ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 4 Juni 1917.
EERSTE BLAD.
D» aanstaande Raads
verkiezingen.
Oorlogsov«rxieht.
NIEU WSTIJDINGEN.
Uit St&d en Provincie.
(Z lerlkzeesche
Couran t).
ABONNEMENT.
Prjj» per drie maandenI 1,40.
Franco per post- 1,70.
Voor het buitenland per aar- 10,
Afiondeiljjke nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag.
73<ts JAA86ANS. Mr. 10013
Biraolsisri A. J. DE LOOZE Jr.
Uila«var-H«ofdradaolaBiPi 1. FrIhEL.
ADVERTENTIE N.
Van 1—4 regels 0,40.
Elke regel meer- 0,10.
Reolames per regel- 0,16.
Bjj contract belangrijke korting.
Inxending op dea dag van uitgave vóór I.IO ure
)lt nummer bestaat alt 2 bladen.
In de Liberale Kiesvereeniging te
j dezer stede werd het voorstel gedaan
voor de bezetting van den door 'l over
lijden vaiï den heer W. C. de Craue
vacant geworden zetel voor den ge-
'meenteraad geen candidaat te stellen,
j maar de vervulling er van aan de Katho
lieke partij over te laten.
De motieven, waarop het voorstel
steunde, en die in liet verslag van die
vergadering, voorkomend in 't nummer
i van Maandagavond vermeldzijn ge
worden, dragen onze .volledige instem
ming weg.
De voorsteller beriep zich namelijk
vooreerst op den Godsvrededie be
staande tusschen de verschillende staat
kundige partijen, zich voornamelijk
ïhierin openbaarde, dat men bij de ver
kiezingen voor Kamer, Staten en Ge
meenteraad zooveel mogelijk geen elec
tor alen strijd wenschte le doen ont
branden. En ten tweede deed hij een
beroep op de billijkheid. De Katholieken
toch vormen een zevende der bevolking
en 'op grond hiervan hebben zij zeker
aanspraak in onzen gemeenteraad ver
tegenwoordigd te wezen.
De meerderheid van de schaars be
zochte vergadering besloot .echter niet
den voorgestelden weg te volgen, maar
met eigen candidaten in het krijt te
treden.
Gesteld werden hierop de heeren A.
J. Ribbens cn J. de Regt.
De laatste heeft evenwel gemeend voor
de eer te moeten bedanken.
Hierdoor heeft de Liberale Kiesver-
eeniging haar vrijheid herkregen en
daardoor de gelegenheid op een door
haar beganen misslag terug te komen.
Dwalen is menschelijk.
Schuld bekennen, een fout herstellen
is de plicht van een ieder, voor wien
het recht het hoogste goed is.
Met het oog hierop hopen wij, dat de
Liberale Kiesvereeniging op haar besluit
alsnog zal terugkomen en zich er van
onthouden zal voor de vacature, waarin
nu nog moet voorzien worden, een can
didaat te stellen.
In ons overzicht van Vrijdagavond
hebben wij slechts even aangestipt het
feit, dat de jeugdige opvolger van den
ontslapen Oostenrijkschen Keizer Franz
Joseph, die in weerwil van zijn auto-
kratische denkbeelden door het volk als
het ware op de handen werd gedragen,
bij' de heropening der zittingen van den
Oostenrijkschen Rijksraad een troonrede
heeft uitgesproken, die voor dë historie
van groöte beteekenis is. In die rede zeide
hij' namelijk, dat hij een meer demokra-
tischen geest in 't bestuur zijner landen
wenscht te brengen. Dat het hem daar
mede ernst is, blijkt reeds ten duidelijk
ste "uit het door hem 'aan Graaf Tisza,
den Hongaarschen Minister-President,
verleend ontslag. Genoemde Minister
weigerde namëlijk aan de verlangens
van het volk ten opzichte van het kies
recht te voldoen. Maar het blijkt ook
uit zijn verklaring om aan alle volkeren
in den Oostenrijkschen staat de gelegen
heid te geven tot vrije nationale en
cultureele ontwikkeling. Met het oog
hierop wil hij een herziening van de
constitutioneele grondslagen van "het
geheele openbare leven zoowel in den
staat Ms in de afzonderlijke kroon
landen. In het bizonder had hij daarbij
het oog op Bohemen, waar de strijd
tusschen Duitschers ,en Ozechen steeds
fel gewoed heeft. Wellicht zullen de
Duitsche en Ozechische gebieden ge
splitst worden. Afgezien van het streven
de n ationaliteiténkwestie Aot oplossing
te brengen, is de troonrede ook nog in
dit opzicht van belang, wijl daarin met
nadruk de vredesgezindheid van Oosten
rijk-Hongarije en zijn bondgenooten be
tuigd wordt. De jeugdige vorst wil blijk
baar een vrede zonder annexaties of
oorlogsschattingen. Maar de Entente die
nog altijd hoop.t de Centrale Staten te
zullen verpletteren, wil om dien grond
den oorlog tot het uiterste doorzetten.
Of die hoop al of niet in vervulling zal
komen, zal de naaste toekomst leeren.
Op het Westelijk front zijn de gealli
eerden in hun voorjaarsoffensief, 't welk
ten doel had door de Duitsche linies
een wig te drijven, tot lieden toe niet
geslaagd. De Duitsche linies werden niet
doorbroken. Hetzelfde kan van 't Itali-
aansclie front aan de Isolizo getuigd
worden. De Italianen- mogen ëenige voor
deden behaald hebbenzij hebben
Trenle, onï de verovering waarvan het
hun te doen was, en waarvoor zij zich
den geheelen winter geducht hebben
voorbereid, niet kunnen bemachtigen.
En wat generaal Sarrail te Saloniki
met zijn uit allerlei elementen bestaand
leger betreft, liij wordt door de Bulgaar-
sche en Duitsche troepen voldoende in
toonï gehouden, om een böteekenisvol
succes te kunnen behalen.
Thans hopen de geallieerden op een
hervatting van het aggressief aan het
Oostelijk front.
Maar hebben, en dit is een belangrijke
vraag, de Russische generaals over hun
soldaten wel voldoend 'gezag onï lien ten
strijde te kunnen voeren. Ons komt liet
namelijk voor naar aanleiding van de
berichten, die ons uit Rusland bereiken
dat de tucht over de troepen zeer veel
te wenschen overlaat. Bovendien zal het
waar de openbare orde in Rusland se
dert de revolutie zooveel te wenschen
overlaat, mogelijk wezen het leger ge
regeld van alles te voorzien, wat 't aan
heeft. De binnenlandsclie toestand is
toch verre van gunstig.
De Raad van arbeiders en soldaten
gaat niet met de Enlentegezinde regee
ring mede. Te Kroonstad is hij zelfs in
openlijken opstand gekomen tegen de
regeering te Petersburg. Bij dit alles
komt nog, dal de arbeiders inde munitie
fabrieken het werk gestaakt hebben.
Wat er in deze omstandigheden van een
hervatting van het offensief aan het
Oostelijk front terecht moet komen, laat
zich begrijpen.
De Engelsche socialisten kregen van
hun regeering verlof om aan de confe
rentie te Stockholm over den vrede deel
te nemen. Aan de Fransche socialisten
is door de regeering geweigerd passen
uit te reiken. En de Fransche Kamer
heeft die weigering goedgekeurd. De
Minister-President, Ribot, hield in de
Kamer een rede, waarin hij zeide, dat
de vrede niet het werk van de eene of
andere partij kan zijn. Alleen de regee-
ririg zal, zoodra het oogenblik daarvoor
geboren is, met vredesonderhandelingen
kunnen optreden. Kan men gaan spre
ken met den yijand, terwijl een deel
des lands nog door hem bezet is. Slechts
de overwinning kan den vrede brengen,
De Duitsche duikbooten brengen den
Engelsclien handel een onberekenbare
schade toe. Er gaat schier geen dag
voorbij, of schepen van de geallieerden
worden in den grond geboord.
Duitsche bladen vertellen vail een
botsing van twee duikbooten onder
water. Een van de Duitsche duikbooten
ramde bij een operatie in het Kanaal
gedurende de vaart onder water een
Engelsche duikboot, die waarschijnlijk
op den bodem der zee liggend, de Duit
sche duikboot had gehoord en voorbe
reidingen had getroffen om op te stijgen.
Na den ramsloot blies de Engelsche
duikboot de stijgingskamers uit, waar
tloor ze begon te stijgen en aan de opper
vlakte kwam. Hierbij nam zij de Diiit-
sche duikboot, die met haar boeg op
de Engelsche boot zat, mee naar de
oppervlakte. Hier aangekomen, gleed de
Duitsche van de Engelsche duikboot af
en kwam ze laag te liggen. Kort daarop
zetten beide booten de machines aan en
wendden ze van elkaar af. Toen de
Engelsche boot ongeveer 50 M. verwij
derd was, dook ze snel; ze werd dooi
de Duitsche duikboot niet meer gezien.
CHINA.
In het noorden en midden China
dreigt een hongersnood, ten gevolge van
den slechten oogst. Maandenlang heerschte
een verdorrende droogte. De bevolking
verlaat het bedreigde gebied.
AMERIKA.
WASHINGTON. De regeering heeft
Frankrijk een tweede honderd millioen
dollar voorgeschoten.
RUSLAND.
Een kleine groep anarchisten, van
wie sommigen met geweren, revolvers,
dolken en bommen gewapend waren en
die zwarte vlaggen droegen met het
opschrift„Weg met hSl gezag I" „Weg
met de kapitalisten I" v'„Leve de socia
listische revolutie", konden op klaarlichten
dag oogehindord door de Newski Prospect
trekken.
Onder de manifestanten bevonden
zich soldaten en matrozen met geweren
De stoet hield stil voor de Kazan-kathe-
draal, waar redevoeringen werden ge
houden. Een der sprekers, een matroos,
verklaarde, dat zij alleen optraden tegen
de kapitalisten en niet tegen de armen.
De agitators gingen vervolgens naar
de verschillende groepen, die zich in de
Newaky Prospect verzameld hadden en
spoorden het volk aan de banken te
plunderen. Zij verklaarden dat de sooiale
revolutie zou worden afgekondigd op
den dag der gemeentelijke verkiezingen.
Het Comité van soldaten en
arbeiders te Kroonstadt heeft bezit ge
nomen van de vesting. Bet weigert de
Yoorloopige Regeering te erkennen en
heeft de vertegenwoordigers der regeering
weggezonden.
De beslissing te Kroonstadt werd
met 210 tegen 40 stemmen genomen.
8 aanwezigen onthielden zich van de
stemming.
Het comité heeft medegedeeld, dat de
relaties tusschen Kroonstadt en het
overige gedeelte van Rusland, waar
onder dan ook Petrograd wordt ge
rekend, voortaan alleen door bemiddeling
van het comité te Petrogïad onderhouden
zullen worden.
De minister van Justitie bracht zjjn
collega's in het kabinet op de hoogte
van den stand van zaken. De ministers
stelden zich, overeenkomstig hun man
daat, door bemiddeling van hei comité
te Petrograd, in verbinding met het
comité te Kroonstad, met de bedoeling
het te bewegen de actie te laten varen
en te onderhandelen.
ZWITSERLAND.
Volgens het Zwitserschc Tel. Agent
schap heeft generaal Sarrail tengevolge
van de groote moeilijkheden bij de
levensmiddelenvoorziening, welke aan
den duikbooloorlog te wijten zijn, het
voorstel aan de Entente-regeeringen ge
daan om Thessalië militair te bezetten
om zoodoende den oogst in beslag te
kunnen nemen.
FRANKRIJK.
De Fransche Senaat heeft het wets
ontwerp, dat van buitengewone oorlogs
winsten een belasting van 50 pCt. heft,
goedgekeurd.
NEDERLAND.
NIJMEGEN. De lieer T., landslorm-
plichtigc der jaarklasse 1908, heeft zich
tot den Minister van Oorlog gewend
met een adres, waarin hij den thans ge-
pensionneerden militairen arts R. be
schuldigt een aantal landstormplichli-
gen, die zich bij hem legen betaling
van f 80 a f 250 lieten vóórkeuren, latei-
bij de officiëele keuring afgekeurd le
hebben.
De heer T. verzoekt herkeuring van
alle landstormplichtigcn uit Nijmegen
van de jaren 1908, 1907, 1906.
DELFT. Een 25-jarige gehuwde vrouw,
D. J., die met een 17-jarig jongmensch,
genaamd De B., de liefdesbetrekking
had verbroken, is met een mes ver
moord gevonden. Burgers leverden den
moordenaar, die beschonken was, aan
de politie over.
ZIERIKZEE. Vrijdagavond geraakten
alhier een militair en 'n straatmuzikant
met de politie handgemeen, waarbij van
de sabel moest worden gebruik ge
maakt. Een der agenten had 't ongeluk
zijn wapen te verliezen, hetwelk door
den soldaat werd opgeraapt, waardoor
het gevecht een andere, verkeerde wen
ding dreigde te. nemen. Door sp.oedig
opgedaagde hulp van een opziener der
visscherijpolitie en den hoofdagent werd
erger voorkomen cn werden beide vech
tersbazen overmand. De burger werd
spoedig in verzekerde bewaring gesteld
en de militair, na verbonden te zijn van
een onbeduidende wond aan zijn hand
in de schermutseling opgedaan aan de
militaire autoriteiten overgegeven.
Morgenavond (Dinsdag) zal in de
muziektent op het Hayenpark het mu
ziekgezelschap „Kunst en Eer" zijn lsle,
Volksuitvoering in dit seizoen geven.
Naar wij vernemen, heeft de heer
De Regt voor de hem aangeboden candi-
daluur van den gemeenteraad bedankt.
Mr. R. J. H. Patijn heeft de hem
aangebodene candidaluur voor het lid
maatschap van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal aanvaard.
De afgevaardigde van dit district
naar de Tweede Kamer, mr. R. J. IJ.
Patijn, zal den lSen dezer te Zierikzee
en den daarop volgenden avond te Brou
wershaven een spreekbeurt vervullen.
HAAMSTEDE. In een dezer dagen
alhier gehouden vergadering van inge
landen van den Polder .Westeren Ban
is een voordracht opgemaakt ter be
noeming van een gezworene van den
polder, ter vervulling van de vacature
ontstaan door het overlijden van den
heer A. Dar tig.
Op die voordracht werden geplaatst
de theeren P. Blom Lz'., J. J. K., Over-
beeke en L. van Damme, allen alhier.
BROUWERSHAVEN. In de op 1 Juni
j.l. gehouden Raadsvergadering is be
sloten tot wijziging van de verordening
op de heffing van markt-en staangelden.
De gewijzigde verordening, die 1 Sept.
a.s. in werking zal freden, bepaald o. m.
dat van alle goederen, die langer dan 24
uren' op de Markt of langsde haven
zullen liggen of staan, een recht ver
schuldigd is van 5 cent per M2., terwijl
voor suikerbieten op het marktplein of
langs de haven 21/2 cent per M2. en per
14 dagen verschuldigd is.' De vrijstelling
van dit recht gedurende de maanden
September, October en November is
vervallen.
Voorts deelde de burgemeester mede,
dat ook dit jaar de kermis niet mag ge
houden worden. JDe Commandant van
Schouwen en Duivëland wenscht geen
j toestemming te geven.
j OUWERKERK. Zaterdagavond gaf het
i Muziekgezelschap „Ooslerland's Fan-
i fare" een openlucht-uitvoering op de
geïmproviseerde muziektent alhier. Veel
publiek, dat genoot, was aanwezig. De
burgemeester hield na afloop een toe
spraak tot de vereeniging, waarna de
voorztiter van O. F. dank zegde voor de
attentie van het schitterend onthaal.
ANNA-JACOBA-POLDER. In verhand
met de in den nacht vait 1 op, 2 Juni 1.1.
uit de schuur van den landbouwer Van
Hoeve alhier ontvreemde bussen ben
zine, is Zondag door den waarn. bur
gemeester, vergezeld van rijks- en ge-
meente-politie, bij enkele ingezetenen
huiszoeking gedaan, echter zonder resul
taat. Het een en ander bracht in onze
kerkelijke polder groole consternatie
teweeg.
MIDDELBURG. Daar de rekening
van de gemeente-gasfabriek over 1916
met een 'tekort zal sluiten als de ge
meente geen bijdrage geeft, stellen B,
en W'. voor aan de gasfabriek '11 bedrag
van f 27000 k fqnds perdu uit te keeren.
Het zou zeker liet beste zijn dit bedrag
uit de gewone inkomsten te vinden in
casu uit den hoofdelijken omslag 1917.
een 'Standpunt, dat ook Gedep. Staten
innemen. Waar echter het percentage
toch reeds niet ver van de 7 zal
blijven en dan nog met ongeveer 1
zou stijgen, stellen B. en W. voor in
dit geval een leening aan te gaan van
f 27000. Waar echter alle reden be
staat, dat ook voor het loopende jaar
een belangrijk tekort zal ontstaan op
de rekening der gasfabriek en dan hel
aangaan eener leening niet door Gedep,
Staten zou worden goedgekeurd, stellen
B. en W'. voor den gasprijs met 2 cent
te verhoogen en te brengen voor gewoon
verbruik op. 11 cent, muntgas 9 cent,
kookgas 9,5 cent en industriegas 9 cent
per kub. Meter, waarbij' ook de ver
ging boven een bepaald aanU. ver
bruikte kub. M. blijft gehandhaafd.
Tweede Kamerverkleilnger
VLISSINGEN. De Vrijz.-Democrucische
kiesvereeniging stelde den heer mi*. E.
E. van Raalle, aftredend lid, opnieuw
candidaat voor de Tweede Kamer.
Aanbe»tedUgen, verkooptngen, en.
ZIERIKZEE, 1 Juni. Heden werden
alhier, ten verzoeke van den heer H. M.
der Weduwen, ten overstaan van notaris
Biermasz, publiek verkocht: paard met
veulen f 1430; idem f 1300; idem f 1935;
paard f 2410; idem f 1505; veulen f 305;
paard f 750; idem f 805; idem 690;
idem f 465; ossen voor f 265, f 232,
1' 242, f 240, f 245, f 241, f 231, f 300,
f 245, f 245, f 254, f 220, 270, f255,
f 283, f 272, f 270, f 243, f 293 en f 292;
stiertje f 38; koe f 231.
Hooge loouen.
De Patroonsbond te Grootebroek (sta
tion Bovencarspel) heeft aan den werk-
'liedenbond ter plaatse voorgesteld het
weekloon vast te stellen op f 40. Wordt
hiermede geen genoegen genomen, dan
zal men trachten arbeiders uit andere
plaatsen te huren.
Veevoeder.
Men verneemt van de Toewijzings-
Commissie voor Veevoeder te 's-Graven-
hage, dat de rantsoenen, welke over de
maand Juni door de Veevoederbureaux
gedistribueerd zullen worden, bedragen
voor bedrijf spaarden per stuk 70 K.G.
haver, maïs of boonen, fokkalveren per
stuk 10 K.G. Amerikaansche- 'lijnkoe
ken, varkens boven de 75 K.G. per s'uT
20 K.G. maïs, andere varkens per s
5 K.G. maïs eii vocrineel, en pluim"'
van hen, die geen hoornvee noch ui
dan "2 varkens bezitten, per 100 slul.r
75 K.G. maïs, haverafval enz. Bizonderc
categorieën dezer soorten ontvangen
meer, voor ander vee wordt niets uitge
keerd.
Dulttehland en ouzo vltsekerQ.
Naar men verneemt, bestaat er rede
lijke kansdat binnenkort onze vis-
schersvaartuigen ter haringvangst zullen
vertrekken. De bestuurderen van de
Zeeliedenvereenigingen „Volharding" en.
den Centralen Bond van Transport en
Havenarbeiders alhier, hebben in de
af geloop en week lederen dag le 's-Gra-
vennagc uitgebreide besprekingen le
dier zake gevoerd. Hun indruk is, dat
met Duitschland een zoodanige regeluig
zal worden getroffen, dat een veilige 1
haringvangst verzekerd is.
Wat de versch-visscherij betreft, is
men nog zoover niet.
De Duitsche regeering blijft ontken
nen, dat de torpedèeringen van 1 "awlers
in den laatslen lijd binnen de go aarlijke J
zone plaats vonden. Hoewel de Raad
voor de Scheepvaart reeds herhu Idelijk
betwistte, dat in de zoogenaamde veilige j
vaargeul de aanslagen op onze yisschers-
vloot plaats hadden, houden de duik-
boolkapileins vol, dat de plaatsbepaling
der visschers onjuist is. Zoolang deze
kwestie niet is opgelost, kan van een
hervatting der visscherij geen sprake
zijn.
Een avontuur van twee vliegen.
Op de Oostkust van Engeland .zijn
twee vliegers door een oorlogsschip aan
land gezet, die een zeer onaangenaam
avontuur hebben beleefd.
De Daily Express vertelt hierover het
volgende: De beide vliegers maakten aan
het élndc der vorige week een tocht
boven de Noordzee, toen zij gedwongen
werden te dalen. Zij dreven vijf dagen
en vijf nachten rond zonder iets te eten
te hebben. Een hunner had alleen een
stuk chocolade in zijn zak. Zij waren
dan ook volkomen uitgeput, toen zij door
het oorlogsschip werden opgepikt. Rei
den bevinden zich thans in een hospi
taal.
De geallieerden en de vrede.
De Daily News schrijft in een hoofd
artikel: De geallieerden zullen aan d?