ZiitliikiiMlIiln
HAEMOFERRIN
„Walcheren",
Bitmlwtal lliirtirt.
Mp SufiÉmitoi BasltrliaL
A
JAN milOOLL
Ingezonden Mededeelingen.
ADVKRTENTIEN.
Boerenleenbank „ZIERIKZEE".
J. VIERGEVER,
D. TURKENBURGf.
Urgentie-Raad Zierikzee.
De Cursus voor den
Verplegingsdienst gaat
niet door.
N.V. Boomkweekerij en
Zaadhandel
f 25, - betaalbaar
Woensdag 27 Deo.
Woensdag 27 Doe.
'Nugteren, cand. te Oud-Alblas.
Naar Weerselo, J I'etri, cand. te
Haarlem. Naar Waarde, P. Wijn
gaarden, hulppred. to Bcrgentheim.
Bedankt: Voor Heilouw, voor
Tér Aa en voor Blauwkapel, L. Nug
teren, cand. te Oud-Alblas. Voor
Rotterdam, B. J. C. Rijnders te Doorn.
Voor Krommeniedijk G. v. Duijl,
cand. te Utrecht.
Drietal: Te Kruiningcu, .1. H.
Buinink te's Hecrenhoek, J. G. Slecn-
beek Jr. te Lutjegast en dr. I- Tli.
AVieten te Zwaagwesteinde.
BURGH. Herkozen tot ouderling
de heer J. van de Vate Jz., en tot
diaken de heer P. Landegent. Ge
kozen tot diaken de heer B. Kommer.
ZONNEMAIRE. Daar door de
milde bijdragen der ingezetenen ruim
f 125 wei d ontvangen, kan de Kerst-
feestviering met de kinderen der Zon
dagsschool op de gewone wijze plaats
hebben.
ST.-ANNALAND. Op den Tweeden
Kerstdag zal liet Kerkelijk gemengd
zangkoor „V. Z.O. S." onder leiding
van den heer D. Manteau, een uit
voering geven, waartoe ieder vrijen
toegang iieeft. 't Programma bevat
17 nummers. Er zal gecollecteerd
worden voor 't Ziekenfonds en voor
de Zending. Dat velen er heen mogen
gaanl
Geref. Kerk.
ANNA-JACOBA-POLDER. Zondag
17 Dec. had des namiddags naafloop
van de predicatie alhier bij de ver
kiezing van een ouderling nog een
klein incident plaats, daar een lid
dier kerk bezwaar maakte tegen -de
verkiezing op Zondag. Daar die be
zwaren niet door andere leden werden
gesteund en de stemming toch door
ging, verliet dit lid de kerk en werd
bij stemming gekozen, de heer J. P.
de Bakker.
(Onder veranttcoordelfkheid van den inzender).
Ven 1—5 regale 76 Cta.elke regel meer 16 Cts.
Geneesmiddelen.
Wjj wijten onsen leseis op de in dit
nummer voorkomende anio:cx over de
all deugdelijk bekend stamde geneer-
middelen der Pbormccfutische Fabriek
A. Mjjnhardt, Zeirt.
Uitroer ran iaden.
De Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel heeft bepaald:
Aan exporteurs en producenten van
luinbouwzaden, ingeschreven hij de
rijkscommissie van tocziciit op de
.Vereeniging Zaadcentrale, zal ter-
gunning worden gegeven voor den
uitvoer van bepaalde partijen augur
ken- en komkommerzaad, radijszaad,
kropslazaad, pluksla- en snijslazaad,
mangehvortelenzaadvoederbieten-
zaad, krotenzaad, veldslazaad, ram
menaszaad en snijbietzaad van nader
door genoemde rijkscommissie van
toezicht aan te wijzen soorten.
Land bon w en Veeteelt.
De beteekenis van den
landbouw als tak van volksvlijt.
Vervolg.
'Als men aan de industrie de hoog
ste beteekenis toekent als tak van
volksvlijt (Arbeid is de bron van allen
Rijkdom, Adam Smith), vergeet men
bij al de voordeelen, die de industrie
heeft, en die we 't laatst hebben in
het licht gesteld, dat de industrie en
de menschen gevoed moeten worden
door den landbouw. (Fénélon zegt
in FeUmaque: de aarde, die goede
moeder, voedt hare kinderen !j De
uitbreidiug van de industrie en die
van de menschheid op aarde worden
beide bepaald door de met grond
stoffen en vocdingsplanten bcteelde
oppervlakte van onzen aardbodem.
Dit is de laak van den landbouw:
den mensch te voeden en grondstof
fen te leveren aan de nijverheid, bij
toenemende vermenigvuldiging dei-
menschheid nog steads meer bót
productievermogen van den bodem
op te voeren, den landbouw inten
siever te maken. Iedere bezitter van
den grond heeft die verplichting In
het belang van de mensehheid. De
Staal kan hem daartoe verplichten
1°. Het menschdom neemt loc; 2'.
landbouwproducten zijn onontbeer
lijk voor liet bestaan der menschen;
.3°. de aardoppervlakte is beperkt:
daardoor moet de prijs der land
bouwproducten neiging hebben om
Ie stijgen, natuurlijk niet geleidelijk,
niet steeds vooruitgaande, maar met
golvingen, pu eens naar boven, dan
weer naar omlaag, maar locli steeds
hooger. Dat ook de prijs der grond
stoffen daarmede gelijken tred moet
houden, is duidelijk. De regeeringen
moeten de boeren helpen, goede
prjjzen te maken (uitvoer vrijt), dan
zullen zij vanzelve de productiviteit
van den bodem verlioogcn (land-
bouw-onderwijs I j De zaak heeft ook
nog een politiekcn kant: een land,
dat zichzelf voeden kan, staat sterker
dan een land, waai' de industrie als
de voornaamste bron van welvaart
wordt beschouwd en waar de land
bouw niet kan voldoen aan de be
hoeften der bevolking. Industrie
staten zijn economisch afhankelijk
van andere landen en loopen in
tijden van oorlog groot gevaar. Zien
we bijv. naar Engeland Daar ver
keert men nog midden in den crisis.
In ons land bestaat een tekort -aan
graan, een overproductie van dier
lijke voortbrengselen vlcesch vel
(boter, kaas). Dat Is het politieke
argument tegen -het industriostelscl.
Er is nog een tweede, een economisch
argument. Ook zijn zulke landen, die
voornamelijk van Wie nijverheid be
staan, afhankelijk van andere voor
den afzet hunner producten Over
productie was vóór den huidigen
oorlog (vooral in Amerika!) algemeen
te vreezen. De Staten gingen zoeken
buiten Europa, in andere werelddec-
len, naar «en gebied voor den afzet
'(hunner producten. (Koloniale poli
tiek). In Duitschland blijft »/io van
de industrie-producten in het land,
doordat de landbouwers koopkrach
tig zijn geworden. Ook door ophef
fing van hun isolement, door betere
verkeerswegen: kanalen, spoorwegen,
tracht men den afvoer van producten
te bevorderen. In Engeland zijn
de verkeerswegen slecht. Bovendien
heeft daar de industrie den land
bouw teruggedrongen of do ontwik
keling belemmerd. Kan de boer geen
hooger loonen betalen dan de fabri
kant, dan loopen de arbeiders weg.
In Engeland moet men prachtige
gronden onbebouwd laten liggen ol
aan bosch of weide leggen, omdat
men gebrek heeft aan landarbeiders.
Dc trek van het platte land naar de
steden is daar zoo groot, dat overal
geklaagd wordt over gebrek aan
werkkrachten voor den landbouw
die op zijn beurt tengevolge van den
kwijnenden toestand, waarin hij ver
keert, de hooge loonen, die de bijver-
heid biedt, niet kan betalen. In de
derde plaats kunnen we ook uit een
sociaal oogpunt de bevordering van
den landbouw als van het grootste
gewicht aanmerken. Den grond be
schouwen we dan niet als factor van
productie, maar als werkplaats: hij
stelt een groot aantal menschen in
staat om arbeid te verrichten en hoe
intensiever de teelt wordt, hoe meer
arbeiders er noodig zijn (tuinbouw I)
Daar, zooals we reeds zagen, de land
en tuinbouw meer gelegenheid biedt
tot klein-onderueming dan de indus
trie, wordt hier het aantal loonslaven
ook kleiner dan daar, d. w. z. dat het
aantal menschen hetwelk „beruf3-
freudigkeit" of „vreugde in zijn bc-
roep" kent, bij den landbouw toe-
en bij de industrie afneemt. Liefde
voor zijn werk, genoegen In zjjn arbeid
dat is bet hoogste levensgenot, dat
maakt het leven draaglijk. Dus een
tak van volksvlijt als land- en tuin
bouw die zoo iels kostelijks biedt
boven de industrie, mag wel bèvoor-
rccht heeten en verdient zulks ook te
worden. In 1889 bedroeg 'l aanlal
ondernemers in landbduw en veeteelt
30.01, in tuinbouw 36.29 in dc in
dustrie 29.97; het aantal arbeiders
resp. 69.47, 61.80) 70.85; in 1899:
ondernemers in landbouw en veeteelt
31.09, tuinbouw 39.07, industrie 21.12;.
Hiel aanlal arbeiders: landbouw eii
veeteelt 68.04, tuinbouw 58.65, arbei
ders 74.28. Het is voor een land een
vraag van grootc beteekenis, of de
burgers tevreden zijn, geheeld aan
hun grond, of niet. Bij de arbeiders
in de stedelijke industrie is dit vaak
niet hel geval. De kleine grondbe
zitter daarentegen blijft arbeidende
op - en vrucht wachtende van zijn
stukje grond, daaraan verknocht. De
landbouw is liet vliegwiel in dc ma
chine van den Staal, bij zorgt voor
een rcgelmaljgén gang. Ook op bet
geliied der volksgezondheid! De be
woners van liet land zijn over liet
geheet krachtiger dan de bewoners
der sleden de trek van 't land naar
de centra der bevolking volrt telkens
gezond, frisch, onbedorven bloed aan,
bij is le beschouwen als een open
staande kraan van levenskracht
den oorlogs-afgod De andere vra
gen. verzoekschriften ten gunste van
den vrede te tcekencn. Een daarvan
vertoont bet hoofd: „Comité voor
vrcdes-onderhaiidelingen".
- Het eigenaardigste hierbij is, be
halve dat het samentreffen van het
vredesvoorstel met den tijd vóór
Kerstmis in een land als Engeland
zijn uitwerking blijkbaar niet beeft
gemist, dat alle blaadjes op één na
den naam van.de drukkers vermelden,
terwijl dat eene, dat van bet comité,
naam en adres van den secretaris,
een predikant opgeeft.
TELEGRAMMEN.
Dcc. 1916.
W.
Ten gato van den Trede.
In Engeland worden linksen rechts
gcschriftjes ten gunste van den vrede
verspreid. Met elke post krijgt do
Dailg Mail protesten van menschen,
die ze in hun bus hebben gevondèn.
Wie geeft het geld voor hot drukken
en verspreiden'? vraagt het blad. Het
heeft er niet minder dan vijf ver
schillende ontvangen. Twee daarvan
zijn oproepen in schilderachtigen
trant. De eene steil Christus voor aan
hel kruis de andere een offer aan
's-GBAVENHAGE 22 Dcc. -
Tweede Kamer. Zonder beraad
slaging of stemming werd aange
nomen het wetsontwerp betreffende
•bet buitengewone obrlogscredietvan
125 millioen en de suppletoire land-
bouwbegrooting, betreffende de be
veiliging van menschenlevens op zee.
Daarna ifcvam aan dc orde t wets
ontwerp tot regeling en heffiiig van
opcenten voor 't leeningfonds 1911.
De heer Dc Visser van tJzendoorn
maakt bezwaar, dat de Minister van
Financiën reeds nu met de defini
tieve regeling komt. Spr. is niet tegen
hooge belastingen, doch deze moeten
uil de inkomsten kunnen worden be
taald en dat zal niet bij de aanzien
lijke verbooging der opcenten op
de inkomstenbelasting, die de Mi
nister voorstelt. Spreker wenscht
dal de Minister zijn ontwerp zal
terugnemen, om het volgend jaar met
een definitieve regeling te komen. Mi
nister Van Gijn betoogt, dat dc op-
ccntcnheffing niet zal behoeven te
duren tot 1951 en dat de opcenten-
druk langzamerhand zal kunnen
worden verminderd. Hij wil hel
ontwerp niet terugnemen. Een aracn-
dement-Tër Laan, om inkomens tot
f 1200 vrij te stellen van opcenten-
heffing van 40 pCit werd na bestrij
ding door den Minister, verworpen
met 39 tegen 1 i stemmen, waarna
het ontwerp werd aangenomen met
46 tegen 7 stemmen. De heffing op
zegel- en registratierechten werd in
de tweede lezing zonder stemming
aangenomen. De herren Marchant en
Troelstra trekken dc grondwetsvoor
stellen der vrijz.-dcmocrittcn en soc-
democralen in. De Kamer ging daarna
uiteen tot vermoedelijk 9 Januari.
De Minister van Landbouw heeft
aan de burgemeesters bij circulaire
medegedeeld, dat hein gebleken is,
dat graan van den oogst 1915, al dan
niet vermengd met graan vail den
oogst 1916, tegen buitensporige prij
zen in den vrijen handel wordt ge
bracht. Om dit tegen te gaan. heeft
de Minister het verbod van uitvoer
uit een gemeente uitgebreid tot alle
rogge, tarwe, gerst, haver en boonen
in gemalen of ongcmalen toestand.
De Minister verzoekt dc burgemees
ters den uitvoer dezer granen, welke
niet reeds door het Rijk zijn aange
kocht, te beletten, tenzij de eigenaren
deze alsnog door hunne bemiddeling
aan het Rijk verkoopen tegen de
prijzen, vastgesteld voor granen van
den oogst 1916.
Sommige Naamloozc Vennoot
schappen, die binnenkort belangrijke
winst zuilen hebben le verdeden,
schijnen een middel te hebben ge
vonden, om dit zoodanig te doen, (fat
hunne aandeelhouders over dc geno
men bate geen inkomstcnjholasting
hebben te betalen. Dat middel bestaat
hierin, dat ten laste van liet reserve
fonds nieuwe aandeden kostelbos
worden uitgereikt, waarna het reser
vefonds uit de beschikbare winst
wordt aangevuld. Naar wij vernemen
is in voorbereiding ccn weiswijziging
ten doel hebbende hel in dien vorm
gekleede dividfend tijdig te achter
halen.
Dc Hooge Raad veroordeelde
lieden de Maatschappij „Lolisico" tot
uitbetaling van een gevorderden prijs
ad f 1314, aannemende, in strijd met
beslissing der rechtbank en liet ge
rechtshof te Den Haag, dat liet hier
niel gold een vordering voortsprui
tende uit het spel en weddenschap,
maar ccn vordering betreffende ccn
gewone overeenkomst, waarvan uit
voering kan worden gevorddrd.
LONDEN, 22 Dec. 't Persbureau
publiceert de nota van President
Wilsonwelke aan alle oorlogvoe
rende landen is meegedeeld, waarin
er op gewezen wordt, dat spoedig
gelegenheid moet worden gezocht om
van de in den strijd betrokken naties
haar respectieve opvattingen te ver
nemen omtrent de voorwaarden
waaróp de oorlog beëindigd zal kun
nen worden, alsmede omtrent dc
maatregelen, die een waarborg vor
men legen herhaling van n dergelijk
conflict. Voor dc ereenigde Staten
zijn de maatregelen lot 't waarborgen
van een wereldvrede in de loeknmst
van hel grootsle belang. De President
stelt niet voor sluiten onvrede, maar
alléén onderzoek, opdat de wereld
moge weten, hoe de vrede tot stand
zou kunnen komen. De President zou
gaarne hierbij dienst verleenen en
zelfs het initiatief willen nemen.
Telegrafisch Weerbericht
n<*d egodeeld «ion» het Koe. Ned Ueteei
iantituut tr Dg Biit, n«ar W'.nrn.minger
'erriohtin den morgen tie 22 Dec 19;6
Hoogrte !>arun>:t»"f»nd 769.8 te
Haparanda Laagst» 743,2 te Skagen.
Verwachting ran den »vood van 22
Dec. tot den avond -.'an 23 Dec. 1916:
matige tot krachtigen cuidooateljjken
tot zuidwenteijjken wind, betrokken of
zwaarbewolkt, waarsobynijjk regenbuien,
zelfde temperatuur.
QEDORBN:
TANNETJE ANTOINKTTA,
Dochter van J. P. VERJAAL—
v. d. Lcma en
J. J. VERJAAL.
Drsibciior, 20 December 1916.
ONDERTROUWD:
SAMUEL K. LANGEJAN Az.
CORNELIA CHR. NOOM Cd.,
St.-Maartbhbdijk, 21 December 1916.
Algemeene kennisgeving.
Den 24 December a hoopt on«»
caoh'te Vader JAN LUKUS, zjjn
SOsten Geboortedag te herdenken.
Nieuwerkrrk, 22 December 1916.
Heden overleed orr." gebelde
Echtgenoot, Vader, Behuwd- eD
Grootvader,
ANDBIE8 YAN DEB NOOD,
in den ouderdom van 82 jaar en
9 maanden.
Ei.lbmhbt, 22 Deo. 1916
Wed. A. v. n. NOODDr Roo
en Kinderen.
Heden overleed onzs geliefde
Euhtgenoot, Vader, Behuwd- eu
Grootvader,
d« Heer Berrardus B>*ams Louis,
in den ouderdom van 81 jaar.
't Zand, D 131, bij Mipdblbubü,
20 December 1916.
Mede namens Kinderen, Behuwd-
en Kleinkinderen,
Wed. A. LOUISCorbbht.
Voor de betoonde deelneming in
het noodlottig en treurig verlie» van ons
innig geliefd doohtertje ondervonden,
betuigen wjj onzen opr ehten dank.
St.-Maartbnbpijï, 22 Deo. 1916.
JACOB C. NELISSE.
M. G. NELISSE-DB OUDB.
1 Ja
Hiermede bericht ik mjjne
geaohte oliëntëte, dat ik met
a.a. mjjne
heb overeedaan aan mijn soon C. VAN
IWAARDEN en dank allen voor het
gedurende 45 jaar genoten vertrouwen.
Tholbh, December 1916.
B. YAN IWAARDEN.
Onder verwjjaing naar het boven
staande, beveel ik mjj beleefd in ieders
gunst aan en hoop mjj het vertrouwen
waardig te maken, dat mjjn vader ateeda
zoo ruimsohoots mocht genieten.
Tholen, Deoember 1916.
C VAN IWAARDEN.
is voor ingezetenen tebsziclltigan
op den 2" Kerstdag tusschen
hall 2 en 3 uur.
SPAARBANKBOEKJES moeten
worden ingeleverd vor»r het bQuehrflreii
der reite over 1916, Donderdag
28 en Zaterdag 30 Dec.»
bjj den Kassier. jjET BESTUUR
Leen
Veel tfeluk verder
met Kees.
WILLEM.
Streng verboden Hout te
kraken in het botch Heerlijk
heid, straatweg Ooiterland.
i
(STAALBA F. MA TOQF.EK).
Een aange-
v naam smakend,
«b. -c bjj uitstek bloed-
||ró vormend Terster-
klagsmtddel., in
gevallen ran
bloedarmoede,
blecksnokt en aile
daaruit voortko
mende ivakte-
teestandei.
Prjjs per
V» flesch f 2,«.
f l|2B.
Dr. H. NANKING'S
rharmacentUcIi.Chemlsehe Fabriek,
DEN HA AO.
Bodbobavrn, December 1916.
Geachte Cliënteele
Hiermede heb ik het genoegen U
kennis to geven, dat tot A e n t
mijner Firmi is aangesteld
St-Domuntraat C 132, ZierHczu,
din U in het begin van Januari mjjne
PRIJS-COURANT van «BOKSTE-,
BLOK*- en LANDBOUWZADBN sal
aarihieden.
Mjj voor uw gewaardeerde orden
beleefd aanbevelende, heb ik de eer te sjjn
Hoogaohtend,
UEd. dw. dienaar,
Federatie SCHOPWE.V-DUIVBLAND.
ALGEMEENE VERGADERING op
Donderde* 88 Deo '16, 'a nam. Ij ure,
in het „Hora va» Nabbau".
Agenda:
Verkieaing leden D. B.
De Seoretaria,
J. A. v. D. VALK.
goveitigd ta MIDDELBURG.
DIVIDEND-BEWIJS No. 8 is van af
3 Januari 1817 met
ten Kantore van de Zeeuwaohe Bank
te Middelburg.
DB COMMISSARIS! IS.
De KASSIER zal Dinsdag 26 - en
Vrjjdag 29 Dec. tftten Zitting
houden, doch in plaats daarvan
HET BESTUUR.
In plaats van Maandag 25 Dee.
zal ondergeteekende ZITTING
houden op
TeveDS wordt inlevering d'
Boekjes verzocht.
DE KASSIER.
Komt Woensdag 27 Decem
ber 1916 trouw ter Stembus
en kiest met ons tot Notabele
onzer Ned. Herv. Gemeente
den Heer
Laat U niot misleiden.
VF.LE LIDMATEN.