Zierikzeesche 0 Nieuwsbode
abonnement:
Zaterdag 30 Nov. 1918. (zierikzeesche courant). dl5f, se"6'xl g*ve i,_ ore.
aovertentiën:
EERSTE BLAD.
nieuwstijdingen.
MEMORANDUM.
de heer 6. A, SEVEttHUIJSEN,
Brieven uit Zierikzee.
Prijs per 3 maanden 1,40,
franco per post 1,70. Voor het
buitenland per jaar 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschij at Maandag, Woensdag
en Vrije
van 13 regels 50 ets., van .4
regels en daarboven 15 ote. per
regel. Reclames* 20 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting. -
Inzending op den dag van uit-
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
ENGELAND
Koning George van Engeland, ver
gezeld van den Prins van Wales en
Prins Albert, is naar Frankrijk ver
trokken. Zijne Majesteit is Donder
dagmiddag te Parijs aangekomen.
OOSTENRIJK
Een parlementaire correspondentie
uit Weenen publiceert, op grond van
de officiëele verlieslijsten, de verlie
zen der Oostenrijkers in den wereld
oorlog. De verliezen aan dpoden en
gewonden tot Mei 1918 bedragen 1
millioen man. Daarvan zijn gevallen
17.000 officieren en 800.000 man.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Door het comité, Vrij
dag 22 Dezer samengesteld, hetwelk
Donderdag een huldedag had geor
ganiseerd, zijn 2 hieronder volgende
(adressen verzondenonderteekend
jdoor 52 corporaties en instellingen,
in de daarvoor Donderdagmiddag tus-
(Schen 1 en 2 uur op het stadhuis ge
houden vergadering.
Aan
Hare Majesteit de Koningin
's-Gravenhage.
Ondergeteekenden, daarvoor in ver
gadering bijeen, veropriooven zicli Uwe
Majesteit hunne innige aanhankelijk
heid te betuigen, nu het snood be-
jdrijf eener revolutie zoo prachtig mis
lukte.
Dankbaar voor hetgeen U en Uw
Huis reeds zoolang voor ons vader
land geweest zijt, bieden wij Uwe
Majesteit daarvoor onze groote erken
telijkheid onder verzekering van onze
voortdurende trouw en verknochtheid
aan ons zoo geliefd vorstenhuis.
Aan
den Ministerraad
's-Gravenhage.
Ondergeleekenden, daartoe in ver
gadering bijeen, brengen Uwe Re
geering hunnen hartgrondigen dank
en bijzondere hulde voor het zoo
flink onderdrukken der pogingen
eener revolutie en verzekeren U van
onzen krachtdadigen en voortduren-
den steun, zoo die van noode mocht
zijn.
Op het eerste telegram is reeds een
antwoord ontvangen, aldus luidend:
H. E. Beelaerts van Emmichoven,
Voorzitter van Comité,
le Zierikzee,
De Koningin, zeer gevoelig voor
betuigde aanhankelijkheid en ver
zekering van voortdurende trouw en
verknochtheid aan Haar en Haar Huis
in deze beteekenisvolle tijden, draagt
mij op U te verzoeken Hoogstderzel-
ver welgemeenden dank over te bren
gen aan het Comité en de door U
in uw telegram, genoemde vereenigin-
gen, bonden en besturen te Zierikzee.
RUIJS,
Adjudant van dienst.
NOORDGOUWE. De heer J. L. C.
Wortman, vroeger arts alhier thans
directeur van den Gem. Geneeskundi
gen Dienst te Amsterdam, heeft met
1 Januari eervol ontslag uit die be
trekking aangevraagd.
BROUWERSHAVEN. De burge
meester dezer gemeente heeft van den
kapitein-intendant, van de hooi vorde
ring bericht ontvangen, dat de reeds
gevorderde hoeveelheden hooi, wat
Schouwen en Duiveland betreft, niet
verminderd worden. Het overige deel
van Zeeland zal moeten leveren voor
de hooidistributie.
STAVENISSE. In de Woensdag al
hier gehouden gemeenteraadsvergade
ring werd, overeenkomstig het voor
stel van den heer Commissaris dei-
Koningin vastgesteld de jaarwedde
van den veldwachter op f 900, buiten
de emolumenten. De jaarwedde van
het hoofd der school werd bepaald
op f 1300—f 1800 en die van het per
soneel op f 800—f 1225, met f 100
woninghuur. Voor de bekende acten
wordt f 50 en bij lesgeven er inflOO
betaalt. Een en ander is ingegaan
1 Jan. 1.1. Besloten werd een be
perkte hoeveelheid petroleum beschik
baar te stellen voor zieken enz.
ST.-MAARTENSDIJK. Alhier is
mond- en klauwzeer geconstateerd op
de hofstede van den landbouwer Joh.
Noom Johz.
Op Donderdag 28 November 1918
ontsliep in den ouderdom van ruim
63 jaren,
in leven Secretaris en Ontvanger
der Gemeente Brouwershaven en
Duiven d ij ke.
De overledene, die bovendien
nog de functies van Ambtenaar
van den Burgerlijken Stand van
Brouwershaven en Secretaris-Pen
ningmeester van het Burgerlijk
Armbestuur van Duivendijke ver
vulde, vond nog gelegenheid om
zich verdienstelijk te maken voor
tal van andere zaken. Hij was
o.m. Président-Kerkvoogd der Ned.
Herv. Gemeente, Secretaris dér
Liberale Kies vereen iging, Penning
meester van het Departement
Brouwershaven „Tot Nut van 't
Algemeen" en Seoretaris der Socië
teit „Eensgezindheid".
Jarenlang heeft hij genoemde
betrekkingen vervuld met een ijver
en accuratesse, die 'met de beste
kunnen wedijveren.
Zijn plotseling verscheiden is
dan ook- niet alleen 6en groot
verbes voor zijne Echtgenoote en
Kinderen, maar ook voor de geheele
gemeente.
Hij ruste in vrede!
Onderwijs.
Bij het te Amsterdam gehouden
examen voer kanloorstenografiste
(Ned. taal Sten. „Groote") slaagde o. a.
mej. M. den Boer te Dordrecht.
DUIVENDIJKE. Bij het gehouden
examen voor Staathuishoudkunde en
statistiek middelbaar onderwijs slaag
de de heer I. Padmos, burgemeester
van Tienhoven in Utrecht, geboren
alhier.
Rechtzaken.
Tegen Tcneng Tchou en Liang Lee
Tack, beiden beklaagd van doodslag
in de bekende Chincezenmoordzaak
te Amsterdam op 17 Augustus l.i.
werd door de 4e Kamer der Amsler-
fclamsche rechtbank resp. 15 en 14
jaar gevangenisstraf geëischt.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk.
BeroepenTe Renesse en Noordwelle
(toez.) W. D. M. Baar, te Zwartewaal.
Te Aalsmeer o.a. (toez) J. Visser te St.
Aana Parochie. Te Middelhamis (toez.)
B. van der Wal te Delft.
BedanktVoor Waddinxveea, R. Bart-
lema te Beesd. Voor Uitwijk en
Waardhuizen, J. A. A. Ouwejan te Wa-
verveen (U.).
NIEUWERKERK. Bij de laatste ver
kiezing voor twee kerkvoogden zijn
herkozen de heeren J. N. Bouman en
Job Bouman Fz.
Geref. Kerk.
Beroepen: Te Serooskerke (W). J. H.
Donner, sm.-pred. te Breda Te Raard
ca., J. Wijminga, cand. te Garijp.
Te Oudewater, W. van 't Sant te Voort
huizen.
Landbouw en veeteelt.
0» ianiibouw na (Dn oorlog.
De oorlog, die vier jaren en drie
maanden heeft geduurd, raakt ten
einde; dè wapens zijn neergelegd; hel
kanongebulder, dat ons zoo lang in
de ooi-en klonk, is eindelijk verstomd.
Reeds voelen wij de knellende ban
den minder pijnlijk drukken, we zien
ze reeds in de gedachte ide één na den
ander afvallen. De grenzen zullen
weldra open gaan; de zee wordt weer
bevaren en van andere streken zullen
weer krachtvoeder voor ons vee
kunstmest voor* onze akkers, voed
sel voor onze medemenschen worden
aangevoerd. Een nieuwe tijd breekt
aan.... In die vier en een derde jaar is
veel gebeurd; veel van het oude heb
ben .we overboord moeten gooien;
veel nieuws hebben we moeten aan-
hemen. De landbouwer heeft wel
goede, finantiëei goede jaren achter
den rug, maar, we mogen ook wel
zeggen, dat het moeilij ke, lastige jaren
waren. Hij heeft ook zijn deel gehad
van de oorlogsellende, hij heeft een
periode achter den rug van strijd.
Doch, evenals wij hopen, dat op poli
tiek en sociaal gebied al die ellende,
al die strijd niet vruchteloos is ge
weest, zoo hopen wij ook dat voor
den landbouw er veel goeds uit
voort moge komen; dat ze niet langs
de landbouwers heen zijn gegaan, dat
de orkaan niet over hun 'hoofd is
heengegaanzonder - de harten en
geesten te hebben beroerd. Moge uit
den oorlog ipiok voor onze boeren iets
goeds zijn voortgekomen, niet van het
goed, dat spoedig £enöeg kan vergaan,
maar van dat wat blijvende waarde
heeft. Er is, hopenwij, veel geleerd;
'er was genoeg te i'eeren. En wee,
wanneer dit niet het £eval is geweest.
Want een nieuwe tijd ligt voor ons;
de oude platgetreden paden moeten
op velerlei gebied verlaten worden,
de bakens zullen móeten verzet. De
tijd van vóór Augustus 1914 komt niét
weer tering'. Wie vóór dien lijd boerde,
zal het anders moeten gaan doen, d.
w. z. hij zal voor veranderde toestan
den komen te staatf die hem zullen
dwingen een ander*werkwijze aan
te nemen, zijn becioji' anders in te
richten, andere ideeën te volgen. De
oorlogsjaren rijn slechts een lijd van
overgang geweest, een zeer abnormale
tijd; wie hem anders heeft beschouwd
wie er op gerekend heeft met'koopen
of pachten, met het inrichten - van
zijn leven, dat die tijd nog zou, voort
duren, zal, vreezen wij, bedrogen uit
komen. Wie 'het góede ervan lieefl
aanvaard als een buitenkansje en wijs
heeft beheerd, kan er goed mee zijn.
(Wie zich niet blind heeft gestaard
op de voordeelen, maar heeft gedacht;
wie zijn oogen den kost heeft gegeven
en zijn oor te luisteren heeft gelegd
en 'de stem des Lijds heeft verstaan,
dien zal het welgaan. Wakend, werk
zaam wachten, dat moet de leuze zijn;
de oogen open voor de fouten van het
verleden, voor het goede van de toe
komst. Wel hem, die bereid is, wiens
geest flink is toegerust. De bekrom
pen geesten zullen een te zwareu
strijd hebben; ze zullen zich van liet
oude niet kunnen losmaken en doen
het best om met het oude van liet
tooneel te verdwijnen. We zullen om
ons doel van dit schrijven beter te
preciseeren enkele vragen aan den
landbouwer in overweging geven. Hoe
hebt ge leeren denken over de ver
houding van den Staat tot de verschil
lende takken van volkswelvaart, in
zonderheid tot den landbouw en de
vee teelt V Wat is ii\v meening omtrent
het recht van den Slaat op de pro
ducten van den bodem? IIoe is uw
oordeel over de plichten van den
landbouwer als lid der gemeenschap?
Wat heeft deze tijd U geleerd aan
gaande de waardeering van den land
bouw en van de landbouwers? Wat
betreffende de macht der organisatie,
de coöperatie, het veilingswezenIs
uw meening aangaande de beteekenis
der veehouderij in het gemengde be
drijf, uw ineening omtrent de behoefte
van uw grond aan liulpmeststoffen
voor bepaalde gewassen, omtrent de
waarde van bepaalde voedingsgewas
sen en voederartikelen ook gewijzigd?
,In welk opzicht hebt gij uw eigen
tekortkomingen, die uwer organisatie
en die van uw gehuurde werkkrach
ten ondervonden? Dit zijn vragen, die
veel stof tot overdenking en lot onder
linge bespreking opleveren. De in uit
zicht gestelde wetenschappelijke com
missies in de Z. L. M. vinden hierin,
dunkt ons, wel materie tol onderzoek
en beschouwing. We hopen, dat deze
commissies niet langer op zich laten
wachten. Waar in de voorbije jaren
het ijveren Voor stoffelijke belangen
zulk een groot, we mogen wel zeggen,
overwegend beslag heeft gelegd op
'de bemoeiingen der vereenigingen,
daar, hopen wij, is het nu tijd voor
'de andere belangen eens duchtig
ionder de oogen ite zien, anders ,vreezen
wij, dat het wederom de landbouw
zal zijn, die bij de algemeene opleving
in handel en industrie ten achter zal
raken. De strijd om het bestaan zal
dit mogen we verwachten, als de
orde in de naburige rijken is hersteld
heviger zijn, dan vóór den oorlog,
en een tak van bestaan, die niet
krachtig is georganiseerd en niet op
de hoogte van den tijd, zal daarbij
OP een lager plan terug gedrongen
worden. Laat ons daarvoor waken!
November 1918. W.
Schrijver dezes heeft de redactie van
dit blad eens geïnterviewd, en wel hier
over, dat hij gaarne van haar wenschte
te vernemen, waarom zij in afwijking
van de traditie dit jaar geen St.-Nico-
laasstukken geschreven heeft, waarin
grootendeels al do winkeliers, die in dit
blad adverteeren, de revue passeerden,
en hunne waren den volke werden aan
geprezen.
„Heeft de Spaansohe griep u soms te
pakken gehad, of zjjt gij ook al aange
grepen door de revolufciekoorts om met
het oude te breken
„Wat de Spaansche griep betreft, of
wat daarvoor gehouden wordt, daarover
kunnen ook wij medepraten", ant
woordde de redactie, „en wat de koorts
aangaat, vriend Brinio, deze gaat in den
regel met die ziekte gepaard. En nu
zijn wij geen medicus om te kunnen
beoordeelen of die koorts onder een
bepaalde rubriek gebracht moet worden.
Ook hebben wij hieromtrent geen ge
neesheer geraadpleegd. Wij hebben zelfs
in het geheel geen dokter gehad om de
doodeenvoudige reden, dat wij wisten,
dat d6ze zou zeggen, man, blijf in bed.
Maar dit willen wij u wel zeggen, dat
noch Spaansche griep, noch verhoogde
temperatuur van het bloed de oorzaak
is geweest, dat wij de zoogenaamde St.-
Nicolaasrevne hebben achterwege ge
laten. U kent toch het spreekwoord, elk
vogeltje zingt, zcoals het gebekt is.
Gedurende negentien jaren hebben wij
telkens, als de vijfde van de laatste
maand van het jaar in aantocht was,
in allerlei varianten getracht de koop
lust van het publiek in Sehouwm
Duiveland wakker te schudden voor de
waren en ariikeleD, die in de sierlijk
uitziende étalage- en winkelkasten te
koop werden aangeboden. Maar nu in
het twintigste jaar heeft de stem ons
begeven. Wij kunnen, beste Brinio, in
het geheel niet meer zingen".
Met dit antwoord van de redactie kon
schrijver naar huis gaan.
En als hij nu het adres van St.-Ni-
colaas geweten had, dan had hij hem
Maar die griep, die griep'" die leelijke
Spaansche griep verschrikt hem Sint-
NicolaaB uit Spanje te laten over komen,
al hebben de bengels, die in Zierikzee
de straat beheerschen, zijn roede dubbel
en dwars verdiend.
O heilige Hermandado vrouwe
Justitia! het moest niet noodig wezen,
dat dit geschreven werd.
Hadt gij gedaan, wat in deze door u
reeds lacg had moeten gebeuren, name
lijk een afschrikwekkend voorbeeld ge
steld, dan zou geen vreemdeling of
ingezetene reden hebben zich over de
onhebbelijkheden van de Zierikzeesche
straatjeugd te beklagen.
Morgen is h6t gemeenteraadszitting.
En daarin zal do gemeentebegrooting
behandeld worden. Vermoedelijk zal
daarbij ter tafel komen het adres, het
welk dezer dagen een vijf en twintigtal
ingezetenen tot den gemeenteraad ge
richt hebben, en waarin verzocht wordt
het Vrije te bestraten en zoo er geen
keien of klinkers te verkrijgen zijn,
dezen drukken verkeersweg te begrinden-.
Schrijver staat verbaasd, dat een der
gelijk adres nog moest verzonden worden.
Jaren achtereen hebben de autoriteiten,
die met de zorg voor de straten en wegen
belast waren, inzonderheid het Vrije,
stiefmoederlijk bedeeld, of juister in
het geheel niet bedeeld, want in de
vier oorlogsjaren, die thans achter ons
liggen, is er zelfs geen wagen grint op
den weg uitgestort. In dit blad is er
genoeg over geklaagd, en ook in den
Raad zelf was men het vaak roerend
eens, dat de weg slecht was. En toch
liet men het Vrije in een schier onbe:
gaar.baren toestand. Thans is de weg
niets anders dan een glibberige modder
poel.
Hij legt een sprekend getuigenis af
van den ijver, waarmede ons gemeente
bestuur de belangen zijner ingezetenen
behartigt.
Trouwens de geheele bestrating van
onze gemeente laat veel, zeer veel te
wenschen over.
Zierikzee geniet d6 twijfelachtige eer
tot die gemeenten van ons land te
behooren, waar de bestrating het
slechtst is.
Het is noodig, dringend noodig, zoowel
voor ons ingezetenen, als voor de vreem
delingen, die onze gemeente bezoeken,
dat daarin spoedig 8en afdoende ver
betering komt.
De bestaande toestand is kortweg een
schande te noemen.
Alvoreris dezen brief te besluiten,
hoopt schrijver, nu geen St.-Nicojaas-
revues meer in de Nieuwsbode verschenen,
dat de bavolking van deze eilanden den
winkelstand op dezelfde onbekrompen
wijze zal blijven begunstigen als in
vroegere jaren en dat zij daarbij ook
niet zal verzuimen de handelaren te
bedenken die annstaanden Donderdag
ia de Beurs van de Kleine Kerk uit
gestald staan.
Zierikzee, 29 Nov. 1918.
BRINIO.
Gemeenteraadsvergadering
te Brouwershaven,
gehouden op Vrijdag 29 Nov. 1918.
De voorzitter opent de vergadering
en doet mededeeling van het over
lijden van den secretaris-ontvanger in
ongeveer de volgende bewoordingen.
„Plotseling werd de gemeente ge
troffen door liet overlijden van haren
secretaris-ontvanger, den heer G. A.
Sevenhuysen. Met hem is heenge
gaan een bekwaam, ijverig en eerlijk
ambtenaar, wiens leven was gewijd
aan zijn geboorteplaats, de stad Brou
wershaven, zooals hij zoo gaarne met
eenigen trots op het stedelijk karakter
onzer gemeente, zeide. Ik behoef
tegenover U, die hem allen langer
en beter gekend hebt als ik, niet uit
te wijden over de wijze, waarop - hij
zicli in verschillende functies ver
dienstelijk -maakte. Zijn heengaan zal
'niet alleen in het gezin een ledige
plaats achterlaten. Zijn nagedachtenis
zal ons steeds in eere blijven".
Deze woorden worden door den
Raad staande aangehoord.
De voorzitter stelt aan de orde dè
benoeming van een waarnemend
secretaris en vair een waarnemend
ontvanger.
In de eerste functie wordt aange
wezen de heer W. J. Kapteyn, burge
meester, in de tweede de heer H. M.
Beije, ambtenaar ter secretarie
De voorzitter stelt thans voor als
teeken van rouw de vergadering op
te heffen, waartoe besloten.
5000 passagiers.
Voor liet a.s. vertrek van de „Prins
der Nederlanden", de eerste mailboot
van de Mij. „Nederland", die 28 Dec.
rechtstreeks naar Indië vertrekt, heb
ben zich 5000 passagiers aangemeld.
Er is maar plaats voor ongeveer 3Q0.
Ex-kelzor Wi!h9lm.
Een Reu ter telegram uit Londen
meldt, dat de Daily Graphic over
de positie van ex-Keizer Wilhelm zegt
dat het eenige waar het op aankomt
de vraag is, of een .neutraal Land'
Verplicht is een souverein of e-x-sou-
verein van een oorlogvoerenden staat
uif te leveren, die bescherming heeft
gezocht onder neutrale vlag. Wanneer
men de groote beginselen overweegt,
in plaats van de zuiver wettelijke mo
gelijkheden, dan is het duidelijk, dat
het antwoord op deze vragen moet
afhangen van de omstandigheden. In
dit geval wordt de persoon, wien het
betreft, ervan beschuldigd de af
schuwelijkste misdaden te hebben
goedgekeurd, waardoor de mensche-
lijke natuur wordt onteerd. Het moge
een nieuw precedent zijn in het vol
kenrecht om 'hem uit te leveren, maar
'de eenige reden waarom zijn uitleve
ring wordt gevraagd is, dat men wil
Voorkomen, dat de misdaden, die hij
begaan heeft een nieuw precedent
zouden vormen, waardoor de vroe
gere leer van het volkenrecht zou
w orden gesch onde n
De Morning Posf gelooft, dat er
ïnaar één weg is voor de Geallieerden
n.l. om er op aan le dringen, dat de
ex-Keizer naar Duitschland wordt
teruggezonden, opdat het Duitsche
volk beslissen zal wat er met hem
gebeuren moet. Het Duitsche volk is
•er op aangewezen het vonnis le "vellen
en de wijze waarop het zijn plicht
zal doen, zal hel bewijs leveren in
hoeverre het ernst is met 'l berouw
óver zijn Pruisisch regime. Wanneer
de Duitschers 'hun Keizer weer aan
't hart drukken, zullen wij weten, dat
de met zooveel ophef gemaakte veran
deringen niets dan geveinsdheid zijn.
Wanneer zij den vluchteling behande
len gelijk het moet, dan zal het
mogelijk zijn voorde eerste maal te
gelooven, dat het Pruisische juk ver
broken is.
T E L E G^T^mTnT"
BERLIJN, 30 Noy. Verschillende
personen van de wapenstilstandscom-
missie te Spa hebben van de wapen-
stilstandscommissie te Berlijn, benevens
het opperste legerbevel en de Duitsche
rijksregeering, uit de houding van den
Franschen opperbevelhebber, maaraohalk
Fooh, een beslisten indruk^ verkregen, dat
deze naar een voorwendsel zoekt om het
wapenstllstandsverdrag met Duitschland op
te heffen.
Het leger van Maokenson, bestaande
uit ongeveer 170.000 man en veel oor
logsmateriaal wordt in Hongarije ge
ïnterneerd. Dit besluit werd gisteren in
den ministerraad volgens den wensch
der Fransche regeering genomen.
LONDEN, 30 Nov. Van gezaghebbende
zijde wordt verklaard dat geen definitieve
datum voor het vredescongres bekend
is. Men verwacht dat deze tegen het
einde van Januari zal bijeenkomeu.
Officieel is nog niet de nauwkeurige
datum bekend en evenmin is de plaats
van samenkomst vastgesteld.
PARIJS, 30 Nov. Naar de bladen
melden zal het vredescongres niet te
Versailles maar te Parijs gehouden
worden en 3 maanden duren. De onder-
teekening van de definitieve vredes
voorwaarden zal niet voor April plaats
hebben. Vooraf echter zal een voorloopige
vrede worden gesloten.
