ZIER1KZEESCHE NIEUWSBODE. Vrijdag 17 November 1916 TWEEDE BLAD, Ingezonden Mededeeliitgen. (Z I e r I k e e c h e C o u r s n t ABONNEMENT. Prjj» per drie I 1,30 Franco per poet- I.fiO Voor het buitenland per jaar - 10,—. Afaonderljjke nummert- 0,06. Verichjjnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag 73»te IAAR6AN6. 9931. Dirwetaur i A. J. DE LOOZE ir. Uftaa*ar>Heofdpadac«anri A. FRANKEL. ADVERTENTIE N. Van 14 regelsf 0,40 Blke regel meer- 0,10. Reclames per regel- 0,16. By contract belangryke korting. Intending op den dag van uitgave vóór 8.80 ure. De satarisverhoogiog der leeraren R. H. B. S. een groot en urgent belang in het algemeen, een groot en urgent belang ook voor Zierikzee en omstreken. Efn woord tot autoriteiten on ontwikkeld publiek i. ..Jarenlange ernstige verwaarloozing van hun stoffelijke belangendaar over klaagden de leeraren R.lf.B.S. in hun, motie, op 8 October 1.1. in een vergadering te Utrecht aangenomen. Wie bekend is met de slechte salariëering door hel Rijk aan zijn leeraren uitge keerd en dc gevolgen daaraan voor liet onderwijs verbonden, en wie de lijdens geschiedenis gevolgd heeft van de pogin gen om in die salariëering verbetering te brengen, die zal zich allerminst ver wonderen dat de leeraren in die motie levens Zijne Excellentie den Minister van Binnenlahdsche Zaken (e kennen gaven, dat de overheid hun „volle ver trouwen in de zorg voor het Middelbaar Onderwijs en zijn leeraren" niet meer bezat. Het gevoel steeds voor dovemans- deur te praten was ook dit corps van ambtenaren, wel eens aan andere corpsen als toonbeeld voorgehouden van... „netheid" oftewel lankmoedigheid, duldzaamheid en lioe dat nog meer heet ten slotte te machtig geworden. Er was bitterheidjarenlang opgekropte bitterheid in die vergadering, die in een openlijk uitgesproken grief tegen de re geering tot uiting kwam. Het is zonder bewijs aannemelijk, dal een sal ar isregel i lïg, aaieereiiu van moi, nu geheel onvoldoende is. De zaak krijgt een hachelijke kant,- als men hoort, dat die regeling bij de totstandkoming door Zijne Excellentie Minister Goeman Bor- gesius slechts „een stap in de goede richting" werd genoemd, en niet zoozeer een salarisverbetering beoogde, als wel om een „zooveel mógelijk' uniforme regeling in de salarissen te brengen. Sindsdien gingen vele jaren voorbij. Alles werd duurder "en iedere categorie van ambtenaren kreeg verhooging, maar voor de Rijksleeraren is de salarisrege- ling van 1916 nog altijd de salarisregeling van 1901. Wel erkende Z.Éxc. in de zitting van 29 Jan. 1914, dat een behoor lijke salariëering van het Middelbaar Onderwijs een zeer grootmaar ook een urgent belang en in een audiëntie aan ons Hoofdbestuur verleend, dat de thans geldende salarisregeling van 1001 geheel onvoldoende was. Inlusschen kwam de oorlog. Reeds iócgestane splitsing van klassen voor den cursus 1914/15 werden teruggenomen en het toch al zoo schrale inkomen werd voor velen met drie-, vierhonderd gulden verminderd. Ook op de examengelden werd bezuinigd en leeraren, die in dc eind-examens zitting hadden, zagen zich gedwongen de vergoeding voor reis- en verblijfkosten uit eigen zak aan te vullen. En toch kan men niet zeggen, dat er geen geld is. De subsidies L. O. worden verhoogd niet f 530.000. Voor buitenge wone salarisverhooging werd voor de departementen uitgetrokken een bedrag van f 500.000, waarnaast voor de amb tenaren der posterijen een verhoogd be drag van - f 833.300. terwijl commiezen en directeuren zich op dc begrooting voor 1909 met een som van f 347.991 bedacht zagen. Toch is dc opleiding der leeraren een kostbare en langdurige opleiding, hun taak een zware, zenuwslopende taak. Dc gemiddelde leeftijd, waarop de leeraar zijn Ijetrekking aanvaardt, is 27 a 28 jaar. De leeraar (civiel of scheikundig ingenieur, doctor of doctorandus in de wis- en natuurkunde, Ned. taal en lette ren of akademisch gevormd litterator FranschDuitschEngelsch)wiens studie dus in omvang, duur noch moei lijkheid achterstaat bij die van jurist, ingenieur, arts, dient dan ook als dezen bezoldigd te worden. En toch is hij vaak f 1000 of meer als maximum bij hen ten achteren. De taak-van den leeraar is een zware taak en zooals in 19Q0 door den tocn- raaligen Minister vau Binnenl. Zaken werd erkend. .hangen bij hel onder wijs misschien meer dan in ecnigéh tak van dienst de resultaten af van de be kwaamheidtakt en toewijding van hel personeel Van sleur kan hier geen sprake zijn. En toch bloeit hel M. O. Steeds worden nieuwe scholen gesticht en kapitale sommen uitgetrokken voor de monumentale gebouwen. En toch is Nederland zijn leeraren veel schuldig. Immers het was de II. B. S., die in zijn duizenden jongelieden met einddiploma de hefboom werd, die Nederland geeste lijk en industrieel weer in de rij der wedijverende naties plaatste. En loch is de slaat sinds 1901 doof en blind voor dc behoeften van zijn leeraren. Erger nog. Hij is de groote laondrukkerdaar dc gemeenten lang dc Rijksregeling lol vorm hebben ge nomen, totdat het haar te bar werd en zij tot verhooging overgingen. De oudste salarisregeling van een gemeente voor haar H. B. S. is die van Rotterdam 1910, toen reeds f 750 hooger dan het Rijk. Wat dc gymnasia betreft, die van Zwolle 1910. Dc houding van liet Rijk drukt aldus hel peil van hei onderwijs in zijn ge heel naar beneden, aangezien, dat peil grootendeels van een goede salariëering afhankelijk is'\ volgens de eigen woorden van Z.Exc. Cort van der Linden, vergl. 2de K. der St.-G. van Donderdag 29 Jan. 1914. De houding van het Rijk schaadt èn den leeraar èn het onder wijs èn de opvoeding èn het prestige van dat alles samen. Aldus in I kort weergegeven een ge deelte van de brochure, waarin de Rijks leeraren bij dc leden der Tweede Kamer op verhooging van salaris aandringen en waar, in i voorbijgaan, nog even melan- ..ti- ...j. Rijksleeraren bang zijn. dat legen zoo veel depreciatie van hun werk, hun toewijding op den duur niet lM?stand zal zijn. 11. Maar waarom dal nu alles juist hier besproken, zal men misschien zeggen. Ö'm verschillende redenen en wel in de allereerste plaats, omdat goed onderwijs van zoo'n groot belang is, speciaal voor kleine, afgelegen plaatsen, waar leerlin gen van buiten een zeer belangrijk eon- lingenl der schoolbevolking uitmaken. Deze buitenleerlingen immers sludeeren dikwijls, in do meest ongunstige om standigheden, doordat ze thuis geen af zonderlijke werkkamer hebben of na choollijd nog op de boerderij oL' elders werkzaam zijn en 'sochtends meestal door weer en wind een groolen afstand moeten afleggen, zoódat zc lichamelijk vermoeid op school aankomen. Daarbij hóore'n ze thuis slechts zeer terloops of bijna nooit over letterkunde of kunst spreken en wat daarmede in verbarTd staat en kunnen er dus moeilijk iets voor gevoelen, zoodal liun van alles zoo wal moet worden bijgebracht. Er wordt van een leeraar aan zoo'n school dan ook heel wat gevergd. Hij moet van heel veel dingen ook buiten zijn vak op de hoogte zijn; zijn lessen moet hij vaak door allerlei uitweidingen onderbreken; hij moet zijn leerlingen lust en liefde voor zijn vak weten in te boezemen, hen overtuigen van liet nut der studie; daar moet bezieling van hem uitgaan, liter meer nog dan in grootere plaatsen en in milieu's waar sludeeren een traditie is; in één woord hij moet zich geheel geven. Wie les heeft ge geven, kan weten hoe inspannend zoo iels is. Maar hoe zal dc leeraar dat kunnen doen, wanneer zijn onvoldoend salaris hem dwingt naar allerlei betrekkingen uit te zien, die hem niet den noocligen lijd en lust laten zich op de hoogte te houden van zijn vak en die, wanneer hij niet met kracht reageerde, hem er toe zouden brengen op een minimum van kennis te teren, zeer ten nadeele van het onderwijs. Iloe moeilijk zal het hem niet vallen zich geheel te wijden aan dc belangen van zijn school, wanneer bij ziet hoe aan dc meeste gemeentescholen zijn collega's een f 1000 meer verdienen 1 Het is dan ook geen wonder, dal er soms vijf, zes leeraren tegelijk solliciteerende zijn, alhoewel ze Zierikzee en de Zierik- zeeschc jeugd kennen en appreciëcren. ou niets verlangend zijn hier. weg te komen. Iedereen weet. hoe nadeelig voorl- lurende verandering van personeel voor hel onderwijs is. Is het dan geen plichL van het Rijk te zorgen, dat platteland en kleinere plaatsen niet nog meer worden achtergesteld bij groote sleden, die toch l in zooveel gunstigere omstandigheden verkeerén en door behoorlijke salari ëering voorkomen, daf leeraren, die goed en liever op eene kleine plaals blijven, zich gedwongen voelen op alle mogelijke manieren le trachten weg te komen. Het aantal onbevoegde leerkrachten aan Rijksscholen neemt dan ook onrust- harend toe: in den fijd van twee jaar steeg liet mei bijna 50 fi/0Daar moeten ten slotte de result alen onder lijden. Ik zei daar straks, dat verscheidene leeraren hun salaris gedurende dc crisis met drie-, vierhonderd gulden zagen ver minderd, terwijl ook op de examengelden voor een niet onaanzienlijk bedrog werd bezuinigd. En toch hebben dc leeraren even goed hun plicht vervuld. Men raadplege slechts de cijfers bij het eind-examen door de Zierikzeesche jongens behaald. Het werk werd gecorrigeerd, repetities opgegeven en nagezien, delessen in over volle. ongesplitste klassen met denzelf- den ijver, zoo niet met dezelfde resultaten waargenomen, tout, commc si de rien n'était. De houding van het Rijk drijft lot onverschilligheid. Dezen zomer nog werd -j- f 90.000, voor ons bestemd, van dc voorloopige begroeting afgevoerd. Onverschillig zou de leeraar dan ook al lang geworden zijn, ware 't niet, dat liet welzijn onzer jongens op het spel stond en wanneer liij zich weer voor dc klas bevindt, vergeet hij, dat de Staat dc lieele belooning van den haalt. Ieder, die weel welke belangen op het spel strtnn, zal met mij instemmen, dat zulk een toestand niet mag besten digd worden. Het belang der Rijks leeraren is in dezen liet belang van Zierikzee, van heel Schouwen en Duive lend. Overal in den lande, waar Rijks scholen zijn, wordt op liet oogenblik bij- de betrokken autoriteiten en het ontwikkeld publiek op adhaesie aange drongen om zoodoende de afgevaar digden, van wier aandacht toch al zoo veel gevergd wordt, beter le kunnen bewegen inzage le riemen van boven vermelde brochure, waar.n de weinig rooskleurige financiëele positie der Rijks leeraren wordt uiteengezet. Laat ook Zierikzee niet achterblijven maar laten zij die iets voor het M. O. gevoelen en den invloedrijken afgevaar digde voor Zierikzee meer van nabij kennen, bij hem aandringen dat bij de nadere begrooling de leeraren en het Middelbaar Onderwijs weer niet op den achtergrond worden gedroifgen met dc platonische verklaring, dat salarisver hooging van de Rijksleeraren is n groot en urgent belang. Dat de regeering ingrijpe, de woorden indachtig van de N.R.Crl. van 31 Oct. (Avondblad C: ,,'t is '11 onverantwoorde lijke politiek de remedie (n.l: een flinke greep in dc schatkist tc doen) uit tc stellen tot het oogenblik, waarop onnoe melijke schade aan den publieken dienst is gedaan. J. BAUWENS. Van meening, dat zij, die de moei lijke taak hebben onze jeugd tot degelijke, flinke staatsburgers op te leiden, zoowel Dij het Middelbaar als bij liét Lager Onderwijs, te laag "gesalariëerd worden, hebben wij bovenstaand artikel als blijk van onze algeheele instemming, aan he hoofd van ons blad geplaatst De Redactie PREDIKBEURTEN. Zondag 19 Nove?nber. Zierikzee. Geref. Kerk. 'sVoorm. tien ure en 'savend» half zes ure, ds. Sybesma. Chr. Geref. Kerk. Voorm. half tien ure, d», Wisse; 's nacn. twee ure, Leeskerk en avond» zes ure. ds Wisse. Oud:Geref. Gemeente, Breestraat. Voorm. half tien are, 'a nam. twee ore en avond» zes ure, Leeskerk. Luthorsobe Kerk. 'a Voorm. tien ure, Geen dienst. Evangelisatie (tjjdrljjk Lntheraclie Kerk), 's Avonds half zeven ure, ds. De Leur van Zonn°mairo. Evangelisatie Joruël. 'sVoorm. tien ure en 's avond» half acht ure, Gewone dienst Kerkwerve. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure, ds. Blankett. Berooakerke. Hort. Kerk. Voorm. half tien ure, d». Adriani en avonds zeven ure, Bijbel lezing in de consistorie. Bnrfh. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure, ds. Van Maanen. Re ij ome. Herv. Kerk. 'sNam. twee ure, ds. d. Nieowenhnizen. Noordwello. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, ds. v. d. Nienwenhuizen. Haamstede. Herv. Kerk. Voorm. half tien ure, d». Japchen (Bed. H. Avondmaal). Geref. Kerk. Voorm. half tien nre, ds. Brou wer (Bed. H. Avondmaal) en 's nam. twee ure, idem (Dankzegging). Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam. twee ure, Leeskerk. Klkerzee. Herv. Kerk. 'a Voorm. half tien ure, d». Straatsma. Geref..Kerk. Voorm. half tien are en 'snam. twee ure, Leeskerk. Bvonwerahaven. Herv. Kerk. Voorm. tien ore, dr. Proost. Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 'snam. twee nre, cacd Tollenaar van Zaamslag. Zonnemalre. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, ds. De Leur (Voorber. H. A.) Geref. Kerk. Voorm. half tien are en 's nam. twoo are, ds. Hoek. Noordfoawe. Herv. Kerk. 's Voorin, half tien "c-Jiaefior. fiêrvrxeTK. svoorm. uau nen ure, ds. v. d. Griend. Onwerkerk. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, ds. Pjjnacker Hordjjk. Nieawerkeck. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ore, Geen dienst en 'snam. twee ure, ds v d. Linden (Voorber. H. A Geref. Kerk. 'sVoorm half tien ure, ds. Klam per; 'snam. twee ure, Leesdienst en 'savonds ze» ure, ds. Klumper. Oad-Geref. Kerk. 'sVoorm. negen sxe, snam. twee ure en 's avonds balf zes nre, Leeskerk. Ooiterland. Horv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure en 's avonds zes are, dr. Weeda. Geref. Kork. Voorm. half tien ure, 's nam. twee ure, en avonds zes ure, ds. Staal Slrjansland. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 'snam twee ure, ds. Peter. Bralniaie. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tieu nre, ds. Waardenburg (H. Avondmaal) en nam. twee ure, idom (Nabetrachting). Geref. Kerk. Voorn», half tien ure en 's avonds vjjf nre, Leeskerk. t Geref. Gemeente. Voorm. negon are, '«nam twee ure en'a avonds half zes ure, ds. Den He gst van Amsterdam. Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. negen ure, s nam. twee ure en 's avonds vjjf ore, Lee^erk. Evangelisatie, 'a Voorm. half tien ure, Gewone dienst; 's num. twee ure, Zondagsschool en 's avonds half zes ure, Volkssamenkomst. Bt.-Filipsland tn Tholtn. St.-Flllpsl»nd. Horv. Kerk. Voorm. half tien ure en 'a nam. twee ure, ds. Lorau. Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. negen ure, 's nam. twee ure en 's avonds half zes ure, ds. Boone. Tholen. Herv. Kork. 'sVoorm. half tun ure. d». Enklaar (Bed. H. Avondmaal) en nam. twee ure, ds. Van Asch. Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien of, d». Van Sohaik van Anna-Jacobapolder; 'snam. twee ure, Leeskerk eu avonds zes ure, ds. Van Schaik. Geref. Gemeente. 'sVoorm. half tien ure, 'snam. twee ure en 's avonds zes ure, ds. Janise. St.•Maartensdijk. Herv. Kerk. Voorm hall tien ure en 'snam. twee ore, ds. Broekers. Oud Geref. Gemeente. Voorm. half tien uro, 's nam. twee ure en 'e avonds half zes ure, Leeskerk. Poortvliet. Herv. Kerk. 'sVoorm half tien ure en '«nam. twee ure, d». Verschoor. Geref. Kerk. 'i Voorm. half tien ure en 's nam twee ure, de heer De Graaft"; 's avonds zes uro, Leeskerk. Oad-Voaaemeer. Herv. Kerk.Voorm. half tien ure, ds. Van Asch en 'snam. twee nre, Geen dienst. Voorm. half tien ure, Onder veranticoordelfpeheid van den inzender). Vft" 1—5 regels 75 Cta.elke regel meer 15 Ct». Overtollig trinezuu*. Urinezuur, weinig bekend in de dagen van eenvoudige, natuurljjke leefwyze ia de buiten lucht. is een vergift binnen het menscheljjk lichaam gevormd door overwerking, het gebruik van vleesch, zorgen, laat naar bed gaan en ge brek aan rust. Als gjj u gedrukt en moedeloos gevoelt, zwak, zenuwachtig en vermoeid, gjj last hebt van hoofdpyn en aanvallen van duizeligheid, i» het waarschijnlijk, Hat zich te veel urinezuur in het gestel ophoopt. Do nieren dienen al het over tollige urinezuur uit bet bloed te filtreeren. Rugpijn en abnormale waterloozing ejjn het eerste protest van zwakke nieren, en by ver zwakte nieren heeft urinezuur spoedig de over hand. Dan bestaat gevaar voor niergruis, rheu- matiek, spit, ischia», waterzucht of verharding der aderon. Foster's Rngpjjn Nieren Pillen versterken zwakke nieren, maar by minder zware voeding, en meer frissche lucht, lichaamsoefening en slaap werkt hot geneesmiddel spoediger. Vrjj drinken van water is ook behulpzaam. Foster's Pillen werken recht#treek« op de nieren en helpen deze om de vergiftige afval stoffen behoorljjk uit het lichaam te verwyderen. Dit geneesmiddel regelt de nrine-organen en ia van groote waarde bij niergruis, -steen, water zucht, rheumatiek, rugpyn, spit en alle urine- zaurkwalen. Wacht u voor namaak onder gelijkluidende namen. De echte Foster's Rngpjjn Nieren Pillen dragen de handteekening van James Foster op •do verpakkiog en zjjn te Zierikzee verkrygb. by M. S. Polak en te Tholen by J. M. Sohot, Hoogstraat Toezending geschiedt franco na ontv. v. postwissel a f 1,75 p. doo» of f 10. p. zes doozen. 39 Tweede Kamer. IN a Zitting van Woensdag. e rede Ier verdediging van het evenredig kiesrecht voort. Hij weerspreekt, dat dit stelsel den invloed der partijbesturen tc groot zou maken en dien van den intli- vuduceten kiezer tc veel zou beperken. Spr. is tegen het ainendemenl-Eerdmans om liet evenredig kiesrecht facultief le stellen. Dit beginsel is goed en dit moet in de Grondwet worden vastgelegd. Ver andering van stelsel blijft altijd mogelijk. Ook de lieer Albarda verdedigt het evenredig kiesrecht. Wel zijn daaraan bezwaren verbonden, doch die zinken in het niet bij dc nadeden van liet meer- derheidsstelsel. Minister Cort van der Linden beant woordt de verdediging van bei even redig kiesrecht, gevoerd door dc heeren Hink en Albarda. Het stelsel zal de ge legenheid geven meer op de beginselen dan op de toepassing ervan tc letten. Tegen het amendcment-Ecrdmans heeft spreker overwegende bezwaren, daar de evenredige vertegenwoordiging het nood zakelijk complement is van 't algemeen kiesrecht. De heer Eerdmans, repliceerende, necml zijn amendement terug om de Kamer stemming le besparen, waarna art. 81 zonder stemming wordt aange nomen. Bij art. 82 betoogt de heer Schaper de overbodigheid van de Eerste Kamer, waarna het artikel zonder stemming wordt aangenomen. Dc heer Marcliant vraagt verlof voor een interpellatie over de oproeping van den landstorm, klasse" 1909. voor de militielichting 1917. Zitting van Donderdag. Dc heer Lobman verdedig! zijn amen dement om het passieve vrouwenkies recht niet in de Grondwet op tc nemen, llij vreest in de wetgevende lichamen den invloed, dien de man ook onbewust van de vrouw ondergaat en die den man kan doen leiden door aan de zaak zelf KISÏÏW5TIJSIN8IN. NED-INDIË. De officier van justitie bij den raad van justitie te Batavia, heeft in de zaak van den Japanschen journalist Minami, die pro-Japansche tegen de Ned.-Iridi- sche regeering gerichte artikelen heeft geschreven, waarin hij o. a. beweerd heeft dat ingeval van een opstand op Java, de inboorlingen zeker konden zijn van Japan, twee jaar gevangenisstraf ge- eischt. Uitspraak 22 November a.s. iZXZ Z ï,V.r- vree,„de overwegingen. Het amendement Seherpenlaae. Herv. Kerk. 'a Voorm. half tien ure en 's nam. twee ure, ds. Steenbeek. j Oud-Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, 8 nam. twee ure on 's avonds zes ure, ds. Roeloff's van Zeist. Staveniaae. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, ds. Kamsteeg (Voorber. H. A) en 'snam. twee ure, idem Oud-Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien nre, s nam. twoe nre en '«avond» half zes ure, Lee«keik. Maandag 20 Nov. 'b Nam. twee ure en 'a avonds zes ure. ds. Roeloft» van Zeist gt.-Annaland» Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, Leeskerk en 's nam. twee ure, ds. Kamsteeg van Stavenisse. Geref. Kerk. 'a Voorm. half tien nre, s nam. twee are en 'a avonda vjjf nre, LeeBkerk. wordt bestreden door de heeren Van LeeuwCn, Limburg, De Meester, De Jong en Schaper, die betoogden, dat dc verkeerde invloed van de vrouw veel grooter kan zijn, als zij achter de scher men blijft, dan wanneer zij openlijk moet optreden, dat de deelname van de vrouw aan den arbeid der Tweede Ka mer van groot algemeen belang is tc achten en dat het amendement de vrij heid van den man-kiezer zou beperken. De Kamer verleent den heer Marchant verlof tot het houden eener interpellatie op. een nader te bepalen dag over de i

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1916 | | pagina 5