Woensdag 14 Juni 1916.
Y
TWEEDE BLAD.
Uit Stad e® Provincie.
n tj.
ABONNEMENT.
Prys per drie maandenf 4,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afionderiyke nummer»- 0,06.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
72ste JAARGANG,
No 9864.
Diraotauri A. J. DE LOOZE Jr.
tliiaasrap-Hoofdpadaetanri A. FRAMKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 14 regels f 0,40.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel-0,16.
Bjj contract belangrijke korting.
Inaending op den dag ran uitgave vóór £.10 ure.
Openbare Gemeenteraadsvergadering
te Zierikzee,
op Zaterdag den 10 Juni, des
namiddags 2 ure.
Do. waarnemende burgemeester. mr.
A. J. 1". Fokker, opende de vergadering
die niet in de Raadszaal, maar in de
burgemeesterskamer gehouden wordt,
mei de mededeeling; dat van den heer
Ribbons bericht- is ingekomen, dat hij
lol zijn leedwezen verhinderd is de
zitting bij le wonen.
Aanwezig nog zijn de hoeren Van
Xouhuvs, Pol vlietTimmerman. Van
Os. De Crane, De Yrieze, Doeleman,
Van den Bout, Geldcrman, en Koop
man.
De notulen, die ter visie gelegen heb
ben, worden goedgekeurd.
Voor kennisgeving worden aangeno
men
1°. brief van Gcricp. Stalen, houdende
goedkeuring van de raadsbesluiten lot.
liet opnemen van kasgeld over 1015 én
191(1;
2('. brieven van Gcdep. Sta'.len, hou
dende goedkeuring van de raadsbeslui
ten lol wijziging der begrootingen van
191 o en 191(5:
3°. brief van Gedcp. Stallen, hou
dende goedkeuring van liet raadsbesluit
lot ondcrhandsche verpachting van-een
perceel slik in de Val.
Ingekomen is een adres van f.. Otyo.
waarin deze verzoekt een stukje grond
in de Val te pachlen. Dit verzoek wordt
ter fine van prae-aclv.ics in handen van
Burgem. en Welh. gesteld.
Aan de orde is de rekening van hel
Burgerlijk Armbestuur over 191."). De
lieer Van den Bout adviseert namens
de commissie, die de rekening onder
zocht en in orde bevonden heeft, tol
haar goedkeuring in ontvang en uitgaat'
lot een bedrag van f 9754.87A sluitend
met Nihil.
Conform hel advies werd besloten.
Ter tafel komt bet verzoekschrift der
sociëteit „<le Vereeniging" alhier lot ver
mindering van hel door -Burgem. en
Wetli. over 1916 17 bepaalde vergun
ningsrecht. ad f 50, met de helft, en
zulks op grond, dat de oude koffie
kamer sedert de nieuwe Concertzaal ge
bouwd is. nooit meer gebruikt wonlL
zoomede het gebruik van dranken, waar
naar het recht berekend wordt, zoo
miniem is, dat deze vermindering billijk
kan genoemd worden.
Burgem. en Welh. stellen voor op
dal verzoek afwijzend te beschikken. Het
komt hun namelijk voor. dal, al moge
de 'inslag over 1915 lager zijn dan in
191-1de geschatte huurwaarde, ad
f 100. welke de localiteit in verband
met den omvang van het bedrijf bezit,
billijk is berekend, zood'al liet vergun
ningsrecht in verband daarmede juist is
vastgesteld.
Zonder discussie en hoofdelijke stem
ming wordt overeenkomstig 't voorstel
van Burgem. en Welh. besloten.
Aan de orde komt het adres van D.
Ruzelaer, waarin hij wederom verzoekt
om een toelage uit dc gemeentekas le
mogen ontvangen.
Burgem. en Welh. stellen voor afwij
zend op dit verzoek le beschikken. Be
halve toch, dat Ruselacr een pensioen
als gemeente-ambtenaar-geniet van f158
en zijn vrouw en hij le zamen 1 2.50
wekelijks ontvangen aan ouderdoms
rente, heeft hij bovendien vol loon, door
bij particulieren le werken, waardoor
hij ten minste f 1,50 per dag verdient.
Conform het voorstel van Burgem. en
iWcWi. wordt met algemeenc stemmen
bestolen.
Ter tafel komt een adres van het
'dagelijksch bestuur der Algemeenc Ned.
Vereeniging „Het Groene Kruis", waarin
lol Burgem. en Welh. bet verzoek wordt
gericht den gemeenteraad voor le stellen
gebruik le maken van de door genoemd
bestuur tot stancl gebrachte regeling lot
bet doen ontsmetten van schoolboeken
en tot het in stand houden daarvan, bij
le dragen door een jaarlijkschc subsidie
van f 5.
Burgem. en Welh. stellen voor dat
schrijven voor kennisgeving aan te ne
men. Mocht toch ontsmetting gewvnsehl
zijn, dan kan daartoe worden overge
gaan. wanneer zulks nóodig blijkt, waar-?,
voor o. a. fö X oord gouwe gelegenheid
beslaat.
Conform hel voorstel van Burgem. eji
iWclh. werd besloten,
Tot plaatsvervangend'lid van l stem
bureau bij dc verkiezing Van leden voor
de Prov. Slaten wordt wegens het be
danken van den heer Van der. Ven'be
noemd de heer M. F. de Vos.
Tol lid der Commissie van Toezicht
op het Dager Onderwijs werd, daar de
heer Gelderman als zoodanig bedankt
had, met zés stemmen benoemd mr.
Bakker. Mede aanbevolen was de heer
Beelaerls van' Eminichovendie drie
stemmen verkreeg, .Ierwijl op den heer
Timmerman één stem was uitgebracht.
Benoemd werd met algemeenc slem-
men lol onderwijzeres met akte Fransch
aan de M. U. L. School mej. S M. A.
T. Nedervcen le Boxtel.
Tot boekhouder- en secretaris van het
Burger-Weeshuis «werd benoemd de heer
P. 1). de Vos met zes stemmen. Mede
aanbevolen was de lieer M. Polderman,
die vijf stemmen verkreeg.
Aan de orde is de benoeming van oen'
voorzitter van hel Burgert. Armbestuur.
Er is geen voordracht ingediend, maar
met .regenten van genoemd armbestuur
is overleg gepleegd en deze zouden het
op hoogen prijs stéllen, indien de heer
W. 'C. dc Crane Sr. tot voorzitter bc
itoemd wenl..
Bij de hierop gehoudene stemming
werd de heer W. F,, de Crane met 9
slenunen tót president van hel Burgerl.
Armbestuur gekozen. Op den beer Pol-
vliet was één stem uitgebracht, terwijl
één slem in blanco was. Aan (Jen heer
.W. F. de Crane zal van zijn benoeming
worden kennis gegeven.
Dc lieer Timmerman geeft bij de om
vraag den wcnsch te kénnen, dat een
portret van den overleden burgemeester,
mr. 1). van der VIiel, in de Raadszaal
wordt opgehangen.
De voorzitter zal dezen wcnsch ter
kennisse van de familie van den over
ledene brengen. Toen niemand meer Jicl
woord verlangde, wcnsch te dc voorzitter
naar aanleiding van liet voorgevallene in
dc vorige raadszitting nog zeil' iels le
zéggen. Het gebeurde in die zitting heeft
hem ten zeerste gegriefd, Xa dc samen
werking, die er tusschcn hem en den
heer Koopman in het college van Bur
gem. en Welh. steeds beslaan heeft, was
de houding, die deze tegenover hein aan
nam, zacht uitgedrukt, onverklaarbaar.
Klaarblijkelijk hinderden den lieer Koop
man particuliere zaken, die buiten den
Raad omgingen, maar ik ben niet voor
den beer Koopman de kop van Jul,
waarop de slagen vallen. liet kan ook
'zijn, dal dc heer Koopman zelf naar het
burgermeesterschap dingen wil en daar
om een gelegenheid gezocht heeft een
evcjilucele disponibélstelïing van spr. tót
burgemeester legen le werken. In ver
band daarmede gevoelt hij zich gedron
gen het volgende le verklaren. Nooit of
1c nimmer hecfl hij er zelfs.aan gedacht
hier.'burgemeester le worden,vroeger
ïiielen nu ook niet. Maar wanneer er
een aandrang uil al de kringen der bur
gerij gekomen ware, dan zou hel loch
voor hem oen moeilijk geval geworden
zijn en een punt van ernstige overwe
ging hebben uitgemaakt, oP hij zich in dc
plaats zijner geboorte' zou beschikbaar
stellen. Nu bij evenwel onverwachts van
dc zijde van den .heer Koopman aan
den lijve een dergelijke bejegening on
dervonden heeft, gevoelt hij geen lust
zich opnieuw aan surprises van dien
aard bloot tc stellen. Zijn gezondheid
en gemoedrust zijn hem daarvoor le
lief. Dus wensclit hij den Raad mede
te deelen, dat hij als burgemeester hiel
naast hem wensclit te hebben den wet
houder Koopman, dat-hij ook om dezelfde
reden niet van plan is weihouder te
blijven. Niet onmiddellijk zal hij echter
bedanken. Tegenover den Raad acht hij
hel zijn plicht thans op zijn post le
blijven. Maar zoodra een nieuwe bur
gemeester benoemd is, zal hij in overleg
mol dezen zijn mandaat neerleggen zoo
spoedig djl geschikt kan.
Dc heer Koopman komt er legen op,
dat hij een middel zou hebben gezocht
om dc benoeming van mr. Fokker lot
burgemeester tegen te werken. Toen de
burgemeester op het ziekbed lag. licefl
de lieer. Fokker lót hem gezegd, dal hij
er niet aan dactyl zich beschikbaar le
slellen. Onophoudelijk heeft de heer
l okker in dien geesl zich tegenover hciïi
geuit en ook hem vaak gevraagd, of hij
er .aan dacht U:\sollicitecran, welke vraag
door licrn steeds ontkenn uul beantwoord
werd. Hoe kon spr. nu 'iirjniddel hebben
aangegrepen hem legen ie werken.
De houding van den heer Fokker in
zake dc Belgische woningen heeft hem I
ook gegriefd. Maar deze zaak is geschikt
gevonden en op handslag werd beloofd
daaromtrent geen rancune lc hebben. j
Van lc voren had hij den heer Fokker
medegedeeld, dal bij niet mei de politic i
in hetzelfde rijtuig wildé zillen bij dc
inspectie der wegen. Hij is Maandag,
toen'er inspectie was, op de fiels ge-
komen, en omdat bij niét in bel rijtuig
wilde stappen, waarin pok dc hoofd- I
agent De Vin gezeten was. is hij op dc
fiels gebleven.
Dc heer Fokker had Ijom gezegd, dat
hij mei den commissaris zou spreken
over de bcleedigingen. die hij van dc
zijde der politie ondervond, maar de
heer Fokker heeft dit nagelaten.
Herhaaldelijk is hij door dc politic
gezocht. De overleden burgemeester was
bang voorden commissaris, Spreker had
verwacht, dat de waarnemende, burge
meester zijn eer als wel houder zou
hooghouden, dat althans de lieer Fokker
hem eenigszins zou stcjincn. Maar deze
schijn! ook al bang voor den commissa
ris lc wezen.
De lieer Fokker bad iels anders van
den lieer Koopman verwacht. Wal deze
nu zegl heeft met de kwestie niets lc
maken, tn slede van ongelijk te beken
nen., gaal de heer Kóópman zijn oud,
geliefkoosd stokpaardje-"berijden en kla
gen over de politie. Öp' hetgeen de heer
Koopmah aangevoerd lieeflwil li#
slechts dil antwoorden:
f. Het is slechts éénmaal gebeurd, dat
ik U gevraagd heb, of U plan hebt naar
hel burgerrrieestersambl lc solliciteeren.
11. Wat de Belgische vluchtelingen be
treft, ook deze zaak lieefl met de aan
gelegenheid, waarom hel gaat, niets lc
maken. Hij is daarin trouwens wel den
lieer Koopman tegemoet gekomen, maar
deze hem nici.
HL. Wat de bcleedigingen der politic
aaugaal. spreker zegl, dat Dc Vin het
■door den lieer Koopman bedoelde niet in
diens tegenwoordigheid gezegd hééft.
U ligt echter overhoop met vele ge-
mee nlc-a ml denaren, niel den gemecnlc-
bo uw meester, met den gcmeente-secre-
Isris, niet den póliliè-commissaris, met
den havenmeester, en mei wien al niet,
en nu met mij.
Ik houd niet van standjes, en daarom
wenseh ik in weerwil van al uw goede
eigenschappen niet langer mei l' in hel
college Van Burgem. en Welli. lc blijven.
I);1 heer Koopman: De Commissaris
yan Polilie is op liet Stadhuis naar aan
leiding van de opdracht door mr. Fokker
aan De Vin gegeven, onbeleefd opge
treden. Spreker zegl, dat de Commissaris
van Polilie op den lieer Fokker woedend
was, omdal deze zonder den Commis
saris daarin lo kennen, aan De Vin bad
opgedragen dc Belgische woningen le
doen ontsluiten.
Wal den Commissaris van Polilie aau
gaal, er zijn meer raadsleden, die niejt
op prettige wijze over dezen ambtenaar
gesproken hebben.
Dc voorzitter: Alles wat dc heer
Koopman nog gezegd lieefl, heeft met
de kwestie, waarom hel gaal;, niets le
maken. Wal in de vórige zitting ge
beurd is, daarvoor bestond geen aanlei
ding, en daarom wensclit spreker voor
burgemeester niet in aanmerking le
komen, en levens zijn wethouderschap
neer le leggen.
De vergadering wordt -gesloten, maar
o]) voorstel van eenige leden heropend.
Xa heropening gaat de Raad over In
een bcslolene zifting. "Nadat deze opge
heven en de openbare raadsvergadering
heropend is, stel l mr. Potvliet mede
namens dc lieeren Van Noühuys en Van
Os de volgende motje voor:
Dc Raad, kennis genomen hebbende
van het in de vorige raadsvergadering
voorgevallene en van de daarin legen
den waarnemendon burgemeester ge
uite beschuldiging, betreurt liet voor
gevallene als zijnde in strijd met het
gemeentebelang en gaat óver lui de
orde van den dag. j
Deze motie werd door den voorzitter
in stemming gebracht en door al de
leden aangenomen. Alleen de voorzitter
hield zicli buiten .stemming.
Hierop werd. nadat de voorzitter ver-
klaard had erkentelijk voor do motie lc
zijn, maar dat deze geen verandering in
zijn besluit brengt, de vergadering ge
sloten.
ZOXXEMAIRE. In de vergadering
van hel ziekenfonds „O. II." werd door
den boekhouder rekening gedaan over
hel afgeloopen boekjaar. Daaruit bleek,
dal, hoewel de ontvangsten f 557,78 wa
ren, er f 227,36 meer uitgegeven was.
Door bedanken en overlijden waren er
2 vacatures voor commissarissen. Als
zoodanig werden nu gekozen de lieeren
X. W. yan Putte en J. Rijstenbil.
Voor dil jaar werd de contributie be
paald op f 4, terwijl de wekelijksche
ujlkeeringen niet veranderden.
GOES. Dat liet ook onder de roodc
broeders niet altijd eensgezind toegaat,
moge uit bet volgende blijken. Door hel
par tij gewest Zeeland was besloten voor
dc Prov. Stalen in ons district om tacti
sche redenen voor dc vier plaatsen
slechts drie candid aten te stellen. Dc
afdeeling kwam Ier elfder ure echter
nog met een vierden candidaal. namelijk
den heer J. Ossewaarde. Hel officieel
orgaan der partij in Zeeland. De Baan
breker, beveelt echter alleen de aanvan
kelijk gestelde lieeren aan. namelijk de
lieeren .1 dc Die.-G. F. Dindeijer eïi M.
Pols.
WISSENKERKE. Waarschijnlijk om
den benzinevoorraad le conlrólécrcn
daalde Zondagochtend een Xederlandsch
vliegtuig op hel schor voor den Anna-
Frisopoldér. Na een kwartier werd de
luchtreis irf de richting Ylissingeh kalm
voortgezet.
CORTGEXE. Alhier bad pp Zaterdag
j I. een welgeslaagde Bondsdag plaats
van Noörd-Bevclandsche vrijzinnigen
op de weide van den lieer De Korte.
Er waren ongeveer 600 bezoekers van
alle Xoord-Bevelandselie gemeenten op
gekomen. De samenkomst werd opge
luisterd door de belangelooze medewer
king van dc C.orlgecnsche muziek.
De heer Swenne van Wisscnkcrkc
leidde de bijeenkomst en sprak een kort
openingswoord, waarin bij de hoofd
verschillen tusschcn de verschillende
partijen aanstipte/«verschillen, die door
de volgende sprekers nader zouden wor
den uiteengezét.
Daarna werd hel woord gevoerd dooi
de lieeren Wèlleman «rijz.-dcmoeraal),
mr. L. N. Rodenburg, lid der Tweede
Kamer, P. Lindenbergh, vrijz. candidaal,
en ds. wSiemelink, voorzitter van den
Zeeuwsehen Boud van vrijzinnigen. Dc
politiek der rechter- en linkerzijde pas
seerden, nevens het algemeen en provin
ciale belang, bij de a.s. Statenverkiezing
'betrokken, achtereenvolgens de revue,
waarbij 'de sprekers met onverdeelde
aandacht werden gevolgd.
Door den ijver van een aantal jonge
dames waren ongeveer alle aanwezigen
van insignes, geschriftjes en Bondsliede
ren voorzien.
In zijn slotwoord bracht de voor
zitter een luide toegejuicht woord van
hulde aan den Bondsvoorzitter en dankte
hij de sprekers voor hun krachtigen
steun aan de vrijzinnige zaak bewezen.
Ook bracht hij dank aan den eigen aai
en den pachter der weide voor hun
belanglooze medewerking, alsmede, aan
allcit, die op meer of minder in het
oogloopende wijze aan hel welslagen van
den dag hadden bijgedragen.
MIDDELBURG. De Landdag, alhier
op den Tweeden Pinksterdag georgani
seerd door de Vrijz. Concentratie, is,
ondanks het zeer slechte weder, uit
stekend geslaagd. In plaats van de in dc
openlucht werd de landdag in de zaal
gehouden. Als sprekers traden op de
lieeren T. II. Siemelink uit Goes, die de
vraag beantwoordde wal is vrijzinnig
heid., mr. E. E. van Kaalte, lid dei-
Tweede Kamer, die speciaal de ouder
domsrente behandelde, Th- M. Ketelaar,
die in hel algemeen dc politieke 'belce-
kenis «lei Statenverkiezing uiteen zette,
terwijl mevrouw Bergsma -Bergsma uit
Zoulelandc hel vrouwenkiesrecht behan
delde. De zaal was geheel gevuld met
vrouwen en mannon, die spreekster en
sprekers herhaaldelijk toejuichten. Er'
zal van dezen dag zeker groote kracht
voor do. goede zaak uitgaan. Hel Middel-
bui gseh Muziekkorps vulde den middag
met enkele nummers aan en begeleidde
oen tweetal gezamenlijk gezongen lie
deren.
In hel Gasthuis te dezer slede is
aan nekkramp overleden een soldaat uit
hel garnizoen Serooskérke.
Landbouw en Veeteelt.
POORTVLIET. Door de landbouw-
vereeuigmg „Ons Voordeel" is als tus
schcn persoon aangewezen vooy de leve
ring van kunstmeststoffen 1916/17 dc
heer II. van IJsscldijk alhier.
NIEUW-VOSMEER. Alhier te sprake
van de oprichting eenor boerenleenbank.
Hel ware le wenschen, dat deze nuttige
instelling spoedig lot stand kwam. zij
zou in een reeds lang bestaande behoefte
voorzien.
Tekort aan Stikstof voor den oogst
1916—1917.
Door den Directeur-Generaal van
den Landbouw is aan de Rijkstand?
bouwleeraren een schrijven gericht,
waarin gewezen wordt op bet niet
denkbeeldig gevaar, dal voor den
oogst 1916 17 de beschikbare hoe
veelheid stikstof Onvoldoende zal zijn
terwijl doorde steeds stijgende markt
prijzen, de prijzen der aan le voeren
stikstof houdende meststoffen ook nog
zullen moeien stijgen. Voor den le
velde staanden oogst kon bijna de
gehecle hoeveelheid 80 van de
bestelde Chilis al peter afgeleverd voor
den. van den zwavelzuren-ammoniak
ongeveer de helft, lerwijl er nog bo
vendien beschikbaar was een niet
onbelangrijke hoeveelheid kalkslik-
slof en li kleinere hoeveelheid kalk-
salpetcr. Van deze beide laatste mest
stoffen zal voor het komende jaar
bijna niets beschikbaar zijn. Er is
nog geen zekerheid omtrent de mo
gelijkheid, of naast de in ons land
geproduceerde hoeveelheid, van el
ders zwavelzure ammoniak ingevoerd
zal kunnen worden, en ook omtrent
de kans op den aanvoer yan de voor
den komenden oogst voldoende hoe
veelheid Chilisalpcter is nog niets
met zekerheid hekend. De Directeur-
Generaal viiidt hel daaróm noodza
kelijk. dat met deze feiten zooveel
mogelijk rekening wordt gehouden,
en dat getracht wordt om, door toe
passing van de cultuur van vlinder
bloemige gewassen, den bodem met
stikstof te verrijken. Hij vindt liet
noodig de landbouwers door de liee
ren laudbouwlceraars op hel groote
belang van den verbouw van die z.g.
slikslofverzamelaars opmerkzaam le
maken en zegt, dat op tal van gron
den het mogelijk zal zijn om als
tweede gewas door den verhouw van
een vlinderbloemig gewas groenbe
most! ng loc te passen, omdat door
een zoo algemeen mogelijke locpas
sing van dezen cultuurmaatregel het
eventueelc tekort aan stikstof zich
iets minder zal doen gevoelen. Ook
vestig ik. zoo eindigt de Dir. Generaal
1 van (ten Landbouw, uw aandacht er
op, dal aan de bezwaren, verbonden
aan een tekort aan stikstof, eenigs-
I zins tegemoet zal kunnen worden
gekomen, door een zoo doelmatig
j mogelijke behandeling en gebruik
van den stalmest en de gier". Over
een en ander in dezen brief wenschen
wij hier in dit en het volgende num
mer onze beschouwing te geven, ho
pende, dat onze lezers zich de ge
geven lessen ten nutte zullen maken,
zeker niet liet minst in hun eigen
voordeden naar we hopen ten
voordeele van de maatschappij. Wat
den verhouw van vlinderbloemige
gewassen aangaat, geldt de aanspo-
