Zierikzeesche mNieuwsbode
Deiffsoh Aardewerk*
advertenties:
Woensdag 28 Nov. 1917. (zier.kzeeschè~courant).
EERSTE BLAD.
Petroleum, Benzine, enz.
Rijwielbanden.
Maximum inkoopprijs Zeep.
publicatie.
Oorlogsoverzicht.
tvBuciivicra i:
Prijs per 3 maanden 1,40,
franco per post ƒ1,70. Voor het
buitenland per jaar 10,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Ver schijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—4 regels 40 ets.; elke
regel meer 10 ets. Reclames
15 ets. per regel. Bij contract
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Firma Kj. BLOM-S&INS
HaVer\pLsir\ ÜZ7&. KueriKaes.
De aanvraagbil-
jetten voor d&n ver*
bouw van handels
gewassen voor het
oogstjaar 1918 zijn ter
Gemeente-Secretarie
verkrijgbaar.
De BURGEMEESTER van Zieeixzeb;
Brengt ter kennis van belanghebbenden
de navolgende circulaire van den Minister
van Landbouw, Ny verheid en Handel van
22 November j 1. no. 2641, afdeeling Crisis
zaken.
By de inbezitneming van vaten petroleum,
benziae en andere vloeistoffen heeft zich,
naar men my van eenige zyden mededeelt,
het feit voorgedaan, dat, nadat van belang
hebbenden een opgave was verlangd en de
goederen, krachtens artikel 9 van de Distri-
butiewet in bezit waren genomen, de inhoud
der vaten by het weghalen der goederen
bleek te zyn verminderd of een andere
bleek te zyn, dan'blykens den opgegeven
voorraad het geval moest zyn.
Met het oog hierop acht >k het wensche-
lyk dat in alle gevallen waar znlks practisch
uitvoerbaar zal blyken, goederen, waarvan
kraohtens de bepalingen van de diatributie-
wet inbezitneming plaats heeft, in verzekerde
bewaring worden gesteld, hetzij door deze
over te brengen naar een gemeentelijke
bergplaats, hetzy, indien zulks niet mogelijk
is, door ze te verzegelen of op andere wyze
ontoegankelijk te maken voor derden.
Zierikzee, den 26 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Brengt ter kennis van belanghebbenden
de navolgende beschikking van den Minister
van Landbouw, Ny verheid en Handel van
22 November j.l., no. 2640,
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel,
Gezien zijne beschikkingen van 17 October
1917, no. 192 A, B en C, afdeeling Crisis
zaken (Bureau Njjveiheid),
Heeft goedgevonden te bepalen
1*. dat de in beschikking no. 192 C
vastgestelde maximum-groothandel, tusschen-
handel- en k'einhandelprjjzen voor rijwiel-
binnenbanden gemerkt A, B, C en D zyn te
verstaan voor volledige banden voorzien van
ventiel en dat voor binnenbanden, niet
voorden van een ventiel, deze pryzea alle
35 ct. per stuk lager worden ge»teld.
2°. dat het verbod voor handelaren om
ongestempelde banden te verkoopen, ten
verkoop in voorraad te hebben en af te
leveren (artikel 6 der distribntieregeling
voor rijwielbanden) in .werking treedt óp 15
December 1917.
Zierikzee, den 26 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Brengt ter kennis van belanghebbenden
de navolgende beschikking van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel van
22 November j.l., no. 906, afdeeling Crisiszaken.
De Minister van Landbouw, Ny verheid
en Handel,
Gezien art. 3 der Distributiewet 1916:
Heeft goedgevonden:
onder intrekking van zyne beschikking van
10 Augustus 1917, no. 65715, afdeeling
Handel, met ingang van 6 November j.l. vast
te stellen een msximum-inkoopprys voor
zaohte zeep, door gemeenten te besteden,
van f 44,50 per 100 K.G.
Zierikzee, den 26 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
De BURGEMEESTER der gemeente Zierik
zee brengt by deze ter kennis van de inge
zetenen, dat by hem ontvangen en aan den
Ontvanger der Directe Belastingen ter
invordering is verzonden, het kohier der
Personeele belasting no. 7, voor het dienst
jaar 1917, met uitnoodiging aan een iegeljjk
wien zulks aangaat, om na bekomene kennis
geving van zyuen aanslag, ten spoedigste
het door hem versohuldigdo te kwjjten, met
herinnering tevens dat de bezwaren, welke
dienaangaande mochten bestaan, binnen drie
maanden na heden behooren te worden
ingediend.
Zierikzee, den 27 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
L. KOOPMAN Ce., Weth., lVBurgem.
Wanneer men de berichten over
den voortgezetten strijd om Kamerijk,
zoowel die van Engelsclie zijde, als
die van Duitschen kant opmerkzaam
iléest, dan verkrijgt men den indruk,
dat, hoe lievig de Britsche aanval we
derom geweest is, de Eng. troepen er
niet in geslaagd zijn liet door lien
behaald succes verder uit te breiden.
De onder bescherming der duisternis
door de Engèlsclie infanterie onder
nomen aanval op het dorp en liet
bosch van Bourlon is in een strijd
van man tegen man heslist afgesla
gen. Door liet aanrukken van krach
tige reserves hebben de Duitscbers
een verder doordringen van de Engel
sclie troepen belet.
Op den rechteroever van den Maas,-
bij Samogneux, hebben de Fransche
troepen een plaatselijk succes behaald,
hetwelk echter niet van ingrijpend
belang is.
Venizelos toeft nog steeds in Ènge-
laiid. Zijn reis naar de Ententestaten
heeft ten doel deze te weerhouden van
de uitvoering van hun plan de troe
pen van Sarrail uit Saloniki terug te
trekken en naar Italië over te bren
gen. De geallieerden zien in hun on
derneming op den Balkan, die veel
geld verslindt en vele nienschenlevens
kost, niet het minste heil. Vandaar
liun voornemen. Venizelos nu vreest,
dat, wanneer dat voornemen in een
daad wordt omgezet, hij zich niet lan
ger in Griekenland zal kunnen staande
houden. De Krctenser weet maar al
te goed, dat wegens de leelijlce rol, die
hij in Griekenland gespeeld heeft, hij
bij de Grieksclie natie niet in hoog
aanzien staat. Zijn regeeringsdagen
zouden dan geleld wezen. Dit tracht
hij door een persoonlijk bezoek aan
de toongevende ministers der gealli
eerden te voorkomen.
Kerenski heeft van het Minister-
Presidentschap en van het opperbevel
afstand gedaan, en aan de voorloopige
regeering zijn bevoegdheden overge
dragen. Geheel vrijwillig zal wel dit
niet in zijn werk zijn gegaan. Lenin
en Trolzky hebben dus ten opzichte
van hein het pleit gewonnen. Zij
hebben echter nog met Kaledin af
te rekenen. Deze, zedelijk gesteund
door de Entente, wil den oorlog legen
de Centrale Staten voortzetten.
Gemeld wordt, dat de Bolsjewiki,
die den vrede willen, gesteund wor
den door het leger, de vloot en het
grootste deel van 't Russische rijk.
De lagere spoorwegbeambten hebben
ook de zijde der Bolsjewiki gekozen.
De verkiezingen in Rusland voor de
oonslitutioneele vergadering zij n th ans
in vollen gang. Bij het leger en bij de
vloot hebben zij reeds plaats gehad.
Het is dus te verwachten, dat Rusland
eerlang in 't bezit zal geraken van
een wettige nationale volksvertegen
woordiging.
Aan al de oorlogvoerende staten
hebben de Bolsjewiki een voorstel ge
daan tot het sluiten van een onmiddel-
'lijken wapenstilstand aan alle fronten
ten behoeve van vredesonderhandelin
gen. In het Engelsclie Lagerhuis er
kende de minister Balfour op een des
betreffende 'vraag, dat een dergelijk
voorstel werkelijk was ingekomen,
maar dat daarop geen antwoord ge
geven is.
Het voorwendsel der geallieerden
geen vrede met Duitscbland te willen
sluiten, zoolang deze staat" niet op
dcmokratische grondslagen gevestigd
is, kan, nu dooi' de Pruisische regee
ring een wetsontwerp tot herziening
van hel kiesrecht is ingediepd, niet
langer opgeld doen. Immers gelijke
kiesbevoegdheid zal voortaan aan alle
mannelijke ingezetenen worden toe
gekend. De stemming zal zijn, niet
trapsgewijze, gelijk tot nu toe, maar
direct, en ook niet mondeling en pu
bliek, zopals tot heden, maar geheim.
Om kiezer in Pruisen te zijn, moet
men den leeftijd van 25 jaar bereikt
hebben en drie jaren lang Pruisisch
staatsburger wczeii. Uilgesloten van
het kiesrecht - zijn bedeelden, militai
ren, veroordeelden en g;ef affleerden.
Om verkiesbaar te wezen moet men
30 jaar Oud zijn. Itet drie klassenslel-
sel, de openbare stemming en het
college van kiesmannen zullen dus,
naar wij hopen, spoedig in Pruisen
lot het verleden behooren. Tevens is
door de regeering een wetsontwerp
ingediend lot wijziging der samen
stelling van liet Heerenhuis. Het aan
tal der erfelijke leden en der vertegen-
I woordigers van liet groole grondbe
zit zal aanmerkelijk beperkt worden.
In sommige gevallen zal hel Heeren
huis liet recht van regres erlangen,
waaronder te verstaan is het recht
om aan hel Huis van Afgevaardigden
Lot nader onderzoek wetsontwerpen
terug te zenden.
NIEUWSTIJDINGEN.
ZUID-AFRIKA.
De staatsman, Stan Jameson, bekend
geworden door zijn op aanstoken van
Cecil Rhodes gedanen inval in de Zuid-
Afrikaansche Republiek, welke een der
oorzaken was van den Boerenoorlog, is
te Londen overleden. Gelijk men zich
herinnert, waren de Boeren destijds op
hun hoede.
Bij Krugerdorp kwamhet tot een
treffen met deBoeren. Jameson werd
belegerd en moest zich overgeven. Op
verzoek Jvan de Engelsche regeering werd
hij aan Groot-Britannië uitgeleverd en
te Londen tot 10 maanden gevangenis
straf veroordeeld. In 1896 werd hij
echter wegens zijn slechten gezondheids
toestand in vrijheid gesteld.
Hij keerde naar Zuid-Afrika terug,
en bekleedde van 1904 tot 1908 de waar
digheid van premier van Kaapland.
RUSLAND
De bevelhebbers aan het front gaan
voort zeer onrustbarende Inrichten te
zenden betreffende de uitputting dei-
troepen. Zij beginnen reeds tafereelen op
te hangen van hongerige soldatenhorden,
die invallen doen in de centra van be
volkte streken.
NEDERLAND
AMSTERDAM. In de laatste maan
den werden uit 't magazijn der firma
De Rijk aan de Kloveniersburgwal een
groot aantal pijpen, sigarenkokers en
portefeuilles gestolen. In verband hier
mede zijn door de Amslerdamsclie
politie te Zaandam gearresteerd een
reiziger en diens zoon, terwijl aldaar
een groot deel dezer artikelen bij ver
schillende sigarenwinkeliers in beslng
genomen werden. In de woning van
den reiziger werd voor een waarde
van ongeveer 15000 gulden van deze
goederen in beslag genomen. Ook een
tweede zoon werd aangehouden.
SPAKENBURG. In den nacht van
Zaterdag op Zondag werd een veehou
der opgeschrikt door het hulpgeroep
van zijn knecht, die op den zolder
slaapt. Hij vond den knecht aan han
den en voeten gebonden. Een bedrag
van f 740 aan bankbiljetten werd ver
mist en was volgens zijn zeggen van
d-en knecht gestolen door twee ge
maskerde mannen, die hem hadden
overvallen. De twee geldkistjes, waar
in de biljetten geborgen waren, wer
den ledig buiten de deur gevonden.
Daar men den knecht ervan verdenkt
meer van ,de zaak te weten, is hij
gearresteerd. De man ontkent echter
alle schuld.
KATWIJK-AAN-ZEE. Maandagmor
gen werd een soldaat vermist, die
hij een aangespoelde mijn op post
stond. De mijn was ontploft de sol
daat werd gevonden achter de eerste
duinenrij, door de ontploffing daar
neergeworpen. Hij bleef ongedeerd.
DELFT. Bij 's Rijks conslrucliewerk-
plaatsen zijn gedurende de laatste. 14
dagen niet minder dan vier-en-twintig
werklieden ontslagen wegens diefstal.
ROTTERDAM. Voor de regeering is
door de „centrale contröle op distri
butiewet" in bezit genomen570.000
kg. katoenzaadolie en '180.000 k.g reu
zel. Alleen de reuzel vertegenwoordigt
een waarde van' pl.m. f 450.000.
Deze voorraden waren reeds gedurende
eenige jaren in verschillende veem en en
pakhuizen
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Dezer dagen zal in
dieze gemeente, evenals in de andere
plaatsen van Schouwen en Duiveland,
een aanvang gemaakt worden met de
collecte voor „Aanpakken". Een cir
culaire wordt reeds verspreid en deze
geefl wel eenig licht omtrent het doel
dezer collecte.
Toch in 't misschien niet pverbodig
in dit blad «enigszins nader de aan
dacht te vestigen op deze zaak.
„Aanpakken", zoo heeft men ge
noemd het fonds, dat men wil vor
men om de schraalste predikantstrak
tementen in de Ned. Hervormde Kerk
althans op f 1400 te brengen. Men
stelt zich voor één milliioen gulden bij
een te brengen en daartoe in alle ge
meenten van ons vaderland te collec
teeren. Ook hier is de zaak ter hand
genomen door de leden van de com
missie voor Zeeland, de heeren mr.
J. P. Can, mr. P. v. d. Eist en ds. J.
Gouverneur. Verschillende predikan-
ten en kerkvoogdijen uit den omtrek
hebben reeds mede den schouder
onder dit werk gezet. Het geldt hier
een geestelijk belang van den 'eersten
rang: de positie, niet slechts van de
predikanten, van wie velen armoede
lijden in dezen tijd, maar niet minder
van onze Ned. Hervormde Kerk.
Wanneer de provincie Zeeland naar
haar bevolkingspercentage zou hij-
dragen, zou zij een som van f 60.000
moeten bijeenbrengen. Velen zegt dit
misschien niets. Wij geven daarom
hier de cijfers, zooals die in een be-
grooling door de Prov. commissie zijn
gegeven. Het volgende zou dan moe
ten worden bijeengebracht om het
millioen tot stand te doen komen:
Door Brouwershaven f 500, Zonne-
maire f 380, Burgh f 250, Eikerzee
f 500, Haamstede f 350, Kerkwerve
f 200, Noordgouwe f 350, Renesse en
Noordwelle f 300, Serooskerke f 140,
Zierikzee f 2000, Bruinisse. f 900, Drei-
schor f 550, Sirjansland f 190, Nieu-
wérkerk f 480, O os Ierland f 650,
Ouwerkerk f 340.
Het bestuur van 't Departement
Zierikzee der Maatschappij tot Nut
van 't-Algemeen deelt ons mede, dat
hare plannen omtrent de oprichting'
van een openbare leeszaal hier ter
slede vasteren vorm hebben aangeno
men. Zij droeg de uitvoering daarvan
op aan hare Bibliotheekcommissie.
Na veel moeiten slaagde deze er in
een localiteit daarvoor te verkrijgen.
Tevens ontvingen zij bericht, dat het
Kolendistribulie-bureau in Den Haag
de noodige hoeveelheid brandstoffen
toestond om de localiteit "behoorlijk
te verwannen. Als openbare leesge-
legenheid zal dan ingericht worden
het benedenzaalLje van-het „Huis van
Nassau", waar tegenwoordig de Nuls-
bibliotheek is ondergebracht, ingang
Ilooge Molenstraat. Deze localiteit
wórdt kosteloos toegankelijk gesteld
voor lieden hoven de 14 jaar, te be
ginnen met Zaterdagavond 1 Decem
ber, gedurende eiken avond van 7—10
uur. Het zaaltje zal behoorlijk ver
warmd en verlicht worden;-bovendien
zullen zooveel mogelijk weekbladen
en couranten ter lezing' gelegd wor
den. Tevens zal er gelegenheid zijn
van de uitgebreide Volksbibliotheek,
waarin ook vele illustraties pla
tenboeken aanwezig zijn, gebruik te
maken. Hiertoe zal steeds iemand aan
wezig zijn, de geleende werken moeten
echter voor sluiting van het locaaltje
worden teruggegeven. Immers houdt
de Commissie der Volksbibliotheek
op eiken Dinsdag van 5—6 uur in dit
zelfde lokaal zitting om boeken uil
te leenen, die kunnen worden mede
genomen. Gelegenheid om schriftelijk
werk te verrichten zal ook worden
gegeven. Consumptie mag door den
kastelein worden verstrekt, doch geen
sterken drank.
Wij juichen deze poging van het
Nut om tot stichting eener openbare
leeszaal te geraken bizonder toe, vooral
ook nu, omdat daardoor aan velen
de gelegenheid wordt geboden in een
verwarmd lokaal te vertoeven, terwijl
men zich tevens aangenaam verpoost
en geestelijk ontwikkelen, kan. Vol
gaarne voldoen wij dan ook aan het
verzoek om hierbij te vragen of zij,
die weekbladen lezen, zoo vriendelijk
willen zijn, deze voor dit mooie doel,
na er kennis van genomen te heb
ben, af te staan. Zoo vaak toch wor
den deze na ze gelezen te hebben op
geborgen óf weggedaan terwijl dan
velen er nog misschien van -kunnen
profiteeren. De voorzitter der Biblio
theekcommissie, de lieer mr. J. A. G.
van Heusde, zal ze gaarne ten zijnen
huize (Oude -Haven D 415) in ont
vangst nemen.
Wij vertrouwen dan ook, dat velen
aan dit verzoek zullen voldoen en
mede willen werken deze sympathieke
poging van het Nut te steunen. Wij
hopen, dat van deze nieuwe open
bare instelling een druk gebruik zal
gemaakt worden, omdat dit een proef
is gedurende de maand December,
die, als zij slaagt, misschien zal leiden
tot liet tot stand komen van een defi
nitive openbare leeszaal ook in onze
gemeente.
Tengevolge van de Sl.-Nicolaas-
drukte kan het raadsverslag eerst in
ons volgend nummer worden opge
nomen.
Wij vestigen de opmerkzaamheid
,op de advertentie in ons blad, waarin
de directie van de Flora-Bioscope be
richt,' dat zij 1 en 2 December^ dus
op a.s. Zaterdag- en Zondagavond we
derom in de Concertzaal eenige voor
stellingen zal geven. „Griep de Ban
neling", een drama in 3 acten, zal
den hoofdschotel vormen.
BRUINISSE. Door het stormachtige
weer der laatste dagen is Maandag
alhier een mijn kómen drijven lot
in de onmiddellijke n.ff ijheid der
gemeente. Terstond werden maatrege
len genomen om de nieuwsgierigen
op behoorlijken afstand te houden. De
bewoners der in.de nabijheid gelegen
huizen verlieten voor alle zekerheid
hunne woningen. Des middags werd
de mijn vastgelegd, terwijl in den avond
dioor de genie het gevaarlijke voor
werp werd weggehaald, zeker lot
groole gerustheid der ïieele gemeente.
STAVENISSE. Door de gezamelijke
melkverkoopers alhier is de prijs der
melk gebracht op 15 ct. per L. Dat
is in den tijd van enkele maanden
een verhooging van 50 pCt.
OUWERKERK. Een onzer vroe-
gci-e dorpsgenoolen, de heer Hugo
Hoogerhuis, thans te Apeldoorn woon
achtig, had 'liet ongeluk met zijn
paard op hol te gaan. Tengevolge van
het breken van de as sloeg de wagen
tegen een telefoonpaal, waardoor de
heer II. er af geslingerd werd en be
wusteloos werd opgenomen. Korten
tijd later overleed 'hij in" het Zieken
huis te Apeldoorn.
ANNA JACOBA-POLDER. Alhier is
een volksleeskring op christelijke grond
slag opgericht. Elk lid ontvangt een
portefeuille, in de wintermaanden om
de week, in dé zomermaanden om de
twee weken. De contributie wordt ge-
regokl naar de uitgaven, maar mag niet
meer bedragen dan f 2,50 per lid.
STAVENISSE. Naar men verneemt,
is door den hevigfen storm der laatste
dagen nog al wat schade berokkend
aan de oeververdedigingswerken .1
den polder Moggershil en aan den.
provincialen steiger alhier. Het water
kwam zóó hoog, dat de vloedplanken
in den laalsten nacht moesten gezet
worden. De heide weegbrug' n
den natuurlijk geheel onder water.
GOES. Gedep. Staten van Zeeland
hebben niet goedgekeurd het besluit
van den gemeenteraad om een leeiiing
van f 60.000 aan te gaan, voor het
aankoopen van gaskolen.
WISSEKERKE. De vrijzinnige kies
verenigingen alhier en te Camperland,
hebben voor de gemeenteraads-vacalure
Dieleman, den heer A. C. van Nieuwen-
huizen candidaat gesteld.
Verbetering. Ten gevel ge -van een
minder juiste lezing van het ons ge
zonden telegram meldden wij in ons
vorig nummer, dat van alle huizen in
het dorp Wissekerke de ruiten waren
stuk geslagen. Bedoeld was: ongeveer
alle ruiten van de Directielceet aan den
Anna Frisopolder, op een afstand van
ongeveer 50 M. waarvan de ontploffing
plaats had.
Onderwijs
Bij de Maandag le Rotterdam ge
houden examens vrije- en ordeoefe
ningen slaagden" o. a. J. van Elsacker,
G. W. Egmoiid te Tholen en II. A.
Mosselman le Poortvliet.
Kerknieuws
Ned. Ilerv. Kerk.
RENESSE. In een gehouden ver
gadering van de leden van hel kies
college' ter benoeming van ouderlin
gen en diakenen, zijn gekozen de
heeren J. Houtman Gz. en L. Dorre
man Mz.
THOLEN. Bij de Zaterdag gehou
den stemming voor notabele en kerk
voogden werden gekozen als kerk
voogd de heeren Iz. van 't Hoi' (aftr.
tot notabel, W. Geluk (aftr.) lot no
tabele, (vac. C. H. v. d. Velde), den
heer C. H. Koppenhol, resp. meb 20,
20 en 23 stemmen.
Rechtzaken
ZIERIKZEE,'27 Nov. Dc al-rond.-
rechtbank veroordeelde lieden J. B.,
18 jaar, smidsknecht, wonende te Zie
rikzee, thans gedetineerd in het Huis