ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 1 Januari 1917.
DERDE BLAD.
Oproip aan Zealand.
cz 1 e r 1 k 35 e e c h e
Couran t
ABONNEMENT.
Prjji per drie maanden I 1,30.
Franco per poit- 1,60.
Voor het buitenland per jaar - 10,
Afsonderljjke nummer»- 0,06.
Verrehjjnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag
73st« JAARGANG.
Nc, 9949.
Hirtotaur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uttowver-rioeof drwdaotaui* FRAHKEL,
ADVERTENT! EN.
Van 14 regelsf 0,40
Elke regel meer -- 0,10.
Reclame» per regel>0,15.
Bjj contract belangrijke korting.
Inzending op den dag ran uitgave vóór S.SO ure.
Binnen enkele weken zulten hon
derden kinderen uit 't bezette gebied
in Noord-Frankrijk naar ons land
komen, daarheen geroepen door een
Nederlandsch Centraal Comité, ge
steund door enkele plaatselijke
comité's.
Aldus heeft een aantal Nederlan
ders gemeend te moeten voortgaan
op den in 1914 door het Nederland-
sche volk op zoo schitterende wijze
ingeslagen weg en om té doen wat
in zijn vermogen isr ten einde aan
de weerlooze bevolking der door den
oorlog geteisterde streken liefderijk
hulp te brengen en uitkomst in bitte
ren nood.
Ieder "die op pleizierreis naar
Zwitserland Basel bezocht, kent het
monument aldaar door de stad
Straatsburg opgericht uit dankbaar
heid voor het veilig onderkomen, dat
Straatburgsclie vrouwen en kinderen
in de Zwitsersehe grensstad vonden,
toen het Duitsche geschut in den
oorlog van 1870/71 hunne vesting
bombardeerde en op dezelfde wijze
- was en bleef Nederland tijdens deze
onmeedoogende krijg de veilige toe-
vlucht voor een wanhopig volk.
En al moge thans geen verschrikte
schare meer uit eigen aandrang naar
onze grenzen vluchten, Wij allen be
seffen, welk een gebrek en nooddruft
heerscht in het gebied, gelegen ten
noorden van het [Westelijk front.
Straks zal wellicht een strenge
winter de ellende tier Noord-Fran-
sche bevolking komen vergrooten en
naast al het psychische leed, honger
en koude hun slachtoffers opeischen
in dat rampzalige gebied.
Daarom weten wij, dat niemand
Uwer het ons zal misduiden, dat wij
reeds eenige maanden geleden het
initiatief namen lot de oprichting van
een Zeeuwsch Comité ten einde ook
voor Zeeland zijn aandeel op te
eischen in deze hulpverleening.
Thans vraagt ons het Centraal
Comité, gevestigd te Amsterdam, hoe
veel Fransche kinderen iwij kunnen
huisvesten en over iwelke gelden wij
kunnen beschikken en het is aan U,
bevolking van Zeeland, dal wij vra
gen ons in de gelegenheid te stellen
daarop een waardig antwoord te
géven.
Met zekerheid valt nog niet le
zeggen op welke wijze de huisvesting
dier kinderen in onze provincie zal
geschieden, of zij namelijk in eenige
groote gebouwen of inrichtingen
zullen worden ondergebracht, dan
wel tegen vergoeding der kosten uit
besteed in gezinnen of al of niet
tegen een tegemoetkoming bij parti
culieren gehuisvest of wellicht deze
wijzen Van huisyesting zullen wor
den gecombineerd; zulks zal ook af
hangen van den steun, die ons wordt
aangeboden.
,Wij roepen echter met vertrouwen
Uwe hulp in, Uwen financiëelen
of Uwen personeelen steun.
■Wij noodigen allen, die eene gave
gave kunnen missen uit om deze toe
te zenden aan onzen penningmeester
de heer K'. MEZGER, „Villa Irma",-
Domburg, of aan den voorzitter, mr.
J. F. VAN DEINSE.
.Wij noodigen alle burgemeesters
in Zeeland uit, om voor ditzelfde
doel eene collecte te doen houden
in hunnen gemeente of te bevorderen
dat zulk eene collecte gehouden wordt
en dat de opbrengst aan bovengemeld
adres worde overgemaakt.
.Wij noodigen uit allen die een ge
bouw of inrichting ter hunner be
schikking hebben, om deze op zoo
gunstig mogelijke voorwaarden ter
beschikking te stellen .van ons Comité,
en zulks te berichten aan onzen
Secretaris.
.Wij noodigen uit allen, die een of
meer Fransche kinderen .voor een
tijdvak van ongeveer vijf maanden in
hun huis willen opnemen, hetzij ge
heel op hunne eigen kosten, hetzij
tegen ontvangst eener tegemoetko
ming, daarvan opgave te doen aan
onzen Secretaris.
•Wij noodigen dames,, die zich be
schikbaar willen stellen, om het be
stuur oj de huishouding in een ge
bouw als hoven bedoeld op zich le
nemen of daarin te helpen in hunne
onmiddellijke omgeving, of ook elders
in Zeeland, uit, om daarvan kennis
te geven aan onzen Secretaris.
Aldus hopen,wij binnen den kortst
mogelijken tijd ons te kunnen orga-
niseeren voor de ontvangst onzer
kleine, ongelukkige gasten en hen
hier. tol rust te kannen laten komen,
hunne lichaampjes te versterken en
hunne hartjes te verwarmen.
.Wie onzer -Weet, welke ellende
deze kleinen dog te verduren zullen
hebben, als wij tien niet helpen, hen
niet weghalen uit dat door den oor
log vertrajite land?
Wie onzer weet, of er niet een tijd
zal komen, waarin wij zelf met
innige dankbaarheid hen zullen ge
denken, die onze kinderen zullen
hebben tot zicli genomen en gekoes
terd als ook ons de oorlogsellende
mocht hebben .getroffen
■Wel aan dan, bevolking van Zee
land, steunt ons .met Uwe gaven, met
Uwe harten en met Uwe werkkracht,
maak van onzen arbeid een wa.arlijk
Zeeuwsch werk door Uw aller hulp.
Het Zeeuwsche Comité voor
huisvesting van kinderen uit
Noord-Frankrijk in Zeeland,
Het Bestuur:
J. F. VAN DEINSE, Voorzitter.
J. J. HEIJSE, onder-Voorzitter.
E. W. HENDRIKSE, Secretaris.
K. MEZGER, Penningmeester.
Mevr. VAANDRAGER-
VAN DER GRIENT,
Mevr. VAN .VOORTHUI JSEN—
VON STEIJN CALLENFELS,
Leden. -
P. J. ELOUT.
NB. Practische hulp kan alleen
aanvaard worden van perso
nen, die dc Fransche taal ge
noeg meester zijn om Zich met
de kinderen daarin te kunnen
onderhouden.
Zoo zullen ook voor gezins
verpleging alleen die gezinnen
kunnen ia aanmerking komen,
waar ten minste 'één lid zich
in hel Frausch mei de kinde
ren zal kunnen bezig houden.
Dc kinderen zullen, voorzoo-
ver ons Comité weet, alhier
ettelijke maanden. verblijven.
Giften voor bovengenoemd doel
worden gaarne door de Administra
tie aangenomen en zullen in dit blad
worden verantwoord. Dc Redactie.
Openbare Gemeenteraadsvergadering
te Tholan,
gehoulen op Woensdag 27 Dee amber,
'«namiddags 2\ uur.
Tegenwoordig 9 leden. Afwezig dc
heeren P, A. de Jong en J. D. Noslte,-
laatstgenoemde met'kennisgeving. De
voorzitterburgemeester .Wagtho
opent de laatste vergadering in het
jaar met de mededeeling, dat 'n zeer
ongewoon verschijnsel zich hier heeft
i voorgedaan, namelijk de val van het
zeewater, die in een tijd van 0 uren
in het begin dezer week, 5 M. 40
c.M. bedroeg, iets. wat als een zeld-
zaamheid kan worden aangemerkt,
f daar in den regel 3- tot 3,40 M. of
iets meer, het gewone verval is tus-
schen ebbe en vloed. Daarop wor
gden de notulen van 4 achtereenvol
gende voorafgaande zittingen met
algem. stemmen goedgekeurd. Onder
de ingekomen stukken behooren
1 eenige missives van Gedep. Staten,
waarin zij hare goedkenring hech
ten aan genomen raadsbesluiten. Voor
kennisgeving aangenomen. Een adres
van de afdeeling Tholen van den
Bond- van Nederlaadsche .Onderwij
zers, waarin deze aandringt op her
ziening der salarissen voor de onder
wijzers en onderwijzeressen, wordt
voorloopig voor kennisgeving aange-
nometij met de mogelijkheid om liet
later m behandeling le brengen,
nadat Burgem. en iWeth. er over
-1 lu—J'
ceil stnk van den voorzitter der
schoolcommissie, waarin deze uit
voerig uiteenzet wat hij gedaan heeft
om liet heriialiitgsoiiderwijs in 'orde
te lumpen doen plaats hebben. Tot
zijn spijl moet genoémde rappor
teur den Raad berichten, dat de
heeren E." ten Hove, C. J. Bierens,
C. Schol en L. dc Heer onwrikbaar
in huil besluit volharden om zich
niet voor 60 cl. per lesuur disponi
bel tc stellcii voor het herhalings-
onderwijs. De lieer Moelker zegt in
verband hiermede wel iets te willen
zeggen, doch de voorzitter wepscht
de discussie er over aan le houden
bij dc rondvraag. Het stuk wordt
daarop voor' kennisgeving aangeno
men. Wordt gelezen een verzoek-"
schrift van den heer Ant. de Rijke
te Oud-Vossemeer, waarin deze ver
zoekt om naast het gemeentehuis een
woonhuis té mogen bouwen; dat hel
hem zeer gerievelijk zou voorkomen,
wann'cei: hij van tie gemeente mocht
huren een kelder, die voor de ge
meente geen dienst tloet; dat de ge
meenteraad hem vergunning wilde
vèrlec'nen om niet zijn te houwen
woning aan tc sluiten aan het
bestaande gemeentehuis, zonder in
kosten te vallen van een afzonder
lijken binnenmuur. De voorzitter zegt
dat hij hedenmorgen een conferentie
gehad heeft met liet bouwkundig
raadslid, de heer Van Hiele, die deze
zaak nu nader zal toelichten. De heer
Van Hiele zegt daarop, dat wat den
aanbouw betreft het voor de ge
meenteraad g'een bezwaar behoeft le
wezen. De muur van het kantonge-
reclitsgebouw is* sterk genoeg om
daar balken of andere dingen aan
te verbinden. Doch waar spr. het
oog meer op heeft i'.,-dat de aanvra
ger geen arme jongen is, maar een
welgestelde landbouwer. De gewoonte
is, dal bij dusdanige gelegenheden
iets betaald wordt. En ook dit zou
hij van den aanvrager willen heb
ben, liJjv.f 50, of zoo de Raad er
over oordeelt. Jhr. .Van Vredenburg
zag liever deze zaak aangehouden,
en stelt voor om den lieer Van Hiele
een rapport omtrent deze zaak te
laten uitbrengen. Dc voorzitter zegt
dat de- lieer Van Hiele zoo duidelijk
mogelijk de zaak lieefl verdedigd. Er
is heusch niets meer aan loe te voe
gen. De lieer De Rijke wenscht
spoedige afdoening in verband met
den bouw. Hij, dc voorzitter, zou
willen voorstellen f 30 per jaar voor
kelderhuur en f 50 voor vergoeding
wegens aanbouw. De heer Quist zegt,
dat dc heer De Rijke dit beter kan
doen, dan dat hij er een muur moet
plaatsen. En nu alles voldoende sterk
is, wil hij gaarne meehelpen om de
zaak goed op te lossen. In stemming
gebracht, wordt het" voorstel van den
voorzitter met algemeene stemmen
aangenomen. Aan de- orde komt de
bezoldiging van hel personeel der
bewaarschool, zooals die door Bur
gem. en Weill, in overleg met de
schoolcommissie is ontworpen. De
heer Moelker wenscht naar aanlei
ding dezer voorstellen enkel op le
merken, dat- liet hem voorkomt, dat
liet salaris van mej. Ploos v. Amstel
le hoog gesteld is i.n verband met
de eerste helpster. Mej. Ploos van
Amstel slaat op f 900terwijl de
eerste helpster op f 410 staat. Spr.
beschouwt de eerste helpster als de
onder-directrice, die zoo noodig bij
onstentenis mej. Ploos van Amstel
kan vervangen. Zoo' is liet in alle
bedrijven in het dagelijksch leven,
doch nergens heeft spreker deze ver
houding van 120 'Vo meer geld aange
troffen. De heer iWageuiaker zegt met
het gesprokene accoord ,le gaan, en
acht evenredigheid in de tractemen-
len zeer noodzakelijk. Ook de heer
Quisl zeg! dat het hem. ook zeer in
liet oog viel deze groote verschillen.
Spr. zou het voorstel-Moelker maar
adviseeren aan te nemen en 't salaris
van jnej. Ploos van Amstel op f800
als maximum stellen. '1 Oude spreek
woord; paarden, die den haver ver
dienen, krijgen ze niet, zou zoodoende
hier weer in toepassing gebracht
worden. De heer .Van Hioio Zc«t, dat
mej. Ploos van Amstel op eens komt
op 1' 800. Er komt dus onmiddellijk
f 250 bij haar tractemént. '.Spreker
adviseerde liever dat dit bedrag over
2 jaar werd verdeeld en niet in 1
jaar. De heer C. A. H. Wagtho zegt,
dat wij hier niet moeten spréken
van verhooging. Mej. Ploos, die reeds
17 dienstjaren heeft is nooit ver
hoogd. Wij weten «vat wij aan haar
hebben en spr. zöu 't jamnier vinden
als de Raad van een andere nieeniiig
was. De voorzitter zegt, dat mej.
Ploos van Amstel staat als Verant
woordelijke aan liet hoofd Van een
bedrijf. Laat de raad dit toch niet
vergeten. Hel is een zware plicht,
die steeds op haar rust. Ook al is zij
voor eenige dagen met verlof, toch
rust op haar de verantwoording. Dc
heer Wagemaker bestrijdt dit en acht
de eerste helpster hij ontstentenis
van het hoofd aangewezen als de
directrice en dan de verantwoorde
lijke. De voorz. slemt dit geredelijk
toe, doch beroept zich op de af
scheidsrede van zijn voorganger,
waarin deze de verdiensten vaiiinej.
Ploos van Amstel huldigde. Spreker
adviseert de voorstellen aan te .nemen
zooals ze door Burgem. en Weill,
worden voorgesteld. De heer Moelker
gesteund door de heeren Wagemaker
en Quist, diende daarop liet voorstel
in om mej. Ploos f 800 als maximum
toe te kennen. Bij de nu gehouden
stemming zegt de gvethouder Chris-
tiaanse zijn dwaling te hebben be
merkt. Hij wenschte nu ticver half
te keeren dan geheel tc dwalen, en
zal dus voor liet voorstel Moelker
stemmen. Dit wordt aangenomen met -
5 tegen 4 stemmen. Tegen de heeren
Van Vredenburg, C. A. H. Wagtho,
Hollestelle en de voorzitter. De heer
Moelker zegt nu geen enkel bezwaar
nieer te hebben in de overige trac-
tementen. Met algemeene stemmen
wordt daarop het andere personeel
in hun voorgestelde verhooging ge
handhaafd. Daarop worden eenige
lijdelijke leenhigen bestendigd en
verlengd. Besloten wordt om, indien
spoedig voordeeliger condities moch
ten kunnen worden gemaakt, deze
in een vaste leening om tc zetten.
Hierop wordt de vergadering voor
eenige oogenblikken geschorst. Na
heropening komt aan dc orde de
benoeming van eenige commission.
Allereerst de Veercomniissie. Deze
wordt hernieuwd en herkozen de
heeren Vredenburg, Moelker en Wa
gemaker. De lieer Van Vredenburg
zegt in verband melden toestand aan
het veer, 't gedurig gevaar dat zicii
voordoetzich niel meer verant
woord a^ht om zijn taak als lid der
Veercominissie waar te nemen. De
toestand der veerdammen is ellen
dig slecht, iets waar de commissie
sinds lang op gewezen heeft. Doch
men mocht van de vorige pachter
zeggen wat men wilde, deze was nog
een flink man voor het onderhoud,
doch de tegenwoordige pachter doet
absoluut niets. Spreker wenscht dus
voor deze betrekking niet meer in
aanmerking te komen. Daarop wordt
bij een- nieuwe stemming gekozen de
heer Van Hiele. De heer Van Hiele
verklaart, dat de betrekking toch ook
weer moet vervuld worden en zal
deze dus aannemen. Tot leden der
Gascommissie worden herkozen de
heeren Moelker, Vredenburg en Wa
gemaker; voor de Schoolcommissie
het aftredende lid de heer Pon wei-
met algemeene stemmen; voor de
commissie tot wering van school
verzuim de heeren M. C. Cristiaanse
H. Cornelisse, J. C. Gelderblom, H.
J. Laban en D. van Hiele; voor het
.Weezen-Armbestuur M. C. Christi-
aansë. Alle gekozenen nemen, voor
zooverre tegenwoordig, resp. de be
noeming aan. Het suppl. kohier dei-
plaatselijke belastingen wordt gesteld
in handen der daarvoor bestaande
commissie. De voorzitter zegt, dat
hiermede de agenda is afgehandeld
en houdt de rondvraag. De heer
Moelker zegt nu terug te zullen ko
men op het straks door hem ge
vraagde. Met genoegen heeft hij zoo
straks hel doortastende en niets ont-
zilter der schoolcommissie. Spreker
acht het teekenend, dat een man als
mr. De Jong,- die al hel mogelijke
aanwendt om het onderwijs in goede
banen te leiden, daarin gedwars
boomd wordt door een 4-tal onder
wijzers. Meermalen heb ik, zegt spr.,
bij benoemingen mij laten leiden
door mijn gevoel en mijn loegevelijk
hart. Hoe vaak hébben wij hier niet
voor het" feit gestatin een benoeming
te moeten doen. En hoe vaak moest
de buitenstaander niet de vlag strij
ken voor onze eigene inwoners, die
als sollicitanten meedongen. Spreker
komt echter nu zeer teleurgesteld uit
en stelt de vraag of ten 1°. dus-^
danig onderwijzerspersoneel recht
heeft op verhooging van salaris ca
ten 2°. of bij eventueele benoemingen
niet een andere weg zal moeten wor
den gevolgd, alhoewel hem het lot
der ouders of .van het gezin meer
malen den doorslag heeft doeiKgeven
om een inwoner te benoemen. Jhr.
Van -Vredenburg wenscht ook eenige
woorden aan het stuk te wijden. Spr.
crftisèert de koppigheid der aan
sprakelijke onderwijzers. Spr. zou
zeggen verhooging zoolang deze toe
stand voortduurt, vast niel. Doch
spreker wil even wijzen op de verre
gaande brutaliteit om voor 60 cent
per uur geen les te willen geven.
Het is beslist een verkeerde geest,
die verlammend werkt op het geheele
onderwijs. Spr. ziet dusdanige ele
menten hoe spoediger hoe liever
maar uit de gemeente weggaan. Hij -
acht hetgeen groepje belhamels, die
met een verkeerden geest bezield
zijn. De andere leden geven door ge
baren hunne instemming te kennen
met het gesprokene. De heer Van
Hiele wenscht even de nadruk er op
te leggen, dat~tlc winkels te 8 iiw
hun gaslicht moeten uitdraaien en
dat de herbergen dit niet behoeven
ter gelegenheid van de Kerstmis. Dit
vindt hij erg stootend en hij verzekert
dat dit geheel niet is in den geest
der burgerij. De voorzitter zegt, dat
het luttele gasverbruik, dat door
eenige café's veroorzaakt werd, wel
geen verdere stagnatie in het gasbe
drijf zal verwekken. In dezen heeft
hij' zich eerst nog verstaan met zijn
ambtgenooten fn Zierikzee, Goes,
Middelburg en Terneuzen. Deze alle
verklaarden dezelfde manier in hun
gemeente té zullen toepassen. Ook
bespreekt de heer iVan-Hiele hel niet
branden van "één der hoofdlantaarns,
n.l. bij den lieer Amsiug. De voor
zitter zegt, dat aan de lioofdlantaarns
nog een kleine verandering moet
plaats hebbenzoodat zij blijven
branden wanneer al de andere wor
den gedoofd. Dit kan wel de oorzaak
wezen. De voorzitter bespreekt daar
na nog kortelijk de noodzakelijkheid
van een privaat .voor 't gemeentehuis.
De raad verleent daartoe welwillend
verlof. Dc voorzitter spreekt daarop
zijn dank uit aan den raad voor de
goede samenwerking gedurende het
jaar 1916. Hij acht wrijving' van ge
dachten gewenscht. Men kan niet in-
alles één zijn in een vergadering als
deze. Spr. wensclil de leden toé, ge
zondheid voor hen en hunne gezin
nen en hoopt Üat zij bij liet verschei
den van het oude, en bij den ingang
in het nieuwe .jaar weder tot genoe
gen van hun zelven Inmne taak voor
deze gemeente met nieuwen moed
mogen aanvatten. Hierop wordt de
vergadering gesloten.
Spionnage.
Te Ter Neuzen is onder verdeuklng.
van epionoage op het oog te hebben, de
Balgische loods A. P. L., van Vli68lngeD,
die te Ter Neuten werd opgewacht door
den Gentenaar O. K., een vluchteling,
gearresteerd. De loods werd in het besit
gevonden van een paar gumini-band-
scboenen en een geisoleerde droadknip-
tang. Uit verdere aanwjjiingen bleek,
dat de beide mannen blijkbaar de grens
wilden overeohrljden, zeer verinoedeljj'
voor spionnage. Zij zullen ter besohikklr
- -
