ZIERIKZEESCH E
NIEUWSBODE,
Woensdag 2 Mei 1917.
EERSTE BLAD.
RECLAMES.
Vordering Penlvmchten.
laximnm-lnkfiopprijs Zeep.
Levering en vervoer van Turf.
NIEU WSTIJDINGEN.
NED.-INDIE.
Uit Stad en Provincie.
(5E ier ikzeesche
Courant).
ABONNEMENT.
Prg» per drie maanden f 1,40,
Franco per po«t. 1,70.
Voor het buitenland per aar- 10,
Afionderljjke nummer»- 0,05.
VoMChjjnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
73cta JAARGANG. - Na. 10000.
Diraoteuri A. J. DE LOOZE Jr.
Slitfasar.Haefdpadaotrari I. FKAHKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 14 regels0,40.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel0,16.
Bjj contract belangrijke korting.
Inzending op den dag Tan uitgave vóór S.IO ure.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
1-5 regels 75 ets. Elke regel meer 15 ets.
Den lezers wordt hiermede
bericht, dat PREF TS RIFF-
KAARTER van de Ramp die onze
stad getroffen heelt, verkrijgbaar zijn
lij de Firma R. W. J. OCHTUAN,
op de Appelmarkt.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Brengt ter kennis van belanghebbenden de
navolgende 'circulaire van den Minister van
Landbouw. Nijverheid en Handel van 27 April j.l.,
no. 10117, 60 afdeeling B.
Ten vervolge op mijne circulaire van
13. April j.l. no. 8577, heb ik de eer U mede
te deelen, dat ten aanzien van bruine boonen
en groene erwten voor zaad de navolgende
regeling ia getroffen:
Van de in mjjne circulaire van 15 Maart 1917,
no. 12669/43, Rijksbureau voor de distributie
van graan en meel, genoemde peulvruchten
wordt de overneming door het Rgk opgeschort
indien het betreft:
partgen, waarvan de eigenaar aannemeljjk
kan maken, dat hg ze noodig heeft voor ge
bruik als zaaizaad iu eigen bedrjjf;
partgen, waarvan kan worden overgelegd
een bewjjs, dat het gewas door eene provin
ciale landbouwmaatochappg te velde is goedge
keurd
c. partgen, waarbg wordt overgelegd een
bewjjs, dat zjj door een Rjjkslandbouwleeraar
zijn goedgekeurd voor zaaizaad.
Deze opschorting duurt voor groene erwten'
tot 1 Mei 1917, voor bruine boonen tot 1 Juni 1917.
Na dien datum vervallen ook de partgen
groene erwten en bruine boonen voor de zaai
in de overneming door het Rgk.
Zierikzee, 30 April 1917--
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGKRSKERKK.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Brengt ter kennis van belanghebbenden de
navolgende beschikking van den Minister van
Landbouw, Ng verheid en Handel van 27 April
j.l., no. 36333, afd. Handel:
De Minister van Landbouw, Ng verheid en
Handel,
maakt bekend, dat in zgne beschikking dd.
24 April j.l., n°. 35396, afd. Handel Neder-
landsche Staatscourant n°. 95) als maximum-
inkoopprgs van zeep voor de gemeenten in gevolge
art. 3 der Distributiewet 1916 in plaats van
f 42,90 per 100 E.G., moet gelezen worden
f 42,90 per 120 K.G. of f 35,75 per 100 K.G.
Zierikzee, den 30 April 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Brengt ter kennis van belanghebbenden de
navolgende beschikking van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel van 27 April
j.l., no. 36396, afdeeling Handel:
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel.
Gezien artikel 8 der Distributiewet 1916.
HEEFT GOEDGEVONDEN:
vast te stellen de navolgende regeling.
Artikel I. Het is verboden tarf uit de eene
gemeente in de andere af te leveren of daartoe
van de eene gemeente naar de andere te ver
voeren.
Artikel II. Het verbod, vermeld in artikel I,
geldt niet voor fabriekstnif, vergezeld van eene
verklaring van den Burgemeester der gemeente
waar zjj is geproduceerd, houdende dat de turf
fabriekstnrf is en vermeldende de hoeveelheid
van de zending, de veenderij vanwaar zg afkom
stig is en de bestemming of vergezeld van een
▼ervoerbewgs, afgegeven door of namens de
Commissie voor de distributie van fabriekstnrf
aau steen- en andere industrieën, ingesteld bjj
beschikking van 3 October 1916.
De Burgemeester, die bovenbedoelde verklaring
afgeeft, zendt daarvan onverwjjld een afschrift
aan den Directeur der Rgkskolendistribntie.
Artikel III. Het verbod, in artikel I, geldt
niet voor andere turf dan in artikel II bedoeld,
wanneer de zending vergezeld is van een toe-
wjjzingsbiljet, afgegeven door of namens den
Directeur der Rjjkskolendistributie.
Zierikzee, 30 April 1917.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE.
Bij het departement van koloniën is
ontvangen een telegram van den gou-
vern.-generaal van Nederlandsch Indië,
blijkens hetwelk de resident van Bali en
I.ombok aan de Indische regeering te
volgende eindcijfers heeft gemeld om
trent dc in Januari j.l. plaats gehad
hebbende aardbeving op Bali: 1358 per
sonen gedood en vermist; 1060 personen
gewond; 64.000 woningen en 10.000 rijst
schuren verwoest; geldelijke schade to
taal 1 a I1/2 millioen gulden.
AHERIKA.
De Vereeuigde Staten sullen binnen
kort aan België een leening verstrekken.
Het bedrag wordt bjj benadering op
150,000 millioen dollar geschat.
De Senaat heeft met algemeene
stemmen een resolutie aangenomen, be
helzende, dat de regeering wettig het
recht heeft om schepen van den vijand,
die zich in Amerikaansche haven be
vinden, door het departement van scheep-
yaart in bezit te ,doen nemen.
GRIEKENLAND.
De marteling van het Grieksche volk
duurt voort, door de blokkade, die nog
steeds met dezelfde strengheid wordt toe
gepast door Frankrijk en Engeland met
politieke bedoelingen. Dagelijks komen
gevallen voor, dat inenschen van hon
ger sterven; het aantal bedroeg 25 in
Januari, 26 in Februari, 49 in Maart
Verder zijn in verschillende plaatsen
nog personen gestorven yan uitputting.
De visschersvloot wordt door de ge
allieerden geconfisceerd, zoodat ook dc
visscherij stil ligt. Het volk echter blijft
vastberaden tegenover de steeds stijgende
eisclien der Entente. Bij een betooging
op 21 April in Athene en den Piraeus
heeft het volk opnieuw zijn gehechtheid
getoond aan koning Konstantijn: de
Temps bevat de motie tegen de amnestie
voor de revolutionairen, op die meeting
aangenomen:
„liet Ilellecnsche volk wil liever zi^n
land veranderd zien in puinhoopen en
asch, dan in zijn midden le ontvangen
de personen, die zijn nationale eer heb
ben geschonden, die zijn kinderen heb
ben gedood, de verraders, die met geweld
de vrijheid hebben onderdrukt, degenen
die oorzaak zijn van alle beproevingen
en een afgrond hebben doen ontstaan
tusschen de beschermende mogendheden
en het land, die verraden hebben wat
voor de natie en het volk .het heiligst
was en de grondslagen van den troon
hebben ondermijnd van hom, die voor
liet volk een heilig en roemrijk probleem
is, die de nationale geschiedenis van 30
eeuwen heeft bekroond, die de bevrijder
en redder was van ons groot en roemrijk
vaderland".
RUSLAND.
Het St.-Peter»burgsche tolegraaf-agent-
sehap meldt: Ingevolge etappen van
afgevaardigden van 't tweede leger, die
opsluiting van den vroegeren tsaar in de
Peter en Paulsvesting eischten en wegens
pogingen van de omgeving van den tsaar,
om de hem bewakende soldaten voor
zijn zaak te winnen, had de uitvoerende
commissie uit de arbeiders besloten een
onderzoek naar de bewaking van Nico-
laas II -in te stellen.
Blijkens nadere berichten zullen de
uitkomsten van dit onderzoek waar
schijnlijk de overbrenging van den
vroegeren tsaar en zijn gemalin naar
St.-Petersburg tengevolge hebben.
Naar de Frankf. Ztg. over Skandi-
navië verneemt, zijn de landgoederen
Livadia en Messandra door den Staat
genaast. Er zullen herstellingsoorden voor
soldaten van gemaakt worden.
NOORWEGEN.
Naar Nationallitcnde meldt, hebben
de postbeambten zich bij de toonbewe
ging der staatsambtenaren te Cüristi-
anin aangesloten; ook de spoorwegarbei
ders dreigen aan de stakingen mee "te
zullen doen.
NEDERLAND.
TILBURG. Zondagavond heeft zekere
Maas een Duitschen deserteur doodgesto
ken. Bij een ontmoeting op straat bracht
M., na een nietig woordenvcrschil, den
deserteur Bunke, afkomstig uit Dussel-
dorf, verschillende messteken in borst
en rug toe. De verslagéne is kort daarna
overleden. Hij had M. niets in den weg
gelegd. De dader, die reeds meermalen
met politie en justitie in aanraking
kwam, werd gearresteerd.
Een jubileum.
ZIERIKZEE. Het was gisteren de ge
denkdag van het feit, dat vóór 50 jaren
alhier een correspondentschap van de
Nederlandsche Bank wérd gevestigd.
Waar in die 50 jaren steeds een lid van
de bekende familie Dc .Crane aan het
hoofd van dit couvspr - 'entscliap IVeeft
geslaan, heeft dc agent''van de Nederl.
Bank le Middelburg, onder wiens agent
schap het kantoor Zierikzee ressorteert,
den tcgenwoordigen correspondent, den
heer W. C. de Crane, die reeds 32 jaar
het kantoor heeft beheerd, op zeer waar-
deerende wijze gehuldigd en hem een
bloemenhulde doen toekomen.
Dat hel correspondentschap voor de
ingezetenen van Schouwen en Duiveland
van groot nut is, behoeven wij niet in
het licht le stellen. Alleen wenschen wij
te wijzen op de lofwaardige welwillend
heid en tegemoetkoming, die ten opzichte
van allen, die zich tot bet correspondent
schap wenden, betoond -wordt.
Nog een jubileum
Jacoba Maria van der Vale zal den
4den 'Mei den dag herdenken, waarop
zij een veertig jaar geleden bij de familie
Ochtman op den Dam alhier in betrek
king trad. Dit is voorzeker een niet aller-
daagsch jubileum, waardig '11 feestelijke
herdenking.
De bom-aanslftg op Zierikzee.
Maandagnacht heeft ccn niet gering
deel der bevolking den nacht wakend
en op straat doorgebracht. De Belgische
vluchtelingen stonden meerendeels ge
pakt en gezakt, teneinde bij de eerste
nadering van een bommenwerpende
vliegmachine le kunnen vluchten. Op
de Nieuwe Haven alhier stond een
dichte volksmassa naiu- het nachtelijk
luchtruim te turen, en inderdaad nam
men daar vliegtuigen waar, waarvan
het aantal echter zeer verschillend wordt
opgegeven. Deze waren op verren af
stand, vermoedelijk 'aan de Vlaamsche
kust, en schenen in een hevig gevecht
gewikkeld le wezen. Althans het vuren
werd duidelijk gehoord en ook waarge
nomen.
Wat de stoffelijke schade betreft, die
hier 'door de bommen veroorzaakt is,
deze wordt op f 100.000 geraamd. Het
aantal woningen, door de hommen ver
nield of zeer ernstig beschadigd, be
draagt omstreeks veertig. liet aantal
min of meer beschadigde huizen be
draagt 300.
Vermeld mag nog worden, dat ook de
militairen zich dapper geweerd hebben.
Uit de woning, die naast de in vlammen
opgegane pakhuizen gelegen is, en die
op het punt van instorten stond, wer
den door de sergeanten Mink, Romeijn,
Teilekamp én door den soldaat Luiken
twee zeer bejaarde vrouwen gered. In
de puinhoopen van het door een bom
vernielde woonhuis van het zoo jam
merlijk omgekomen echtpaar Leijdekker
in de St.-Domusslraat, werden gelds
waardige papieren tot een bedrag van
ongeveer f 2000 gevonden.
Behalve de Commissaris der Koningin
en de Schout-bij-Nacht van Zeeland, die
Maandag in den voormiddag met de
spoorboot hier aankwamen, is Maandag
avond de afgevaardigde van ons kies
district, mr. R. J. H. Pa tij n, hier aan
gekomen, die zich terstond van alles
persoonlijk op de hoogte stelde.
Vele vreemdelingen bezoeken de plaats
van liet onheil.
Het staat vast, dat zes bommen ge
worpen zijn.
Een bom viel op de woning van mr.
II. Polvliet en richtte daar een ontzet
tende verwoesting aan. Stukken er van
baanden zich een weg door het bed, dat
beslapen werd, en maakte vervolgens
een groot gat door den vloer. Ook liet
bedje, waarin een der kinderen sliep,
was geheel verwrongen. Het kind bleef
als een wonder gespaard. Alleen eenige
schrammetjes kreeg het.
Een tweede bom viel in den tuin van
notaris Biermasz, maakte daar een ont
zettend groot gat, verwoestte serre, tuin
huis en een groot deel van het achter
huis.
Een derde bom viel op het huis in
de St.-Domusstraat, hetwelk door het.
gezin Ley dekker bewoond werd, kwam
terecht 'in het slaapvertrek en doodde
het gezin, waarvan de overblijfselen
door de kracht der explosie werden weg
geslingerd, zoodat men deze op ver
schillende van de woning ver verwij
derde plaatsen vond.
Een vierde boin kwam terecht inéén
der pakhuizen in de Molenstraat, ver
oorzaakte daar brandzoodat in een
ommezien beide pakhuizen in lichte
laaie stonden. Geen huis bijkans in dé-
Molenstraat bleef tengevolge van de
lievige uitwerking van deze bom ge
spaard.
Een vijfde bom viel in liet water
achter de woning van den directeur
der Gasfabriek, terwijl de zesde* bom
terecht kwam op Maltha, dicht hij het
Joodsche kerkhof.
Van de zes bommen waren er dus
vier treffers.
De Koningin heeft dadelijk na het
bekend worden van de ramp, die onze
gemeente getroffen heeft, telegrafisch
den burgemeester, 1111*. Fokker, van liaar
deelnemende belangstelling 'doen blijken.
De algemeene opinie is, dat de bom
men door een Engelsch vliegenier, die
Zierikzee voor Zeebrugge aanzag, op
onze gemeente geworpen zijn, zoodat
opzet geheel uitgesloten is, en hier slechts
van 'n vergissing sprake kan zijn. Maar
onderlussclien heeft die vergissing aan
een braaf gezin het leven gekost om
van de aangerichte verwoesting en den
veroorzaakten schrik niet le spreken.
Met de redactie van h,et Algemeen Han
delsblad zijn wij het in deze volkomen
eens, waar zij zegt: evenzeer als wij
van een duikboot eisclien, dat zij geen
schip aanvalt, voor zij zekerheid heeft
met een vijand te doen te hebben, even
zeer mogen wij van een vlieger eischen,
dat bij geen stad zal aanvallen voor hij
zekerheid heeft met een vijandelijke
sterkte te doen te hebben.
De stukken van de bommen zijn door
de militaire autoriteiten onmiddellijk
naar Den Haag opgezonden; er is reeds
voldoende materiaal gevonden om te be
slissen, tot welke nationaliteit de vlieger
behoort, die de bommen óp onze ge
meente geworpen heeft.
Amn d-*n handel,
en aan een ieder, die er belang bij heeft,
zij ter voorkoming van teleurstelling en
onnoodige kosten medegedeeld, dal dc
tram, die ten 4,25 des namiddags uit
Zierikzee vertrekt, geen post (dus noch
brieven "noch postpakketten) meer ver
voert.
SGHARENDIJKE. Maandagavond zag
men van hier drie vliegtuigen en kort
daarna daagden er nog vier aïidere vlieg
machines op, waarna tussclicn deze een
luchtgevecht werd gevoerd. Men meende
te zien, dat ccn der machines in brand
geschoten werd.
BURGH. Op 1 Mei 1.1. was de heer
C. Fondse alhier 25 jaar werkzaam als
landbouwersknecht op de hofstede „dc
Zeeuw" le Burghsluis. De familie van
Zuijen meende dezen dag niet onge
merkt te mogen laten voorbijgaan en
schonk den jubilaris een zilveren remon
toir horloge met ketting. De heer Fondse
was éérst werkzaam in dienst van den
heer G. A. van Zuijen, thans van den
heer A. van Zuijen.
BROUWERSHAVEN. Zaterdagavond
ontstond bij G. Slager een begin van
brand, vermoedelijk ontstaan door het
vlam vatten van een stel bedsteegor
dijnen aan een brandend kaarsje. Mei
behulp van buren kon de brand ge-
bluscht worden.
STAVENISSE. In de gisterenmiddag
alhier gehouden gemeenteraadsvergade
ring werd na goedkeuring der van wegc
de vereeniging lot zekerheidsstellen van
verplichte ambtenaren gestelde borg-
tocht-gemeenle-ontvanger, als zoodanig
beëedigd de heer J. van Oost.
RECHTZAKEN.
De Hooge Raad deed uitspraak op het
Terzoek van W. H. Broekhuys, redacteur
van De Handelsprotector te Rotterdam,
om herziening van het vonnie der Recht
bank te Rotterdam van 6 Maart 1917,
waarbij hg wegen» oplichting door een
reeder te bewegen tot afgifte van f2000
zich voordoende als accountant is ver
oordeeld tot 11 jaar gevangenisstraf met
vermindering van 3 maanden voofloopige
hechtenis.
Hot verzoek werd niet ontvankelijk
verklaard.
Landbouw en Veeteelt.
Zeeuwsche Landbouw-MaatsehappQ.
Te Gopb is Maandag de hoofdbesfcnurs-
vergadering der Z. L. M. gehouden ouder
voorzitterschap van jhr. Van Vreden-
burchte Tholen.
Het dagel. bestuur is gemachtigd de
noodige stappen te doen, ten einde te
komen tot de oprichting van een land-
bouwhuis.
In antwoord op een verzoekechrift aan
den minister betreffende den prijs yan
aardappelen, was de mededeeling ont
vangen, dat de mogelijkheid blijf' be
staan de prijzen voor eenige soort i te
verbeteren; bepaalde toezeggingen Kon
den nog niet worden gegeven.
Van den commissaris der Koningin
in Zeeland was een vraag ontvangen,
met welk bedrag de hooikosten verhoogd
moeten worden om de vervoerkosten te
kunnen dekken. Er is dus kans, dat
die kosten over 1916 vergoed worden.
Besloten werd den commissaris nader
te adviseerer».
Algemeen bleek men ontevreden inzake
de hooivórderiDg voor militairen in Zee
land. De hooivorderiDgskapitein heeft
vroeger op een vergadering van het
hoofdbestuur wel een norm vastgesteld
en velen meenden daarom niet meer te
moeten leveren, doch kwamen later be
drogen uit. Het is dikwijls 01 mogelijk
alsnog de verlangde hoeveelheden te
leveren.
De heer Van Westen deelde jede,
dat er in Overflakkee nog ruimschoots
handel in hooi tegen hooge prijzen
wordt gedreven. Niet minder dan 9
schepen vertrokken dezer dagen met
hooi van Dirksland.
De heer Boogert wees er op, dat Zee
land te sterk wordt aaogepakt in ver
gelijking met Holland. Ia Z^land moet
men leveren en heeft men niets, in
Holland blijft men met schuren vol
zbten.
Het dagel. bestuur zal de kwestie nog
eens nader onder de ooger. yen
Tal van landbouw-rs hehhen p«ti"»leum
en benzine voor het dorschen. van den
oogst. 1916 aangevraagd. De olie is ver
strekt, de benzine gedeeltelijk. Voor 1917
worden nieuwe maatregelen getroffen.
Een onderzoek zal worden ingesteld naar
hen, die daaraan allereeTstx behoefte
hebben. Loondorschers worden daarbij
met landbouwers geljjk gpgteld.
De keuringsdata voor paarden voor de
regelingscommissie, werden vastgesteld.
De secretaris-pennirgmeester, de heer
Tj. B. E. Kielstra, die voor jaar
benoemd was, werd met algemeene stam
men voor vast benoemd.
De volgende algemeene vergadering
zal te Goes worden gehouden.
De rekening over 1916 sluit, met. een
goed slot van f 130916 Het aantal
leden bedraagt thans ruim 3300. In de
laatste maanden traden ruim 200 leden toe.
Tot leniging van de ramp, veroorzaakt
door den watersnood 1916, zijn door de
Maatschappij, op verzoek van het Ned.
Landbouwcomitégelden ingezameld
totaal f 11.825,36|. Goedgekeurd werd,
dit af te dragen aan de ommiesie van
beheer van het Watersnoodfonds van het
Nfd. Landbouwcomité.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Tweetal: Te Feerwerd (Gron.)F Mooi
te Tricht en H. G. Rozeboom te E''gel-
bert (Gr.).
Beroepen: Te Blauwkapel, N. \/ar-
molta Nz. te Neerlangbroek. Te Zut-
phen C. J. van Paassen te Delfzijl.
Te Delfzijl F W. G. Verheul te Zeerijp.
Bedankt: Voor Raüdwyk c.a., J. H.
Koster te 's-Grevelduin-Capelle. Voor
Kesteren (toez.), J. H. van Paddenburgh
te Staphorst. Voor Groot-Ammerg
K. J. van den Berg te Putten. Voor
Sybekarspel D. v. d. Most van Spijk te
Oost- en West-Graftdyk.
Aangenomen naar Batenburg J. M. S.
Bal jon, cand. te Rotterdam.
OUD-VOSSEMEER. De. Am. van