ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Woensdag 6 September 1916
C o u r it t>.
73ste MARGAN6. ftn 9900.
Herhalingsonderwijs.
Herhaalde oproeping.
Provinciale Broodcommissie
in Zeeland.
Begeving Leen.
Oorlogsóverzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Zierlkxeesche
ABONNEMENT.
Pry» per drie maandenf 1,30.
Pranco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar 10,
Afsonderlyke nummers - 0,05.
Verschynt Maandag, Woensdag eu Vrydag.
Diryofteup i fJ. DE LOOZE Jr.
^{«Wevftp-Hoofdredaettvpi A. FRJmKEL.
ADVERTENTIES.
Van 14 regel»f 0,40
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
Bjj contract belangrijke korting.
Intending op den dag van uitgave vóór S.SO ure.
BURGEMKESTEK en WETHOUDERS van
ZIEKIKZ2E. J
Roepen op sollicitanten voor de betrekking
van onderwijzer bjj het Herhalingsonderwjjs,
gedurende 104 uur per curcus, a f 0,75 por lesuur.
Inzonding van stukkoti aan den Burgemeester
Vóór 14 September a.s.
Zieri KzfiB, 5 September 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEVN VAN
RENGERSKF.RKJE, Burgemeester.
P. F. W1TTERMANS, Secretaris.
Middulbaar 0nd^w:js.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ZlERIKZEE
Roepen op voor den cursus 1916,1917, sollici- j
tan ten voor de betrekking van leoraar in bet
rekenen aan de Gemeentelijke Avondschool voor i
Vakonderwijs, gedurende 3 uur per week, op
een salaris van f 30 per wekelijksch lesuur en
per cursus.
Bij eventuëele splitsing in parallelafdeelingen,
zal bovengemeld aantal uren vermoedelijk wor- 1
den uitgebreid met één uur rekenen en twoo
uur wiskunde, tegen gemeld salaris
Inzending van stukken aan den Burgemeester
vóór 14 September a.s.
Zibkikzee, 5 September 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN VAN
JRENGERSKERKE, Burgemeester.
l\ F. "WTFTERMANS, Secretaris.
De BURGEMEESTER van Ziekikzee;
Brengt ter algemeeue kennis de navolgende
circulaire van de Provinciale Broodcommissie in
Zeeland, d.d. 1 September j.l., No. 2;
Ter beantwoording van eenige der meest
voortkomeude vragen, beeft de Provinciale Brood
commissie in Zeeland de eer a het navolgende
mede te deelen.
1. Behoud van tarwe voor eigen gebruik.
Landbouwers, die van hun tarwe voot eigen
menscheltfk gebruik wenschen te behouden,
vragen daarvoor vergunning aan hun burge
meester. Deze kan hun verzoek inwilligen tot
een maximum van 21 H.G. tarwe per persoon
en per week; voor „persoon" geldt ieder ge
zinslid boven de 2 jaar.
De persoon, aan wien behoud van eigen tarwe
is toegestaan, mag nimmer in aanmerking komen I
voor goedkoop brood door middel van brood-
kaarten.
De Borgemeester, die vergunning verleent,
is verplicht op den eersten van eiken maand
aan den boofdcontroleur van het betrokken
rayon mededeeling te doen van de namen der
personen, aan wie hij vergunning verleende, den
omvang van het gezin en het totaal aantal K.G.
tarwe, dat over de afgeloopen maand ter eigen
gebruik van het gezin is gebleven.
2. Buil van rogge tegen voerrogge of mais.
Men wordt verzocht te handelen overeen
komstig de circulaire van dep Minister van
Landbouw, Njjverbeid en Handel van 25 Aug.
1916, no. 23651/86&.
3- Behoicd van eigen veevoeder.
Indien een verbouwer-veehouder een gedeelte
van zijn eigen geteeld veevoeder wenscht te
behouden, wende hjj zich tot zgn burgemeester.
Deze kan hem verganning tot behoud verleenen
overeenkomstig circulaire no. 1 en geeft van
den naam van den betrokken veehouder en het
totaal aantal K.G., dat hem vergund werd te
behouden, kennis aan den hoofdcontroleur in
het rayon, waarin zjjne gemeente ligt. Wjj
hopen u binnenkort een maatstnf voor die rege
ling te kunnen doen toekomen.
4. Verkrijging van veevoeder.
Men verwgze den vorzoeker naar het veevoeder-
boreau te Rotterdam (voorzitter de heer van
Hkdb).
5. Molenaars.
Molenaars kunnen vermalen de tarwe welke
de landbouwers voor eigen verbruik mogen be
houden (zie de mededeeling sub 1 hiervoor).
6". Bemiddelingsbureau van de Zeeuwsche
Maatschappij voor Landbouw.
Voor eventueel noodige inlichtingen worden
de burgemeesters op deze bemiddelingsbareaux
gewezen.
De Provinciale Broodcommissie in Zeeland,
P. DUMON TAK, Voorzitter.
W. A. J. SNOUCK HURGONJE, Secretaris.
Zikrik7.ee', den 5 September 1916.
De Burgemeester voornoemd, I
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Ziebikzee; j
Gezien het schrgven van Bestuurders Collatoren
van het Houckama-leen te Bolsward;
Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
Bestuurders voornoemd voornemens zyn over te
gaan tot de begeving van een studiebeurs.
Nakomelingen uit de familie van den stichter,
die naar de beurs wenschen te dingen, zullen j
zich, onder overlegging van een geboorte-extract, 1
vóór 1 October a.s. schriftelijk moeten aan
melden by Dr. J. 0. NIEMEIJER te Bolsward. 1
Gegadigden dionen don leeftijd van 12 jann te
hebben bereikt.
De begiftigde zal vrg zijn in de keuze van
een vak van studie.
Sollicitante^ zullen zich hebben te onder
werpen aan een vergelijkend examen, waarvan
do datum later zal worden bekend gemaakt.
Ziekikzee, 6 September 191G
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F FOKKER VAN CRA YKSTYN
VAN RENGERSKERKE.
Burgemeester
P. F. WITTERMANS. Secratexis.
Nu Rumertië ook aan den oorlog is
gaan deelnemen, i.s het getal geveclils-
fronten in Europa zo<x vermeerderd, dal
voor Jiem, die de krijgsverrichtingen
op die verschillende fronten dagelijks
nauwlettend volgen moet, do taak voort
durend moeilijker wordt. iWij zullen ons
dan ook blijven bepalen tót het weer
geven van die krijgsverrichtingen, die
in onze oogen van het meeste gewicht
zijn..
Zondag en Maandag is op 't. Westelijk
gevechtsterrein- van Beaumont lot aan
de Somrae over een front van dertig
K.M. een veldslag geleverd geworden,
waarin hel aan de verbondene Fran
schen en Engelschen gelukt is eenige
belangrijke Voordeel en te behalen. Nadat
de artillerie de loopgraven der Duit-
schers zoodanig had stuk geschoten, dat
geen levend wezen het daarin meer kon
uithouden, gingen de Fransche troepen
met de bajonet op het geweer den stalen
helm op het hoofd, en met 't gasmasker
voor het gelaat tot den stormaanval over.
Het was een ware! vloedgolf, die in weer
wil van hét vernietigend vuur der Duit-
schc kanonnen, niet kon gebroken wor
den. De eerste Duitsche linie werd
genomen, en de dorpen Soyecourt en
Chilly werden veroverd. Maar. niet alleen
tegen dé- Franschen, ook tegen dc
Engelschen hadden de Duitschers te
strijden. De Engelschen bemachtigden,
nadat_hun artillerie haar laaie behoorlijk
verricht had en na rn lang aangehouden
roffélvuur, in een stormloop dc dorpen
Guillemanl en La Forest. De Franschen
berichten 3700 Duitschers gevangen te
hebben genomen.
Tegelijkertijd mét bet hervatten van
liet offensief op bet Westelijk front is
de Russische opperbevelhebber, Broèsi-
lof, aan het Oostelijk front tusschen dc
Pripjetmoerassen en de Boekowina ag-
gressicf opgetreden. En aanvankelijk is,
dit aggressief op één punt voor de Bus
sen voorspoedig geweest. Dc Russische
troepen hebben n.l. den overtocht over
dc Scniovvka, een zijrivier van de Zlota
Lipa geforceerd, en hij het veroveren
van de Opstenrijksche stellingen 80
officieren en 2(541 manschappen gevan
gen genomen.
De Rumeniërs zijn in Zevenburgen,
hel door hen zeer begeerde gebied, reeds
een gqed stuk doorgedrongen. Veel ern
st igen tegenstand hebben zij tot nu loc
op hun militaire wandeling niet ont
moet. Of dit echter voor hen 'n militaire
wandeling zal blijven, mag betwijfeld
worden, want de Oostenrijkers zijn in
hun van te voren in gereedheid gebrachte
stellingen in goede orde teruggetrokken.
Dion terugtocht, oni militaire redenen
ondernomen, hadden zij reeds van tc
voren aangekondigd. Hermanstadt, een
plaats van 30.000 inwoners, is, nadat
hqtd oor de Oostenrijkers ontruimd was,
door de Rumeniërs bezet geworden.
Daarentegen drongen de Bulgaren, ver
sterkt met Oosten rij kscho troepen, in
den Dobroedsja door, bezetten Dobritsj,
en maakten zich meester van de stellin
gen van 'hel bruggehoofd Toelrakan. Nu
ligt. Toelrakan 60 K.M. van Boekarest.
De geallieerden zijn, nu hun vloot in
den Piraeus ligt, feitelijk heer Cn meester
van Griekenland. Posten telegrafie staan
onder hun censuur, cn vreemdelingen,
die om hun sympathie voor de Centrale
Staten bekend stonden, zijn op hun last
gevangen genomen.
De hoofdstad van Duitsch Oost-Afrika
Dar-es-Salaamis door de Engclsche
troepen veroverd geworden.
JAPAN.
Japan heeft Zaterdag een noLa over
handigd in verband met het incident
van Tsjentsjiatocng.
Japan verlangt bestraffing van de ver
antwoordelijke personen en maatregelen
om herhaling te voorkomen.
NED.-INDIE.
Ooiaston !n DJambi.
Volgens een van den gouverneur-
generaal van Nedcrlahdsch Indië ont
vangen telegram kan er nauwelijks aan
worden getwijfeldof dc controleur
•Walter met zijn personeel cn de man
schappen der gewapende politie zijn fe
Soeröelangoen vermoord
Zondagnamiddag zijn 65 man van
Tandjong-Priok naar Palembang ver
trokken en Maandagiiamiddag twee com
pagnieën infanterie.
ENGELAND.
Pantsers voor soldaten.
Toen het schietwapen het zwaard cn
de andere verouderde verweermiddelen
verdrongen had, werd hel harnas als
nutteloos en belemmerend buitengebruik
gesteld. Later echter, toen, hel verbeterde
geweer en nog later, toen de granaten
cn kartetsen hunne ontzettende, uitwer
king begonnen te doen, zocht men weder
naar nieuwe soorten pantsers, die den
soldaat dc noodige bescherming konden
verleenen.
De oude soort was onbruikbaar, omdat
die een modernen geweerkogel, 'n gra
naatsplinter of een shrapuellkogel even
min tegenhoudt als ecu blad papier, ter
wijl bovendien l ingedeukte gescheurde
metaal de, wond, die daarachter zou ont
staan, nog zou verergeren. De geringe
weerstand, 'die het zou bieden, is echter
bovendien voldoende om het projectiel
eenigszins af te platten of een zijdeling-
sehc richting te geven,, zoodat de wond
nog ernstiger wordt. Hel oude pantser
zou den drager dus eer een na- dan een
voordeel opleveren.
Men heeft daarom getracht pantser
stukken te maken, die ten minste de
edele deelen des lichaams, waarin een
wond meestal den dood tengevolge heeft,
zooveel mogelijk afdoende te beschermen
en als eerste slap in die richting is
men lol de fabricage van den stalen
helm gekomen, die thans algemeen ge
bruikt wordt cn bet aantal levensgevaar
lijke hoofdwonden belangrijk heeft ver
minderd.
Op tamelijk ruime «schaal gebruikt
men ook reeds stalen platen, meestal
van ronden vorm en bol gezet, die boven
of tusschen de kleeding voor het hart
wordt gedragen. Het gewicht is wel
tamelijk zwaar, maar de resultaten zijn
wel bevredigend.
Bij het veelvuldig gebruik, dat thans
van granaatkartetsen wordt gemaakt,
welke projectielen in de lucht uileen
springen cn hunne kogels en scherven
van bovenaf verspreiden, kwam men
ook oj) het denkbeeld om de soldaten
schouderplaten te geven, zoodal hij legen
van bovenaf komende projectielen aan
hoofd en schouders lieschermd i wordt.
In alle landen wordt ernstig en hard
gewerkt om deze beschermingsmiddelen
te verbeteren en tc volmaken.
Deze kwestie is, naar dc Daily Chro
nicle mededeelt, niet nieuw. Reeds kort
vóór den slag bij Waterloo benoemde
de Engclsche Regeering een parlements
commissie om dit vraagstuk te onder
zoeken en rapport over hare bevindingen
uit tc brengen.
Tot de deskundigen, die deze com
missie opriep, was ook een officier van
de Life Guards, Shaw geileden, een
uitmuntend vuistvechter en schermer,
die later op het slagveld stierf, na zich
door staaltjes van merkwaardige bc-.
hendigheid en moed onderscheiden' te
hebben.
Toen de commissie hem vroeg, welke
soort bescherming bij de voorkeur gaf,
antwoordde hij: „Ik zou het liefst in
mijn hemdsmouwen vechten".
NEDERLAND.
Duur en silectit.
HOOGEZAND - SAPPEMEER. Op
meer dan schandelijke wijze wordt met
levensmiddelen geknoeid dat is over
bekend. Hoog opgevoerde prijzen en be
dorven slechte waar, Dc groenlekwee-
kers doen natuurlijk ook hun best ecu
doel van den buit te krijgen. Op welk
een vieze wijze bijvoorbeeld spinazie is
ingemaakt, heeft menig bericht in de
bladen gestaan. Nu gaal 'l om de boon
tjes. Groningerland staat wat den boonén-
verbouw betreft, mede bovenaan, vooral
van snijboonen, 'zoogenaamde Pronkers.
Ook landbouwers hebben zich op die
•teelt „toegelegd'', omdat ze verwachtten
'daaruit een zoet winstje te kunnen slaan.
Hoogezand—Sappcmeer met zijn vcilin
gen en uitvoer naar Duitschland is een
centrumwaar groote massa's zullen
worden verhandeld. Bij hel veiling
gebouw, zoowel als bij de verbouwers
zelf, worden de boonen ingezouten. Toe
zicht ontbreekt daarbij geheel, zoodat er
afschuwelijk mee wordt geknoeid. Er
zijn boeren, zoo schrijft men aan de
Tel., die de boonen zoo lang aan dc
bosschen laten, dat ze niet meer te eten
zijn. Er is mij een géval bekend, dal dc
vrouwen weigerden dc boonen te pluk
ken, omdat ze niet te eten zijn. Maar de
boer zeide, dat ze daarmee niets te maken
hadden cn zoo gaan die boonen in het
vat, want dal levert extra-winst, daar
dikke harde boonen veel kilo's leveren.
A.s. winter en voorjaar, als de huis
moeder de boonen al of niet door
regeeringslusschenkomsl duur heeft
ingeslagen, kan zij ze in den vuilnisbak
werpen, omdat ze niet week willen wor
den cn derhalve oneetbaar zijn.
Hel is een gebiedende eisch, dal on
middellijk wordt ingegrepen, daar er nu
nog iels te redden is en de oneetbare
vernietigd worden, zoodal ze niet in
consumptie kunnen worden gebracht.
Voor de reëele groentekweekers is dit
ook zeer gewenschl, want als zulke boo
nen geëxporteerd worden, hetzij naar
binnen- of buitenland, dan is dc markt
ook voor de toekomst totaal bedorven.
D'r zullen ongetwijfeld wel een vol
doend aantal bekwame personen zijn,
die toezicht op den inmaak kunnen uit
oefenen en monster trekken uit dc reeds
gevulde vaten.
Zooals het nu gaat, mag liet beslist
niet doorgaan.
ROLDE. Maandagmorgen is te Ballao
de 19-jarige A. O. doodgestoken. De ver
moedelijke dader, zekere A. K„ is ge
arresteerd.
Over bovënslaanden moord deelt
men nog mede:
Terwijl de 19-jarige II. Oostebrink met
zijn meisje van een feest te Duurte
kwam, is hij met een mes gestoken, aan
dc gevolgen waarvan hij overleden is..
Dc vermoedelijke dader, een militair te
Tilburg in garnizoen en te Odoorner-
veen woonachtig, is gevangen genomen.
De oorzaak is vermoedelijk minnenijd
en sterke drank.
IJSSELSTÈIN. Tc Benschop, IJssel-
slein cn Lopik hebben zich in de laatste
dagen plotselinge ernstige ziektever
schijnselen voorgedaan. -Te IJsselstein
is een van de patiënten, een 30-jarig
persoon, aan dc gevolgen overleden. De
geneeskundige dienst heeft onmiddellijk
een onderzoek ingesteld en heeft uitge
maakt dat de ziekte cholera nostras is.
Verscheidene personen zijn zeer ernstig
aangetast.
ALKMAAR. Alhier is in voorloopige
hechtenis gesteld de wed. P. uit de
Beewslér, verdacht van vergiftiging van
drie barer huisgenoolen. Na '1 toedienen
van tegengif door den geneesheer, zijn
de drie slachtoffers weer hersteld.
DINTELOORD. Zaterdag j.l. ging hel
zoontje van den heer II.de Jong uit
fietsen met hel ongelukkig gevolg, dal 't
kwam te vallen en zijn arm brak. Dit
lichaamsdeel was zoozeer gehavend, dal
het been naar buiten stak. Dc ingeroe
pen geneesheer heeft het onder veel pijn
en bloedverlies gezel.
GELDROP, Eenige beruchte indivi
duen uit Stratum cn YVoenscl maakten
ter gelegenheid van de kermis in 't café
Van Galen zoodanig kabaal, dat de
politie er bij werd gehaald. De ruzie
makers trokken hunne mesSen, maré
chaussee en politie moesten van de sabel
gebruik maken. De maréchaussee M. v.
Heeze werd doodgestoken, de Gcldrop-
sche veldwachter Sonekh en nog een
maréchaussee liepen erge verwondingen
op. Verschillende verdachten zijn door
de politie reeds aangehouden.
EINDHOVEN. Twee kermishouders
i
kwamen van de Geldropsche kermis en
hadden zooals dit behoort, het noodige
„gcpruulTIn een café aan den Kerk-
weg te Woenscl werden zij de tl. en P.
van I)., beiden van Woensel, na \yoor-
denwisseling handgemeen. Het mes flik
kerde in dc hand van d. G„ die 'het v.
I). in het hoofd sloeg. Dc aangevallene
trok eveneens zijn mes en stak er luk
raak op los, •meermalen zijn aanvaller
treffend in rug en zijde, totdat v. D.
met zwaar bloedverlies cn buiten be
wustzijn ineenstortte. 11ij verkeert in
levensgevaar en was nog niet bij kennis.
De laatste sacramenten werden hem
reeds toegediend.
Najaarsfeest.
ZIERIKZEE. In de sociëteit „Concor
dia" zulleji ter gelegenheid van't Najaars
feest van Zaterdag af tol en met Dondbr-
dag door een Internationale Dameskapel
onder leiding van den heer Max Meijer,
concerten worden gegeven. Het concert
op a.s. Zaterdagavond zal alleen toegan
kelijk zijn voor leden der sociëteit met
hun huisgenooten. Zondag zal van 2—4
cn Donderdag van 4—6 uur een matinée
gegeven worden. Bij gunstig weer zullen
de concerten in den tuin, in het tegen
overgestelde geval in de daarvoor inge
richte societeitszaal plaats hebben.
NOORDGOUWE. Als bewijs, dat er
nog al animo bestaat voor de Geiten-
tentoonstelling, die a.s. Zaterdag op
„Meestert ust" zal gehouden worden,
moge dienen, dal tol op Dinsdagavond
5 September 86 geiten voor dit doel
waren ingeschreven. Mogelijk maken
enkele nakomers hel honderdtal vol.
KERKWERYH. In de Slaatscoumnl
zijn opgenomen de, statuten der Land-
bouwverceniging „Landbouwbelang", ge
vestigd alhier.
NOORDWE'LLE. De St. Crt. no. 208
bevat de statuten van de vereeniging
„Het Groene Kruis" van Renesse, Noord-
wcllc en Serooskerkc, gevestigd alhier.
BURGII, 5 Sept. In de heden gehou
den vergadering van den gemeenteraad
zijn de herkozen raadsleden, de heeren
A. Beije, IJ. J. Romeijn en G. A. van
Zuijen beëedigd. Tot wethouder werd
herbenoemd de heer G. A. van Zuijen.
Benoemd werd lol klokkenist en klok
luider in de plaats van den heer b. J.
Verton, die onlangs is overleden, de heer
Jnc. Verton. Verder werden vastgesteld
de gemeenle-begrooling voor liet jaar
1917 en een verordening betreffende be
strijding van drankmisbruik op dagen
van demobilisatie.
ST.-FILIPSLAND. In de raadszitting
van 5 dezer was afwezig dc heer Bun
deling zonder kennisgeving. De heer
Aarnoudse werd als nieuw lid beëedigd
en men bevond van den heer De Ruijler
dc geloofsbrieven in orde. De beer Van
F.ldik werd opnieuw gekozen als wet
houder. Ingekomen was een schrijven
van Gedep. Staten, waarin zij den Raad
in overweging geven hun besluit in
zake salarisregeling terug tc nemen. Er
was n.l. 28 Juli besloten: Bij getrouwe
plichtsbetrachting kan dc Raad op voor
stel van Burgcm. en Wëth. onder goed
keuring van Gedep. Staten liet salaris
van een onderwijzer verhoogen hoven
het bedrag, vastgesteld in art. 6, sub 1
en 2. Dit besluit werd dan ook ingetrok
ken. Als onderwijzer te Anna-Jacoba-
Poldor werd met 3 legen 2 stemmen
benoemd dc heer A. Rooze van Wol-
faartsdijk, no. 2 van dc voordracht. Op
voorstel van den lieer Aarnoudse besluit
men den lieer Roozc telegrafisch zijn
benoeming tc berichten, opdat hij zoo
I spoedig mogelijk kan in functie treden.
1 liet hoofd der school in den Polder
staal n.l. alleen voor de geheele school.
I De heer v. Rooijën stelt voor op dezelfde
manier den heer J. L. v. Dijketebenoe-
i men, indien de lieer Rooze soms zijn
benoeming niet aanneemt. Alzoo wordt
besloten. Aan dc orde is nu een verzoek
van den lelefoonkanloorhoudcr uit Annu-
Jacoba-Polder, om salarisverhooging. Na
eenige discussies, waarbij de voorzitter
en dc lieer v. Eldik legen, de heeren
Rijstenbil en Aarnoudse voor blijken te
zijn, wordt besloten te wachten op een
nieuwen grondslag van den Directeur-
w t-
