Zierikzeesche Nieuwsbode
ABONNEMENT:
Maandag 17 Dec. 1917. (zierikzeesche courant), i!6,.sik3'
advertentiën:
EERSTE BLAD.
RECLAMES.
Nieuwjaarswenschen.
Hnieuwstujdingen.
Uit Stad en Provincie.
Prijs per 3 maanden 1,40,
franco per post 1,70. Voor het
buitenland per jaar 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—4 regels 40 ots., elk.
regel meer 10 ets. Reclames
15 ets. per regel. Bij contraot
un mna-7 ^langrijke korting.
nu. IUU3/. Inzending op den dag van »it-
Uitg.-Hoofdr. A. FRANKEL. gave vóór 1,30 ure.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
1-5 regels 75 ct. Elke regel meer J5 ct.
Met het oog op het as.
Nieuwjaarworden de lezers
attent gemaakt dat ter drukkerij van R.
W. J. OCH TM AN Naamkaartjes ge-
leoerd wordenook bij kleine getallen van 1
25" en 50 stuks.
Zij, die zich van af heden op
ons blad abonneeren, ontvangen
de tot I Januari a.s. verschijnende
nummers GRATIS.
In het met 1 Jan. a.s. verschijnend
nummer van ons blad worden weer
opgenom'en
Nieuwjaarswenschen
waarvan de prijs nu is 50 ets.
Het nummer van 1 Jan. 1918 wordt
des Dinsdagsmorgens hier ter stede be
zorgd, tevens wordt zorg gedragen dat
dit op dien morgen op de eilanden
SchouwenDuiveland, Tholen en Sint-
Philipsland wordt ontvangen.
De inzending kan geschieden tot en
met Maandag 31 Dec. uiterlijk 's morgens
12 ure. De Directeur.
IW" Belanghebbenden
kunnen de hun toe
komende gelden
wegens gevorderd hooi
ter Secretarie in ont
vangst nemen.
NEDERLAND
AMSTERDAM. .Zaterdagavond beeft
op de eerste verdieping, van een perceel
in de Spaarndammerstraat, de 24-jarige
kok W. S. na een woordenwisseling de
36-jarige F. de H. met een mes een
groot aantal wonden toegebracht over
het geheele lichaam, met het gevolg
dat de vrouw enkele uren later in het
Binnengasthuis, is overleden.
"Het slachtoffer, een gescheiden vrouw,
woonde sedert kort met haar moeder
in de Spaarndammerstraat samen. Zij
had den kok in 1914 leeren kennen en
deze moet toen" ook al eens, in Water
graafsmeer, op haar geschoten hebben
en daarvoor gevangenisstraf hebben
ondergaan. Hij trachtte nadien de ken
nismaking met haar te hernieuwen
zij van haar kant wilde niets meer van
•hem weten.
Maandag j.l. was Smit bij haat aan
huis gekomen in de Spaarndammer
straat en wilde niet weggaan. Hij bleef
er, doch Zaterdag in den vooravond
ontstond er twist tusschen beiden over
het feit, dat hij o.a. een juweel'en broche
van de vrouw gestolen had. De man
ging daarop de vrouw met een mes te
lijf en takelde haar daarmede duchtig
toe, overal waar hij haar maar raken
konin het hoofd, in den hals, in de
borst, in de armen en den rug. Tever
geefs trachtten de moeder en_ enkele
andere personen tusschenbeide te
komen.
Met wonden overdekt en hevig
bloedend liep de deerlijk gekwetste
vrouw de kamer uit, de trap af en de
straat op, waar zij door omstanders een
n&burigen slagerswinkel werd binnen
gebracht. Wandaar bracht men haar het
Eolitiebureau in de Spaarndammerstraat
innen. Per autoziekenwagen werd zij
naar bet Binnengasthuis vervoerd, waar
zij enkele uren later overleed.
De dader had de vlucht genomen.
Op de trap der woniDg vond men
een bebloed klein model slagersmes.
De heer J. C. Schroder, lid van
de hoofdredactie van De Telegraaf, is
naar Parijs vertrokken. Zijn aftreden-als
hoofdredacteur en zijn benoeming tot
Parijsch correspondent van dat blad is
te verwachten.
WASSENAAR. Vrijdag is, zoo word
aan de Nieuwe Crt. gemeld op Groot
Persijn een buitengewoon brutale hout
diefstal ontdekt. Niet minder dan een
20-tal flinke boomen waren reeds in dit
bosch afgezaagd en zouden juist op een
sleperswagen naar Den Haag worden
vervoerd. Een veldwachter zorgde, dat
de buit niet vervoerd kon worden.
Alle goede zaken beetaan in drie.
ZIERIKZEE. «Wij waren drie
avonden achtereenvolgens als ver
slaggever werkzaam, en wel Vrij
dag- en Zaterdagavond op het ge
bied der Kunst en Zondagavond op
dat der politiek. Beginnen wjj met
Vrijdagavond. Toen trad voor het
Departement Zierikzee der Maat
schappij „Tot Nut van 'l Algemeen"
in het Concertgebouw alhier mej. An
toinette van Dijk op. Op hel program
ma stond, dat zij door mej. Mary
Talc zou geaccompagneerd worden
maar, gelijk de waarnemende voor-,
ziller, de heer Prakke, in zijn openings
woord mededeelde, was tle/.e dame
verhinderd te komen, en zou haar:
taak vervuld worden door den heer
Lornars, die zich daarvoor, welwillend
had bereid verklaard. Wij kregen den
geheelen avond oud-Hollaiidsche lie
deren te hooren, waarvan, alvorens zij
werden voorgedragen, de historische
bizonderheden ons door inej. Van-Dijk
in een pakkende causerie werden
medegedeeld. Mej. Van Dijk bleek
een begaafde, onvermoeide zangeres
te wezen. Door haar mooie, wel
luidende stem en door een gelukkige
keuze van de liederen, die zij, of daar
bij zich zelve vaak op dé luit be
geleidend, of daarbij op de piano door
den heer Lomars geaccompagneerd,
op keurige wijze ten gehoore bracht,
weet zij het publiek te boeien. Zij is
echter tevens een beschaafde, gevatte
spreekster, die de kunst verstaat liet
auditorium aangenaam bezig te hou
den. Uit 't daverend applaus, hetwelk
haar telken male, als zij een lied ge
ëindigd had, ten deel viel, zal zij wel
ontwaard hebben, dat het publiek
genoten heeft. De waarnemende voor
zitter was dan ook de vertolker
an alle aanwezigen, toen hij haar
dank zeide voor het genotene. Ook lot
den heer Lomars werd voor zijn wel
willend accompagnement een waar-
deerend woord gesproken. Die perzik
smaakt naar meer.
Zaterdagavond togen wij weer naar
het Concertgebouw en wel om door
het Haagsch Tooneel-Ensemble Ie zien
opvoeren „Iiötel de Groene Krokodil"
een uit het Duitsch vertaald blijspel
in drie bedrijven van Max Reimann
en Otto Schwartz.
Het publiek was lot bijwoning van
die opvoering in grooten getale opge
komen, hetgeen niet le verwonderen
iel, daar genoemd gezelschap door
zijn jongste opvoering zeer in den
algemeenen smaak was gevallen. De
zaal was dan ook goed bezet.
Ook nu heeft men volop genoten.
Inzonderheid 't uitnemend spel van
den heer Ilenri Poolman, die voor
den rentenier Ilageman speelde, en
de hoofdrol vervulde, vermaakte in
hooge mate liet publiek. Ook de
dames en de andere heeren arlisten
gaven mooi spel te zien, zoodat het
blijspel, hetwelk los en vlug gespeeld
werd, volkomen tot zijn recht kwam.
De levendige toejuichingen, die het ge
zelschap mocht inoogsten, zullen hem
het bewijs geleverd hebben, dat zijn
optreden te dezer stede aan de bevol
king steeds welkom zal wezen.
Gisterenavond kregen wij iels anders
ie hooren en wel op politiek gebied.
Aangekondigd was namelijk door het
bestuur der afdeeling Zierikzee van
de S. D. A. P., dat er een groote feest-
vergadering Zondagavond zou gehou
den worden in 't hotel „De Faam" en
dat daar als spreekster zou optreden
mej. Suze Graeneweg, lid van het
partijbestuur der S. D. A. P.
Nu bij een ieestvergadering zijn wij
steeds present en als daar dan een
dame als spreekster optreedt, bestaat
er voor ons een dubbele reden aan
wezig te wezen. Maar nog een derde
grond wekte onze belangstelling in
hooge mate. Het onderwerp namelijk
Onze kiesrechtoverwinning", 't welk
door genoemde dame zou behandeld
worden, werkte als liet ware op ons
magnetisch, Want ook wij behooren
tot hen, die, zij het dan ook in stilte,
gejuicht hebben, toen in onze Grond
wet het beginsel van algemeen man
nenkiesrecht werd vastgelegd. Voor
dat beginsel hadden wij toch vroeger,
toen wij nog geen journalist waren,
liet socialisme in Nederland nog in
zijn kindsheid was, reeds de pen
gevoerd. Vandaar dat wij een drie
dubbelen reden hadden op te gaan
tot deze feestvergadering.
De voorzitter der afdeeling Zierik
zee van de S. D. A. P., de heer Verbeke.
opende' de talrijk bezochte bijeen
komst niet een welkomstgroet aan
allen, inzonderheid aan de spreekster
van den avond. De plechtige afkondi
ging van de Grondwetsherziening
die verstreken Woensdag had plaats
gehad, waardoor een nieuwe rege
ling van het kiesrecht en Het onder
wijs was tot stand gekomen, was
voiornamelijk met het oog op de wijzi
ging van het kiesrcchtartikel van
groqt belang. Immers algemeen man-
nenkiesrecht en passief vrouwenkies
recht waren verkregen. Dit was, zeide
spreker, vóór de S. D. A. P. een groote
overwinning. Die te vieren is hel doel
van dezen feestavond. Hiertoe was
mej. Suze Groeneweg uilgenoodigd.
En deze heeft aan die uiinoodiging
welwillend gehoor gegeven.
Hierop kreeg mej. Suze Groene
weg 'l woord. Zij schetste in levendige
kleuren de vreugde en de belangstel
ling, die in de groote gemeenten, in
zonderheid in Rotterdam, op den dag
Her afkondiging van de Grondwetsher
ziening heerschtehoe arbeiders en
kleine burgers in grooten getale wa
ren opgekomen öpi getuigen van deze
openbare plechtigheid le wezen, en
met welke geestdrift, toen de plech
tigheid was afgeloopen, dc Internatio
nale door duizenden gezongen is ge-
Worden. Spreekster beweerde, dat deze
Grondwetsherziening op aandrang van
liet Proletariaat i s tot stand gekomen.
Zij erkent dat de strijd voor algemeen
kiesrecht is ingezet geworden door
mannen die geen socialisten waren,
zooals Veegens, Pekelharing, Goeman
Borgesius, Kerdijk enz., en dat het
Algemeen Nederlandsch Werklieden-
'erbond er zijn schouders heeft on-
dergezet, maar zegt, dat de groote
stoot gegeven 'is geworden door de
S. D. A. P. Zij bespreekt, de kiesrecht-
uitbreiding in 1887 onder Heemskerk,
het wetsontwerp van Tak van Poort-
liet en de kieswet Van Houlen, die,
zooals deze beweerde, menschel ij leer
wijze volmaakt was. Na deze histori
sche uitweiding werd door haar be
handeld 't geen de S. D. A.P. voor hel
algemeen kiesrecht gedaan heeft, eerst
in samenwerking met de Vrijzinnig-
Demokraten, en later toen men met
deze ruzie; kreeg, zelfstandig alleen.
Nadat Heemskerk, die de afgevaar
digden welke hem de door 300.000
menschen geteekende petitie voor al
gemeen kiesrecht wilden aanbieden,
op de vloermat van het Binnenhof
liet staan, gevallen was, kwam. de
concentratie aan T bewind, die dit
igenaardig schouwspel aanbood, dat
de oud-liberalen plotseling lot 't alge
meen kiesrecht en dat de Vrijz.-Dem.
eensklaps lol 't staatspensioen bekeerd
waren. Corl van der Linde heeft on
danks de moeilijke omstandigheden
eroorzaakl door den wereldoorlog
zijn woord loyaal gesLand gedaan. Wij
hebben algemeen mannenkicsrecht
verkregen, pacificatie op onderwijs
gebied, en passief vrouwenkiesrecht.
Thans is het zaak van het veroverde
wapen een goed gebruik le maken.
Met Kerstmis zal aan liet socialistisch
congres een nieuw slrijdprogram
worden voorgelegd. Algemeen vrou
wenkiesrecht en sociale verzekering
staan bovenaan. Staatspensioen heb
ben wij niet verkregen. De Tweede
Kamer nam hel aan, maar op den
onwil van de Eerste Kamer is hel
afgestuit. Blijft de Eerste Kamer op
dat punt zich tegen den geopenbaar-
den volkswil verzetten, dan delft zij
haar eigen graf.. Tol bestrijding der
stijgende staatsuitgaven moeten ver
schillende bedrijven in slaats-exploi-
tatie worden gebracht. Aan hel slot
van haar uitvoerige rede, die langer
llan Iwee uur duurde, wees zij nog
op den slemplicht, zoodal thans nie
mand meer naar den stembus ge
dreven behoeft le worden, en weer
legde wat de heer Kosten hier gezegd
heeft, die beweerd had, dat Troelslra
den klassenstrijd verloochend had.
Met een opwekking zich bij de S. D,
A. P. aan te sluiten en abonnement te
nemen op het dagblad Het Volk
besloot spreekster haar toegejuichte
rede. Van de gelegenheid tol, debat
werd geen gebruik gemaakt.
De voorzitter sloot met een warme
dankbetuiging aan spreekster voor
haar leerzame rede de bijeenkomst.
Wij betreuren het ten zeerste, dat
gedurende de rede door baldadige jon
gens herhaaldelijk op de ruiten geklopt
werd en stoorniswekkende geluiden
werden aangeheven. Het was zoo hin
derlijk, dat ctespreekster de aan
wezige poli lie verzocht aan deze bal
dadigheden een einde te maken, het
geen dan aok geschiedde.
RENESSE. De afdeeling „Renesse"
van het Departement tot Nut van 't
Algemeen mocht Zaterdagavond het ge
noegen smaken voor haar te zien optreden
mej. Antoinette van Dijk uit Amsterdam.
De zaal was zeer goed bezet; de afwe
zigen hebben groot ongelijk gehad, want
wat de gewiekste dame ten gehoor»
bracht is boven allen lof verheven.
Keur uit Oud-Nederlandsche liederen
van af de 13e tot de 20ste eeuw, heeft
zij met talent zingend voorgedragen,
begeleid door luit of piano (welwillend
afgestaan door onzen Edelachtb. Heer
Burgemeester) en op een wijze, die onze
bewondering afdwingt. Niet slechts
sohafte zij ons een zeer prettigen, aan-
genamen avond, neen, door hare schoone
liederen, eerst door haar verklaard, wer
den de aanwezigen gestichthet aesthe-
tisch gevoel voor de smedige taal ont
wikkeld; het kunstgenot bevorderd en
versterkt. De begaafde dame wist met
het eenvoudige, simpele lied te treffen,
stille wijding te geven, liefde, vreugde,
hartstocht,verlangens en droefenis uit
te beelden in kleurig, glanzend materiaal
haar door de rijke taal aangeboden.
Telkens werd het reëele beeld met ont
roering aangevoeld, opgewekt van wat
de inhoud van het lied behelsde; wij
leeiden en gevoelden mede; wij zagen
in onze verbeelding door haar zang en
muziek het wei'kelijkgebeuren der dingen.
Een woord van hulde en dank mag
niet- uitbly ven aan haar, die dezen avond
heeft gemaakt tot een avond van rein
kunstgenot, van ontwikkeling van ver
stand en hart! Gaarne zien wij deze
talentvolle dame nog eens voor onze
afdeeling optreden.
(Van onzen gewonen Corres2)orndent.)
Wederom zijn twee groote mijnen
uit zee op het strand geworpen. Ook
zijn er kistjes bedorven boter en eenig
hout aangespoeld.
HAAMSTEDE. In de Vrijdagavond
alhier gehouden vergadering van de
Afdeeling Haamstede en Burgh van het
Groene Kruis", is de begrooting van hc-t
volgende Boekjaar vastgesteld ter somme
van f 322,09. Alle rentelooze aandeelen
zullen worden afgelost uit die begrooting.
Tot bestuursleden werden~herbenoemd,
Mej. A. A. H. Schilt te Burgh en de
heeren Z. Z. Bolle en M. A. Vis te
Haamstede en de heer J. Fokker te Burgh.
BROUWERSHAVEN. L.l. Zaterdag
avond trad alhier in het hotel Dekker
ten verzoeke van de Unie-Liberale
Kiesvereeniging Brouwershaven in een
door haar gehouden openbare ver
gadering', toegankelijk gesteld voor
mannen en vrouwen als spreker op
de heer jhr. R. R. L. de Muralt, lid
der Tweede Kamer der Stalen-Gene-
raal. Nadat de heer J. M. v. d. Bout
Fz. als voorzitter hem een woord van
welkom had toegesproken en aan den
spreker het woord verleend, begon
deze zijn rede over de evenredige ver
tegenwoordiging met een herinnering
hoe onder dit tegenwoordig Ministe
rie Gort van der Linden in deze veel
bewogen tijden de Grondwetsherzie
ning was lot stand gekomen en 1.1.
Woensdag overal in den lande plechtig
werd afgekondigd. Ilij zeide, dat het
hem genoegen deed hier dezen avond
nader te mogen verklaren de wijzi
ging van art. 80 "dier Grondwet, dat
hij liever deed dan over de wijziging
van art. 192 der Grondwet een rede te
moeten houden. Hij zeide, dal dit
nieuwe artikel 80 der Grondwet drie
groote punten ons brengt. In dc eerste
plaats liet algemeen stemrecht voor
de mannen boven de 25 jaren, de ver
kiesbaarheid van vrouwen in onze
staatslichamen de Eerste en Tweede
Kamer, de Provinciale Stalen en de
Gemeenteraden, en de stemplicht niet
dc evenredige vertegenwoordiging.
Bovendien zal de nieuwe Grondwet
geen beletsel meer zijn, dat de gewone
wetgever ook aan de vrouwen het
kiesrecht toekent.
Overgaande lol de behandeling van
evenredige vertegenwoordiging begon
hij te zeggen, dat voortaan evenals
tegenwoordig iedere kiezer naai* het
Gemeentehuis gaal om zijn stem daar
uit te brengen op dezelfde wijze voor
een stembureau. Daartoe behoeft hij
nu niet meer zooals vroeger aange
spoord te worden, doch daartoe is
hij verplicht. Gaat hij daar niet zon
der geldige redenen van verhindering
heen dan wordt hij gestraft en moet
om te beginnen daarvoor verschijnen
voor den kantonrechter, dat hem
reeds bepaald meer tijdverlies zal
kosten dan den lijd noodig om zijn
slemplicht le vervullen. Het stem
bureau verzamelt die stemmen op
lijsten en die worden overgebracht in
eiken kieskring naar het hoofdstem-
bureau in dien kieskring. Door dat
liopfdstembureau worden die stem
men weer bij elkaar geteld en den
uitslag overgebracht naar '1 Centraal
stembureau in Den Haag, waar .de
uitslagen van hel gelieele land of wel
van 't geheele kiesdistrict bijeenkomen
en nader wordt uitgerekend wie ver
kozen zijn en bij voorkomende vaca
turen als plaatsvervangers zullen ge
boekt worden. Ons land bestaat niet
meer uit verschillende kiesdistricten
waarin telkens een lid door een meer
derheid van kiezers wordt gekozen,
doch T geheele land is een kiesdistrict,
Voor de regelmaat en bijeenbrengen
der uitgebrachte stemmen is 't' land
evenwel verdeelt in kieskringen, die
hij nader beschreef, waarbij hij voor
de verkiezing van leden der Tweede
Knier mededeelde dal deze gemeente
behoort tot den kieskring Zeeland met
het hoofdstem 1)Pea'ü idd'èlburg en
hij bij zijn verdere besprekingen den
kieskring Utrecht lot voorbeeld nam.
Iedere kiezer zal nu voortaan ook
maar een sjem mogen uitbrengen tot
verkiezing van de 100 leden waaruit
de T weede Kamer der Sta ten-Generaal
blijft bestaan. Hel stembiljet waar
op hij dat eene witte puntje zijner
keuze moet zwart maken beval even
wel Veel meer namen dan thans,'•daar
kunnen wel meer dan 100 namen
op voorkomen, dat nader door hem
wordt verklaard en waarbij hij met
nadruk wijst dat hoeveel namen daar
op ook staan moge toch maar 1 vakje
zwart gemaakt mag worden, wil dit
stembiljet geldig kunnen zijn. In de
zaal heeft hij laten ophangen 'n kaart
waarop de kieskringen zijn aange
wezen en hoe zoo'n slembiljet er
voortaan waarschijnlijk uil zal zien
in den kieskring Utrecht, waarvan hij
eene nadere beschrijving geeft en aan
wijst de verschillende groepen van
candidalen daarop geplaatst, als de
Unie-LiberalenVrijzinnig-Democra
ten, Vrij-Liberalen, Anti-Revoiulion-
nairen, Chr.-IIislorischen, Katholie
ken Sociaal-DemocratenChristen-
Democraten, Anarchisten, enz., enz.,
verschillende partijen in den lande
die zich allen tot een groep, zullen ver
eenigen.
De kiezer nu moet eerst beslissen-
uil welke groep hij een keuze zal
doen en maakt alsdan een wil puntje
zwart achter een der namen in die
groep, bij voorkeur die bovenaan-
staan, omdat daardoor de meeste kans
van slagen verkregen wordt Hel kan
evenwel ook anders zijn, heigeen spr.
nader verklaart, doch dit zijn uitzon
deringen. Verder geeft hij 'n beschrij
ving hoe de uitgebrachte stemmen
voor iedere groep (partij) worden
samengesteldop welke wijze iiet
Centr.-Bureau berekent hoeveel s cm-
nien iedere partij moet verkrijgen
voor eiken caudidaal om recht te ver
krijgen op een zét el in de Tweede
Kamer en wie dan van de personen
uit elke groep als verkozen worden
verklaard en lol plaatsvervangers
worden aangewezen.
Hoe komt nu dal stembiljet tot
stand? Spreker geeft daarvan een be
schrijving, wijst er ,op dat 25 kiezers
een candidatenlijst met ten hoogste 10
namen kunnen indienen aan 't hoofd-
stembureau van den kieskring waar
toe zij behooren, doch loont aan dat
zulk een ingediende lijst geen resul
taat geeft, wanneer dit niet geschiedt
door een groep van kiezers aangeslo
ten bij een vëreeniging met vertakkin
gen over hel geheele land en "n Centr.
Bureau in Den Haag, die voor het
opmaken van t stembiljet T Centr.
hoofdslcmbureau aan kan wijzen lot
welke groep (partij) de volgens die-
lijst uitgebrachte stemmen gerekend
moeten te behooren.
Verder geeft hij een beschrijving
hoe hel plaatsen van dc namen op de
in ie dienen candidalenlijslen door de
Liberale Unie geschiedt, hoe men door
lid van '11 Unie-Liberale Kiesvereeni
ging te zijn invloed verkrijgt up de
le stellen candidalen, hoe in '11 groote
vergadering door stemming wordt be
paald, welke candidalen en in welke
volgorde die daarop zullen geplaatst
worden en hoe verder door ecnige ge
lijkluidende candidatenlijslen in ver
schillende kieskringen te verbinden
men meerdere resultaten verkrijgt
voor de daarop geplaatste personen.
In de daarop gehouden pauze wer
den onder de aanwezigen boekjes
rondgedeeld, waarin de dooi* spreker
over dal onderwerp uitgesproken rede
te Dordrecht nader wordt omschre-
ven en waarvan kennisneming door
meerderen ten zeerste wordt aanbe
volen.
Na de pauze besprak hij dc ge
schiedenis der Liberale partij: dc
partij der vrijheid, wal door haar
lal lot stand is gebracht in vroegere
jaren, vrijheid van godsdienst, vrijheid
van drukpers, vrijheid van vergado-
- ring, enz., hoe de verdeeldheid in die
partij is ontslaan, wanneer de Libe
rale Unie lot stand kwam, hoe daar
van eerst zich afscheidde een gedeelte
der liberalen, voor wie dc vooruil-
gang le vlug ging (de oud-liberalen)
en later weer een gedeelte voor wie
deze te langzaam ging (de Vrijz.-De-
Dem.) en hoe bij aansluiting dezer
groepen telkens nieuwe overwinnin
gen werden behaald tegen andere par
tijen, die met een dogma werkten en
niet zooals de anderen de partij der
