ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 27 October 1916
EERSTE BLAD.
BRIEVEN UIT ZIERIKZEE.
Ingezonden Mededeelingen.
Herfstgedachten.
(Zlerlkzeesch
ABONNEMENT.
Prijs per drie maandenf 1,30
Franco per port- l.fiO
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummert- 0,06
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrydag
Courant).
73«te JAARGANG. - If. 9922.
Oirvoteuri A. J. 0E LOOZE Jr.
A. FRAMKEL.
ADVERTENTIEN.
Van 14 regels f 0,40
Elke regel meer - 0,10
Reclame! per regel- 0,15
Bjj contract belangrijke korting.
Inaending op den dag ran uitga»* j66i s..so ore
Dit nummer bestaat nit 3 bladen.
Oorlogsoverzicht.
De Franschen hebben, begunstigd
door een dikke mist, bij Verdun op tie
Duitsche troepen een beteekenisvolie
overwinning behaald. Na een geweldig
artillerievuur hebben zij aangevoerd
door Generaal Mougin, de steengroeven
van Haudroumont, liet fort cn het dorp
Douaumont en dc batterij van Dam-
loup veroverd. Zij maakten 5000 gevan
genen, waaronder 130 officieren. De
opperbevelhebber van 't Fransche leger
generaal Joffre, was getuige van den
strijd. Het schijnt, dal de Duitschers
troepen, die zij noodig hadden voor het
t Oostelijk gevechtsfront, aan Verdun ont
trokken hebben, hetgeen vermoedelijk
aan den Franschen generalen staf be
kend was. Deze maakte natuurlijk van
deze wetenschap handig gebruik. Alles
werd in de grootste stilte voor den aanval
voorbereid. En de Duitschers, hierop
niet bedacht, daar zij meenden, dat de
Franschen al hun macht aan deSomme
geconcentreerd hadden, konden het be
kende fort en het dorp Douaumont niet
behouden. Welke gevolgen de herove
ring van een en ander door de Fran
schen voor de verdere krijgsoperaties
aan hel Westen zal hebben, moet men
afwachten.
In de Dobroedsja zetten de over
winnende Duitsche, Oostenrijksche en
Turksche troepen hun opmarsch voort.
Het Russische-Rumenische leger tracht
in allerijl naar 't Noorden te ontkomen.
f Reeds gaf het Cernavoda, een plaats
van 3500 zielen, prijs. Deze plaats, die
door de troepen der Centralen reeds
liezet is, heeft èn om het bruggelioofd
èn om de beroemde Donaubrug een stra
tegische beteekenis. Het bruggehoofd
diende voor de verdediging van de spoor
lijn Boekarest—Constanza. De Donau
brug, een meesterstuk van moderne
ingenieur>kunst, die millioenen gekost j
heeft, en waaraan vijf jaren lang ge-
arbeid is geworden, hebben de Rume- t
niërs in de lucht laten vliegen. Zij deden
dit natuurlijk met het militaire oogmerk, f
dat de Centralen er geen gebruik van
konden maken. De geheele brug echter
zal wel niet vernield wezen. De funda
menten zullen waarschijnlijk wel be
houden wezen, zoodat het leggen van
een noodbrug aan de genie der Centra
len niet zoo moeilijk zal vallen.
In Constanz hebben de Centralen ont
zaglijke voorraden oorlogsmateriaal «en
levensmiddelen buit gemaakt. Van de
petroleumbassins was er slechts één
door de Russische vloot in brand ge
schoten. De overige, waarvan de waarde
in de millioenen loopt, zijn in onge
schonden toestand in handen van de
Centralen gevallen.
Ook in Zevenbergen zet generaal Von
Falkenheijn den opmarsch voort Door
de Predealpas rukt hij met zijn troepen
voorwaarts, teneinde Rumenië binnen
te dringen en zich van Boekarest, de
hoofdstad, meester te maken. De ge
wichtigste passen, dc Roode Torenpas
en de Vulkaanpas, zijn reeds door de
Duitsche en Oostenrijksche troepen be
zet.
Rumenië verkeert thans in een hache
lijke positie. De vraag is, of Rusland,
dat reeds in dezen oorlog 8Va millioeji
menschen verloren heeft, bij machte zal
wezen Rumenië te redden.
De vriendelijke betrekkingen lusschen
Griekenland en de Entente schijnen
hersteld te wezen, 't Leger zal niet naai
den Peleponnesus gevoerd worden, maai
de Koning heeft er in toegestemd 60000
man van het leger naar huis te zenden.
.Welüoht hebben de gebeurtenissen in
Rumenië de gealliëerden eenigszins
zachter ten opzichte van Griekenland
gestemd.
NIEUWSTIJDINGEN.
CANADA.
FARNHAM. Bij 'n brand in 'l St.-
Elisabeth-Ziekenhuis, ontstaan door een
gebrek aan den schoorsteen, zijn 5 kin
deren gedood en 25 gekwetst, 15 worden
vermist.
ENGEL i VD.
Maandag is te Londen op 68-jarigcn
leeftijd overleden Sir Joseph Beecliam,
de man van de Beechampillen. Of eigen
lijk was liet zijn vader, Thomas Becch-
man, die een jaar of 63 geleden met de
zaak begon. Voor een commissie heeft
Sir Joseph een paar jaar geleden ge
tuigd, dat er dagelijks aanmerkelijk meer
dan een milltoen van zijn pillen werden
verkocht. De inkomsten Indroegen een
360.000 p. st.aan advertecrcn werd er
jaarlijks iets meer dan 100:000 p. st. uil-
gegeven.
Sir Joseph was een weldoener in' hel
grool en heeft kapitalen wcggcgevcnaan
allerlei liefdadige en nutlige instellingen.
Tevens was hij een grool bewonderaar
van de opera en van muziek in, hel
algemeen. Laatstelijk heeft hij eenigc
van de grootste schouwburgen in Lon
den aangekocht. In. 1911 werd hij ge
ridderd en in 1914 met een baronet-
schap geadeld. Voor zijn belangstelling
in de Russische opera en het Russische
ballet heeft hij nog de Slanislasordc
gekregen. Hebben de pillen dan mis- j
schien de lijdende menschheid weinig
geholpen, aan allerlei instellingen van
nut en kunst zijn zij onmiddellijk len
goede gekomen. j
Uit Stad en Provincie.
Waterschapsbesturen.
ZIERIKZEE. Bij Kon. besluit van 25
dezer is benoemd tot heemraad van het
Waterschap Schouwen de heer J. W.
Gast te Brouwershaven.
Woensdagnacht is op de Oosler-
Scheldenabij de gasboei van het
Kceten, een vaartuig, geladen met bieten
gezonken. De opvarenden zijn door de
bemanning van de sleepboot, welke
schip op sleeptouw had, gered.
Het huis op de Oude Haven, het
welk vroeger door jln*. L. Schimrbequc
Bocije be\\oond werd, en hetwelk nu
bewoond wordt door onzen gemeente
ontvanger, den heer Beelaerts van
Emniichoven, heeft, gelijk men weel, een j
algeheele metamorphose ondergaan. In
dit antieke huis bevonden zich ook zeer
mooie plafonds, die door de vaardige j
hand van den heer C. C. Timmerman,
metselaar alhier, in den ouden stijl zijn
gerestaureerd. Ook de mooie voorgevel
van dit gebouw werd door hem in den
alouden toestand teruggebracht.
OUWERKERK. De gemeenteraad
alhier heeft lot gemeente-werkman be
noemd den heer C. Kwaak.
SIRJANSLAND. Zondag a.s. speelt de
militaire voetbalvcreeniging „S. F. B.'
van hier, een wedstrijd tegen „Z.V. V."
uit Zierikzee. Dc wedstrijd vindt plaats
te Sirjansland, des namiddags 2 uur.
ST.-ANN AL AND. Donderdag had -aan
de haven een ongeluk plaats, dat be
trekkelijk goed is afgeloopen. Op de
helling van de kaai stond een met bieten
beladen wagenwaarvan de paarden
waren afgespannen. Door een voorbij-
rijdenden wagen in beweging gebracht,
liep hij voort en deelde zijn beweging
mee aan 'n wagen, die iets verder stond
en ook geladen was, eveneens zonder
paarden. Aan den kant bij het water
stond het karretje van den melkboer J.
V. Een der wagens rijdt daartegen aan,
Waardoor, behalve andere averij, de as
op 2 plaatsen brak. Hierbij bleef het
ongeluk. De man zelf was niet gedeerd.
Hij had anders maar even den tijd gehad
zich te verwijderen. Wat er verder had
kunnen gebeuren? Hoe gemakkelijk had
de disselboom, die nu tusschen 'n span
paarden terecht kwam, deze kunnen
treffen en dooden. Ook was er kans ge
noeg, dat er een van den kant op een
schip was terecht gekomen. Wat meer
voorzichtigheid diende 'er in acht ge
nomen te .worden.
MIDDELBURG. Tijdens de wekelijk-
sclie markt werden Donderdag alhier
aangehouden een vrouw uit Vlissingen
en haar 13-jarig dochtertje, die beiden
diefstal pleegden ten nadeele van markt
kooplieden.
De politie heeft in beslag genomen
het lijkje van een kind van 8 weken,
waajvan de moeder met nog drie andere
kinderen na uitzetting uit de woning
in 'n eigen gemaakte tent pp 't Bolwerk
woonde. De omstandigheden, waaronder
hel kind overleed, gaven aanleiding lot
hel instellen van een nader onderzoek.
RECHTZAKEN.
Postdlefctal.
MIDDELBURG. De rechtbank alhier
heeft naar dc openbar terechtzitting
verwezen de zaak legen den poslconduc-
teur v. d. M. uit Ylissiugeii, beklaagd
van diefstal van aangeleekende stukken
uil Amsterdam naar Parijs verzonden
over Vlissingen en Engeland. Dc M. is
thans gedetineerd le dezer stede.
P-ging tot moord.
De zaak legen .J. V., grondwerker
te Clinge, thans gedetineerd le Middel
burg, beklaagd van poging tot moord,
gepleegd te Clinge in den avond van
23 Augustus j.l., door aldaar op zekeren
B. drie revolverschoten te lossen, waar
bij R. in "den arm werd verwond, is
naar dc openbare terechtzitting ver-
0 N D E R W IJ S.
Benoemd lot onderwijzeres, aan de
school voor g. 1. o. 3e kl. no. 97 te Rot
terdam, mej. L. II. de Vos aldaar, geb.
Ie Zierikzee.
DUIVENDIJKE. Tot onderwijzeres
aan een school voor uitgebreid, lager
onderwijs 2e klasse le Rotterdam is be
noemd mej. J. J. de Keijzer te' Heenvliet,
vroeger hier woonachtig.
Tot de lessen der Jjijkslandbouw-
winterschool te Goes is alsnog toegelaten
R. J. W. Gaanderse te Zierikzee.
Visscherjj Berichten.
BRU1NISSE. De laatst" dagen vinden
hier vele handen werk door 't inmaken
van mosselen. Een tweetal firma's hou
den zich daarmede bezig. Dc mosselen
worden in verschillende huisgezinnen
gepeld en gekookt en dan bij" de betrok
ken firma's gebracht om ingemaakt te
worden. In vaten van verschillende
grootte worden de ingemaakte mosselen
naar Duitschland gezonden. Een en
ander geeft een aardige verdienste, wat
vooral in dezen duren tijd zeer welkom
is. Ook in de Klundert houdt men zich
met het inmaken van mosselen bezig.
Uil déze gemeente zullen enkele per
sonen naar die plaats vertrekken om
bij den inmaak behulpzaam te zijn. Er
wordt daarvoor een loon van f 15 a
1' 16 gegeven. Mocht de sardijnenvangst
wat meeloopen, dan kan daar ook nog
al geld mee verdiend worden. Reeds
nu wordt de gelegenheid aangeboden
ze liieri n de haven tol concurreerende'
prijzen af te leveren'.
Hoewel de wereldoorlog buiten de
grenzen van ons vaderland nog fel woedt
en tengevolge daarvan vele steden en
dorpen in het buitenland ontvolkt zijn,
staan oogenblikkelijk in onze gemeente
weinige huizen onbewoond.
Zelfs heerschl er met het oog op de
omstandigheid, dat vele landbouwers op
dit eiland zich gaarne metterwoon in
„de stad" zouden willen vestigen, feite
lijk gebrek aan woningen.
Wel zijn in de laatste vijftal jaren op
verschillende punten van de stad nieuwe
huizen verrezen, en vele oude gebouwen
zoodanig verbouwd, dal zij met nieuwe
kunnen worden gelijk gesteld, maar al
deze werden of door de eigenaars zelve
onmiddellijk betrokken, óf vonden ter
stond huurders- of koopers.
Wegens dc behoefte dus aan huizen
welke, nu het den landbouwers in het
algemeen uitnemend naai* den vleesche
gaat, steeds grooter wordt, zou het
dunkt me, raadzaam wezen thans wo
ningen te bouwen, en daarmede niet te
wachten, totdal het gunstig getij ver
loopt.
Het bezwaar, dat de meeste bouw
materialen, evenals al de levensbenoo
digdheden door den oorlog aanmerkelijk
in prijs zijn gestegen, mag geen over
wegend gewicht in de schaal leggen
want het laat zich aanzien, dat die
prijsverhooging nog ettelijke jaren zal
aanhouden, omdat, wanneer de wereld-
".'fis zal hersteld zijn ni a' dc sl.iten,
waarin de. oorlog gewoed heeft, voor
den opbouw van de vele steden en dor
pen, die geheel of ten deele verwoest
zijn, de vraag naar bouwmaterialen zoo
reusachtig groot zal wezen, dat van een
prijsverlaging zeker geen sprake zal
wezen.
Om echter le kunnen bouwen, moet
men in de allereerste pluals over ter
zinen kunnen beschikken, die als gun-
itig gelegen daarvoor geschikt zijn.
Een terrein althans komt, nu dp heer
Korteweg alhier, blijkens 'n advertentie
in hel vorig nummer van ons blad,
oornemens is den grond, die aan het
erlengde van de Lange Nobelstraat ligt,
oor bouwterrein le bestemmen, voor
woningbouw open.
Wordt, waarop groot kans beslaat,
dal voornemen verwezenlijkt, dan zullen
daar Ier plaatse' in dezelfde rooilijn,
waarin de huizen liggen, die indertijd!
•door wij len den lieer Franken uit Trans
vaal zijn, gebouwd, een elf lal sierlijke
woningen, met voortuinen aan de over
zijde van den le maken weg verrijzen,
hetgeen voor onze gemeente een zeker
niet te versmaden aanwinst zal wezen.
mi dan kan het niet uitblijven, of op
den duur zal dc aldus verlengde No-
belstraat door een bruggetje met het
Tramstation verbonden worden, heizij
dat de ingezetenen in een "goedgeefschc
bui een dergelijk bruggetje aan de
gemeente len' geschenke mochten aan
bieden, hetzij dat de gemeenteraad tol
het inzicht komt zich aan den aanleg
er van niet le kunnen onllrekken.
Voor de verbetering toch van dc ver
keerswegen kan in 't welbegrepen ge
meentebelang niet genoeg gedaan wor
den.
In hel algemeen worden, met uit
zondering van enkele voorname punten
van de gemeente, deze het harde
woord moei er uit stiefmoederlijk
bedeeld.
De bestraling immers laat in vele ge-
deel len der'stad le wenschen over, en
kan den toets der vergelijking met
andere genieenten van gelijke groölte
nis Zierikzee kwalijk doorstaan.
De vreemdelingen dan ook, die Zierik
zee bezoeken, klagen steen en been over
de slechte bestrating in onze gemeenlc
Om slechts een voorbeeld le noemen,
de H oogemolenstraat verkeert in dit op
zicht al in een hoogst deerniswaardigen
toestand.
De Edelachtbare Hoeren van onzen
gemeenteraad, waarvan er eenige op de
welbeslraalle Oude Haven wonen, heb
ben er geen last van.
Maar de dagelijksche bezoekers van
deze straat, waartoe ook schrijver dezes
behoort, kunnen liet aan hun zelfs voor
dezen lijd liooge schoenmakersrekenin-
gen geducht bespeuren.
Nu ik toch over de Iloogeinolenslraal
aan het schrijven ben, wil ik ook wel
eens een hartig woordje over 't daaraan
grenzend Vrije spreken.
Het Vrije heeft in het geheel geen
bestrating.
Waarom niet?
Het is toch een weg, die dag in, dag
uit, zoowel op werk- als op Zon- en
feestdagen een vrij druk verkeer heeft.
De leerlingen, die de Ambachtschool
cn Avondschool voor Vakonderwijs be
zoeken, maken grootendeels van 'l Vrije
en niet van het Lange Wekken gebruik.
Zij, die zich naar het Slingcrbosch
willen begeven, om er van de schoone
natuur le genieten, of om er te wandelen,
maken grootendeels van het Vrije ge
bruik.
Zij, die in het centrum der gemeente
wonen, en naar het Tramstation willen
gaan, maken grootendeels van 'l Vrije
gebruik.
Nu spreek ik nog niet eens van hen,
die in of nabij het Vrije wonen.
Op hun belangen immers behoeft men
niet te letten.
Zij mogen belasting betalen.
Maar met die andere talrijke groep
der bevolking, die dagelijks door "liet
Vrije komt, dient men toch wel eenigs
zins rekening te houden.
Want hoe ziet het Vrije er uit.
Als het mooi "weer is, is het begaan-
baar. Maar o wee als het regent,
sneeuwt, of hagelt.
Dau is het een ware modderpoel,
zoodal liet moeilijk is zich een wqg le
banen.
Het dagelijkscli bestuur der gemeente
en ook de lieeren raadsleden weten heel
goed dat dit zoo is, maar zij deden tot
heden toe niets om aan dien zoo trcu-
rigen toestand een afdoend einde te
maken.
Het is te hopen, dat zij in deze hun
passieve houding spoedig laten varen.
Een verbetering, waarbij men afdoende
gebaal is, kan slechts daardoor verkre
gen worden, dat men het Vrije, evenals
indertijd den Grachtweg, bestraat.
En hiermede zoude ik dezen brief
kunnen eindigen, ware liet niet, dal ik
nog wal op hel hart heb.
Met stijgende verbazing heb ik n.l.
ontwaard, dat de prijs van de cokes
door de directie der gemeente-gasfabriek
lot de verbazende en ongekende hoogte
van 95 cent per Mud is opgevoerd.
Lettend hierop, vraag ik me af, hoe
in dezen tijd, waarin een groot deel der
bevolking reeds zwaar gebukl gaal onder
de hooge prijzen voor levensmiddelen,
de directie lot zulk een prijsverhooging
kón besluiten.
Zierikzee, 27 October 1916.
BRINIO.
(Onder verantwoordelijkheid van den inzender).
Van 1—5 regels 75 Cts.elke regel meer 15 Cta.
De uitwasemingen van den herfst zjjn evon
gevaarlgk als die van de lente Indien men moet
passen op de storingen die voortkomen nit den
levensdrang, waardoor ziek het nieuwe jaar
getijde kenmerkt, zoo uiott men eveneen* zich
in acht nemen tegen den invloed van het najaar
op het organisme.
Evenals in de lente, verandert in den hêrfut
het bloed in zeker opzicht, van eigenschappen.
Het moet dan een rjjkore voeding opnemen,
om aan het lichaam een voldoenden weerstand
tegen de koude en de vochtigheid te kunnen
geven. Maar het zal dit niet bchoorlgk kunnen
doen, dan indien men gezorgd heeft bet van
zjjne onzuiverheden te verlossen en zijne kracht,
d e door de zomerwarmte is verminderd, te
hernieuwen.
Deze aanbeveling is gericht tot iedereen,
maar voornamelijk tot hen, die verzwakt of
o/verwerkt en daardoor arm aan bloed zjjn.
Men moet niet vergeten, dat de herlt even
goed als de lente, het kritieke jaargetijde is
voor de bloedarmeo, voor de zwakken van allerlei
soort en ook voor hen wier maag slecht werkt
Voor die allen is een kuur met de Pink Pillen
bjjzonder noodzakelijk om hun verarmd bloéd
te herstellen, hunuo verzwakte zenuwen te ver
sterken en eon goede werking vau hun vet-
teringstoestel te verzekeren. Do Pink Pillen
hebben merkwaardige hoedanigheden als her
steller van het bloei en versterker der zenuVen.
Zy wekken het organisme krachtig op en heb
ben den besten invloed op de maag door de
eetlust en do verteringsfut.cties in werking te
brengen.
Een kuur met de Pink Pillen ia, zooals men
zich daarvan door de aanhoudend geplubli-
ceerde getuigschriften kan overtuigen, de
krachtigste geneeswijze in alle gevallen van
verarming van het bloed of van verzwakking
van het zenuwstelsel
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar a f 1,75 per
doos en f 9,— por 6 doozen bfl het Hoofd-
Depöt dor Pink Pillen, Dacostakade 15 huis,
Amsterdam i voor Zierikzee en Omstreken bg
J. W. Önddo, drogisterij, Oude Haven;
firma W. v d. Leur, Kaaivtraat, Steenbergen',
M. Schot te 'Vholen en in tdle goede apotheken
en droginterjjon.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Grond wetsherziening.
De heer De Jong betoogt, dat geen
eokel argument is aangevoerd, waarom
aan viouwen kiesrecht zou moeten wor
den onthouden. Spreker stemt in met
het onderwijsartikel, zal echter mede
werken aan iedere redactieverbetering,
welke met behoud van den geest van
het compromis, beter zal uitdrukken hoe
men staat ten opzichte van de openbare
ichool, waarvan het bestaan ook ver
zekerd moet z\jn.
De heer Marchant betoogt, dat de
heer Troelstra een carricatuur heeft ge
geven tan het historisch materialisme
en ontkent dat dit de bron zou zyn voor
algemeen kiesrecht. Hjj ontkent, dat de
organische staatsleer spec fiek rechts zou
zijn en wyst er op, dat vele voorstan
ders van deze staatsleer voorstanders
zjja van algemeen kiesrecht. Aigemeen
kiesrecht is niet zniver een socialistische
bewegiDg; vrijzinnigen zijn er niet voor
omdat zy de sociaal-democraten zouden
moeten naloopen.