Zierikzeesche Nieuwsbode
ABONNEMENT:
Vrijdag 3 Jan. 1919.
ADVERTENTIËN:
(ZIERIKZEESCHE GtURANT).
EERSTE BLAD.
Politiek Overzicht.
MiRNHIL
Prijs per 3 maan''en 1,40,
franco per post/1,70. Voorliet
buitenland per jaar 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt. Maandag, Woensdag
en Vrijdag,
van 13 regels 50 ct*„ van
regels en daarboven 15 ots. pei
regel. Reclames 20 ets. p. regel
Nn 10958 contraot belangrijke korting
75ste JAARGANG.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
De verkiezingen in Engeland zijn.
naar vrij algemeen verwacht werd,
in reactionnairën geest uitgevallen.
Het was te voorzien, dat de over
winningsroes. waarin de Engel sefte
natie thans verkeert, op den uilSlag
der samenstelling van het Parlement
zijn stempel zou drukken. Zij. die
pacifistisch gezind zijn, verzoening en
gematigdheid prediken en opreciit een
verbond van alle volkeren /.onderuit-
zondering willen, teneinde een oorlog
in de toekomst onmogelijk te maken
leden bij de stembus een geweldige
nederlaag, terwijl zij, die imperialis
tische aspiraties hebben en die
Duitschland economisch en p dttiscii
vernietigen willen, een reusachtige
meerderheid behaalden. De huidige
regeering zal door het haar gunstig
resultaat der verkiezingen versterkt
worden in haar onverzoenlijk impe
rialistisch streven» zoodat op de
vredesconferentie, die volgens de laat
ste berichten den 13den van deze
maand te Parijs zal gehouden wor
den, haar houding niet twijfelachtig
zal wezen. Het laatste geldt ook van
de Fransche regeering. Poincaré en
Clémenceau; de mannen, die Frank
rijk thans regecren. hebben in hun
redevoeringen duidelijk 'laten blij ken,
welken weg zij uit willen. Nu de
Duitschc adelaar is neergeveld, willen
zij hem zóó plukken, dat hij er niet
meer boven op kan komen. Wilson
doet inmiddels zijn uiterste best de
leidende, en toonaangevende staatslie
den tol een meer gematigd inzicht te
brengen en hen te winnen voor de
rechtsbeginselen, neergelegd in zijn
bekende 11 punten, Mét dit doel is
hij naar Europa overgestoken, heeft
Parijs en Londen bezocht, waar men
hem door schitterende recepties en
weelderige festijnen trachtte te ver
blinden en toefl thans te Rome. Het
t zal hem échter, wanneer het, wat de
grootc vraag is, hém gelukken mocht,
veel moeite kosten de geallieerde sta
ten te bewegen hun veroverings
politiek te laten varen, en een vrede
te sluiten, die gebaseerd is op de be
ginselen van rechtvaardigheid. Intus-
schen blijkt uit de verschuiving tel
kens van den datum der vredesconfe
rentie, dat een eenstemmigheid tus-
schen de geallieerden len opzichte
van de vredesvoorwaarden nog niet
verkregen is. En 't is toch wensche-
lijk, dat, voordat de hecren te Parijs
samenkomen, er tusschen hen wat
de hoofdzaken betreft, althans over
eenstemming bestaat, teneinde con
flicten over de verdeeling van de buit
te voorkomen. Wel hebben de gealli
eerden gedurende den vierjarigen (oor
log steeds beweerd en daarvan voort
durend hoog opgegeven, dat zij
slechts streden voor de rechten der
kleine volken en dat zij wars waren
van elke gebiedsuitbreiding, maar nu
de oorlog teneinde is, vinden hun di
plomaten wel schoonklinkende gron
den .0111 hun nationale begeerten te
motiveeren. En bovendien, zij moeten
toch ook iets voor hun moeite heb
ben. Aan de pers is medegedeeld, dat
haar berichten over de beraadslagin
gen ter vredesconferentie aan den
censuur zullen onderworpen worden
Blijkbaar wil men niet dal alles aan
de groote klok zal worden gehangen
Zeer demiokratisch is dit zeker niet
De begrafenisplechtigheid der ma
tnozen, die te Berlijn bij de jongste
oproerige beweging gesneuveld zijn
heeft zonder verstoring der orde
plaats gehad. Dit is ook net geval 'met
de groote befcooging, die op dienzclf-
den dag vóór de regeering is gehou
den.
Oudejaarsavond is in Berlijn een
eigenaardige staking uitgebroken. De
kellners, die veelal van de fooien
leven, verlangden van hun patroons
een vast tractement in de week en
afschaffing van het fooienslelsel
Hun voorbeeld werd door de bedien
den van de h'ótels en restaurants ge
volgd. Deze slaking veroorzaakte niel
het minst 0111 de Nieuwjaarsdrukt
een groot ongerief, vooral voor de
velen, die gewoon zijn in het een of
ander restaurant of hotel hun mid
dagmaal te gebruiken.
Ook aan de overzijde van de
Atlaiilischen Oceaan, in New-York,
was Nieuwjaarsavond een soortge
lijke slaking uitgebroken. Daar vroe
gen echter de kellners een nooger
tractement.
Jn Posen hebben de Polen onder
(le Duitschers een bloedbad aange
richt uit erkentelijkheid voor hetgeen
Duitschland ten behoeve van de
staatkundige bevrijding, van Polen
van de Russische heerschappij (gedaan
heeft.
NIEUWSTIJDINGEN.
Vereenigde Staten.
Reuter seint uit New-York, dat
blijkens een bericht in de Idaden
ldaar een Ainerikaansch Iruns-
port schip. met meer dan 2000 ge
ilden aan boord in den mi&l bij
Fire Island aan den grond is gel 00-
pen. Ilel schip zit gevaarlijkEr zijn
sleepbooten en tor pedobuot jagers (er
plaatse en men verwacht, dal alle
opvarenden aan boord van den hulp
kruiser zullen kii'uien ,w >rd( 11 g. red.
Een latér bericht meldt, dat liet
gestrande schip een hospitaalschip is.
welk schip van Brest was gekomen.
Pogingen om het schip bij vloed af te
brengen zijn mislukt. De zee wordt
woester. Er is eeii aantal reddings-
lijuen over het schip geschoten, ten
einde zoo rioodig de opvarenden le
kunnen afbrengen. Er bestaat geen
«evaar, indien er geen storm opsteekt;
doch hel meteorologisch bureau had
voor den middag een storm aange
kondigd.
RUSLAND.
Naar Ilavas seint verneemt het Pa-
rijschc blad Ac Journal uit St.-Peters-
burg. dat Maxim Gorki een bood
schap npenba.ar maakt, waarin nij
een verdediging levert van de stout
moedigheid van de Bolsjevistisclie
methoden en protesteert legen inter
ventie der geallieerden in Rusland,
daar dit land meester is over eigen
lot. Hij zegt. dat-de geïflliêerdëïi Rus
land willen plunderen. Hij verwijt
Wilson, dat deze den strijd legen Rus
land leidt, maar hij verklaart, dat de
fakkel der revolutie stevig in handen
in Lenin is.
ITALIË
De Italiaansehe staf meldt, dat het
flat aal der verliezen van het Italiaan
sehe leger op alle oorlogsfronten be
draagt 160.000 dooden, waarvan 16.362
officieren en 947.000 gewonden, waar
van 33.347 officieren. Op andere dan
de Italiaansehe fronten bedraagt het
getal dooden 7934 en dat der gewon
den 15.196. Men schat net aantal per
sonen, die geheel of gedeeltelijk inva
lide geworden zijn tengevolge van ver
wondingen of ziekten aan het front
opgedaan, op meer dan 500.000. Deze
cijfers boenen, welke groote offers
't Italiaansehe volk zien heeft getroost
en welk een belangrijk aandeel Italië
heeft gehad in den oorlog ter bevrij
ding van de wereld van de Oosten-
rij ksch-Duitsche dwingelandij.
ENGELAND.
De plannen van Sinn Fein.
LONDEN, 31 Dec. De Times meldt
uit Dublin, dal de voorloopige plan
nen van de, Sinn-Fciners deze zijn:
Dc 73 leden van hel parlement zullen
weidra 1e Dublin bijeenkomen én ge
delegeerden aanwijzen, die ten be
hoeve van het Iersche volk de vredes
conferentie zouden moeten bijwonen.
Zij meenen.aldus de zaak op de spits
te kunnen drijven en Wilspn tot han
delen 1e dwingen. Ook schijnen ze
voornemens onmiddellijke invrijheid
stelling le eisch en van de geïnter
neerde Sinn-Fe iners. licl gerucht gaat
dal ze een eisch in dezen geest Dublin
Castte zullen aanbieden en dat ze
als de eisch wordt afgewezen, een
algemeene slaking in Ierland zullen
procLameeren.
NIEUWERKKRK. Ter versterking
van de kas der Ned. Herv. Diaconie is
in den loop van December des vorigen
jaars op scd lijst, die daarvoor heeft
gecirculeerd, door de meergefc06de leden
der gemeente geteekent voor een be
drag vaa f 1167,50. Terwijl op Zondag
23 Dec. werd gocollecteerd o. a. een
particuliere gift van f 100 voor de armen
en f 25 voor de Kerk.
THOLEN. Door de Meisjeavereeniging
„Thabitha" alhier werden ep Nieuw
jaarsdag aan een aantal gezinnen klee-
diogstnkfceu uitgereikt; voorzeker een
nuttig en welkom geschenk in deze gure
en dure tijden. Ken woord van dank is
zeker nier misplaatst, daar met stoeren
arbeid d or <ie meisjes ie gewerkt. Mocht
deze Vereenlging zich verbeugen in de
medewerking der ingezetenen oin de zoo
achoone taak door baar begonnen voort
te kunnen zetten.
Geref. Kerk.
Z-IERIKZEF. f>oor de*'- Kerkeraad
van' de Geref. kerk is besloten, dat in
het vervolg bij preeklezen van den kansel
gebruik zal worden gemaakt.
BeroepenTe Werkendam (R.), dr. J.
.T. van Baarsel te Naaldwijkte Veere
P. de Jong, cand. te Zwolle; te Krui-
ningen W. Bech, cand. te Den Haag.
te Ter Aar A. M. van den Derg te
Opperdoes.
Geref. Gem.
BeroepenTe Temeuzeo R. Kok te
Aagtekerke.
ten aan den wal waren zichtbaar.
Ongeveer vijftig mail sprongen over
boord en verdronken. Twee booten
die uitgezet werden, sloegen om en
de inzittenden verdronken. Toen er
vuurpijlen werden afgeschoten, zag
men dat de scherpe kant van de
rots maar zeven meter van het voor
schip verwijderd was en een aantal
manschappen -trachtten de rots te
bereiken. Maar de sterke stroom sloeg
hen tegen de rots le pletter. Daarna
kwamen twee man aan wal en brach
ten met een lijn een tros uit.
Ongeveer vijftig man kondén zich
met behulp daarvan redden. Vele an
deren konden er zich niet aan vast
houden doordat het schip zoo sterk
slingerde en kwamen om. Ten slotte
sloeg de „lolaire' 0111 en zonk.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 5 Januari.
ftiexIHva©. Geref. kerk. Vu. 10 en av. 6
are, ds. Wielecgs.
Cbï. Gore'. 'Kerk. ves 9.30. d«. Wilis
am. '2, Lncskerk en av. 6 aia. d». Wisse.
Jam 51. Vm. 10 en av. 7 ore,
de heer FLs
Ym. 9.30 uro, d*. Blanknrt.
Barffe. Vm. 9.30 nre, ds. Van Mannen.
Kooudwstt©. Ne» 2 ds. Van Maanen.
ftmnniAfcsds. Vm 9 30, ds Japokon tn n:
2 are, O een diemfc.
(?B*ef. Kerk- Vm. 9 30 ea nas. 2 ore, cand.
De Jotg van Zwolle
Oad-Gerel. Serb. Vb. 9 30 eo ia. 2 are,
Leeiketk.
Ëikeuwe. Vm. 9.80 are. d«. Beernink.
Goref. Kerk. Vb. 930 en nm. 2 ure,
d». Bruinsma.
Drouwv->i4hnT«t>. Vm. 10 ar», dr. Proost.
Gpt' Vfr>. Vm. 930 en nm. 2 ure,
ds. Tollenaar.
Zonocraalir». Vw. 9 30 ure, ds. De Leur
Gpr*'f. Kerk. Vm. 9 30 eu nm. 2 nre,
do. Hoek
Nooodgopwe. Nm, 2 nre, ds. De Lear.
DkcIocïioo. Vw. 9 30 ore, d*. v. d Griend.
OirvMvkerfr, Nm. 2 nro, t's. De Boode.
Nlcnweskerb. "Vox. 9 30, Geen dienst en
sin2 D'e. dr Wesdft
Geref Kerk. Vm S.S0, Leeskorkom. 2,
ds. Wieier ga on tv 6 30 ore, Leeakerk.
Oud'G«ref..R>»k. m. 9, nm. 2 en ar. 5
I ore, Leosdieast.
OojstayluBt* Her». Kerk. Vm. 9.30, dr.
Wtioda en urn. 2 ore. Geen dienst.
G<?n-f Kerk. Vm 9 30, r m. 2 en 5 30 nre,
Leeakerk.
dlKjaBSiaad. Nm 2 urn, ds. v. d. Griend.
Bvoi^lssn. R«rv. K«rk V». 9 30, Loei-
kerk co nis. 2 ure, ds. Wnardenborg.
Geref. Kerk V™ 9.30 en n». 2 ure,
Letskerk.
Gcrof 'I V* 8 80, nn» 2 en av. 5.30 ure,
ds. Nerrbos.
Ood-Gernf. Kerk Vm 9, sn. 2 en av.
nre. Leeskerk.
Uil Stad en Provinoie.
ZIER1KZKE. Sedert Woensdagavond
werd alhiei zekere K, vermist. Heden
voormiddag werd zijn lijk uit de Nieuwe
Haven, waarin men aan het dreggen
was gegaan, opgehaald.
Wegens een defect aan de machine
kan het raadsverslag eerst Maandag
avond verschijnen.
Van Zaterdag af, is wegens kolen-
gebrek de bootdienst van Zierikzea op
Middelburg, tijdelijk gestaakt.
Kerknieuws.
Ned. Heer. Keek.
Aangenomen naar Leimuiden J. Booy
te Puttershoeknaar Westeremden M.
ten Broek te Groningen.
Bedankt: Voor Uitwijk c.a. J. A. A.
Ouwejan te Waverveen; voor Waddinx-
veen G. J. Koolhaas te Barneveld.
Chliisalpeter.
Behalve de reeds gemelde ladingen
salpeter, welke stoomende zijn naar
Rotterdam (ongeveer 16,000 ton), heeft
de ïïngeleehe regeering opnieuw eenige
groote partijen ter beschikking van onze
regeering gesteld. Deze liggen in Znid-
Wales opgeslagen en zullen door eenige
Nederlandsche stoomschepen naar hier
worden verwoerd, Vermoedelijk zal het
kwantum 10,000 ton bedragen.
Scheepsramp.
Nieuwjaarsmorgen vroeg is bij
Stornoway Buiten-Hebriden cc
ramp gebeurd, toen hel stoomjacht
t,lolaire", dat ruim 300 matrozen naar
huis bracht, schipbreuk leed en aan
'den ingang van de baai op een pun
tige rots liep. Men vreest, dat velen
hel leven verloren hebben.
Het ongeluk met de „lolaire
gebeurde omstreeks twee uur in de
ochtend van Woensdag toen lal van
matrozen, die allen op het eiland Le
fwis thuis hoorden, omkwamen op
enkele meters van hun gehoortestrand.
De mannen hadden een uitstekenden
overtocht geuad. De wind was gun-
£lig en zij waren zeer opgewekt met
het vooruitzicht op den eersten vrijen
Nieuwjaarsdag, dien zij sedert het
begin van den oorlog thuis zouden
doorbrengen. Zij waren bezig hun
boeltje le pakken en dachten eenige
minuten later aan wal te stappen,
toen de „lolaire" door de een of
andere onverklaarbare oorzaak met
volle vaart op een rots liep. De nacht
\vas donker, maar helder en alle lich-
Onderwijzersjaarwedden
Er is een wetsontwerp ingediend
tot wijziging van de wet tot regeling
van hel lager onderwijs, in hoofd
zaak betreffende dc onderwijzers-
salarissen.
Kolen uit Duitschland.
Met ingang van heden zullen dagelijks
twee treinen steenkolen uit Duitschland
aanvoeren. Blijkt het der DuitBche
regeering mogelijk deze levering voort
te zetten, dan kan op een totaal trans
port 'van 40,000 ton per maand uit
Duitschland gerekend worden.
De zaak van Groenendael.
Naar de Limb. Koerier meldt, is het
lid der Tweede Kanoer mr. dr. H. van
Groenendael in den loop der vorige week
door den rechter-commissaris bij de
rechtbank te Maastricht, ten paleize van
justitie aldaar, in verhoor genomen.
Viaschen In Britache wateren.
Van in Engeland vertoevende rce-
ders van IJmuider sloomtreilers is
telegrafisch bericht ontvangen, dat er
een regeling is getroffen voor het vis-
schen in Brilsche wateren van 16
IJmuider stoomtreiIers. Van heden af
zullen die schepen daarheen gelei
delijk vertrekken van Hoek-van-Ilol-
land, waar zij de benooïligde steen
kolen voor den overtocht kunnen
innemen.
Regeering8visch
Met ingang van Januari zullen aan de
soorten visch, die tegen zeer verlaagde
prijzen als regeeringsvisch door de ge
meentebesturen gedistribueerd worden,
worden toegevoegd de kleinmiddel-
Bchelviscb. Van de vier soorten sohel-
visch was tot heden alleen opgenomen
de kleine schel visch, meest braad visch
of piepers genoemd. De hoeveelheid
regeeringsvisch wordt met ruim vijftien
procent vermeerderd. De kleiomiddel-
schelvisch zal worden gedistribueerd
tegen 221/» cent per pond.
Transport over de Schelde en den Rijn
Reuter seint uit Londen
Hel Reuterbureau verneemt aan
gaande hel verzoek der Brilsche re
geering aan Nederland om haar de
zelfde faciliteiten toe le staan als
Nederland onlangs aan Duitschland
heeft verleend ten opzichte van het
gebruik van Nederl. spoorwegen en
waterwegen, Üat de Nederl a ndsche ire-
geering heeft geantwoord, den door
tocht der Duitschers (door Limburg)
niet als een precedent te beschouwen.
Nederland verklaart, dat 'l normale
verkeer op de Nederlandsche rivie
ren is hervat en dat er geen bezwaar
bestaal tegen een transport over dé
Schelde en den Rijn, mits zulk een
transport onder de handelsvlag ge
schiedt.
Een telegram van koning Georga.
Reuter seint uil Londen, dxh 1 Jan.
Koning George heeft hel volgende
telegram tot de Koningin der Neder
landen gericht:
IJ. M. dc Koningin der Nederlan
den, Den Haag, Nederland. Daar de
regeling betreffende dc interneering
van Brilsche gevangenen in Neder
land thans geëindigd is, is nel mij een
behoefte, Uwe Majesteit le verzeke
ren, hoezeer ik de vriendelijke sym
pathie en zorg op prijs stel, die den
officieren en manschappen van hel
Brilsche leger zoowel bij dc uilvoe
ring van 1 regeling als in den dage-
lijkschen omgang mei iiel volk van
uw land is betoond. Zij zullen, op
hun verblijf in Nederland terugzien
als op hun eerste ervaring van den
gelukkigen vrede, na de ontbering,
welke zij hebben geleden.
Steenkolen uit België 7
Havas seint i.;l Brussel:
De Gazette schrijft: De onderhan
delingen tusschen Nederland en Bel-
'gië over den ruil van runderen en
zuivelproducten tegen steenkool zijn
zoo goed als geëindigd. Nederland
heeft aangeboden dc steenkool, die
Belgic zal leveren, zeil' uit Luik le
halen.
De vredssconfarentie
Een officiëele médedeëïing bevcs
tigt het bericht over de Britsche dele
gatie naar Parijs en voegt eraan Ure,
dat Bonar Law pas omtrent de helft
van de week zal vertrekken. Balfour
is al in Frankrijk. Men verwacht dal
de conferentie den 13den dezer zal
beginnen.
President Wiloon naar Italië
President Wilson en zijn vrouw zijn
naar Italië vertrokken en zal Zater
dagmorgen le Rome aankomen.
Zaaizaadregeling.
De Minister van Landbouw heeft,
oordeelende, dat het gewenscht is de
landbouwersde landbouworganisaties
en handelaren in staat te stellen tarwe,
spelt, rogge, gerst, haver, evene, boek
weit, kanariezaad, veldboonen, groene,
prauwe en gele erwten, stamboonen,
jlauwmaanzaad lijDz&ad koolzaad
raapzaad, boterzaad, dederzaad, geel
mosterdzaad, bruia morsterdzaad voor
den zaai te verkoopen of te koopen,
een jzaaizaadregeling vastgesteld, welke
is opgenomen in de Staatscourant no, 1.
Do Nederlandsche Anti-Oorlogsraad.
De Nederlandsche Anti-Oorlograad
zal vermoedelijk binnenkort ophouden
te bestaan. Aan de algemeene vergade
ring, welke Dinsdag gehouden wordt,
zal worden voorgesteld tot opheffiDg
over te gaan.
Verschillende Berichten.
Splonnage. Ook te Utrecht ia in ver
band met de spionnage een ambtenaar
aangehouden, die sedert enkele dagen
in militairen dienst was en gehuisvest
was in de Kromhoutkazerno. Na een
langdurig verhoor heeft ook hij bekend
zich aan het leveren van telegram-
afschriften tegen betaling te hebben
schuldig gemaakt.
Gestikt. Te Roermond is de aannemer
J. Boots, werkzaam in eenige naast
elkaar gelegen beerputten, door inade
ming van gassen den verstikkingsdood
gestorven.
De plaag houdt aan. Woensdagnamiddag
tusschen h&lftwee en halfvier bewegen
zioh 4 of 5 groote vliegtuigen boven
Maastricht. Door een kijker was op een
ervan de Fransche vlag zichtbaar. Twee
andere waren gemerkt A 3 en A 6. Na
laDgen tijd gekruist te hebben, ver
dwenen een paar van deze vliegtuigen
in oostelijke richtiDg.
Verdronken. Te Nieuwbuinen zijn
Maandagavond twee 13-jarige meisjes
M. en K. verdronken.
Doodgeschoten. Ken Duitech grens-
waohtsoldaat is bij Losser op Duitsch
grondgebied met revolvers doodgescho
ten. De vermoedelijke dadersdrie
personen uit Losser, zijn te Oldenzaal
opgesloten.
Vergiftiging. Te Doorn is de heer G. L.
door vergiftiging om 't, leven gebracht.
Men verdenkt hiervan zijn huishoudster,
de 38-jarige W. G. H., die ter besqbik-
king van de justitie is gesteld.
Hoog water. Uit Zaltbommel
Do rivier waat belangrijk. De water
stand is thans 6.02 M. N. A. P. Het
water staat van dijk tot dijk. Het ver
keer met den Tielerwaard voor persor.fm
en voertuigen geschiedt om het half
uur met veerboot en halve pont. In de
polders komt veel kwelwater. De stoom
gemalen zijn geregeld in werking.
Ds tlnanoioele overeenkomst met de
geaeeooieerden.
Naar wij vernemen zal eerstdaags bij
den Raad van State een wetsontwerp
inkomen van het ministerie van financiën
tot goedkeuring van de financieele over
eenkomsten, welke te Londen met de
geassocieerden zijn afgesloten en tot
regeling van de uitvoering daarvan.
TBLEORAMMB*
AMSTERDAM, 3 Jan. Naar de bla
den vernemen, is tusschen Neder
land en Engeland over de positie van
den ex-Keizer overeenstemming ver
kregen.
LONDEN, 3 Jan. Uil Posen wordt
bericht, dat een leger van ruim 30.000
Polen oprukt naar Berlijn. Reeds zijn
een aantal sleden bezet. De Duilschers
trekken overal terug. Noske beval,
dal de vijfde divisie tegen de Poten
zal oprukken.
BERLIJN, 3 Jan. De Sparlacus-
boiid besloot aan de verkiezingen der
nationale vergadering deel te nemen.
Zij beoogt voorts deel tc nemen aan
de werkzaamheden der nationale ver
gadering.