Z.zeesclte Nieuwsbode
TERUGBLIK.
TWEEDE BLAD
behoorendé bij de
van DINSDAG I JANUARI 1918,
no. 10102.
Met 'ja,ar 1917 behoort, als gij, lezer
■of lezeres, dit blad in handciiuieeuit,
lot de geschiedenis.
Haat ons, voordat wij de belang
rijkste gebeurtenissen in dit jaar voor
gevallen; in vogelvlucht bespreken
een oogenb'lik de dooden herdenken:
in de allereerste plaats de dierbare
.betrekkingen, die van ons naar betere
gewesten zijn heengegaan, en in de
tweede plaats, de honderdduizende
jonge mannen, die in den verschrikke-
lijken wercldslrijd, welke nog steeds
om ons benen woedt, in den bloei en
de kracht van hun leeftijd zijn weg
gemaaid. Zij allen, de beklagenswaar
dige slachtoffers van hen, die lol be
reiking van-imperialistische doelein
den den wereldkrijg ontketend hebben
en om diezelfde reden tegen de beëin
diging er van zich met alle macht
verzetten, verdienen, lol welken land
aard zij ook moge behooren, dat bij de
wisseling van den jaarkring onze ge
dachten een wijl bij hen toeven. ITun
jeugdig, kostbaar léven, hetwelk voor
de toekomst nog zooveel beloofde
moesten zij jammerlijk opofferen.
Moge het door hen gestorte bloed
het opkomend zaad voor een nieuwe:
wereldorde, waarin geen oorlogen tus-
schen de natiën meer zullen, gevoerd
werden en voor legers en vloten geen
•plaats meer zal wezen, lot volkomene
rijpheid brengenzoodat algemeene
mcnschcnliel'de de hechte kelen zal
vormen, die de volkeren zal vereenigen
lot 't eene schoone'doel de geestelijke,
zedelijke en maatschappelijke ont
wikkeling' van het menschclom ge
meenschappelijk te bevorderen. Wan
neer deze mensclionieerende, gruw
zame wereldoorlog dit zegenrijk ge-
vuig mochl heliben, dan zal althans
hun bloed niet te vergeefs gevloeid
hebben.
In de tweede maand van 'het nu
heengegane jaar werd door de Cen
trale stalen de verscherpte duikboot-
oorlog afgekondigd. Dit geschiedde
niet alleen wegens de afsnijding van
den toevoer van alle levensmiddelen
naar de Centrale Staten, "zoodat Mn
Duitscliland en Oostenrijk han hel
hoogst noodige ernstig gebrek werd
geleden, maar ook wegens de om
standigheid, dat Amerika de geallieer
den op uitgebreide schaal niet van
zand en grind, maar van kanonnen,
ammunitie en andere lcrijgsbenoodigd-
heden ruimschoots voorzag, waar
door onze tegenvoeters wel milliarden
verdienden, maar feitelijk aan de ge
allieerden hulp verleenden. Op grond
nu van den verscherpten duikbooloor-
log verklaarde Amerika op den 4den
April aan Duitschland den oorlog.
Velen waren van gevoelen, dat Ame
rika met die oorlogsverklaring niet
zoozeer beoogde het voeren van oorlog
met liet verafgelegen Duitschland
maar daarmede uitsluitend tot oog
merk had een gereede aanleiding te
hebben tot formeering' en bewape
ning van een groot leger, teneinde er
aanstonds bij te kunnen wezen, bij
aldien het machtig en militair goed
toegerust Japan soms beproeven mochl
zijn landhonger in China of Indië te
stillen.
Het Slechte voorbeeld van Amerika
werkte inmiddels aanstekelijk.
Vele staten volgde dit na.
In Europa Griekenland, en in Azië
China.
In Griekenland, was Koning Con-
slantijn, die het volk, waarover hij
regeerde, voor de rampen van den
oorlog wenschte te behoeden, trols be
dreiging en vernedering manmoedig
neutraal gebleven, maar was deswege
bij de geallieerden in ongenade ge
vallen, die met de pistool op de borst
hem lot kroonafstand noodzaakten.
De heillooze politiek van den Creten-
zer, Venizelos, die wilde, dat Grieken
land de zijde der Entente zou kiezen,
had gezegevierd. Den 30sten Juni ver
klaarde Griekenland aan de Centrale
staten den oorlog.
Wat de republiek China betreft, dit
uitgestrekte rijk schaarde zich deels
om finantiëeledeels om politieke
redenen aan den kant van de Entente.
Het verklaren van oorlog aan de
Centrale Mogendheden begon gaande
weg het karakter van een epidemische
ziekte te verkrijgen.
Gelukkig werd Nederland, dank zij
hel kloek beleicl van ons Ministerie
door die ziekte niet aangetast, al
waren er ook in ons land verderfelijke
elementen aanwezig, die niets onbe
proefd lieten om onze bevolking met
den bacil van haal legen- onze oösle-
lijke naburen te vergiftigen.
Te midden van liet oorlogsgewoel
weerklonk op 15 Augustus in een nota
aan al de oorlogvoerende staten de
vredesslcni van Paus BénediclusXV,
maar helaas! de slem van dezen nb.be-
ïen kerkvorst was, dé stem eens roe
penden in den woestijn. Wel gaven
ecrierzijds" Duitschland. Oostenrijk,
Bulgarije en Turkije hoogst bevredi
gende antwoorden, maar nnderszijds
gingen dc geallieerden er, niet slechts
'niet /op in, maar zij beantwoordden
haar zelfs in M geheel niet. Zij hadden
zich* namelijk, gelijk uil de door de
huidige Russische regeering gepubli
ceerde geheime diplomatieke stukken
■achteraf bleek, jegens Italië bij dc
toetreding van dit rijk lol tic Fnlont'
verbonden niet te gedoogen. dat da
Paus als bemiddelaar of vredesstich-
Ier optrad. Vandaar hun eenparig stil
zwijgen.
lie openbaarmaking van dc ge
heime diplomatieke, stukken, waar
uit de veroveringsoogmerken van dc
Entente-stalen in liét helderste licht
verschenen, was een gevolg geweest
van de nieuwe 'toestanden, die -de in
middels i'n Rusland uitgebroken;.'
revolutie in hel leven lrad geroepen.
Czar 'Nicolaas li zag zich door
deze omwenteling genoodzaakt van uc
kroon afstand te doen, werd als ge
vangene behandeld en ten slotte naar
Tobolsk in Siberië verbannen. Hel
despotisme was gevallen. Het Rus
sische volk had zijn kluisters ver
broken. De geallieerden bekreunden
'zich nu niet meer om den gevallen
Alleenheerscher, met wien zij vroe
ger zoo nauw verbonden waren, maar
haastten zicli met de leiders der om
wenteling .diplomatieke betrekkingen
aan te knoopen, met liet klaarblijke
lijk doel hen lot voortzetting van den
oorlog le bewegen. Aanvankelijk ge
lukte hun dit.. Gebruik makend van
de finantiëele: moeilijkheden, waarin
■Wat Italië'aangaat, deze staat, die
zonder oorlog had kunnen verkrijgen,
wal hel aanvankelijk begeerde, indien j
het niet trouweloos gehandeld had,
heeft in elf Isonzoslagen dc' bloém zij -
lier jongelingschap verloren, en toen
zijn doel, het vurig begeerde Triest,
bijna bereikt scheen, wérd aan zijn
strijdmacht een klap toegediend, zoo
•geducht, als .iu dezen geheelen oorlog
nog niet is voorgekomen.
Daarbij komt, dat zoowel inJFrank-
rijk als in Italië tengevolge van den
duikhooloorlog de levensbehoeften niet
alhcn ontzettend in prijs zijn gestegen,
maar ook mét' den dag schaarschcr
werden, zoodat in economisch opzicht
de vooruijzichlcn 'ui beide stalen al
zeer bedroevend zijn.
Wat Engeland betreft, dit rijk heeft
-Bagdad. Jerusalem <n de Duilsche
bezillingen in Afrika veroverd, maar
aan de oevers van den Theems weet
men heel goed, dal tie beslissing van
dezen oorlog niet in Azië'of Afrika
ligt, maar in Europa. En in Europa
is tot héclen toe Duitschland de ster
kere. En wanneer de Ceulralen nu
in hel Oosten de handen geheel vrij
krijgen, waarop groöi kans schijnt
te beslaan, clan zou''het kunnen ge
beuren, dat zij zich 'met geheel hun
macht op hel Westelijk front wer
pen. Zullen de Engelschen met dc
Fransclien, die in den Kaatsten tijd
reeds met groote moeite zich in hun
stellingen kunnen handhaven, dien
schok weerstaan kunnen. In de En-
gclsche bladen wordt van de te ver
wachten Amerikaansclic hulp hoog
opgegeven. Maar zal Amerika, het
welk als bondgenoot van'de geallieer
den oen mooi voorwendsel had zich
op geduchte wijze militair toe te
rusten, ten believe van Engeland zijn
militaire kracht in een Europeeschen
oorlog gaan verspillen. Men moet al
heel riaief wezen om dat le gelooveh.
Het is Amerika er om te" doen om
na dezen oorlog, waardoor Europa in
zich Rusland tengevolge van den oor- pc eerste 10 jaren afgemat ten bodem
log bevond, wisten zij Kerenski en z;p liggen, zoowel iii economisch als
anclerc voormannen der revolutie voor j militair opzicht sterk le staan. In
dc voortzetting van den strijd gunstig
le stemmen. Maar dit was niet naai
den zin van liet Russische volk, hei-
welk smachtend den vrede verlangde.
Dc maximalistenaangevoerd door
mannen als Lenin en Trolzky? ont
plooiden de vredesbanier, en maakten
Japan, hetwelk hoewel verbonden met
de geallieerden, zich telkens van den
domme houdt, wanneer het recht
streeks of zijdelings aangespoord
wordt troepen naar Europa te zenden
weet men wel waarom.
Het welbegrepen belang der En-
zich van hel gezag meester. Kerenski tónle j)rengt mccle, dat bare leidende
nïoest liet veld ruimen. De eerste lie- sianlslïcden de oorlogsdoeleinden ge-
lengrijkc daad van de Maximalisten j heel CI1 al herzien en trachten op clcn
was 'l sluiten van '11 wapenstilstand j groflJslig van dc le Hresl-Litowsk ge
le Bresk-Lilowsk niet Duitsclilandliane vredesvoorstel en le komen tot*
Oostenrijk, Bulgarije en urkije. li ij ulgemeencn vrede, die door al dc
werden hierlofgêleid door de gedachte, vo]keren van Europa, zoowel oorlog
dat liet heil van het gansche volk j voerenJo als neutrale vurig verbeid
hooger staat dan liet houden van een wor(U Want ook de volken der neu-
overeenkomst, die gesloten door dc j lralc slatcll gaan Zwaar onder den
regeering van den onttroonden Czar, j oorlogslast gebukt. Om ons slechts
vo-r het door dc zee omspoelde en j ,lut ons vaderland le bepalen, wijzen
daarom ongenaakbare Engeland niet wjj op dc schaarschle der levensmid-
schadelijk was, maar op den onder- jelch op de duurte van allé levens
gang van Rusland moest uilloopen. i behoeften en op de klimmende belas-
Diezelfde geduchte bewoog hen levens I Wilgen die lot dekking der slijgende
om los van de geallieerden le komen j openbare uitgaven gelieven worden;
met vredesvoorstellen, die, verval in j wjjZCn \yj~op het afsnijden der lelc-
een zestal punten, het beginsel van rnnmuinioalie met Indië.
geen annexatie en geen schadevergoe
dingen huldigden. Op deze vredes
voorstellen is door de Centrale Stalen
geantwoord, dat een gewelddadige
inlijving van de lijdens den oorlog
bezette gebieden'niet in T voornemen
grafische communicatie met Indië.
T vasthouden onzer schepen in Ame
rika, liet dwingen onzer schepen lol
transporten ten gunste der geallieer
den, de verplichte dienstneming van
onzijdige burgers in de Vercenjgde
Staten, en den burgerlijken dienst-
van de verbonden regeeringen ligt, en j plichL in Engeland voor neutrale on-
dat zij ook niet liet plan hebben om j clerdanen; wijzen wij op dc mijn- cn
een van de volkeh, die in dezen oorlog j duikbootgevaren, waaraan onze sclic-
hun politieke - onafhankelijkheid ver- pc|1 ler zee voortdurend zijn blootgc-
loren hebben, van die onafhankelijk- j slcitp wijl geen der oorlogvoerende
heid le berooven, mits de gealliëer- j staien het beginsel van de vrije zee
den bel door hen veroverde ook terug- j (marc libervim) huldigt, en op de
gaven. bommen, die door vliegers op tal van
Moge deze openlijke, belangrijke j plaatsen in Zeeland geworpen zijn,
verklaring van de Centrale Staten, dal
zij er niet aan denken om België,
Polen, Rumenië, Servië, Montenegro,
Frankrijk en Italië, landen, die door
hun troepen geheel of voor een ge
deelte bezet zijn, le behouden, door
de geallieerden lot herstel van den
algemeenen vrede gretig worden aan
gegrepen.
Zij mogen bedenken, dat, genomen
den stand van zaken, zij nimmer gun
stiger voorwaarden voor liet sluiten
van den vrecle zullen kunnen bedin
gen, dan nu.
Want zoowel in militair als in eco
nomisch opzicht staat voor hen de
'zaak niet gunstig.
Hun offensief toch in Artois en aan
de Aisne, beoogend- een concentrische
doorbraak, en hun aggressicf optreden
in Vlaanderen, ondernomen mét liet
doei zich van de duikbootbasis, Zee-
brugge, meester le maken, heeft trots
de ophemeling in ellenlange Reuter-
berichten al heel weinig praktische
resultaten opgeleverd. Dc doorbraak
is niet gelukt, cn Zeebrugge bevindt
zich nog steeds in Duilsclie handen.
De profetie dan ook van Sir Douglas
Ilaig in Februari 1917 gedaan, dat hij
binnenkort Brussel zou binnentrekken,
ïs dan ook tot lieden niet Tn vervulling
gekomen.
waardoor vooral le dezer stede en,
kortelings ook te Goes groote onheilen
zijn aangericht geworden. Ilier in Zie-
rikzee verloren bij dien ouvcrgelelij-
ken ontzetteiiden bomaanval drie op
passende menschen op jammerlijke
wijze "hun leven, terwijl groote mate-
riëele lot nu toe niet vergoede schade
werd veroorzaakt, en in Goes werd
door het bommenwerpen "één slacht
offer gemaakt.
Geen wonder, dat ook de neutrale
volken naar liet einde van "dezen
oorlog Bulgarije lieei'l met Rusland
reeds -vrede gesloten smachtend
verlangen.
Moge liet nieuwe jaar in l belang
van de geheele inenschlieid dit einde
spoedig brengen. Dit geve de Voor
zienigheid.
En hiermede zouden wij ons Jaar
overzicht kunnen besluiten, ware liet
niet, dat wij nog' een belangrijke nati
onale. gebeurtenis hadden te vermel
den, die in het afgeloopen jaar haar
beslag heeft gekregen. De Staten
Generaal namelijk hebben aan de
door de regeering voorgestelde Grond
wetsherziening hun goedkeuring ge
hecht. Eenige weken geleden werd
zij plechtig in den lande afgekondigd.
Tengevolge van deze afkondiging zal
bij. de aanstaande periodieke Kamer
verkiezingen hel algemeen kiesrecht
in ons land zijn intrede doen, 'en
zullen de vrouwen de bevoegdheid
erlangen in de wetgevende lichamen
zitting tc mogen nemen. Wij verheu
gen ons ei* over, dal hel rechtsbeginsel
betreffende hel inedczeggingscl)ap van
alle staatsburgers in de openbare
zaak, waarvoor zoo lang en zoo iel
gestreden is gewordenten langen
leste heeft gezegevierd, en wij voegen
er aan toe, dat wij ons niet minder
zullen verheugen, wanneer de wet
gever van de opengemaakte déur in
dc Grondwet zal gebruik maken om
zoo spoedig mogelijk al dc vrouwen
lot de slembus toe Le laten.
Tevens is ingevoerd de evenredige
vertegenwoordiging, waarvoor iu be
ginsel alle?» te zeggen valt. Maai- of
dc wijze, waarop zij geregeld is, vol
deed zal, wordt door menigeen ernstig
betwijfeld. Velen achten haar le ge
compliceerd. Hel volk, zegt men, be
grijpt er geen sikkepit van. Er zijn
zelfs Kamerleden, die openhartig
verklaard helihendal ook zij in de
gemaakte regeling veel duisters vin
den. Moe hel ook zij, wij hopen, dat
wij door do Grondwetsherziening
zullen krijgen een waarachtige volks
ver tegen woord i ging, waarin niet ler
bevrediging van persoonlijke eerzucht,
maar uitsluitend ter bevordering van
"s lands belangen eerlijke; bekwame
mannen en vrouwen door de kiezers
zullen gekozen worden. Jammer in
den wij h^t, dal voortaan in deze
volksvertegenwoordiging een figuur
zal gemist worden, die een reeks van
jaren door het kiesdistrict Zierikzee
met telkens slijgende meerderheid
naar de Tweede Kamer is afgevaar
digd. Mr. R. J. H. Palijn heeft name
lijk verklaard niet meer vuur een
Candida tuur in aanmerking le willen
komen. In die verklaring heeft men
moeten berusten; al doel hel ook pijn
lijk-aan, dal wij in de Tweede Kamer
zullen moeten missen een man. die
steeds gaande recht door zee en ver
foeiend alle ongeoorloofde middelen,
door de schitterende en consciëntieuze
wijze, waarop hij zijn mandaat ver
vuld heeft, oen sieraad van ons Parle
ment is.
Te betreuren valt liet, dat in de
wetgevende periode, die weldra ten
einde zal spoeden, de nakoming der
belofte, bij de stembus in 1913 gedaan,
dat aan alle behoeftige ouden van
dagen, die den zeventigjarigen leeftijd
bereikt hebbenstaatspensioen ver
leend* zal worden, op den onwil van
ons Iloogerliuis is afgestuit.
Tc liopen is het, dat wanneer liet
nieuwe wetgevende tijdperk zal zijn
ingetreden, regeering en volksver
tegenwoordiging zich haasten zullen
in deze te doen wat reeds lang volgens
plicht cn geweten had moeien, ge
beuren.
God behoede ons Vaderland.
MlEUWSTMDgNGEfL
AMERIKA
Aardbeving in Guatemala.
WASHINGTON. Naar luid, van
telegrammen uit de stad Guatemala,
heeft een aardbeving een groot deel
van de plaats verwoest. Er zijn tal van
slachtoffers. Velo duizenden zijn dakloos.
De buitenlandsche kolonie is gered.
NEDERLAND
HOORN. Alhier is ingebroken in de
boerderij van den heer Donker te Twisk.
Deze, een veehouder, is weduwnaar en
woont met zijn huishoudster alleen. De
inbrekers waren met z'n beiden. Een
overweldigde de dienstbode, de ander
ging in de kamer, waar de lieer Donker
sliep. Deze echter sloeg den inbreker
met een hard voorwerp op het hoofd,
cn wist, gebruikmakende van de ver
warring van den inbreker, de voordeur
uit te komen om hulp te halen. Toen
hij met zijn buren terugkwam, waren
de inbrekers gevlogen. De justitie werd
gewaarschuwd en men verwacht wel de
dadeifè te kunnen opsporen.
Gewetenswroeging.
HARDERWIJK. Aan het commissa
riaat van politie vervoegde zich een
jongeman, die verklaarde voor 6 it 7
jaren te Dordrecht een 19-jarig meisje
te hebben vermoord.
Hij was na zijn wandaad naar Duitsch
land gevlucht en sedert 2Va jaar in
Nederland terug.
Gewetenswroeging over het feit, dat
een onschuldige als de moordenaar werd
aangewezen, deed den man besluiten zijn
misdaad te erkennen en zich in handen
der justitie te stellen.
Na telegrafische onderhandeling met
den commissaris van politie te Dordrecht
werd de man door een agent derwaarts
overgebracht.
De Britsche krijgsgevangenen.
EINDHOVEN. Zaterdagmorgen om
streeks kwart voor elven bracht de trein
uit Aken het eerste trau sport Engelse he
officieren en onderofficieren aan, die
omstreeks 18 maanden in Duitsche ge
vangenschap hebben vertoefd.
Tot het transport behoorden Engel
schen, die gedurende den slag bij Bergen
in Aug. 1914 waren gevangengenomen.
Uit Stad en Provincie.
DREISCHOR. Naar gewoonte bracht
de kerstweek ons ook weer de uitvoe
ring der zangvereeniging „Thalia", van
ouds een avondje van intieme gezellig
heid.
Jammer, dat de bekoring daarvan
wel eenigszins gaat verdwijnen, doordat
de Inatsto jaren een toenemend bezoek
van jeugdige, moest mannelijke vreem
delingen valt waar te nemen, -waarvan
niet allen de gewenschte aandacht en
goede vormen in acht nemen.
Het programma werd geopend met
de Cantate Lentenachts-fantazie" voor
gemengd koor en solo en verder aange
vuld dooi' eenige koornummers en.
'voordrachten.
Een en ander opgeluisterd en begeleid
door 't zoo voortreffelijk pianospel van
den Heer Eduard Flipse, gaf den aan
wezigen een avond van aangenaam
samen zijn.
Maar zeker ware dit alles niet moge
lijk geweest, zoo niet eenige dames en
heeren, oud- en eereleden van Thalia,
al sedert eénigen tijd zich de zorg'lijke
en verzwakte toestand hadden aange
trokken, waarin onze zangvereeniging
zich door mobilisatie on andere oorzaken,
bevond. Met niet genoeg te waardeeren
liefde en toewijding hebben zij, door
hunne medewerking, zeker voor een
groot deel tot 't welslagen van dezen
avond bijgedragen.
Moge deze daad weer bewijzen, hoe
zeer eene vereeniging als Thalia juist
met zulke krachten wel 't meeste is
gebaat en mogen genoemde dames en
heeren, ten spijt van alle vooroordeel,
hun loffelijk werk nog langer blijven
voortzetten.
Aanvulling vnn het wittebrood.
De minister van landbouw heeft
bepaald
le. dat de gemeentebesturen op aan
vrage van een gezinshoofd voor elk
kind beneden 1 jaar, tot zijn gezin be-
hoorend, voor elk broodkaartentijdvak
een aanvullingswittebroodkaart kunnen
verstrekken, ontdaan van 4.00 gram aan
bons,
'Je. dat op alle bons van een aan-
vuUingswittebroodkaart regeeringsbloem
zal kunnen worden verstrekt,- met dien
verstande, (lat, inplaats van 200 gram
brpod, 125 gram bloem zal kunnen
worden verkregen.
Pachtprijzen voor gras- en hooiland.
De minister van Landbouw brengt
ter algemeene kennis, dat m -regelen
in voorbereiding zijn, om de opdrijving
der pachtprijzen der gras- en hooilanden,
alsook de prijzen voor het hooi tegen
te gaan.
De aard dezer maatregelen zal binnen
enkele weken worden beleend gemaakt
Bij déze maatregelen zal geen rekening
worden gehouden met h ,uge Richt
prijzen, die intusschen mochten worden
besteed.-
Aan belanghebbenden wordt ernstig
aangeraden aan deze bekendmaking do
volle aandacht te schenken.
Het slachtoffer van den bomaanslag.
Zaterdagmiddag is te Gees begraven
de heer Visser, het slachtoffer van den
bomaanslag. Er was groote belangstelling.
De loco-burgemeester Van den Bout
legde namens de Koningin een prach-
tigen krans op het graf. TI. M. had ver
zocht namens haar niet te spreken
Van den Bout sprak namensyle burgerij
Ds. Van Leusden sprak eenige woorden
van troost en de heer Jongepier namens
het bestuur der Christelijke school. Eéii
familielid dankte Koningin en belang
stellenden.
Eet mosselen.
Onder den titel „Eet mosselen" is een
geschriftje verschenen, samengesteld
door de visseherij-inspectie, ea bevat
tende eenige mededeelingen omtrent de
voedingswaarde en het bereiden van
mosselen.
In dit geschriftje wordt uiteengezet,
waarom de mosselen een uitnemend én
goedkoop voedsel zijn.
Verder geeft mej. Martine Wittop
Koning, leerares aan de Nieuwe Huis-
houdschool te Amsterdam, uitvoerige
inlichtingen over het keuren, schoon
maken en koken der mosselen, welke
noodig zijn gebleken, omdat de unbe*>
kendheid van het publiek met de be
handeling en de bereiding der mosselen,
en dc vooroordeelen, die bij velen nog
zoo dikwijls bestaan, een ruimer vërbruik
van mosselen in ons land nog in den
weg staan.
De vrees voor nadeelige gevolgen door
het eten van mosselen-ie, naar wordt
medegedeeld, zeer overdreven: ziekte
verschijnselen, die zich som» na liet ge
bruik voordoen, zijn gewoonlijk toe te
schrijven aan bijkomende omstandig
heden het onmatig gebruik - dezer
schelpdieren, dikwijls bovendien op on
gewone tijden (laat op den avond b.v.),
het gebruik van tamelijk groote 'hoe
veelheden bier of andere alcoholhoudende
vloeistof bij dergelijke avondmaaltijden
enz. Ten slotte geeft zij een gro< aantal
recepten voor het bereiden van zeer
eenvoudige en iets minder eenveudige
sausen van gekookte mosselen, voorliet
stoven eh bakken van mosselen en voor
het bereiden van verschillende minder
bekonde gerechten.
Het geschriftje is voor gemeentebe
sturen eaz. op aanvrage verkrijgbaar bij
het pentraal bureau voor den afzet van
visscherijproducten, Singel 215, Am
sterdam.