ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 21 Mei 1917.
VERORDENING.
Broodkaarten.
Bekendmaking.
AFKONDIGING.
MIlgWSTIJBINSlH.
Uit Stad en Provincie.
kerknieuws.
■■■■■■■■■■■■«■■HiPPIipaaPIHPPHVIHHHnHBHHBi
(Zierlkzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Prjjs pei drie maandenf 1,40.
Franco per post,- 1,70.
Voor het buitenland per jaar - 10,
Afzonderlijke nummert- 0,05.
Venohjjnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
73lt8 JAARGANG, Na. 10007.
Diraoteiir A. J. DE LOOZE Jr.
Oil|m>>.N«*ldrtdaolMP I. FRtlIEL.
ADVERTENTIE N.
Van 1—4 regeltt 0,40.
Elke regel meer >0,10.
Reolamet per regel- 0,15.
Bjj contract belangrijke korting.
Ineediag op dee dag Tan uitgave vóór S.SO ure.
De Commandant der Stelling van de Monden
der Maas en der Sclielde (Commando Zeeland);
gezien de Koninklijke Besluiten van 29 Au
gustus 1914 (Staatsblad no. 435), van 8 September
1914 (Staatsblad no. 448), van 25 September
914 (Staatsblad no. 463) en 11 Februari 1915
^Staatsblad no. 81), waarbjj de gemeenten in de
provincie Zeeland zgn verklaard „in Staat van
Beleg";
overwegende, dat het wenschelijk is de ver
ordening van den 28 Augustus 1916 te wijzigen;
gelet op de Wet van 23 Mei 1899 (Staatsblad
no. 128);
trekt bg deze de verordening van 28 Augustus
1916 (Scheepvaartverordening) in, en stelt in
stede daarvan het navolgende vast:
Artikel 1.
Het is verboden zich op te houden in:
a. het watergebied, ingesloten door de kust
Zeeuwsch-Vlaanderen, de lgn welke de hoogte
lichten van Nieuwesluis en Kaapduinen verbindt,
en de Zuidkant van de Walvischstaart, tenzg
het vaartuig is een stoomvaartuig en voorzien
van een Nederlandsche loods.
Hiervan zgn uitgezonderdde vaartuigen be
stemd voor, of vertrekkende van Cadzand, aan
welke het geoorloofd is voornoemde haven
binnen te loop en, waarbg zg zicb niet zullen
mogen bevinden beoosten de gebroken lgn, die
gevormd wordt door de lgn, welke het badhuis
Cadzand verbindt met de roode spitse ton, lig
gende ter plaatse en in stede van de lichtboei
no. 2 van de Wielingen, en het verlengde der
lgn, die genoemde ton met de westzyde van het
huizencomplex Wielingen Sluis verbindt.
b. het Oostgatde Deurlo, de Galgeput en
de Sardjngeul van V» uur na zonsondergang,
of indien de zon vroeger dan 5u30m ondergaat,
van 6u 's avonds, tot 1/i uur voor zonsopkomst,
of indien de zon later dan 6u30m opkomt, tot
6 uur 's morgens. Ingeval van zeegevaar, reke
ning houdende met de groote van het vaartuig,
een en ander ter beoordeeling van den met de
oontröle belasten Zeeofficier, is het geoorloofd,
het Oostgat, de Deurloo en de Galgeput binnen
te loopen, en te ankeren benoorden de lgn die
de spitse ton no. 6a van het Oostgat met de
lichtboei naby den Nolledgk verbindt. Vaar
tuigen, welk in dit geval verkeeren, zullen
duidelgk de voorgeschreven lichten toonen.
c. het watergebied der Wester'Schelde, rn-
gesloten tusschen de lijn Hooge licht Nieuwe
sluis— Hooge licht Kaapduinen en de lijn Hans-
weert-Walsoorden, voor zooverre niet vallende
onder het watergebied sub d, van 91/* uur
's avond; tot Va uur voor zonsopkomst, of indien
de zon later dan 6a30m .opkomt, tot 6 uur
's morgens.
d. het watergebied der Wester-Schelde, in
gesloten door de lijn Westhavenhoofd van de
f Westelijke hauen te Terneuzen, Zuid (r. w.) en
de lijn, welke Hansweert verbindt met Wals
oorden van lOVa uur 's avonds tot Va uur voor
zonsopkomst, of indien de zon later dan 6u30m
opkomt, tot 53A uur 's morgens.
e. het watergebied der Wester-Schelde be
oosten de lijn Hansweert-Walsoorden van 7j
uur na zonsondergang tot Va uur voor zons
opkomst.
f. bet watergebied der Ooster-Scbelde, inge
sloten tusschen de lynen: kerk Domburg in
Strand Hotel, en molen Domburg in Strand
Hotel, en de parallel van 51° 37' 30" N. Br.,
welke parallel wordt aangeduid door een'zwarte
sparboei, liggende op het sngpunt van de eerst
genoemde lgn en die parallel.
g het watergebied der Ooster-Schelde be
westen de lijn welke den lichttoren van West-
Schouwen met den toren van Oostkapelle ver
bindt, van Vs uur na zonsondergang tot Va uur
voor zonsopkomst, voor zoover sub f niet anders
is bepaald.
Artikel. 2.
De schipper van elk vaartuig, dat zich op
houdt in het watergebied, bedoeld in art. 1
aub a tot en met sub g, is verplicht op bevel
van, of namens den Commandant van een
oorlogsschip, of van den zich aan boord van een
vaartuig met burgerbemanning bevindende offi
cier of onderofficier, dan wel, op bevel van, of
namens den Commandant van eenige kustbattery,
onmiddellgk ten anker te komen en door dien
Commandant, officier of onderofficier te geven
orders en aanwgzingen op te volgen.
Artikel 3.
De schipper van elk vaartuig, dat zich bevindt
in het Zeegat van Brouwershaven of in dat ge
deelte van het Zeegat van Zierikzee, hetwelk
niet behoort tot het in artikel 1 sub g genoemde
watergebied, is verplicht op bevel van of namens
den Commandant van een oorlogsschip, of van
den zich aan boord van een vaartuig met
burgerbemanning bevindende officier óf onder
officier, dan wel op bevel van, of namens den
Commandant van eenige kustbattery, onmiddellgk
bg te draaien of te stoppen en de door dien
Commandant, officier óf onderofficier te geven
orders en aanwgzingen op te volgen.
Artikel 4.
Het in artikel 2 en 3 bedoelde bevel zal kun
nen worden gegeven door aanroepen of aan
fluiten, waaronder wordt verstaan het geven
van herhaalde korte stooten op de stoomfluit,
of beschgning met zoeklicht, dan wel door
middel van een los schot, al dan niet gevolgd
door een scherp schot, neerkomende in de
nabgheid van het vaartuig (de) vaartuigen;,
waarop het bevel betrekking heeft.
Artikel 5.
Onder Oostgat, Deurloo, Galgeput, Sardyngeul,
Zeegat van Zierikzee en Zeegat van Brouwers
haven in. den zin dezer verordening, worden
verstaan, de wateren, en onder Walvischstaart
de bank, omschreven in de desbetreffende hoofd
stukken van de jongste c. q. gewgzigde uit-
gavon van den Zeemansgids voor de Neder
landsche kust, uitgegeven door het Departement
van Marine, afdeeling Hydographie.
Artikel 6.
Aan Igfsgevaar stelt zich bloot, al wie niet
onmiddellgk het in art. 4 bedoelde bevel
opvolgt.
Het zich ophouden in het watergebied, be
doeld in artikel 1 sub o en f is levenagevaarlyk.
Artikel 7.
Met het opsporen van de in deze bepalingen
strafbaar gestelde feiten zgn belast, behalve de
in artikel 8, 1° tot en met 6° van het Wetboek
van Strafvordering aangewezen ambtenaren, de
ambtenaren der directe belastingen, invoerrechten
en accgnzen, alle als tgdelgk onbezoldigd ryks-
veldwachter dan wel krachtens artikel 50 der
Wet van 23 Mei 1899 (Staatsblad no. 128) be-
eedigde personen en alle andere ambtenaren
van Rgks- en Gemeentepolitie.
Artikel 8.
Overtreding dezer Verordening wordt gestraft
volgens de bepalingen, opgenomen in Hoofdstuk
IV van de Wet van 23 Mei 1899 (Staatsblad 128).
Lasten en bevelen ieder overeenkomstig het
hierboven geregelde zich te gedragen.
Uitgevaardigd te Middelburg, den 16 Mei 1917.
Afgekondigd te Zierikzee, als ter plaatse ge-
bruikelgk, den 19 Mei 1917.
De Commandant voornoemd,
De Schout-bg-Nacht,
W. C. J. SMIT.
De Burgemeester,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
De BURGEMEESTER van Zibrikzeb;
Brengt ter kennis van belanghebbenden de
navolgende circulaire van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel van 16 Mei
j.l., no. 61031/36:
In aansluiting aan myne circulaires d.d. 24
April 1917, n°. 59619/36 en d.d. 10 Mei n°.
60700/36, heb ik de eer U mede te deelen, dat,
wanneer de laatste dag van een .week" waar
voor een broodkaart onder de tegenwoordige
bepalingen geldt, voorafgaat aan een algemeen
erkenden Christelgken feestdag, de bons der
broodkaarten van de volgende .week" door de
bakkers op dien dag kunnen worden ingenomen.
De Minister van Landbouw, Nyverheid
en Handel,
POSTHUMA.
Zierikzee, den 19 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGIRSKERKI.
De BURGEMEESTER der gemeente Zierikzee,
Maakt bekend, dat door bem is toegestaan,
dat alle vergunning- en verlofhouders op Pink
ster Maandag 28 Mei a.s., en op Dinsdag 29
Mei a.s., in hunne vergunning- en verlofilocali-
teiten, het gaslicht laten branden tot het
vroegere wettelgke sluitingsuur.
Ziebikzbe, 21 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
Het HÖOFD van het Plaatselgk Bestuur te
Zierikzee maakt bekend, dat door den beer
Directeur der Directe Belastingen te Breda is
executoir verklaard het kohier der Personeele
Belasting No. 2, belastingjaar 1917, 't welk
op heden aan den heer Ontvanger der Directe
Belastingen alhier wordt ter hand gesteld ter
invordering, en dat ieder verplicht is zgn
aanslag op den bg de wet bepaalden voet te
voldoen.
Zierikzee, den 21 Mei 1917.
Het Hoofd van het
Plaatselgk Bestuur voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
OostenrJJk-HongarUe.
Het proces tegem dr. Frledrlch Adler.
Vrijdag j.l. is het. geding tegen
dr. Fried rich Adler wegens moord op
den Ooslènrij'kschcii eersten minister
'graaf Stürgkh begonnen. De dagvaarding
zegt, dat Adler reeds in 1915 plannen
voor een aanslag smeedde, doch volgens
zijn zeggen eerst in de tweede helft
van 1916 tot de beslissing is gekomen,
dat de Ooslenrijksche eerste minister het
meest aangewezen was voor de volvoe
ring van zijn misdadig voornemen.
Toen Adler den 20en Oct. 1916 vernam
dat een op 23 Oct. uitgeschreven bur
gerlijke vergadering was verboden, be
schouwde hij Stürgkh als den aanlegger
van dit verbod en achtte het psycholo
gische oogenblik voor zijn daad gekomen.
Adler beschouwde den moord als een
betooging voor de wereld, en als een
waarschuwing voor. Oostenrijk, maar. Look
voor de geheele wereld, om onrechtma- j
ligc daden te staken.
De dagvaarding besluit: niet alleen
politieke verblinding, maar ook de
geestelijke instorting van Adler van wien
zijn eigen partij gejfrooten zich afwend
den wegens zijn felle, aanvallen op de
sociaal-demokralic hebben hem het plan I
van den moord in de daad doen om- 1
zeiten.
Adler is wegens moord tot de dood
straf veroordeeld.
NEDERLAND.
I.TMUIDEN. Het Nederl. stoomschip
,Batjan" van de Maatschappij „Neder
land", van New-York alhier aangeko
men met een lading tarwe en meel, 'is
Donderdagmorgen 4 uur door een Duit-
sche duikboot in het vrije gebied aange
vallen.
Er werd een groot aantal scholen op
het schip gelost, zonder dat dit getroffen
werd; de granaten vlogen over en langs
het schip heen. Daar het schieten niet
ophield, begaf de bemanning zich in
de booten en naar de duikboot.
De commandant van de duikboot wei
gerde aanvankelijk de scheepspapieren
in te' zien, doch eindelijk mocht het den
kapitein van de „Batjan" gelukken den
duikbootcommandant te overtuigen, dat
men in het vrije gebied was, zelfs op
12 mijl afstand van 51 versperde gebied.
Men kreeg toen vergunning naar de
„Batjan" terug te keeren en de reis te
vervolgen.
ROTTERDAM. Zaterdagnamiddag viel
de 7-jarige W'. M., wonende aan den
Binnenweg alhier aan den Schiedam-
schesingel alhier te water; het ventje
verdween in de diepte. Juffrouw M.
Arnold, op den Oostzeedijk woonachtig,
die daar per fiets langs kwam, zag den
jongen in de diepte wegzinken; Onmid
dellijk sprong zij van de fiets, trok den
mantel uit en dook onder in den singel.
Zij wist den drenkeling spoedig te grij
pen eri bracht hem behouden op het
droge.
- Een aantal Polen, herkomstig uit
Warschau en Lodz en gevlucht uit
Duilsc'hland, waar zij als civiele ge
vangenen te werk waren gesteld, zijn
op de Delftschevaart en op: het Spui-
watpr alhier onderling aan 't vechten
geweest.
Bij deze vechtpartij, waarbij van zak
messen gebruik gemaakt is, heeft' de
koetsier F. F. uit Warschau een steek
in den rug gekregen. Hij werd door bur
gers naar liet politiebureau in de Lange
Torenstraat en vervolgens naar 't zieken
huis gebracht, waar men hem ter ver
pleging opnam, daar zijn toestand ern
stig, maar niet levensgevaarlijk is. De
stoker B. P. uit Lodz werd in de Zand
straat op straat 'liggende gevonden. Hij
bloedde hevig uit een steek in den rech
terarm, en is in het ziekenhuis ver
bonden. Bovendien is uit pand 46 aan
de Delftschevaart ,waar hij om hulp,
binncngeloopen was, naar het zieken
huis gebracht en daar opgenomen de
Pool J. J., die een messteek in den rug
had.
Als verdacht de daders le zijn, zijn in
den afgclóopen nacht 4 Polen aangehou
den. Een hunner was in het bezit van
een bebloed mes, een ander had zijn mes
in zijn sok verborgen. Over en weder
beschuldigen zij elkander, maar niemand
erkent gestoken te hebben.
Het j nekt recht.
IIEEZE. Het jachtrecht, dat in onze
omgeving'nog als, een zware last over
de eigendommen der boeren drukt, heeft
de gemoederen danig in beweging ge
bracht. De boeren klagen steen en been
dat 'hunne te velde staande gewassen.
Waaronder, vooral de rogge op 'n erger
lijke wijze worden afgevreten door liet
talrijke wild, dat 'hoe schuw elders
hier met grenzelooze brutaliteit op
treedt.
In Leende, waar een drietal burgers
thans verlof hebben verkregen wild te
schieten, is een proces aanhangig, dat
de bezitters van. 'het jachtrecht de bur
gerlijke jagers hebben aangedaan.
Er wordt eeri groote boerenbeweging
voorbereid tegen het jachtrecht, dat on
noemelijke schade, aan den landbouw Le-
rokkent,
ZIERIKZEE. Bij Kon. besluit is, met
ingang van 1 Juni, de adjunct-ijker dei-
maten en gewichten A. I. van Gastel,
geb. alhier, bevorderd lol ijker der maten
en gewichten.
Van de Oliefnbrieken Calvé-Delft
te Delft ontvingen wij '11 mooie reclame
plaat, geteekend en op steen gebracht
door den sierkunstenaar Lion Cachet.
De plaat gecJ't een afbeelding van de
aan iedere huisvrouw bekende goudgele
Delftsche slaolieflesch. Het Delftsche
karakter der flescli is verhoogd door
het aanbrengen in den hals der flescli
van een weerspiegeling van het bekende
stadhuis op de Groote Markt le Delft.
Vrijdagmiddag toen de koopman
v. D. met zijn Kond cn wagen tehuis
kwam, moest deze haastig met de boot
mede, zoodat zijn vrouw de hond zou
uilspannen; deze door dolheid aange
daan, beet de vrouw zoodanig in de
hand, dat geneeskundige hulp moest wor
den ingeroepen. Ook de helper M. C.
werd danig in den arm gebeten. De
hond is 'later doodgeschoten.
J. H. Speenhoff, de bekende dichter-
zanger heeft naar aanleiding van het
bommenongeral te Zierikzee het vol
gende gedicht gemaakt voor de Groene
Ameteriammer (oude)
Wie 1> de Btoutert t
of
Het bommea-onderieek..
Meester:
Wie van jullie gooide bommen,
Op het stadje Zierikzee?
Zeg de waarheid, kwaje bengels
Ik moet weten wie 'tdeói
Jongens:
Meester, dat is Pietl
Meester, wees er zeker van,
Dat deed Piet de Engelschman.
Piet:
Wat 'n groote leugenzakken,
Ikke deé 'tniet,
Ik heb netjes rondgevlogen,
Ik heb niets gedaan.
Ik ben met mjjn vliegmaohine,
Naar Zeebrugge toe gegaan.
Al mjjn bommen liet ik vallen,
Voel maar in mjjn zak,
Jan, de Duitscher is de bengel,
Die verdient een pakt
Jan:
Meester, die gemeene dingen,
Kunnen van geen Duitscher rijn,
Volgens Engelsohe berichten,
Doen de onze nimmer pjjn.
In de Engelsohe couranten,
Wordt toch elke keer verteld:
„Duitsche bommen vallen altijd"
„Zonder schade aan te richten"
„In het vrjje veldl"
Meester:
Dan zal 't 'n praatje wezen,
Van die lui in Zierikzee.
Als geen mensch 'tdeé
Ga ik verder met de lesjes,
En bemoei me er niet mee.
Jan:
Meester, volgens mjjn idee,
Viel er bij die boerenpummels,
Heelemaal niets naar bene tl
Piet:
Ik weet hoe 't is gekomen,
Hoe 'tis gegaan:
Heel die vreeselijke aanslag,
Is maar voor 'n film gedaan.
Niets als handige reclame,
Het beteekent niemendal,
'tls weer iets van Billie Ritsie,
'tls een filmgeval.
DUIVENDIJKE. Alle gezinshoofden
dezer gemeente hebben te Brouwershaven
ieder 25 K.G. anthraciet, per waggon
aldaar aangevoerd, kunnen afhalen.
SCHARENDIJKE. Wij vernemen, dat
door den burgemeester ongeveer 80
H.L. kolen, per schip in de haven aan
gevoerd, in beslag zijn genomen ter 'dis
tribueering in de gemeente.
ELKERZEE. Van de waggonlading
anthraciet, hier pas aangevoerd, heeft
ieder gezin 30 K.G. in ontvangst kunnen
nemen.
Wij vernemen, dat het reeds irt
Maart bestelde pluimveevoeder binnen
kort zal afgeleverd worden. Het toege
wezen kwantum bestaat uit 0,3 K.G. per.
maand en per stuk, hetgeen wel niet te
hoog berekend zal zijn om veel eieren
le rapen.
RENËSSE. De alhier bestaande distri-
buliecommissie heeft haar laak ook uit
gebreid door voor deze gemeente klom
pen le dislribueeren. De prijs van drie
lingen-vrouwen- en mannenkiompen
varieerde tusschen 721/. cent en f 1,071/2-
Voor dien in dezen tijd billijken prijs
vonden dc klompen gretig aftrek. Deze
weck wordt weer een nieuwe zending
verwacht.
BRUINISSE. De heer Lambrechtsc,
vroeger volontair Ier gemeente-secreta
rie alhier, thans ambtenaar ter secretarie
le Heinkenszand,'is benoemd tot admi
nistrateur voor de levensmiddelcn-voor-
ziening aldaar tegen een belooning van
f 15 per maand.
STAVENISSE. Dezer dagen vergader
de dc afdeeling Tholen en St.-Filipsland
an het Cenlraal-Genootschap voor Kin-
derherslellings- en Vacantiekolonies. Uit
bet jaarverslag bleek, dat dc afdeeling
thans 270 leden telt en uit de rekening
over 191G, dat deze sloot met een saldo
van ruim f 200. Voorloopig zullen er 2
kinderen uitgezonden worden naar de
Steeg. De aftredende bestuursleden wer
den alle herkozen.
Smokkeleade burgemeesterszoo!.
MIDDELBURG. Voor de rechtbank-
alhier werd Vrijdag drie maanden ge
vat genisstraf gevorderd tegen C. C., zoon
van den burgemeester van Philipine,
wegens poging tot uitvoer van vijf bier -
vale», waarin in plaats van bier bc.izir
was.
Aaubestedlagen, verkooplnge», eiz.
WISSEKERKE. Uitslag aanbesteding
gewoon onderhoud van den ealamiteu-
sen Vlietepolder op 18 Mei 1.1.:
P. V. de Bourgraaf, Wemeldinge,
f 5140; J. de Bree, Terneuzen, f 5215;
M. II. v. Hee, Wissenkerke, f 5020; W.
L. Klos. Scherpenisse, f 4750; V. C. P.
Bolier, Scherpenisse, f 4635. Raming
f 4373,40.
O N D E B V IJ S.
RENESSE. In een Zaterdag gehouden
vergadering van onderwijzers der afdee
ling „Westelijk Schouwen" van het N.
O. G. hield de heer J. de Keijzer van
Duivendijke een lezing over „Het brief
schrijven op dè lagere school". In hoofd
zaak kwam de lezing hierop neer, dat
het zoo jammer was, dat het onder
wijs in het briefschrijven zoo weinig
resultaten had. De voornaamste oorzaak
moet wel gevonden worden in h< feit,
dal, wanneer de leerlingen de :hool
hebben verlaten, vaak zoo weinig gelegen
heid is de theorie in praktijk te brengen,
waardoor, zoo spoedig vergeten wordt,
wat geleerd is.
Ned. Herv. Kerk.
Tweetal: Te Oude-Tonge, J. H.
Koster te 's-Grevelduin-Capelle en Dr.
J. D. de Lind van Wijngaarden te
Fejjenoord.
BeroepenTe Hoevelaken, A. Dekker
te Giessendam. Te Doornspijk (toez.),
N. Warmolts te Neerlangbroek. Te
Waterlandkerkje, J. Hofkes, cand. te
Amsterdam. Te Pesse, D. J. F.
Westenburg, em.-pred. te Zeist.
Bedankt: Voor Gouderak, H. Doorn-
véld te Maartensdijk (U.). Voor
Wierden, A. J. W. van Ingen te Gameren.
ELKERZEE. Door het kiesoollege
alhier is tot ouderling gekozen de heer
C. M. Kristaljjn, thans diaken.
Onder dankzegging werd heden
bekend gemaakt, dat in de collecte was
gevonden f 10, bestemd voor „Kinder-
zorg" te Middelburg.
Chr. Geref. Kerk. i'T'n
TweetalTe Utrecht, A. M. Berkhof?
te Zwolle en J. W. Geels te Haarlem.
- Geref. Gemeente. i1 *'-
Tweetal te Bruiuisse: d». Van Rieden
van Opheusden en ds. Overduin van
Terneuzen.
