ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 3 November 1916
(Z 1 e r I k r, e e s c b
EERSTE BLAD.
Gemeentereinigingsdienst
Zierikzee.
een Karrevoerder,
Onderwijzer.
Maximumprijs Eieren.
Uit Stad en Provincie.
Cour w n
ABONNEMBNT.
Pry« per drie maanden f 1,30
Franco per pott- 1,00
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummert- 0,05.
Vertohynt Maandag, Woensdag en Vrydag
73itc JAAR6A86,
Hf. 9925
Oirnotaur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uli|mp.Hs«ldrtilialupi A. FRAMKEL.
ADVERTENTIE M.
Van l4 regelsf 0,40.
ISike regel rawr'0,10.
Reclames per regel- 0,15.
By contract belaDgryke korting.
Inzending op den <?Rg van uitgave vóór 8.SO ure.
Dit nummer bestaat alt 3 bladen.
Bjj bortngDnoeinden dienut k»n ge
plaatst worden, om zoo spoedig mogelijk
in dienst te treden,
voor het ledigen der riool putten en het
aohoonmaken der straten.
Het weekloon bedraagt f 9
De aanstelling heeft plaats een jaar
tydelyk.
By gebleken geschiktheid cal tot vaste
aanstelling worden overgegaan, waarna
het weekloon na twee jaren dienst met
f 1 zal worden verhoogd.
Da pensioenbijdrage bedraagt by vaste
aanstelling 8
Sollicitatiebrieven met getuigschriften
van hen die den leeftyd van 21 jaar
hebben bereikt en die van 30 jaar niet
hebben overschreden, worden ingewacht
yoor 8 November by den Gemeente-
bouwmeester.
INRICHTINGEN,
welke gevaar, sohade of hinder
kannen veroorzaken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS dei
gemeente Zibrikzee brengen ter openbare
kennis, dat het verzoek van JOHANNES
MARINUS DEKKER, vleeschhouwer, wonende
alhier, om achter zgn perceel, kadastraal bekend
in Sectie B. No. 290, in het Korte Groendal, wjjk
D No. 464, eene inrichting voor het rooken
van vleesoh te mogen maken, door hen is
geweigerd.
Zie&ikeee, den 30 October 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYBSTEYN
VAN RENGERSKERKE, Burgemeester.
P. F. WITTERMAN8, Secretaris.
Voor de openbare school voor lager en meer
uitgebreid lager onderwijs te Zierikzee (hoofd
de heer S. de Graaf), wordt opgeroepen
1°. een Onderwijzer,
in het bezit der akte Franscb (infunctietreding
zoo mogeljjk 1- December a.«.)
2°. een Onderwijzer,
in het bezit der akte teekenen (infunctietreding
zoo mogeljjk 1 Januari a.s.)
Jaarwedden f700,met minder dan 3 dienst
jaren en zes driejaarljjksche verhoogingen van
f50; met verhooging van f125,— voor de
hoofdakte en van f 150,— voor de akten
Fransch en teekenen.
Sollicitatiën (adres op zegel) aan den Raad
worden franco ingewacht bjj den Burgemeester
vóór 14 November a.s.
Zibrikzbb, 1 November 1916.
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
RENGERSKERKE, Burgemeester.
P. F. W1T1ERMANS, Secretaris.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Gelet op de circulaire van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel van 1 Novem
ber jl, No. 92787, afdeeling Handel;
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
genoemde Minister heeft bepaald, dat met in
gang van 1 November 1916 de maximum- klein-
handelprgs van versche kipeieren, ingevolge
artikel 2 der Distributiewet 1916, zal bedragen
f 0,10 per stuk en dat de maximum grossiers-
prjj» kalkeieren, ingevolge artikel 8 der
gemelde wet, zal bedragen f 0,06 per stuk en
Ie maximum-kleinhandelprijs 1 0,07 per stuk.
Zierikzee, den 2 November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE
Oorlogsoverzicht.
Op Jiet Westelijk front hebben de
Duitsche troepen het bekende fort
Vaux bij Verdun ontruimd. Het was te
voorzien, nu de Franschen zich van
Douaumont haddpn meester gemaakt,
dat het fort Vaux, hetwelk trouwens van
drie zijden door de Franschen reeds was
ingesloten, thans onhoudbaar was ge
worden. Het schijnt, dat de Duitsche
legerautoriteiten tot het inzicht gekomen
zijn, dat de vesting Verdun niet dc offers
waard is, welke er reeds voor gebracht
zijn. En nu is het beter, als men een
dwaling inziet, niet daarbij te volharden.
Dit geldt op elk gebied, ook op dat
der strategie Dc Centralen schijnen meer
en meer lol hel inzicht te kómen, dal zij
hun kracht moeten leggen op 't Oostelijk
gevechtsfront. Wordt Rusland's offen
sieve kracht gebroken, wordt Hum en ié
vernietigd, en Italië tot machteloosheid
gedoemd, dan mogen 'Engelsclten en
Franschen gecombineerd of afzonderlijk
hel Duitsche front op liet Westen wat
afbrokkelen, van beslissenden invloed
zal dit toch niet wezen.
Dc Russen voeren telkens nieuwe
legers in den strijd, teneinde de macht
der verbondene Centralen te breken. Tol
dusverre waren al hun met veel kracht
ondernomen pogingen vruchteloos, vooral
aan den Narajofka-oever. Alle aanvallen
werden door dé Duitsche en Oosten ri j k-
sche troepen tot nu toe schitterend afge
slagen. De Russen kwamen geen slap
verder. Integendeel, zij verliezen telkens
terrein.
Ook het leger van generaal Sarrail
in Saloniki maakt geen noemenswaardige
vorderingen. De Bulgaren en Duitschers
nemen sterke stellingen in, die niet ge
makkelijk te forceeren zijn.
De handelsduikboot „Deutschlarid" is
in dc Vereenigde Staten goed en wel
aangekomen. Dit is dc tweede maal, dal
deze onderzeeboot dc reis over den
Allantisclien Oceaan naar Amerika met
goed gevolg ondernomen heeft. Dal de
geestdrift hierover in Duilschland groot
zal wezen, begrijpt men.
Sommige kranten meldendat de
Duitsche Keizer aan een groot gevaar
ontsnapt is. Op het Westelijk front
namelijk heefl hij in een huis niet zijn
zoon en staf overnacht. Vijf minuten
na het vertrek van den Keizer wierp
een Fransche vliegenier een bom op
liet huis, dal natuurlijk daardoor ver
nield werd. Eenige bedienden van den
Keizer, die zicli nog in het huis be
vonden, werden gedood.
UIT HET EILAND. Wat staal er toch
al in de courant, waar men vroeger zoo
niets van te weten kwam. Daar heb je
bij voorbeeld de behandeling van zaken
in den gemeenteraad. Vroeger, 'l is nog
o zoo kort geleden, deed men daar de
zaken af, zoo inliein, zoo knusjes zalen
de zeven of acht onder liet genot van
een sigaar en „wat drinkbaars" de
agenda af te werken onder 't bespreken
van de dorpskroniek. Alleen ééns per
jaar, zei mij eens een burgervader, als
de allergelieimste zitting voor den hoof-
delijken omslag gehouden werd, -dan
scheen dc ware strijdlust te ontbranden
Dan vocht men voor de geldl>elangen
van zichzelvèn en zijn familie; dat was
de zitting. Bezoek kreeg men zoowat
nooit: van nare dwarskijkers, vooral niet
van zoo'n brutale courant, was geen
sprake. De burgervader van mijn vriend
zei eens, toen hem de lust bekroop eens
te gaan luisteren, dat hij bij bezoek
dadelijk een geheime vergadering zou
beleggen. Mijn vriend meende, dat hij
zoo wel nimmer een lioogen dunk van
het verhandelde zou kunnen krijgen, en
nu hoopte hij nog sterker dan ooit, dat
eens wat licht uit die duistere raadzaken
zou gaan schijnen. Nu, daar begint wat
te stralen. Wel is waar, nog veel te
weinig, maar wij hopen veel van de
toekomst, die der democratie.
BRUINISSE. Donderdagavond hield
de Varkenshond in de Confcrcntickamer
een algemeene vergadering. Deze l*y-
eenkomst, die door ongesteldheid van
den voorzitter, den heer Jac. Goudzwaard
geleid werd door den heer J. S. Muller,
werd door 01 leden bijgewoond. Uit liet
verslag van den boekhouder, den heer
J. Vijverberg, bleek, dat waren aange
geven 430 varkens. Ziek aangegeven wer
den 38 stuks, terwijl er 39 stierven. Ver
kocht en opgeruimd werden 16 stuks.
Verloren werd voor een bedrag van
f 1729,40; wegens verkoop werd ont
vangen f 855,82, zoodat wegens verlies
Uitbetaald werd f 873,58. Er werden 176
varkens ingeënt. De totale ontvangst be
droeg f 1088,60; het totaal der uitgaven
f 1253,14, zoodat bel nadeelig saldo
f 164,54 bedroeg. Als bestuursleden wer
den de lieercn A. Zeedijk en Iz. Jumelct
herkozen. Bcdpeg het vorig jaar t aant,al
leden van de.n Bond 193, dit jaar ver
meerderde hét met 24 en verminderde
met 7 ledenj zoodat hij thans 210 leden
lelt. Deze zoo nuttige vereeniging gaat
dus steeds in bloei vooruil.
K R K N I t V W S.
Ned. Herv. Kerk.
BRUINISSE Bij de Woensdag gehou
den verkiezing van leden van hel kies
college werden de aftredenden, dc hee-
ren J. van der Ilave, W. Verspoor en P.
J. Okkerse herkozen met resp. 28, 27 cn
26 van de 29 uitgebrachte'stemmen. j
- Bij dc Donderdagavond 1.1. ge
houden verkiezing voor een lid van liet
kiescollege, vacature wijlen den heer .1
van den Berg Johz., moet herslemming
plaats hebben tusschen de heeren C. j
Rol ij n. A. van Gilst Pz.; B. van Oevertm^l
F, G van den Berg en Wolf. Otle; de
vier laatste lieercn kregen ieder even
veel stemmen.
POORTVLIET. Herbenoemd lol kerk
voogden dc hoeren M. J. dc Graaff en
M. A. Geuze.
Bij de op Donderdag gehouden
stemming van vier notabelen werden
herkozen de hèeren W. Garels, J. E. van
der Slikke en C. Th. de Rijke, aftredend,
en in de beslaande vacature gekozen de
heer J. J. de Bruijne.
Aanbestedingen, verknopingen, enz
THOLEN. Onder-enorme belangstel
ling van de zijde van-hel publiek wer
den hier Donderdagavond in liet hótel
„Hof van Holland" geveild dc eigen
dommen van wijlen mej. E. de Wit
Andriessen—v. d. Burgh. Het kapitale
heerenhuis met tuin, slaande aan dc
Hoogstraat werd verkocht voor f 10.150,
aan den heer A. Cemse q.q. De landerijen
en weilanden varieerden van f 700 tot
f 2400 per 39.24 A.. tuingrond a r 1000
per 39.24 Are.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
De heer TydemanDaarom moet in
de formuleering van liet grondwetsarti
kel zooveel mogelijk aan -dc vrees van
spreker worden tegemoet gekomen, ook
door hel opnemen van den eisch van
gelijke deugdelijkheid en dit le meer,
daar de regeering het gevaar niet schijnt
in le zien. Of dc voorgenomen regeling
de pacificatie zal brengen, acht spreker
hoogst onzeker.
De heer Ketelaar heeft steeds 'l goed
recht erkend van de bizondere school,
die er moei zijn, omdat vele ouders haar
wens-Chen. Voor liem blijft dc openbare
school cellier dc school, omdat de neu
traliteit voor hem een groot paedago-
gisch beginsel is. Spreker verbaast zich
over de beweging, die thans gemaakt
wordt over dc voorgestelde redactie van
art. 192, terwijl die toch eenige jaren
geleden door de tegenwoordige tegen
standers werd goedgekeurd.
Nu de aandrang eenmaal bestaat, raadt
de heer Ketelaar de rechterzijde aan,
het met dc linkerzijde eens te worden
omtrent de formuleering, zoodal ze alle
leden bevredigt, daar ieder toch eigen
lijk hetzelfde bedoelt. De linkerzijde zou
dan kunnen toegeven in zake den wensch
van de rechterzijde betreffende termijn-
bepaling voor uitwerking van art. 192.
De heer Van Nispen tot Sevenaer be
hoort tot de enkelingen, die min of meer
principiëele bedenkingen hebben tegen
vrouwenkiesrecht en die ook zijn tegen
hel passieve, omdat hel den weg baant
voor hel actieve. Voorts houdt spreker
historische beschouwingen om op le ko
men tegen de opvatting, dal verzet tegen
de neutraliteit eerst van laleren tijd zou
dagteekenen. Spr. zal om de pacificatie
-wellicht ook dc kiesrechtvoorstcllen aan
vaarden, ondanks zijn bezwaar tegen
vrouwenkiesrecht.
Tc 5 uur worden de beraadslagingen
verdaagd lol Donderdagmorgen.
TELEGRAMMEN.
DEN HAAG, 3 Nov. De Minister van
Buitenlandsche Zaken meldt, dat de
lijdelijke zaakgelastigde van de Duitsche
regeering in opdracht van zijn regeering
zich de tolk-van haar leedwezen en ver
ontschuldigingen heeft gemaakt naar aan
leiding van het overvliegen van een
Duitsch luchtschip, van Nederlandsch
gebied op 22 October. De zaakgelastigde
deelde, deels op verzoek van hel Alge
meen Hoofdkwartier mede, dal dc ge-
biedsschending moest zijn begaan door
een aan hel leger bciioorende.Zeppelin,
die blijkens doof het hoofdkwartier ont
vangen berichten, tengevolge van een
defect aan den motor en dc stuurinrich
ting was genoodzaakt geweest 2 benzine
reservoirs uil te werpen De commandant
van hel schip, die blijkbaar volkomen
onjuist georiënteerd was geweest, meende
dal dit boven Belgisch territoir was ge
schied. Het algemeen hoofdkwartier zou
reeds terstond zijn verontschuldigingen
hebben aangeboden, indien 't zich ervan
bewust was geweest, dat 4 luchtschip
hoven Nederl. gébied was gevlogen. De
Duitsche regeering behoudt zich voor,
het door II. M. gezant le Berlijn gerichte
vertoog le bean l woorden, zoodra dc
volledige rapporten over het gebeurde
haar hebben bereikt
Naar wij. vernemen, zijn tegelijk
mei hel opbrengen, of liever met de
poging daartoe, van hel Nederlandschc
stoomschip „Gïdambl", door de Duit
schers aangehouden dé s.s. „Randwijk!
cn „Brunswijk". Wal de ..Randwijk' be
treft, deze is onmiddellijk weer vrij
gelaten, terwijl de andere naar Zeebruggc
is opgebracht, maar intusschen weer is
losgelaten. Naar liet gebeurde met de
„Oldambl" zal een ambtelijk onderzoek
worden ingesteld.
Tweede Kamer. G r o n tl wets
h e r z i e n i n g. Minister Cort 'van der
Linden verklaart, dat hel voorstel bi
treffende de troonsopvolging niet van
hem is te wachten. Medcdeeling van mo
tieven daartoe zouden niet in/s lands
belang zijn. Wat de samenhang tus
schen art. 80 en art. 192 betreft, erkent
spreker, dat er geen innerlijk verband
bestaat en dat individuëele verzaking
niet geoorloofd is. Hiervan is echter
voor de regeering geen sprake; zij acht
heide voorstellen in 's lands belang en
nu is de scheiding wel theoretisch moge
lijk. praclisch echter niet. Medewerking
van (len Minister tot de tot stand koming
hetzij \an art. 80 alleen, hetzij van art.
192 alleen, is lüet lo verwachten. Het
burgerlijk kiesrecht is langzamerhand
geworden massaal kiesrecht binnen
zekere grenzen en zoodra het kiesrecht
massaal is geworden, js yoor die grenzen
geen reden meer en moet T kiesrecht
algemeen zijn, bovendien oefenen de
sociale verschijnselen invloed uit, waar
aan individuen zich niet kunnen ont
trekken, terwijl hel gemeenschapsge
voel van de natiën thans zoo sterk
spreekt, dat scheiding van 'n volk van
vervulling der burgerplicht, onhoud
baar is. Spr. bestrijdt de mogelijkheid
en wenschelijkhekl van hel organisch
kiesrecht, dat trouwens in den vorm van
huismanskiesrecht niets anders zou zijn
dan individualistisch kiesrecht. Weg
neming van hel grondwettelijk beletsel
legen vrouwenkiesrecht is noodzakelijk,
omdat wij slaan voor een toenemende
beweging en-het grondwettelijk artikel
geruimen tijd moet kunnen duren. Toe
lating lot liet kiesrecht is veelal niet
meer dan een erkenning van hel feil,
dat reeds beslaat, waar de vromV reeds
deelneemt aan 'L politieke leven. Spr.
blijft echter ontkennen, dat invoerin
thans reeds mogelijk zou zijn. Iedere
poging daartoe verklaart hij onaanneme
lijk. Spr. wenschl evenredige vertegen
woordiging voor allen, omdat zij hel
Parlement maakt tol een spiegelbeeld
van het volk en hel aanzien van hel
Parlement daardoor versterkt.
Komende tol liet onderwijs, betoogt dc
Minister, dat liet voorstel art. 192 niet
hel beginsel aantast, dat de laak der
overheid is, voor het onderwijs zorgen
en ook niet het beginsel, dat 'I bizonder
onderwijs vrij moet zijn. Door subsidie
erkende de Staat, dal hij belang heeft
ook bij bizonder onderwijs en de con
sequentie daarvan is, een financiëele
gelijkstelling. Het voorstel wordt gebo
den door de rechtvaardigheid en de wijs
heid. In de ongebondenheid van het
openbaar onderwijs openbaaH zich een
geest, die niet de geest kan zijn van
hen, die hun kinderen van hun jeugd
af .aan willen zien opgegroeid in de
leer van hun kerk. Dc openbare school
voor allen is een illusie gebleken. Spr.
bestrijdt, dat het voorstel niet zou strek
ken lol belang van het onderwijs en dat
voor de openbare school geen plaats
zou blijven: echter moet den eisch wor
den gesteld omdat het onderwijs inder
daad goed zij en daarvoor wijst hel
voorgestelde artikel den weg. De gelijke
eischen zijn niet mogelijk, omdat men
te doen heefl mei ongelijksoortige groot
heden.
- Dc advies-commissie voor de alco
hol-industrie bericht, dat voorloopig het
Rijks-distributiebureau weer wat graan
voor de Scliiedamsche branderijen zal
worden afgestaan. Of en in hoeverre
mogelijk zal blijken verdere stagnatiën
in deze industrie te voorkomen, is nog
niet met zekerheid le zeggen. De onder
handelingen daarover worden echter
voortgezet.
Tol secrelaris-gener. bij hel depar
tement van koloniën zal ter vervanging
van den heer Staal, die benoemd is tot
gouverneur van Suriname, worden be
noemd de.heer E. Morcsco, thans waar
nemend directeur van hel departement
van onderwijs en eerediensten in Ned.-
Indië.
De nieuw benoemde gouverneur
van Suriname, de heer Staal, heeft heden
de Residentie verlaten ter aanvaarding
van de reis naar de West. Aan 't Holl.
Spoorstation werd hij uitgeleide gedaan
door lal van autoriteiten, onder wie de
ministers Loudon en Pleyte, terwijl de
Minister van Marine door ambtsbezig
heden verhinderd, zich deed vertegen
woordigen door zijn adjudant, mr. Jager.
Voorts waren aanwezig de oud-gouvern.-
generaal Idenburg, oud-gouverneur, Ka
merlid Fock, oud-Minister van Koloniën,
de secretarissen-generaal van onder
scheidene departementen cn vele andere
hoogc ambtenaren.
MIDDELBURG, 3 Nov. Ged. Staten stel
len de Prov. Staten voor: 1°. afwijzend te
beschikken op het verzoek van het ge
meentebestuur van Ouwerkerk om sub
sidie in de kosten van uit te voeren
werken aan de haven te Viane; 2°. om
aan de provinciale vereeniging tot be
strijding der tuberculose voor 1917,1918
eu 1919 een subsidie ic vcrleenen van
f 1000 3°. tot afwijzing van het ver
zoek van den A. N. W. B. om bepalingen
le maken omtrent liet schoonmaken van
de wielen der voertuigen en om de rech
terzijde van dc wegen le berijden. Voorts
stellen zij voor <le termijnen voor ver
schillende renlel. voorschotten voor tram
en spoorwegen te verlengen en tot 't aan
houden van 'l voorstel lot 'l makeli van
den verbindingsweg Zeeuwsch-Vlaandc-
ren, waarvan dc kosten aanmerkelijk
verminderen voor de provincie, van
f 60.000 op f 33.000, als dc gronden van
den Braakman worden ingedijkt.
ROME, 2 Nov. Op hel Giulia-front
vielen onze troepen gisteren den vijand
aan met een krachtig en juist gericht
vernietigend vuur, waarbij breede ope
ningen in de vijandelijke linies geschoten
werden. Om 11 uur gingen onze troepen
tol den aanval over. Na hevige gevechten
werden de krachtige vijandelijke linies
op verscheidene plaatsen overschreden.
In hel geheel werden gisteren 4731 man,
w.o. 132 officieren gevangen genomen
en veel oorlogsmateriaal buitgemaakt.
WEEN EN, 2 Nov. In de streek van
Görz nam hel offensief van hel 2e en
3e Ilaliaansche leger een aanvang. De
stormaanvallen len Z. van Görz werden
door onze troepen afgeslagen. Op het
N.deel van hel Karstplateau kreeg de
Ilaliaansche infanterie kort na 11 ure
vasten voet. Massa-aanvallen stelden hen
in staat over onze stukgeschoten voor
ste linies vooruit te komen. De door
onze troepen ondernomen tegenaanvallen
wierpen de Italianen terug; echter bleef
Losgica in handen van den vijand. Op
liét Zuidelijk deel der hoogvlakte hand
haven wij ons ondanks de verwoede aan
vallen. Wij hebben meer dan 1000 man
gevangen genomen en vele machinege
weren buitgemaakt.
ROME, 3 Nov. Omtrent het offensief
der Italianen in den Karst wordl ge
meld: Met verloop van ons stelselmatig
offensief in den Karst moet worden toe
geschreven aan de technische voorberei
ding, die ons in staat stelde methodisch
de eene linie na de andere te doen
vallen. De tegenaanvallen van den vijand
bleven vruchteloos en komen iien op
