Z.zeesclte Nieuwsbode TERUGBLIK. TWEEDE BLAD behoorendé bij de van DINSDAG I JANUARI 1918, no. 10102. Met 'ja,ar 1917 behoort, als gij, lezer ■of lezeres, dit blad in handciiuieeuit, lot de geschiedenis. Haat ons, voordat wij de belang rijkste gebeurtenissen in dit jaar voor gevallen; in vogelvlucht bespreken een oogenb'lik de dooden herdenken: in de allereerste plaats de dierbare .betrekkingen, die van ons naar betere gewesten zijn heengegaan, en in de tweede plaats, de honderdduizende jonge mannen, die in den verschrikke- lijken wercldslrijd, welke nog steeds om ons benen woedt, in den bloei en de kracht van hun leeftijd zijn weg gemaaid. Zij allen, de beklagenswaar dige slachtoffers van hen, die lol be reiking van-imperialistische doelein den den wereldkrijg ontketend hebben en om diezelfde reden tegen de beëin diging er van zich met alle macht verzetten, verdienen, lol welken land aard zij ook moge behooren, dat bij de wisseling van den jaarkring onze ge dachten een wijl bij hen toeven. ITun jeugdig, kostbaar léven, hetwelk voor de toekomst nog zooveel beloofde moesten zij jammerlijk opofferen. Moge het door hen gestorte bloed het opkomend zaad voor een nieuwe: wereldorde, waarin geen oorlogen tus- schen de natiën meer zullen, gevoerd werden en voor legers en vloten geen •plaats meer zal wezen, lot volkomene rijpheid brengenzoodat algemeene mcnschcnliel'de de hechte kelen zal vormen, die de volkeren zal vereenigen lot 't eene schoone'doel de geestelijke, zedelijke en maatschappelijke ont wikkeling' van het menschclom ge meenschappelijk te bevorderen. Wan neer deze mensclionieerende, gruw zame wereldoorlog dit zegenrijk ge- vuig mochl heliben, dan zal althans hun bloed niet te vergeefs gevloeid hebben. In de tweede maand van 'het nu heengegane jaar werd door de Cen trale stalen de verscherpte duikboot- oorlog afgekondigd. Dit geschiedde niet alleen wegens de afsnijding van den toevoer van alle levensmiddelen naar de Centrale Staten, "zoodat Mn Duitscliland en Oostenrijk han hel hoogst noodige ernstig gebrek werd geleden, maar ook wegens de om standigheid, dat Amerika de geallieer den op uitgebreide schaal niet van zand en grind, maar van kanonnen, ammunitie en andere lcrijgsbenoodigd- heden ruimschoots voorzag, waar door onze tegenvoeters wel milliarden verdienden, maar feitelijk aan de ge allieerden hulp verleenden. Op grond nu van den verscherpten duikbooloor- log verklaarde Amerika op den 4den April aan Duitschland den oorlog. Velen waren van gevoelen, dat Ame rika met die oorlogsverklaring niet zoozeer beoogde het voeren van oorlog met liet verafgelegen Duitschland maar daarmede uitsluitend tot oog merk had een gereede aanleiding te hebben tot formeering' en bewape ning van een groot leger, teneinde er aanstonds bij te kunnen wezen, bij aldien het machtig en militair goed toegerust Japan soms beproeven mochl zijn landhonger in China of Indië te stillen. Het Slechte voorbeeld van Amerika werkte inmiddels aanstekelijk. Vele staten volgde dit na. In Europa Griekenland, en in Azië China. In Griekenland, was Koning Con- slantijn, die het volk, waarover hij regeerde, voor de rampen van den oorlog wenschte te behoeden, trols be dreiging en vernedering manmoedig neutraal gebleven, maar was deswege bij de geallieerden in ongenade ge vallen, die met de pistool op de borst hem lot kroonafstand noodzaakten. De heillooze politiek van den Creten- zer, Venizelos, die wilde, dat Grieken land de zijde der Entente zou kiezen, had gezegevierd. Den 30sten Juni ver klaarde Griekenland aan de Centrale staten den oorlog. Wat de republiek China betreft, dit uitgestrekte rijk schaarde zich deels om finantiëeledeels om politieke redenen aan den kant van de Entente. Het verklaren van oorlog aan de Centrale Mogendheden begon gaande weg het karakter van een epidemische ziekte te verkrijgen. Gelukkig werd Nederland, dank zij hel kloek beleicl van ons Ministerie door die ziekte niet aangetast, al waren er ook in ons land verderfelijke elementen aanwezig, die niets onbe proefd lieten om onze bevolking met den bacil van haal legen- onze oösle- lijke naburen te vergiftigen. Te midden van liet oorlogsgewoel weerklonk op 15 Augustus in een nota aan al de oorlogvoerende staten de vredesslcni van Paus BénediclusXV, maar helaas! de slem van dezen nb.be- ïen kerkvorst was, dé stem eens roe penden in den woestijn. Wel gaven ecrierzijds" Duitschland. Oostenrijk, Bulgarije en Turkije hoogst bevredi gende antwoorden, maar nnderszijds gingen dc geallieerden er, niet slechts 'niet /op in, maar zij beantwoordden haar zelfs in M geheel niet. Zij hadden zich* namelijk, gelijk uil de door de huidige Russische regeering gepubli ceerde geheime diplomatieke stukken ■achteraf bleek, jegens Italië bij dc toetreding van dit rijk lol tic Fnlont' verbonden niet te gedoogen. dat da Paus als bemiddelaar of vredesstich- Ier optrad. Vandaar hun eenparig stil zwijgen. lie openbaarmaking van dc ge heime diplomatieke, stukken, waar uit de veroveringsoogmerken van dc Entente-stalen in liét helderste licht verschenen, was een gevolg geweest van de nieuwe 'toestanden, die -de in middels i'n Rusland uitgebroken;.' revolutie in hel leven lrad geroepen. Czar 'Nicolaas li zag zich door deze omwenteling genoodzaakt van uc kroon afstand te doen, werd als ge vangene behandeld en ten slotte naar Tobolsk in Siberië verbannen. Hel despotisme was gevallen. Het Rus sische volk had zijn kluisters ver broken. De geallieerden bekreunden 'zich nu niet meer om den gevallen Alleenheerscher, met wien zij vroe ger zoo nauw verbonden waren, maar haastten zicli met de leiders der om wenteling .diplomatieke betrekkingen aan te knoopen, met liet klaarblijke lijk doel hen lot voortzetting van den oorlog le bewegen. Aanvankelijk ge lukte hun dit.. Gebruik makend van de finantiëele: moeilijkheden, waarin ■Wat Italië'aangaat, deze staat, die zonder oorlog had kunnen verkrijgen, wal hel aanvankelijk begeerde, indien j het niet trouweloos gehandeld had, heeft in elf Isonzoslagen dc' bloém zij - lier jongelingschap verloren, en toen zijn doel, het vurig begeerde Triest, bijna bereikt scheen, wérd aan zijn strijdmacht een klap toegediend, zoo •geducht, als .iu dezen geheelen oorlog nog niet is voorgekomen. Daarbij komt, dat zoowel inJFrank- rijk als in Italië tengevolge van den duikhooloorlog de levensbehoeften niet alhcn ontzettend in prijs zijn gestegen, maar ook mét' den dag schaarschcr werden, zoodat in economisch opzicht de vooruijzichlcn 'ui beide stalen al zeer bedroevend zijn. Wat Engeland betreft, dit rijk heeft -Bagdad. Jerusalem <n de Duilsche bezillingen in Afrika veroverd, maar aan de oevers van den Theems weet men heel goed, dal tie beslissing van dezen oorlog niet in Azië'of Afrika ligt, maar in Europa. En in Europa is tot héclen toe Duitschland de ster kere. En wanneer de Ceulralen nu in hel Oosten de handen geheel vrij krijgen, waarop groöi kans schijnt te beslaan, clan zou''het kunnen ge beuren, dat zij zich 'met geheel hun macht op hel Westelijk front wer pen. Zullen de Engelschen met dc Fransclien, die in den Kaatsten tijd reeds met groote moeite zich in hun stellingen kunnen handhaven, dien schok weerstaan kunnen. In de En- gclsche bladen wordt van de te ver wachten Amerikaansclic hulp hoog opgegeven. Maar zal Amerika, het welk als bondgenoot van'de geallieer den oen mooi voorwendsel had zich op geduchte wijze militair toe te rusten, ten believe van Engeland zijn militaire kracht in een Europeeschen oorlog gaan verspillen. Men moet al heel riaief wezen om dat le gelooveh. Het is Amerika er om te" doen om na dezen oorlog, waardoor Europa in zich Rusland tengevolge van den oor- pc eerste 10 jaren afgemat ten bodem log bevond, wisten zij Kerenski en z;p liggen, zoowel iii economisch als anclerc voormannen der revolutie voor j militair opzicht sterk le staan. In dc voortzetting van den strijd gunstig le stemmen. Maar dit was niet naai den zin van liet Russische volk, hei- welk smachtend den vrede verlangde. Dc maximalistenaangevoerd door mannen als Lenin en Trolzky? ont plooiden de vredesbanier, en maakten Japan, hetwelk hoewel verbonden met de geallieerden, zich telkens van den domme houdt, wanneer het recht streeks of zijdelings aangespoord wordt troepen naar Europa te zenden weet men wel waarom. Het welbegrepen belang der En- zich van hel gezag meester. Kerenski tónle j)rengt mccle, dat bare leidende nïoest liet veld ruimen. De eerste lie- sianlslïcden de oorlogsdoeleinden ge- lengrijkc daad van de Maximalisten j heel CI1 al herzien en trachten op clcn was 'l sluiten van '11 wapenstilstand j groflJslig van dc le Hresl-Litowsk ge le Bresk-Lilowsk niet Duitsclilandliane vredesvoorstel en le komen tot* Oostenrijk, Bulgarije en urkije. li ij ulgemeencn vrede, die door al dc werden hierlofgêleid door de gedachte, vo]keren van Europa, zoowel oorlog dat liet heil van het gansche volk j voerenJo als neutrale vurig verbeid hooger staat dan liet houden van een wor(U Want ook de volken der neu- overeenkomst, die gesloten door dc j lralc slatcll gaan Zwaar onder den regeering van den onttroonden Czar, j oorlogslast gebukt. Om ons slechts vo-r het door dc zee omspoelde en j ,lut ons vaderland le bepalen, wijzen daarom ongenaakbare Engeland niet wjj op dc schaarschle der levensmid- schadelijk was, maar op den onder- jelch op de duurte van allé levens gang van Rusland moest uilloopen. i behoeften en op de klimmende belas- Diezelfde geduchte bewoog hen levens I Wilgen die lot dekking der slijgende om los van de geallieerden le komen j openbare uitgaven gelieven worden; met vredesvoorstellen, die, verval in j wjjZCn \yj~op het afsnijden der lelc- een zestal punten, het beginsel van rnnmuinioalie met Indië. geen annexatie en geen schadevergoe dingen huldigden. Op deze vredes voorstellen is door de Centrale Stalen geantwoord, dat een gewelddadige inlijving van de lijdens den oorlog bezette gebieden'niet in T voornemen grafische communicatie met Indië. T vasthouden onzer schepen in Ame rika, liet dwingen onzer schepen lol transporten ten gunste der geallieer den, de verplichte dienstneming van onzijdige burgers in de Vercenjgde Staten, en den burgerlijken dienst- van de verbonden regeeringen ligt, en j plichL in Engeland voor neutrale on- dat zij ook niet liet plan hebben om j clerdanen; wijzen wij op dc mijn- cn een van de volkeh, die in dezen oorlog j duikbootgevaren, waaraan onze sclic- hun politieke - onafhankelijkheid ver- pc|1 ler zee voortdurend zijn blootgc- loren hebben, van die onafhankelijk- j slcitp wijl geen der oorlogvoerende heid le berooven, mits de gealliëer- j staien het beginsel van de vrije zee den bel door hen veroverde ook terug- j (marc libervim) huldigt, en op de gaven. bommen, die door vliegers op tal van Moge deze openlijke, belangrijke j plaatsen in Zeeland geworpen zijn, verklaring van de Centrale Staten, dal zij er niet aan denken om België, Polen, Rumenië, Servië, Montenegro, Frankrijk en Italië, landen, die door hun troepen geheel of voor een ge deelte bezet zijn, le behouden, door de geallieerden lot herstel van den algemeenen vrede gretig worden aan gegrepen. Zij mogen bedenken, dat, genomen den stand van zaken, zij nimmer gun stiger voorwaarden voor liet sluiten van den vrecle zullen kunnen bedin gen, dan nu. Want zoowel in militair als in eco nomisch opzicht staat voor hen de 'zaak niet gunstig. Hun offensief toch in Artois en aan de Aisne, beoogend- een concentrische doorbraak, en hun aggressicf optreden in Vlaanderen, ondernomen mét liet doei zich van de duikbootbasis, Zee- brugge, meester le maken, heeft trots de ophemeling in ellenlange Reuter- berichten al heel weinig praktische resultaten opgeleverd. Dc doorbraak is niet gelukt, cn Zeebrugge bevindt zich nog steeds in Duilsclie handen. De profetie dan ook van Sir Douglas Ilaig in Februari 1917 gedaan, dat hij binnenkort Brussel zou binnentrekken, ïs dan ook tot lieden niet Tn vervulling gekomen. waardoor vooral le dezer stede en, kortelings ook te Goes groote onheilen zijn aangericht geworden. Ilier in Zie- rikzee verloren bij dien ouvcrgelelij- ken ontzetteiiden bomaanval drie op passende menschen op jammerlijke wijze "hun leven, terwijl groote mate- riëele lot nu toe niet vergoede schade werd veroorzaakt, en in Goes werd door het bommenwerpen "één slacht offer gemaakt. Geen wonder, dat ook de neutrale volken naar liet einde van "dezen oorlog Bulgarije lieei'l met Rusland reeds -vrede gesloten smachtend verlangen. Moge liet nieuwe jaar in l belang van de geheele inenschlieid dit einde spoedig brengen. Dit geve de Voor zienigheid. En hiermede zouden wij ons Jaar overzicht kunnen besluiten, ware liet niet, dat wij nog' een belangrijke nati onale. gebeurtenis hadden te vermel den, die in het afgeloopen jaar haar beslag heeft gekregen. De Staten Generaal namelijk hebben aan de door de regeering voorgestelde Grond wetsherziening hun goedkeuring ge hecht. Eenige weken geleden werd zij plechtig in den lande afgekondigd. Tengevolge van deze afkondiging zal bij. de aanstaande periodieke Kamer verkiezingen hel algemeen kiesrecht in ons land zijn intrede doen, 'en zullen de vrouwen de bevoegdheid erlangen in de wetgevende lichamen zitting tc mogen nemen. Wij verheu gen ons ei* over, dal hel rechtsbeginsel betreffende hel inedczeggingscl)ap van alle staatsburgers in de openbare zaak, waarvoor zoo lang en zoo iel gestreden is gewordenten langen leste heeft gezegevierd, en wij voegen er aan toe, dat wij ons niet minder zullen verheugen, wanneer de wet gever van de opengemaakte déur in dc Grondwet zal gebruik maken om zoo spoedig mogelijk al dc vrouwen lot de slembus toe Le laten. Tevens is ingevoerd de evenredige vertegenwoordiging, waarvoor iu be ginsel alle?» te zeggen valt. Maai- of dc wijze, waarop zij geregeld is, vol deed zal, wordt door menigeen ernstig betwijfeld. Velen achten haar le ge compliceerd. Hel volk, zegt men, be grijpt er geen sikkepit van. Er zijn zelfs Kamerleden, die openhartig verklaard helihendal ook zij in de gemaakte regeling veel duisters vin den. Moe hel ook zij, wij hopen, dat wij door do Grondwetsherziening zullen krijgen een waarachtige volks ver tegen woord i ging, waarin niet ler bevrediging van persoonlijke eerzucht, maar uitsluitend ter bevordering van "s lands belangen eerlijke; bekwame mannen en vrouwen door de kiezers zullen gekozen worden. Jammer in den wij h^t, dal voortaan in deze volksvertegenwoordiging een figuur zal gemist worden, die een reeks van jaren door het kiesdistrict Zierikzee met telkens slijgende meerderheid naar de Tweede Kamer is afgevaar digd. Mr. R. J. H. Palijn heeft name lijk verklaard niet meer vuur een Candida tuur in aanmerking le willen komen. In die verklaring heeft men moeten berusten; al doel hel ook pijn lijk-aan, dal wij in de Tweede Kamer zullen moeten missen een man. die steeds gaande recht door zee en ver foeiend alle ongeoorloofde middelen, door de schitterende en consciëntieuze wijze, waarop hij zijn mandaat ver vuld heeft, oen sieraad van ons Parle ment is. Te betreuren valt liet, dat in de wetgevende periode, die weldra ten einde zal spoeden, de nakoming der belofte, bij de stembus in 1913 gedaan, dat aan alle behoeftige ouden van dagen, die den zeventigjarigen leeftijd bereikt hebbenstaatspensioen ver leend* zal worden, op den onwil van ons Iloogerliuis is afgestuit. Tc liopen is het, dat wanneer liet nieuwe wetgevende tijdperk zal zijn ingetreden, regeering en volksver tegenwoordiging zich haasten zullen in deze te doen wat reeds lang volgens plicht cn geweten had moeien, ge beuren. God behoede ons Vaderland. MlEUWSTMDgNGEfL AMERIKA Aardbeving in Guatemala. WASHINGTON. Naar luid, van telegrammen uit de stad Guatemala, heeft een aardbeving een groot deel van de plaats verwoest. Er zijn tal van slachtoffers. Velo duizenden zijn dakloos. De buitenlandsche kolonie is gered. NEDERLAND HOORN. Alhier is ingebroken in de boerderij van den heer Donker te Twisk. Deze, een veehouder, is weduwnaar en woont met zijn huishoudster alleen. De inbrekers waren met z'n beiden. Een overweldigde de dienstbode, de ander ging in de kamer, waar de lieer Donker sliep. Deze echter sloeg den inbreker met een hard voorwerp op het hoofd, cn wist, gebruikmakende van de ver warring van den inbreker, de voordeur uit te komen om hulp te halen. Toen hij met zijn buren terugkwam, waren de inbrekers gevlogen. De justitie werd gewaarschuwd en men verwacht wel de dadeifè te kunnen opsporen. Gewetenswroeging. HARDERWIJK. Aan het commissa riaat van politie vervoegde zich een jongeman, die verklaarde voor 6 it 7 jaren te Dordrecht een 19-jarig meisje te hebben vermoord. Hij was na zijn wandaad naar Duitsch land gevlucht en sedert 2Va jaar in Nederland terug. Gewetenswroeging over het feit, dat een onschuldige als de moordenaar werd aangewezen, deed den man besluiten zijn misdaad te erkennen en zich in handen der justitie te stellen. Na telegrafische onderhandeling met den commissaris van politie te Dordrecht werd de man door een agent derwaarts overgebracht. De Britsche krijgsgevangenen. EINDHOVEN. Zaterdagmorgen om streeks kwart voor elven bracht de trein uit Aken het eerste trau sport Engelse he officieren en onderofficieren aan, die omstreeks 18 maanden in Duitsche ge vangenschap hebben vertoefd. Tot het transport behoorden Engel schen, die gedurende den slag bij Bergen in Aug. 1914 waren gevangengenomen. Uit Stad en Provincie. DREISCHOR. Naar gewoonte bracht de kerstweek ons ook weer de uitvoe ring der zangvereeniging „Thalia", van ouds een avondje van intieme gezellig heid. Jammer, dat de bekoring daarvan wel eenigszins gaat verdwijnen, doordat de Inatsto jaren een toenemend bezoek van jeugdige, moest mannelijke vreem delingen valt waar te nemen, -waarvan niet allen de gewenschte aandacht en goede vormen in acht nemen. Het programma werd geopend met de Cantate Lentenachts-fantazie" voor gemengd koor en solo en verder aange vuld dooi' eenige koornummers en. 'voordrachten. Een en ander opgeluisterd en begeleid door 't zoo voortreffelijk pianospel van den Heer Eduard Flipse, gaf den aan wezigen een avond van aangenaam samen zijn. Maar zeker ware dit alles niet moge lijk geweest, zoo niet eenige dames en heeren, oud- en eereleden van Thalia, al sedert eénigen tijd zich de zorg'lijke en verzwakte toestand hadden aange trokken, waarin onze zangvereeniging zich door mobilisatie on andere oorzaken, bevond. Met niet genoeg te waardeeren liefde en toewijding hebben zij, door hunne medewerking, zeker voor een groot deel tot 't welslagen van dezen avond bijgedragen. Moge deze daad weer bewijzen, hoe zeer eene vereeniging als Thalia juist met zulke krachten wel 't meeste is gebaat en mogen genoemde dames en heeren, ten spijt van alle vooroordeel, hun loffelijk werk nog langer blijven voortzetten. Aanvulling vnn het wittebrood. De minister van landbouw heeft bepaald le. dat de gemeentebesturen op aan vrage van een gezinshoofd voor elk kind beneden 1 jaar, tot zijn gezin be- hoorend, voor elk broodkaartentijdvak een aanvullingswittebroodkaart kunnen verstrekken, ontdaan van 4.00 gram aan bons, 'Je. dat op alle bons van een aan- vuUingswittebroodkaart regeeringsbloem zal kunnen worden verstrekt,- met dien verstande, (lat, inplaats van 200 gram brpod, 125 gram bloem zal kunnen worden verkregen. Pachtprijzen voor gras- en hooiland. De minister van Landbouw brengt ter algemeene kennis, dat m -regelen in voorbereiding zijn, om de opdrijving der pachtprijzen der gras- en hooilanden, alsook de prijzen voor het hooi tegen te gaan. De aard dezer maatregelen zal binnen enkele weken worden beleend gemaakt Bij déze maatregelen zal geen rekening worden gehouden met h ,uge Richt prijzen, die intusschen mochten worden besteed.- Aan belanghebbenden wordt ernstig aangeraden aan deze bekendmaking do volle aandacht te schenken. Het slachtoffer van den bomaanslag. Zaterdagmiddag is te Gees begraven de heer Visser, het slachtoffer van den bomaanslag. Er was groote belangstelling. De loco-burgemeester Van den Bout legde namens de Koningin een prach- tigen krans op het graf. TI. M. had ver zocht namens haar niet te spreken Van den Bout sprak namensyle burgerij Ds. Van Leusden sprak eenige woorden van troost en de heer Jongepier namens het bestuur der Christelijke school. Eéii familielid dankte Koningin en belang stellenden. Eet mosselen. Onder den titel „Eet mosselen" is een geschriftje verschenen, samengesteld door de visseherij-inspectie, ea bevat tende eenige mededeelingen omtrent de voedingswaarde en het bereiden van mosselen. In dit geschriftje wordt uiteengezet, waarom de mosselen een uitnemend én goedkoop voedsel zijn. Verder geeft mej. Martine Wittop Koning, leerares aan de Nieuwe Huis- houdschool te Amsterdam, uitvoerige inlichtingen over het keuren, schoon maken en koken der mosselen, welke noodig zijn gebleken, omdat de unbe*> kendheid van het publiek met de be handeling en de bereiding der mosselen, en dc vooroordeelen, die bij velen nog zoo dikwijls bestaan, een ruimer vërbruik van mosselen in ons land nog in den weg staan. De vrees voor nadeelige gevolgen door het eten van mosselen-ie, naar wordt medegedeeld, zeer overdreven: ziekte verschijnselen, die zich som» na liet ge bruik voordoen, zijn gewoonlijk toe te schrijven aan bijkomende omstandig heden het onmatig gebruik - dezer schelpdieren, dikwijls bovendien op on gewone tijden (laat op den avond b.v.), het gebruik van tamelijk groote 'hoe veelheden bier of andere alcoholhoudende vloeistof bij dergelijke avondmaaltijden enz. Ten slotte geeft zij een gro< aantal recepten voor het bereiden van zeer eenvoudige en iets minder eenveudige sausen van gekookte mosselen, voorliet stoven eh bakken van mosselen en voor het bereiden van verschillende minder bekonde gerechten. Het geschriftje is voor gemeentebe sturen eaz. op aanvrage verkrijgbaar bij het pentraal bureau voor den afzet van visscherijproducten, Singel 215, Am sterdam.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1918 | | pagina 5