Zierikzeesche Nieuwsbode
abonnement:
advertentiën:
Maandag 2 Dec. 1918. (zierskzeesche courant) „l58at8, ,!™tng no-10245
EERSTE BLAD.
Motorbrandstoffen.
KOFFIE.
Prijs per 3 maanden 1,40,
franco per post ƒ1,70. Voor het
buitenland pér jaar 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
- Verschijnt Maandag. Woensdag
en tfrijda&
i Dlr' A- OE LOOZE Jr. Ultg.-Hoofdr. A. FRANKEI
De BUSG1MS8STKR van Ztbbikzes;
Brengt ter kennis ran belanghebbenden
de navolgende oironlaire van dein Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel van
22 November j.l., no. 39446.
De Minister van Laadbonw, Npverheid
en Handel,
Gezien zgne besohikking van 29 Augnsfua
1918, L a A, (N.), nfd. Crisiszakon, Bureau
Ngverheid.
Heeft go e d g a v on dom
met ingang van heden in te trekken hot
in artikel 2 dezer beschikking gestelde
verbod ojFhet vervoer van motorbrandstoffen
in da reservoirs va& motorrg-, motorvoer-
ea motorvaartuigen.
Het verbad van aflevering ea vervoer van
benzine anders dan in reservoirs van uiotorrïj-,
motorvoer- en «otorvaastnigen bljjffc dus
ongewijzigd gehandhaafd voor rnwe benzine,
benzol es al hare derivaten, alsmede mengsels
daarvan, oen en ander ter bsoordeoling van
het Egkfikantoot voor Vorliohtings- on «on
verwante Prcduoten, afdesling V.
ZisaiKtBS, don 2 December 2918.
De Burgemeester Toornoemd,
A. J. V. FOKKER VAN CR&YESTÏYN
VAN BKNGEESKBREg.
van 1—3 regels 50 ets., van 4
regels en daarboven 15 ets. per
regel. Reclames 20 ets. p. regel
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uit
gave vóór 1,— nre.
Da BURGEMEESTER van Zjbsiezss;
Brengt ter kennis van boUughebb.mdaa
de navolgende circulaire van dec Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel, van
28 November j 1,, no. 35045:
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Has de!,
Gfzien artikel 8 der Distributienet 1916;
Gezien «gne beschikking vru 30 JauDaii
1918, no. 8 II, afdeeling Crit-iszaken, Bureau
A. Z.
Heeft goedgevonden te bepalen
3. De in vorengonoomde beschikking ge
noemd q tuaieherkaudebprgs dat ia do
prgo aan detaillisten in rekening te brengen
voor koffie wordt in afwgkinsr van het
te dier plaatse bepaalde, vastgesteld op
f 1,21 per Vi k.g. los,
- 1,24 per Vj k.g. verpakt.
hesohikking treedt iu werking
op 27 November 1918.
Zisrikzes, den 2 December 1918.
MONTENEGRO
Aan hel Tsjecho-Slpw Persbureau
wordt uit Montenegro bericht: „De
groote Montenegrijnsche Skoeptsjina-
beeft met algemeene stemmen beslo
ten koning Nik'ita en zijn huis af
te zetten en Montenegro onder koning
Peter met Servië te vereenigen"
FRANKRIJK
Een Fransch-Eugeisch-Italiaanscli
eskader zal president Wilson op zee
gaan begroeten en zal hem naar de
haven van Brest vergezellen. Alvorens
op het vasteland van Europa aan
te komen, zal hij Lloyd Georges ont
moeten, die hem "op zee tegemoet zal
komen. Men verwacht, dat Wilson
op J1 of 12 December in Frankrijk
zal aankomen en de eerste bijeenkom
sten van de vredesbesprekingen te
Versailles zat bijwonen.
De ontvangst van koning George
lie Parijs was een ware triomf en veel
geestdriftiger dan de ontvangst van
den koning en de koningin in April
1914. Niettegenstaande liet slechte
weer verdrongen dichte drommen Pa-
Hjzenaars zicli achter de troepen, die
haag aan weerszijden van den
A. J. F. FOKKER VAN CRAYÏSTÜYN
VAN BENGSR3EESKE.
KOFFIE.
De B.URGEMEESTKR van Ziebimbb
Brengt ter kennis van belanghebbenden
de navoigeode oironlaire van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel, van. 23
November j.l., no. 35083.
Da Misirter van Landbouw, Ngverheid
en Handel,
Gezien artikel 8 van de Diatribntiewefc
S916 ea artt. 5 en 7 van de Diutribntierpge-
ling voor Thee en Koffie, d d. 5 October
3937, no. 808 B., Afdesliog Critiszaken,
Bureau A. Z.
Eoeft goedgevonden te bepAlen:
9. De leveranciers "an koffie aan detail-
listen zullen in het tijdvak van 27 November
tot en met 24 December 1918 aan detaillisten
mogen afleveren en wel op een hun. door
don detaillist over te leggen J
Bon no. 40 eet er Thee- en Koffiekaart
0 05 K.T3-* koffie;
Bon no. 41 eener Thee- en Koffickaait
0.05 K.G. koffie;
geldende deze hoeveelheden als voorziening"
in de behoefte van don detaillist voor de
geheele maand December.
2. Leveranciers van koffie aan detaillisten
zullen voor den aangegeven datum van 27
November 1918 geea koffie, bestemd voor
die detaillisten, mogen afleveren uit het pand,,
waar die koffiie werd gebrand.
3. Gedurende het tgdvak, aanvangende
op 1 December en eindigende op *5 Decem
ber 1918, zal door detaillisten aan verbrui
kers mogen worden afgeleverd opt
Bon no. 42 eener Thee- en Koffiekaart
0.05 K.G. koffie.
4. Gedurende het tgdvak, aanvangende-
op 16 December on eindigende op 31 Deoem- i
ber 1918, zal door detaillisten aan verbrui
kers mogen worden afgeleverd op
Bos no. 43 eener Thee- en Koffiekaart
0.05 K.G. koffie.
5. Bons nos. 42 en 43, door detaillisten
van verbruikers in ontvangst genomen, mog-n
door den betreffende» detaillist desgeweneoht
dadelijk aan zgn leverancier worden af
gegeven. Nader zal worden bekend gemaakt
welke hoeveelheden de taveranoier op deze
bons zal mogen afleveren aan den detaillist
na 26 December 1918.
Ziekikzbb, den 2 December 1918.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CR&TE8TEYN".
VAN RKNGJZRSXFRIE.
te volgen weg vormden. De troepen,
bijgestaan door politie, hadden de
handen vol, om' een doorgang voor
den koninklijken stoet vrij te hou
den. De op en neer golvende meu-
schenmenigte herschiep de stralen als
het ware in een zee van kleuren. T.oen
de avond begon te vallen werden op
den Eifeltoren ontelbare lichten ont
stoken, terwijl zoeklichten den ge-
heelen omtrek helder verlichtten.
ENGELAND
De Britsche en de Belgische regee-
f-ing hebben schikkingen getroffen
voor de repatriëering van de Bel
gische vluchtelingen naar Antwerpen
en omtrek. De eerste schepen zullen
ongeveer 10 December van Southamp
ton en Grimsby uitvaren. Als de toe
stand der vervoermiddelen in België
zelf dat gedoogt, zullen ook de Belgen
uit andere deeïen des lands afkomstig,
daarheen \yortjgos?JHK!;<<Yab"'inW
laar oud is, heeft in de Benediklyner-
kerk in Farnborough, begeleid door
prins Napoleon en prinses Napoleon
(een dochter van koning Leopold van
België) de mis voor den wapenstil
stand bijgewoond.
Zij bleef bijna gedurende den ge-
heelen dienst geknield liggen en be
gaf zich daarna naar de krypt in de
kerk, waar liet stoffelijk overschot
j van Napoleon III en den kroonprins
j (die in 1S79 legen de Zoeloe's sneu-
I velde) rust, oin daar in het bijzijn
van zeer enkelen te bidden.
BELGIË
Te Beez bij Namen is een munitie-
trein met 50 waggons munitie ont
ploft. 20 personen werden gedood.
De schade is enorm. 1
Te Hasselt zijn 60 waggons munitie
blijven staan.
Te St.-Gislain bij Bergen-eijn 30
bommen .ontploft, waardoor bet sla
tion en de spoorbrug zijn verwoest.
De schade wordt op 2 millioen francs
geschat.
Alle weerbare mannen minder
dan 40 jaar oud, worden in België
onder de wapenen geroepen. Aldus
luidt een mededeeling, die heel wat
opzien baart. We hebben hier de toe
passing van een besluit in 't bevrijde
gebied, een besluit, dat reeds lang
buiten het bezette land van kracht
was. Eerst worden de jongelingen,
geboren in cle jaren 1S94 lot 1899, dus
zes lichtingen opgeroepen, ten einde
de oudere soldalen naar' buis te kun
nen sturen. Verder zijn alle mannen,
{geboren in de jaren 1879—1893 (dienst
plichtig. Zij kunnen opgeroepen wor
den indien zulks noodig is. Maar men
is overtuigd, dat bet wel niet meer
Tioodig zal zijn.
NIEUWSTIJDINGEN.
Vereenigde Staten.
Het departement van financiën be
richt, dat het Amerikaansche leger
fin' bet jaar eindigend 30 Juni j.l. heeft
gekost 5645 millioen dollars, de vloot
1368 millioen, het burgerlijk bestuur
1516 millioen.
De openbare schuld was op 3.0 Juni
tot 12.396 millioen gestegen.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Benoemd tot opzich
ter (werkplaats) le klasse bij de
Samjarang Joana Stoomtram-Maat
schappij (Nederl. Indië), onze stad
genoot J. M. de Vos.
Te Voorschoten is overleden jhr.
mï\ J. J. Pompe van Meerdervo.ort,
oud-lid der Tweede Kamer, en der
Prov. Stalen van Zeeland, ridder in
de orde van den Nederl. Leeuw.
BURGH-HAAMSTEDE. Mej. Din
ger heeft alhier een cursus in koken
en voedingsleer geopend. De lessen
zullen gegeven worden eiken Don
derdagmiddag. De cursus loopt van
1 Dec. 1918 tot 1 Mei 1919.
RENESSE. Voor den cursus in
koken en voedingsleer, die gegeven
wordt door mej. Dinger, leerares bij
liet landbouw'huishoud-onderwijs in
(Zeeland van 1 Dec. tot {uit. April 1919
hebben zich niet minder dan 25 uit
deze en enkele uil naburige gemeen
ten aangegeven.
Benoemd tot lid van de distri
butie-commissie in de plaats van den
heer Anth. Bakker, die bedankt heeft,
de heer M. van den Nood.
THOLEN. Met ingang van 1 Dcc.
is benoemd tol Rijksklerk, dienst dir.
belastingen le Bergen-op-Zoom (insp.j
de heer J. G. van Tienen, thans part.
klerk alhier.
STAVENISSE. Door de vele ziekte
gevallen, ook onder het personeel,
zijn alle onderwijsinrichtingen alhier
voor oiibepaalden tijd gesloten.
ST.-MAARTENSÖIJK. In de Vrij
dag gehouden vergadering van den
gemeenteraad kwam in bespreking de
huur te verhoogen van de nieuw ge
bouwde arbeiderswoningen. De heer
Quakkelaar wenschte de huren van
al de woningen te nivelleeren. Men
kwam nog tot geen besluit; in een
volgende vergadering wordt de be
spreking voortgezet. Door de wed.
I. Nelisse was geklaagd dal de woning-
huur haar bezwaart; het adres werd
aangehouden. Een'verzoek van P. de
Haan om een lokaal der openbare
school te mbgen gebruiken tot liet
houden van Zondagschool, werd inge
willigd. Het salaris van clen gemeen
teveldwachter werd met 4 tegen 2
st. in overeenstemming gebracht met
de circulaire van sGedep. Stalen en
zulks met ingang van af 1 Januari
1918. Het salaris van het hoofd der
bewaarschool werd op f 650 gebracht.
De onderwijzerssalarissen werden ge
regeld in overeenstemming met de
circulaire van Gedep. Staten, zulks
met ingang van 1 Januari 1919. Om
trent het hoofd der school was een
voorstel om' verder te gaan dan het
minimum van Gedep. Staten; hier
over staakten echter de stemmen. De
lichting voor u- j-
bedragen f 1000; de verlichting zelve
kost voor 30 lampen f 600 per jaar.
De heer Quakkelaar opent bij de rond
vraag- nog een discussie over de
yleeschdistributie en wenscht dat die
genen, welke een varken geslacht
'hebbendaarvan uitgesloten zullen
zijn. De v.oorz. zegt, dat dit voortaan
zal geschieden. Ook Bastiaanse heeft
dienaangaande nog wat le wenschen;
hij zou 'het liever op verschillende
plaatsen beschikbaar zien gesteld én
ook goedkooper. Beide punten kun
nen niet ingewilligd worden, zegt de
burgemeester.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Lf.ttelbert, J. G. H. Vév-
maat te Hiauro.
REN ESSE—NOORDWKLLE. Zondag
namiddag n&m ds. C. van den Nieuwen-
hnizen afscheid van zijne gem een ts Tot
'rondslag zijnor overdenking was ge
kozen 't woord „Imraanuel" uit Jesaja 8,
nieuwe bijbelvertaling „God met ons".
Ds. Japchen van Haamstede verzocht
de gemeente den scheidenden loerasr
toe te zingen psalm 134 4, waarvoor
door ds. Van den Nieuwenhuizen dank
werd gezegd.
Geref. Kerk.
Bedankt voor Zevenhuizen (Gron.) C.
W. de Vries te Kiel-Windeweer.
Do tosstand !n Rusland.
Die is gewoon verschrikkelijk. Onze
waarnemende, gezant le Petersburg,
de heer Oudendijk, thans hier terug,
deelt er een en ander van mee.
De nationale rijkdom, de welvaart,
de toekomst van Rusland zijn door
een klein aantal menschen willens
en wetens, ja, met de meeste geraffi
neerdheid en een verbijsterend door
zettingsvermogen vernietigd; alles wat
in Rusland overeind stond, hebben
zij omver, kapot gesmeten en uitge
plozen lot er geen draad meer van
oyer was.
Petersburg is leeg, de weinige men
schen, die men op straat ziet, waren
als geraamten rond met bleeke ge
zichten, blauw om de oogen en den
mond van den honger;; de paarden
vallen voor de wagens neer van uit
putting, de honden, die door de stad
zwerven, zijn nog slechts uitgeteerde
-wankelende stumpers.
Het spoorwegverkeer en daardoor
ook de aanvoer van de noodzakelijke
levensbehoeften, slaat nagenoeg stil,
alleen op de groote lijnen is nog eenig
verkeer. De treinen kruipen van sta
tion tot station, na ieder uur, dat zij
hebben afgelegd, blijven zij ander
half uur staan; van een georgani
seerde dienstregeling is geen sprake,
de wagens zijn absoluut leeggestolen'
al het koperwerk, de gordijnen, de
kapstokken, de bekleeding van de zit
tingen zijn er uit gehaald. Reizen is
zoo goed als onmogelijk. Om een
spoorkaartje le koopen, heeft men
een speciale permissie noodig, op het
traject St.-Petersburg—Moskou wordt
men driemaal gevisiteerd. De bewo
ners zitten in dev steden gevangen
overgeleverd aan willekeur, honger en
gebrek aan het noodzakelijkste.
Politie, veiligheidsdienst, rechts
spraak bestaan niet meer en hebben
plaats gemaakt voor terrorisme en
willekeur. Nooit onder hel oude re
gime zijn de gevangennemingen zoo
talrijk geweest als thans, hebben er
executies op groote schaal plaats ge
had als thans aan de orde van den
dag zijn.
Het vrijheidsregiem van de bolsje-
wiki heeft alleen afgebroken en ver-
Woest, opgebouwd heeft hel niets. Hei
volk is aan kommer en ellende over
geleverd als nooit tevoren in eenig
land van de wereld. Zelfs voor de
proletariërs is er niets meer. In den
sluikhandel is ^chter voor bloedgeld
nog allerlei te koop.
Het geld is overigens goedkoop ge
noeg, men heeft hel maar voor liet
drukken! Het totaal bedrag van het
op deze wijze in circulatie gebrachte
papieren geld, het eenige dat er nog
in omloop is, kan veilig op vijftig
milliard roehei worden geschat!
Men begrijpt niet wat er onder deze
omstandigheden van de credietwaar
digheid van (het land is te verwachten.
Dienstboden lijden een kommervol
bestaan: niemand heeft werk voor
haar en 'ten einde raad komen zij zich
aanbieden om voor niets te werken,
wanneer zij maar voeding en onder
dak hebben. Op de geraffineerdste
wijze worden de bewoners lot bloe
dens toe gekweld. Velen hunner traoh-
left •tenFtMLffiïWonsn .va» couran-
gewezen generaals, die met snoepe
rijen of nieuwsbladen langs de straat
loopen te venten, princessen die als
winkeljuffrouwen aan den kost trach
ten te komen, zijn geen verzinsels.
Maar dat is hun nu ook verboden.
De consequentie van het in Rus
land gevolgde systeem is, dat men}*
in plaats van te trachten de lagere
klassen der bevolking op le heffen
tot een booger peil, alles wat zich
boven de laagste klasse verheft, neer
haalt in de modder, dat men alles
gelijk maakt in honger en ellende.
Tu83ohen Vader en Zoon.
Naar V. P. uit Berlijn verneemt, be
staat or tuaschen den ex-keiaer en den
ex-kroonprins een ernstige twist, die
teruggaat tot de laatete dageu rler mo
narchie. De kroonprins b,ad heftig aan
gedrongen op den afstand van den
keizer," om na zelf van den troon te
hebben afgezien als regent over zijn
zoon te kuunen optreden. Hij h*d ge
hoopt door snel van den troon af te zien
de monarchie te kunnen redden en
geeft den keizer den schuld van de revo
lutie. Sedert de eerste dagen van
November zijn alle persoonlijke betrek
kingen tusschen de beide Hohenzollerns
geëindigd.
Slaolie.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de voedselvoorziening vestigt er deaan-
decht op, dat verbruikers, die slaolie
wer.scben te ontvaDgen ad f 2 75 per
flerch, rechtstreeks bij de Fransoh-
Holl&ndpche Oliefabrieken, voorheen
Calvé Delft, te Delft moeten bestellei?,
met opgave vau den winkelier, door
wiens tusschenkomst zq do olie wenschen
te ontvangen. De bestelling kan niet
door bemiddeling van den wiukelier
gesohieden.
De kritieke dagen van Juli 1914
In verband met de publicatie van
het Beiersche gezantschap te Berlijn
vraagt de Deutsche Tagesztg„Wist de
keizer daarvan af?" Dr. Georg Hegsner
antwoordt hierop in de Koln. Zlg
Een verklaring uit den mond des
keizers zelf werpt hierop meer licht.
„De geheele politiek in de laatste
weken voor dm oorlog", zeide hij,
„hebben Bethmann en Jagow alleen ge
maakt. Ik wist daar volstrekt niets van
af. Zij hebben mij geheel tegen mijn
wil naar Noorwegen gezonden. Ik wilde
de reis niet maken, met het oog op den
gespannen toestand na den moord op
Frans Ferdinand.
Maar de Rijkskanselier zeide mijUwe
Majesteit moet de reis aanvaarden om
den vrede te bewaren. Als Uwe Majesteit
hier blijft, dan komt er zeker oorlog en
de wereld zal daarvan aan Uwe Maje
steit de schuld geven. Welnu, daarop
ben ik vertrokken. En den geheelen tijd
door heb ik van mijn regeeriog geen
berichten meer over de gebeurtenissen
ontvangen.
Ik vernam eigenlijk pas uit de Noor-
sche bladen, wat er in de wereld voor
viel. Zoo ook van den vooruitgang der
Russische.'mobilisatietoebereidselen.jToen
ik daarop echter van het uitloopen der
Eogelsche vloot hoorde, ben ik op eigen
gezag teruggekeerd.
Het oordeel van den keizer was, dat
de Rup8ÏFche oorlogspartij ten hove den
oorlog had gewild en afgedwongen.
„De toebereidselen gingen trouwens
reeds tot de lente van 1914 terug. Reeds
sedert dat tijdstip werden de Siberischs
regimenten étappengewijze naar het
Wepten ver oerd. Men sprak hen zeiven
steeds van manoeuvre?. Zoo kwamen zij
het eerst in de buurt van de Wolga en
daarop verder naar bet Westen. Ten
slotte waren zij in Wilna, daar kregen
zij plotseling scherpe patronen en werd
hun geopenbaard, dat het er op los ging.
Het is ook immers een feit, dat Russi
sche troepen reeds voor de oorlogsver
klaring onze grenzen overschreden
hebben".
De Beiersche onthullingen zijn wel ia
staat, al diegenen ten diepste te schokken
en om te beginnen voor onbegrijpelijk
heden te plaatsen die. evenals ik zelf,
en wij mogen wel zeggen, zoo goed al3
ons geheele volk met de vaste, bijna
heilige zekerheid ten strijde zijn ge
trokken. ons door dan tegenstander was
opgedrongen en dat wij alles hadden
gedaan om hem te verhinderen Maar
nu moet. er dan ook volle klaarheid,
naar alle kanten gebracht worden.
TELEGRAMMEN.
DEN HAAG, 2 Dec. De Russi
sche legatie meldt, dal de Russische
zaakgelastigde De Bacli aan de Ned.
regeering heeft overgemaakt den
tekst van een telegram van de voor-
loopige Russische regeering le Omsk,
meldende, dat die regeering bij monide
van 't hoofd, admiraal Kousjak, in
een oorkonde van 21 November heeft
verklaard op zich te nemen alle ver
bintenissen van de Russische schat-
bën'lirmi»cii\: "ümliiióiw^wAa -
talingen in overeenstemming met ge
sloten verdragen enz. De len uitvoer
legging van die betalingen zal gelijken
Ired houden met de hereeniging van
het Russische gebied. De regeering
verklaart dc daden tier Sovjetregee-
ring op 't gebied van hel Russische
geldwezen voor nietig en onwaarde
en afkomstig van muiters.
MIDDELBURG, 2 Dec. H. M. de
Koningin, die eerst toegezegd had 13
December hier te komen, heeft thans
den burgemeester bericht, dat Zij tot
Haar groot leedwezen, met het oog
op de steeds slechter wordende .weers
gesteldheid en de voortdurende epi
demie van Spaansche griep, van liaar
voornemen moet afzien en haar be
zoek uitstellen tot beter jaargetij.
LONDEN', 2 Dec. De bladen schrij
ven: Nederland heeft niet het recht
den ex-Keizer te beschermen, als zijn
schuld vast staat, die monsterachtig
groot is. Wanneer verhoor nog noodig
is, dan voor een bizonderc commissie.
Volgens recliL behoort hij opgehan
gen of geguillotineerd te. worden. Zelfs
strengelangdurige gevangenisstraf
zou het doel missen. De geallieerden
moeten streng en eenvoudig handelen.
Minister Barnes zeide in 'n rede,
dal ex-Keizer Wilhelm II moet opge
hangen worden, daar hij een maand
vóór den oorlog een vergadering
leidde, waar feitelijk tot den oorlog
is besloten.
BERLIJN], 2;Dec. üq militaire over
heden zeggen den geallieerden, gehoor
zaamheid toe. Alle ambtenaren blijven
in functie.
MARKTBERICHT.
ROTTERDAM, 2 Dec. Vlas. Geen
noemelijken aanvoer, handel stil.
Eieren. Dooreen f 32 it f 35.
VEE. Aanvoer 20 runderen10 iffrfis-
kalveren2 nuchtere kalveren, 491
'schapen of lammeren, 23 varkens;
alles tegen taxatieprijzen dctor de re
geering opgehouden; goede kwal.
Tolegrafisch Weerbericht,
medegedeeld inor het Kon. Ned. Meteor.
Instituut te De Bilt, naar waarnemingen
verricht .in den morgen van 2 Deo. 1018.
Verwacht tot deD avond van S Deo.:
meest matige zuidelijke tot zuidweete-
lijken wind, nevelig tot zwaar bewolkt,
wellicht eenige regen, zelfde tempe
ratuur.
