De heer Timmerman: Over die
sloot is niet gesproken, maar wel
over de rioleering van den St.-Antho-
nie'sdam. Bij de laatste opneming,
waarbij de heer Koopman zelf tegen
woordig was, is nog door den ge
meente-bouwmeester de noodzake
lijkheid daarvan door dezen erkend.
De heer Koopman blijft bij zijn
gevoelen, dat deskundig aldus gead-
seerd is, zoodat geen schuld Burgem.
en Weth. treft. Hij wijst daarbij op
de inconsequentie van den gemeente
bouwmeester.
De voorzitter: De heer Den Boer
heeft niet de bedoeling gehad Burg.
en Weth. iets te verwijten.
De heer Den Boer licht zijn bedoe
ling nader toe. De rioleering van de
St.-Anthonie'sdam is er later bijge
haald en heeft met de kwestie zelve
niets te maken.
De voorzitter: De rioleering moet
toch vroeger of later worden aan
gebracht.
De heer Polvliet: Eenige jaren ge
leden heeft de Gezondheidscommissie
in een brief op verbetering der rio
leering aangedrongen. Burgem. en
Weth. hebben de toezegging toen
gedaan, dat die zaak later in orde
zal gebracht worden.
De heer Gelderman vindt 'l beter,
dat de nieuwe verkeersweg behoor
lijk bestraat en niet met basalt
verhard wordt. Bestrating is veel
duurder dan basalt, maar beter en
duurzamer. De straat moet niet
worden een modderpoel zooals het
Vrije.
De voorzitter: Bij Serooskerke is
een weg met macadam aangelegd ge
worden. En die weg is uitstekend.
De nieuwe straat wordt geen rijweg,
maar dient uitsluitend voor voet
gangers. En als die nieuwe straat
met basalt wordt verhard, dan wordt
zij niet, zooals het Vrije, een modder
poel.
De heer Koopman: Van sommige
zijden wordt gevraagd, hoe wij aan
de raming van duizend gulden komen
die de verharding met basalt zal
kosten. Dat hebben wij, zegt spreker,
van een deskundige, die de kosten
stelde op f 650. Wij zijn dus niet
over één nacht ijs gegaan, toen wij
de kosten raamden op f 1000.
De voorzitter: Wanneer de Raad
zich met het voorstel van Burgem.
en Weth. kan vereenigen, dan kun
nen wij later nog beslissen, wat wij
doen zullen, al willen wij een straal
van carrarisch marmer maken.
De voorzitter brengt het voorstel
van Burgem. en Weth. in stemming.
Het wordt met algemeene stemmen
aangenomen. Aan den heer Ivorteweg
zal hiervan kennis worden gegeven.
Spreker wenscht, dat de gemeente
nan den nieuwen verkeersweg veel
genoegen zal smaken. Met het oog
op de omstandigheid, dat wij zullen
krijgen een nieuwe straat, heeft onze
groote oudheidkenner De Vos mede
gedeeld, dat de nieuwe straat loopt
dwars door het terrein, waarop een
maal het klooster der Drie Koningen
stond. In het begin der 19de eeuw
werd dit terrein nog in officiëele
stukken „Der Driekoningen Boom
gaard" genoemd. De heer De Vos
zou het eigenaardig vinden, indien
men de nieuwe straat Driekoningen-
straal noemde.
De voorzitter stelt voor de straat
aldus te noemen. Conform wordt
besloten.
Eeii adres is ingekomen van de
afdeeling Zierikzee van den Algem,
Nedcrl. Typografenbond en van de
afdeeling Zierikzee van den Nederl.
Sigarenmakers- en Tabakbewerkers-
bond, in zake toetreding door deze
gemeente tot een subsidieering als
bedoeld in het Kon. besluit van 2
December 1916, waarbij algemeene
regelen voor het verleenen van sub
sidie ten behoeve van werkloozen-
klassen zijn vastgesteld.
Burgem. en Weill, stellen voor af
wijzend te beschikken, op grond, dat
de toetreding tot die regeling voor
deze gemeente niet noodig wordt
geacht, aangezien hier geen werk
loosheid heerscht, noch te voorzien i
Is, dat ze zal ontstaan.
Overeenkomstig het voorstel van
Burgem. en Weth. wordt zonder
discussie met algemeene stemmen
besloten.
De voorstellen van Burgem. en
Weth. tot af- en overschrijving op
de begrooting en lot wijziging van
de begrooting der gemeente worden
In handen va neen commissie gesteld,
bestaande uit de hoeren Den Boer,
Doeleman en De Vrieze. Tijdens het
onderzoek wordt de vergadering ge
schorst, die heropend werd, toen de
Commissie met haar taak gereed
was. De heer De Boer adviseert na
mens de Commissie tot goedkeuring
van de af- en overschrijving en tot
wijziging van de begrooling 1917 in
verband met de uitdieping van de
Haven. Gedeputeerde Staten namelijk
hebben geschreven, dal zij cr alsnog
i zullen berusten, dat in 1917 een
verplicht bedrag van f 2400 niet
wordt geredintegreerd, maar zij vin
den het niet goed, dat voor dat jaar
voor de verdieping der haven minder
dan f 1100 op de begrooting werd
gebracht.
Conform liet advies van de Com
missie werd besloten.
Ter tafel komt het volgend schrij
ven van Gedep. Staten.
Zooals U bekend is, wordt de ver
binding tusschen den steiger te Kat-
sche Veer, waar de stoombooten van
Zierikzee naar Middelburg en omge
keerd aanleggen, en het spoorweg
station te Goes onderhouden met
omnibussen.
De vraag is in overweging, of een
beter middel van vervoer zou kunnen
worden aangebracht. Gedep. Staten
meenen, dat dit mogelijk zou zijn en
dat de verbinding zou kunnen lot
stand gebracht worden met een auto
bus. Het gebruik van een dergelijk
vervoermiddel zou de gelegenheid
geven om driemaal per dag corres
pondentie te geven van en op den
trein te Goes. De derde verbinding
zou voorloopig in de wintermaanden
wellicht nog bezwaren ontmoeten,
zoolang de Zandkreek niet verlicht
is. Wordt echter gevolg gegeven aan
het voornemen 0111 dit vaarwater te
verlichten, dan zullen die bezwaren
vervallen.
In beginsel zijn Gedep. Staten ge
neigd de tot stand koming van een
autobus tusschen Goes en Katsche
Veer te bevorderen, 't Is echter dui
delijk, dat een zoodanige dienst niet
tot liet doel zou leiden, als niet zeker
heid bestaat, dat de stoomboot en
de daarmede overeenkomende reizen
onder alle omstandigheden zonder
bezwaar kunnen volbrengen. Dit nu
hangt in zeer groote mate af van
den toestand der haven van Zierik
zee. De gemeenteraad heeft bij de
behandeling der begrooling voor
1911 erkend, dat het belang der ge
meente medebrengt de havengeul uit
te baggeren lot 250 M. beneden laag-
water en S M. bodembreedte, en bij
Kon. besluit van 15 Sept. 1913 werd
de verplichting aangenomen de haven
op dat peil te houden. Het is echter
gebleken, dat zelfs bij de genoemde
afmetingen van de havengeul deregel-
matige dienst niet altijd kan worden
uitgeoefend, en dat in elk geval ver
breeding van die geul zoo niet ook
verdieping noodig zal zijn.
Als de provincie zich de belang
rijke offers zal getroosten, welke de
verbetering van de verbinding tus
schen Goes en het Katsche Veer zal
eischen, mag gevorderd worden, dat
harerzijds de gemeente Zierikzee de
zekerheid geve, dat de toestand van
haar haven geen beletsel voor regel
matige uitoefening van den sloom-
bootdienst zal opleveren. Ged. Staten
wenschen te vernemen, of de ge-
wenschte medewerking de gemeente
Zierikzee zal verleenen.
Burgem. en Weth. stellen voor de
door genoemd college gevraagde
medewerking niet te verleenen, aan
gezien de overwogen verbetering in
de verbinding tusschen Katsche Veer
en Goes door hen voor deze gemeente
.van geen belang wordt geacht.
De voorzitter vindt de verbinding
van Goes en Katsche Veer wel van
belang. Maar wij zouden, om de
haven nog dieper te maken, in con
flict komen met Schouwen, omdat er
dan groot gevaar ontstaat, dat de
dijken het niet kunnen houden. Bo
vendien zouden ei- duizende guldens
mede gemoeid wezen.
De heer Gelderman zou het ant
woord aan Gedep. Staten zoo inge
kleed wenschen te. zien, dat de
voorgestelde verbinding wel goed is,
maar dat de kosten zóó groot zijn,
dat wij er niet op kunnen ingaan.
Aan de orde is het adres van de
bruggewachters, waarin zij verhoo
ging van duurtetoeslag vragen. Be
sloten wordt hun die te verleenen
ingaande 1 Januari met terugwer
kende kracht.
Aan de orde is de samenstelling
der stemburèaüx.
'I Eerste stembureau werd samen
gesteld uit mr. Kokker, voorzitter;
De Crane, plaatsverv. voorz.; Doele
man en Biermasz, leden; Den Boer
on A. Gudde, plaatsverv. leden,
liet tweede stembureau uit: L.
Koopman, voorzitter; H. J. v. Nou-
Jiuys, plaatsverv. voorzitter; Polvliet
en 1.. Ochtman, leden; C. de Mooij
en A. Timmerman, plaatsverv. leden.
Ter tafel komt de benoeming van
een Commissie van Bijstand uit den
Raad voor levensmiddelen en bedrijf.
De voorzitter: De gemeentebestu
ren worden overstelpt tegenwoordig
met circulaires. Van den burgemeester
en van geen ambtenaar is het te ver
gen, dat alles bij te houden. Ook
niet van den secretaris. Daarom is
het wenschelijk, dat een paar leden
van den Raad hun bijstand bij de
distributie verleenen. Hij zou daartoe
willen uitnoodigen de heeren Doele
man en Timmerman, die in zaken
doorkneed zijn. De heer Poldermans
I is reeds door Burgem. en Weth. als
administrateur aangesteld. Hij hoopt,
dat de. heeren hun functie zullen aan
nemen. Wij houden ons voor hun
medewerking en hun wenken ten
zeerste aanbevolen. De Commissie
kan, zoo zij dat noodig acht, andere
leden assumeeren.
Het is gemakkelijk te lcritiseercn,
dat niets hier geleverd is geworden.
Maar spreker heeft, toen de distri-
butiewet ingevoerd werd, er terstond
werk van gemaakt. Met de gemeenten
van deze eilanden is met grooten
spoed een overeenkomst tot stand
gekomen. Niemand heeft kunnen
s'oorzien, dat de goedkeuring van
die overeenkomst 2'/s maand zou
duren. Als wij dat hadden kunnen
voorzien, hadden wij natuurlijk an
dere maatregelen genomen.
Geklaagd is, dat sommige artikelen
niet in voorraad waren. Wat de win
keliers vroegen, is altijd besteld ge
worden, maar de toezending bleef
achterwege. Dal de zaak scheef ge-
loopen is, is niet zijn schuld. Het
is daarom heel goed, dat de heeren
Doeleman en Timmerman thans de
zaak ter hand nemen.
De heer Doeleman vraagt, of de
Commissie van Bijstand het recht
heeft om artikelen, die noodig zijn,
hier te laten komen, of althans in
vloed kan oefenen op het komen
van levensmiddelen. Hij stelt dis
vraag, omdat indertijd gezegd is, dat
de distributieartikelen hier te laten
komen niet in het finantiëel belang
van de gemeente is, omdat daardoor
de Hoofdei. Omslag te hoog wordt
opgevoerd.
De voorzitter zegt, dat het de be
doeling is aan de Commissie dat
recht te geven.
Men zit ook altijd over de kosten
te sputteren, maar toen het convenu
nog niet was goedgekeurd, toen zou
Zierikzee de 10 pCt. voor alles, wat
naar buiten werd geleverd, hebben
moeten betalen, wanneer het niet op
de winkeliers verhaald was.
De heer Doeleman zegt reeds
vroeger op het bonstelsel gewezen
te hebben, dat veel in Nederland
wordt toegepast. Men had hier kun
nen doen, wat vele buitengemeenten
gedaan hebben. Spreker geeft toe,
dat de kosten van de 10 pCt. op de
gemeente zouden gevallen zijn, wan
neer die niet op de winkeliers ver
haald waren. Zoolang echter de dis
pensatie voor de grossiers niet was
losgekomen, had men. met het bon
stelsel kunnen volstaan.
't Is goed, dat er nut een Commissie
is, maar als zij een twee maanden
geleden er was geweest, dan had zij
reeds meer kunnen uitvoeren.
De Commissie zal echter met
dezelfde moeilijkheden te kampen
hebben waarvoor Burgem. en Weth.
stonden. Door den Minister namelijk
wordt niet voldoende geleverd, niet
voldoende levensmiddelen gedistri
bueerd. Voldeed de Minister aan zijn
belofte, dan zou 80 millioen niet vol
doende zijn, maar dan zou een veel
hooger bedrag benoodigd wezen.
Het is hem aangenaam geweest te
vernemen, dat de Commissie 't recht
heeft zich uit te breiden.
De voorzitter vindt het beter een
Commissie te hebben van twee des
kundigen dan een groote Commissie.
Hoe grooter Commissie toch, hoe
minder zij uitvoert. Gezegd is, dat, als
die Commissie er vroeger zon ge
weest zijn, men meer bereikt zou
hebben. Après lont is dat juist. Spr.
toont evenwel met een opsomming
van hetgeen door Burgem. en Weth.
in deze gedaan is, dat zij vrij uitgaan.
De heer Koopman is een groot
voorstander van een Commissie van
Bijstand, en gaat volkomen mee, dat
controle wordt ingesteld, hetzij met
het Dordtsche, hetzij met het Hoorn-
sche stelsel.
Hij merkt op, dat bij de laatste
bezending erwten enkelen veelan
deren niets ontvingen. De Commissie
heeft te zorgen, dat door "toepassing
van een goed controlestelsel dit niet
meer voorkomt.
De voorzitter is van gevoelen, dat
met elk controlestelsel toch nog ge
knoeid kan worden.
De heer Gelderman meent, dat
controle niet alleen noodig is op de
ingezetenen, maar ook op de winke
liers, opd;it deze niet eerder b.v.
regeeringsrijst krijgen, dan voordat
zij hebben aangetoond, dat de vroe
ger ontvangene verkocht is.
Spreker vraagt, hoe het met de
kosten gaat. Burgem. en Weth. heb
ben den heer Poldermans als admi
nistrateur aangesteld. Door wien
wordt die bezoldigd. Heeft de Raad
in dergelijke zaken iets te zeggen?
En moeten de kosten van de Com
missie niet door den Raad gevoteerd
worden?
De voorzitter meent, dat aan Burg.
en Weth. in 't algemeen de fiuanci-
eele regeling inoet overgelaten wor
den. De Raad moet in Burgem, en_j
De heer Gelderman: In het alge
meen is het toch een lastig parket
voor den gemeenteraad om het pas
sieve saldo te huis te krijgen.
De heer Koopman zegt, na er op
gewezen te hebben, dat het ge
meentebestuur moet zorg dragen, dat
distributie-artikelen in de gemeente
komen, dat over de bezoldiging van
den lieer Poldennans nog niet is
gesproken.
De heer Doeleman zou de Com
missie willen aanvullen met den heer
Bouter, want het is niet te zeggen,
dat wij alles krijgen, wat wij wen
schen. Goes o. a. zit zonder levens
middelen. En loopt de zaak dan niet
goed, dan kan de Commissie met
den heer Bouter samen op den
brandstapel gaan.
Op een deswege door den voor
zitter tot hen gerichte vraag, ver
klaren zich de heeren Doeleman en
Timmerman bereid hun functie te
aanvaarden.
Bij de rondvraag bespreekt de
heer Timmerman de jongste in de
Nieuwsbode afgekondigde verorde
ning, waarin wordt voorgeschreven,
dat zoowel "in de etalages als in de
winkels 's avonds om zes uur geen
gaslicht meer branden mag, terwijl
sociëteiten en herbergen tot tien uur
gas mogen branden. Het bevreemdt
spreker ten zeerste, dat de winke
liers door Burgem. en Weth. ten
achter gesteld worden bij herber-
•giers, die een borrel verkoopen.
De heer Koopman verklaart, dat
hij niet wist, dat in de verordening
'n bepaling was opgenomen, waarbij
de winkels om 6 uur 's avonds ge
sloten moeten zijn.
De voorzitter: Het voorstel is over
genomen uit de verordening van
Middelburg en is gedaan door den
voorzitter der gascommissie, den
heer Koopman.
De heer Koopman zegt, van den
heer De Crane in de vergadering van
Burgem. en Weth. te hebben ontvan
gen de verordening voorkomend in
de Middelburgsche Courant, en ver
klaart, dat het niet zijn bedoeling
geweest' is de winkels om zes uur
reeds te doen sluiten.
De voorzitter: Het was er om te
doen gas te besparen.
De heer Doeleman heeft gisteren
avond met bevreemding in de Nieuws
bode gezien een nieuwe verordening
op de gasverlichting, die de vorige
omverwerpt, en .waarbij de winke
liers verplicht worden 's avonds om
zes uur hun zaken te sluiten. Hij
beklaagt zich ten zeerste, dat hij
hoewel lid van de Gascommissie, als
zoodanig is voorbijgegaan. Het ware
beter geweest tiet advies van de Gas
commissie in te winnen. Dan waren
na kalm- overleg de winkeliers niet
de dupe geworden. Bovendien keurt
hij die nieuwe verordening ook
daarom niet goed, dat ieder particu
lier gas kan gebruiken, zooveel als
hij wil, tot 's avonds laat, ja tot in
den nacht, terwijl de winkeliers ver
plicht worden 's avonds om zes uur
te sluiten. Dat hebben de winkeliers
die de vorige maand zooveel bezuinigd
hebben, niet verdiend.
De voorzitter: Het besluit is ge-
teekend door Burgem. en Weth., maar
genomen op voorstel van den voor
zitter der Gascommissie, die zeide,
dat bezuinigd moest worden.
De heer Gelderman merkt op, dat
de winkeliers den gelieelen dag hun
waren kunnen verkoopen, -terwijl de
koffiehuizen, sociëteiten en herber
gen meerendeels 's avonds bezocht
worden.
De heer De Crane erkent aan den
heer Koopman een uiltreksel uit de
Middelburgsche Courant ter hand te
hebben gesteld. Hij is namelijk ge
woon, als hij in een courant een
artikel vindt, dat op gas of cokes
betrekking heeft, dit uit te knippen
en aan den voorzitter der Gascom
missie ter hand te stellen. Op voorstel
van den heer Koopman is de veror
dening vastgesteld, zooals zij in de
Nieuwsbode is opgenomen.
De lieer Koopman is daarvoor den
heer "De Crane dankbaar. Had hij
echter geweten, wat in die verorde
ning stond, dan was hij er niet voor
geweest.
Aan den directeur der gasfabriek
heeft hij inzage gevraagd van liet
boek der gasverbruikers. Hij heeft
toen den voorzitter opgebeld, omdat
hij zoo verschrokken was over
het treurig figuur, dat schier alle
gemeente - instellingen maken. De
Avondschool voor Vakonderwijs o.a.
had meer dan hel vorig jaar ge
bruikt. En hij heeft dezen dat alles
medegedeeld. In overleg met den
burgemeester is hij toen op pad ge
gaan. Hij is geweest bij den komman-
dant, bij wien hij zich over 't groote
cokesgebruik beklaagde. Deze heeft
toen op de kolen bij Brouwer en
Ribbens beslag gelegd. Hij heeft alle
inrichtingen nageloopen en op be
zuiniging aangedrongen, die hem toe
gezegd werd. Het gevolg er van is
I geweest, dat nu 37 menschen meer
I van cokes kunnen voorzien worden.
Wat de nieuwe gasverordening
betreft hij erkent de verordening in
de Middelburgsche Courant niet goed
gelezen te hebben.
Opgemerkt is door spreker, dat al
de groote café's bespaard hebben.
Bijna allen zijn beneden de 30 pCt.
gebleven. Maar de gesloten huizen
hebben bijkans allen de 18 cent
moeten betalen. Hij wil er geen
boekje van open doen.
De voorzitter: De groote huizen
hangen grootendeels af van hun
dienstpersoneel.
Spr. doet voorlezing van de ver
ordening, zooals die in de Middelb.
Crt. voorkomt. Zij is gelijkluidend
aan die, welke Burgem. en .Weth.
hebben vastgesteld. De verordening
is in het college van Burgem. en
Weth. artilcelsgewijze behandeld. Ook
de geïncrimineerde alinea 2 is be
sproken.
De heer Koopman erkent de Midd.
verordening niet goed gelezen te heb
ben, weidt uit over de noodzakelijk
heid tot gasbesparing. De muntgas
meters hebben niet bespaard, maar
met 25 o/o het verbruik oversenreden.
De heer Timmerman: Zij kunnen
niet besparen. En de overschrijding
is een gevolg van de omstandigheid,
dat zij geen of weinig kolen hadden.
De heer Koopman: Zij wordt ge
weten aan de mosselkokerij.
In sommige gemeenten wordt bij
te veel gebruik de leiding afgesneden.
In de laatste dagen is er bij de
muntgasmeters 'n groote bezuiniging
waar te nemen.
En spreker is overtuigd, dat als
de burgerij Maandag haar kwitan
ties te huis krijgt, zij ook -tot een
groote besparing zal komen. Zoo
doende zullen wijspoedig tot de 35
pCt. komen.
De heer Gelderman vraagt, hoe
kan men, als men maar één licht
brandt, 35 pCt. besparen. Spreker
vraagt, of het de bedoeling is de
jongste verordening in de courant
te wijzigen.
De voorzitter: Burgem. en Weth.
kunnen de verordening intrekken.
De heer Doeleman merkt op, dat
de winkeliers 30 pCt. hebben be
spaard, dus hebben zij de straf niet
verdiend, die hun door de nieuwe
verordening werd toegediend.
Hij stelt voor de intrekking van
de jongste verordening,
i De heer Koopman: Vele instellin
gen, die niet bezuinigen. Er moet
veel bezuinigd worden om tot de
35 pCt. te komen.
De heer Den Boer merkt op, dat
niet alle gasverbruikers 35 pCt. kun
nen besparen. Spr. kan het althans
niet. Hij zou willen voorstellen, dat
eenige wijziging gebracht wordt in
het voorschrift tot bezuiniging.
De heer Doeleman: De Commissie
kan rekening houden met onmacht
om uit te sparen. Er zijn gasver
bruikers die onmogelijk minder
kunnen verstoken. Waar mogelijk
heid tot bezuiniging is, daar 1 loet
men dit doen.
De heer Polvliet vindt den maat
regel ,dat de geheele straatverlich
ting niet ontstoken wordt, zeer in
grijpend en gevaarlijk. Een enkele
lantaarn bij de gasfabriek was slechts
Zondagavond ontstoken. Het was
stikdonker op de straten. Men kon
o.a. bij de ophaalbrug bij Prakke
geen hand voor oogen zien. Hij
meent, dal het wenschelijk is om op
punten, die gevaarlijk zijn, gas te
branden.
Spreker stelt de vraag, of het pae-
dagogisch mogelijk is, nu de scholen
's middags gesloten zijn, deze één
uur 's morgens vroeger te doen aan
vangen en tot één uur school te
houden.
Bestolen wordt lot de hoofden der
beide scholen voor Lager Onderwijsy
't verzoek te richten te willen mede-
deelen, of het in het belang van
het onderwijs is.
De heer Koopman zegt, dat Thcu-
nissen dc heele stad is doorgeloopen
om te zien, waar het strikt noodig
is lantaarns te ontsteken.
De heer Gelderman geeft aan de
leden, die bestuursleden van ver
schillende vereenigingen zijn, in
overweging om de vergaderingen in
plaats van 's avonds 's namiddags te
houden.
De heer De Crane deelt mede, dat
hij in 'n volgende raadsvergadering
met een voorstel zal komen tot rooiing
van eenige hinderlijke boomen op de
Begraafplaats.
De heer Den Boer wenschte van
zitplaats te veranderen, en zou
gaarne de ledige plaats van den heer
Ribbens willen innemen.
De voorzitter vindt het goed en
sluit de vergadering.