Zierikzeesche 0 Nieuwsbode
ABONNEMENT:
Maandag 4 Maart 1918. (zierikzeesche courant).k.HiSS'iüÏÏL
ADVERTENTIËN:
EERSTE BLAÖ7
SLACHTVERBOD.
Oorlogsoverzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
Een praatje over evenredige
vertegenwoordiging,
Prijs per 3 maanden 1,40,
franco per post ƒ1,70. Voor het
buitenland per jaar 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—3 regels 50 ets., van 4
regels en daarboven 15 ets. per
regel. Reclames 20 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag yan uit
gave vóór 1,ure.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Inrichtingen, welke gevaar,
schade of hinder
kunnen veroorzaken.
BUReiMEÏ8T«R en WITBOÜDÏRS der
gemeente Zibbixzsb brengen ter openbare
kennii, dat ter gemeentesecretarie ter iuïiage
ligt een verzook met bijlagen van A. ANKER
alhier, om VERGUNNING tot het oprichten
•ener metaalsmelterg op het erf van het
perceel, kadastraal bekend in Sectie B, 110.
197. Op Zaterdag 16 Maart a.s., des namid
dags twee nar, tal in het Gemeentehuis
gelegenheid bestaan om bezwaren tegen de
inwilliging van dit verzoek in te brengen en
deze mondeling en achrifteljjk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij. die bezwaren
hebben, kannen gedurende drie dagen, vóór
het bovengemelde tijdstip, ter secretarie
der gemeente kennis nemen van de terzake
ingekomen schriftaren.
De aandacht van belanghebbenden wordt
er op gevestigd, dat volgens de bestaande
jurisprudentie niet tot beroep gerechtigd
zfln zij, die niet overeenkomstig art. 7 der
Hinderwet OP DEN BOYENBEPAALDEN
DAG VOOR HET GEMEENTEBESTUUR
ZIJN VERSCHENEN, TENEINDE HUN
BEZWAREN MONDELING TOE TE
LICHTEN.
Zibkikzbb, 2 Maart 1918.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKEBKE, Burgemeester.
P. F. "WITTERMANS. Secretaris.
De BURGEMEESTER van Zizbiizee;
Gelet op de circulaire van den Minister
van Landbonw, Ngverheid en Handel d.d. 2
Maart j 1. L.a A;
Vestigt de aandacht van belanghebbenden
op het navolgende:
1. dat het slachten van schapen en runderen
voor eigen gebralk absoluut is verbaden;
3. dat het slachten van eigen gemeste
varkens voor eigen gebruik zal worden
toegestaan, doch men dit na reeds aan
den Voorzitter van de Rijkscommissie
van. Toezicht op de Vleeschvereenlglng
moet opgeven met opgave van het
aantal varkens, dat men in de volgende
12 maanden wil slachten;
3. dat men later voor het slachten weder
eene vergunning van dien Voorzitter
Tragen moet.
A. dat, wie zl)n eigen varken slacht, het
daarvan afkomstig vet en afval mag
behouden.
De Ingezetenen, die voor eigen
gebruik een varken mesten in 1918,
zorgen daarom zoo spoedig mogelijk
dit op te geven aan den Voorzitter der
Rijkscommissie van Toezicht op de
Vleeschvereeniglng te 's-Graven-
hage, anders krijgen zij vermoedelijk
later geen vergunning tot slachten.
Zibbikzbe, den 4 Maart 1918.
Da Burgemeester van Zieriksaa,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
N.B. De genoemde circulaire ligt ter
Secretarie ter iozage en zal a.s.
Woensdag in haar geheel worden
bekend gemaakt.
Ook de Oostenrijksche troepen zijn
op dringend verzoek van de regeering
der volksrepubliek de Oekrainc haar
grondgebied binnengerukt, ten einde
de bevolking van de roode gardes te
bevrijden. Zij hebben reeds L:\ckowsky
Pnoskuran en Lipkonez bereikt. Twee
Russische legercorpsen en iiifantcrie-
divisiecommando's hebben zich zon
der slag of stoot overgegeven, terwijl
300 kanonnen» 200 tenten en honder
den voertuigen werden buitgemaakt.
De Duitsche troepen hebben zich
van Kief, hetwelk de roode gardes
veroverd hadden, meester gemaakt
In het geheel hebben de Centralen
in de maand Februari 1066 officie
ren en 30.944 manschappen gevan
gen genomen, en werden 1353 kanon
nen en 2145 machinegeweren buit
gemaakt.
Te Brest-Littowsk, waai- de ge
delegeerden van,den Vierbond en van
Rusland zijn te zamen gekomen, is
een algemeene vergadering gehouden,
die door den Duitsclien gezant, Von
Rosenburg, gepresideerd werd. In die
vergadering werden de voorwaarden
van den Vierbond aan de Russische
delegatie medegedeeld. Deze delega
tie heeft, wijl de Duitschers weigeren
de militaire operaties te staken, alvo
rens het verdrag is geteekend, beslo
ten het verdrag te teekenen zonder
de verschillende artikelen aan een
nader onderzoek te onderwerpen. De
door Trotzky bij de eerste onderhan
delingen over den vrede aangenomene
houding noopte de Duitsche regeering
thans tot een krachtiger optreden. Zij
wilde niet, dat evenals door Trotzky
door 'n anderen Russisclien bemidde
laar de vredesonderhandelingen opzet-
lijk slepende werden gehouden. Zij
had genoeg van de propaganda-rede-
voeringen van-Trotzky, die beter pro
pagandist dan staatsman is. Kühl-
mann had den 9den Februari te Brest-
Littowsk den categorischen eisch ge
steld, dat Polen, Koerland en Lithauen
voortaan niet meer deel van het Rus
sische rijk zouden uitmaken. Over het
toekomstig lot van deze gebieden zou
in overeenstemming met haar volken
worden beslist Hij verzocht op dien
'eisch den volgenden dag een beslist
antwoord. Trotzky verklaarde den
volgenden dag dien eisch niet te kun
nen inwilligen. Een vredesverdrag
met dergelijke bepalingen kon hij
niet onderteekenen. Maar ook niet
willend den oorlog voortzetten, ver
klaarde hij den oorlogstoestand voor
geëindigd, zullend het bevel igeven de
Russische legers te demobiliseeren.
Deze advokatenzet werd door de echter onmiddellijk
Duitsche regeering beantwoord met
de verklaring, dat de wapenstilstand
geëindigd was, en met het inrukken
van de Duitsche troepen in Est
land en Lijfland, zoodat deze thans
op eenige uren afstand van St.-Pe-
lersburg staan. Toen de Bolsjewiki
in Petersburg inzagen, dat de toe
stand voor hen dreigend werd, sein
den zij naar Berlijn, dat zij thans be
reid waren - den vrede te teekenen.
De Duitsche regeering.stelde thans ech
ter hoogere eischen. Zij verlangde,
dat Rusland afstand zou doen van
Polen, Lithauen, Koerland, Lijfland
en Estland en dat de roode gardes en
andere Russische troepen Finland en
de Oekraine zouden ontruimen. Die
eischen zijn thans ingewilligd. Rus
land heeft te Brest-Littowsk den vrede
geteekend.
Nu Rusland machteloos is, meent
de slimme Japannees 't gunstig oogen-
blik gekomen in Siberië en Mantsjou-
trije zijn slag te slaan. Onder voor
wendsel hulp te verleeneh aan de
gealliëerden, die bonne mine moeten
maken a mauvais jeu, maakt hij
zich gereed den gewonden en ter
nederliggenden ijsbeer te bespringen,
teneinde een stuk uit zijn vleesch te
kunnen rukken. Of de Bolsjewiki met
hel oog hierop dJe Duitsche en Oosten-
rijksche krijgsgevangenen in Siberië
van wapenen voorzien hebben dan
wel of dit gebeurt om de troepen te
bevechten, die in Mantsjoerije bijeen
gebracht worden door Semenof, den
leider der Kozakken, zal nader moeten
blijken.
Door den vrede met Rusland is de
voortgang der Russische revolutie ge-
sluit. Het was, dit is thans duidelijk,
den Bolsjewiki er om te doen een
wereldrevolutie te ontketenen, en
overal den verre van benijdenswaar-
digen toestand te scheppen, dié thans
in Rusland heerscht. Duitschland heeft
dat plan verijdeld.
NEDERLAND.
AMSTERDAM. Terwijl in de Iial-
verstraat de gewone volte van voorbij
gangers heerschte, werd bij de Tak-
steeg de menigte opgeschrikt door 2
zware slagen en het gerinkel van bre
kend glas. Men zag, dat een man met
een hamer de spiegelruit van een der
uitstalkasteiLvan den juweliers winkel
Joaillerie franeaise had ingeslagen, in
de uitstalling een haastige greep deed
en zich daarna uit de voeten wilde
maken. Twee militairen volgden hem
en grepen hem.
Het bleek, dat hij een standaardje uit
de uitstalkast had weggenomen, waar
op een garnituur, bestaande uit een
gouden ring met grooten briljant, en
twee briljanten oorknoppen, ter ge
zamenlijke waarde van f 7500. jjDe ring
en een der knoppen is onmiddellijk
teruggevonden, de andepe knop is
echter zoek gebleven, ook nadat in
middels- telefonisch ontboden politie
den dader gefouilleerd had. De man
is later geboeid naar het politiebureau
gebracht.
ROTTERDAM. De koffiehuishou
der A. L. V., uit de Weste Wagen
straat alhier, en zijn vrouw, die
eenige weken geleden van zich deden
spreken, toen aan het licht kwam, dat
tientallen van inwoners aan deze
kasteleines geldsommen, waaronder
groote bedragen tegen hooge interest
geleend hebben en welke kasteleines,
na gedurende eenige dageii spoorloos
verdwenen te zijn geweest, zich on
machtig verklaarde, deze geldsom
men op staanden voet terug te be
talen, zijn gearresteerd.
De gearresteerde koffiehuishou
der en zijn vrouw worden verdacht
van bedriegelijke bankbreuk.
Eenige crediteuren ,die te vergeefs
alles hebben aangewend om de vrouw
te bewegen het geleende geld terug te
betalen, hebben in Januari haar fail
lissement bij de rechtbank aange
vraagd.
BODEGRAVEN. Eenige opgescho
ten jongens hebben Woensdag een
zekeren H., die niet wel bij 't. hoofd
is, zooveel jenever te drinken ge
geven, dat hij daarin is gestikt.
OLDENZAAL. De douane aan het
station te Oldenzaal heeft in beslag
genomen een partij goudgeld en gou
den voorwerpen met eenige edelge
steenten ter waarde van ongeveer
f 100.000, hetwelk een Duitscher^ af
komstig uit Berlijn, - trachtte uit te
voeren. De dader werd gearresteerd
en gevankelijk naar Almelo overge
bracht.
EINDHOVEN. De slager S. van
hier is van Valkenswaard per fiets
naar huis térugkeerendtusschen
Waalre en Aalst d(oor twee kerels^aan-
gevallen, door een slag op het hoofd
bewusteloos geslagen en beroofd van
zijn portefeuille met f 1200—f 1300.
Luctor et Emergo.
ZIERIKZEE; 'De mannenzaugver-
eeniging „Luctor et Emergo", die ten
gevolge van den oorlogstoestand en
de daarmede gepaard gaande mobili
satie, waardoor vele goede krachten
aan haar onttrokken werden, langen
tijd sluimerde, is tot nieuw leven
thans ontwaakt, gelijk uit de uitvoe
ring, die zij Zaterdagavond onder lei
ding van haar verdienstelijken direc
teur, den heer A. v. d. Houten J.Jz.,
in het café „Juliana" voor een stamp
volle zaal gaf, ten duidelijkste bleek.
Met welwillende medewerking van
het zoo gunstig bekende Zierikzee
sche Strijk or chest verschafte zij aan
het talrijke publiek een hoogst genot-
vollen avond. De zangstukken, die zij
ten beste gaf, werdén fraai en zuiver
gezongen en vielen blijkens 't leven
dig applaus in den algemeenen smaak.
Ook liet Zierikzeesche Strijkorchest
droeg zoowel door de keuze van het
geen ten gehoore gebracht werd als
door de voortreffelijke uitvoering er
van niet weinig bij tot -het welslagen
van den met een geanimeerd bal be
sloten avond. Wij hopen, dat.„Luc-
tor et Emergo" in de toejuichingen
van 't publiek een krachtigen prikkel
moge vinden ijverig voort te gaan
op den ingeslagen weg, gedachtig aan
de waarheid, dat beoefening van den
zang den mensch verheft.
Inbeslagneming van vee.
Gisterenavond zijn twee officieren
met-een taxateur alhier aangekomen,
die heden een tocht door het eiland
ondernamen, teneinde bij de land
bouwers vee in beslag te nemen.
Een boot ligt voor het vervoer van
het vee in de haven gemeerd.
Naar men ons mededeelt is te Rot
terdam hedennacht om twee uur al
het in de stallen aanwezige vee in
beslag genomen.
Het Zierikzeesch Tooneelisten-Ensemble.
Ten bate der „Tuberciilose-Vereeni-
ging" werd gisterenavond in de dicht-
bezelte Concertzaal dooi* bove nge-
noemd gezelschap, hetwelk het vorig
jaar met veel succes „De nieuwe
methode" heeft opgevoerd, gespeeld
„De Student thuis", een in drie be-
drijven door Frederik Van Eeden ge
schreven blijspel.
Wij kunnen nu juist niet zeggen,
dat de keuze van liet stuk een geluk
kige geweest is. Alhoewel wij in gee-
nen deele voorstanders zijn van het
vaderlijk gezag, gelijk zich dit bij de
Romeinen ojpenbaarde, zoo meenen
wij toch, dat een optreden tegenover
ouders, zooals dit blijspel ;ons voor
namelijk aan het slot te zien-geeft,
weerzinwekkend is.
Er kan dan ook van een dergelijk
stuk, al zou men geneigd wezen de
door M. C. BLANKERT, St.-Filipsland.
Vervolg
Hebben we een vorigen keer nage-
gegaan op welke manier het Centraal
stembureau aan elke lijst het aantal
zetels toewijst, waarop .zij rechtheeft,
nu is aan de orde om te bepalen,
welke candidaten er gekozen zijn. Zoo
spannend als vroeger zal. men" niet
op dien uitslag wachten. Als men heeft
nagegaan hoeveel zetels elke lijst ver
overde, kan men al met vrij groote
waarschijnlijkheid vermoeden, wie de
gelukkigen zijn zullen. Natuurlijk
kunnen kleine verrassingen niet uit
blijven. Bovendien zullen vele kie
zers reeds tevreden zijn, als ze weten,
hoeveel afgevaardigden hun partij
telt. Immers, onwaardige leden komen
toch niet op een lijst voor. Het zijn
allen mannen of vrouwen, van wie
de partij verwacht, dat zij haar met
eere zullen vertegenwoordigen. Nemen
we als voorbeeld een lijst van de
Unie-Liberalen. Er staan 10 namen
op, die we voor 't gemak zullen aan
duiden door letters van het alfabet.
Op die lijst zijn in het geheel uitge
bracht 55000 stemmen, verdeeld over
de candidaten als volgt:
A 13000 stemmen.
B 12000
9000
4300
2900
2300
4500
2600
2800
1600
Samen 55000 stemmen.
Aan deze lijst waren 4 zetels toe
gewezen, terwijl de kiesdeeler 14000
bedroeg. Gaat men het rijtje getallen
na, dan merkt men al spoedig op,
dat geen enkele candidaat het tot den
kiesdeeler heeft kunnen brengen. Wat
nu te doen? Wel nu zijn die heeren
of dames gekozen, die de 4 hoogste
getallen hebben bereikt, in dit geval
dus A, B, C .en G.
Als 2de voorbeeld nemen we een
lijst der.A.-R. partij, waarop totaal
64000 stemmen zijn uitgebracht, ver
deeld over 10 candidaten, als volgt:
K 16000 stemmen.
L 15500
M 14300
N 12000
O 4800
P 400
Q 200
R 100
S 500
T 200
SameD -64000 stemmen.
Aan deze lijst zijn 5 zetels toege
wezen. Daar de kiesdeeler 14000 is,
zien we terstond, dat drie candidaten
gekozen zijn, n.l. K, L en M. K.
heeft 2000 stemmen over, L 1500 en
M 300 stemmen. Die resten worden
geteld bij de stemmen op den vol
genden candidaat uitgebracht, d. i. op
N. Deze krijgt dus daardoor 12000
-f- 2000 -f 15004- 300 15800 stem
men. Hij heeft dus glansrijk een zetel
veroverd en geeft de stemmen, die
hij boven den kiesdeeler had, dat zijn
er dus 1800, door aan zijn buurman
O, die er daardoor 4800 -{- 1800
6600 krijgt. Daar geen andere candi
daat nu meer stemmen op zich heeft
vereenigd dan O, is deze als No. 5
gekozen, hoewel hij niet aan den kies
deeler kwam.
Als laatste voorbeeld geven we een
lijst van de S. D. A. P., waar het mee-
rendeel der kiezers op den boven
sten candidaat stemde. NeéTh aan, 'dat
die lijst 8 candidaten telt en met 32000
stemmen recht op 4 zetels heeft. Laten
de stemmen als volgt verdeeld zijn;
U 48100 stemmen.
700
680
840
450
820
200
V
W
X
IJ
Z
A A
B B 210
Samen 52000 stemmen.
U is gekpzen, maar heeft 34100
stemmen over. Die komen bij de 700
van V. Daardoor heeft deze er 34800
en is ook gekozen; zijn rest is 20800
en komt bij de 680 stemmen van W.,
die er daardoor 21480 krijgt en even
eens gekozen is. Zijn overschot, dat
7480 bedraagt, doet hij cadeau aan
X, die het op die manier brengt tot
840 -J- 7480 8320 stemmen. De
overigen hebben allen minder, dus
X is de-4de uitverkorene. Uit de laat
ste verdeeling ziet men, dat iemand,
die minder stemmen krijgt dan een
ander toch gekozen wordt. Verge
lijk b.v. W. met 680 stemmen tegen
Z met 820. Hieruit blijkt dan ook dui
delijk, dat de volgorde van de namen
der candidaten óp de lijsten geen
geringen invloed heeft op den uitslag
der verkiezing. De vruchten van het
voorbereidende werk der kiesvereeni-
gingen worden eerst dan geplukt. Men
stelle dus met"zorg de ranglijsten vast.
Dan is het voornaamste werk ver
richt.
Wij kunnen uit de laatste verdeeling
tevens1- zien, dat hoe meer stemmen
men op den bovensten candidaat van
zijn partij uitbrengt', hoe zekerder
men er van is, dat de candidaten ge
kozen worden in dezelfde volgorde
als ze op de lijst voorkomen.
Bij het verbinden van lijsten is de
vraag gerezenWelk nut steekt daarin?
Eerst verdeelt men de zetels over de
groep en dan over de lijsten, die sa
men die groep vormen. Kan men dan
niet veel eenvoudiger onmiddellijk de
zetels over de lijsten verdeelen? Dat
geeft toch hetzelfde resultaat en het
werk is minder. Om hierop antwoord
te geven, zijn weer een paar voor
beelden noodzakelijk. Daaruit zal blij
ken, dat men niet steeds hetzelfde
resultaat krijgt. Nu eens zal verbin
ding voordeel aanbrengen, dan weer
nadeel. De cijfers, die we in de voor
beelden zullen gebruiken, ontleenen
We aan de verdeeïing der zetels, die
we de vorige week gaven. Ik wil
even herhalen, dat de 4 grootste res
ten daarbij waren: 1°. die der land
bouwers 12900 20. die der A.-R. 12200;
3°. die der S. D.A. P. 12000; 4 die
d^r C.-S. 7200.
Nemen we de Christelijk-Histori-
sche groep met 84100 stemmen er
hit. Die had recht op 6 zetels. Neem
nu eens aan, dat die partij 5 lijsten
had ingediend en ze niet verbonden
had. We kunnen ons nu gemakke
lijk den volgenden uitslag der stem
ming denken:
Lijst I 18700 at. 1 X kiesd. 4700
Lijst H 18300 st. 1 X - -f 4300
Lijst III 17700 st. 1 X 3700
Lijst IV 14800 st. 1 X 4- 800
Lijst V 14600 st. 1 x -f 600
Samen 84100 stemmen 6 kiesdeeler.
Deze partij zou dus 5 zetels krij
gen, maar dan zijn er slechts 95 ver
deeld en moet er een 5de groote rest
zijn. Die heeft juist lijst I, want de
6900 stemmen der S.-P. tellen niet
mee, aangezien dit minder dan de
kiesdeeler is. Op deze manier krijgt
de C.-H. partij een Gdenr zetel. Dat
is juist zooveel als bij de verbinding
der lijsten tot een groep. De partij
der Unie-Liberalen had met 168500
stemmen recht op 12 zetels. Indien
die partij eens 10 lijsten had ingele
verd en deze niet verbonden en als
de uitslag der stemming als volgt was
geweest:
I 15459 st.
II 29458 st.
III 15457 st.
IV 15456 st.
V 15455 st.
VI15444 st.
VII 15443 st.
VIII 15442 st.
IX 15441 st.
X 15445 st.
1 X kiesd. -}-1459
O I 1 ,1KQ
2X
1 X
1 X
1 X
IX
1 X
?1X
1 X
1 X
1458
1457
-f-1456
-f 1455
1444
1443
4- 1442
4- 1441
4- 1445
Samen 168500 st. 11 X kiesdeeler,
dan zouden de Unie-Liberalen maar
11 zetels veroverd hebben. De Vrij-
Liberalen kregen dan met hun rest
van 1500 een zetel meer. In dit geval
was verbinding van lijsten dus voor-
deelig voor de partij.
Ten slotte een voorbeeld, dat de
bedoelde verbinding nadeelig werkt.
De landbouwers hadden met 40900
stemmen^ 3 zetels verworven. Stel, dat
zij 4 lijsten afzonderlijk hadden inge
leverd. Nemen we verder aan, dat
de stemming daarop de volgende
cijfers bracht:
Lijst I 13900 0 X kiesd. 4- 13900
II 10000 0 X 10000
III 9000 0 X 4- 9000
IV 8000 0 X -h 8000
Samen 40900 stemmen.
Er werd hun dan direct geen enke
len zetel toegewezen. Dan waren er
bij het begin maai* 94 zetels verdeeld
Bleven 6over voor de grootste resten.
De landbouwers hadden 4 van die
6 groote resten en kregen dus 4 zetels,
d. i. 1 meer dan bij verbinding der
lijsten. De C. S. kregen er daardoor
geen enkelen.
Hieruit blijkt,, dat verbinding van
lijsten zoowel voordeelig als schade
lijk kan zijn. Van te voren is dat niet
na te gaan. Het zou een heel moei
lijke kansberekening zijn om te dezen
opzichte een besluit te nemen. Ge
middeld genomen zal het voordeel wel
tegen het nadeel opwegen en komt
het er feitelijk weinig op aan of men
lijsten verbindt of niet. Slpt volgt.
