recht en de nationale eer. A-elke
le eerbiedigen een heilige plicht is,
verzetten zich daartegen. Het Neder
landsche volk, geleid door gevoelens
waaraan in de geschiedenis de wereld
recht heeft doen wedervaren, zou 'het
vertrouwen niet kunnen beschame
van hen, die zich op zijl vrije in
stellingen hebben verlaten.
Ilarer Majesleils Regeering ver
trouwt, dat de Mogendheden de g>
grondheid zullen erkennen van deze
overwegingenwelke zich boven
eenige l>eoordceling vim menschep
verheffen en welke haar zoo af
doende voorkomen, dat zij redelijker
wijze geen vrijheid kunnen geven
Nederland in een verkeerd daglicht
le stellen.
(get.) VAN KARNEBEEK
P«rstnflohouwlng*n over de uitlevering
Het Handelsblad verwacht instem
ming met het arttwo.ord der Nederl.
regeering hij de overgroole meerder
heid onzer landgenoolen.
In 't bizonder vestigt, het de aan
dacht op het feit, dat onze regeering
ook aan een na den oorlog door den
volkenliond te scheppen rechtsinsti
tuut het recht ontzegt den Keizer te
berechten.
Het antwoord aldus de N.
Rolf. Crt. lijkt ons in zijn bondig
heid krachtig, en het moet, dunkt
ons, hier te lande bijval ondervinden,
ook bij hen, die zich, gelijk wij l ij
de beoordeeling van de vraag of de
gewezen Keizer uitgeleverd kon wor
den, op een eenïgszins ander, stand
punt hebben geplaatst dan waar-
an onze regeering blijkbaar is uil-
gegaan.
Ernstige verwikkelingen verwaent
het blad van do beslissing; onzer re
geering. niet, maar zij zal. gegeven dc
onder een deel van de Fransdie en
Engelsche bevolking gekwceklc men
taliteit in de andere geallieerde
n geassocieerde landen sciiijnl de
volksstemming eer met ons dan legen
ons 'te zijn aan de gelukkig
allengs zooveel verbeterde verstand
houding tusschen die landen en Ne
derland toch geen goed doen.
't Vaderland noemt den vorm.
waarin onze regeering haar afwijzend
antwoord 'heeft gekleed, bondig en
waardig, het beloog heldor en over
tuigend.
Die poging, het odium van de straf
feloosheid der gewraakte daden op
ons land te laten rusten, wijst de
regeering met kracht al'.
De Nieuwe Crt. doet uitkomen,
'dat de Nederlandsche regeering niet
over hel Standpunt van de mogend
heden discuteert. Zij beschouwt 'het
vraagstuk alleen uit liet oogpunt van
haar eigen plichten. Elke andere
mtelhode zou een onwillekeurige ver
zwakking zijn geweest van liet zeer
sterke Nederlandsche standpunt.
„Nu heeft - zoo roept de Maas
bode uil onze regeering eindelijk
het groolc beslissende woord ges pro
ken.
En in dc eerste plaats voelen wij
dat woord van als een bevrijdende
daad
Ondanks alle persoonlijke meen in
gen en overtuigingen, zal heel ons
volk het eens zijn met het onaanlosl-
bate en kordate gebaar van afwijzing.
- Wij gelooven ons niet le vergis
sen, schrijft de Telegraaf, wanneer
wij verklaren, dat het vooral de tra
ditie van ons land en volk is geweest',
die de regeering lot haar beslissing
heeft geleid.
Niet zonder belangstelling zal
thans worden afgewacht, wat dc hou
ding der betrokken mogendheden
verder gal zijn. Tn de bevoegde krin
gen in Den Haag acht men hel vol
strekt niet onwaarschijnlijk, dat dc
gewezen keizer bij verstek zal terecht
staan. Dat ui t de beslissing van onze
Regeering moeilijkheden voor ons
land zullen voortspruiten, acht men
niet aannemelijk. Reeds het feit, dat
een vrij aanzienlijk deel der publieke
opinie in het buitenland zich legen
de uitlevering heeft verzet, zal de
regeeringen van die landen weerhou
den van ccnigerlei maatregel, welken
ook.,
De. Daily Express zegt in een
hoofdartikel: Door liet verzoek dor
geallieerden om den keizer uil le
leveren le weigeren, is Nederland er
in ieder, geval in geslaagd dc gealli
eerden en hun oppersten raad een
uiterst 'gek figuur te laten slaan.
Andere Engelsche bladen schrijven
in gelijken geest en hadden een der
gelijk antwoord verwacht.
De Eransche bladen willen, dat
Duitschland de .uitlevering zal vra
gen. De Belgische bladen zijn er niet
best over te spreken en dc Duilschers
schrijven voor Nederland vleiende
artikelen.
Prio» Hendrik naar Middelburg.
De Prins is voornemens zich 30
Januari naar Middelburg te begeven
ter installatie van hel Provinciaal
Comité, van het Oranje-Kruis.
ZrSRIKZEE. Benoemd tot verpleeg,
eter te Arnemuldenmet ingang van
15 Ifebrnari a s., mej. A. F. A. van den
Klooster, gedipl. verpleegstei alhier.
Uit 70 sollicitanten is met ingang
▼an 1 Februari a.s. benoemd en goed
gekeurd tot waterbouwkundig opzichter
der publieke werken te Utrecht, de heer
Joh. P. Hanson, thans opziohter van den
rijkswaterstaat te ApeldoornHeerde.
ELLEMEET. .Wie Vrijdagavond dc
uitvoering van het gemengd zang
koor „V. Z. O. S.van Renessc heeft
bijgewoond, zal zich zeker niet be
klaagd hebben. Dc afwezigen hadden
groot ongelijk! De uil voering der
zangnummers liet niets of althans
weinig te wenschen over. Het zang
koor. ongeveer 40 leden, onder dege
lijke leiding van den uitstekenden
directeur P. J. Bongers, mag er zijn, j
de gemeente Renessc kan er
trolsch oj) wezen zulk een vereen i-
iging te bezitten: een verceniging die
hel nuttige aan het aangename weet
le paren. Een genolvollen avond heb
ben de aanwezigen (dc zaal was zeer
goed bezet) doorgebracht. Was de
zang in zijn geheel en de solos,
vooral die van mej. P. de Roo in
het bizonder boven allen lol' verheven,
de geestige voordrachten en een
kluchtspel, vol leven en humor, droe
gen .aller goedkeuring weg, wat door
daverend applaus werd bewezen.
Eere, wion core toekomt! en dat is
liet gemengde zangkoor van Renesse!
Als toehoorder hij de uitvoering
zij1 het mij' vergund even te wij
zen op drie zaken. 1°. Door aan
houdend praten van sommigen uit
liet publiek onder de uitvoering, gaat
verbazend veel van het sdioone ver
loren enis hinderlijk voor hel
waarachtig belangstellend publiek
2°. Rooken in de zaal lijdens dej
uitvoering: is zeer lastig voor de,
zangers, wier Laak zonder hegelei
ding van eenig muziekinstrument
toch al zoo zwaar is. 3°. Onder het
zingen onthoude men zich te laten
bedienen. liet zware voetgetrappel
van den bediende onder het zingen
werkt vaak storend op en is niet be
vorderlijk voor indrukken van den
zang.
Laten wij hopen, dal bij een vol'
gende uitvoering van „V. Z. O. S." te
Ellcmeet, goede nota genomen is van
bovenstaande welgemeende wenken.
NOORDGOUWE. Voor de Intrek
king van wijkverpleegster voor de
gemeenten Brouwershaven Zonnc
maire en Noordgouwe hebben zich
drie sollicitanten aangemeld.
Zaterdagavond hielden dc leden
van hel Toelaagfonds alhier 'hun
a lgemecne vergader i ng. A an wezi g
waren 37 leden en één begunstiger.
In zijn openingswoord gaf de voor
zitter meteen een kort verslag van
hetgeen te Middelburg liehundcld
was: op de vergadering, aldaar op 3
Januari j.l. gehouden, die teil doel
had te komen lol de definitieve op
richting van den Zeeuwschen Bond
van Ziekenkassen. Daarna werden dc
notulen der vorige algemeene verga
dering gelezen en goedgekeurd. De
rekening over 1919 wees uit, dal liet
saldo van 1 Jan. 19, groot f 1127,52ö,
gedaald was lot f 9S 1,62-' op 1 Jan.
'20, terwijl liet goed slot van de
reservekas, op 1 Jan. '19 groot f 971,47
daalde lol f 737,57 op 1 Jan. 1920,
welk laatste getal waarschijnlijk nog
gewijzigd zal moeten worden door
het ontbreken van een der gegevens.
Dc aftr. bestuursleden J. Yijver-
l>erg, P. Koi;t Sr. en L. Kommer, wer
den herkozen en namen hun Ixaioe
ming aan. Twee personen werden
op de vergadering als nieuwe leden
van hel Fonds voorgedragen. Daarna
kwam aan dc orde een voorstel van
het medelid Jac.s v. Leeuwen, hel
welk behelsde de contributie van 10
cis. per week te brengen op 15 cis.,
terwijl het aantal weken, waarin ge
contribueerd zou worden, 39 zou
blijven. Alvorens hierover dc discus
sies te openen, bracht de voorzitter
een tweetal bestuursvoorstellen ter
tafel, welke een belangrijke uitbrei
ding aan het voorstel Van Leeuwen
gaven. Na ocnigc bespreking trok dc
heer J. v. Leeuwen zijn voorstel in.
Het bestuur Ihandhaafdc zijn voor
stellen, terwijl het medelid M. Klaas-
se Jr. verklaarde in hoofdzaak zich
met deze voorstellen le kunnen ver
ocnigen, doch dal hij de uitkeering
per dag, in het bestuursvoorstel ge
bracht op f f,25, wenscht le bren
gen op i 1,50. Het voorstel-Klaasse
werd aangenomenwaarbij werd
vastgesteld: 1°. dat het volle jaar
zal worden gecontribueerd en dan
15 ets. jxer week', terwijl de toelage
hij ziekte zal bedragen f 1.50 per dag
of f 9 per week; 2°. dat In gevallen
van langdurige ziekte 26 weken lang
'de volle toelage zal worden ui the
taald, terwijl de volgende 26 weken
de uitkeering ophoudt. Bij den aan
vang van liet tweede ziektejaar zal
den geneesheer een verklaring wor
den gevraagd omtrent den toestand
van den patiënt. Geeft deze verkla
ring uitzicht op algehcele genezing
in de naaste toekomst, dan wordt
weer 26 weken lang de toelage be
taald, de volgende 26 weken weer
niet. Deze wijze van handelen zal er
dus op neerkomen, dat telkens een
half jaar van een heel, dc volle toe
lage wordt uitgekeerd. Verklaart de
geneesheer den patiënt voor onge
neeslijk, dan zullen we aangewezen
zijn op art. 14 v,an 'l regelemenl.
Naai* aanleiding van een opmerking
van 'l medelid Anl. v. (1. Cingcï Cz.
werd besloten de contributie om de
vier weken le innen, dus met 60 cis.
per lid tegelijk. Na rondvraag werd
de vergadering door den voorzitter
gesloten.
DREISCHOR. Bij het to Delft go-
houden examen voor eleclro-techn.
ingenieur sLaagde o. a. de heer H.
Everwijn, geb. alhier.
OmVERKERK. In aansluiting met
ons bericht van Woensdag' j.l. moe
ten wij nog melden, dat ook op
verleden Vrijdag de uitvoering van
„Nieuw Leven" goed geslaagd is. Aan
hel einde had mej. H. nog een woord
van dank in ontvangst te nemen
voor de uitstekende manier, waarop
zij het gezelschap gcnolpen had.
BRUINISSE. Werd hier Maan
dagnamiddag door de coöperatieve
suikerfabriek „Roosendaal'' gclracnl
aandeelen le plaatsen onder de land
bouwers, dit was niet zonder succes;
zij plaatsten er pl. ni., 20. Woensdag
middag was er weder vergadering
en nu voor de coöperatieve fabriek
Puttershoek, die hier reeds aandeel
houders heeft. Door den heer Van
Vessem per convocatie opgeroepen,
waren bijna alle landbouwers opge
komen naai* het hotel „Storm", waar
dooi* den heer W. II. de Vos uil
Dordrecht, als voorzitter der fabriek
een heldere en zaakrijke uiteenzet
ting werd gegeven over de fabriek
Puttershoek. Na deze uiteenzetting gal'
hij gelegenheid tot teekenen in het
register als aandeelhouder, waarvan
door velen gebruik gemaakt werd.
Was hel aantal aandeelen vóór de
vergadering hier 18, nu is het gesle
gen tot 96. Het is dus een grooj
succes voor 'het l>esluui* geworden.
8T.-PHILIP8LAND. Zaterdag geraakte
een jongetje van 4 jaar onder de wielen
van een molenaarskar en brak beide
dijbeenon. Moge dit ongeval de jeugd
afschrikken van het gevaarlijke „mee
raden".
SCHERPENISSE. In een meer
dan voltallige vergadering hield de
controleur der Raad van Arbeid le
Goes, de heer Dirks, een zeer leerrijke
rede over de Ouderdoms- en Invalidi
teitsverzekering. Z.Kd. behandelde
deze vier punten: Waarom is de In
validiteitsverzekering1 noodig? Voor
wien is zij? Iloe wordt dit doel be
reikt? Wie hoeft er voordcel van?
Waarom is zij noodig? Omdat nel
Nederlandsche volk het persoonlijk
initiatief laat varen en de barm
hartigheid bij dat volk, dat vooral
aanspraak wil maken op een Chris
ten volk te zijn, geheel verloren is
geraqld. Daarom behoort de regeering
in te grijpen. Voor wie is zij? Voor
hen, die al hun werkkrachten geven
in het bedrijf van den ondernemer
en door dat bedrijf in den ouden dag
geheel aan zichzclt worden overgela
ten; in 't kort voor den werknemer
of arbeider. Hoe wordt dit doel be
reikt? Door den werkgever te ver
plichten, voor zijn werknemer een
zeker uitgesteld loon, dat pensioen
wordt genoemd, door middel van dc
rentezegels te doen vaststellen voor
den ouden dag. Wie heeft er voordeel
van? Allereerst den arbeider, die op
65-jarigen leeftijd aanspraak kan ma
ken op zijn, door den werkgever,
door de geplakte zegels gewaarborgd
pensioen. Naar aanleiding dezer
aangename en leerrijke causerie, wer
den vele vragen gesteld, die allen
door Z.Ed. tot voldoening der ver
gadering werden beantwoord. De
aanwezigen werden overtuigd, dat de
verplichting hun opgelegd, in alle
deelen behoorde te worden nageko
men. De heer Dirks behoort dank te
worden gebracht voor vecL, wat voor
de meesten- een open vraag was, te
hebben opgehelderd.
Dc burgemeester, die dc leiding
dezer vergadering luidsloot, met
dank te brengen aan den spreker.
POORTVLIET. In de Donderdag
avond gehouden ulgcm. vergadering
