ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 23 Mei 1917.
EERSTE BLAD.
BERICHT,
Verkiezing
PARAFFINE.
KIgüWgTIJDIHgP.
Uit Stad
(Z lerlkzeesche
Courati t).
ABONNEMENT.
Prjjs per drie maandenI 1,40.
Franco per port- 1,70.
Voor het buitenland per aar- 10,
Afzonderlijke nummeri- 0,05.
Verrchjjnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag.
73sts JAARGANG. Na. 10009.
Biraotaun JL J. DE LOOZE Jp.
Uilacear>H«ofdr>aaiaala«Pi FRHKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 14 regelst 0,40.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
By contract belangrijke korting.
Iniending op den dag van uitgave róór S.SO ure
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Wegens het Pinksterfeest zal de
Nieuwsbode a.s- Maandag niet
worden uitgegeven.
H.H. Adverteerders worden ver
zocht hunne Advertentiën, bestemd
voor ons nummer van a.s. Vrjjdag,
zoo vroeg mogalijk in te zen
den, ten einde van opname verzekerd
te zijn.
Groote of bewerkelijke Adver
tentiën gelieve men ons Don
derdag te doen toe
komen.
DE DIRECTEUR,
voor do
Twaade Kamer dap Staten-
Genepaal.
De BURGEMEESTER der Gemeente Zierikzee
brengt hiermede ter openbare kennis, dat op
Dinsdag, den 5 Juni aanstaande, zal plaats
hebben de verkiezing van EEN LID van de
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL,
in het Kiesdistrict {Zierikzee, waartoe deze
Gemeente behoort
dat op dien dag, van des voormiddags negen
tot des namiddags vier uren, ter Secretarie bg
den Burgemeester der Gemeente Zierikzee
(hoofdplaats van het Kiesdistrict) kunnen wor
den ingeleverd:
OPGAVEN VAN CANDIDATEN,
ali bedoeld in artikel 51 der Kieswet.
Deze opgaven moeten inhouden den naam, de
voorletters en de woonplaats van den candidaat
en onderteekend zgn door ten minste VEERTIG
kiezers, bevoegd tot deelneming aan deze ver
kiezing.
De inlevering dezer opgaven moet geschieden
persoonlgk door één of meer der personen, die
de opgave hebben onderteekend. De oandidaat
kan daarbij tegenwoordig zgn. Van de inleve
ring wordt een bewijs van ontvangst afgegeven.
Formulieren voor de opgaven bovenvermeld
zijn ter Secretarie dezer Gemeente kosteloos
verkrijgbaar, van dsn 22 Mei 1917 tot en met
den dag der verkiezing.
De Burgemeester brengt hierbij in herin
nering artikel 151 der Kieswet, luidende als
volgt
HiJ, die eene opgave, als bedoeld in art. 51
Inlevert, wetende dat zij voorzien ls van
handteekeningen van personen, die niet be
voegd zijn tot deelneming aan de verkiezing,
waarvoor de Inlevering geschiedt, terwQl
zonder die handteekeningen geen voldoend
aantal voor eene wettige opgave zon over
blijven, wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste DRIE maanden of eene geld
boete van ten hoogste HONDERD TWINTIG
galden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die
wetende dat hij niet bevoegd ls tot deelneming
aan de verkiezing, eene voor die verkiezing
ter inlevering bestemde opgave, als bedoeld
bij artikel 51, heeft onderteekend.
Zibrikzbb, den 21 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
De BURGEMEESTER van Zibrikzbb;
Brengt ter kennis van belanghebbenden de
navolgende circulaire van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel van 21 Mei j.].:
De Minister van Landbouw, Njjverheid en
Handel,
Gezien artikel 8 der Distribntiewet 1916,
HEEFT GOEDGEVONDEN:
1°. te verbieden de aflevering en het vervoer
van paraffine, tenzg dit geschiedt voor den
dienst van leger of vloot, of wel daartoe
schriftelijke vergunning is verleend door de
Toewjjzingsoommissie voor kaarsen, schemer
lichten en dergelijke;
2°. vast te stellen een maximumprijs voor
pj^affine van f80,per 100 K.G. netto.
De Minister van Landbouw, Njjverheid en
Handel brengt ter algemeene kennis, dat, in
gevolge artikel 5 der Distribntiewet 1916, een
ieder, die paraffine anders dan voor gebruik
voor hem zelf of zgn gezin in voorraad heeft,
gehouden is op 23 dezer aan den burgemeester
der gemeente, waar deze paraffine zich bevindt,
opgave te doen .van de hoeveelheid en den aard
der partgen, welke hg in voorraad heeft.
Do bedoelde opgaven zullen moeten worden
gedaan door hen, die de paraffine onder zich
hebben, onverschillig of zjj al dan niet eigenaar
daarvan zgn.
Zibrikzeb, 23 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
AMERIKA.
Kapitein von Rintelen, Henry Mar
tin en David Lamar zijn schuldig
bevonden aan samenspanning tot slo-
ring van de verzending van munitie
aan de geallieerden en tot een jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Het Amerlkasasehe leger.
Men schat het aantal dienstplich
tigen op 8 millioen man. Het eerste
contingent, waarvoorde iroependoor
loting zullen worden" aangewezen, zal
bestaan uit 16 divisies van 30.000
man. Elke divisie zal in een afzon
derlijk kamp worden geoefend. New-
York alleen zal twee divisies géven.
Waarschijnlijk zal Roosevelt een
positie krijgen in het geregelde leger.
ATLANTA (Georgië). In de han
delswijk hier is brand uitgebroken,
die naar het woondislrict oversloeg.
Men schat, dat honderd blokken hui
zen vernield zijn. De schade bedraagt
eenige millioCnen dollars.
ENGELAND.
In t Lagerhuis heeft Lloyd George
meegedeeld, dat de regeering besloten
heeft een conventie bijeen te roepen,
waar alle Iersche stroomingen ver
tegenwoordigd zijn, ten einde een Ier
sche constitutie te ontwerpen. In
dien men daar tot een vergelijk komt
zal de regeering een wetsontwerp
indienen om de conclusies der con
ventie te bekrachtigen.
Redmond heeft uit naam der nati
onalisten dit voorstel gaarne aan
vaard.
L'onsdale heeft uit naam der Ulster
partij gezegd, dat zij liet voorstel aan
het voile van Ulster zal voorleggen.
OostenrJJk-HongarJje.
Het proces Adler.
In de motiveering van het vonnis
werd gefcegd, dat de rechtbank dooi
de bekentenis van den beklaagde,
door de getuigenverklaringen en
door het rapport van de medische
faculteit, de overtuiging had gekre
gen van beklaagde's schuld.
Wat de aanleiding tot den moord
betreft, de reclitbapk heeft dien
aangaande de door den beklaagde
ger.ccmde motieven als juist aange
nomen.
De rapporten der medische facul
teit sloten volgens de opvatting van
de rechtbank allen twijfel aan de
toerekenbaarheid van den beklaagde
buiten. Het argument van sluip
moord nam de rechtbank niet aan,
daar beklaagde geen list beeft aan
gewend om het slachtoffer in een
bizonder moeilijke situatie te bren
gen. De verdediger verklaarde, dat
hij zich >eèn bedenktijd wenschte voor
te behouden.
Na de peidooien van liet OM.
en van den verdediger sprak dc be
klaagde Adler zijn slo twoord, waarna
de rechtbank zicli iii de raadkamer
terugtrok om bet vonnis te vellen.
Na een beraadslaging, die een kwar
tier duurde, sprak de president het
vonnis uit volgens hetwelk de be
klaagde wegens gewonen moord Ier
dood werd veroordeeld.
NEDERLAND.
Veenbrnd.
EMMEN. In de omgeving van Em-
mercompascuum woedt een gewel
dige veenbranddie zich uitstrekt
over .Valthermond, Weerdingermond,
Emmercompasouum en Emmererf-
scheidenveen. Meer dan vijftig huizen
0ijn door den brand vernield: te iVal
thermond 21 woningen. Groote hoe
veelheden turf gaan verloren, de ver
bindingswegen zijn onbegaanbaar.
Schoolkinderen uit .Valthermond, die
te Coevorden school gaan, konden
niet naar hun woonplaats terug-
keeren.
D.e brand is op twee plaatsen in
't veen ontstaan, op één plaats zeker,
op een andere plaats waarschijnlijk
door vonken uit een baggermachine.
Door den krachtigen, drogen Oosten
wind breidde het vuur zich snel uit.
Naar schatting hebben 2 a 300 ge
zinnen in Enimercompascuum hun
huisraad uit de woningen gehaald en
op schepen en gedeeltelijk ook in den
grond in veiligheid gebracht.
VALTHERMOND. De veenbrand
woedt nog steeds voort. Het aantal
huizen, dat door den brand wordt
vernield, wordt steeds grooter. Een
juist aantal hiervan' is nog niet op te
geven. Verschillende personen wor
den vermist, o. a. de familie Klein,
bestaande uit man, vrouw en drie
kinderen, en de schipper Brand,
wiens schip verbrand is. Een juf
frouw v. d. Ley, heeft ernstige brand
wonden aan handen en voeten ge
kregen.
Nader wordt nog gemeld:
In Valthermond liggen 70 huisjes,
haast alle van veenarbeiders en win
keliers, in de asch. De veenarbeider
J. Herder, 35 jaar oud, is verkoold,
evenals het oude echtpaar Ooster-
loo. Ook twee kinderen van den ar
beider Derk v. d. Ley, jongetjes van
6 en 4 jaar, zijn verbrand, terwijl
de 26-jarige vrouw vreeselijk aan
armen, hoofd en beenen is gewond
en in groot levensgevaar verkeert.
Een schippersjongen is naar alle
waarschijnlijkheid verdronken. Ook
te Nieuw-Weerdinge en Emmercom-
pascum zijn vele huisjes en groote
partijen turf verbrand.
Een strook hei, die loopt van
de Duitsche grens achter het Barger-
compas tot aan 't Emmererfschei-
denveen is thans een onafgebroken
vlammenrij..
De vlammen beperken zich' niet tot
de liei alleen, zij vliegen over de
kanalen heen. Vandaar, dat-er ook
schepen verbranden. Op een schip
heeft men 9 verkoolde lijken gevon-
den; anderen ran <lc unigekomenen
(men raamt het aantal dooden op
20; officieel is het getal thans 12)
zijn verdronken, doordat ze vluch
tend voor de vlammen, tegen wier
snelheid ze niet loopen konden, in
een kanaal sprongen. De maréchaus
see heeft nog verscheiden drenke
lingen kunnen redden.
Ook heeft men lijken gevonden in
het nptle veen, die daar een schuil
plaats onder den grond hadden ge
zocht. Het lijk van een meisje werd
gevonden met vele brandwonden
hangend tegen den kant van liet ka
naal; waarschijnlijk had zij den dood
door verstikking gevonden. Eenboer
vluclitend met twee kleine kinderen,
zag zich genoodzaakt zijn twee klei
nen achter te laten öf anders met
hen te verbranden.
Te Valthermond zijn 20 personen
omgekomen, onder wie 2 oude luid-
jes, die eerst volstrekt hun huisje
ïiict wilden verlaten, doch in het
laatst daartoe gedwongen werden.
In de dichte rook raakten zij af van
hem, die hen wilde redden en ver
brandden heiden. De persoon, die
hen wilde helpen, bracht drie uur
in het kanaal doorben heeft zich
zoo nog kunnen redden.
Ongeveer 70 huizen zijn te Valther
mond verbrand, waardoor 100 huis
gezinnen dakloos zün geworden.
Een huisgezin bestaande uit man,
vrouw en 6 kinderen, dat een schip
bewoonde, kwam geheel in de vlam
men om. Vlak in de nabijheid werden
nog 3 slachtoffers gevonden. Vaneen
gezin, bestaande uit 5 personen, wer
den 2 kinderen gedood, terwijl de
man en, vrouw beiden zware brand
wonden opliepen.
De commissaris der Koningin is
met den griffier der staten op het
tooneel van de ramp aangekomen.
De kans bestaat ,dat de woningen
tusschen Weerdingeveen en de spoor
lijn naar .Valthen ook gevaar loopen.
Verschillende schepen zijn verbrand.
De wind is op het oogenblik nog
zoo krachtig, dat aan blusschen niet
valt te denken.
Dinsdagmiddag is door vuur uit
de jSlaggenlocomobiel van een turf-
machine brand ontstaan in de .Weer-
dingenveen, die zich door den wind
voortplantte in de richting van
Valthermond. Door de droogte van
de veenoppervlakte en den Sterken
.wind stonden in een oogenblik tijd
ettelijke huizen, veengronden en vee-
nen in vlam. Alles wat het vuur vin
den kon verbranddehuizen, schuren
turf, plaggen, gereedschap, inboe
dels enz. Tot 4 uur zijn verbrand
ongeveer 150 huizen; 4 met turf be
laden schepen zijn in het kanaal ver
brand.
Duizenden bezoeken het terrein
van den brand. De brand woédt
steeds voort; de gevolgen zijn niet te
overzien; de schade is onbereken
baar.
Op verzoek van den minister
van landbouw zijn militairen (pion-
niers) uitgezonden naar de streek in
Drente, waar de veenbrand woedt,
om deze te helpen blusschen.
OUDERKERK a/d. AMSTEL'. Al
hier heeft zich een drama afgespeeld,
waarvan vooralsnog dc oorzaak in
het duister ligt.
De rijksveldwachter T. R. en de
gemeente-veldwachter J. R., waren
met een roeiboot met aanhangmotor
Maandagavond uitgevaren om te sur-
veilleeren. Hun doel was het z.g.
„eiland", waar zij onraad vermoed
den. Een man, die zicli in de nabij
heid bevond, heeft den motor hooren
stoppen en hulpgeroep gehoord.
Waarschijnlijk hebben de heide amb
tenaren een verdachte gearresteerd
en is bij de worsteling het bootje
omgeslagen, althans toen de burge
meester van Ouderamstel, die gewaar
schuwd was, ter plaatse verscheen,
vond men het bootje gekanteld. In
de boot was slechts een jas aan
wezig, die niet van een der heide
veldwachters was.
Nadat er den ganschen nacht
vruchteloos was gedregd, zijn de
lijken der beide veldwachters uitliet
water opgehaald. Later is ook ge-
vonüeil liet lljli. van. zekeren Fonlijn,
waarvan de handen geboeid waren.
De Amsterdamsche recherche is op
verzoek van den burgemeester met
politiehonden naar Ouderkerk ge
togen, om een onderzoek in te stellen.
De mogelijkheid is niet uitgesloten,
dat nog een vierde persoon, een ka
meraad van den geboeide, bij dit
drama betrokken is, en dat deze de
hand heeft gehad in het ongeval.
SCHEVENINGEN. Toen een fami
lie, logcercnde in het Grand-Hötel
alhier, op reis wilde gaan naar Am
sterdam, kwam zij lol de ontdekking,
dat tijdens het verblijf aldaar uit een
koffertje een vrij groot bedrag aan
geld en juweelen, ais diamant, goud
enz., ter waarde van ongeveer f 20.000
was gestolen.
ROTTERDAM. Het s.s. „Rijndam"
van de Holland-Amerika-Lijn, dat is
aangekomen, had, behalve een aantal
Nedei'Iandsclie en andere passagiers
dén Oostenrijkscli-Hongaarsehen ge
zant te Washington, den gezant-
schapsraad met het gchcele gezant-
schapspersoneel, het personeel van
alle consulaten, en een aantal Duit-
sehers aan boord.
Dit gezelschap zou te Bergen in
Noorwegen aan land gaan. Het schip
is echter den 17en Mei, ten Z.-W.
van Ierland" aangehouden door een
Ergclschen hulpkruiser, waarvan 14
matrozen aan boord van de „Rijn
dam" zijn gekomen, die o. m. de order
van de Engelschc regeering over
brachten, dat de reizigers mee moe
sten varen naar Rotterdam.
Onder de passagiers bevonden zich
verder de Duitsche gezant te Peking
met zijn personeel, prins Alfred von
Hohenlohe met zijn Anierikaansclie
vrouw, de Duitsche professoren Kü-
nemann en Kuno Mayer, de Duitsche
luitenant 'W. Stoetzerer, Tibet-reizi-
ger, die te Peking zestig kisten met
rariteiten heeft achtergelaten, de zan
geres Elena Gerhardt en Julia Gulp
en Tilly, Koenen.
De reizigers hebben stormachtig
weer gehad en waren zeer verrast
door de milde temperatuur hier. Ge
durende den laalsten nacht tijdens
de reis door het mijnveld, zijn ze
gekleed gaan rusten of op dek ge
bleven; de booten hingen klaar om
neergelaten te worden en op de dek
ken waren tal van reddingsgordels
gereed gelegd.
Het gezelschap van ruim 200 per
sonen is met een extra-trein vertrok
ken, de Duitschers naar Berlijn, de
Oostenrijkers naar .Weenen.
De lading van het s.s..„Rijndam"
van de Hollanu-Amerika-Lijn, uit
New-York over Halifax alhier aange
komen, bestaat uit 36.500 epiarters
tarwe en 25.211 zakken meel.
De scheepvaart.
Op last van de regeering is ecu
aantal in de haven van Rotterdam
liggende schepen gereed gemaakt
voor vertrek naar Amerika, ten einde
graan, lijnkoeken, kunstmeststoffen,
enz. te gaan halen.
ZIERIKZEE. Door den .Voogdij
raad is benoemd: tot agent te St.-
Maartensdijk de heer B. J. van Oost,
waterbouwkundig ambtenaar' en lid
der Gezondheidscommissie Tholen
zulks ter vervanging van den heer
Van Rooyen aldaar, welke ontslag
heeft genomen; deze benoeming 'is
door 'den Minister van Justitie goed- j
gekeurd.
Algemeene Vergadering
vtn de Vereealglng Centrale Velling
voor SehouwenDuivelend en
St.-PhUlpslnnd.
In de benedenzaal van het „Hotel
de Faam" vergaderde gistereiinamid- I
dag bovengenoemde vereeniging.
Aan de bestuurstafel waren gezeten
de heer rnr. A. J. E. Fokker, eere-
voorzilter, de lieer Van Westen, voor
zitter, de heer Enzlin, secretaris, de I
heer Panny, penningmeester, en
voorts de heeren Den Boer én Leeuwe.
De vergadering werd op verzoek
vmi 'liet bcstuul door den cere voor-
zittcr, m r. A. J.F. Fokker, geleid.
Deze schetste in zijn openingswoord,
na allen welkom te hebben geheeten,
het ontstaan der vereeniging, cn
zwaaide aan het bestuur en ook aan
den veilingmeester, den lieer Van den
Bout, warmen lof toe, omdat zij de I
vereeniging in goede banen gestuurd
hebben. Aan hen was het toch te
danken, dat de zaak zoo goed ge
marcheerd is. Zij hebben zicli geheel
gegeven. (Applaus).
Door den penningmeester, den heer
Panny, werd op verzoek van den
voorzitter een overzicht van den
finantiëelen toestand gegeven. Den
30sten October 1916 werd de ver-
eeniging in het leven geroepen. De
eerste veiling werd den 9den Nov.
1916 gehouden. Er hadden tol 15
Mei 36 veilingen plaats, waarop voor
f 1.101.195,84 werd omgezet, waar
van een bedrag van pi. m. f 33000
aar. peeën en rapen, de rest aan
uien. Geveild zijn 3157 monsters. De
ontvangsten bedroegen f 11302,625,,.
de uitgaven f 65 1 9,605, zoodat er een
batig saldo is van f 4783,02, welk
bedrag hij de Firma Kopie alhier is.
beic-gd.
Op verzoek van den heer Hage,
den burgemeester van Bruinisse,
werdt door den penningmeester een
resumé van de uitgaven gegeven.
De rekening werd hierop goedge-[
keurd.
De eehe-voorzitLer stelt met 't ooc
op de wenschelijklieid rechtsper-B
soonlijklieid aan te vrageh, de daar
voor noodige statutenwijziging aan
de orde.
Bij de bespreking van die statuten
wijziging betoogt de lieer Hage, de
burgemeester van Bruinisse, aange-B
zien hij de Z.zeesche Nieuwsbode
niet leest, dat al de advertenties en
aankondigingen ook in de Zeeuwsche
Courant, die, gelijk spr. verklaart,
vele abonné's in Bruinisse heeft,
voortaan zullen worden opgenomen.
De heer .Van Westen zegt, dat
Iwndbouw en Tuinbouw 't officiêele
blad van de vereeniging zal worden,
zoodat, wie do Zierikz. Nieuwsbode
niet mocht lezen, daarin alles zal
vinden, wat op de vereeniging be
trekking heeft, daar genoemd blad
aan elk lid zal worden toegezonden.
De heer Ivrepel van Bruinisse is
ontstemd, dat de vergadering, die