BRIEVEN UIT ZIERIKZEE.
Laatste Berichten.
O y D E B W IJ s.
RENESSE. Zaterdag 1.1. hielden
de leden van de afdeeling Westelijk
Schouwen van het Ned. Ond. Gen.
een vergadering. Aan de orde was
hel bespreken van de kwestie van
den duurtetoeslag, die het hoofdbe
stuur van het N. O. G. aan 't oordeel
van de leden der afdeelingen wenschte
te onderwerpen. Besloten werd met
13 stemmen vóór en 3 tegen, dat de
toegezegde duurtetoeslag van de re
geering, wegens zijn vernederend ka
rakter, worde geweigerd, maar dat
den collega's, die daarvoor in de
termen vallen, uit de kas van het
N. O. G. door mogelijke contributie-
Verhooging die toeslag zal worden
uitgekeerd. Voorts werd besloten een
bedrag van f 25 uit de kas der afdee
ling beschikbaar te stellen, voor leden
die aan de eerlang door het N. O G
tc houden meeting te 's Hage inzake
salarisvérhooging wenschen deel te
nemen. Door mej. C. A J. Smalle-
gange van Renesse werd de leesbeurt
vervuld. Spreekster leidde bij de ver
gadering in 'l onderwerp: „Óver het
spelen der kinderen". Ontegenzegge
lijk geeft 't spel der kinderen, vooral
in zijn vollen speeltijd, van 4—7 jaren
den onderwijzer-opvoeder aanleiding
tot heel wat waarnemingen en merk
waardige openbaringen Het spel dei-
kleinen bepaalt vaak hun beroeps
keuze. 'Hoe en wat hel kind speelt,
d. i. zich liefst mee bezig houdt en
zich zeiven onderhoudt, toont welk;
karakter het kind bezit of in welke
richting het karakter zich hoogst
waarschijnlijk zal ontwikkelen.
De omgeving weerspiegelt zich in
zijn spelen. Het spel der buitenkinde
ren is heel anders, d. w. z. van geheel
anderen aard, dan dat der stadskin
deren. Het voorwerp van spel is
en dat vooral in het begin der jeugd
al wat het huishouden aanbiedt.
.Verdei behandelde spreekster: alleen
spelen: samen spelen; spelen met hel
onbewuste doel winst te behalen, te
verzamelen; spelen om groote men-
schen na te doen. Aan de hand van
talrijke voorbeelden, niet alleen hier
van, maar ook van de stelling, dat
spelen innig verband houdt met den
graad van ontwikkeling en ook dien
stig is tot vorming van het karakter,
zette spreekster hare meening duide
lijk en klaar uiteen. Met dè uitspraak
dat kinderen in hun aangeboren
speeldrang door hunne opvoeders
niet moeten worden belemmerd, maar
slechts geleid om schade te voorko
men, eindigde zij hare interessante
lezing. Bij monde van den voorzitter
werd zij bedankt voor de nuttige en
onderhoudende inleiding, die met on
verdeelde aandacht was gevolgd. De
volgende vergadering, die te Haam
stede zal gehouden worden, werd be
paald op 22 Juli e. k.
BROUWERSHAVEN. Benoemd tot
onderwijzeres asn de School met den
Bjjbel alhier, mej. 0. M. de Waard van
Anna-Jacobapolder.
Aanbestedingen, Verkooplngen, eu.
ZIERIKZEE, 17 Juni. Heden werd
alhier ten overstaan van notaris Biermasz
publiek verkocht: 3 H.A. 30c.A. weiland
onder Ellemeet, voor f 883 per 41 A.
68 o.A.
RENESSE Ten overstaan van
notaris F. J. H. Jespers werden ten
verzoeke van de erven van wijlen
den heer A. J. de Oude op 16 Juni
publiek verkocht: een paard voor
f 792; kalfvaarzen voor f 221 en
f 187; vaarzen Teeg) voor f 165,
f 125, f 72 en f 73; geiten voor f 36
en 41; een varken voor f 84.
NIEUWERKERK16 Juni. Heden
werd alhier ten verzoeke van Mej. de
Weduwe) en erven van den Heer D.
Struyk, publiek verkocht: Gras f 100,
f 105, f 111 en f 118; Klavers f 123,
f 153 en f 170. Alles per 40 A. 33 c.A.
NIEUWERKERK. 16 Juni. Ten
overstaan van notaris Korteweg wer
den heden alhier in het openbaar
verkocht de volgende onroerende
goederen:
Gemeente 'Nieuwerkerk
1.81.50 H.A. weiland, aan het Rci-
gcrwekken. voor f 1500.
1.23.40 H.A. bouwland, aan den
Stolpweg, voor f 1565.
Gemeente Ouwerkerk.
86.30 A'. bouwland, aan den Breeden
weg, voor f 1020
96.80 A'. bouwland, aldaar, voor
f 1000.
2.80.80 H.A'. bouwland, aan Schooi-
ersweg. voor f 1070.
1.44.90 H.A'. bouwland, aan den
Blootenweg, voor f 1225.
Alles per Duivelandsch gemet.
Landbouw en Veeteelt.
THOLEN- Vergadering der
Vereeniging ..Landbouwbelang", op
Zaterdag 17 Juni. in hel euje Wed
Bal. Tegenwoordig 10 loden. De
voorzitter, C. II. A. Stoutjosdijk opent
de vergadering. De notulen worden
door den secretaris gelezen en onver
anderd goedgekeurd. Do voorzitter
deelt mede, dat hij deze vergadering
belegd heeft met liet doel de kaarten
binnen te doen komen met de opgave
der kunstmest. Veel is intusschen nog
gecorrespondeerd omtrent do duide
lijkheid der verschillende opgaven en
omtrent de bedoeling der kunstmest-
commissie. Daarop worden door don
secretaris gelezen eenige cijfers van
secretaris gelezen eenige missives
van de Kunstmestcommissie. Daaruit
blijkt, dat de leden slechts bij één
vereeniging kunnen bestellen, en ook
dat de landbouwers niet meer kun
nen bestellen dan vorig jaar, tenzij
'n landbouwer uitbreiding krijgt van
bedrijf. Ook landbouwers, die vers
leden jaar te weinig hebben opge
geven, en nu meer wenschen te koo-
pen, dienen hunne kwitanliën te
looncn van gekocht kunstmest hij
particuliere personen. Medegedeeld
wordt, dat de kaarten I Juli hij de
Kunstmestcommissie moeten aanwe
zig zijn. De heer Klompe vraagt of
het niet wenschelijk ware om een
betere distribuëering te verkrijgen
door dat de verschillende landbouw-
vereenigingen deze zaak bespraken
en onderling een 'commissie vonn->
den, die dan naar den Minister gingen.
De heer Augustijn besprak ook deze
zaak, en zegt, dat deze vereeniging
verre achter staat Hij bespreekt zcci
uitvoerig de coöperatieve landbouw-
vereeniging en deelt daaromtrent
verrassende resultaten mede, betref
fende de coöperatieve aankoop van
kunstmest en veevoeder-artikelen. Hij
raadt sterk aan om, zoodra de tijds
omstandigheden het toelaten, alhier
ook over te gaan lot het stichten van
een pakhuis, waar geregeld voorraad
in geborgen zal zitten. De voorzitter
zegt. dal hij gaarne bet gehoorde
latei in bespreking zal brengen. Hij
is liet volkomen met de redeneering
eens. De voorzitter deelt daarna mede
dal hij gezien heeft, dat. wanneer
hel stoomschip „De Riouw" niet op
20 Juni te Amsterdam! is aangekomen
de lading niet meer zal gedistribu
eerd worden. De voorzitter zegt hier
mede niet accoord te gaan en wenscht
namens de vereeniging te prolestee-
ren. Dit wordt algemeen goedgevon
den. Daarna wordt benoemd lol
afgevaardigde naar de algemeenc ver
gadering der op te richten kunstmest
fabriek de heer D. Klompe, die deze
benoeming aanneemt. Gelezen wor
den daarop de statuten dezer op Ie
richten kunstmestfabriek. Niemand
der leden heeft er iets op aan te
merken. De secretaris doet daarna
voorlezing van het request dat dooi
de landbouwvereeniging zal worden
gezonden naar de kunstmestfabriek
om, zoo mogelijk, de chili uit het
s.s. „Riouw". zoo dit nog voor den
wal komt, al is het pas 1 Augustus,
te doen distribuëeren. Dit wordt al
gemeen goedgekeurd. De lieer M.
Cornelisse vraagt of meerdere hande
laren nu ook in gelegenheid nog zijn
om kunstmest op te nemen. De
voorzitter raadt alle leden af om hij
particuliere handelaren te bestellen.
Het beste is, dat de leden bij de ver
eeniging blijveii. zij hebben verleden
jaar ontvangen wal zij bestelden.
Niets meer aan de orde zijnde wordt
de vergadering door den voorzitter
onder dank aan de leden voor hun
trouwe opkomst, gesloten.
K ER K N I B W 8.
Ned. Hen'. Kerk'.
BRUINISSE. Zondagnamiddag trad
da. Waardenburg wederom voor zijne
gemeente op, na hierin door het hem
overkomen ongeval gedurende een zestal
weken verhinderd te zijD geweest.
In zijne voorrede herdacht bjj het
groote gevaar, waarin bij verkeerd had
en sprak zijn grooten dank uit aan God,
die hem zoo kennelijk hl het leven ge
spaard had. Hij dankte den geneesheer
voor zljoe goede zorgen en de gemeente
voor de aanhankelijkheid hem in die
bange dagen betoond; hij gevoelde dat
predikant eu gemeente bij elkaar be
hoorden. Een overtalrjjk gehoor volgde
met do grootste aandacht de schoone
rede door hem daarna naar aanleiding
van Jes. 38 14 en 15 gehouden.
Over de verkiezingen voor Ge
meenteraad en Provinciale Staten,
die nu gelukkig achter don rug zijn,
zou ik nog wel gaarne een en ander
hebben yvillen zeggen, maar nu toch
de stembus gesloten is en de kiezers
uitspraak hebben gedaan, is het wel
licht beter thans daarover te zwijgen,
en dit uit te stellen tot een meer
passende gelegenheid.
Wal in een goed val is. verzuurt
niet. zegt het spreekwoord.
Bovendien is er op dit oogenblik
een ander onderwerp, dat als T ware
de gcheelc burgerij bezig houdt, in
alle kringen hier druk besproken
wordt, en ook reeds in dit blad een
puilt van bespreking heeft uitgemaakt.
Ik bedoel de kwestie Koopman.
Wie de Zierikzeesche Nieuwsbode
leest, zal uit de daarin voorkomende
verslagen der twee jóngste raadszit
tingen bespeurd hebben, datj 't daarin
nog al warmpjes is toegegaan.
De heer Koopman heeft in de
openbare raadszitting den waarne-
menden burgemeester, mr. A. J F.
Fokker, beschuldigd, in het college
van Bucgem. en Weth. door het uit
brengen van zijn beslissende stem de
alleenheerschappij tc voeren, zoodat
de heer Koopman als het ware liet
vu.fdc wiel aan den wagen is
Mr. Fokker zeidc, dat dit beslist
onwaar was, en. terecht over deze
onwaarheid vertoornd, stelde hij den
heer Koopman voor het alternatief
öf door een raadscommissie de no
tulen van liet dngclijksch bestuur te
laten onderzoeken, teneinde hel punt
in kwestie tot klaarheid te brengen,
óf de valschc beschuldiging terug tc
nemen.
De heer Koopman krabbelde hier
op terug, bewerend de woorden,
welke de geïncrimineerde beschuldi
ging bevatten, niet te hebben ge
sproken, en toen de raadsleden in
koor als 't ware uitriepen: „Ja. dat
hel) je wel gezegd', nam de lieer
Koopman schoorvoetend de leeljjke
betichting terug.
Nu kaïi ik mr levendig voorstellen,
dal. wanneer men een geruime poos
met iemand op vriendelijke wijze
heeft samengewerkt, en men krijgt
van zoo iemand onverhoeds een
duw, dat men dan zoo iemand
ontwijkt, teneinde een tweeden duw
te voorkomen.
En zoo is het nu ook met den
heer Fokker geschapen
Deze, van verschillende zijden
aangezocht zich voor het burge
meestersambt beschikbaar te stellen,
heeft in den Raad nadrukkelijk ver
klaard, dal hij met den lieer Koop
man niet meer kan samenwerken,
daarom er van afziet, zich voor liet
burgemeesterschap disponibel te stel
ten, en tevens voornemens is om
wanneer een nieuwe burgemeester
benoemd Is. 't wethouderschap neer
te leggen
In een bestolene raadszitting waar
van de geheimhouding met onder
ling goedvinden nadrukkelijk werd
opgeheven, hebben verschillende
raadsleden getracht den heer Fokker
van zijp besluit terug te brengen,
maar deze bleef er bij, dat hij met
den heer Koopman niet meer in liet
college van Burgem. eu Weill, wilde
zitten en er dus niet meer aan dacht,
waarop één der leden zeidc, dat daar
de Raad mr. Fokker als burgemeester
wenscht. het nu van den heer Koop
man afhing dit mogelijk te maken.
Toen zeide de heer Koopman, de
leden kunnen zeggen wat zij willen,
en zelfs een motie tegen mij voor
stellen, ik lrek-er mij niets van aan,
en bedank niet, de Raad mag legen
mij wezen, maar velen) uil de burgerij
staan achter mij.
Hocvelen uit de burgerij"?
Daarop koinl het toch aan
Zouden de kiezers, zoo de heer
Koopman lieden periodiek moest
aftreden, zijn mandhat injde gegevene
omstandigheden hernieuwen
Ziellier'n vraag, die ik niet gaarne
bevestigend zou durven beantwoor
den.
Hel publiek begrijpt immers, dat!
hel niet voldoende is een ijverig
raadslid Ie zijn, maar dat men ook
moet trachten zooveel mogelijk in
goede harmonie met hen te leven,
met wie men tot bevordering der ge
meentebelangen moet samenwerken.
l'il de motie, die de Raad na her
opening der openbare zitting heeft
aangenomen, blijkt zonneklaar, dat,
hoe tain zij ook moge gesteld wezen,
etc Raad eenparig de houding van
den lieer Koopman tegenover den
waarnemenden burgemeester heeft
afgekeurd.
'Het is dan ook voor velen een
onoplosbaar raadsel, hoe de heer
Koopman voor een motie heeft kun
nen stemmen, waarvan de strekking
niet aan den minsten twijfel onder-
lievig was.
Wilde hij, door zijn slem daaraan
tc geven, soms bij tiet publiek den
sch-ijn wekken, dat de motie niet
legen hem. maar tegen den heer
Fokker gericht was.
Zoo dit het geval inochl zijn. dan
was dil op haar zachtst uitgedrukt
een daad. een eerlijk man onwaardig.
ik wensch hierop niet verder in
Ie gaan, maar alleen aan Ie stippen,
dal de verhouding lusschen den lieer
Koopman en den geheelen Raad na
hel voorgevallene niet van dien aard
is, dal daarvan een vruchtbare
samenwerking kan verwacht worden.
Ook de betrekking, waarin de heer
Koopman tol de meeste gemeentes
ambtenaren staal, is verre van vrien
delijk te noemen
Vooral geldt dil ten opzichte van
den Commissaris van Politie en diens
agenten
De heer Koopman doet het steeds
voorkomen, alsof de politic het op
hem gemunt heeft zoodal hij haar
beklagenswaardig slachtoffer is.
Lijdt de heer Koopman bij géval
aan vervolgingswaanzin?
In de verste verte niet.
Maar de heer Koopman .meent,
omdat hij raadslid, ja meer dan
raadslid, wethouder is, dat hij boven
de wet staat, dat hij straffeloos haar
overtreden mag. dat hij mag doen,
wat geen ander ourger veroorloofd is.
Tol slaving hiervan deel ik het
volgend geval mede.
Roskamp heeft een perceel land,
hetwelk in de nabijheid vail'de boer
derij van den lieer Koopman ligt,
van dc gemeente gepacht.
Genoemde pachter nu wil dut per
ceel bezaaien, maar rle kippen van
den lieer Koopman en deze heeft
ei vele - zijn gewoon over dat sluk
gepachte grond Ie loopen
Nu zijn. gelijk ieder weel, kippen
slechte tuiniers zoodat het niet te
verwonderen is. dat Roskam den lieer
Koopman vriendelijk verzocht zijn
kippen binnen te houden.
Deze voldeed echter niet aan dat
verzoek, maar voegde hem toe je
maakt me toch niets. Je voorganger
heeft daarvoor ook al moeite gedaan,
maar liet hoelt hem niets geholpen.
Tóen is Roskam zich hij de politie
gaan beklagen
Deze zcide tol den klager, ga jij
maar zaaien, maar verzoek nogmaals
den heer Koopman de kippen binnen
te houden.
Het verzoek wordt gedaan.
Maar de heer Koopman antwoordt
ik doe liet niet. ik zal je wel vinden,
de afbetaling in termijnen van de
pacht moei uil wezen, ik zal er wel
voor zorgen.
Tot driemalen loe is den heer
Koopman aangezegd geworden, dat
de grond bezaaid is. en dat hij zijn
kippen moest binnen houden, maai
de heer Koopman antwoordde ik
doe 't niet je doet maar, wat je niet
laten kunt. -er-
En toen is door dc politie proces
verbaal opgemaakt.
De wetten zijn gemaakt, om door
ecu ieder nageleefd le worden, wie
liij ook zijn moge.
Wie daarop opzettelijk inbreuk
maakt, kent de gevolgen.
Een wethouder in de allereerste
plaats moet dat welen.
Het is zelfs zijn plicht in deze
aan zijn medeburgers het voorbeeld
te geven van gehoorzaamheid aan
de wetten.
Verzaakt hij dien plicht, dan is hij
dubbel le laken, omdat hij daardoor
zijn ongeschiktheid toont voor. liet
ambt, hetwelk hij bekleedt
Zicrikzee, 16 Juni 1916
BRINIO.
Gasaanval.
In de Vostitehe Zeitung beechrjjft
luitenant Eugen Seatmari als volgt een
gasaanval aan de Besarabische grens
Een heldere onrustige sterrennacht.
De bliksemflitsen der vuurraketten
scheuren telkens weer het donkerblauwe
luchtgordijn uiteengeweren knetteren
en in bet Oosten bulderen de kanonner.
Takken vallen langiaara krakend naar
beneden. Geweerkogels komen aange-
guisd. Mjjn tien telefoontoestellen brom
men en soemen en Ijjken wel gek. Maar
mjjn batterjjen awjjgen
Weer stjjgt een vuurpjjl op. Hoog,
heel hoog werpt hjj zjjn kleurige sterren
uit. Dan nog eenen nog eenen
het geschut dondert nog heftiger, aan
alle kanten gillen de shrapnels, fluitm
de kogels. Eo wjj, wjj kennen het teeken
dat zoo juist gegeven werd, en bovendien
meldt de telefoon korter sissend „Gas
aanval
De giftgolf komt... wjj zjjn gewapend
Gasmaskers voorIn een oogenblik t jjds
hebben wjj ons als roovers vermomd en
wachten nieuwsgierig op den strjjd met
het onbekende wapen tegen den cn-
■ichtbaren sluipenden en ons tot dusver
ook onbekenden vjjand. Hoe zou hst
zjjn, dat gas.
En met een gevoel van verlangen
wachten wjj d» golf af...
Zjj komt. Mjjn oogen steken en ik
doe het masker weer voor. Dat is dus
de sluipende vjjand, de giftgolf die niet
om te brengen is, de tegenstander met
de tarnkap. Zjj atroomt thans over ons
heen, wjj zjjn in haar macht en ons
l iven hangt ai van de kalipatroon die
ons luoht Bchenkt, midden in haar ver
pesten adem staan wjj die onze kleeren
doordringt.
Wat een vreeseljjke, maar ook wat
een armzalige vjjand. In zjjn bankring
knetteren de geweren verder en het te
Oerri 1 Oerribrullen van den aan
stormenden vjjand wordt verstikt door
het razende koetteren der maohine-
geweren. Die hebben geen masker
noodig, en de kanonnen ook niet, die
thans uit de verborgen diepte van het
woud hun honderdvoudigen dood spuwen,
brullend en huilend als eeuwig trouwe
honden.
Zjj zijn gewapend tegen het gas, want
zjj hebben geen luoht noodig. Wat een
armzalig wapen, wat een armzalige
vjjand, die onzichtbare tegenstander,
het gas
Ik voel een eigenaardige pjjo in de
borst. De lucht die ik adem is zwaar
en bard. Bjj eiken ademtocht moet ik
haar ioslikken. Het masker drukt als
een looden last op mjjn gezicht, de
groote glazen veroorzaken een ontzet
tende pjjn aan de oogeD.
Ik heb een gevool alsof ik in een
duikerpak op den bodem van de zee
sta eu heel den Oceaan op mjj voel
drukken. Lucht moet ik hebben, lucht.
Ik maak de riemen van mijn masker-,
los, maar vreeselijke steken voet ik in
de slapen en instinctmatig haal ik de
riemen weer aan.
De telefoon in de baud met de looden
zwaarte van het masker voor 't gelicht
geef ik kalf onbewust mjjn commando's.
De groote glazen oogen, waardoor ik
thans moet zi-n, boren z'ch stom in den
brullenden, knetterenden door bliksem-
fl teen verscheurden naclit, den nacht,
die son uur geleden nog een stil blauw
fluweelen gordjjn was.
Ik wil naar den kjjker en trap op iets
weeks; ik buk... een doode muis. Die
had geen masker... Wat een vreeseljjke
tegenstander, die sluipende, onzichtbare,
niet te dooden vjjandIk houd het niet
meer uitin mjjn slapen hamert het als
bezeten; ik voel hoe het bloed met
razende snelheid door mjjn aderen stroomt.
Ik scheur de riemen van het masker
uiteeD... en adem reine, frissche lucht.
Een zachte bries komt uit het zniden,
zjj herft de giftgolf weggevaagd... Het
gevecht veifHuwt; steeds doffer wordt
het gedonder. De flikkerende liohteD, dié
den nacht verscheurden, dooven uit. Het
wordt kalmer, ik adem disp, heel diep,
terwjjl boven mg het donkerblauw flu
weelen nachtgordijn zich langzaam en
sachtjes sluit...
01 ft Tan de Konlagln.
Iloll. Nb. meldt uit Wcencn aan
dc Nieuwe Crt
Naar dc Reiclisposl mededeelt,
heeft Koningin Wilhelmina op een
schriftelijk verzoek van (lc cchtgc-
noolc des burgemeesters van Weencu
verscheidene wagons gecondenseerde
melk laten sturen voor kinderen eu
vrouwen. Het blad roemtjdit waarlijk
koninklijke antwoord van liet moe
derhart der Koningin. 1 Koninklijke
geschenk wordt verdeeld onder dc
arme vrouwen der reservisten.
Smokkelen.
l)c A'. Venlosche Crt. meldt, dat
dc smokkelarij, gedreven door kinde
ren, vrouwen en meisjes, welke uil
Duitscjiland opzettelijk naar Venlo
kwamenom levensbehoeften të
smokkelen, zulke afmetingen had
aangenomen, dat de autoriteit besloot
ingrijpende maatregelen te nemen.
rijiiag voor het eerst moesten alle
Duitschers, welke in Venlo werden
aangetroffen en van wie vermoed
werd, dat ze zich aan smokkelarij
schuldig maakten, voor den gsens-
coinmissuris op liet politiebureau
eischjjncii. Die smokkelwaar hij
zich droegen, moesten deze afgeven
en werden al, op grond der vreem
delingenwet, over <ie grenzen gezel.
Het aantal Duitschers, kinderen,
vrouwen en meisjes, dat Vrijdag en
Zaterdagnacht onder geleide over de
grenzen werd gezel, bedroeg onge
veer 400.
Tót dezen maatregel is overgegaan:
lr omdat de winzucht van som
mige Venlosche winkeliers zoo ver
ging. (lat zij enkele artikelen, of
schoon deze voorradig hebbende, niet
aan Venlosche ingezetenen verkoch
ten. alleen om een hoogcii prijs van
de Duitschers te kunnen ontvangen;
2". omdat er verschillende lusschen-
persoiien zijn, die legen buitensporig
nooge prijzen zelf-opgekochle waren
aan de Duitschers van dc hand deden
3'-. dat verschillende noodzakelijke
veiTiruiksarlikelen, door den uitge-
brciden smokkelhandel le Venlo niet
meer of in zeer geringe mate ver
krijgbaar waren
ZIERIKZEE, 19 Juni. In de heden
gehouden algemeeuo vergadering van het
Waterschapsbestuur ven Schouwen
waarvan in one volgend uumrner een
meer uitvoerig verslag zal verschijnen,
